Hersenen besturen robotbenen. Verhuizing MB

Weekblad van de Universiteit Twente

www.utnieuws.utwente.nl nummer 3 - Donderdag 28 januari 2010

2

UT N I E U W S 4

Drie TG-studenten starten eigen bedrijf

5

Hersenen besturen robotbenen

‘Inteelt panda’s niet per se catastrofaal’

u-raad over vorige reorganisatie:

‘Operatie mislukt’ De universiteitsraad vindt dat de reorganisatie Efficiënte Moderne Bedrijfsvoering (EMB), die in 2007 op de UT in werking trad, voor een groot deel is ‘mislukt’. Dat zei Dick Meijer namens de raad, gistermorgen in zijn overlegvergadering met het college van bestuur. Het CvB ziet dat anders.

6

International

PAGE

raad, ‘EMB is mislukt’. Kees van Ast zei zich te kunnen indenken dat ‘dit type opmerkingen’ gemaakt wordt. ‘Maar ik vind niet dat EMB is mislukt.’ Van Ast oordeelt verder dat de vorming van de servicecentra weldegelijk succesvol is. ‘Al geef ik toe dat de looptijd om de processen te stroomlijnen behoorlijk lang is.’ Ook zei hij dat de bezuinigingstaakstelling bij ICTS wel is gehaald. ‘Bij S&O nog niet. Hier kunnen we pas over twee jaar een uitspraak over doen.’ Verder liet het college weten dat juist een tussentijdse evaluatie is ingesteld om het reorganisatieproces EMB te versnellen. Het CvB wil de betrokken diensten en faculteiten budgettair ‘strak’ volgen. Het CvB doet er voortaan verstandig aan om grote operaties als EMB ‘strakker te monitoren’. Daar was het CvB het mee eens.

POËZIE. Hij was grappig, grof, scherp en hij ratelde maar door. De Rotterdamse dichter en schrijver Jules Deelder las afgelopen maandag tijdens Broodje Cultuur en in het kader van de Enschedese poëziemarathon voor uit eigen werk. Uitgedost in zijn onmiskenbare zwarte pak, hippe bril en strak achterovergekamd haar, kreeg de Nachtburgemeester van Rotterdam de lachers in het uitverkochte Amphitheater snel en lang op zijn hand. De echte fans konden hun geluk niet op: zelfs na het geplande uurtje wist Deelder van geen ophouden. ‘Hebben jullie soms college’, vroeg de Rotterdammer enigszins verbaasd aan enkele weglopende studenten. ‘Dit is toch een veel interessanter college’, riep de dichter ze na, waarna hij onvermoeid verder las. Foto: Gijs van Ouwerkerk

Verhuizing MB De faculteit MB verhuist in de zomer in zijn geheel naar de campus. De nieuwbouw van Ravelijn zal echter niet alle vakgroepen kunnen bergen. Het CvB denkt dit probleem op te lossen door een deel van de faculteit ruimte te bieden op de tweede verdieping van de Spiegel. Verder

wordt gekeken of er elders extra ruimte moet worden vrijgemaakt. Het CvB deelde dit gisteren mee in de U-raad. Studenten kunnen dus binnenkort al hun docenten weer op de campus vinden. De U-raad stemde ook in met het vastgoedplan voor 2010. Zie ook pagina 3.

ADVERTENTIE

BROODJE CULTUUR

Aanleiding voor de uitspraak van de raad is de tussentijdse evaluatie van de EMB-operatie. Dit reorganisatieplan had als hoofddoelstelling om vijf miljoen euro te bezuinigen op de ondersteunende processen (de diensten) ten gunste van het primaire proces (onderwijs en onderzoek). Tijdens het vaststellen van het reorganisatieplan ging de raad in mei 2007 akkoord met de beoogde bezuinigingen, mits er duidelijke criteria voor het welslagen van de operatie zouden worden opgesteld. Kees van Ast, de financiële man binnen het CvB, stemde daar destijds mee in. Nu de universiteitsraad de doelstellingen en afspraken rondom Efficiënte Moderne Bedrijfsvoering tegen het licht heeft gehouden, blijkt dat ‘een hele hoop zaken niet zijn bereikt’, aldus Meijer gistermorgen in de raad. Zo blijkt dat de hoofddoelstelling -5 miljoen ombuigen- ‘sluipenderwijs’ is bijgesteld naar 4,3 miljoen. Een voorgenomen personeelsreductie van 47 fte zou in de praktijk juist tot een uitbreiding hebben geleid. De bezuiniging op de ondersteuning binnen de faculteiten wordt wel op papier, maar niet daadwerkelijk gehaald. De afgesproken standaardisatie van de dienstverlening, met name op onderwijs- en ICTgebied, is na meer dan twee jaar nog niet vastgesteld. De reorganisatie leidde bovendien tot het aanstellen van bijna vijftig procent meer hoogbetaalde dienstverleners. Verder constateerde de raad dat de aansturing van de servicecentra nog niet goed is geregeld en dat het college van bestuur verzuimde om tijdig bij te sturen. Conclusie, aldus de

Maandag 1 februari, 12:35, Amphitheater, Vrijhof Stijn van der Loo, Het Lichaam Liegt Nooit [Muziektheater]

Maandag 8 februari, 12:35, Amphitheater, Vrijhof

Jeroen Phaff & Juliet Quartet, Lieve Julia [Muziektheater]


Theater Vandenbulck, Enoch Arden [Muziektheater]

WWW.CULTUUR.UTWENTE.NL

nobelprijswinnaar malcolm wilson bezoekt ut

‘Kansen genoeg, geld blijft een punt’ zijn Noorwegen, Australië en de Verenigde Staten.’

Nobelprijswinnaar Malcolm Wilson was afgelopen dinsdag op bezoek bij de TNW-vagroep Thermo-Chemical Conversion of Biomass (TCCB) en onderzoeksinstituut IMPACT. De Canadese wetenschapper ziet mogelijkheden om met de UT samen te werken. Wilson schreef mee aan de klimaatrapporten van het Intergovernmental Panel on Climate Change. Daarvoor kregen het IPCC en Al Gore in 2007 de Nobelprijs voor de Vrede.Wilson is verbonden aan de Canadese Universiteit van Regina en directeur van het International Test Centre, dat gespecialiseerd is in de afvangst en opslag van CO2. Wat brengt u naar Nederland? ‘Als ik een politicus was zou ik zeggen dat ik op fact finding mission ben. Ik heb een

Nobelprijswinnaar Malcolm Wilson. Foto: Arjan Reef

soort adviseursrol en bekijk of er mogelijkheden zijn voor samenwerking tussen Nederland en Canada op het gebied van duurzaamheid. Carbon Capture and Storage (CCS, CO2-afvangst en -opslag, red.) is mijn primaire focus.’

Ziet u samenwerkingsmogelijkheden? ‘Very much so. Nederland is net als Canada een leider op het gebied van CCS en staat in de top zes. Er is veel aandacht voor. Andere landen die vooroplopen in CO2-afvangst en -opslag

Wat zijn de belangrijkste verschillen tussen het Canadese en Nederlandse onderzoek? ‘Het lijkt op elkaar, er is veel overlap. We richten ons op dezelfde technieken, maar iedere onderzoeker heeft uiteraard wel zijn eigen niche. Nederland is over het algemeen sterk in onderzoek naar vergassing. Canada loopt voorop als het gaat om post combustion capture (het verwijderen van CO2 uit de uitlaatgassen van energiecentrales, red.). We hebben een paar grote commerciële projecten lopen. Daarin zijn we verder dan Europa.’ Wat kunnen we van elkaar leren? ‘A lot, er liggen zoveel kansen. Bijvoorbeeld wat

ik vandaag gezien heb over cryogene scheiding van CO2 (bij extreem lage temperaturen, red.). Daar zijn we in Canada een stuk minder ver in, al zou je dat niet zeggen als je onze temperaturen kent. Voor Europa vormt de offshore storage van kooldioxide een van de belangrijkste uitdagingen.’ En hoe zit dat tussen de UT en uw universiteit in Regina? ‘Ik denk dat we kunnen samenwerken. Canada heeft op politiek niveau Nederland aangewezen als een van de landen waar we mee kunnen samenwerken. In de academische wereld is het nooit een probleem om tot goede ideeën te komen. Het geld ervoor vinden om ze uit te voeren, vormt meestal het obstakel.’

ut Nieuws weekblad van de Universiteit Twente

Donderdag 28 januari 2010

ut Nieuws

tg-studenten richten eigen bedrijf op

‘Ja, we willen groot worden’ Ze studeren alle drie technische geneeskunde en hebben alle drie iets met ondernemen. In hun bedrijf FreriS komen die aspecten bij elkaar. Rinse Ubbink, Eric Schat en Frouzan Soltani werken als intermediair tussen studenten en bedrijven op (bio)medischtechnologisch gebied. Het kader van de onderneming staat, met een mooie website en visitekaartjes. Nu de opdrachten nog. Sandra pool

Opdrachten. Daar draait het toch om? De drie studenten knikken instemmend. Er wordt hard aan gewerkt, lachen ze enthousiast. En de plannen zijn groot. Een eigen bedrijf beginnen naast een studie technische geneeskunde doe je immers niet zomaar eventjes. ‘Dat is een bewust keuze’, laat Frouzan Soltani (22) weten. ‘Voor de studie zelf moeten we hard werken.’ Lacht: ‘Wij zijn het vwo-profiel Biologie & Techniek in het kwadraat. We moeten overal kennis van hebben. Van biologie, scheikunde, natuurkunde, wiskunde en van computers en simulatietechnieken.’ Rinse Ubbink (23): ‘We krijgen communicatietraining, je moet met patiënten kunnen omgaan en medische taal leren wil je op niveau kunnen meepraten. De studie is veelzijdig.’ Soltani: ‘Veel tijd om dingen ernaast te doen hebben we niet. Je kiest bewust. Wij willen

Op de foto van links af: Rinse Ubbink, Eric Schat en Frouzan Soltani. Foto: Arjan Reef

alle drie ondernemen. Dat gevoel hadden we individueel al. Door de studie zijn we bij elkaar gekomen en hebben we onze ideeën verder uitgewerkt.’ Eric Schat (22) vult aan: ‘We zijn nieuwsgierig waar we als TG’er terecht komen. Wat zijn je mogelijkheden en wat kun je ermee? Dat willen wij tijdens onze studie al uitzoeken en niet pas op het moment dat je je diploma op zak hebt.’ FreriS, afgeleid van de namen van de oprichters en met een hoofdletter S op het eind – ‘voor een speels effect’ – wil studenten tijdens hun studie kennis laten maken met de arbeidsmarkt. Rinse Ubbink (23): ‘In andere sectoren wordt innovatieve techniek heel snel toege-

past. De medische wereld is daarin wat terughoudender. Wij proberen een brug te slaan tussen techniek en gezondheidszorg door vragen uit het professionele veld te vertalen naar concrete opdrachten, waar we vervolgens studenten aan koppelen. Twee vliegen in één klap. De student doet praktijkervaring op en de klant wordt verder geholpen.’ In september 2009 viel het officiële startschot voor FreriS. ‘Het concept is uniek’, zegt Ubbink. ‘Wij zijn volgens mij de eerste TG’ers die een bedrijf oprichten. Het idee werd positief ontvangen door medestudenten, docenten en de opleidingsdirecteur. Het grote voordeel is dat we twee talen spreken.

Die van de gezondheidszorg en van de techniek. Bovendien kennen we bijna alle studenten. We weten welke kwaliteiten ze in huis hebben: we kunnen ze persoonlijk benaderen voor een opdracht en dat verzekert een goede koppeling. De moeilijkheid voor ons is het vinden van de juiste personen in de gezondheidszorg. De mensen die wel oren hebben naar technische innovaties in hun sector. Als we die eenmaal weten te vinden, dan zal het snel gaan.’ Soltani: ‘Dat kunnen de grote jongens zijn als Siemens of Philips of andere biomedische bedrijven, maar ook een individuele huisarts, chirurg of fysiotherapeut kan bij ons aankloppen.’

Naam: Studie: Op weg naar:

Dat het ze gaat lukken, daarvan zijn ze overtuigd. ‘Ja, we willen groot worden’, verzekert Soltani. ‘De commerciële kant van de gezondheidszorg vind ik interessant. Daarin zie ik mezelf later wel werken. Dat kan voor FreriS zijn of elders in de healthcare. Dan zorg ik wel voor aanvoer van opdrachten.’ Ubbink kan zich daar helemaal in vinden. ‘De mogelijkheden met een eigen bedrijf zijn eindeloos. Als zelfstandig ondernemer kun je van alles iets maken.’ Schat: ‘Je kunt je eigen koers varen.’ Soltani: ‘En je hebt controle over wat er gaat gebeuren.’ En die eerste opdracht? ‘Die gaat er komen, dit jaar nog’, lacht Schat.

Onafhankelijk weekblad voor personeel en studenten van de Universiteit Twente jaargang 47. Verschijnt donderdag op de campus; vrijdag/zaterdag buiten de UT. Oplage: 8.000 exemplaren. Redactie-adres: Vrijhof kamers 315, 316, 317, 328, 319. Postadres: Postbus 217, 7500 AE Enschede. Telefoon: (053 – 489) 2029 zie verder onder redactie. Fax: (053 – 489) 3439 E-mail redactie: [email protected]. Internet: http://www.utnieuws.utwente.nl; of via de homepage van de UT. Redactie: Bert Groenman (hoofdredacteur, 2030) [email protected] Menno van Duuren (2028) [email protected] Paul de Kuyper (4084) [email protected] Maaike Platvoet (3815) [email protected] Sandra Pool (2936) [email protected] Office-management: Brigitte Boogaard (2029) [email protected] Vaste medewerkers: Cariene van Aart, Nynke Dirven, Henriëtte van Dorp, Robbin Engels, Latifa van Heerde, Joris van Hoof, Hans van de Kolk, Catherine Ann Lombard, Willem Pieterson, Suzanne van der Horst, Bauke Vermaas. Automatisering/internet: Martijn Baars Ivar Engel Christina Höfer Foto's: Arjan Reef / Gijs van Ouwerkerk Redactieraad: prof.dr. E.R. Seydel (vz). Advertenties: Bureau Van Vliet BV, Postbus 20, 2040 AA Zandvoort, Tel. 023 – 5714745. Site: www.bureauvanvliet.com. E-mail: [email protected]. Advertentietarieven op aanvraag. HOP: UT Nieuws is aangesloten bij het Hoger Onderwijs Persbureau (HOP). Adreswijzigingen: Abonnees (ook studenten) dienen deze schriftelijk door te geven aan de redactie UTNieuws Postbus 217, 7500 AE Enschede of per e-mail: [email protected]. Stage of buitenlands studieverblijf: studenten die op stage gaan of in het buitenland gaan studeren kunnen UT-Nieuws op schriftelijk verzoek opgestuurd krijgen. Wie prijs stelt op deze (gratis) service zendt een adreswijziging naar de redactie o.v.v. faculteit, stagelocatie en periode (zo nauwkeurig mogelijk). Kopij: Bestemd voor de Infomededelingenrubriek dient per e-mail maandag voor 14.00 uur in het bezit te zijn van de redactie UT-Nieuws. Abonnementen: Jaarabonnement: 40 euro. Abonnementen schriftelijk aan te vragen met vermelding van naam, adres, postcode, plaats, telefoonnummer en bank-/girorekening. Abonnementen kunnen wekelijks ingaan. Betaling via factuur. Het jaarabonnement wordt automatisch verlengd, tenzij men minimaal 1 maand voor afloop van de abonnementsperiode schriftelijk opzegt. Technische vervaardiging: Wegener SpeciaalMedia Bezorging Campus: Motorsportgroep UT, coördinator Reinder Hilarius, tel. 053-4892029. E-mail: [email protected] Copyright UT-Nieuws: Auteursrecht voorbehouden. Het is verboden zonder toestemming van de hoofdredacteur artikelen schema's foto's of illustraties geheel of gedeeltelijk over te nemen en/of openbaar te maken in enigerlei vorm of wijze.

Thijs Reijnders (23) Business Administration, master Theatercafé in de Vrijhof

‘Ik ga even lunchen, ik heb net een tentamen gemaakt in het sportcentrum’, vertelt Thijs als hij zijn fiets stalt aan de Boulevard. ‘Ik moet zo snel verder met leren in de bieb. Morgen heb ik de volgende al weer namelijk. De laatste gelukkig. Daarna nooit meer een tentamen als alles goed is gegaan tenminste. Lijkt me heerlijk. Over die van vanochtend ben ik wel positief, voor morgen is het nog even afwachten. Ach, het komt vast goed. Ik werk het beste als ik in de bieb ga studeren, samen met een paar studiegenootjes zodat je kunt overleggen. Thuis heb ik niet eens een bureau staan, daar kan ik me niet concentreren. Hier ben ik een stuk beter af, al stikt het in tentamenweken van de mensen in de bieb. Dat leidt soms af. Het is verleidelijk om lekker met iedereen een bakje koffie te gaan drinken. Of mensen kijken. Is ook altijd leuk. Maar als het echt moet, dan wil het studeren wel. En vanmiddag moet het echt. Nog even knallen. Als ik alle tentamens heb gehaald, begint mijn afstuderen. Ik ben nog in onderhandeling over een plek in het buitenland. Duitsland of België wordt het. Ik ben als hbo’er aan deze master begonnen en heb tijdens mijn hbobachelor al een tijd in Zweden gewoond. Nu is het wel lekker om wat dichter bij huis af te studeren. In ieder geval doe ik het extern, niet aan de UT. Het echte onderzoek is niet iets voor mij.’

Waar gaat dat heen...? Foto: Arjan Reef



geen overeenstemming over medezeggenschap instituten

U-raad akkoord met vastgoedplan De studieverenigingen van de TNW-opleidingen, die nu nog een onderkomen hebben in de Hogekamp, krijgen een eigen ruimte in de kelder van de Horst. De MB-verenigingen uit de Spiegel verhuizen naar de nieuwbouw van de faculteit in Ravelijn. Een goede huisvesting van deze studieverenigingen was voor de universiteitsraad een van de voorwaarden om in te stemmen met het vastgoedplan voor 2010. Paul de Kuyper

Het vastgoedplan 2010-2014 wordt per jaar ter instemming voorgelegd aan de U-

raad. De gisteren verleende goedkeur ing geldt dus alleen voor dit kalenderjaar. In december buigt de raad zich over de plannen die in

Zeven miljoen voor inhuur externen De UT besteedde de afgelopen drie jaar jaarlijks zo’n 7,4 miljoen euro aan de inhuur van externen voor advies of de inzet van specialistische kennis. Gedacht moet worden aan ICT-ondersteuning, interim-management en communicatieadvies rondom een groot project als de nieuwe huisstijl. Dat schrijft het college van bestuur in antwoord op vragen van de universiteitsraad. Het CvB zegt bovendien uitgaven van boven de 250.000 euro vooraf voor te willen leggen aan de U-raad. In de overlegvergadering toonde de raad zich gisteren bij monde van Jan van Alsté hiermee echter niet tevreden. Volgens het Pro-UT-lid gaat het in totaal om zo’n drieduizend transacties, dus komen bedragen van boven de kwart miljoen nauwelijks voor. Collegevoorzitter Anne Flierman voelde er niets voor boude uitspraken te doen over het halveren van de kosten voor externen, maar zag wel wat in een voorstel van CC-lid Dick Meijer om de raad over substantiële uitgaven in ieder geval te informeren en bij bedragen van meer dan tweeënhalve ton de raad om advies te vragen.

2011 gerealiseerd moeten worden. CvB-lid Kees van Ast beloofde dan tevens met concrete voorstellen te komen voor het invullen van de Bastille als een volledig studentengebouw. Over de ontwerpbegroting 2010-2014 bracht de universiteitsraad gisteren een positief advies uit, maar plaatste wel enkele kanttekeningen bij de inzet van zogenaamde TCO’s (tijdelijke centrale ondersteuning). TCO-krachten worden aangetrokken voor tijdelijke projecten, maar de U-raad constateert dat dit geregeld leidt tot vaste aanstellingen. Dit zou ten koste gaan van de basistaken van diensten. De raad wilde daarom van het college de toezegging dat er alleen TCO’s worden ingezet als er vooraf een projectplan met doelen wordt opgesteld. Dat ging het CvB echter te ver. Wel beloofde het college de raad richtlijnen te sturen waarin staat hoe TCO’s worden toegekend. In de overlegvergadering van gisteren (woensdag) botsten raad en college over de instituutsraden. Anderhalf jaar geleden werd afgesproken dat elk instituut een eigen medezeggenschapsorgaan zou krijgen. Dat blijkt niet bij elk instituut te lukken. ‘Waar geen medezeggenschap is, neemt de U-raad die plaats in’, stelde Dick Meijer namens de raad. Het college wilde hier echter niet aan en sprak bij monde van rector Ed Brinksma over een ‘verschil van interpretatie over welke weg er nu moet

worden belopen’. Even daarvoor stuitte de Ureka-fractie op de rector magnificus toen woordvoerder Mark Franken nog maar eens het belang van docentkwaliteit aankaartte. Het college neemt daarin volgens de studentenfractie een te afwachtende rol in. ‘Het CvB mag wel wat pro-actiever optreden. Het moet niet enkel afwachten of kwaliteitszorgsystemen bij andere universiteiten succesvol blijken.’ Brinksma was echter niet te verleiden tot harde toezeggingen hierover. Hij wil het onderwerp graag als onderdeel behandelen van zijn uitgebreidere visie op onderwijs en kwaliteitszorg. Dit punt staat later op de agenda. Vanuit de 3TU.Federatie werd meegedeeld dat er wordt nagedacht over drie nieuwe Centres of Excellence, naast de bestaande zes. Deze Centres zouden moeten opereren op het gebied van wiskunde, bouw en logistiek. ADVERTENTIE

"ELEEFCULTUUR BOUWMEE 5NIEKEVRIJWILLIGERS PROJECTENWERELDWIJD +IJKOP WWWIBO NEDERLANDORG OFKOMNAAREENINFODAG MAART5TRECHT MAART.IJMEGEN APRIL:WOLLE

Wouter Bos. Foto: Gijs van Ouwerkerk

Wouter Bos geeft gastcollege Wouter Bos komt op dinsdag 23 februari naar de UT. De vice-premier en minister van Financiën geeft dan een actualiteitencollege in het kader van de postacademische masteropleiding risicomanagement van de faculteit Management en Bestuur. Bos behandelt in zijn college onder meer de oorzaak en gevolgen van de economische crisis en de daarna genomen maatregelen. Het college vindt plaats in het Amphitheater van de Vrijhof en is in principe alleen toegankelijk voor studenten en docenten van de masteropleiding risicomanagement.

Millennium battle Wat is de impact van het wereldkampioenschap voetbal in Zuid-Afrika op de lokale bevolking? Die vraag staat morgen (vrijdag) centraal tijdens de millennium battle in de Grolsch Veste. De wedstrijd is georganiseerd door Move Your World. Gedurende vier maanden werkten studenten uit heel Nederland aan uiteenlopende cases. Ze bedachten oplossingen voor verschillende problemen in het kader van de acht millenniumdoelstellingen en het wereldkampioenschap voetbal. Vijf genomineerde teams maken hun ideeën vrijdag tijdens de finale bekend. De beste inzender wint een reis naar Zuid-Afrika. Actrice Victoria Koblenko presenteert de middag en de Zuid-Afrikaanse FC Twente-speler Bernard Parker wordt geïnterviewd. De battle duurt van twee tot vijf. Meer informatie: www.moveyourworld.nl.

alumna petra de weerd oreert als collega van haar leermeesters

Over innovatie en balanceren Petra de Weerd-Nederhof houdt vandaag, bijna een jaar nadat ze is benoemd tot hoogleraar Organisatie van Innovatie, haar oratie. De titel luidt: Innovatie(f) organiseren: een kwestie van balanceren. Ze vindt het geweldig om vandaag in de Vrijhof haar oratie uit te spreken ten overstaan van hoogleraren als Koos Krabbendam, Olaf Fisscher en Kees-Jan Looise. ‘Van deze mannen had ik vroeger les en ik ben bij Fisscher en Krabbendam gepromoveerd. Het is toch fantastisch dat ze nu bij mijn oratie zijn en dat ik hun collega ben geworden?’ De Weerd-Nederhof is op en top UT-alumnus. Ze kwam in 1985 naar de campus om technische bedrijfskunde te studeren en leerde haar echtgenoot op de campus kennen. ‘Ik ben hier opgegroeid, de UT is een fantastische plek en ik woon graag in Twente. Of ik niet eens verder zou moeten kijken? Ik vind zelf dat ik een internationaal werkgebied heb. Ik heb contacten met collega’s uit de hele wereld, reis naar congressen en moet binnenkort weer een college

verzorgen in Finland. En ik ben editor-in-chief van een internationaal wetenschappelijk tijdschrift.’ De boodschap die De WeerdNederhof vandaag over wil brengen is dat er niet één best practice bestaat van succesvol innoveren. ‘Als je innovatief wil zijn kun je niet volstaan met het vinden van één juiste organisatievorm. Je moet als organisatie bereid zijn om continu te vernieuwen.’ Als voorbeeldje vertelt de hoogleraar over een werkbezoek aan Nedap in Groenlo. ‘Dat staat bekend als een heel innovatief bedrijf. Een manager vertelde mij dat ze een oplossing voor een probleem proberen te zoeken door een ‘post-it’ op het web te plaatsen.Via het open source web, probeerden allerlei personen die problemen op te lossen. Ik vind dat een heel innovatieve aanpak.’ Met de in de titel van haar oratie genoemde ‘kwestie van balanceren’ bedoelt De Weerd-Nederhof vooral niet het ‘in balans zijn’. ‘Daarmee doel je eerder op een rustige, tamme fase. Met balanceren bedoel ik een actieve houding op innovatief gebied. En dat is ook weer geen kwestie

Petra de Weerd-Nederhof. Foto: Arjan Reef

van continu alle ballen in de lucht zien te houden, het is soms ook accepteren dat je niet altijd de snelste en succesvolste kunt zijn. Er zijn hightech spin-offs die heel bewust inzetten op innovaties in de toekomst en een minder efficiënte organisatie op de korte termijn op de koop toe nemen. Dat is prima, als je je daarvan maar bewust

bent.’ In haar oratie beschrijft De Weerd-Nederhof de opkomst en sluiting van Ericsson Enschede. Het Zweedse telecombedrijf, dat was gevestigd onder de rook van de UT, sloot in 2003 haar deuren, tot grote verontwaardiging van haar werknemers en de lokale en landelijke politiek. Ericsson Enschede richtte

zich in haar beginjaren op DECT-technologie en later op UMTS. ‘Organisatorisch zat dit bedrijf prima in elkaar, maar het ging uiteindelijk mis omdat zij geen eigen product meer in handen hadden. De verantwoordelijkheid voor de projecten waar Ericsson Enschede aan werkte, lag in Stockholm. Dat betekende dat ze in Enschede

te weinig strategische speelruimte hadden om met de dynamiek van de omgeving om te gaan.’ Het puur kijken naar de best practice is dus volgens De Weerd-Nederhof niet de juiste methode om de organisatie van innovatie te benaderen. ‘In Twente gebruiken we een meer holistische benadering en hanteren we een procesmodel. Die benadering is uniek voor UT-ingenieurs. Met deze aanpak laten we studenten ook afstudeeropdrachten doen en projecten in de praktijk.’ Voor de komende jaren werkt De Weerd-Nederhof aan verschillende onderzoekslijnen, gebaseerd onder andere op een benchmark van de organisatie van productontwikkeling. ‘Dit gaat om database waarin bedrijven kunnen zien wie op welk gebied het meest innovatie is.’Verder wil de hoogleraar meer onderzoek doen naar de fase van het technologietraject waarin een bedrijf zich bevindt en naar de gedragingen van spelers in en buiten de organisatie. Maaike Platvoet



ut ontwikkelt mee aan robotpak voor dwarslaesiepatiënten

parkeerdruk door bouwactiviteiten

Lopen door te denken

‘Mierennest van busjes en bouwketen’

Hersensignalen richting onze beenspieren zorgen ervoor dat we kunnen lopen. Maar zou je door te denken aan lopen ook een stel robotbenen kunnen aansturen? Herman van der Kooij, UHD in de vakgroep biomedische werktuigbouwkunde (MIRA), onderzoekt in een groot Europees project of dit mogelijk is. De komende drie jaar hoopt hij aan te tonen dat verlamde mensen weer kunnen lopen met behulp van een exoskelet. Paul de Kuyper

Met de zogenaamde mindwalker, zoals het robotpak al is gedoopt, kunnen mensen die door een dwarslaesie verlamd zijn geraakt weer lopen. Het pak, een exoskelet (een soort beenbeugel), moet worden aangestuurd door hersensignalen. Een helm met elektroden neemt de hersengolven op en stuurt die naar de robotbenen, die ze weer vertalen in natuurlijke loopbewegingen. De vakgroep biomedische werktuigbouwkunde werkt in dit project samen met de TU Delft, waar Van der Kooij ook een dag in de week werkt. Andere deelnemers zijn onder andere de Université Libre de Bruxelles en commerciële partners. De Europese Unie kende er deze maand een onderzoekssubsidie van zo’n 3,5 miljoen euro aan toe. Aan de UT wordt een promovendus, die nog aangetrokken moet worden, op het project gezet. Samen met een Delftse promovendus werkt deze aan het exoskelet. Het bedrijf ANT, een UT-spin-off, ontwikkelt de helm.

De mindwalker is iets anders dan de UT-therapierobot Lopes, waar patiënten als het ware in gehangen worden en die de spieren traint om loopbewegingen te maken. ‘Dit moet echt een pak worden dat je aan kunt trekken en dat je aanstuurt met je hersenen’, aldus Van der Kooij. Er bestaan ook andere brain computer interfaces (BCI), waarmee verlamde mensen bijvoorbeeld een rolstoel besturen. Maar de aansturing van die systemen kost de patiënt volgens Van der Kooij veel aandacht. ‘Voor de mindwalker willen we een BCI waarvoor je je minder hoeft te concentreren. Ons systeem moet bovendien complexer zijn. Een rolstoel gaat vooruit, achteruit en opzij. Lopen is ingewikkelder, omdat je veel meer vrijheidsgraden tegelijkertijd moet aansturen.’ De onderzoekers proberen een zo licht mogelijk pak te maken, het liefst een dat je onder je kleren kunt dragen. ‘Dat is ons ideaal.We hebben patiënten gevraagd of ze het erg zouden vinden als het pak groter uitvalt. Dat vindt een aantal ook acceptabel.

Voor sommige patiënten is kunnen staan en lopen al een grote vooruitgang ten opzichte van een rolstoel.’ Het exoskelet moet echter geen energieverslinder worden, vindt Van der Kooij. ‘Mensen kunnen op een boterham een paar uur lopen, maar bestaande robotpakken zetten met dezelfde hoeveelheid energie hoogstens een paar stappen.’ Er bestaan exoskeletten waarbij de drager een complete rugzak moet meetorsen om de robot van voldoende energie te voorzien. De grote vraag in het onderzoek is of het inderdaad mogelijk blijkt met hersengolven, dus door aan lopen te denken, een robotpak aan te sturen. Verlamde mensen kunnen namelijk niet alleen hun spieren niet aansturen, ze voelen bijvoorbeeld ook geen verschil in ondergrond en voelen evenmin hoe hun benen bewegen. Daarom richt Van der Kooij zich niet alleen op het mechanisch ontwer p van het exoskelet, maar onderzoekt hij ook welke intelligente software er in geïmplementeerd kan worden. Die software zou een gedeelte van de aansturing kunnen overnemen van de mens. ‘In eerste instantie willen we gewone loopbewegingen maken op een vlakke vloer, maar als dat lukt, kijken we ook of het systeem zich kan herstellen als de drager dreigt te struikelen.’ Over drie jaar hopen Van der Kooij en zijn collega’s van de partnerinstellingen een werkend systeem te hebben. In Italië zal de

Het aanscherpen van het parkeerbeleid rondom de nieuwe gebouwen op de campus laat nog even op zich wachten. Eerst moet volgens de directeur van het Facilitair Bedrijf, David Korringa, de rust op het bouwterrein zijn teruggekeerd. ‘Het terrein ligt overhoop en we moeten er nu het beste van maken’, aldus de directeur. Er is een parkeerbeleid, weet Korringa. ‘Maar dat is door de nieuwbouw van Carré, Nanolab en Ravelijn lastiger te handhaven. Het is daar een mierennest van busjes en bouwketen. Kijk maar naar de parkeerplaats voor Citadel. Die is in gebruik genomen door bouwactiviteiten.’ De parkeerruimte staat daardoor onder druk, erkent de directeur. ‘We zien steeds meer auto’s geparkeerd achter de Horst. Die situatie bespreken we momenteel met de directeur bedrijfsvoering. Als het echt te gek wordt, gaan we er werk van maken, al laten we de teugels gezien de situatie iets meer vieren dan we normaal zouden doen.’ Voor fietsen geldt een ander verhaal. ‘Die mogen daar niet gestald worden. Er zijn voor het gebouw namelijk voldoende plekken. Foutgestalde tweewielers worden verwijderd.’

Virtueel spierskelet-model Herman van der Kooij met de eerste versie van een exoskelet, ontwikkeld door afstudeerder Wietse van Dijk. Foto: Gijs van Ouwerkerk

mindwalker dan getest worden op mensen die een dwarslaesie hebben gehad. De vraag is of dat binnen die drie jaar lukt. Vooral op het gebied van de brain computer interfaces wachten de onderzoekers nog grote uitdagingen, denkt Van der Kooij. Of het robotpak de markt op gaat, hangt af van andere partijen zoals investeerders, industrie en verzekeraars, aldus de onderzoeker. Hij benadrukt: ‘Wij doen niet aan productontwikkeling. Dit is een ambitieus onderzoeksproject waar in we willen aantonen dat je met hersengolven robotbenen kunt aansturen.’

Instituut MIRA en het UMC St. Radboud in Nijmegen hebben een Europese onderzoeks subsidie van drie miljoen euro binnengesleept. Dit geld wordt gebruikt om een gedetailleerd computermodel te maken van het spier-skeletsysteem van de onderste helft van het menselijk lichaam. Chirurgen kunnen dit model gebruiken om operaties voor te bereiden of om ze vooraf te oefenen in een virtual reality-omgeving. Nu weten artsen nog niet goed hoe een spier zal revalideren als die tijdens een operatie moet worden omgelegd. In het computer model kunnen een ingreep en de gevolgen daarvan voor elke afzonderlijke patiënt worden gesimuleerd.

Levensduur gasleiding IMPACT-promovendus

Roy Visser ontwikkelde een nieuwe meetmethode om goedkoop en simpel de restlevensduur van gasleidingen te bepalen. Van de eerste kunststof gasleidingen, gemaakt in de jaren zestig, werd gedacht dat ze een levensduur hadden van vijftig jaar. Dat blijkt echter langer te zijn, maar hoe lang was tot nog toe moeilijk vast te stellen. Om het verouderingsproces van leidingen te meten, hoeven ze volgens Visser niet opgegraven te worden. Je prikt met een kleine naald in de leiding. Hoe ver het naaldje in de leiding gaat en welke kracht hiervoor nodig is, zegt iets over de mechanische eigenschappen van de gaspijp en de uiteindelijke restlevensduur. Visser promoveerde afgelopen vrijdag op dit onderwerp.

Mijn job Naam: Roy Ramakers (32) Functie: contractmanager werktuigbouwkundige installaties Locatie: Paviljoen

Roy Ramakers (32) Foto: Arjan Reef

‘Volgens mijn functieomschrijving ben ik technisch projectmedewerker bij het Facilitair Bedrijf, maar op het naambordje hier naast mijn kamerdeur staat ‘contractmanager-w’. Dat klopt vrij aardig. Ik begeleid het contract dat de UT heeft met het bedrijf Dalkia, voor het onderhoud van alle werktuigbouwkundige installaties op de UT. Ik val, met tien collega’s, onder de onderhoudsgroep van het FB. Daarbinnen heeft iedereen zijn specialisme. Samen met mijn collega Hans Willigenburg, een oude rot in het vak, houd ik me bezig met onderhoud en vervanging van waterleiding, cv-installaties, luchtbehandeling, koeling, riolering, etcetera. Met de installaties van nieuwe gebouwen krijgen we pas te maken als de gebouwen eenmaal in gebruik genomen zijn. Binnenkort krijgen we er, met Carré en Nanolab dus nogal wat installaties bij. Ik werk hier sinds januari vorig jaar. Daarvoor heb ik ruim tien jaar bij installatiebedrijven gewerkt. Ik zit dus nu aan de andere kant van de tafel. Ik doe andere dingen, en ben toch met m’n vak bezig. Dat bevalt erg goed. Bovendien is de onderhoudsgroep erg leuk om in te werken. Een hele hechte club. In ons vak is het heel prettig om te sparren met een collega die weer een andere technisch specialisme heeft. Dat doen we dan ook regelmatig. Onze functies zijn binnen de UT vrij uniek. We hebben een hele plezierige omgeving om in te werken, met een prachtige variatie aan gebouwen. De ene keer moet je naar een storing in een kantoorgebouw en even later sta je bij het campuszwembad. Ik ben hier nog lang niet uitgekeken.



De bladen In regio’s waar veel rampen gebeuren, zoals Midden-Amerika, kun je beter centraal een depot aanleggen met hulpgoederen. Dat werkt beter en sneller dan hulpgoederen per vliegtuig vanuit allerlei windrichtingen aanvoeren, zoals nu in Haïti. Dat zegt de Eindhovense hoogleraar operations planning and control Jan Fransoo. ‘In het geval van Haïti bestaat de kans dat er een overreactie komt: er worden heel veel goederen gestuurd die pas in de loop van de komende weken aankomen. Als je ze allemaal bij elkaar optelt, is het misschien te veel. Uit logistieke modellen blijkt dat de kraan te ver wordt open gezet als het te lang duurt om goederen te verschepen. Mensen nemen die goederen die al onderweg zijn niet mee in hun beslissing’, aldus de hoogleraar.

faculteit itc onderzoekt leefomgeving panda’s

‘Inteelt reuzenpanda’s niet per se catastrofaal’ De reuzenpanda’s in het Chinese Qinlinggebergte raken steeds meer geïsoleerd en dat kan leiden tot inteelt, denken Tiejun Wang en Andrew Skidmore van de vakgroep Natural Resources, faculteit ITC. Het leefgebied van de panda’s is gefragmenteerd door wegen en boerderijen. Voor hen zit er niets anders op dan zich met behulp van broer of zus voort te planten. Paul de Kuyper

In november werd in de Qinling Mountains voor de zevende keer in 25 jaar een - oorspronkelijk zeldzame bruinwitte panda gespot. Dat is veel, gezien het voortplantingsgedrag van reuzenpanda’s. ‘Het gen voor een zwarte vacht is dominant, het ‘bruine’ gen is recessief ’, legt de Australische hoogleraar Andrew Skidmore uit. ‘Omdat panda’s in steeds kleinere groepen leven, lijkt dit sterk op inteelt. Maar wij zijn geen genetici’, houdt hij een slag om de arm. ‘Wij kijken niet naar DNA, maar naar de leefomgeving.’ In totaal leven er nog zo’n

1600 tot 1800 reuzenpanda’s in China. ‘Panda’s zijn verlegen dieren en helemaal afhankelijk van bamboe. Ze zullen geen wegen oversteken of in de buurt van boerderijen komen’, aldus Skidmore. ‘Door de aanleg van wegen raakt hun leefgebied gefragmenteerd. Dan zit er niets anders op dan je met je zus voort te planten.’ Inteelt vormt echter niet per se een bedreiging voor de soort. Skidmore: ‘Uitsterven is een groot woord. Dit hoeft niet catastrofaal te zijn. Er bestaan andere soorten die bedreigd zijn geweest en waarvan de populatie daarna ook weer is gaan groeien. De panda kan er

ook weer bovenop komen. Maar er is wel wat aan de hand. De Chinese overheid zal iets moeten doen aan de isolatie van reuzenpanda’s om voldoende variatie te houden. Ze kunnen bijvoorbeeld individuele panda’s verplaatsen naar andere leefgebieden. Dit gebeurt in Afrika ook met de zwarte neushoorn.’ De ITC-vakgroep Natural Resources brengt al twaalf jaar, als enige onderzoeksgroep in de wereld, met hoogwaardige satelliettechnieken de leefwereld van reuzenpanda’s in Qinling in beeld. Dat scheelt veel geld en tijd ten opzichte van veldwerk. Bovendien wordt een veel groter gebied in kaart gebracht. Het leefgebied van de panda kan op satellietbeelden herkend worden aan de gebieden waar bamboe groeit. Lastig is echter dat de bamboe zich vaak onder een dicht bladerdek van het bos bevindt. Tiejun Wang, die zo’n twaalf jaar als ranger werkte in de

ITC-onderzoekers Tiejun Wang en Andrew Skidmore (rechts): ‘De panda kan er weer bovenop komen.’ Foto: Gijs van Ouwerkerk

Qinling-regio, vond tijdens zijn PhD-onderzoek aan het ITC (van 2005-2009) daarvoor een oplossing. ‘Het klinkt simpel’, geeft hij toe, al was hij de eerste die er opkwam. ‘In de herfst vallen de bladeren van de bomen, terwijl bamboe altijd groen is. Op satellietbeelden heb je dan nog wel last van de takken, maar met de huidige technieken kunnen we toch de bamboe goed in beeld brengen.’ Een nieuwe promovendus begint binnenkort met nader onderzoek naar de fragmentatie in het Qinling-gebergte. Nieuwe satellietbeelden moeten onder andere uitwijzen of het mogelijk is gebieden opnieuw met elkaar te verbinden, zodat de leefomgeving van de reuzenpanda weer groeit. Daarnaast moet uit veldwerk samen met genetici blijken hoe het staat met de genetische variatie en de biodiversiteit in de regio.

Ook in Leiden wordt de afdeling Marketing & Communicatie gereorganiseerd. Alleen is nog niet bekend hoe. Het college wil de communicatieactiviteiten van het International Office en het expertisecentrum Informatie, Communicatie en Studenten samenvoegen tot een directie Strategische Marketing en Communicatie. Op termijn wordt het International Office opgeheven. Maar de universiteitsraad stemt vooralsnog niet in met de beoogde reorganisatie, die 4,2 voltijdbanen gaat kosten. Wageningse onderzoekers hebben het gen ontdekt waarmee roze tomaten gekweekt kunnen worden. Veredelingsbedrijven hebben veel belangstelling voor dit gen, omdat ze de Chinese en Japanse markt willen veroveren. Roze tomaten vinden gretig aftrek in Japan en China. Daar worden ze namelijk al jaren geteeld, zonder dat de veredelaars de exacte genetische oorzaak kennen. Europese veredelingsbedrijven kunnen door de ontdekking van het gen nu de concurrentie met de lokale telers aangaan. De mutatie van rode naar roze tomaten werd al in 1925 in de literatuur beschreven, maar de oorzaak was tot nu toe nog nooit gevonden.

Obesitas wordt doorgaans bestudeerd door biologen, medici en epidemiologen, en behandeld door diëtisten en artsen. Psychologen hebben zich er nauwelijks mee bemoeid. Ten onrechte, want nu toont een reeks Maastrichtse studies aan dat mensen met vetzucht wel degelijk een gedragsprobleem hebben. Ze zijn impulsief, kunnen zichzelf moeilijker in de hand houden, zijn gevoelig voor onmiddellijke beloningen en houden van vet eten. Daarom hebben deze patiënten baat bij een psycholoog. Cognitieve gedragstherapie kan bijvoorbeeld terugval na een dieet voorkomen. Het aantal enkelverstuikingen kan met 35 procent worden teruggebracht. Dat concludeert een Amsterdamse promovendus. Eenvoudige balansoefeningen doen volgens hem wonderen bij de preventie van de meest voorkomende sportblessure. In Nederland komen ze naar schatting zo’n 234.000 keer per jaar voor. De promovendus onderzocht bij 500 sporters met een enkelverstuiking de kans op herhaling. Ongeveer de helft van hen volgde acht weken een speciaal programma om hun balans te verbeteren. Binnen een jaar kreeg slechts 22 procent van hen weer een verstuiking.Van degenen zonder balanstraining was dit 33 procent.

Assessmentcentrum In gebouw Cubicus wordt vandaag het Assessment Centrum TSE (ACT) geopend. Mensen die in het onderwijs werken of willen werken, kunnen hier terecht voor loopbaanadvies en om hun vaardigheden te testen. De initiatiefnemers, onder andere de UT, willen met het centrum de kwaliteit van het onderwijs verhogen. Voorlopig worden zes verschillende assessments aangeboden. De partners in het ACT (UT, Saxion, Hogeschool Edith Stein en Expertis Onderwijsadviseurs, verenigd in Twente School of Education) namen de afgelopen jaren al bij zo’n tweehonderd mensen assessments af. Deze activiteiten worden nu in dit centrum gebundeld. De doelgroep bestaat uit mensen uit alle lagen van het onderwijs die zich willen laten bijscholen, bijvoorbeeld van tweede- naar eerstegraads. Ook zij-instromers, mensen uit het bedrijfsleven die onderwijsambities hebben, kunnen bij het ACT terecht. Het ACT start met zes verschillende assessments: een ontwikkelassessment voor docenten die een nieuwe impuls willen geven aan hun werk, een traject

dat docenten omschoolt tot flexdocent zodat ze verschillende vakken kunnen geven, een cursus om naast de bestaande bevoegdheid een tweedegraads lesbevoegdheid voor Nederlands te behalen, een traject van tweede- naar eerstegraads, en twee assessments voor zij-instromers (voor primair onderwijs en voor voortgezet onderwijs). Studenten van de lerarenopleiding ELAN kunnen niet bij het centrum terecht. Het ACT is bedoeld voor mensen die al enkele jaren werkervaring hebben. Projectleider Hans Dekker (manager bij Edith Stein) verwacht dat er komend jaar honderd assessments worden afgenomen.‘We voorzien vooral een groei in de ontwikkelassessments.We merken dat docenten en schoolbesturen daar steeds meer behoefte aan hebben.’ Het ACT richt zich primair op docenten en scholen in Oost-Nederland. Volgens Dekker is het centrum het enige in Nederland dat zo specifiek op het onderwijs gericht is. In de Hogekamp wordt vandaag de studiedag Twents Meesterschap georganiseerd voor docenten in voortgezet en hoger onderwijs. De opening van het ACT vindt in het ochtendprogramma plaats. Zie ook www.twentsmeesterschap.nl.


Thursday 28 January 2010

SHORT NEWS Digital Dutch library The Koninklijke Bibliotheek (Royal Library) will not only digitize printed works, but will archive digital works such as web pages. According to the Dutch newspaper Trouw, the first 10% of 600 million book pages to be digitized should be available in 2013. One of the main goals listed in the strategic plan are to digitize all Dutch books, newspapers and periodicals from 1470 to today. The library hopes to guarantee free access to collections by making copyright agreements better.

Middle Eastern poetry night In the framework of the week-long Poetry Marathon Enschede, an evening is dedicated solely to poetry from Middle Eastern poets. Poems will be read in Turkish, Kurdish and Arabic languages in the Roombeek neighborhood on Friday, 29 January at 8pm. Free entrance. For registration and more information contact 053 851 23 23 or email [email protected]

International page

Coordinator: Robbin Engels/UT-Nieuws | Contributors: Amy Williams and Catherine Ann Lombard. | For comments and suggestions, email: [email protected] | For previous editions, see: www.utnieuws.utwente.nl

SCIENTIST DISCOVERS NEW LIFE AS MOM

Slovenian balances career, family and life abroad Textile chemist, Dr. Pavli Križman-Lavric, 33, recently moved to Enschede to work under the Faculty of Engineering and Technology (CTW). Baby girl Aurora (Italian for ‘dawn’) also brought new changes for Križman-Lavric and her husband Miha. While we stomped through the snow during a UT campus tour and later chatted in her office, lab, and campus apartment, KrižmanLavric shared some of her thoughts about being a scientist, a woman, mother, and Slovenian. Born on the Adriatic coast, Križman-Lavric, graduated from the University of Ljubljana with a PhD from the Faculty of Natural Sciences and Engineering. She is now a Marie Curie post doctoral researcher on the Advanbiotex project under the professional chair Engineering of Fibrous Smart Materials. What does your research at the UT involve? ‘Basically, we are trying to develop a surface modifying system, using hydrogel microparticles. Once these hydrogels, which are sensitive and responsive to temperature, pH and humidity, are incorporated into textile materials, the liquid management of textiles can be

adjusted. In this way, we can create fabric for sportswear that will permit the accumulated body sweat to evaporate properly, allowing for more comfort.’ Have you always wanted to be a scientist? (laughing) ‘Oh, no! I became a scientist because I happen to be good in math and sciences. Better than languages! (She says this in perfect English, which she speaks besides Serbian, Italian, and her native Slovenian.) I scored well on my exams and my studies were funded by the Ministry of Higher Education, Science and Technology in Slovenia. The University of Ljubljana has a renown Department of Textiles, so I did my research on how best to bleach and prepare cotton for dying.’ What about Slovenia? It’s a fairly new European country; isn’t it? ‘Yes, it was part of Yugoslavia but gained its independence in 1991. After WWII, the province of Istria, where I was born, was divided into two zones. In 1954 with the signing of the London Declaration, it was decided the zone where my family lived would become part of Yugoslavia. But my father was without any documents and unable to travel for three years. During that time,

Robotic suit The MIRA Research Institute and TU Delft are working together on the development of a new robotic suit to help people who are confined to a wheelchair after having suffered from a spinal cord injury or a cerebral hemorrhage learn to walk again. When a patient thinks about walking, a stylish helmet picks up the brain signals and relays them to robotic legs, allowing the patient to take steps and move. The new system called Mindwalker can benefit thousands of people. Researchers hope to have a prototype of the suit ready in three years.

Inaugural speech For many years, the guiding pr inciple for businesses to innovate was the scientific method known as the gold standard, in other words, best practice.The principle is based on the ideal that there is one ideal way to organize processes of innovation. De WeerdNederhof will argue: ‘There is no single organizational form that can guarantee successful innovation all the time.’ She will give the example of Ericsson Enschede that closed its doors for business in 2003 despite they had followed the ‘golden standard.’ Professor Petra de WeerdNederhof will give an inaugural speech on 28 January at 4pm at Vrijhof Amphitheater.

Križman-Lavric uses a padder to impregnate functional finishing into the textiles. Photo: Gijs van Ouwerkerk

his Italian name was changed to a Slavic one and finally in 1958, he received a passport. Much of our land was nationalized, and we are still trying to reclaim it from the government today.’ ‘There is a Slovenian tourist slogan: ‘‘In two hours, you can swim in the sea and then go skiing.’’ We have the Alps and I miss the mountains very much. Everything here in the Netherlands is so flat!’ What other impressions do you have about the Netherlands? ‘I like their way of living. I was impressed at first to find so many people on bicycles and how cars have to give right-of-way. I think the Dutch people are very brave to bicycle in winter weather with these icy conditions. And all the beautiful flowers! I am a woman, after all.’

Home is where the heart is: Križman-Lavric (left), her husband Miha and their daughter Aurora relax in their UT campus apartment. Photo: Gijs van Ouwerkerk

How is it to be a new mom and a scientist? ‘It’s difficult to organize my

time between being a mother and my career. My husband is a microbiologist and could not find work in his research area at the UT. Since we are here for one year, he has agreed to take care of Aurora and that is a big help. But, for me, being a mother is the most important role in my life. The feelings are so huge. I feel like a volcano sometimes. Where does all this love come from?’ Where do you find your inspiration? ‘I very much respect climatologist Dr. Lucka Kajfež Bogataj, a Slovenian woman scientist who shared the Nobel Peace Prize with Al Gore in 2007. She stands up for what she believes in, is brave and self-confident. I also like to relax with knitting and cross-stitching. And then, there’s always my playtime with Aurora!’ Catherine Ann Lombard

Reviewing The Dutch Tongue Most linguists approach language with a firm hand on the facts, mining out nuggets of truth and keeping their feet moving in an esoteric theoretical landscape of words. In the cold winter months, readers can come along with two intellectuals on their journey and exploration of the Dutch language. Author Ben van der Have, having spent much of his life as a teacher, brings together an unlikely pair, an American professional, Nancy Collins, who like many expats wants to learn how to speak the local language. Her knowledgeable teacher, who is a retired general linguist from the University of Amsterdam, takes her on an

incredible expedition- not only to learn proper Dutch- but to give her an insight into the origins of the language itself in relationship to the estimated 6,000 languages spoken throughout the world. Is Dutch an easy language to learn? Thomas van Zanten answers her question with the ambiguity it deserves, saying, ‘Languages aren’t easy or difficult. You find a language easy if it is similar to your own language and difficult the more it differs from your own language.’ As he explains all this to her, adding in his two cents about the strange sounds, the handy words and the ‘cruelty’ of Dutch grammar rules, he offers his insights into linguistic structures of languages. He

tells Collins, ‘In Indonesia, they simply repeat a word (to form a plural): for example, anak is child and anak-anak is children. The Chinese don’t have any plurals at all.’ Collins background, rooted in her mother language of English, allows her to banter with Van Zanten, and also compare commonalities in rich sequels of dialogue. The author makes it clear to readers that you could ask the same questions from a background in any other language. The answers given in The Dutch Tongue are universal and ring true in many languages. Anyone who wants to learn a foreign language will find the book a useful tool to acclimate themselves in any foreign country.

The book with 25 illustrations is available at the campus bookstore in the Bastille building for € 12.95.

The book with 25 illustrations is available at the campus bookstore in the Bastille building for € 16.95.



‘Aan de lakse instelling moest ik wennen’ Waar zit je ergens? ‘In Barcelona, vlakbij het Plaza de España. Tussen het centrum en de universiteit in.’ Wat doe je daar precies? ‘Ik volg de master Duurzame Energie aan twee universiteiten, de UPC en UB. Daar volg ik vakken op het gebied van windenergie, zonne-energie en geothermische energie. Een verschil met de master in Nederland is dat je hier de vakken in het Spaans of Catalaans volgt.’ In het Spaans? ‘Ja, dat had ik ook niet verwacht. Geen van de colleges is in het Engels. En als je pech hebt dan spreken ze Catalaans, een soort mengeling van Spaans en Frans. Catalanen zijn heel trots op hun taal: ze praten altijd Catalaans tegen je, ook al versta je er niets van. In het begin kwam ik niet

verder in het Spaans dan buenos días en cómo estás. Ik ben echt een beetje in het diepe gegooid.’ En hoe gaat dat nu? ‘Intussen heb ik twee taalcursussen gevolgd. Met Spaanse studenten spreek ik meestal Spaans. Ik ken de taal goed genoeg om de vakken te volgen en tentamens te maken.’ Waarom heb je gekozen voor Barcelona? ‘Ik wilde een nieuwe uitdaging en ik wilde graag Spaans leren. Barcelona had ik al eens met vrienden bezocht en ik vond het toen een enorm mooie en internationale stad.’ Zijn er verschillen tussen het onderwijs op de UT en in Spanje? ‘Ja, die zijn heel fors. Op de UT is alles goed geregeld. Alle informatie vind je ruim op tijd op

I

nfo

De ruimte voor mededelingen op deze INFO-pagina’s is beperkt. De redactie wijst indieners van kopij erop dat hun mededelingen alleen worden geplaatst indien deze kort en bondig zijn. Aanleveren in Word, e-mail (info@ utnieuws.utwente.nl) bij de redactie op kamer 217 (Vrijhof). Lengte: maximaal 100 woorden, platte tekst (geen tekens, niet vet, niet onderstreept, woorden en/of zinnen niet in hoofdletters. Tekst zo veel mogelijk achter elkaar (geen returns gebruiken). Lever uw mededelingen zoveel mogelijk in één bestand aan en mail dit in één keer door naar de redactie. Info kopijsluiting voor de krant van donderdag: maandag 14.00 uur. Kopij die later arriveert wordt in de wacht gezet voor de week daarna. Kleine wijzigingen zijn mogelijk tot dinsdagmiddag 14.00 uur.

A

lgemeen

Native Speaker English/Dutch

At the school for Management and Governance we are looking as soon as possible for a native speaker English. Someone who can translate text for the annual report `MB in Beeld’ from Dutch to English. This means intensive work in January and February. The translation needs to be done in British-English. This work can be done at home. Are you bilingual raised and following a scientific study? Or do you speak English and you can also read Dutch? More information: drs. Bertyl Lankhaar, 053-4891116 or 06-20027435, [email protected]. Verdiepingscursus Persoonlijke Profilering

The Next Step: ruim baan voor mijn baan. Voor vrouwen die meer willen bereiken in hun huidige of toekomstige functie en al ervaring hebben met training (bijvoorbeeld Persoonlijke Profilering) of coaching. Er wordt aandacht besteed aan: authentiek presenteren; strategisch beïnvloeden in je werk; persoonlijk plan van aanpak voor de volgende stap in je loopbaan. Deze cursus richt zich op verdieping en maatwerk. Zie voor meer informatie en inschrijving: http://www.utwente. n l / c u r s u s a a n b o d / c a re e r _ d eve l o p ment_centre/. Oriëntatie op de eigen loopbaan

De UT vindt het belangrijk dat medewerkers van tijd tot tijd bewust

Blackboard. Hier krijg je een week van tevoren te horen dat je een tentamen hebt en dat kan een dag van tevoren verschoven worden. Dat was wennen.’

weleens zonder elektriciteit. Maar het voordeel is dat we een balkon op het zuiden hebben. Daar zit ik op dit moment in mijn t-shirtje en met mijn gezicht in de zon.’

Waar moest je nog meer aan wennen? ‘Vooral aan de lakse instelling. ‘Mañana’ zeggen ze hier vaak, oftewel: komt later wel eens. Ik sta hier bijvoorbeeld nog steeds niet geregistreerd op de universiteit. En ik moest vijf keer bij de taalschool langs om mijn inschrijving af te ronden.’

Is studeren in Barcelona een aanrader voor iedereen? ‘Dat hangt ervan af met welke instelling je hierheen gaat. Als je

Hoe woon je daar? ‘Ik woon op de zesde verdieping van een vrij oud gebouw zonder lift samen met een Spaanse en twee Finse studenten. Soms doet de douche het een paar dagen niet en we zitten

nadenken over het verder vormgeven van hun eigen loopbaan. Om dit proces te ondersteunen zijn recent vier workshops ontwikkeld voor medewerkers die toe zijn aan loopbaanreflectie, gekoppeld aan de levensfase waarin ze zich bevinden. Tijdens deze workshops werkt u op een stimulerende en laagdrempelige manier aan uw zelfinzicht, reflecteert u op uw loopbaan en verdiept u zich in uw positie en mogelijkheden. En doet u inspiratie op om uw loopbaan energiek te vervolgen dan wel de koers te verleggen. Zie voor meer informatie en inschrijving: http://www.utwente.nl/cursusaanbod/career_development_centre/. Cursus Presentatievaardigheden

Op 8, 10 en 15 maart (middagen) organiseert Onderwijskundige Dienst bovenstaande cursus voor medewerkers die willen leren professionele en boeiende presentaties te houden op uiteenlopende gebieden. De cursus richt zich op zowel het voorbereiden als het daadwerkelijk uitvoeren van voordrachten. In de cursus wordt veel tijd besteed aan het oefenen van voordrachten. Door het gebruik van video kunt u uzelf terugzien. Deelname is kosteloos voor UT-medewerkers. Meer informatie: mw. Helma Vlas, tel. 2608. Aanmelden kan tot 26 februari 2010 bij mw. C. Scholten (tel. 5453) of via e-mail: [email protected]. Symposion: Sharks and Humans

Sharks have a bad image as dangerous predators with a mean character. This image is false and far beyond reality. Sharks turn out to be very intelligent, social and most of the time non-aggressive animals. There are just dangerous situations, often created by humans. We are not threatened by sharks, it is the other way round. Dr. Erich Ritter (internationally renowned shark expert and director of Sharks School in Florida). Dr. Sander van Dijk (marine biologist at the University of Groningen and member of Shark Alliance). Fr. 29th of January, 19:30-21:30 hrs, Spiegel/Room 4. Info: Studium Generale, 053-4893321. Cyclus Paradoxen

Vijfentwintighonderd jaar geleden werd in Elea, Griekenland, ene Zeno geboren. Hij werd beroemd door zijn paradox van Achilles en de schildpad. Hoe zit het met de man die zegt dat hij liegt? Spreekt hij de waarheid of niet? De oplossingen voor deze paradoxen waren niet gemakkelijk, maar ze wezen de weg, de weg naar dieper inzicht. Nadien zijn er nog vele andere paradoxen gekomen die even hersen- als baanbrekend bleken te zijn. Di. 2 februari: paradoxen in de wiskunde en logica. Di. 9 februari: paradoxen in de sociale wetenschap. Vrijhof/Amphitheater, 19:30 uur. Info: Studium Generale, 053-4893321.

je echt wilt verdiepen in de stof kun je het beter niet doen. Als je de Spaanse taal wilt leren en internationale vrienden voor de rest van je leven wilt maken, dan moet je zeker gaan. Ik heb het in ieder geval ontzettend naar mijn zin.’ Latifa van Heerde

Jelmer Woudstra (23) Master Sustainable Energy Technology Barcelona, Spanje September 2009januari 2010

Bellen met het buitenland Tips voor deze rubriek? [email protected]

VentureLab Twente infomeeting February first – ladies first

VentureLab is the business development support programme for (starting) entrepreneurs or teams, who want to build a company with growth-potential. On Monday evening, February 1, in the Faculty Club, 20.00 hrs (coffee from 19.30), we wish to give the floor to entrepreneurial females exclusively. If you wish to know what VentureLab could do for you, get acquainted at the ‘ladies only’ information meeting. VentureLab is executed by the UT and Saxion and co-funded by the European Fund for Regional Development. More information and compulsory infomeeting registration: www.venturelabtwente.com.

O

raties

P r o f. d r. i r. P. C. de We e r d Nederhof, benoemd tot hoogleraar Organisatiekunde – Organisatie van Innovatie aan de faculteit Management en Bestuur, over ‘Innovatie(f) organiseren: een kwestie van balanceren’, donderdag 28 januari 2010, 16:00 uur, De Vrijhof. Prof. dr. W.R. van Joolingen, benoemd tot hoogleraar Computationeel modelleren in onderwijssituaties aan de faculteit Gedragswetenschappen, over ‘Modeltekenen’, donderdag 4 februari 2010, 16:00 uur, De Vrijhof. Prof. J. van der Palen, benoemd tot hoogleraar Evaluatie en Assessment in Gezondheidsonderzoek aan de faculteit Gedragswetenschappen, over ‘Beter weten door beter meten’, donderdag 11 februari 2010, 16:00 uur, De Vrijhof.

S

pe

‘Sitting quietly, doing nothing, spring comes, and the grass grows by itself’ (Zen proverb). # Ma. 1 februari, 20:00 uur, ‘Wat bezielt je?’, kamer 324. # Wo. 3 februari lezingen i.v.m. de Holocaust Memorial Day. # Vr. 5 februari lezingen Mient Jan Faber (IKV) en Ria Oomen (Europarlement CDA) i.s.m. Aramese beweging voor mensenrechten. # Geïnteresseerd? Zie: www.utwente.nl/ spe. Je kunt ook contact opnemen met Janneke Bekhof, kamer 314 Vrijhof, [email protected]. Leerhuis SPE-OVD - Innerlijke ruimte

Maria de Groot, theologe en schrijfster, heeft haar innerlijk leven vorm gegeven in de allegorie van een denkbeeldig klooster. Wij lezen in vier bijeenkomsten (31 januari, 14 februari, 7 maart, 28 maart 2010) met elkaar gedeelten uit haar boek De Innerlijke Ruimte, een spirituele weg. Begeleiding: Henk van den Berg. Locatie: Vrijhof, Audiozaal, om 11.15 tot 12.30 uur. Voorafgaand om 10.30 uur: meditatieve viering dat afzon-

derlijk van de leerhuisactiviteit is te bezoeken. Ook de leerhuisactiviteiten in een reeks zijn afzonderlijk te volgen. Er wordt een vrijwillige donatie gevraagd om de kosten te dekken. Zie ook http://oecumenischevieringen. blogspot.com.

V

estingbar

Elke zondag een gratis kaasplankje, dinsdag een gratis pubquiz vanaf 21:00 uur, woensdag gratis film i.s.m. de Belletrie. Programma: 3-2 The Three Burials of Melquiades Estrada; 10-2 Abel. Aanvang: 21:00 uur. Woensdag ook 20 cent korting op speciaal bier van fles en donderdagavond is het pullenavond. Di. 9 maart is er een cocktailparty vanaf 21:00 uur. Cocktails en shots worden live gemaakt. Meer informatie volgt. Onze reguliere openingstijden: do.-ma.: 21:00 uur en di.-wo.: 20:30 uur. Verder is in overleg altijd een borrel of film in de Vestingbar mogelijk. Maak hiervoor een afspraak via [email protected].

M

edisch centrum

Campus huisartsenpraktijk, open voor nieuwe patiënten. www.campushuisarts.nl, tel. 053-4898000. # Tandarts H. Huizinga. Behandeling volgens afspraak. Inschrijving dagelijks. Openingstijden: ma.-do. van 08:0016:00 uur, tel. 053-4894600. Gebouw Langezijds 17 tweede verdieping. # Fysiotherapeut R. Polman. Behandeling volgens afspraak. Openingstijden: ma.-vr. van 07:30-21:00 uur, tel. 0534894181 of 06-17366657. Gebouw Langezijds 17 tweede verdieping, info@ renepolman.nl, www.fysiotherapie.nl.

A

lle faculteiten

Promoties

Drs. J.W.M. Verhoeven (GW) over ‘Keeping up appearances: service environments as symbolic communication’, 28 januari 2010, 15:00 uur, SP2. Drs. E.L. Abrahamse (GW) over ‘Serial action and perception’, 28 januari 2010, 16:45 uur, SP2. Ir. T.J. Coenen (EWI) over ‘Analysis and design of post-wall waveguides for application in SIW’, 29 januari 2010, 13:15 uur, SP2. Mw. C. Hauff (EWI) over ‘Predicting the effectiveness of queries and retrieval systems’, 29 januari 2010, 15:00 uur, SP2. Ir. W.P. Beeker (TNW) over ‘Propagation and nonlinear scattering of ultrashort pulses- examples on modeling and



application’, 29 januari 2010, 16:45 uur, SP2. I r. S. R h e b e rg e n ( E W I ) ove r ‘Discountinuous galerkin finite element methods for (non) conservative partial differential equations’, 5 februari 2010, 15:00 uur, SP2. D.V. Dorokhin (TNW) over ‘Surface engineered quantum dots in photoelectrochemistry and supramolecular assembly’, 5 februari 2010, 16:45 uur, SP2. T. Förster (ICT) over ‘Web-based architecture for on-demand maps: integrating meaningful generalization processing’, 10 februari 2010, 13:15 uur, SP2. D. Sármány (EWI) over ‘High-order finite element approximations of the maxwell equations’, 12 februari 2010, 13:15 uur, SP2. Mw. C. Acikgoz (TNW) over ‘Controlled polymer nanostructures by alternative lithography’, 12 februari 2010, 15:00 uur, SP2. Mw. drs. A.I.R. Kottink-Hutten (EWI) over ‘Assessment of a two-channel implantable peroneal nerve stimulator post-stroke’, 12 februari 2010, 16:45 uur, SP2. T. Fioreze (EWI) over ‘Self-management of hybrid optical and packet switching networks’, 17 februari 2010, 15:00 uur, SP2. J.N. Hicks (MB) over ‘Co-constructive consulting: a pragmatic, relational constructionist approach’, 17 februari 2010, 16:45 uur, SP2. Keuzevak Meedenken met moderne filosofen (161662)

3,6 EC, Vrijhof 5, donderdags 3e en 4e uur, eerste college 4 febr. 2010. Dit vak

heeft tot doel om de studenten kennis te laten maken met enkele belangrijke onderwerpen uit de hedendaagse wijsbegeerte. Het thema van dit jaar is: ´waarheid´. Deze cursus bestaat uit een overzicht van verschillende waarheidstheorieën, waarna de hedendaagse visies op waarheid nader wordt geanalyseerd. Dat laatste gebeurt aan de hand van de filosofieën van Friedrich Nietzsche, Ludwig Wittgenstein, Martin Heidegger en Karl Popper. Het college veronderstelt geen wijsgerige voorkennis, en bestaat uit een uitleg en tekstlezing van filosofische grondteksten. Reader wordt tijdens college uitgereikt. Beoordeling: mondeling tentamen of werkstuk. Religie in het publieke domein (161688)

C

TW

ADVERTENTIE

%1..'%6#06'0)'84##)& 6_/('$47#4+ YYYCOPGUV[PNEQNNGEVG QHDGN

#/0'56;

+06'40#6+10#.

Afstudeercolloquia IDE

Recent: C.C.M van Renswouw over ‘BrightBabyBubble: unlock and discover a new playing experience’, 26 januari 2010. F.R. Draisma over ‘A method for future vision development at TomTom’, 29 januari 2010, 14:00 uur, N109.

M.i.v. do. 4 februari 2010 wordt gedurende het derde kwartiel dit keuzevak aangeboden in het kader van de bijzondere leerstoel voor Christelijke Filosofie (docent: prof. dr. J. Hoogland). Het vak heeft een omvang van 2,5 EC en wordt het 7e en 8e uur gegeven in HO 9104. In het college staat het boek van Charles Taylor, Een seculiere tijd (Rotterdam, 2009) centraal. Belangstellenden zijn van harte welkom. Nadere informatie via VIST, de keuzevakkenpagina van de faculteit Gedragswetenschappen, Blackboard of bij de docent: [email protected].

Afstudeercolloquia ME

Afstudeercollquia MBA

Recent: T.J. Dokter over ‘A maintenance management tool based on synthesis technology’, 27 januari 2010. A.A. Verbeek over ‘Study of synthesis gas production by pulsed compression technology’, 29 januari 2010, 14:00 uur, SP7.

Gratis proeflessen Sport en Cultuur

B. K. Boksteen over ‘A simulation study and analysis of advanced silicon schottky barrier field effect transistors(SBFETs)’, 3 februari, 16:00 uur, CU C238.

M. Korten over ‘Once bitten, twice shy: an analysis of the lean manufacturing implementation attempt of Nijhuis Pompen B.V. in 2007 as basis for a new change program’, 29 januari 2010, 13:45 uur, HO B1124. J.F. van de Pol over ‘Design of an environmental assessment method for infrastructure sustainability’, 5 februari 2010, 15:30 uur, CU C238. G.M. van den Brink over ‘Defining the most attractive markets in a strategic way’, 5 februari 2010, 15:45 uur, CU B101.

Even stoom afblazen na de tentamens? Van 1 t/m 5 februari kunnen studenten gratis introductielessen

9'4-'0$+,&' 70+8'45+6'+669'06' 9'6'05%*#22'.+,-2'4510''. #UUQEKCVG2TQHGUUQT5QEKCN+PPQXCVKQP 5EJQQNQH/CPCIGOGPVCPF)QXGTPCPEG 1RNGKFKPIUFKTGEVGWT.GTCTGPQRNGKFKPIWWTRGTYGGM

)GFTCIUYGVGPUEJCRRGP 769+569QOGP+P5EKGPEG'PIKPGGTKPICPF 6GEJPQNQI[6GPWTG6TCEM 7PKXGTUKV[QH6YGPVG 2J&UVWFGPVUKPVJGRTQLGEVn$1$$+'o 'NGEVTKECN'PIKPGGTKPI/CVJGOCVKEUCPF%QORWVGT 5EKGPEG

910'012&'%#/275 9##4,'$74'0,' 84+'0&'0<+,0 5#00'5.')'45 567&'06$/6 (#%7.6'+6609

volgen bij meer dan 50 verschillende sport- en cultuurverenigingen tijdens de Open week. Ook zonder Xtra-card kun je meedoen. Kijk voor een overzicht van alle trainingsdata, -tijden en -locaties op www.xtra-card.nl.

2J&UVWFGPVKPVJGRTQLGEVn415'o 'NGEVTKECN'PIKPGGTKPI/CVJGOCVKEUCPF%QORWVGT 5EKGPEG 6JTGG2J&RQUKVKQPUQPVJGRTGFKEVKQPQHVJGHWPEVKQPCN GHHGEVUFWGVQUWTIGT[QPVJGOWUEWNQUMGNGVCNU[UVGO QHRCVKGPVUWUKPIVJG6YGPVG.QYGT'ZVTGOKV[/QFGN

6.'/ 'PIKPGGTKPI6GEJPQNQI[ 2J&RQUKVKQP5VCDKNKV[QHEQPƂPGFYCVGTNC[GTUKP J[FTQRJQDKEPCPQEJCPPGNU 5EKGPEGCPF6GEJPQNQI[ 5GXGTCN2J&CPF2QUVFQERQUKVKQPUKPVJGITQWRQH 2J[UKEUQH%QORNGZ(NWKFU 5EKGPEGCPF6GEJPQNQI[ 2J&RQUKVKQPU#O[NQKFRQTG*[RQVJGUKUCPF5WRTC (KDTKNNCT#O[NQKF#UUGODNKGU

sss 5EKGPEGCPF6GEJPQNQI[

E

WI

Afstudeercolloquium EL

Afstudeeropdracht in ICT

Topicus is op zoek naar opvulling voor een groot aantal stageplaatsen, variërend van onderzoek naar een Google Maps applicatie voor de iPhone tot een opdracht met de veelbelovende titel ‘Weg met SQL!’. Heb je interesse in één van deze opdrachten, of één van de vele anderen die we in de aanbieding hebben? Neem dan contact met ons op via [email protected] , vind ons op internet (www.integrand. nl) of loop even binnen in de Bastille, kamer 314. Afstudeeropdracht koffieautomaten

ETNA Coffee Technologies produceert automaten die bedrijven voorzien van koffie en andere warme dranken. Ze zijn per direct op zoek naar een student die de bestaande processen en informatiestromen kan stroomlijnen. De bedoeling is dat dit alles zo laag mogelijk in de organisatie terecht komt, zodat het voor alle medewerkers overzichtelijk wordt. Heb jij interesse in deze uitdagende werkopdracht? Ga naar www.integrand.nl en zoek op opdrachtnummer 5226, of mail naar [email protected].

M

B

Afstudeercolloquium BA

J.H.N. Smelt over ‘Kwaliteit dienstverlening: onderzoek bij ABN AMRO preferred banking, regio Twente’, 9 februari 2010, 15:45 uur, SP7. Afstudeercolloquium BK

W.B. Klomp over ‘Onderzoek naar de samenhang tussen leeractiviteiten, ontwikkelbeleid en organisatiebetrokkenheid’, 3 februari 2010, 15:45 uur, SP7. Afstudeercolloquium BSK

*65KPIGPKGWT DKLXQQTMGWT6GEJPKUEJG0CVWWTMWPFG

6GEJPKUEJG0CVWWTYGVGPUEJCRRGP

L.A. van Oort over ‘Betekenisvol verantwoorden: een onderzoek naar de resultaatverantwoording in het welzijnsbeleid van de gemeente Enschede’, 4 februari 2010, 15:45 uur, SP7.

999769'06'0.8#%#674'5

Afstudeercolloquium GZW

10&'456'70'0&$'*''452'4510''.

T.B. Kraaij over ‘Supplementsgebruik onder toproeisters: een toepassing van de theory of planned behavior’, 3 februari 2010, 14:00 uur, CA B305.

Afstudeercolloquia TBK

F.M. de Goeij over ‘De dagbehandeling onderzocht: een onderzoek naar de capaciteitsbenutting van de dagbehandeling van het Deventer ziekenhuis’, 5 februari 2010, 13:45 uur, SP7. R.H.W. ter Haar over ‘On modelling the electricity futures curve’, 5 februari 2010, 13:45 uur, Vrijhof 7. Afstudeeropdracht koffieautomaten

Zie mededeling onder EWI.

S

tudieverenigingen

S.V.A.T. Astatine

Di. 2 februari: karten bij Go Planet Racing. # Wo. 3 februari: lunchcolloquium Shell en WinterBOSSborrel met BuCom bekendmaking, uitreiking onderwijsprijs en Almanakpublicatie. # Vr. 5 februari: VriMiBOSS. # Wo. 10 februari: Ladies Night. # Di. 16 februari: cursus speedreading. # Wo. 17 februari: lunchcolloquium All Options. # Do. 18 februari: Kivi Niria wetenschapsquiz. # Meer informatie: www.astatine.utwente.nl. W.S.G. Isaac Newton

T/m 29 januari kun jij stemmen op de volgens jou beste docent van WB. # Je kunt je deze week nog inschrijven voor de Trip naar Praag. Wees echter snel, want na de vijftigste inschrijving sluit de inschrijving. # De week na de tentamens worden de boeken verkocht. # Wo. 3 februari is er een lunchlezing van het bedrijf Frames. # Do. 4 februari is de commissie-interesselunchm Er komen ongeveer tien commissies vrij, waaronder enkele gave lustrumcommissies. Schrijf je in. # Op wo. 10 februari gaat er een delegatie eerstejaars studenten lasergamen. Schrijf je in. # Zie: www.isaacnewton.nl. Dimensie

Join Dimensie’s Multicultural Dinner. The best multicultural evening in the year . If you bring food from your cuisine or if you prepare an act for our stage, admission is free. There will be acts of the board of Dimensie and the commission. Subscribe: [email protected]. # Ma. 8 februari is de wissel-ALV om 19:30 uur. Het zevende bestuur draagt haar stokje over aan het achtste bestuur. Actieve leden kunnen vooraf mee eten in de Stek (aanmelden via secretaris@dimensie. utwente.nl). Na de ALV is er een borrel in de verstingbar. # 17 Februari, 16:00



uur, constitutieborrel, zet dat alvast in je agenda. S.V. Paradoks

Zo. 31 januari heeft het Paradoksdispuut bRAXIS een feest in de San Remo, met als thema Ghostbusters, aanvang: 21:00 uur. # Wij zoeken nog vrouwen die ons team voor de Batavieren race willen versterken. # De Paradokskleding is binnen, als je kleding besteld hebt kun je het komen afhalen. # S.V. Paradoks: tel: 053-4892491 en website: www.paradoks.utwente.nl. C.T.S.G. Alembic

28 Januari: reguliere borrel # 30 Januari: Alembic Rally # 2 Februari: casedinner Gusto MSC # 3 & 10 & 17 februari: Excel cursus # 4 Februari: oudbestuurbedankborrel # 5 Februari: klootschieten met de ECo # 11 Februari: TOSTIS # 12 Februari: Photoshop cursus # 16 Februari: workshop presenteren met KIVI # 16 Februari: pokertoernooi # Inschrijven via bestuur@alembic. utwente.nl # Op de Alembickamer kun je altijd langskomen met vragen of opmerkingen of om gewoon even koffie of thee te drinken. # Tel: 0534892866. Website: www.alembic.nl.

C

ultuur

het lijk trekken ze naar het Mexicaanse geboortedorp van Estrada om hem daar opnieuw te begraven. Aanvang: 21:00 uur. Toegang: gratis.

P

akkerij

AEGEE-Enschede

Vanavond is er een normale kroegavond. # Morgenavond is het ESN feest. # Donderdag presenteert de Dies commissie haar thema. # Sociëteit Asterion is geopend op dinsdag- en donderdagavond vanaf 21:30 uur. # Wil je meer informatie of lid worden? Bel 053-4321040, mail naar [email protected] of kijk op www.aegeeenschede.nl.

Het Studenten Harmonie Orkest Twente zoekt nieuwe leden. Speel jij een instrument, en lijkt het je leuk in een orkest te spelen, kom dan naar de open repetitie op do. 4 februari en speel vrijblijvend mee. SHOT is een gezellige vereniging met ongeveer 50 leden, die elke donderdag repeteert van 20:00 tot 22:30 uur. Minimaal 2 keer per jaar wordt een concert gegeven, met voorafgaand een repetitieweekend in een klein plaatsje in de buurt. Eenmaal in de twee jaar gaat het orkest op concertreis in het buitenland, en komende zomer is het weer zover. Meer informatie: www.shot.utwente.nl.

Di. 2 februari zal het toekomstige sociëteitsbestuur proberen de kroeg te heroveren tijdens de wissel. # Do. 4 februari zullen alle eerstejaars kennismaken met de verschillende disputen en genootschappen tijdens de verticalenavond. Er zal gezellig gegeten worden waarna er op de kroeg een pubquiz over taste zal zijn. Daarna kan iedereen zijn zangkunsten laten zien bij karaoke.

Vr. 29 januari is het Natentamenfeest op sociëteit T.R.A.M. Vanaf 22:00 uur zal Club24 onder het thema ‘Starfighter’ platen voor u draaien. # Nu alle eerstejaars hun activiteiten hebben voltooid worden ze op di. 2 februari officieel erkend als jaarclubs. # Do. 4 februari draagt Senaat XIV het stokje over op een nieuwe Senaat. # Op vr. 5 februari vindt het jaarlijkse Tranquilluim Pokertoernooi plaats waarbij grote prijze te winnen zijn. # Meer informatie: www.audentis.nl of bel of mail de Senaat (053-4328384 of [email protected]).

I

nternationaal

Concert DVE

Het Drienerloos Vocaal Ensemble zingt a.s. woensdagavond (3 februari) de Missa Carmelia Gloria Montis van Edward Stam. Deze werd geboren in Groenlo. Hij schreef het stuk in 1950 en was daarmee zijn tijd ver vooruit. Hij stond sterk o.i.v. Josquin des Prez. Van deze componist zingen we ook nog drie stukken: Ave Maria, Mille Regrets en Faute d'Argent. Het concert begint om 21:00 uur in de Audiozaal van de Vrijhof en staat o.l.v. onze vaste dirigent Valentijn Smit. Toegang: gratis. Gratis proeflessen Sport en Cultuur

Zie mededeling onder Alle faculteiten. Bellettrie Filmhuis

As. wo. 3 februari wordt de film ‘The Three Burials of Melquiades Estrada’ vertoond in het filmzaaltje van de Vestingbar. Aan de AmerikaansMexicaanse grens raakt grenswachter Mike Norton betrokken bij de dood van Melquiades Estrada. Het slachtoffer wordt vlug begraven. Wanneer ranch medewerker Pete Perkins, een goede vriend van Estrada, erachter komt wat er met hem is gebeurd gaat hij achter Mike aan. Hij dwingt Mike het lichaam op te graven en samen met

AEGEE-Enschede

Tonight there will be a regular evening in our pub. # Tomorrow an ESN party takes place in our pub Asterion. # Thursday there will be the theme presentation of the Dies committee. # Our pub Asterion is opened Tuesdayand Thursday night from 21:30 hrs. # More information about AEGEE? You can call us on 053-4321040, send an e-mail to board@aegee-enschede. nl or take a look at our website, www.aegee-enschede.nl.

D

A.S.V. Taste

Audentis

Open repetitie SHOT

demisch jaar in China te studeren. Deadline aanmelding: 1 februari 2010. # Het jaarlijks Multi-Culti diner van Dimensie is op 2 februari. Aanmelden: mail naar [email protected].

ESN Twente

We welcome all the new international students: Welcome drink, this Saturday (30th) from 21:00 hrs. in the Vestingbar. # ESNow, have fun in the sun in the French Alps with 300s international students. Only EUR 279. March 12-March 21, 2010. Be quick and email to [email protected] for subscription information. # Every Tuesday: ESN Weekly Drink, from 22:30 hrs. in the Vestingbar. # Next Sunday (7th): try out the fitness room for free before buying the fitness-card. International Office

Met de studiebeurzen van het HSP Talentenprogramma kunnen Nederlandse studenten studie- en/of onderzoekservaring op doen in het buitenland. Deadline aanmelding: 1 februari 2010. Meer info: IO. # Met een VSBfonds beurs van EUR 10.000 kun je na je Master in het buitenland verder studeren of onderzoek doen. Deadline aanmelding: 1 maart 2010. Meer info: IO # Het China Studiebeurzen Programma biedt Nederlandse studenten de mogelijkheid tijdens en na hun studie in Nederland een aca-

iversen

Kivi Niria

Kivi Niria Students Twente organiseren i.s.m. studievereniging Alembic een excursie naar AKZO Nobel in Hengelo op wo. 10 februari. Vanaf 14.00 uur is er ontvangst met koffie. Na een presentatie door Egbert Schasfoort (site manager en plant manager salt) volgt er een rondleiding over het terrein. Tot slot is er gelegenheid om vragen te stellen en na te praten onder het genot van een drankje en hapje in 't Vöggelhoes. Meer informatie: www.kiviniria.nl/knstwente. Deelname: gratis. Aanmelden via e-mail naar [email protected]. CD-Uitleen

Nieuwe aankopen, voor iedereen te leen, gratis voor bibliotheekleden. Pop: 1.Tim Knol-Tim Knol; 2.The Mad TristPay The Piper; 3.Tindersticks-Falling Down A Mountain; 4.Alex KlaasenEindelijk Alleen; 5.Motorpsycho-Heavy Metal Fruit. Blues: Seasick Steve-Man From Another Time. Jazz: Sun Ra Arkestra-Live At The Paradox. Klassiek: Sweelinck-Tweede Boek Des Psalmen Davids. Wereld: Julie Fowlis-Uam (From Me). DVD: Jimmy Page, The Edge & Jack White-It Might Get Loud. Deze en zo'n 60.000 andere CD's, DVD's, SACD's, LP's en Blu-Rays, in de Openbare Bibliotheek. Koop en reserveer on-line. Zie: www. cd-uitleen.nl. Tel.: 053-4361130. Ariëns Katholieke Studenten

Wo. 3 februari, 12:40 uur (lunchpauze) organiseert AKS een Klein Sint Thomasdispuut in Vrijhof 324. We beschouwen een stelling van Sint Thomas, gaan op zoek naar voor- en tegenargumenten, en lezen de overdenkingen die Sint Thomas uitte. Een dispuut is in zijn originele betekenis een theoretische discussie. Sint Thomas was een 13e eeuwse theoloog, filosoof en kerkleraar. Hij schreef monumentale werken die mede n.a.v. theologische/filosofische disputen tot stand kwamen. # Daarnaast is er elke maandagavond Rozenkransavond. Meer informatie over activiteiten: http://ariens.utwente.nl.

S

port

Gratis proeflessen Sport en Cultuur

Zie mededeling onder Alle faculteiten.

Maandag 1 februari Kip cordon bleu, Gehaktbal, Vegetarische gehaktballetjes Paprikasaus, Champignonsaus Romanobonen, Macédoine de légumes Gebakken aardappelen, Gekookte aardappelen Dinsdag 2 februari Kipsaté, Schnitzel, Gevulde courgettes Satésaus, Jagersaus Sambalboontjes, Doperwten Rijst, Pommes croquettes Woensdag 3 februari Gebakken visfilet, Hamburger, Tomaat mozzarella Bearnaisesaus, Gebakken uien Wortelen, Broccolimix Frites, Gekookte aardappels Donderdag 4 februari Kipburger Madras, varkenssaucijs, Korn madras Kerriesaus, Vleesjus Doperwten, Rodekool Rijst, Aardappelpuree Vrijdag 5 februari Krokant gebakken spekjes, Tartaar, Boerenomelet Carbonarasaus, Rode wijnsaus, Tomatensaus Stokbrood, Sperziebonen Macaroni, Pommes noisettes

De Stek Maandag 1 t/m vrijdag 5 februari Hap aan de tap Pepersteak met kruidenboter Frites en Rauwkost

Faculty Club Maandag 1 t/m vrijdag 5 februari Gegratineerde uiensoep **** Gesauteerde kabeljauw Beurre blanc saus Geserveerd met bijpassende garnituren **** Vanilleijs Met warme chocoladesaus

For the English menu: www.utwente.nl/fb/catering/ studentenrestaurant Voor informatie + openingstijden: UT-Catering: www.utwente.nl/fb Reserveringen Faculty Club en De Stek online via www.utwente.nl

ADVERTENTIES

Webspace nodig? Gratis Windows Server 2008 web hosting en .nl domeinnaam Ga naar: http://www.gratiswindowshosting.nl

Studentenrestaurant De Waaier

Giro 5514 t.n.v.Jump in Den Haag www.heartjump.nl [email protected]


10


Prijzen voor schermers

De schermers van DSV Gascogne zijn op het Intercitytoernooi in Nijmegen in de prijzen gevallen. Brons was er voor de floretisten Timon Rijnaarts en Chris Hellenthal. Op hetzelfde onderdeel legde Maartje Jansink beslag op de achtste plaats. Degenspecialist David Thompson pakte een verdienstelijke zesde plaats en Marjan Hartsuiker moest genoegen nemen met een zestiende plek.

Zege voor Harambee De volleybaldames van Harambee wonnen hun wedstrijd tegen het tweede damesteam van de Krekkers uit Harbrinkhoek met 3-1. De setstanden waren: 25-23, 21-25, 25-23, 25-21.

Schaatsclinic in Winteractieweek

Een kleine honderd UT-medewerkers waagden zich vorige week aan een clinic schaatsen. Een enkele buitenlandse medewerker stond zelfs voor het eerst van zijn leven op het ijs. Schaatscoach en coördinator Job van Regteren: ‘Prachtig om te zien hoe sommigen vol ongeloof het ijs aanraken. En trots dat ze zijn als ze drie rondjes achter elkaar hebben geschaatst! Dat ze onderweg zes keer onderuit gaan, maakt hen niet uit.’ De schaatsclinic was er voor gelouterde schaatscracks en veredelde krabbelaars. Hand in hand rijden (foto) kon natuurlijk ook. De schaatsclinic maakt deel uit van de zogeheten Winteractieweek van het sportcentrum. Bedoeld om in het begin van het nieuwe jaar de spieren los te maken. Foto: Gijs van Ouwerkerk

Calculerende romanticus Ooit zakte alpinist Ruben Verschoof door een sneeuwbrug. Hij kwam meters lager terecht in een gletsjerspleet. Het waren de meest benarde minuten in de sportieve loopbaan van deze bergbeklimmer. Toch kreeg de angst geen vat op hem. ‘Goed evalueren en blijven calculeren.’ Op veertienjarige leeftijd volgde Verschoof zijn eerste cursus tot alpinist. Zijn ouders namen hem als kind op vakantie regelmatig mee naar Oostenrijk. Daar ligt de kiem voor zijn latere hobby. De passie om bergpieken van duizenden meters te bedwingen kreeg

hem later steeds meer in de greep. De Alpen als tweede vaderland. Er gaan maar weinig vakanties voorbij waarin de jonge alpinist zich niet aansnoert en een weg zoekt naar een nieuwe en vooral hoge uitdaging. Het is de combinatie van avonturiersgeest, romantiek en de ongereptheid van de berg die hem boeit in deze sport. Het klimmen doet hij meestal met vrienden of kennissen. Dat was ook zijn redding toen het twee jaar geleden misging. Op één van zijn tochten in Zwitserland trapte hij plotseling door een sneeuwbrug die een

gletsjerspleet bedekte. Verschoof voelde de aarde onder zich wegzakken en smakte enkele meters naar beneden. ‘Ik zat samen met mijn klimpartner aan een touw en zij heeft me er uiteindelijk weer uitgetakeld. Natuurlijk gaat zo’n val je niet in de koude kleren zitten, maar ik heb er niets aan overgehouden.’ Verschoof zegt het ongeluk goed geëvalueerd te hebben. ‘We hadden voor een ongebruikelijke route gekozen. Er waren veel gletsjerspleten en wij wisten dat niet. De kaarten bleken verouderd te zijn.’ Het bleek een leermoment in het leven van de jonge

Ruben Verschoof: ‘Behalve wat schrammen en een paar deuken in mijn helm heb ik niets aan die val overgehouden.’ Foto: Gijs van Ouwerkerk

alpinist. ‘Behalve wat schrammen en een paar deuken in mijn helm’, blikt hij terug, ‘heb ik er gelukkig geen letsel aan overgehouden.’ Af en toe staat Verschoof wel eens op een smalle rotsstrook met links en rechts een gapend gat van vierhonderd meter. ‘Gezonde angst’, zegt hij, ‘kan omslaan in blinde paniek. Maar zolang je calculatief te werk gaat is dat niet nodig.’ En verder: ‘Voordat we op pad gaan, denken we continu na: is de route niet te moeilijk, zijn de zekerpunten solide, liggen er losse stenen, kunnen we nog terug, hoe is het weer?’ Verschoof zegt een tocht voortdurend te analyseren. ‘Je maakt een inschatting van de risico’s en probeert die te minimaliseren. Je moet jezelf niet overschatten, en die bergen lopen niet weg.’ Zijn hoogste berg is de Zwitserse Nadelhorn van 4327 meter. Over deze puist: ‘Die berg heeft een prachtige besneeuwde top. Geweldige ervaring. ’s Nachts om kwart voor vier opstaan en dan op de top staan, volledig boven de roodgekleurde wolken.’ Voor een Nederlandse alpinist als Verschoof blijft het in eigen land behelpen. Er zijn klim-

Naam:

Ruben Verschoof

Leeftijd:

19 jaar

Studie:

werktuigbouwkunde

Sport:

alpinisme

Club:

TSAC

wanden, maar voor het hogere werk moet hij zijn rugzak pakken. Zijn eerste echte berg was de Breiter Grieskogel, met een hoogte van 3282 meter, beklommen tijdens zijn de eerste klimcursus. Nadat de top bedwongen was, was Verschoof verkocht. ‘Maar los van de sport’, zegt hij, ‘is het ook gewoon heel aardig om met een groep naar boven te klimmen. Je komt op plekken waar weinig mensen komen. Gezellig kaarten in een berghut, een groepsfoto op de top, daar kan ik de romantiek wel van inzien.’ Zijn nieuwste uitdaging volgt in februari als Verschoof een week in de Franse Alpen verblijft om bevroren watervallen te beklimmen.

Titel voor Diok Het eerste team van badmintonvereniging DIOK is afgelopen weekend kampioen geworden in de derde divisie van de landelijke competitie. De laatste wedstrijd werd zaterdagavond met 6-2 gewonnen van Amor 2 uit Groningen. Concurrent Racketeers uit Emmen mocht de volgende dag in Arnhem met maximaal 7-1 winnen, anders zouden ze de hoofdmacht van DIOK passeren op de ranglijst. Het team uit Emmen kwam op een 7-0 voorsprong, maar verloor de laatste mix.Volgend jaar zal DIOK uitkomen in de tweede divisie, de op twee na hoogste klasse in het Nederlandse badminton.

Nederlaag Slapping Studs De ijshockeyers van de Slapping Studs moesten hun meerdere erkennen in het Eindhovense Icehawks. In eigen huis ging het in de slotfase mis, met een 6-5 nederlaag tot gevolg. De Studs probeerden vlak voor tijd nog iets aan de achterstand te doen door de goalie te vervangen voor een veldspeler, maar dat mocht niet baten. Komende zondag doen de Studs op de ijsbaan in Enschede mee aan een benefiet ijshockeytoernooi van de Enschedese Lions voor de slachtoffers van de aardbeving in Haiti. In totaal doen twintig ploegen mee aan het toernooi, dat om 10.30 uur begint.

Winst voor Vakgericht De korfballers van Vakgericht zijn erin geslaagd na een matig eerste kwartier de wedstrijd tegen het Arnhemse EKCA naar hun hand te zetten. Het duel werd met 16-10 gewonnen. Door deze zege houdt de ploeg weer zicht op de tweede plaats in de competitie. Tegen EKCA scoorde Ruben Hoeksma vijf maal.

Skeuvelaars op NK supersprint De schaatsers Berend Feldbrugge en Tjalling de Jong van de Skeuvel zijn respectievelijk als vijftiende en zestiende geëindigd op het NK supersprint in Hoorn. Beide schaatsers wisten hun pr niet te verbeteren. Zij kregen met twee keer honderd en twee keer driehonderd meter vier afstanden voor de kiezen. Snelste tijd voor De Jong was 10.25 op de honderd meter, Feldbrugge klokte 10.40. Op de 300 meter waren de rollen omgedraaid en was Feldbrugge met 24.88 iets rapper dan De Jong (25.23).

Euros-winst op Ergohead Euros-roeier Rene ten Thije won afgelopen weekend tijdens de Ergohead in het universitair sportcentrum Amsterdam de tijdrace van 20 minuten op de ergometer. Ten Thije eindigde met 136 meter voorsprong op nummer twee en roeide een gemiddelde van 1:39:6 per 500 meter. Hij verbeterde het baanrecord met 4 meter.


11


DDR

Stijn van der Loo

In het kader van de DDRexpositie presenteert museum TwentseWelle een bijzondere en hilarische DDR-modeshow van het Malimokollektiv uit Halle. Daarnaast worden de gasten onderhouden door de ambachtelijke rasmuzikanten Moon About. Het Malimocollectief is een groep van jonge enthousiaste mensen uit Halle/Krömitz, die het geheel van ‘bekende en verder veredelde stoffen’ van de DDR nog een keer wil tonen. Het Trio Moon About is specialist in de ambachtelijke manier van musiceren; onversterkt en mobiel, voor de echte liefhebber van het authentieke geluid en met een ontwapenende show passende bij de tijd van de voormalige DDR. DDR modeshow en Trio Moon About, vrijdag 29 januari van 19.00 tot 22.30 uur in museum TwentseWelle in Enschede.

In ‘Het Lichaam liegt nooit’ kruipt Stijn van der Loo in de huid van componist Smet. Theofilius Smet is niet vooruit te branden. Ondertussen heeft hij de lijvige opdracht gekregen tot het componeren van een 'stuk van grote schoonheid'. Zijn directe omgeving (vrouw/kind) helpt hem niet bepaald in zijn concentratie, maar het is een misverstand te denken dat hij zich wel zou kunnen concentreren als hij alleen was geweest. Stijn van der Loo laat met zijn voorstelling zien dat muziek en literatuur een magische combinatie kunnen zijn. Stijn van der Loo: Het lichaam liegt nooit, maandag 1 februari van 12.35 tot 13.35 uur in het Amphitheater in de Vrijhof.

Concert

Daniel Arends Daniël Arends is hard maar eerlijk. Zegt waarheden die je eigenlijk niet wil horen. Maakt grappen waar je eigenlijk niet om durft te lachen. Maar komt er mee weg door overvloed aan charme. Hij zorgt dat je de hele avond op het puntje van je stoel zit. Arends volgde de Kleinkunst Academie en won de jury- en publieksprijs van Cameretten 2006. Vorig jaar werd hij genomineerd voor de Neerlands Hoop 2009, de VSCD Cabaretprijs voor die veelbelovende theatermakers die het grootste toekomstperspectief hebben. Daniel Arends: Geen Excuus, woensdag 3 februari om 20.30 uur in Metropool in Hengelo.

Agua de Annique Anneke van Giersbergen heeft de afgelopen jaren als zangeres van The Gathering wereldwijd een enorme schare fans en een live reputatie opgebouwd. Na 13 jaar als frontvrouw van The Gathering startte Anneke van Giersbergen onder de artiestennaam Agua de Annique enkele jaren terug haar solocarrière. Onlangs mocht ze met haar overweldigende rockshow het Groningse festival Eurosonic openen. Agua de Annique, donderdag 4 februari om 19.30 uur in poppodium Atak in Enschede.

Van links naar rechts: Niels Consten, Thijs Donderwinkel en Marcella Claase. Foto: Gijs van Ouwerkerk

afsluiting minor muziek

Festival ‘ear-resistival’ Een half jaar even de studieboeken opzij leggen en je volledig richten op muziek. Dat deden UTstudenten Marcella Claase, Thijs Donderwinkel en Niels Consten afgelopen half jaar in het kader van de minor muziek aan het conservatorium (Artez) in Enschede. Ter afsluiting bedachten ze een waar festival, het ‘Ear-resistival’, dat morgen (vrijdag) in de Vrijhof plaatsvindt. Latifa van Heerde

Zijn concentratie vasthouden tijdens colleges vindt werktuigbouwkundestudent Niels soms lastig. Maar tijdens de minor muziek heeft hij daar geen enkele keer last van gehad, vertelt hij. ‘Muziek staat heel dicht bij mij, ik kon nu lekker bezig zijn met mijn hobby.’ Samen met medestudent Thijs Donderwinkel, bestuurskundestudent Marcella Claase en 27 anderen begon hij in september na een pittige auditieronde aan de minor op het conservatorium. Daarbij konden de studenten kiezen uit vier richtingen: pop, jazz, klassiek en music production. Naast gezamenlijke vakken zoals muziektheorie, gehoortraining en pop- en cultuurgeschiedenis was er ruimte voor een hoofdvak zoals basgitaar (Thijs), zang (Marcella) en muziekproductie (Niels). Vast onderdeel van de minor is een slotconcert waar studenten

Zaterdag 30 januari Vestzaktheater, Enschede: optreden van de Enschedese coverband The Spring. Ze spelen muziek uit de jaren 70/80/90 van James Morrison tot Volumia. Tot en met zondag 31 januari Centrale Bibliotheek, Enschede: fotoexpositie ‘25 jaar Artsen Zonder Grenzen’. Ze brengen hulp aan miljoenen mensen: tijdens oorlog, conflict en ondervoeding. Entree: gratis.

Zaterdag 6 februari Concordia, Enschede: cabaretvoorstelling ‘Uit bed’ door Mylou Frencken. Een programma over Vrolijke Zaken. 20.30 uur. EUR 12.50/10.50/9.50.

s ta d

Dinsdag 2 februari Mini-theater Het Everloo, Rossum: cabaretvoorstelling door Vincent Geers. Winnaar Jury en Publiekprijs Cameretten-festival 2007. 20.00 uur. Woensdag 3 februari Volksuniversiteit, Enschede: cursus Tai Chi – Qi Gong. Tai Chi Tao bestaat uit korte oefeningen bij het verlichten van stress, depressieve klachten, en pijnen. 15 Lessen in totaal. 19.30 uur. EUR 150.

Zondag 7 februari Jacobuskerk, Enschede: voorstelling ‘Op leven en dood’ door 50 jongeren van jeugdorkest Rajakymoes! o.l.v. Erik van Deuren. ‘Leven en dood’ en ‘Oorlog en vrede’ zijn de grootste contrasten in ons bestaan denkbaar, naar de thema’s van Amnesty. 15.00 uur. EUR 5.

Donderdag 11 februari Atak, Enschede: optreden van Rowwen Héze. Al meer dan 25 jaar staat deze Limburgse band op het podium. 20.30 uur. EUR 21/19. Zondag 14 februari Muziekcentrum, Enschede: optreden van het Nederlands Studenten Orkest. Door audities worden 100 studenten toegelaten tot dit orkest. 20.15 uur. EUR 15/10.

Donderdag 4 februari Stadsschouwburg, Enschede: cabaretvoorstelling van Ali B. Wie Ali zegt moet B zeggen. Van rapper naar hiphopper, naar entertainer, naar vader. 20.00 uur. EUR 22/19.50/17. Atak, Enschede: live optreden van Anneke van Giersbergen & Agua de Annique. Één van de beste van Noorderslag. 20.00 uur. EUR 16/14. Zie deze pagina.

Tot en met zondag 14 februari Medialab, Enschede: expositie ‘Back to the future’. Pionier Ad van Buuren toont baanbrekende elektronische sculpturen. Open: vr. t/m zo.: 13.00-18.00 uur.

Vrijdag 5 februari De Stiftschool, Weerselo: Joodse Muziek van Alberto Mesirca & Duo NIHZ. Ze spelen het programma ‘Jewish Music’. 20.00 uur. EUR 15. Concordia, Enschede: theater/muziekvoorstelling ‘Als een vreemde’ door Tim Meeuws. Griekse liederen met Nederlandse teksten. 20.30 uur. EUR 16/13.50/12. Rabotheater, Hengelo: cabaretvoorstelling door ‘Kamps en Kamps’. 20.30 uur. EUR 16.

Vrijdag 19 februari Metropool, Hengelo: concert van Moke. Dit Amsterdamse vijftal speelt hun nieuwe album ‘The long and dangerous sea’. Muziek categorie: Brit-oriented indie pop. 20.30 uur. EUR 16/14.

Woensdag 17 februari Rabotheater, Hengelo: theatertournee ‘Dichterbij’ van volkszanger Wolter Kroes & Band. 20.00 uur. EUR 22.50.

Zaterdag 20 februari Atak, Enschede: live optreden van Waylon. Nieuwe ster aan het Nederlandse popfirmament. 21.00 uur. EUR 18/15.

het geleerde laten zien en horen. Meestal is dat een kleinschalig optreden (zonder budget) dat op het conservatorium zelf plaatsvindt. Maar de UT-studenten wilden er dit keer graag een groter evenement van maken. ‘Wij willen niet alleen ons leerproces laten zien, maar er vooral ook een supergezellige avond van maken’, zegt Niels. Marcella vult aan: ‘Bovendien is vrijdag de laatste tentamendag. Een betere afsluiting van de tentamenweek is er niet.’ In elke act zitten een of meerdere studenten die dit jaar of eerder de minor hebben gevolgd. De line up bestaat uit vijf bands, twee jazz ensembles, een klassiek orkest en een DJ. Een bont gezelschap dus. Thijs: ‘Er is voor elk wat wils: pop, rock, soul, funk. Maar toch is het een samenhangend programma geworden.’ Aanvankelijk was het de bedoeling om zelf ook op het podium te gaan staan, maar dat idee hebben de drie studenten laten varen omdat zij het te druk hebben met de organisatie. Dat bleek overigens een grotere klus dan ze vooraf hadden gedacht. Marcella: ‘Je moet veel partijen bij elkaar krijgen en onderling alles afstemmen. Dat is heel veel werk. Je krijgt te maken met vragen als: Waar haal je drumstellen en versterkers vandaan en hoe haal je sponsors binnen. Het was een heel leerzaam proces.’ De studenten denken zelfs al aan een vervolg voor het festival. Thijs: ‘We hebben nu de basis gelegd. Dat concept kunnen nieuwe minorstudenten volgend jaar zo overnemen. Maar eerst maar eens afwachten of het festival een succes is.’ Earresistival, vrijdag 29 januari vanaf 20.30 uur in de Agora en het Amphitheater in de Vrijhof. Toegang: gratis. Zie ook www. ear-resistival.nl. Vrijdag 29 januari Zaal 4, Spiegel: Studium Generale: symposium ‘Sharks en Human’. Sprekers: Dr. Erich Ritter en Dr. Sander van Dijk in Engels. 19.30 uur. Entree: gratis. Vrijhof: Earresistival 2010 i.s.m. Apollo. Concert ‘Minor Muziek’ door studenten van UT die hun minor volgen aan het conservatorium (Artez). 20.30 uur. Entree: gratis. Zie deze pagina.

Musica Silvestra Orkest (MSO), het symfonieorkest van de UT, geeft op 1 februari een concert onder leiding van de nieuwe jonge dirigent FransAert Burghgraef. Het MSO zal onder andere twee vers ingestudeerde stukken ten gehore brengen: De tweede Leonore Ouverture van Beethoven, die hij in 1805 schreef. Daarna gaan de muzikanten verder met de 8ste symfonie van Dvorak. Dit werk uit 1889, is een romantisch werk dat is gebaseerd op Boheemse volksmuziek. Musica Silvestra Orkest: concert, maandag 1 februari van 20.00 tot 22.00 uur in de Audiozaal in de Vrijhof.

Bigbands De twee bands van UT-bigbandvereniging Stubiba geven 3 februari een concert. De Utmost Big Band, waarin alleen studenten spelen, en de Far East Jazz Orchestra waarin ook medewerkers actief zijn. Het repertoire van de Utmost Big Band omvat jazz-, latin- en funky stukken. Het Far East Jazz Orchestra speelt naast traditioneler klinkende muziek van Count Basie en Duke Ellington ook meer hedendaagse big band muziek van Bill Holman en Bob Mintzer. Stubiba: concert, woensdag 3 februari van 20.00 tot 22.00 uur in het Amphitheater in de Vrijhof. ‘Zwerfstoelen met gedichten’ door Marc Otte en Stichting Brug naar Werk. Zie: www.zwerfstoel.nl. Vrijdag 5 februari Amphitheater, Vrijhof: theatersportwedstrijd van Pro Deo. U vraagt, wij spelen. 20.00 uur. EUR 5/3/1.

campus

Maandag 1 februari Amphitheater, Vrijhof: ‘Broodje Cultuur’, muziektheater ‘Het lichaam liegt nooit’ door Stijn van der Loo. Stijn kruipt hierbij in de huid van componist Smet. 12.35 uur. EUR 5/3/1. Zie deze pagina. Audiozaal, Vrijhof: concert van het Musica Silvestra Orkest, studentensymfonieorkest van de UT. 20.00 uur. EUR 5/3/1. Zie deze pagina. Dinsdag 2 en 9 februari Amphitheater, Vrijhof: Studium Generale: cyclus Paradoxen. 2-02: Paradoxen in de wiskunde en logica door Prof. dr. Johan van Benthem. 9-02: Paradoxen in de sociale wetenschap door Prof. dr. Ad van Deemen. 19.30 uur. Entree: gratis. Woensdag 3 februari Kleine zaal, Vrijhof: Studium Generale: training: ‘Bestuur op niveau: lijden of leiden?’. Door Drs. Franke Jongsma (consultant Training & Ontwikkeling bij Kema). 09.30 uur. EUR 12.50. Amphitheater, Vrijhof: concert van Stubiba, de bigband vereniging van de UT. Hieronder vallen ‘Utmost Big Band’ en ‘Far East Jazz Orchestra’. 20.00 uur. EUR 5/3. Zie deze pagina. Filmzaal Vestingbar/Belletrie Filmhuis: film: The Three Burials of Melquiades Estrada. 21.00 uur. Entree: gratis. Tot en met woensdag 3 februari Kleine expositie ruimte, Vrijhof: tentoonstelling

Maandag 8 februari Amphitheater, Vrijhof: ‘Broodje Cultuur’, muziektheater ‘The Juliet Letters’. Door Jeroen Phaff en Juliet Quartet. 20 Muzikale brieven, geschreven vanuit verschillende personages aan Shakespeare’s Julia worden opgevoerd. 12.35 uur. EUR 5/3/1. Amphitheater, Vrijhof: Optreden ‘Ohne 4 Gespielt drei’ van het Jazztrio Jazz Podium Drienerlo. 20.30 uur. EUR 10/6/4. Donderdag 11 februari Agora, Vrijhof: theatersport ‘Battle of the Cultures’ waarin 3 verenigingen tegen elkaar strijden, ProDeo en Contramine. De derde vereniging blijft een geheim. 20.00 uur. EUR 5/3. Maandag 15 februari Amphitheater, Vrijhof: ‘Broodje Cultuur’, muziektheater ‘Strauss aan Zee’ door Theater Vandenbulck. Een meeslepend melodrama voor piano en verteller: Enoch Arden. 12.35 uur. EUR 5/3/1. Kunstuitleen UT-medewerkers en -studenten kunnen een kunstwerk lenen (gratis) voor de werk- of studentkamer op de campus. Info: Tessa Lieffering, tst. 5746, e-mail: [email protected]. Open: di. en do.: 12.00-13.30 uur, Vrijhof kamer 261 (centrale studiezaal Universit eitsbilbliotheek).


12


Studentenleven

Lunch Zo’n studentenvereniging is er echt niet alleen maar voor een gezellige donderdagavond. Ze staan ook voor je klaar met een fijne ‘tentamenlunch’, nadat je nachten hebt moeten ploeteren om er een paginaatje of tweeduizend in te stampen. Studentenvereniging Taste organiseerde deze lunch voor haar leden, afgelopen dinsdagmiddag in het Atrium van de Bastille. Wat een service. Wat een heerlijk broodje knakworst. En wat een heerlijke klodder ketchup.

Foto: Gijs van Ouwerkerk

Over en... Jules

Chocoladetaart? Geweldigenoten Moeilijkheid: Inleiding: Wij kregen het verzoek om wat meer recepten voor zoetigheid te maken (drie keer raden van welke faculteit). Nou, bij deze een succesrecept voor een notenchocoladetaart. Goed voor verjaardagen, of gewoon als toetje. Toegegeven het is zeker niet gezond, maar het is wel heel erg lekker.Tip voor de mannen: over een paar weken is het weer Valentijnsdag, dat geeft je nu de tijd om te oefenen om straks een goede beurt te maken bij je (toekomstige) vrouw/vriendin. Ingrediënten: Springvorm ø 26 cm 200 gram boter 200 gram suiker 4 eieren 200 gram bakmeel Snufje zout Zakje vanillesuiker 75 gram pure gemalen chocolade 75 gram gemalen walnoten Garnering: 75 gram pure chocolade

4 personen 25 gram roomboter Klein scheutje slagroom of andere room Scheutje melk Bereiding: Klop met de mixer de boter, suiker en snufje zout tot romige massa. Voeg een voor een de eieren toe en klop alles goed door. Voeg in porties het (liefst via een zeef) bakmeel toe Roeren met een houten lepel. Als laatste de chocolade en walnoten toevoegen en alles goed doorroeren. Doe nu het beslag in een beboterde springvorm. De bovenkant een beetje gladstrijken en 60 minuten bij 150 graden bakken. Met een satéprikker controleren of de taart gaar is. Uit de vorm halen en laten afkoelen. Garnering: In een klein steelpannetje alle ingrediënten doen en op een klein vuurtje tot een gladde glanzende massa roeren. Het moet dik vloeibaar zijn. Eventueel chocolade of melk toevoegen om het dikker of dunner te maken. Vervolgens de taart helemaal hiermee

voor SPEK & BONEN

Redactie: Joris van Hoof en Willem Pieterson Emailadres: [email protected]

bestrijken en eventueel garneren met halve walnoten. Laten afkoelen. Drank: Glaasje PX sherry. Tip: Deze taart is het lekkerste als hij een dag gestaan heeft. En vooruit, nog een tip; een scheutje (bruine) rum, whisky of cognac door het beslag smaakt ook niet verkeerd. Wist je dat: Sherry heeft net als Jenever een slecht imago. Eigenlijk is dat heel jammer, want er zijn weinig dranken met zoveel smaak en variëteit als sherry. Er zijn gortdroge sherry’s (zoals Fino en Manzanilla), maar ook mierzoete (zoals de PX (Pedro Ximénez) en Cream sherry). Zo is bij elk gerecht wel een sherry te verzinnen.

Weekblad van de Universiteit Twente

www.utnieuws.utwente.nl nummer 3 - Donderdag 28 januari 2010

2

UT N I E U W S 4

Drie TG-studenten starten eigen bedrijf

5

Hersenen besturen robotbenen

‘Inteelt panda’s niet per se catastrofaal’

u-raad over vorige reorganisatie:

‘Operatie mislukt’ De universiteitsraad vindt dat de reorganisatie Efficiënte Moderne Bedrijfsvoering (EMB), die in 2007 op de UT in werking trad, voor een groot deel is ‘mislukt’. Dat zei Dick Meijer namens de raad, gistermorgen in zijn overlegvergadering met het college van bestuur. Het CvB ziet dat anders.

6

InternatIonal

PaGe

raad, ‘EMB is mislukt’. Kees van Ast zei zich te kunnen indenken dat ‘dit type opmerkingen’ gemaakt wordt. ‘Maar ik vind niet dat EMB is mislukt.’ Van Ast oordeelt verder dat de vorming van de servicecentra weldegelijk succesvol is. ‘Al geef ik toe dat de looptijd om de processen te stroomlijnen behoorlijk lang is.’ Ook zei hij dat de bezuinigingstaakstelling bij ICTS wel is gehaald. ‘Bij S&O nog niet. Hier kunnen we pas over twee jaar een uitspraak over doen.’ Verder liet het college weten dat juist een tussentijdse evaluatie is ingesteld om het reorganisatieproces EMB te versnellen. Het CvB wil de betrokken diensten en faculteiten budgettair ‘strak’ volgen. Het CvB doet er voortaan verstandig aan om grote operaties als EMB ‘strakker te monitoren’. Daar was het CvB het mee eens.

POËZIE. Hij was grappig, grof, scherp en hij ratelde maar door. De Rotterdamse dichter en schrijver Jules Deelder las afgelopen maandag tijdens Broodje Cultuur en in het kader van de Enschedese poëziemarathon voor uit eigen werk. Uitgedost in zijn onmiskenbare zwarte pak, hippe bril en strak achterovergekamd haar, kreeg de Nachtburgemeester van Rotterdam de lachers in het uitverkochte Amphitheater snel en lang op zijn hand. De echte fans konden hun geluk niet op: zelfs na het geplande uurtje wist Deelder van geen ophouden. ‘Hebben jullie soms college’, vroeg de Rotterdammer enigszins verbaasd aan enkele weglopende studenten. ‘Dit is toch een veel interessanter college’, riep de dichter ze na, waarna hij onvermoeid verder las. Foto: Gijs van Ouwerkerk

Verhuizing MB De faculteit MB verhuist in de zomer in zijn geheel naar de campus. De nieuwbouw van Ravelijn zal echter niet alle vakgroepen kunnen bergen. Het CvB denkt dit probleem op te lossen door een deel van de faculteit ruimte te bieden op de tweede verdieping van de Spiegel. Verder

wordt gekeken of er elders extra ruimte moet worden vrijgemaakt. Het CvB deelde dit gisteren mee in de U-raad. Studenten kunnen dus binnenkort al hun docenten weer op de campus vinden. De U-raad stemde ook in met het vastgoedplan voor 2010. Zie ook pagina 3.

ADVERTENTIE

BROODJE CULTUUR

Aanleiding voor de uitspraak van de raad is de tussentijdse evaluatie van de EMB-operatie. Dit reorganisatieplan had als hoofddoelstelling om vijf miljoen euro te bezuinigen op de ondersteunende processen (de diensten) ten gunste van het primaire proces (onderwijs en onderzoek). Tijdens het vaststellen van het reorganisatieplan ging de raad in mei 2007 akkoord met de beoogde bezuinigingen, mits er duidelijke criteria voor het welslagen van de operatie zouden worden opgesteld. Kees van Ast, de financiële man binnen het CvB, stemde daar destijds mee in. Nu de universiteitsraad de doelstellingen en afspraken rondom Efficiënte Moderne Bedrijfsvoering tegen het licht heeft gehouden, blijkt dat ‘een hele hoop zaken niet zijn bereikt’, aldus Meijer gistermorgen in de raad. Zo blijkt dat de hoofddoelstelling -5 miljoen ombuigen- ‘sluipenderwijs’ is bijgesteld naar 4,3 miljoen. Een voorgenomen personeelsreductie van 47 fte zou in de praktijk juist tot een uitbreiding hebben geleid. De bezuiniging op de ondersteuning binnen de faculteiten wordt wel op papier, maar niet daadwerkelijk gehaald. De afgesproken standaardisatie van de dienstverlening, met name op onderwijs- en ICTgebied, is na meer dan twee jaar nog niet vastgesteld. De reorganisatie leidde bovendien tot het aanstellen van bijna vijftig procent meer hoogbetaalde dienstverleners. Verder constateerde de raad dat de aansturing van de servicecentra nog niet goed is geregeld en dat het college van bestuur verzuimde om tijdig bij te sturen. Conclusie, aldus de

Maandag 1 februari, 12:35, Amphitheater, Vrijhof Stijn van der Loo, Het Lichaam Liegt Nooit [Muziektheater]


Jeroen Phaff & Juliet Quartet, Lieve Julia [Muziektheater]


Theater Vandenbulck, Enoch Arden

Daar stond-ie dan. Oog in oog met een volle zaal. Gekleed in een gitzwart penozepakje. Modieus gelijnd stropdasje voor. Flitsende fok op. Het nog altijd inktzwarte haar gladjes achterover geperst. Ja, kleurvast, dat is-ie. En zwart moet zwart blijven, proclameert Jules Deelder himself. Dus wij zien zijn kledingkast al voor ons. Een rek vol keurig in het gelid hangende zwarte pakken. Heeft hij ’s morgens moeite met kiezen? Hmm, welke zwarte sokken zou ik..? Terwijl-ie aan zijn sikje pulkt. Of heeft-ie een stylist in huis die ‘em influistert? Psst Jules, je haar! Of: ‘Doe deze zwarte blouse maar, past beter bij dat zwarte jasje. Zoiets? Enfin. De zwartgeklede Jules las deze week voor uit eigen werk. Broodje Cultuur was uitverkocht en, met pensioen of niet, de recalcitrante dichter had er zin in. Zijn ‘kolere’, ‘tering’, ‘tyfus’ en ‘pleurt op’ schoten in plat Rotterdams de zaal in. Kanonnen zeg, wat een proza. Lompe grappen, grove woorden, bizarre teksten. De Nachtburgemeester had ze allemaal meegenomen naar het oosten. De studenten smulden ervan. Heerlijk vonden ze het. Zijn onbehoorlijke grappen, onnavolgbare teksten en zijn opstandige gedrag. Het viel allemaal in de smaak. Niet verwonderlijk na alle tentamens van de afgelopen weken. Eindelijk wat vertier en ontspanning. Ha, daar knapt een student van op. Jah, die Jules die weet wel wat studenten nodig hebben. Daarom heeft hij een poezelig cadeautje bedacht. Gewoon zomaar. Voor iedereen die het even niet meer ziet zitten, baalt van boeken, stoffige docenten of ingewikkelde formules. Ook zeer geschikt voor saaie colleges of een volgende tentamenperiode. Dus: speakers aan! En klikken maar: http://ohkut.com. Succes verzekerd!

[Muziektheater]

WWW.CULTUUR.UTWENTE.NL

Panda Die ITC’ers doen leuk onderzoek. Ze zijn amper twee weken collega’s, of komen al op de proppen met een promotie over inteelt onder reuzenpanda’s. Kijk, da’s nog eens andere koek dan ‘Propagation and nonlinear scattering of ultrashort pulses- examples on modeling and application’ van een van onze TNW’ers. Bij zo’n panda-onderzoek kunnen we ons tenminste iets visueels voorstellen. Twee van die gezellige knuffelige dikkerds rollebollend door de bamboeblaadjes, in de hoop dat ze een ingangetje weten te vinden en zo kunnen zorgen voor wat nageslacht. Nou schijnt dat alleen niet zo gemakkelijk te gaan bij pandaberen, aldus het ITC-onderzoek. Probleem 1: de beertjes zijn erg verlegen. Probleem 2: de beertjes durven niet zoveel, zoals het oversteken van een weg. Probleem 3: de beertjes vergrijpen zich daarom gemakshalve maar aan een direct familielid en dat zorgt weer voor inteelt. Zielig toch? Je ziet het helemaal voor je: zo’n behaarde dikbil die zich op zijn verlegen zusje stort terwijl ze net op een sappig bamboeblaadje kauwt. Binnen de overige vijf faculteiten van de UT moet toch genoeg expertise zijn om die Chinese beren een handje te helpen? De afdeling psychologie zou bijvoorbeeld een cursus assertiviteit voor panda’s kunnen ontwikkelen. En omdat ze de weg niet durven over te steken, bij civiele techniek weten ze vast wel hoe je in het oerwoud een ondergrondse pandatunnel bouwt. En voor de getraumatiseerde zusjespanda’s: het psychotherapiecentrum op de campus helpt ze er zo weer bovenop. Intussen wordt bij technische geneeskunde dan gewerkt aan een high-tech inseminatietechniek. Nou, als dat geen multidisciplinair onderzoek oplevert! Leuk, zo’n nieuwe faculteit erbij.

...sluiten

nobelprijswinnaar malcolm wilson bezoekt ut

‘Kansen genoeg, geld blijft een punt’ zijn Noorwegen, Australië en de Verenigde Staten.’

Nobelprijswinnaar Malcolm Wilson was afgelopen dinsdag op bezoek bij de TNW-vagroep Thermo-Chemical Conversion of Biomass (TCCB) en onderzoeksinstituut IMPACT. De Canadese wetenschapper ziet mogelijkheden om met de UT samen te werken. Wilson schreef mee aan de klimaatrapporten van het Intergovernmental Panel on Climate Change. Daarvoor kregen het IPCC en Al Gore in 2007 de Nobelprijs voor de Vrede.Wilson is verbonden aan de Canadese Universiteit van Regina en directeur van het International Test Centre, dat gespecialiseerd is in de afvangst en opslag van CO2. Wat brengt u naar Nederland? ‘Als ik een politicus was zou ik zeggen dat ik op fact finding mission ben. Ik heb een

Nobelprijswinnaar Malcolm Wilson. Foto: Arjan Reef

soort adviseursrol en bekijk of er mogelijkheden zijn voor samenwerking tussen Nederland en Canada op het gebied van duurzaamheid. Carbon Capture and Storage (CCS, CO2-afvangst en -opslag, red.) is mijn primaire focus.’

Ziet u samenwerkingsmogelijkheden? ‘Very much so. Nederland is net als Canada een leider op het gebied van CCS en staat in de top zes. Er is veel aandacht voor. Andere landen die vooroplopen in CO2-afvangst en -opslag

Wat zijn de belangrijkste verschillen tussen het Canadese en Nederlandse onderzoek? ‘Het lijkt op elkaar, er is veel overlap. We richten ons op dezelfde technieken, maar iedere onderzoeker heeft uiteraard wel zijn eigen niche. Nederland is over het algemeen sterk in onderzoek naar vergassing. Canada loopt voorop als het gaat om post combustion capture (het verwijderen van CO2 uit de uitlaatgassen van energiecentrales, red.). We hebben een paar grote commerciële projecten lopen. Daarin zijn we verder dan Europa.’ Wat kunnen we van elkaar leren? ‘A lot, er liggen zoveel kansen. Bijvoorbeeld wat

ik vandaag gezien heb over cryogene scheiding van CO2 (bij extreem lage temperaturen, red.). Daar zijn we in Canada een stuk minder ver in, al zou je dat niet zeggen als je onze temperaturen kent. Voor Europa vormt de offshore storage van kooldioxide een van de belangrijkste uitdagingen.’ En hoe zit dat tussen de UT en uw universiteit in Regina? ‘Ik denk dat we kunnen samenwerken. Canada heeft op politiek niveau Nederland aangewezen als een van de landen waar we mee kunnen samenwerken. In de academische wereld is het nooit een probleem om tot goede ideeën te komen. Het geld ervoor vinden om ze uit te voeren, vormt meestal het obstakel.’

Deze krant woensdagavond al digitaal lezen? GA naar: www.utnieuws.utwente.nl

UT-Nieuws stelling v/d week Wat een enorme blunder dat de Ravelijn nu al te klein is voor de faculteit MB GA naar: http://www.utnieuws.utwente.nl Uitslag vorige stelling: De OV-chipkaart is een onding EENS

69%

ONEENS

31%

Hersenen besturen robotbenen. Verhuizing MB

Recommend Documents