Dr. Ir. René Cornelissen - Ing. A.F.B ter Braack
Project partners Financiering CCS Rendement uit biogas Huidige status Project Flow sheet Eisen Tractor op biogas Kosten en baten Conclusies
Rendement uit biogas Het gebruik van biogas als transportbrandstof
Meer informatie 1
LTO Noord
Project partners Financiering CCS Rendement uit biogas Huidige status Project Flow sheet Eisen Tractor op biogas Kosten en baten Conclusies
• 22.236 leden - Ruim 12.500 veehouders - 500 miljoen kuub biogas uit mest • Zowel grootschalig als kleinschalig rendabel toepassing van vergisten. • Daar waar reststromen zijn vergisten en afname voor groen gas realiseren.
Meer informatie 2
Project Partners
Project partners Financiering CCS Rendement uit biogas Huidige status Project Flow sheet Eisen Tractor op biogas Kosten en baten Conclusies
• • • • • • • •
LTO-Noord (indiener) LTO-Noord projecten TNO WUR/ASG Techno Invent DutCH4 CCS RAP Clean Air Products
Meer informatie 3
Financiering
Project partners Financiering CCS Rendement uit biogas Huidige status Project Flow sheet Eisen Tractor op biogas Kosten en baten Conclusies
• SenterNovem (ROB programma) • EU (Leader+) • Provincie Gelderland • LTO-Noord
Meer informatie 4
CCS
Project partners Financiering CCS Rendement uit biogas Huidige status Project Flow sheet Eisen Tractor op biogas Kosten en baten Conclusies
• Energie-advies • Integrale aanpak • Innovatief en grensverleggend • Onderwerpen – Energie uit biomassa – Energie besparing in gebouwen – Industriële energiebesparing
Meer informatie 5
CCS
Project partners Financiering CCS Rendement uit biogas Huidige status Project Flow sheet Eisen Tractor op biogas Kosten en baten Conclusies
– Onafhankelijk adviesbureau – Gevestigd in Deventer – 10 Personeelsleden – Werkzaam op dit project • Dr. Ir. René Cornelissen • Ing. Wiert-Jan van Wilsem
Meer informatie 6
Biomassa projecten
- 30 Biogas projecten Project partners Financiering CCS Rendement uit biogas Huidige status Project Flow sheet Eisen Tractor op biogas Kosten en baten Conclusies Meer informatie
• Vijf zijn gebouwd • 20 zijn in ontwikkeling
– Rekentool voor haalbaarheid van biogas (BAP) – Website voor duurzame energieopties op het boerenbedrijf (www.cocos.nl/descan) – Productie van bio-methanol • Ontwerp van een kleine installatie voor de Varnamo vergasser en een conceptueel ontwerp voor een grote installatie (incl. DME) in Zweden 7
Andere projecten
Project partners Financiering CCS Rendement uit biogas Huidige status Project Flow sheet Eisen Tractor op biogas Kosten en baten Conclusies
• Energiebesparing in gebouwen • Ontwikkeling van EP-ACT voor de berekening van het energielabel voor de utiliteit • WKK-studies in de gebouwde omgeving en de industrie • Ontwikkeling van de Exergie Scan
Meer informatie 8
Rendement uit biogas
Project partners Financiering CCS Rendement uit biogas Huidige status Project Flow sheet Eisen Tractor op biogas Kosten en baten Conclusies
• Doel: Opwaardeering van biogas tot aardgaskwaliteit • Waarom: – Levering aan het gasnet is efficiënter, als de warmte niet extern gebruikt wordt – Betrouwbaarder proces: grotere acceptatie in de kwaliteit mogelijk – Lagere investering – Biogas kan worden ingezet als transportbrandstof
Meer informatie 9
Huidige Status (1)
Project partners Financiering CCS Rendement uit biogas Huidige status Project Flow sheet Eisen Tractor op biogas Kosten en baten Conclusies
De techniek van opwaarderen van biogas is bewezen bij stortgas. - Membraan - Op verschillende plaatsen gebruikt (Cogas: Hardenberg) - Het gas dient op een druk van 9 bar gebracht te worden (was 35 bar). - Het systeem kost ongeveer € 230.000 € 400.000 voor 120 Nm3 per uur - Substantiële verliezen
Meer informatie 10
Huidige Status (2) - Pressure Swing Absorption (PSA) Project partners Financiering CCS Rendement uit biogas Huidige status Project Flow sheet Eisen Tractor op biogas Kosten en baten Conclusies
- Het systeem is duurder dan een membraan systeem voor kleinere installaties. - Substantiële gasverliezen
- Gaswassing - De klassieke methode - Substantiële gasverliezen door het oplossen van CH4 in het water - Hogere druk nodig (10 bar)
Meer informatie 11
Project Rendement uit biogas
Project partners Financiering CCS Rendement uit biogas Huidige status Project Flow sheet Eisen Tractor op biogas Kosten en baten Conclusies Meer informatie
Gabaseerd op een kleine boerderij vergister voor een boerderij: Hoeveelheid biogas: 20 to 300 Nm3 per uur (eq. to 40 to 600 kW el.) Samenstelling van het biogas 60-70 CH4 30-40 CO2 2000 ppm zwavel (grenswaarde) 100 ppm O2 (bij voorkeur) 12
Project Rendement uit biogas
Project partners Financiering CCS Rendement uit biogas Huidige status Project Flow sheet Eisen Tractor op biogas Kosten en baten Conclusies
Huidige locatie: - De Marke in Hengelo (Gelderland) - Maakt deel uit van WUR - Kleine vergister (18,5 Nm3 per uur) - Onderzoeksfaciliteit
Meer informatie 13
Project Rendement uit biogas
Project partners Financiering CCS Rendement uit biogas Huidige status Project Flow sheet Eisen Tractor op biogas Kosten en baten Conclusies
Technologie - CO2 en S verwijdering in een kolom - Zwavel verwijdering op basis van de TNO technologie: -
H2S + 2 Fe3+ S0 + 2 Fe2+ + 2 H+ 2 Fe2+ + 2 H+ + ½ O2 2 Fe3+ + H2O Rendement van 99,9% Drie test units zijn eerder gebouwd
- CO2 middels een wasvloeistof bij 2 4 bar druk
Meer informatie 14
Flow Sheet
Project partners Financiering CCS Rendement uit biogas Huidige status Project Flow sheet Eisen Tractor op biogas Kosten en baten Conclusies Meer informatie 15
Pilot plant
Project partners Financiering CCS Rendement uit biogas Huidige status Project Flow sheet Eisen Tractor op biogas Kosten en baten Conclusies Meer informatie 16
Eisen Component
Unit
Natural Gas (Dutch quality)
Upgraded biogas
Project partners Financiering CCS Rendement uit biogas
Methane
Vol%
81,30
Circa 88,5
Ethane
Vol%
2,85
0
Higher Cx
Vol%
0,60
0
Nitrogen
Vol%
14,35
0-1
Huidige status Project Flow sheet Eisen Tractor op biogas Kosten en baten Conclusies
Oxygen
Vol%
0,01
<0,5
Carbon dioxide
Vol%
0,89
10
Water (freezing point)
oC
-5
-5
H2S
Mg/Nm3
-
5
Chlorine
Mg/Nm3
-
0,5
LHV
MJ/Nm3
31,69
31,80
Wobbe index
MJ/Nm3
43,70
43,46-44,41
Meer informatie
17
Tractor op biogas
• Basis idea van Enotrak (D) Project partners Financiering CCS Rendement uit biogas Huidige status Project Flow sheet Eisen Tractor op biogas Kosten en baten Conclusies Meer informatie 18
Tractor op biogas
Project partners Financiering CCS Rendement uit biogas Huidige status Project Flow sheet Eisen Tractor op biogas Kosten en baten Conclusies
• Aanpassen van een bestaande tractor – Stationair op diesel – Bij hoger toerental: injectie van biogas – Eenvoudig toe te passen – Lage kosten
Meer informatie 19
Aangepaste tractor
Project partners Financiering CCS Rendement uit biogas Huidige status Project Flow sheet Eisen Tractor op biogas Kosten en baten Conclusies Meer informatie 20
Kosten en baten
Project partners Financiering CCS Rendement uit biogas Huidige status Project Flow sheet Eisen Tractor op biogas Kosten en baten Conclusies
Kosten schatting van de installatie 100 Nm3/h € 120.000 € 200.000 300 Nm3/h Kostenschatitng van het tankstation Slow fill € 7.000 Fast fill € 70.000 Kosten van het seriematig aanpassen van de tractor € 10.000 - € 15.000
Meer informatie 21
Kosten en baten
Project partners Financiering CCS Rendement uit biogas Huidige status Project Flow sheet Eisen Tractor op biogas Kosten en baten Conclusies
Voordelen - Afhankelijk van de toekomstige subsidie op duurzame energie - Bij een sde subsidie € 0,20 per Nm3 opgewerkt biogas is de installatie goed rendabel
Meer informatie 22
Conclusies
Project partners Financiering CCS Rendement uit biogas Huidige status Project Flow sheet Eisen Tractor op biogas Kosten en baten Conclusies
• Installaties voor het opwerken van biogas zijn al op de markt • Voor kleine vergister wordt een nieuwe techniek ontwikkeld • Deze techniek heeft een hoger energie-rendement • Bij een vergelijkbare subsidie is deze techniek economisch interessanter
Meer informatie 23
Project partners Financiering CCS Rendement uit biogas Huidige status Project Flow sheet Eisen Tractor op biogas Kosten en baten Conclusies
Vragen?
Meer informatie 24
Meer informatie
• CCS Project partners Financiering CCS Rendement uit biogas Huidige status Project Flow sheet Eisen Tractor op biogas Kosten en baten Conclusies
Dr. Ir. René Cornelissen Welle 36 7411 CC Deventer Tel 0570 – 667000 Fax 0570 – 667001 E-mail:
[email protected]
Meer informatie 25