8-3-2012
Herwaarderingsplan beschermd dorpsgezicht ‘Concessie’ De Haan
Miek Goossens, erfgoedcoördinator beheer Aagje Vanwalleghem, erfgoedconsulent bouwkundig erfgoed Ines De Schepper, erfgoedconsulent bouwkundig erfgoed Wouter Deventer, erfgoedconsulent landschappen Zaterdag 3 maart 2012
Inhoudstafel 1. Inleiding 2. Welke werken zijn betoelaagbaar? 3. Wie kan een premie aanvragen? 4. Hoeveel bedraagt de premie? 5. Hoe een onderhoudspremie aanvragen? 6. Wat bevat uw onderhoudspremiedossier? 7. Wat gebeurt er nadat u een dossier hebt ingediend? 8. Hoe wordt de onderhoudspremie uitbetaald? 9. Hoe zit het met de vergunningen? 10. Kan de onderhoudspremie gecombineerd worden met andere overheidsbijdragen? 11. Contactgegevens Agentschap Onroerend Erfgoed
1
8-3-2012
1. Inleiding Beschermd dorpsgezicht ‘Concessie’ , beschermd bij K.B. van 24 juni 1981 ‘Concessie-Uitbreiding’, beschermd bij B.V.R. van 8 maart 1995 Goedkeuring herwaarderingplan door Minister Geert Bourgeois, bij M.B. van 5 december 2011 Initiatief van gemeente De Haan Opmaak door team : THV Monument in Ontwikkeling & Kleio. Heritage Consultants
De goedkeuring van dit herwaarderingsplan houdt geen bijkomende verplichtingen bovenop de bescherming in. Het is een basis om onderhoudspremies te kunnen toekennen voor werken van onderhoud, herstel en herwaardering. Onderhoudspremie voor: Onderhoud : onderhoudswerken aan wat nog in goede staat is Herstel: herstellen wat niet meer in goede staat is Herwaardering: opnieuw maken wat niet meer aanwezig is
2
8-3-2012
2. Welke werken zijn betoelaagbaar? Per woning werd een fiche opgemaakt die is op te vragen in het gemeentehuis Voor het onderhoud, herstel en herwaardering van de erfgoedelementen op de fiche kan een onderhoudspremie worden aangevraagd.
•Werken dienen bij te dragen tot het onderhoud, herstel en herwaardering van het authentiek karakter van het pand. • De werken hebben enkel betrekking op het exterieur. •Comfortwerken (sanitair, isolatie, …) komen niet in aanmerking voor de premie.
3
8-3-2012
Behoud, herstel en herwaardering van DAKEN Weinig moeilijkheden naar behoud en/of reconstructie : • plaatsen onderdak • meest gebruikte dakmaterialen zijn nog verkrijgbaar / hergebruik oude pannen • gemortelde nokken, geen verluchte nokken met alu-rol • gebruik van verschillende dakbedekkingmateriaal voor dakkapellen • isolatie tussen en onder kepers zorgt ervoor dat het dak niet verhoogt, zodat er geen aanpassingen nodig zijn aan de goten en de vorm van het dakvlak behouden blijft.
Wisselend dakenspel in pannen
4
8-3-2012
Dakenspel in pannen, riet of leien
• Indien het authentieke dakmateriaal niet meer aanwezig is, dient bij het uitvoeren van volledige of grote delen van vervanging van het dakmateriaal opnieuw het oorspronkelijke dakmateriaal te worden toegepast. • Andere originele dakmaterialen dienen ook te worden behouden, hersteld of vernieuwd naar model van het originele : vezelcementleien, zink, e.a.
5
8-3-2012
6
8-3-2012
Behoud, herstel en herwaardering van GEVELS • Wisselend gebruik van baksteen met witbeschilderde bepleistering en hout- en balkimitatie (vakwerk).
7
8-3-2012
Decoratieve afwerkingslagen
Decoratief baksteenmetselwerk
8
8-3-2012
• Witgeschilderde baksteen met gepikte plint. • Zwaar geprofileerde schoorstenen. • Op traditie geïnspireerde gevelversiering (basreliëfs, zonnewijzers, smeedijzeren hang- en sluitwerk, muurankers)
Behoud, herstel en herwaardering van SCHRIJNWERK – VENSTERS/DEUREN Het historisch houtwerk (ramen, deuren, luiken, kroonlijsten, borstweringen van trappen en balkons, hekwerk,…) is een zeer belangrijke erfgoedwaarde en komt in alle type villa’s in de Concessie terug. Het belang hiervan is tweeledig. Enerzijds door de kenmerken van het materiaalgebruik en anderzijds vanwege de originele kleurstelling (meestal tweekleurig).
Het onderhouden, herstellen en terugbrengen van het historisch houtwerk is essentieel voor het behoud en versterken van de erfgoedwaarden in de Concessie.
9
8-3-2012
Indien het schrijnwerk nog in goede staat is, maar men toch de isolatiewaarde van de ramen wil verhogen, kan men ook een achterzetraam of -beglazing plaatsen. Zo kan men optimaal isoleren en toch de authenticiteit behouden, met inbegrip van de typische weerspiegeling van het oude glas.
Indien men dubbel glas plaatst ter vervanging van enkel glas, moeten de tekeningen aantonen dat ernaar wordt gestreefd het oude schrijnwerk zo zorgvuldig mogelijk te behouden. Vooraleer tot uitvoering over te gaan dienen deze tekeningen door het Onroerend Erfgoed te worden goedgekeurd. Deze tekeningen dienen bij de premieaanvraag te worden gevoegd.
10
8-3-2012
Indien het authentieke schrijnwerk niet meer kan hersteld worden : het maken van nieuw schrijnwerk, naar model van het authentieke schrijnwerk. De voorwaarden hierbij zijn als volgt : het nieuwe schrijnwerk wordt uitgevoerd naar origineel model, met dezelfde verdeling, profilering en secties.
Voor het vernieuwen van ramen en deuren geldt : de opmetingtekeningen van het bestaand schrijnwerk (vooraanzicht, horizontale en verticale doorsnede), met profilering, afmeting en secties en de uitvoeringstekeningen van het nieuwe schrijnwerk (vooraanzicht, horizontale en verticale doorsnede) worden duidelijk en volledig per raamtype uitgetekend. Voorbeeld van detailtekeningen :
11
8-3-2012
Doorsnede horizontaal oud / nieuw
Doorsnede verticaal oud / nieuw
12
8-3-2012
Doorsnede kleinhouten oud / nieuw
13
8-3-2012
Indien het authentieke schrijnwerk (ramen, deuren, luiken, kroonlijsten, borstweringen,…) niet meer aanwezig is, dient het nieuw schrijnwerk gebaseerd te worden op: - oude foto’s of postkaarten - oorspronkelijk schrijnwerk in vergelijkend architecturaal pand
14
8-3-2012
Behoud, herstel en herwaardering van SCHRIJNWERK – GOTEN, BEPLANKINGEN IN TOPGEVELS, LUIKEN, BALUSTRADES en LOGGIA’S, TUINPOORTEN Wegnemen van niet-authentieke elementen die vanuit de erfgoedwaarde als storend worden ervaren voor bij het authentiek concept van het houtwerk zoals wegnemen van pvc-bekleding van kroonlijst en oversteken, wegnemen van relatief recente rolluikkasten, e.d…. en alle herstellingswerken die daaraan gekoppeld zijn.
Herstel of opnieuw aanbrengen van authentieke elementen en hun bijzondere details zoals luiken met hun hang- en sluitwerk
15
8-3-2012
16
8-3-2012
8 maart 2012 — Hier komt de Footer-titel — © Onroerend Erfgoed
01 / DEEL 1
17
8-3-2012
Behoud, herstel en herwaardering van KLEURSTELLING Het schilderen van het oorspronkelijke of nieuwe houtwerk is uitermate belangrijk omdat: • het de instandhouding van het houtwerk (venster, luik, dakoversteek, balustrade, erker,…) verzekert • het in sterke mate het karakter en uitstraling van de villa’s bepaalt
Indien de authentieke kleurstelling van het schrijnwerk nog aanwezig is, dient deze hernomen te worden (vaak tweekleurig)
18
8-3-2012
Als de authentieke kleurstelling van het schrijnwerk niet meer aanwezig blijkt, gaat men op zoek naar de oudere kleurlagen. Dit kan op eenvoudige wijze door met een scalpel, mesje of schuurpapier na te gaan welke onderliggende lagen nog aanwezig zijn. Het schrijnwerk wordt daarna geschilderd in het authentieke kleur.
19
8-3-2012
Is het schrijnwerk reeds vernieuwd en kan de oorspronkelijke kleurstelling niet meer achterhaald worden : dan dient via iconografisch materiaal (vb postkaart) nagezien te worden of het schrijnwerk monochroom of veel kleurig geschilderd was en of het licht of donker was. Op basis van deze laatste gegevens of bij ontbreken van verdere gegevens wordt geopteerd om een nieuwe kleur toe te passen die past bij de specifieke architectuur van het pand. Het toepassen van mode-gebonden kleuren worden niet aanvaard als herstel van het authentiek karakter en is dus niet betoelaagbaar.
20
8-3-2012
Behoud, herstel en herwaardering van TUINOMHEININGEN en -AANLEG Heel wat panden in de Concessie bewaren nog een gehele of gedeeltelijke aanleg van de buitenomgeving. In andere gevallen kan op oude foto’s of postkaarten aangetoond worden hoe deze aanwezig was. Veelal gaat het om paadjes en terrassen in baksteen, cementtegels of keramische tegels. Alle onderhouds- en herstellingswerken aan een oorspronkelijke tuinaanleg, groenelementen en tuinpaden zijn betoelaagbaar via de onderhoudspremie.
Indien de authentieke aanleg nog aanwezig is: behoud, herstel en herwaardering van deze aanleg en behoud van het origineel materiaalgebruik of van de groenelementen Indien de authentieke aanleg niet meer aanwezig is: opnieuw aanbrengen van verdwenen elementen van de buitenaanleg, met gebruik van het originele materiaal of originele groenelementen.
21
8-3-2012
22
8-3-2012
23
8-3-2012
01 / DEEL 1
Belang van historisch herstel bij samengestelde woningen In de Concessie vinden we heel wat twee- drie- of vierwoonsten. Deze woningen zijn als samenspel opgetrokken. Bij deze woningen kan herstel met oog voor het authentiek karakter een grote meerwaarde bieden voor de uitstraling van de individuele panden.
24
8-3-2012
Andere renovatiewerken Naast het uitvoeren van onderhoudswerken volgens het goedgekeurde herwaarderingsplan blijft het mogelijk om de woning aan te passen aan de huidige leefomstandigheden. Dergelijke werken dienen altijd afgetoetst te worden of ze geen negatieve impact hebben op de erfgoedwaarde en voldoen aan de stedenbouwkundige randvoorwaarden. Deze werken staan echter los van dit herwaarderingsplan en zullen niet in aanmerking komen voor een onderhoudspremie.
3. Wie kan een premie aanvragen ? - eigenaar, huurder, erfpachthouder, … - de natuurlijke persoon of de rechtspersoon die de kosten van de werkzaamheden draagt In de praktijk betekent dit dat zowel privé personen als private instellingen de premie kunnen aanvragen. De huurder moet steeds de schriftelijke toestemming van de eigenaar bij het dossier voegen.
25
8-3-2012
4. Hoeveel bedraagt de premie ? Een onderhoudspremie kan één keer per jaar worden toegekend voor een onroerend goed binnen een beschermd dorpsgezicht waarvoor een herwaarderingsplan werd opgemaakt. Het premiebedrag wordt berekend op basis van een realistische kostenraming of van (een) offerte(s). (Een raming wordt opgemaakt door een architect of ontwerper, een offerte wordt opgemaakt door een aannemer)
- minimaal 1.000 euro en maximaal 30.000 euro, excl. BTW
- lager dan 1000 euro komt niet in aanmerking voor een premie - wanneer de werken meer dan 30.000 euro bedragen, wordt de premie berekend op het maximum van 30.000 euro, excl. BTW. - de premie bedraagt 40 % van de raming of offerte. - de premie bedraagt dus minimaal 400 euro en maximaal 12.000 euro, al dan niet verhoogd met de BTW - als u de BTW niet kunt recupereren, dan komt dit bedrag eveneens in aanmerking voor de premieberekening.
26
8-3-2012
Indien de werkzaamheden in eigen beheer uitgevoerd worden, komen enkel de kosten voor materialen en diensten (huur van specifiek materiaal of de factuur van gespecialiseerde vaklieden) in aanmerking. De premie voor onroerende goederen binnen een beschermd stads- of dorpsgezicht wordt enkel toegekend op basis van de lijst met subsidieerbare werken die opgesomd zijn in het goedgekeurde herwaarderingsplan. Geen beperkingen op basis van inkomen of van kadastraal inkomen. De premie vervalt als niet voldaan wordt aan de voorwaarden. Niet met terugwerkende kracht
5. Hoe een premie aanvragen? Bij de gemeente De Haan kunt u het herwaarderingsplan raadplegen en kijken welke werkzaamheden voor uw onroerend goed in aanmerking komen voor een onderhoudspremie. Bij de gemeente De Haan kunt u de fiche opvragen van uw woning. Indien u zelf nog bijkomende informatie kunt aanreiken (oude plannen, foto’s,….), kan dit eerst in de databank worden opgenomen zodat u een vervolledigde fiche bij uw dossier kunt voegen. Indien u vragen heeft over de werken, kunt u contact opnemen met Onroerend Erfgoed. Indien nodig wordt op afspraak een plaatsbezoek gebracht aan uw pand. Nadat u uw onderhoudspremiedossier heeft samengesteld, maakt u dit in tweevoud over aan Onroerend Erfgoed.
27
8-3-2012
6. Wat bevat uw onderhoudspremiedossier ? 1. Een correct ingevuld en ondertekend aanvraagformulier. Dit formulier vindt u : op de website onroerenderfgoed.ruimte-erfgoed.be bij de gemeente De Haan 2. Een motivatie waaruit blijkt dat de onderhoud- of herwaarderingswerkzaamheden verantwoord zijn. 3. Een beschrijving van de werkzaamheden en een kostenraming of één of meerdere offertes van één of meerdere aannemers.
Dossier in tweevoud indienen. Eventuele tekeningen, plannen en/of foto’s mogen in één exemplaar
Ter info :
U bent niet verplicht om met een architect te werken (bv voor schilderwerken) voor de opmaak van een onderhoudspremiedossier. Indien u dat wel doet, kunt u uw offerte indienen op basis van de raming van de architect. In dat geval wordt het dossier ingediend op basis van een raming, en kunt u tijdens de behandelingsperiode van uw dossier uw offertes opvragen.
Zorg dat uw offerte of raming steeds goed gedetailleerd is opgesteld.
Indien u zowel betoelaagbare werken als niet-betoelaagbare werken laat uitvoeren, zorg dat dit op de offerte aparte prijzen zijn.
28
8-3-2012
7.Wat gebeurt er na indiening van een dossier?
De erfgoedconsulent gaat na of uw aanvraag inhoudelijk voldoet aan de doelstellingen van het herwaarderingsplan en aan de wettelijke voorschriften van de onderhoudspremie.
U krijgt een brief waarin wij u meedelen of uw dossier inhoudelijk wordt goedgekeurd. Opgelet, U mag dan nog niet starten met de werkzaamheden. Voldoet het dossier niet, dan kunt u het volgens de opgegeven opmerkingen aanpassen en aanvullen en opnieuw indienen.
De bevoegde Vlaamse minister kent de onderhoudspremies toe in de volgorde waarin de goedgekeurde dossiers worden voorgelegd. Het maximumbedrag van de premie waarop u recht hebt en de datum van toekenning ervan, worden u schriftelijk meegedeeld. Hierna pas mag u met de uitvoering van de werkzaamheden starten. (zorg ervoor dat u beschikt over de eventuele vereiste stedenbouwkundige vergunning).
Gemiddeld duurt dit ongeveer vier maanden.
29
8-3-2012
8. Hoe wordt de premie uitbetaald ? De premie wordt in één keer uitbetaald op basis van de bewijsstukken >- facturen en het betalingsbewijs Deze stuurt u in drievoud naar het team Onroerend Erfgoed waar u de premie hebt aangevraagd. Kosten van materialen en diensten worden eveneens aangetoond met facturen. Tot twee jaar na datum van de toekenning van de premie hebt u de tijd om de werkzaamheden uit te voeren en de uitbetaling van de premie aan te vragen, zo niet vervalt de premie. Onroerend Erfgoed onderzoekt of de werkzaamheden volgens de regels van de kunst uitgevoerd zijn. De premie wordt eventueel herberekend op basis van het reëel gefactureerde bedrag, maar kan nooit verhoogd worden. Vervolgens wordt het bedrag gestort op het rekeningnummer van de premienemer.
9. Hoe zit het met de vergunningen ? Indien u aan een pand binnen de Concessie werken wilt uitvoeren, vraagt u na bij het gemeentebestuur van De Haan of u voor de geplande werkzaamheden een stedenbouwkundige vergunning nodig heeft. Indien er een stedenbouwkundige vergunning is vereist voor de werkzaamheden: dan dient u uw bouwaanvraag in bij de gemeentelijke dienst. Het gemeentebestuur zal Onroerend Erfgoed advies vragen. U hoeft hiervoor dus geen bijkomende stappen te ondernemen.
30
8-3-2012
Indien er volgens de gemeente geen stedenbouwkundige vergunning vereist is voor de werkzaamheden: Dan heeft u voor deze werken wél een machtiging nodig van Onroerend Erfgoed. Dien in dit geval uw aanvraag om de werken uit te voeren in bij Onroerend Erfgoed : een nauwkeurige beschrijving van de werken of een bestek de aanwijzing van de precieze plaats waar de werken zullen worden uitgevoerd vermelding van het begin en het einde van de werken en werkzaamheden foto’s en eventueel tekeningen
Onroerend Erfgoed heeft 30 dagen (na ontvangst van uw dossier) om u de vergunning of weigering over te maken. Start pas met de werken, nadat u de schriftelijke vergunning verkregen heeft en voer de werken uit volgens de voorwaarden die in de vergunning aangegeven worden. Indien u voor dezelfde werken een onderhoudspremie aanvraagt, hoeft u géén aparte machtiging te vragen.
31
8-3-2012
10. Combinatie met andere overheidsbijdragen? U mag deze onderhoudspremie combineren met andere overheidsbijdragen. De gezamenlijke overheidsbijdragen mogen niet meer bedragen dan de kosten.
Meer informatie over andere overheidsbijdragen vindt u op www.bouwenenwonen.be en www.premiezoeker.be.
Het bedrag dat niet door overheidsbijdragen wordt gedekt, uw eigen inbreng dus, kunt u daarenboven als privé-persoon (personenbelasting !) deels en onder bepaalde voorwaarden fiscaal aftrekken van uw netto-inkomsten.
niet verhuurd enkel geldig voor de kosten aan de delen zichtbaar van op de openbare weg werken van onderhoud, herstel, restauratie (niet voor nieuwe delen)
Maximaal aftrekbaar bedrag : ca.31.500 euro / jaar
32
8-3-2012
VERGEET VOORAL NIET
dat u de werken niet mag starten zonder de eventueel nodige stedenbouwkundige vergunningen
dat u de werken niet mag starten voor de premie is toegekend. De datum waarop de premie is toegekend door de bevoegde minister wordt u schriftelijk meegedeeld
Onroerend Erfgoed van uw provincie schriftelijk en tijdig op de hoogte te brengen van de aanvang van de werkzaamheden. De uitvoering kan dan opgevolgd worden door een erfgoedconsulent.
binnen TWEE jaar na de datum van de toekenning van de premie de werkzaamheden volledig uit te voeren én de betaalde facturen te bezorgen aan het team Onroerend Erfgoed van uw provincie, zo niet vervalt de premie.
dat u zelf de kosten draagt voor meer- en bijwerken en prijsstijgingen.
33
8-3-2012
11. Contactgegevens Onroerend Erfgoed Vlaamse Overheid Onroerend Erfgoed – Afdeling Beheer West-Vlaanderen Jacob van Maerlandtgebouw Koning Albert I-laan 1.2 bus 92 8020 Sint-Michiels Brugge Tel 050 24 81 50 (secretariaat Onroerend Erfgoed) Erfgoedconsulenten: Ines De Schepper Tel 050 24 81 61
[email protected] Aagje Vanwalleghem Tel 050 24 81 69
[email protected]
34
