HET GEBED VAN JEZUS
HET GEBED VAN JEZUS
z Het geheim van echte intimiteit met God
Hank Hanegraaff
GIDEON
HET GEBED VAN JEZUS (Dutch edition) Copyright ©2001 by Hank Hanegraaff Originally published in English under the title The Prayer of Jesus Published by Word Publishing, a unit of Thomas Nelson Publishers, P.O. Box 151000, Nashville, TN 37214 U.S.A. All rights reserved Copyright © 2003 Nederlandse uitgave: Gideon Vertaling: Petra Geertse Druk: Groenevelt, Landgraaf Jaar van uitgave: juni 2003 Uitgave: Gideon, Postbus 10, 4223 ZG Hoornaar, Nederland ISBN 90-6067-922-9 NUR 707 Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, fotokopie, microfilm of op welke andere wijze ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. No part of this work may be reproduced in any form by print, photoprint, microfilm or any other means without written permission of the publisher.
INHOUD
z
Voorwoord 7 Dankwoord 10 Inleiding 11 1. Heer, leer ons nu bidden 17 2. Het geheim 20 3. Uw Vader weet het 32 4. Bouwen aan onze relatie 47 5. De stad van God 57 6. Onze verzoeken doen 70 7. De Barmhartigheidsprijs 78 8. De wapenrusting 88 9. In het diepe 97 10. Maak zijn gebed tot het uwe 106 Noten
115
OPGEDRAGEN AAN mijn dochter Christina, die heel graag bidt. Christus staat niet alleen voorop in haar naam, maar ook in haar leven.
VOORWOORD
z
Nadat ik bijna twee jaar lang onderzoek had gedaan naar de bewijzen voor het christendom, voelde ik me op 8 november 1981 genoopt mijn atheïsme los te laten en Jezus aan te nemen als mijn Vergever, Leider en Vriend. Maar toen liep ik vast. Wat nu? Hoe kon ik een relatie opbouwen met een onzichtbare God? Hoe kon ik een gesprek voeren met Jezus als ik geen hoorbare reactie zou krijgen? Waarom zou ik iets vragen als God al van tevoren weet wat ik nodig heb? Was ik egoïstisch bezig als ik vroeg waar ik in mijn hart naar verlangde? Was er een juiste en een onjuiste manier om met God te praten? Er is geen gebrek aan advies over het gebed. Op amazon.com staat een lijst met 8.202 boeken over dit onderwerp. Hoe kun je te weten komen welke informatie steekhoudend is en welke niet? Bestaan er echt kortere wegen, zoals sommige schrijvers beweren? 7
HET GEBED VAN JEZUS
Ik moet bekennen dat ik met het gebed omging alsof ik in een soort geestelijk zelfbedieningsrestaurant was – ik nam wat ideeën van deze schrijver en wat aanwijzingen uit de preken van die voorganger, ik paste een aantal uiteenlopende Bijbelteksten toe en vermengde dat alles met wat raadgevingen van goedbedoelende vrienden. Het resultaat was een onevenwichtig en halfbakken gebedsleven dat me deed hunkeren naar iets wat meer voldoening gaf. Het heeft langer geduurd dan ik eigenlijk wil toegeven, voordat ik om raad vroeg aan Degene die als geen ander gespecialiseerd is in de omgang met God: Jezus Christus zelf. Ik ontdekte al snel dat Hij de essentie van het gebed persoonlijk had geopenbaard. Door de leer die Hij verkondigde en het voorbeeld dat Hij gaf, werd mij duidelijk hoe ik mijn relatie met God kon verdiepen. Dit is het grootste avontuur van mijn leven geworden! Precies deze benadering kiest ook mijn vriend Hank Hanegraaff in zijn inzichtelijk boekje Het gebed van Jezus. Hij laat de Meester een geestelijk feestmaal aanrichten voor iedereen die echt wil worden gevoed. Ik wilde dat hij het twintig jaar geleden had geschreven! Hank geeft blijk van veel wijsheid in deze evenwichtige, praktische oriëntatie op het gebed. Hij ba8
VOORWOORD
seert zich niet alleen op zijn aanzienlijke theologische kennis, maar ook op zijn persoonlijke ervaring in het dagelijks toepassen van de principes van Jezus in zijn eigen leven. Ik heb met hem gebeden op rustige momenten, als niet alle aandacht op hem was gericht. Bidden is voor hem duidelijk niet zomaar iets wat hij doet, maar een manier van leven. Ik ben hem dankbaar dat hij de moeite heeft genomen om het boek beknopt, gericht en toegankelijk te houden. Hij maakt bidden eenvoudig, zoals het ook hoort te zijn. Het wordt echter nooit simplistisch. Uiteindelijk zal de diepgang van het boek worden bepaald door de mate waarin u de op Christus gerichte lessen toepast in uw eigen leven. Geloof me, u zult versteld staan van de gevolgen! Uit opiniepeilingen blijkt dat bijna iedereen bidt; uit persoonlijke ervaring weet ik echter dat maar weinig mensen er voldoening in vinden. Het gebed van Jezus zal u op weg helpen om een gezond en evenwichtig gebedsleven te ontwikkelen dat God eer aandoet en waar u een leven lang baat bij hebt. Ga dus maar van start, sla de bladzijde om. Het avontuur kan beginnen! Lee Strobel (auteur van ‘Bewijs genoeg’, uitgeverij Gideon)
9
DANKWOORD
z
Ik zou allereerst Lee Strobel willen bedanken voor zijn voorwoord en bemoediging. Ook gaat mijn dank uit naar de directie en het personeel van het Christian Research Institute – in het bijzonder naar Paul Young voor zijn gebeden, Stephen Ross voor zijn inzichten, Elliott Miller voor zijn revisies en Melanie Cogdill voor haar suggesties. Verder wil ik graag Bob en Gretchen Passantino bedanken voor hun voortdurende bereidheid om met me mee te denken; Rick Dunham voor zijn goddelijke wijsheid; Mark Sweeney, David Moberg en het personeel van Uitgeverij Word voor hun inzichten en steun; en Mary Hollingsworth voor haar redactionele kwaliteiten. Ten slotte wil ik ook mijn liefde en dankbaarheid betuigen tegenover Kathy en de kinderen – Michelle, Katie, David, John Mark, Hank jr., Christina, Paul Stephen, Faith, en onze baby Grace die ons is voorgegaan naar de hemel. En mijn grootste dank gaat uit naar Degene die ons het gebed van Jezus heeft geleerd. 10
INLEIDING
z
Wie had dat ooit durven dromen! Een boek over het gebed is in Amerika uiteindelijk boven ‘Harry Potter en de Steen der Wijzen’ uitgestegen en bovenaan de bestsellerlijst van de New York Times terechtgekomen.1 En niet zomaar een boek. Het is een boek waarin het gebed wordt beschreven van Jabes, een onbekende figuur uit het Oude Testament, die tussen honderden andere namen in een lang geslachtsregister staat. Tot onze verbazing heeft Jabes de status van een superster gekregen en heeft hij een hele industrie van allerlei producten in gang gezet. Lynn Garrett, redacteur religie van Publisher’s Weekly, omschrijft het boek, met de eenvoudige titel Het gebed van Jabes 2, als een ‘doorslaand succes’, dat waarschijnlijk nog groter zal worden, want ‘het is heel evangelisch en heel Amerikaans, dit hele idee dat bidden efficiënt en effectief is als je maar de juiste techniek en de juiste vorm hanteert. Net als bij golfen.’3 In Time wordt opgemerkt dat de schrijver Bruce Wilkin11
HET GEBED VAN JEZUS
son ‘(…) zijn betoog verluchtigt met anekdotes uit zijn persoonlijk leven en zijn ervaring als voorganger’ en ‘beweert dat u, door het gebed dagelijks op te zeggen (…) net zo iemand kunt worden als hij’.4 Wilkinson zegt inderdaad dat hij het levende bewijs is van wat er kan gebeuren als u het gebed van Jabes tot een dagelijkse routine maakt. En Wilkinson is niet de enige. Veel mensen vertellen dat ze, net als hij, buitengewoon veel succes ervaren in hun leven. Een enthousiaste lezeres vertelde me dat ze de eenvoudige formule uit het boek was gaan volgen en dat haar leven daardoor radicaal was veranderd. Dertig dagen lang had ze elke dag de tijd genomen om trouw het gebed van Jabes te bidden. Ze had het gebed op haar badkamerspiegel geplakt en een lijst bijgehouden van de door God geregelde ontmoetingen en de nieuwe mogelijkheden die daarvan het gevolg waren. Niet iedereen die met Het gebed van Jabes in aanraking komt, is zo enthousiast. Net als Garrett van Publisher’s Weekly beschouwen sommige mensen het als een typisch voorbeeld van fastfood-christendom. Anderen vinden het zorgelijk dat Het gebed van Jabes meer is gebaseerd op persoonlijke verhalen dan op teksten uit de Bijbel. Is dat gegronde kritiek? Heeft Time Jabes op de 12
INLEIDING
juiste manier gekarakteriseerd? Is dit weer zo’n pasklare formule – u weet wel, ‘Bid dit gebed dertig dagen lang éénmaal per dag en vertel één persoon over uw nieuwe gebedsgewoonte.’ Of zou er in dit boek ‘iets van God’ kunnen zitten? Waarom zijn miljoenen mensen nu juist zo gecharmeerd van dit gebed, terwijl er al honderden verhalen met belangrijke gebeden van andere mensen uit de Bijbel bestaan? Meer terzake, wat zou Jezus zeggen over het gebed van Jabes? Als we Hem konden vragen: ‘Heer, leer ons bidden,’ zou Hij dan zeggen dat we het gebed van Jabes moesten bidden? Al deze vragen en nog vele andere gingen door mijn hoofd toen de telefoontjes en brieven het kantoor van het Christian Research Institute begonnen binnen te stromen. Hoewel ik Jabes al eerder kende vanuit genealogisch perspectief, was het nooit in me opgekomen om na te denken over de geestelijke betekenis van dit korte gebed dat is ingeklemd tussen honderden vrijwel onuitspreekbare namen. Door de lawine van brieven, telefoontjes en opmerkingen begon ik echter opnieuw te beseffen hoezeer mensen ernaar verlangen om door het gebed in contact te komen met God. Veel mensen gaven aan dat ze zich schuldig voelden omdat ze het gebed geen vaste plaats gaven in hun dagelijkse 13
HET GEBED VAN JEZUS
routine. Door de verbazingwekkende dingen die Bruce Wilkinson heeft bereikt, zijn we ons allemaal bewust geworden van onze eigen tekortkomingen. Net als hij willen we dolgraag dat ons leven meetelt, maar het lijkt vaak wel of we gewoon niet vooruit te branden zijn. Het gebed van Jabes was voor mij persoonlijk aanleiding om mijn eigen gebedsleven eens nader te bekijken in het licht van de Bijbel. Uit die studie is dit boek voortgekomen. Als we ons besluit vernieuwen om het gebed tot een prioriteit te maken in ons leven, moeten we weten dat we aan een reis beginnen die een belangrijke omwenteling in ons denken betekent. Gaandeweg zullen we meer zicht krijgen op het gebed vanuit het perspectief van de Grote Meester, Jezus Christus. Eén ding mogen we zeker weten: als we Hem om brood vragen, zal Hij ons geen steen geven. Ga met mij mee op deze boeiende ontdekkingstocht! U zult ontdekken dat het niet de bestemming is die u enthousiast maakt, maar de reis zelf – een reis die niet alleen uw huidige leven zal beïnvloeden, maar ook uw leven in de eeuwigheid. U staat op het punt om kennis te maken met de kracht en de betekenis van het gebed, die alleen de Zoon van God ons kan leren. 14
INLEIDING
Aan het einde van de reis zult u begrijpen hoe het gebed van Jezus model kan staan voor uw eigen gebedsleven en hoe het uw begrip kan vergroten van alle andere gebeden die zijn opgenomen in de Bijbel.
15
HOOFDSTUK EEN
z Heer, leer ons nu bidden Hij leerde hen als gezaghebbende en niet als hun schriftgeleerden. – MATTEÜS 7:29
U kunt de gespannen verwachting op de gezichten van de discipelen bijna zien als ze om de Grote Meester heen gaan staan. Eén van hen, misschien Petrus, neemt de rol van woordvoerder op zich. In plaats van te vragen: ‘Heer, leer ons hoe we moeten bidden,’ roept hij impulsief: ‘Heer, leer ons nu bidden’ (Lucas 11:1)!1 Er sprak zowel verlangen als verwachting uit zijn woorden. Vele malen had hij gezien hoe de Meester zich op een eenzame plaats terugtrok om te bidden. En hij had de rust gezien die Jezus naderhand uitstraalde. Misschien wist hij niet precies waardoor het gezicht van Christus die bepaalde gloed kreeg, maar één ding wist hij zeker: wat het ook was, hij wilde het hebben, en hij wilde het nu! 17
HET GEBED VAN JEZUS
De discipelen hadden Jezus ongetwijfeld ook al over het gebed horen spreken toen Hij zijn fascinerende Bergrede hield (Matteüs 5-7). Maar dat was een openbare toespraak z voor de menigte. Nu was er geleJezus wist dat genheid voor een privé-les van de zijn discipelen Meester. En Jezus, die hun aanvoorbeelden drang wel voelde, wist dat Hij hun van gebed nooit onverdeelde aandacht had. goed zouden Er waren honderden bijbelse gekunnen beden die Jezus op dat moment begrijpen, onder hun aandacht had kunnen zonder eerst de brengen. Hij had kunnen wijzen principes van op het prachtige gebed van Salomo het gebed te uit 2 Kronieken. Herinnert u zich begrijpen. dat verhaal? God zei tegen Salomo dat hij mocht vragen wat hij maar wilde (2 Kronieken 1:7). Stelt u zich dat eens voor! U hoeft het maar te zeggen en u krijgt het! Ik weet niet hoe het met u is, maar ik kan me voorstellen dat ik zou roepen: ‘Heer, zegen me en geef me een betere golftechniek dan Tiger Woods, zodat ik de kampioenschappen kan winnen ter ere van U.’ Maar Salomo deed dat niet. Hij vroeg nederig om wijsheid en kennis (vs. 10). De Bijbel vermeldt dat 18
1. Heer, leer ons nu bidden
God zo blij was met dit gebed dat Hij Salomo niet alleen tot de wijste man maakte die ooit had geleefd, maar hem ook zegende met ‘rijkdom, schatten en eer’ (vs. 12). Over een succesformule gesproken! Jezus had de discipelen ook kunnen wijzen op de gebeden van Jozua, Jefta, of, inderdaad, Jabes. Maar dat deed Hij niet. Jezus wist dat zijn discipelen voorbeelden van gebed nooit goed zouden kunnen begrijpen, zonder eerst de principes van het gebed te begrijpen. En dat is de reden waarom Hij ons het gebed van Jezus gaf. Hij gaf ons geen gebedsmantra; Hij gaf ons een gebedspatroon. En zijn discipelen hebben dat goed geleerd. We hoeven de brieven maar door te bladeren om te zien hoe goed. Binnen de korte tijd van een paar jaar hadden ze het Romeinse Rijk op z’n kop gezet! Het gebed van Jezus betekende een radicale verandering in hun leven. Het kan ook uw leven veranderen. Ik wil u een vraag stellen. Sprak Petrus ook voor u toen hij smeekte: ‘Heer, leer ons nu bidden?’ Heeft Jezus uw onverdeelde aandacht? Sla dan de bladzijde om en ontdek het eerste geheim van bidden op Jezus’ manier.
19