Het Enige Echte Eerlijke Puber Opvoed Boek

Het Enige Echte Eerlijke Puber Opvoed Boek

12748_BW_puberopvoeding.indd 1

28-02-12 11:21


28-02-12 11:21

Marina van der Wal & Jan Dijkgraaf

Het Enige Echte Eerlijke

Puber Opvoed Boek

BBNC uitgevers Amersfoort, 2012


28-02-12 11:21

Copyright © 2012, BBNC uitgevers bv, Amersfoort Ontwerp omslag: Imago Mediabuiders, Amersfoort Opmaak binnenwerk: Imago Mediabuiders, Amersfoort Druk- en bindwerk: Wilco, Amersfoort ISBN 978 90 453 1318 4 www.bbnc.nl


28-02-12 11:21

Inhoud VOORWOORD OUDERS 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18

Laat ze los, maar laat ze niet vallen Wees duidelijk en voorspelbaar (maar verras ze soms wel) Opvoeden is leidinggeven Stel grenzen, anders is het kindermishandeling Kies een opvoedstrategie (en houd je er niet aan) Polderen is voor politici Geef ze inzicht in je financiën Manipuleer hen zodanig dat ze doen wat je zegt Val ze niet lastig met jouw mislukte dromen Denk eens terug aan je eigen jeugd... (maar dan objectief) Kopieer schaamteloos het goede uit je eigen opvoeding Wen er maar aan: ze gaan een keer weg Doe gezinsactiviteiten die zij ook leuk vinden Ga wel op je strepen staan, daar zijn ze voor Maak duidelijk wie de ouder is – jullie zijn geen vriendjes Zorg dat ze gelukkig worden, dus stel regels Knuffelen moet, ook als ze stinken Speel je kinderen niet tegen elkaar uit

11 13 15 16 18 20 22 24 25 27 28 29 30 31 33 34 35 37

SCHOOL 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32

Spijbelen is onderdeel van het spelletje Maak geen ruzie over huiswerk, besteed het uit Flikker op met je discipline, je kon er zelf ook geen reet van Haal de (school)vriendjes vooral je gezin in Leer ze zich wél te concentreren Word vrienden met de mentor van je puber Neem geen genoegen met zesjes Geef het maar toe: jouw puber is ook een etter Vergeet het 10-minutengesprek Check openlijk of je niet genaaid wordt Behandel ze als een hond: beloon goed gedrag Leer ze strategisch omgaan met de apenrots Blijf van de bètablokkers af Behandel je hoogbegaafde sterrenkind in godsnaam als een gewoon kind


38 40 41 42 44 46 48 50 52 53 54 55 57 59

28-02-12 11:21

UITERLIJK 33 34 35 36 37 38 39 40

Zeur niet als ze er net zo uit willen zien als de rest Gun ze hun glitter en glamour Laat ze lekker Lady Gaga volgen Vergeet de discussie over hun gebrek aan smaak Ga vooral samen winkelen, maar niet daar waar ze je kennen Laat ze vooral lekker experimenteren met hun uiterlijk Gun ze hun tatoos – van een plakplaatje Manipuleer ze uit hun hoeren- of gabberoutfit

60 62 63 64 66 68 70 72

EMOTIES 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54

Gun ze hun momenten van gekte Verspil geen energie aan je boosheid Laat ze je lekker drie keer per dag haten Accepteer hun bizarre passies Troosten kan later; laat maar lekker janken Neem het serieus als ze er een eind aan willen maken Sta toe dat ze zich af en toe als een zombie gedragen Wees als oudste altijd de wijste Zit de rit uit als ze last hebben van stemmingswisselingen Realiseer je dat het puberbrein nog niet af is Stel paal en perk aan hun hang naar kicks Grijp gerust een keer in als ze zich niet beheersen Bemoei je niet met hun beroerde gevoel voor humor Wees alert op eenzaamheid – want die hakt erin

73 74 75 76 77 78 79 80 81 83 85 87 88 89

GENOTSMIDDELEN 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64

Verbied ze te roken – en jezelf dus ook Verbied ze te zuipen – en geef het goede voorbeeld Verbied ze drugs te gebruiken – maar ze doen het toch... Leer ze dat porno geen realistisch beeld geeft Gun ze hun games, maar niet de verslaving... Wees alert op uit de hand lopende monomanie Leer ze gezond wantrouwen aan Vergeet de ergste verslaving niet: geld uitgeven Vergeet de een na ergste verslaving niet: eten Haal er tijdig hulp bij


90 92 94 96 98 100 102 104 106 108

28-02-12 11:21

GELD 65 66 67 68 69 70 71 72

Onderhandel met je puber over zakgeld Laat ze werken om de waarde van geld te leren kennen Laat ze sparen voor dingen van waarde Leen geen geld uit aan je puber Leren omgaan met geld is ook opvoeden Leg hun uit dat ze onder aan de ladder beginnen Houd het plastic uit hun portemonnee Open een eigen bankrekening voor ze (en stort daar hun geld op)

110 112 114 115 117 119 121 123

Geef, heel ouderwets, proactief voorlichting Koop de condooms voor je puber Geef ze een dak boven hun hoofd als ze experimenteren Gun ze hun vijftien minuten om te bluffen Realiseer je dat je dochter van veertien geen maagd is Accepteer het als de jouwe gewoon hetero is... Val ze niet lastig met jouw sexleven Gun ze hun slaapkamergeheimen

125 127 129 131 133 135 137 138

SEX 73 74 75 76 77 78 79 80

VRIENDEN 81 82 83 84 85 86 87

Probeer ze een mooie vriendenmix te laten maken Houd je pubers vrienden goed in de gaten Stoer doen is overleven, accepteer het Meedoen met de groep is geen zwaktebod Houd de behoefte aan oudere vrienden in de gaten Zorg dat ze de fouten van foute vrienden zelf ontdekken Spring niet van zes hoog in de groep

139 141 143 145 147 149 151

MEDIA 88 89 90 91 92 93 94

Wacht even met die computer op de eigen kamer Vier de zegeningen van internet Beschouw het lezen van de krant als deel van de opvoeding Accepteer dat ze een eigen taaltje spreken – met elkaar Televisiekijken doen ze maar in de woonkamer Begrijp hoe social media werken en breng dat over Trap niet in de smoes van een lege batterij


153 155 157 159 161 163 165

28-02-12 11:21

VRIJE TIJD 95 96 97 98 99 100

Laat ze lekker zelf kiezen of ze lid worden van een sportclub Hangen deugt! Realiseer je dat het nu pas begint toen het bij jou eindigde Maak je geen zorgen; de politie belt wel aan... Wees taxi zolang het kan Houd ze niet tegen – ook niet als ze wel met je mee willen

167 169 171 173 175 177

(ON)GEZOND 101 102 103 104 105 106 107 108

Blijf zelf wel gezond eten – zij doen het niet Stuur hun beste vriend weg als die Weegschaal heet Accepteer dat je geen Cruijff hebt gemaakt Zeik niet over hun slaapgedrag Duw er maar een zetpil in... Maak van ziek zijn geen feestje... Laat ze zelf kiezen of ze lenzen dragen Laat ze hun rechtsdraaiende yoghurt maar lekker zelf kopen

179 181 182 183 185 186 187 189

GEEST 109 110 111 112 113

Pas op voor de verlokkingen van God Gedraag je als hun externe prefontale cortex Lieg niet: multitasken is onmogelijk Maak je niet druk om hun IQ Schop er heel langzaam wat EQ in

190 192 194 196 198

RUZIE/IN DE FOUT 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124

Maak ruzie, want dat is nodig voor het leerproces Wees een boeman Maak er geen moederskindjes van Stijg eens een keer boven jezelf uit: tel tot elf Discussieer alleen voor de lol Zoek naar een ouderwetse Bromsnor Houd ze uit de klauwen van Halt Leg ze het verschil uit tussen een overtreding en een misdrijf Maak er mietjes van, want de mensen hebben geen humor meer Voorkom dat je moet straffen, want het werkt niet Leer ze één woord: sorry


200 202 204 206 208 210 212 214 216 218 220

28-02-12 11:21

LICHAAM 125 126 127 128 129 130 131

Zet ze desnoods met kleren aan onder de douche Beschouw automutilitanten als zieken Doe niet spastisch over tieten bij je zoon Stel hen gerust, ze drogen nog goed op Ren niet naar de eerste hulp bij een beetje kniepijn Leg je zoon uit wat een G-spot is Zeg nooit: vroeger zag ik er ook zo uit...

222 224 226 228 229 231 233

HUISHOUDEN 132 133 134 135 136 137 138

Laat ze varken zijn in hun eigen zwijnenstal Schakel ze schaamteloos in als schoonmakers Leg je er maar bij neer: je bent Hotel Mamma Geef ze de privacy die je vroeger zelf niet had Koken, kreng! Doe die dop op de tandpasta! (en veeg je spetters weg) Leer ze het verschil tussen witte en bonte was

234 236 238 240 242 244 246

WERKEN 139 140 141 142 143

Laat ze maar lekker op hun bek gaan met de eerste sollicitatie Accepteren: naar die lul luisteren ze wel Schrik niet: het is een schat (voor klanten) Feliciteer ze met hun eerste ontslag Dwing ze kennis te maken met slecht betaalde kutbanen

247 248 249 251 253

NAWOORD

254

LITERATUURLIJST

255


28-02-12 11:21

Voorwoord Dit boek is geen gebruiksaanwijzing voor jouw puber! Sorry. Het is ook geen ‘Hoe overleef ik...’-handboek. Sorry. Dit boek is geen opvoed-handleiding waarbij je na het lezen alleen nog maar een paar schroefjes mist. Wij geloven niet in een quick fix. Omdat die stomweg niet bestaat. Wat het wel is? Een troostboek. Met veel gezond verstand. Want (bijna) alles wat jij tijdens de puberteit van jouw kind(eren) meemaakt, dat maken andere ouders óók mee. De meest voorkomende thema’s gelden – hoe naar je dat misschien ook vindt – voor alle pubers én hun ouders. Ze komen zo goed als allemaal in aanraking met drugs. Ze experimenteren (bijna) allemaal met sex. Ze hebben allemaal een grote mond. Ze weigeren allemaal naar je te luisteren. En ze geven je allemaal het gevoel dat je Gekke Henkie bent. Maar jij bent Gekke Henkie natuurlijk niet! En daarom lees je dit boek. Want naast al die troost krijg je ook nog eens een hart onder de riem en zo af en toe een handig advies. Niet wetenschappelijk beproefd. Direct uit de praktijk. En juist daarom meteen toepasbaar. Wil je al deze kennis en ervaring ook eens IRL meemaken? We zijn te huur. Voor de serieus en de leuk. Samen of in delen. Zie www.puberboek.nl. Nog een laatste sorry: het nawoord is het leukst.

Castricum, Marina van der Wal Eesterga, Jan Dijkgraaf


28-02-12 11:21

Ouders 1 Laat ze los, maar laat ze niet vallen Op het moment dat je het uitgeperst hebt, weet je het al: ooit gaat dit kleine wereldwonder je weer verlaten. Huilt je tweejarige peuter nog tranen met tuiten als je het huis dreigt te verlaten, nauwelijks tien jaar later komt de dag dat de rollen zijn omgedraaid: het Grote Ik Zet Me Af Tegen Mijn Ouders-moment. De dochter die ooit riep dat jij haar Grootste Vriendin was, keert zich kribbig van je af en meldt dat ze liever winkelt met haar vriendinnen. Je zoon vertrekt, zonder daar ook maar een woord aan vuil te maken, om met zijn vrienden in de kroeg naar voetbal te kijken. Je doet niets meer goed, je haar zit belachelijk, je rijdt kloterig auto en eigenlijk ben je te stom om voor de duvel te dansen. Zie de harde waarheid maar onder ogen. Dat wat je ooit gevreesd hebt, gaat nu echt gebeuren: zij maken zich van jou los en er is geen andere keus dan hierin mee te gaan. Aan jou nu de keus: ga je de uitdaging van een eigen leven opbouwen aan en blijf je betrokken vanaf de zijlijn of ga je zo’n lieve, overbezorgde – in goed Nederlands: verstikkende – ouder worden? Wees eerlijk, je reflex is dat je het centrale middelpunt wilt zijn in het leven van jouw kind. Koningin mamma. Keizer pappa. Grow Up! Opvoeden is loslaten. Eerst zonder navelstreng, dan fietsen zonder zijwieltjes, daarna fietsen zonder handjes en nu fietsen zonder dat de Alwetende Ouders precies weten waar je uithangt. Juist ja: gezond groot worden. Volwassen worden heet dat. En dat doe je voor een fiks deel zonder de bemoeizucht van goedbedoelende, overbezorgde ouders. En ja, dan maakt zo’n puber dus ook fouten. Hij of zij blijft een keer een jaartje hangen omdat cijfers verkeerd zijn ingeschat. Zo’n puber gun je het toch om eens tegen wat grenzen aan te botsen en te ontdekken dat geld geen onuitputtelijke stroom uit een gat in de muur is. En ja, dat kan dus betekenen dat ze er een keer niet volgens de laatste mode bijlopen. Loslaten betekent ook leven in de wetenschap dat ze tijdens twee weken afwezigheid van de thuiskok (jij dus!) alleen maar kanten-klare hamburgers eten, omdat die goedkoop zijn en ze hun geld liever besteden aan dat A-merk bier. Loslaten is eigenlijk een makkie, want ze helpen je graag op weg. De dochter die met haar vriendinnen haar eigen weg zoekt tussen de kledingrekken, de zoon die voetbal kijkt in de kroeg. Er blijven desondanks genoeg momenten over waarop je wél nodig bent. Ondanks alle vrijheidsdrang vinden pubers het namelijk fijn als hun ouders betrokken zijn bij grote beslissingen in hun leven: de keuze voor het vakkenpakket, welke vervolgopleiding en aan welke school of universiteit die gaat

Ouders


11

28-02-12 11:21

plaatsvinden. Of bij gebroken harten, van de kalverliefde tot de eerste Grote Verliefdheid. Genoeg momenten waarop jij, met je levenservaring, je mening en aanwezigheid wel welkom bent. Loslaten betekent namelijk niet dat je ze moet laat vallen.

12

Het Enige Echte Eerlijke Puber Opvoed Boek


28-02-12 11:21

Het Enige Echte Eerlijke Puber Opvoed Boek

Recommend Documents