Herinneringsmedailles voor brothers in arms

Nummer 33 I 2 oktober 2008 I Uitgave Directie Voorlichting en Communicatie Ministerie van Defensie

Pagina 2 Grote belangstelling voor derde IFTAR-maaltijd

Pagina 4 ‘Vanuit Lille liggen alle wegen open’

Pagina 3 Nationale Taptoe: Strakker en sneller

Pagina 5 Cash-forwork betaalt zich uit

Herinneringsmedailles voor brothers in arms ZWOLLE - Ongeveer 1400 militairen hebben, als blijk van waardering voor hun inzet in Afghanistan, de Herinneringsmedaille Vredesoperaties ontvangen. Commandant der Strijdkrachten generaal Peter van Uhm reikte ze op 26 september uit in de IJsselhallen in Zwolle.

Gezamenlijke aankoop C-17’s gaat door DEN HAAG - Nederland en nog elf andere landen hebben een ‘Memorandum of Understanding’ ondertekend voor het opzetten van een Strategische Airlift Capaciteit (sac) om daarmee dertig jaar gezamenlijk te opereren. Hiervoor worden drie zware transportvliegtuigen van het type c-17 aangeschaft met de hiervoor opgerichte ‘nato Airlift Management Organisation/ Agency’ (namo/a) als eigenaar. Die koopt de toestellen met toebehoren en onderhoudscontracten. Naar verwachting gaat de eerste c-17 als sac in maart in gebruik. namo/a stelt dit alles beschikbaar aan de eveneens op te richten multinationale Heavy Airlift Wing om buiten navo-grondgebied te kunnen opereren, vanaf de vliegbasis Pápa in Hongarije. Van de participerende sac-lan­ den wordt jaarlijks vastgesteld hoeveel vlieguren zij willen gebruiken van de beschikbare 3500 per jaar. Met een gestelde behoefte van vijfhonderd is Nederland derde in de rij van grote deelnemers. Dit na de Verenig-

de Staten met duizend uur en Partnership for Peace-land Zweden met 550. Naast de vs, Zweden en Ne­ der­land tekenden Bulgarije, Estland, Finland (pfp), Hongarije, Letland, Noorwegen, Polen, Roemenië en Slovenië het mou. Italië en Tsjechië zijn ook kandidaat, maar hebben nog niets beslist. Het initiatief tot een sacsamenwerkingsverband dateert van mei 2006. Foto: Tech. Sgt. Shane Cuomo, U.S. Air Force●

De generaal stond er enerzijds met een gevoel van trots over datgene wat de militairen wisten te bereiken tijdens hun uitzending. “Anderzijds het besef dat tijdens uw missie collega’s fysiek en mentaal zijn beschadigd en een aantal ernstig gewonden zijn gevallen. Mark Schouwink en mijn eigen zoon Dennis zijn gesneuveld. Wij zullen hen missen.” Van Uhm refereerde ook naar zijn bezoek aan Uruzgan in juni waar hem opviel hoe gemoti­veerd deze eenheid het succes van de missie nastreefde, met een gedrevenheid die hem sterkt als vader, maar vooral ook als cds. Hij merkte op dat het moeilijk valt uit te leggen wat een uitzending met mensen kan doen, maar dat Dire Straits het met Brothers in Arms probeerde. “Een nummer over de unieke band die wij militairen opbouwen tijdens een uitzending.

Een band die ertoe leidt dat we ondanks tegenslag en verlies de motivatie blijven behouden. Elkaar steunen onder alle omstandigheden. Ik citeer: “Toen het gevecht heviger werd, en hoewel ze me veel pijn hebben gedaan, met angst en alarm verlieten jullie mij niet, my brothers in Arms…”

De militairen die nu de herinneringsmedaille kregen, behoorden tot de Staf en Battle group van de Task Force Uruzgan en de Air Task Force. Van januari tot augus­tus droegen de tfu-eenheden verantwoordelijkheid voor de coördinatie van alle militaire activiteiten en het handhaven van

de veiligheid in Uruzgan. De atf verleende gedurende die maanden in heel Afghanistan luchtsteun aan isaf-grondtroepen en leverde luchttransport. Foto: Bart Nijs, AVDD

Lees verder op pagina 2

Voormalig Defensieminister Relus ter Beek overleden ASSEN - De commissaris van de koningin in Drenthe, Aurelius (Relus) Louis ter Beek, is 29 september op 64-jarige leeftijd overleden aan de gevolgen van kanker. Binnen de krijgsmacht wordt hij vooral herinnerd als minister van Defensie in het derde kabinet-Lubbers (1989-1994). Ter Beek zat negentien jaar voor de pvda in de Tweede Kamer toen hem, net voor de val van ­de Berlijnse Muur, werd gevraagd de dan nog 129.000 militairen en burgers grote Defensieorga­nisatie te leiden. Volgens het regeerakkoord was het de bedoeling de Defensiebe-

groting het eerste jaar met 0,6 procent te verhogen en daarna gelijk te laten blijven. Maar het zou anders lopen. In maart 1991 presenteerde Ter Beek zijn Defensienota ‘Herstructurering en verkleining’. Die resulteerde in een grondige hervorming van de krijgsmacht en een bezuiniging van bijna negen miljard gulden op de Defensiebegroting. Onder Ter Beek raakte het leger langzaam maar zeker gewend aan deelname aan vn-operaties overal ter wereld. Zo werd in december 1993 besloten Nederlandse militairen aan te bieden voor de beschermde enclave Srebrenica

Officiersdiploma voor 225 cadetten BREDA - Maar liefst 225 cadetten van de kma kregen 26 september hun officiersdiplo­ma. De commandant van de Nederlandse Defensie Academie, generaal-majoor mr. Siem van Groningen en Plaatsvervangend Commandant Landstrijdkrachten generaal-majoor Marcel van den Broek reikten de diploma’s uit in het bijzijn van familie, vrienden en genodigden. Daarna werden de petten in de lucht gegooid. Een deel van de cadetten volgde de korte officiersopleiding van anderhalf jaar, het andere deel de vierjarige studie aan de Faculteit

Militaire Wetenschappen waarvoor eerder die dag al het getuigschrift werd overhandigd. De diplomauitreiking vormt voor alle cadetten de eerste mijlpaal in hun carrière als officier bij Defensie. Na een intensieve algemene militaire opleiding, al dan niet gevolgd door de militair-wetenschappelijke studie, sluit de cadet de kma-periode af met een vaktechnische opleiding en gaat als officier aan de slag. De meesten van hen krijgen tijdens die plaatsing ook te maken met het fenomeen uitzending. Voor meer info: www.nlda.nl Foto: Hennie Keeris●

in Bosnië. Ter Beek was al vijf jaar commissaris van de koningin toen hij begin 2000 in Den Haag gehoord werd door een commissie, onder leiding van d66-Tweede Kamerlid Bert Bakker, die de Haagse besluitvorming rond de Nederlandse deelname aan militaire vredesoperaties onderzocht. Bij die gelegenheid zei hij onder meer: “Ik wil mijn straatje niet schoonwassen. Met wat ik toen wist, zou ik het allemaal precies weer zo hebben gedaan. Met wat ik nu achteraf weet, zou ik er nooit aan zijn begonnen.” Toen het eerste paarse kabinet in 1994 werd geformeerd, viel Defensie toe aan de vvd en werd Joris Voorhoeve minister. Ter Beek ging aan de slag in Drenthe, waar hij bezig was aan zijn derde ambtstermijn toen ziekte hem half augustus dwong te stoppen met werken. In een reactie op diens overlijden prees minister Van Middelkoop zijn voorganger als een ‘markant en zeer toegewijd man’. “Ter Beek heeft heel snel en alert de juiste conclusies getrokken over wat de val van de Muur zou betekenen voor het leger.”●

2 oktober I Pagina 2

Links: Shapol Majod (l.) en Annemarie van Sandwijk vonden de IFTAR-maaltijd een uitstekend initiatief.

Rechts: Albert Spieseke van de hoofddirectie Personeel van Defensie toonde zich tevreden met het grote aantal van meer dan honderd deelnemers.

Grote belangstelling voor derde IFTAR-maaltijd Links: Ook staatssecretaris Jack de Vries prikte een vorkje mee.

Rechts: Zijn disgenoten luisteren aandachtig naar het betoog van opperwachtmeester Mohammed Amia van de Koninklijke Marechaussee.

DEN HAAG - “Ik vind het heel bijzonder dat dit bij Defensie gebeurt”, zegt Annemarie van Sandwijk van het Ministerie van Buitenlandse Zaken. De speechschrijver van minister Maxime Verhagen behoorde afgelopen week in de Prinses Julianakazerne in Den Haag tot de vele gasten van de jaarlijkse iftar-maaltijd voor defensiepersoneel met een moslimachtergrond. Het traditionele diner onderbreekt na zonsondergang het vasten in de Ramadanperiode. De aanwezige moslimmilitairen hadden vrienden uitgenodigd en ook niet-moslims gaven acte de présence. Het leverde een bont gezelschap op. TEKST: JACK OOSTHOEK - FOTO’S: PETER WIEZORECK

Van Sandwijk was vooral gekomen om zich te oriënteren. Terwijl haar blikken door de goed gevulde zaal gleden, noemde ze de sfeer gemoedelijk. “Dit gebeurt bij Buitenlandse Zaken weliswaar ook, maar dan veel kleinschaliger. Misschien ga ik me inzetten om iftar daar verder te propageren.” Tafelgenoot Shapol Majod, trainee bij de Nederlandse Defensie Academie (nlda) in Breda, sprak van een interessant initia-

Herinneringsmedailles Vervolg van pagina 1 ZWOLLE - Van Uhm verzocht na een stiltemoment voor de omgekomen wapenbroeders, ook stil te staan bij de gewonden. “Kameraden die door hun verwonding zijn gedwongen vroegtijdig hun missie af te breken. Een verwonding die ze voor het leven tekent. Enerzijds zichtbaar, maar ook vaak onzichtbaar.” Zes militairen ontvingen het draaginsigne gewonden in Zwolle, met daarop de Latijnse tekst: ‘Verwond maar niet overwonnen’. Van Uhm ging in op het feit dat de jonge soldaat, korporaal, sergeant of luitenant de verantwoordelijkheid van de militaire leiding krijgt om te beslissen, soms over leven of dood. “Tijdens de patrouille moet hij of zij bijvoorbeeld in een flits de afweging maken of de Afghaanse bestuurder de stoptekens alleen maar niet heeft gezien, of juist moedwillig en met kwade bedoelingen zijn auto tussen zijn

collega’s probeert te manoeuvreren. Een waarschuwingsschot, gericht vuren? Keuzes tussen leven of dood. Keuzes tussen krachtdadig optreden of ongewilde burgerslachtoffers. Keuzes van en door professionals!”, aldus de generaal die tevens zijn waardering uitte voor de luchtmachtcollega’s. “De soldaat heeft zijn vele makkers waar hij rechtstreeks mee in contact staat”, zei hij. De f-16- of Apachevlieger verneemt vanuit de lucht hoe een situatie zich ontwikkelt en hoort pratend met grondeenheden soms dat kogels rond hen inslaan. “Ondanks de spanning in die stemmen op de grond toch nuchter blijven en de situatie op haar waarde weten in te schatten. Waar zit de tegenstander, waar zit de vriend? Die groep die daar wegrent, een herkenbare kindertred, vuren of niet vuren? Keuzes waarmee je voor altijd zult moeten leren leven… Nooit wierpen Nederlandse f-16’s en Apaches zoveel wapens af. Hoge professiona-

liteit van onze mensen in de lucht, daarvoor heb ik diep respect. Diep respect omdat zij hun wapens pas inzetten als aan alle randvoorwaarden is voldaan. f-16’s, Apaches en niet te vergeten de transporthelikopters, leveren een cruciale schakel in on-

ze manier van opereren. Hun aanwezigheid, professionaliteit en gemotiveerdheid is voor onze mannen en vrouwen op de grond een onmisbare steun in de rug, niet meer weg te denken in onze huidige manier van optreden.”●

Bemoedigend gebaar van de generaal voor de korporaal 1. Foto: Bart Nijs- AVDD

tief. Majod, geen actief moslima, reisde speciaal naar Den Haag om te kunnen kennismaken met haar collega’s buiten Breda, een ‘missie’ waaraan ze veel plezier beleefde. Terwijl de conversatie aan haar tafel voorzichtig begon te lopen, stak opperwachtmeester Mohammed Amia van de Ko­ ninklijke Marechaussee even verderop zijn enthousiasme voor het iftar-diner niet onder stoelen of banken. Het eten kwam wat hem betreft echter op de tweede plaats. “Het interessantste is om met mensen van verschillende culturen in één ruimte te zitten en ideeën uit te wisselen.” Tevreden

Amia zat voor het eerst aan de de alweer derde editie, aan. Tot nu voelde hij nooit de behoefte om te komen, al houdt hij zich wel altijd aan de regels van de Ramadan door keurig te vasten. Volgens de ‘opper’ tast dat zijn inzetgereedheid allesbehalve aan. “Dat gebeurt pas als je niet vastberaden bent. Het zit allemaal tussen de oren, denk ik.” Nu hij de sfeer heeft geproefd, staat voor Amia één ding vast: volgend jaar weer. En waarschijnlijk velen met hem, want naarmate het diner vorderde, raakte de stemming er aardig in. De or­ ganisatie, een een-tweetje van de hoofddirectie Personeel en het Multiculturele Netwerk van Defensie, toonde zich bij monde van Albert Spieseke tevreden met het grote aantal van meer dan honderd deelnemers. Te oordelen naar de ‘mix’ van burgers en militairen in de zaal, kwam het doel eveneens aardig uit de verf: het onderstrepen van het multiculturele karakter van de krijgs-

iftar-maaltijd,

macht en het afficheren ervan als een aantrekkelijke werkgever voor diverse groeperingen uit de samenleving. Zelfs een handvol hoogwaardigheidsbekleders, onder wie staatssecretaris Jack de Vries, commandant der Strijdkrachten generaal Peter van Uhm, hoofddirecteur Personeel generaal-majoor Hans Leijh en imam Mohammed Gaffar Bechan, prikten een vorkje mee. De Vries riep Defensie op om ‘veelkleuriger te worden zodat er volgend jaar voor de iftar-maaltijd drie zalen nodig zijn’. De hoofd Krijgsmachtaalmoezenier, kolonel Hoes, stak de moslimmilitairen een hart onder de riem. “U hoort er helemaal bij.” De luchtmachtofficier vertelde dat de Dienst Geestelijke Verzorging twee functies moest opofferen om een imam in de gelederen te krijgen. “Maar ik heb daar geen moeite mee. We kijken uit naar de komst van de imams.”● De Ramadan is de negende maand van de Islamitische kalender en staat bekend als de vastenmaand. In deze periode draait het onder meer om bezinning, solidariteit, liefdadigheid en vriendelijkheid. Dit jaar begon de Ramadan voor de meeste moslims op dinsdag 2 september en duurde dertig dagen. Om begin deze week, op 1 oktober, te eindigen met het Suikerfeest. Tijdens de Ramadan mag tussen dageraad en zonsondergang niet worden gegeten, gedronken, gerookt en gevreeën. In de avonduren en 's nachts is het moslims wel toegestaan de maaltijd te gebruiken.●

2 oktober I Pagina 3

Links: Klasse met een grote ‘K’: de Kapel van de Koninklijke Luchtmacht.

Rechts: Canadian Forces Pipes and Drums en Dutch Pipes and Drums als massed band in de arena.

ROTTERDAM - De saxofonisten van de 76th u.s. Army Band zijn virtuoos met hoofdletters. Met hun jazzy klanken gaven zij de 54ste editie van de Nationale Taptoe precies de kleur die het nodig heeft. Waren hun solo’s langer geweest, dan hadden ze met klassiekers als ‘The Saint Louis Blues en ‘In the mood’ vorige week het dak van het Rotterdamse Sportpaleis Ahoy er afgeblazen. De Yanks uit Mannheim: om nooit te vergeten. TEKST: ANDRÉ TWIGT FOTO’S: PETER WIEZORECK

Nationale Taptoe: strakkere regie en meer snelheid Geinig was hun laatste nummer Born to be wild, dat in een grijs verleden door de formatie ‘Steppenwolf’ op de plaat is gezet en bekend werd als muzikale omlijsting van de cultfilm Easy Rider. Om de sfeer van deze ‘gouwe ouwe’ te doen herleven, kwam er onverwacht een in zwart leer gestoken biker met zware tweepitter de arena in getuft. Met een dijk van een stem trok hij vervolgens van leer. Juist dat contrast met de doorgaans traditionele klanken van de militaire orkesten moet luitenant-kolonel der Mariniers Pieter Jansen ertoe hebben gebracht de 76th naar Nederland te halen. Daarmee liet de onlangs aangetreden inspecteur der Militaire Muziek meteen zien uit welk hout hij is gesneden. Niks voortgaan op gebaande paden. Waar het om draait, is de mensen te verrassen, en dat snapt Jansen. Uiteraard vormde ook dit jaar een

selectie van de zes Nederlandse militaire orkesten de ruggengraat van de taptoe, maar door die handig over het programma te spreiden, drukten ze geen stempel op het evenement. Zo zaten de Marinierskapel der Koninklijke Marine en de Kapel van de Koninklijke Luchtmacht in de staart, waar beide zwaargewichten goed uit de verf kwamen. Moeiteloos wisten de twee internationaal vermaarde grootheden de gunst van het publiek te winnen. Dat ging niet ten koste van het Fanfarekorps Koninklijke Landmacht ‘Bereden Wapens’ en het Fanfare Korps Nationale Reserve, want die verzorgden de opening van The Netherlands Military Tattoo. Hun klanken dienden als muzikale achtergrond voor een optreden van leden van de Olympische Militaire Topsportselectie. In Ahoy lieten onder anderen judoka Deborah Gravenstijn, taekwondoLinks: De blaassectie van het Fanfarekorps Koninklijke Landmacht ‘Bereden Wapens’ in volle actie. Onder: Deelna­ me aan de Na­tio­nale Taptoe in ‘Mariniersstad’ Rotterdam is voor de Marinierskapel der Koninklijke Marine zoiets als een thuiswedstrijd.

De 76th U.S. Army Band uit het Duitse Mannheim: om nooit te vergeten.

ka Dennis Bekkers en schermer Bas Verwijl een klein stukje van hun kunnen zien. Tot genoegen van staatssecretaris van Defensie Jack de Vries. Met een glimlach voor oor tot oor zat de bewindsman op de eretribune. De militaire muziek heeft aan hem een goede. De Vries koestert namelijk niet alleen een voorliefde voor de militaire topsport, maar ook voor de militaire muziek. “De Taptoe is voor mij een persoonlijke passie”, aldus de politicus, die in zijn jonge jaren nog gedrumd heeft bij de fanfare van Lemmer. Bloedbanden

Dat De Vries een echte liefhebber is, wordt op slag duidelijk zodra hij de zuiver Nederlandse oorsprong van de taptoe verklaart. Vroeger was het namelijk een signaal dat soldaten op verlof weer naar de kazerne moesten komen. “En kroegbazen in de stad ‘den tap toe’ moesten doen en geen bier meer mochten tappen.” Niemand kon vermoeden dat enkele honderden jaren later het woord taptoe staat voor één van de drie meest toonaangevende evenementen op het gebied van de militaire muziek in de wereld. Opmerkelijk zijn de dwarsverbanden die hierbij gelden. Zo

heeft de Douane, wiens harmonie in Rotterdam van de partij was, tegenwoordig niets meer met het leger uit te staan. Vroeger maakte de uitvoerende dienst der Belastingen echter deel uit van de marine. De brandweer viel in die dagen in sommige landen onder het Wapen der Genie. Die bloedbanden rechtvaardigen de deelname van de Equipe Gymnastique de la Brigade de Sapeurs Pompiers de Paris. Met een prachtig staaltje turnacrobatiek demonstreerden deze lenige spuitgasten meer te kunnen dan een brandje blussen. Qua act vallen de Atlantica Gymnastics uit Canada in dezelfde categorie. Alleen brengen zij hun kunsten met wat meer humor. Beide optredens staan volgens overste Jansen voor de uitheemse exclusiviteit die hij de taptoe wil geven. Zo streeft hij ernaar ieder jaar een orkest van een ander continent te strikken. Voor 2008 is dat de Canadian Forces Pipes and Drums, onder leiding van de fors bemeten kapitein Ian Ferguson. In Ahoy traden de mannen als massed band op met de oudste Nederlandse (en tevens grootste Europese) doedelzak- en drumformatie: de Dutch Pipes and Drums, wiens ontstaansgeschiedenis nauw verband houdt

met de 15th Scottish Division. Die bevrijdde op zaterdag 28 oktober 1944 Tilburg en bevorderde er nadien het doedelzakspelen. De militaire muziek is een prima manier om de militaire historie levend te houden, vindt ook commodore Geert Bergsma. (“Als kind zat ik met splinters in mijn billen op de tribune bij de Taptoe Delft.”) De algemeen directeur Nationale Taptoe ziet het militaire evenement als een vorm van cultureel erfgoed, dat onder meer de prachtige uniformen van opgeheven muziekkorpsen in stand houdt. “Vernieuwing en traditie vallen prima in een taptoe te combineren.” Dat eerste aspect valt ook bij overste Jansen in de pul. Naast meer snelheid in de optredens en een strakkere regie wil de marinier meer kleurrijke, bijzondere orkesten contracteren. Voor editie 2009 heeft hij de Traditional Army Band of The Republic of South Korea aan de haak weten te slaan. Ook zegden orkesten uit Finland, Duitsland en Oostenrijk medewerking toe. “Wat me leuk lijkt, is de militaire muziekkapel uit Suriname een keer over te laten komen. Misschien een volgende gelegenheid?”●

2 oktober I Pagina 4

LILLE - Behendig manoeuvreert luitenant-kolonel Cor Herwegh het busje door de soms nauwe, maar o zo schone straten van Lille, thuishaven van het ‘French Rapid Reaction Corps’ (rrc-fr), een door Frankrijk geleid hoofdkwartier in Europa voor een snel inzetbare troepenmacht (High Readiness Force) van zo’n 60.000 man.

Nederlandse militairen thuis op Frans hoofdkwartier

‘Vanuit Lille liggen alle wegen open’ Boven: Luite­ nant-kolonel Bergsma (mid­den): ‘Het mooiste is het werken in een multinationale omgeving. Dat ze me ‘mon colonel’ noemen als eenvoudig overste is ook leuk.

Links: Kolonel Gerard van Vugt bespreekt een CIMIC-situatie met een Franse militair.

Onder: De citadel van Lille.

TEKST: EVERT BROUWER foto’s: adjudant Berbier HQ RRC-FR

Militairen zijn er veel meer geïntegreerd in het dagelijks beeld dan in Nederland. Op station Lille Europe wordt iedere politieagent terzijde gestaan door drie bewapende militairen. Europa’s culturele hoofdstad van 2004 ademt internationale allure, die begin deze maand een hoogtepunt kende in de kilometerslange braderie en kermis, met zo’n twee miljoen bezoekers. Ook militair gezien spreekt de stad dus een woordje mee, door de vestiging van het hoofdkwartier van de landmacht en het rrc-fr, dat is ondergebracht in een van de weinig overgebleven citadelles in Frankrijk. Met een horizontale rood-wit-blauwe inbreng, want naast overste Herwegh vinden er nog vier Nederlandse militairen tot hun grote tevredenheid emplooi. In totaal draaien er nu zeven (land) onder het Ace Rapid Reaction Corps (arcc). Naast die in Lille zijn dat het Rapidly Deployable Corps hrf-hoofdkwartieren

Headquarters Rheindalen, met Groot-Brittannië als leidend land, het Duits-Nederlandse legerkorps (Münster), het nato Rapid Deployable Corps (nrdc) Italy in Solbiate, nrdc Spain Valencia, nrdc Turkey Istanbul en het Eurocorps in Straatsburg. “De Fransen willen duidelijk scoren met deze eenheid”, weet de hoogste Nederlandse officier in Lille, kolonel Gerard van Vugt, verantwoordelijk voor de g9 Branche, oftewel civiel-militaire samenwerking (cimic). “De citadel wordt voor zo’n honderd miljoen euro aangepast”, vult luitenant-kolonel Johan Bergsma aan, “en dat is bijna het complete defensiebudget voor de noordelijke regio van Frankrijk. Dus kun je wel nagaan hoeveel belang aan de rrc-fr wordt gehecht.” Ook het feit dat luitenant-ge­ neraal Christian Damay dit hoofdkwartier leidt, geeft aan dat Frankrijk de samenwerking in de Europese Unie en de navo - het hoofdkwartier is voor beide inzetbaar - serieus neemt. Hij voerde recentelijk de Europese missie in Ivoorkust aan. Damay kwam volgens overste Herwegh

in een redelijk gespreid bedje. “Het is ontegenzeggelijk een voordeel een van de laatste hq’s te zijn. De meeste lessen zijn al geleerd en dus kunnen de beginnersfouten worden omzeild. Niettemin was ook de pioniersfase hier mooi en hebben we ons opgewerkt om operaties succesvol te leiden.” Niet doorslaan

De Europese bondgenoten waarderen de nieuwe Franse

openheid. Portugal wordt een nieuwe loot aan de stam in Lille en Canada heeft ook interesse getoond. Opvallend in het Franse hoofdkwartier is dat men Engels als voertaal hanteert. “Als ik Franse collega’s tref bij de koffiemachine doe ik mijn best om Frans te spreken. Het wordt bijzonder op prijs gesteld dat je het probeert”, zegt overste Johan Bergsma, Chief Mission Preparation and Integration g7 (Training en ontwikkeling). “Ik

vind het belangrijk dat je je hier in het Frans kunt uitdrukken”, meent collega Herwegh, die als teamleider planningsteam g5 (Plannen en Politiek) werkzaam is. “Maar het mag ook niet te ver doorslaan”, zegt kolonel Van Vugt. “In GE/NL Corps werd op een gegeven moment te vaak Duits gesproken. Voor zo’n hoofdkwartier is het een eerste vereiste om in de werktaal, bij ons Engels, te communiceren. Anders loop je tijdens oefeningen of uitzendingen tegen de problemen aan.” Wie tijdens werkuren goed bedoeld in het Frans begint, krijgt van de Franse persofficier captaine Sébastien Euler in het Engels antwoord. Het betreft een flinke cultuuromslag voor de Fransen, maar denk niet dat de Nederlanders zich niet moeten aanpassen. “Over doorwerken tot acht uur ’s avonds zal je niemand horen, maar dan moet de lunch wel goed zijn geweest. Ja, inclusief een kopje espresso na de maaltijd. Dat hoort er nu eenmaal bij. ’s Lands wijs, ’s lands eer. Eten en drinken zit hier in de cultuur verweven”, meldt kolonel Van Vught. Verdiepen in de cultuur is nodig, vindt overste Bergsma. Hij heeft er een stevige klus aan, want hij komt in aanraking met alle zeventig buitenlandse militairen die op het hoofdkwartier werkzaam zijn. Bergsma is verantwoordelijk voor onder meer alle individuele opleidingen,

zoals de cursus basisvaardigheden, Engelse taal en sport. De g7 kent verder nog een geheel Franse afdeling waar de oefeningen worden gepland en een Turkse majoor die de afdeling lessons learned bestiert, gesteund door een Nederlandse adjudant. “Het werkt hier allemaal prima samen. De militairen, ook de Fransen, moeten voor uitzending naar Lille aan een bepaald basisniveau voldoen, anders kom je niet aan de bak.” Cum laude

Cultuurverschillen blijven er echter altijd, constateren de Nederlanders. Van Vugt, al drie jaar in het noorden van Frankrijk, bespeurt een bepaalde andere mentaliteit bij de Franse militairen. “Bij een oefening willen ze niet alleen slagen, het móét ook cum laude. Dus worden daarvoor alle registers opengetrokken en dat er dan elders in het land eenheden het met wat minder moeten doen, vooruit dan maar. Ook staan militairen hier in de rij om op uitzending te gaan. Je hoeft niemand aan te wijzen voor een missie. Dat ze een vorstelijke toelage krijgen, heeft daar ook wel mee te maken.” Van Vugt, Herwegh en Bergsma zijn ervan overtuigd dat het hoofdkwartier in Lille een bruggenhoofd kan vormen voor de verbeteringen van NederlandsFranse betrekkingen, zoals defensieattaché kolonel Joep á Campo die enkele weken geleden in de Defensiekrant aanroerde. “Alles is hier bespreekbaar, de Fransen betrekken ons overal bij en dan wordt er ook naar onze mening geluisterd”, zegt Van Vugt. “Andersom willen de Fransen graag eens in een andere keuken kijken, dus daar zijn kansen. Er bestaan ook goede contacten met het eurocorps in Straatsburg - we helpen elkaar bij oefeningen - en shape bevindt zich op een uurtje rijden. Ook is in Frankrijk veel kennis en ervaring voorhanden over het Afrikaanse continent. Dus alle wegen liggen hier open.”●

2 oktober I Pagina 5

Opening van de Barakzaischool op 9 juli. Foto: Martijn Bronkhorst

Geld dat het PRT uitgeeft, stroomt te­rug in de plaatselijke economie.

Terugblik PRT 5 op zes maanden Uruzgan

Cash-for-work betaalt zich uit TARIN KOWT - Operatie ‘Pathan Ghar’ was net achter de rug toen de vijfde lichting van het Provin­ciaal Reconstructie Team (prt) eind maart haar voorgangers aflosten. Voor de deur stonden de lente, traditioneel een periode waarin de Taliban actiever is, en het papaverseizoen. “Alles wees op een lastige periode voor ons”, vertelt de prt-commandant, luitenant-kolonel Michel Hubregtse. Het tegendeel was echter waar en het team kon in relatieve rust de opbouwwerkzaamheden ter hand nemen. Een tevreden terugblik op zes maanden vooruitgang. TEKST: ELNT RENÉ BOUWHUIS FOTO’S: RICHARD FRIGGE

“Eigenlijk volgden we het 3dconcept van Defence, Diplomacy en Development,” begint Hubregtse. “De battle group en Australische Reconstruction Task Force zorgden voor onze veiligheid, terwijl wij ons

richtten op de projecten op het gebied van bestuur en ontwikkeling. Het meest in het oog sprong het cash-for-work programma, waarbij de bevolking betaald krijgt voor werkzaamheden. Hubregtse: “Het Links: Scheidend en nieuwe commandant PRT, Hubregtse (r.) en Hamelink. Foto: Dave de Vaal-AVDD Grote foto: “Het gaat om dat kleine kindje dat een onbezorgde toekomst verdient.”

komt erop neer dat we arbeidsintensieve projecten zoeken die makkelijk te controleren zijn. Denk aan weg- en oeververbetering, het schoonmaken van irrigatiekanalen en bijvoorbeeld het opruimen van de ingestorte Towr Nasserbrug. Zo hebben we 125 projecten gedaan, waarbij alleen al de afgelopen drie maanden vijfduizend man aan het werk waren. Het biedt verschillende voordelen. Wie bezig is, heeft geen geweer in de hand. Daarnaast werkten de mensen niet alleen voor hun brood, ze verbeterden ook de infrastructuur van hun provincie. Zo is veel geld bij de armen terechtgekomen. En de - in totaal 1,4 miljoen dollar - die we als prt hebben uitgegeven, vormde meteen input voor de plaatselijke economie.” Naast cash-for-work zijn de afgelopen zes maanden 175 ande­re projecten gerealiseerd. “Op aanvraag van de Afghanen betaalden we voor projecten die ze zelf uitvoerden en ook blijven onderhouden.” Hubregtse noemt enkele voorbeelden: “Er zijn veel waterkrachtcentrales geplaatst, driehonderd agenten opgeleid en in Chora is in samenwerking met de Australiërs de Barakzaischool geopend. Een bijzonder project dat een bemiddelende rol speelde in een conflict tussen twee families van de Barakzaistam. Dertig jaar geleden had de stamoudste een kanaal laten graven, maar de families waren het oneens over de verdeling van het land. In deze ruzie zijn uiteindelijk honderd doden gevallen. De school is precies op het grensvlak gebouwd, onder het motto: laat de kinderen samen spelen, misschien wordt het conflict dan in de toekomst opgelost. Zover zijn we nog niet, maar er is nu wel sprake van een stabiele situatie.” Genderprojecten

Wat betreft bestuur was vooral de democratische verkiezing voor een nieuw districthoofd van Chora bijzonder voor prt 5. “Zaterdag 7 juni kwamen 2600 man naar het districtcentrum om hun stem uit te brengen. De beveiliging was in handen van het Afghaanse leger en de politie. Uit de zeven kandidaten die zich beschikbaar stelden, koos ruim een derde van de bevolking Rosi Khan. Het is triest dat hij onlangs de dood vond.” De Afghanen blijven intussen aankloppen bij de witte prt-huizen aan de poorten van de Nederlandse bases, waar ze terechtkunnen voor

Cash-for-work project in Deh Rawod. Foto: PRT 5

vragen, advies of cursussen. “Het is van groot belang dat we 24/7 aanwezig zijn in het gebied. Niet alleen met militairen voor de veiligheid, maar ook als prt. Zo staan er in de Baluchivallei bij de patrouillepost Qudus en bij de posten Khyber en Buman in het Sur Murghab gebied grote witte prt-tenten. Daar komen de mensen op af. Ook vrouwen, terwijl het vrij lastig is om onze genderprojecten openlijk te promoten. Op aangeven van de bevolking zelf zijn we toch in staat geweest wat te doen.” Het prt kwam onder meer met een cursus over de behandeling van groente en fruitsoorten die de beste oogst geven. Maar ook een naaimachineproject, zodat vrouwen een eigen inkomen hebben. Samen met de Australiërs is onlangs een vrouwenvleugel van het ziekenhuis in Tarin Kowt opgeknapt en heropend. Nu wordt er nog hard gewerkt aan een afgescheiden tuin, zodat de vrouwen ook buiten kunnen revalideren. Vooruitblik

Hubregtse: “De civiele colle­ ga’s speel­den in dit alles een grote rol. Wij hebben de eerste stappen naar een meer civiel prt gezet en de intensieve samenwerking is al een feit. Waar we begonnen met kleine projecten, zal er, als Ontwikkelingssamenwerking de zaken overneemt, meer en meer sprake zijn van duurzame ontwikkeling. De rol van de militairen wordt dan: monitoren wat er speelt, zeg maar de ogen en oren in het veld. Daar kan de directeur prt op inspelen met zijn contacten in de ontwikkelingswereld. Mijn opvolger zal daar het komende halfjaar steeds meer naartoe werken.” Behalve meer civiele gezichten binnen het prt is er ook buiten de

poort sprake van meer civiele ondersteuning. “Uiteindelijk is het de bedoeling dat zij samen met de Afghaanse regering de veiligheid, het bestuur en de verdere ontwikkeling van het land overnemen. In onze periode zijn al veel niet-gouvernementele organisaties (ngo’s) en internationale organisaties in Uruzgan gekomen. Het door Ontwikkelingssamenwerking gesubsidieerde gtz (Gesellschaft für technische Zusammenarbeit) is in april gearriveerd en begint nu met de aanleg van een weg tussen Tarin Kowt en Chora. Eind juni opende de World Council of Credit Unions een kantoor. Deze organisatie heeft in Afghanistan inmiddels al vijfhonderd microkredieten verstrekt. Vijf ngo’s zijn het Dutch Consortium Uruzgan opgestart en voeren gezamenlijke projecten uit en usaid ondersteunt de overheid op het gebied van bestuur. De beslissing van de unama (United Nations Assistance Mission in Afghanistan) om een vestiging te openen in Tarin Kowt is toch wel één van de hoogtepunten uit onze periode geweest. Wij hebben ze als prt begeleid tijdens hun verkenningen. In februari kregen ze nog een negatief advies, maar in mei was de situatie al totaal anders. De komst van al deze organisaties zegt wat over de veiligheid in de provincie.” Inmiddels zetten de militairen en burgers van prt 6 het karwei voort onder leiding van luitenant-kolonel Ron Hamelink. “We werken verder aan een stabiele en veilige plek voor de bevolking van Uruzgan”, hield hij zijn team voor tijdens de commando-overdracht. “Hun tevredenheid is onze drive. We doen het niet voor onszelf. Het gaat om dat kleine kindje dat een onbezorgde toekomst verdient.”●

2 oktober I Pagina 6

Geregeld verlaten mensen Defensie omdat het gras bij de buren groener lijkt. Dat wil nog wel eens tegenvallen. Drie spijtoptanten vertellen hun verhaal. Deze week:

Herintreder bij de marine Joost Margés:

‘Defensie verlaten, was een historische vergissing’ DEN HAAG - Als luite­nant-ter-zee 3 kwam Joost Margés in 1997 in de functie van voorlichtingsofficier in dienst bij de Koninklijke Marine. Als burgerredacteur met standplaats Den Haag, schrijvend voor Alle Hens, verliet hij Defensie in 2005. Nog geen drie weken later besefte hij “een historische vergissing te hebben gemaakt”, want zo luidt zijn stelling: “buiten de krijgsmacht valt geen heil te verwachten”. TEKST en foto: MONIQUE VAN RIJEN-BOS

Reden om de krijgsmacht vaarwel te zeggen, was het feit dat de redactie van Alle Hens naar Den Helder werd verplaatst.

Daar voelde Margés niets voor als inmiddels gescheiden vader van het vierjarig dochtertje Lara, die deels bij hem, deels bij haar

moeder in de Hofstad woonde. Dus toen de werkgeversorganisatie Transport en Logistiek Nederland in Zoetermeer hem vroeg voor de functie van eindredacteur van haar vakblad ging hij daarop in. Wel schreef hij in zijn ontslagbrief ‘met bloedend hart’ de marine te verlaten. Zijn baan in Zoetermeer verruilde hij na anderhalf jaar al weer voor die van redacteur van Profiel, het magazine van het ministerie van Verkeer en Waterstaat. Echter, de marine liet hem niet los. “Het was nou eenmaal fantastisch het belangrijke werk van de marine wereldwijd te mogen promoten. Niet alleen voor camera

en microfoon, maar ook tijdens binnenlands vlagvertoon”, zegt Margés terugblikkend op zijn periode als marinevoorlichter. “De reacties van het publiek waren steevast zeer positief richting onze prachtige organisatie.” Hoewel het reizende bestaan hem daarna als redacteur van Alle Hens, en soms ook voor de Defensiekrant, goed beviel, betreurde hij het voor deze baan zijn uniform te moeten uittrekken. Want toen wist hij het al: “Het saamhorigheidsgevoel binnen ‘de donkerblauwe familie’ zou ik missen. Los daarvan heb ik zeven fantastische jaren lang overal ter wereld verslag gedaan

Joost Margés keert 6 oktober als LTZSD2OC terug onder de wapenen. “Buiten de krijgsmacht valt er geen heil te verwachten.”

van het reilen en zeilen van de vloot, het Korps Mariniers en de toen nog niet opgeheven Marine Luchtvaart Dienst.” Oude liefde

Margés, in de veronderstelling dat er geen weg terug meer zou zijn, legde zich erbij neer. Dat

Waar gewerkt wordt, wordt niet gevochten GRONINGEN - Onder het motto: ‘Waar gewerkt wordt, wordt niet gevochten’, helpen reservisten van 1 cimic bataljon in Afghanistan lo­ka­le ondernemers met het opzetten en rendabel maken van hun bedrijf. On­ langs oefenden ze via een businessspel met hbo- en mbo’ers uit Groningen hoe dat het beste kan. “Hier helpen wij studenten met het formuleren van een visie, in Afghanistan helpen we lokale ondernemers”, aldus majoor Rob Evers, één van de managers bij idea, een netwerk van uitzendbare reserveofficieren die in crisisgebieden helpen met de economische wederopbouw. “Een misverstand is dat Afghanen dom zouden zijn. Dat is absoluut niet waar, wel zitten ze vaak in een uitzichtloze situatie. We geven hen instrumenten.” Voorbeelden daarvan zijn hoe je een kasboek bijhoudt, zorgt dat klanten terugkomen en hoe een bepaald kwaliteitsniveau valt te garanderen. In het dagelijkse leven runt Evers een trainers/coachbedrijf. Hij werd al eens uitgezonden naar Bosnië en Noord-Afghanistan. “Tijdens mijn dienstplicht was ik pelotonscommandant, daarna lang inactief als reservist, tot dít op mijn pad kwam. Hierin kan ik zowel mijn militaire als civiele ervaring gebruiken. Het geeft me energie om zo mijn steentje bij te dragen aan de wederopbouw van een door oorlog geteisterd land. En natuurlijk doe ik het ook voor het avontuur.” Momenteel telt de poule veertig reservisten. Dat aantal moet op korte termijn naar tachtig. Om dit

een balletje toch raar kan rollen, heeft hij inmiddels ook ondervonden. Via een collega bij Verkeer en Waterstaat belandde de oud-marineman in het traject voor Reservisten Specifieke Deskundigheid van de Civiel Militaire Samenwerking (cimic). “Ik zag dat als een prachtige kans om met mijn wereldwijde werken defensie-ervaring iets goeds te doen. Eenmaal in opleiding in de maanden juni en juli van dit jaar en weer in het donkerblauw, realiseerde ik mij andermaal hoe apetrots ik was om het marine-uniform te mogen dragen. Actief dienen, dat wilde ik eigenlijk toch het liefst.” Dus belde Margés met Den Helder om zijn ambities te melden, dat hij graag aan de slag wilde waar de marine iets zou kunnen met zijn opleiding, ervaring en specialisme. Zijn vroegere voorwaarden liet hij daarbij varen, want hoewel Den Haag in praktisch opzicht voordelen biedt, zou hij net zo blij zijn met een plek in Amsterdam, Den Helder, Doorn, de West of ander uitzendgebied. Alles onder het mom dat oude liefde niet roest. En Margés had zowaar beet. Als luitenant-ter-zee speciale diensten der tweede klasse oudste categorie begint hij 6 oktober als coördinator werving bij Personeelsvoorziening km (pvkm) in Amsterdam.●

Reservisten, hbo- en mbo’ers oefenen tijdens een businessspel hoe je een bedrijf in bijvoorbeeld Uruzgan opzet en rendabel maakt. Foto:Hasan Yilmaz

te bereiken, promoten idea en het Platform Defensie-Bedrijfsleven het reservistenschap bij bedrijven. Volgens Evers heeft niet alleen Defensie belang bij een gevulde cimic-eenheid. “Ook andere bedrijven kampen met personeelstekorten. Om de concurrentie aan te kunnen gaan, moet je wat te bieden hebben. Als een bedrijf zijn personeel tijd geeft aan dit soort projecten mee te doen, trekt dat mensen aan. De ervaring die zij op hun beurt opdoen, is weer goed voor het bedrijf.” Geïnteresseerden die zich als reservist willen aansluiten bij het cimic bataljon, moeten zich, zegt Evers, vooral betrokken voelen bij het lot van mensen. “Verder moet je beseffen dat je met relatief simpele middelen een bevolking kunt helpen die het lastig heeft.” Solliciteren of meer info krijgen kan via: www.idea-project.nl●

idea is een van de vijf netwerken van 1 cimic bataljon, een onderdeel van 101 Gevechtssteunbrigade. idea-specialisten, afkomstig van alle krijgsmachtdelen, zijn tijdelijk en vrij­ willig beschikbaar voor uitzendingen naar crisisgebieden om zich te richten op economische wederopbouw van het midden- en kleinbedrijf. idea is sinds 2006 actief in Uruzgan. Vanaf Kamp Holland worden de economische kansen geïnventariseerd en werkt men aan de versterking van de economische structuur. Een belangrijk instrument vormt het verstrekken van microkrediet aan (startende) ondernemers. idea werkt hiervoor samen met hulporganisaties en banken. Zo is er contact met een instelling die zich gaat bezighouden met een microkredietorganisatie. Dit kan een belangrijke basis vormen voor de economische impuls waar de bevolking zo naar uitkijkt.●

Tekst: Ellen Beernink

Zie ook pagina 5

Lof minister voor generaal Sonneveld DEN HAAG - Luitenant-generaal b.d. Hans Sonneveld, supervisor van het speer-programma

heeft op 1 oktober de defensieorganisatie verlaten. Minister Eimert van Middelkoop nam afge-

lopen maand in een persoonlijk gesprek afscheid van hem. Sonneveld was sinds eind 2006 verantwoordelijk voor het ingrijpende proces dat de bedrijfsvoering binnen de krijgsmacht moet verbeteren. Van Middelkoop toonde zich vol lof over de wijze waarop hij daaraan gestalte gaf en wat hij in korte tijd wist te bereiken. Onlangs nog kwam generaal Sonneveld met zijn mensen in het nieuws vanwege de ondertekening met migratiepartners voor enkele deelprojecten binnen het speer-programma. Hij was eerder onder meer Plaatsvervangend Commandant der Strijdkrachten. Sonneveld is als supervisor speer opgevolgd door viceadmiraal Jan van der Burg. Foto: Peter Wiezoreck●

IN HET KORT

Dekaatjes voor vertragingen zorgen op het wegennet. Veluwse plaatsen krijgen gedurende Uruzgan Integration Afghaanse namen. Zo heet Ede tot 11 oktober Tarin Kowt. Foto: Hennie Keeris●

V.l.n.r: majoor (KMar) Miriam Weimar, Chef de Poste Jeanette Seppen, de luitenant-kolonels Alwin van den Boogaard (KL) en Eisso Kronenberg (marns) en eerste secretaris Arthur Kibbelaar.

Gerenoveerde kazerne Burundi

BUJUMBURA (Burundi) - De eerste van drie, mede met Nederlandse ontwikkelingsgelden gefinancierde, gerenoveerde kazernes van het Burundese leger is 22 september overgedragen aan de kazernecommandant. De president van de Burundese republiek, verscheidene van zijn ministers, de speciale afgezant van de secretaris-generaal van de vn in Burundi en een afvaardiging van het Nederlandse ambassadekantoor in Bujumbura woonden de ceremonie bij. Het casernement-project omvat zeventien kazernes door heel Burundi. Luitenant-kolonel Alwin van den Boogaard, namens de vn gestationeerd bij het Bureau Integré des Nations Unies au Burundi, heeft ze onder supervisie. Buitenlandse Zaken wil de samenwerking met Burundi intensiveren ter verbetering van de veiligheidssituatie en de stabiliteit in het land en daarmee de instabiele Grote Meren-regio. Er zijn nu drie Nederlandse militaire adviseurs in Burundi gestationeerd om dat proces te ondersteunen.●

Ereteken voor Verdienste

DEN HAAG - Defensieattaché Oberst-Leutnant Christian von Blumroder heeft op 25 september het "Ereteken voor Verdienste" ontvangen uit handen van de cds, generaal van Uhm. Hij kreeg deze onderscheiding voor de belangrijke rol die hij vervulde bij de versterking en intensivering van de militaire samenwerking tussen Duitsland en Nederland. Fregatten­kapitän Lars Stellmann volgt Von Blumroder op.●

Symbolisch startsein

DEN HELDER - Kapitein-ter-zee Peter de Boer (op de foto) hakt met een sloophamer een badkamertoilet uit een oude legeringskamer in de Mantelmeeuw. De klap symboliseert de start van de renovatie van de ‘Meeuwen’. De verblijven worden volledig vernieuwd en ingericht conform de ‘standaard-legeringkamer’. Naar verwachting kan de Mantelmeeuw medio 2009 de nieuwe bewoners verwelkomen. De overige zes meeuwen volgen daarna.●

kolonel Ben Hendriksen. Het convenant bevat afspraken over structurele samenwerking tussen de Veiligheidsregio Fryslân, Defensie en de positie van het rmc Noord, dat militaire bijstand en steunverlening coördineert. Eén van de afspraken is de plaatsing van een militaire adviseur in de regio als lid van het regionale operationele team tijdens grootschalige incidenten en crises. Deze officier adviseert over de militaire bijstandsmogelijkheden en het realiseren daarvan. De adviseur behoort mede tot de werkgroep ‘multidisciplinair opleiden, trainen en oefenen’ die de voorbereiding, uitvoering en evaluatie regelt van oefeningen. Ingeval van militaire bijstand, maakt de commandant rmc Noord deel uit van het regiona­le- of gemeentelijke beleidsteam dat in betreffende gemeente(n) onder verantwoordelijkheid van de burgemeester de crisis bestrijdt.●

Amerikaans bezoek bij OCIO

ERMELO - Het Opleidingscentrum Initiële Opleidingen (ocio) had onlangs overzees bezoek. Sergeant major Brian Carlson (2de v.l.) van het u.s.Training Center in Fort Jackson kwam langs om informatie uit te wisselen over opleiding en training. Het bezoek volgde op een reis van commandant ocio kolonel Hoekendijk aan Fort Jackson eerder dit jaar. Hier is een van de vijf opleidingscentra gevestigd, die belast zijn met de basistraining van enorme aantallen rekruten, alleen al in Fort Jackson jaarlijks 54.000. Verantwoordelijk hiervoor zijn achthonderd drill sergeants, die daar tevens worden opgeleid. Volgens Carlson wordt de Drill Sergeant School voortdurend aangepast aan de constant veranderende inzichten. Tijdens zijn rondgang bezocht hij onder meer de kms, School Zuid en School Luchtmobiel (van het ocio) en de Instructie Groep Lichte Wapens. Het ligt in de bedoeling de komende jaren enkele Nederlandse onderofficieren naar de negen weken durende cursus aan de Drill Sergeant School te sturen. Foto: Bert Schieving●

Wildcat Challege

GILZE-RIJEN - Helikopterbemanningen hebben de hele vorige week geoefend voor de missie in Afghanistan tijdens Wildcat Challenge, een geïntegreerd grond- en luchtoptreden. Dit speelde zich af in vier bijzondere vliegregio’s in de omgeving van Veere, Budel, Oirschot en het Maas-Waal ge­bied waar zo laag kon worden ge­opereerd als noodzakelijk was. He­likopters ondersteunden grondeenheden door landmachtmilitairen te verplaatsen en verkenningen voor hen uit te voeren. ●

KL ondersteunt nierpatiëntenkamp

HEEMSTEDE - Militairen van 11 Luchtmobiele Brigade ondersteunden 25 september het Communicatie, Ont­spanning, Ontmoeting en Lol-kamp (cool) op het landgoed Berkenrode in Heemstede. COOL is een initiatief van de Nierpatiënten Vereniging Nederland om jonge nierpatiënten te helpen zich mentaal gereed te maken voor de overstap van een vertrouwd kinderziekenhuis naar een regulier hospitaal. Het kamp werd in 2007 voor het eerst georganiseerd voor jongeren met ernstige nierinsufficiëntie. Tijdens cool leren ze vaardigheden om zich in de volwassen wereld beter staande te kunnen houden. 11 Luchtmobiele Brigade verzorgde een speciaal parcours waarin de jongeren worden uitgedaagd onder meer een hindernisbaan te nemen, een vlot te bouwen en enkele andere activiteiten te verrichten. De mentale en fysieke inspanningen die ze moeten leveren en de noodzakelijke samenwerking met anderen dragen bij aan de doelstellingen van kamp COOL.●

Samenwerkingsconvenant

LEEUWARDEN - De Veiligheidsregio Fryslân en het Regionaal Militair Commando (rmc) Noord hebben vorige maand een samenwerkingsconvenant getekend. Dit gebeurde in het Leeuwarder gemeentehuis door de burgemeester van de stad, drs. F.J.M. Crone (li), en de toenmalige rmc-commandant,

heten de gratis advertenties in de Defensiekrant. De tekst van een Dekaatje mag niet langer zijn dan veertig woorden en kan alleen schriftelijk of per e-mail worden ingediend. Plaatsing geschiedt zo spoedig mogelijk. De redactie is niet verantwoordelijk voor de inhoud, noch voor de gevolgen van de plaatsing. Op de envelop of in de e-mail graag ‘Dekaatje’ vermelden. Dekaatjes kunnen worden ingestuurd naar de Defensiekrant, postbus 20701, 2500 ES Den Haag of [email protected], onder vermelding van naam, adres, woonplaats eventueel telefoonnummer, onderdeel en registratienummer. Let op: de Defensiekrant wordt iedere week ook op internet gepubliceerd. Uw gegevens, zoals telefoonnummer en adres, kunnen door zoekmachines worden gevonden.

WONINGEN

Commandowisseling RMC Noord

STEENWIJK - Het Regionaal Mili­tair Commando (rmc) Noord heeft sinds september kolonel Kees van Eijl (foto) als commandant. Hij nam die taak over van zijn ranggenoot Ben Hendriksen, die inmiddels een functie vervult in het verlengde van de nationale veiligheid. Het rmc Noord bestrijkt Friesland, Groningen, Drenthe, Over­ijssel, Gelderland en Flevoland en is het eerste aanspreekpunt voor overheden, civiele instanties en individuele burgers. Het fungeert als schakel tussen samenleving en landmacht en vertegenwoordigt Defensie in de diverse veiligheidsregio’s. Hendriksen spande zich de afgelopen jaren vooral in voor het ‘vormgeven’ van Defensie als structurele veiligheidspartner naast gemeenten, politie, brandweer en de geneeskundige hulpverlening bij ongevallen en rampen. Defensie garandeert capaciteit voor binnen­landse inzet, onder operationele aan­sturing van het civiele gezag. Van Eijl komt van de afdeling Operationele Gereedstelling van het Commando Landstrijdkrachten. Daar was hij onder meer stafverantwoordelijk voor de gereedstelling van eenheden voor Uruzgan.●

Scheepsvlag voor Hr.Ms. Makkum

MAKKUM - Hr.Ms. Makkum heeft een nieuwe scheepsvlag. Burgemeester Piersma van Makkum overhandigde deze op 22 september in het gemeentehuis van het Friese Wûnseradiel. De verbindelaren korporaal Hans Renkema en matroos Koos Mank vroegen het nieuwe exemplaar aan omdat de oude zo goed als versleten was. Net als alle andere mijnenjagers van de Alkmaarklasse onderhoudt ook Hr.Ms. Makkum contacten met haar naamstad. Die nodigde het marineschip dit jaar een paar keer uit, onder meer vanwege Koninginnedag. Door het vaarprogramma moest de mijnenjager echter verstek laten gaan. De binnenligperiode in Den Helder bood wel gelegenheid de scheepsvlag in ontvangst te nemen. Mooi moment voor commandant luitenant-ter-zee 1 Eduard de van der Schueren (li.) om te vertellen over het aankomende vaarprogramma van het schip, waarbij havens in zowel de Middellandse Zee als de Oostzee worden aangedaan. Dat sprak B. en W. erg aan. Door het voeren van de scheepsvlag ver buiten Nederland wordt Makkum immers gepromoot.●

Uruzgan Integration

EDE - De Veluwe is drie weken lang het centrum van Uruzgan Integration, de laatste grote oefening voor ruim 1400 land- en luchtmachtmilitairen die in november naar Afghanistan vertrekken. 11 Luchtmobiele Brigade uit Schaarsbergen vormt de kern. De meeste militairen zullen in Uruzgan deel uitmaken van de battle group, de geniecompagnie of logistieke eenheden. Aan de oefening deelnemende jachtvliegtuigen en gevechtshelikopters gebruiken het luchtruim tussen Kampen, Nijmegen, Utrecht en Deventer. Onder meer te verplaatsen tanks kunnen

Te koop: Amersfoort Vathorst, De Grienden 26, 5-kmr drive-in woning in aanbouw. Aan water. Nabij station. Ind.: garage en ‘waterkamer’ met vlonder, ruimte voor bootje. 1e verd.: toilet, woonkmr, keuken, terras. 2e verd.: 3 slpkmrs, badkmr. Mogh. tot 3e verd. Binnentuin met vijver voor eigenaren Opl. nov/dec. Vr.pr. H 335.000,- k.k. Inf. 030 - 236 64 07 of 06 - 215 644 26. Te koop: Den Helder, Marinapark 164, 3-kmr ­ap­­partement op 1e verd. Ind.: woonkmr, keuken, toi­let, badkmr, 2 slpkmrs. Rustige woonomg. Ligging op Z. Vr.pr. H 134.000,- k.k. Info 06 - 447 540 81, of www.mulderbeheer.nl Te koop: Dronten, Philipsgulden 7, vrijstaan­de 5-kmrwoning. Tuin op z/w. Opp. 433m². Woonkmr met eiken parket en flame gas­haard, keuken, badkmr, inp. garage plus vrijst. garage met 3 p-plaatsen op eigen terrein Vr.pr. H 349.950,- k.k. Tel: 0321 - 32 44 47 of 06 - 404 222 93. Zie www. marktplaats.nl Te koop: Gilze-Rijen, Kruithoorn 34, vrij­staande woning aan rand van het dorp Gilze. Nabij Vlb. en uitvalswegen Breda, Tilburg. Ind.: hal, toilet, woonkmr, werkkmr, keuken, berging, serre, garage. Tuin op Z. 1e verd.: 3 slpkms, badkmr. Zolder v.v. w/k water. Bjr.1976, inh. 635m³, opp. 487m². Vr.pr. H 465.000,- k.k. Info: www.zande.nl of www. funda.nl Te koop: t Zand (nh), Leeuwenhorst 6, keurig af­ ge­werkte maisonnette. Opp. ca 115 m², bjr 2004. Gelegen op 1e verd. Ind.: woonkmr, open keuken, dakterras 6x3m op z. hal. 2e verd.: 2 slpkmrs, badkmr. Vr.pr. H 182.500,- k.k. Zie www.funda.nl Te koop: Zwijndrecht, Lauwers 9, zeer ruime hoekwoning met prachtig zicht op rivier en oude stadskern van Dordrecht. Gunstige ligging tussen Den Haag en Breda, 1500 m van station. Bjr. 1978, inh. 520 m³, 5 kmrs. Vr.pr.: H 349.000,- k.k. Open huis 4 okt. van 11-14 uur. Zie www.funda.nl zwijndrecht@ waltmann.com, tel.: 078 - 620 57 77. Tijdelijk te huur: Breda, modern, gemeub. 3-kmr appartement in Princenhage. Opp. 100m² met balkon, ligbad, garage van 15m². Mooie, rustige buurt nabij a16, vlb Gilze of Woensdrecht. Huur: ­ H 1.450,- p.m. Beschikbaar 9/11/08 - 22/12/09. Info: E. Vissers 06 - 532 522 34. Te huur gevraagd: Nijmegen. Voor onze dochter, studente ortho-pedagogiek aan de Universiteit, zoeken we woonruimte in of rond het centrum van Nijmegen. Elke suggestie is bespreekbaar. gfm. [email protected] Gezocht: Samenwonend stel zoekt (tijdelij­ke) woonruimte in de omgeving van Am­ster­dam/Haarlem. Tel.: 06 - 532 683 21 of [email protected] Gezocht: kamer in Utrecht of directe omgeving voor onze nicht uit Portugal. Studeert geneeskunde in Utrecht. Reacties aan: 06 - 250 571 86  of  0316 28 45 43.

DIVERSEN Te koop: Z.g.a.n. klu avondbaadje maat 48 met Ltkol rangonderscheidingstekens en vliegerwing. Wegens dienstverlating. Info [email protected]. Zie ook Marktplaats voor foto’s.

REÜNIE

Staande ovatie voor nabestaanden militairen NEW YORK - De families van de vorig jaar in Afghanistan gesneuvelde Nederlandse korporaal Cor Strik en de Amerikaanse sergeant Alexander van Aalten hebben op 24 september in New York bij een diner van de Foreign Policy As-

sociation een staande ovatie gekregen als eerbetoon aan hun zonen. Op verzoek van premier Balkenende waren beide families uitgenodigd. In zijn speech met als thema ‘trans-Atlantische betrekkingen’ ging de minister-presi-

dent onder meer in op gezamenlijke waarden en solidariteit in de strijd tegen terrorisme. Als voorbeeld memoreerde hij de heroïsche daad van de 21-jarige Amerikaanse sergeant Alex van Aalten. Hij verloor in april 2007 in Zuid

Afghanistan het leven toen hij als vrijwilliger probeerde het lichaam van Cor Strik te bergen. Korporaal Strik was door een explosie getroffen. Alex van Aalten is vorig jaar door de minister van Defensie postuum onderscheiden met

de Medaille van Verdienste in goud. De familie van Aalten is van Nederlandse afkomst. Beide ouderparen hebben elkaar sinds het tragische ongeval al enkele malen ontmoet, mede dankzij de steun en medewerking van Defensie.●

323/TT Squadron van Vlb Leeuwarden bestaat 15 november 60 jaar. Om dat te vieren, wordt er op vrijdag 21 november een reünie gehouden. U kunt zich digitaal aanmelden bij het stafbureau 323/tt via de e-mail: [email protected]. U krijgt daarna een (digitaal) aanmeldingsformulier toegestuurd. 11 Geniebaltaljon houdt op 29 oktober een reünie op de Prinses Margriet Kazerne te Wezep. Tijd: 10.00 - 17.00 uur. Inf. en aanmelden bij Dick Rensen, vz. Reünistenver. Tel.: 0575 - 54 92 56 of 06 - 249 861 53.●

2 oktober I Pagina 8

VIJF VRAGEN AAN... Niek Hendrix, initiatiefnemer van een op 27 september onthuld oorlogsmonument voor omgekomen Amerikaanse militairen tijdens de Slag om Overloon.

Waar staat het monument? “Het heeft een prominente plaats gekregen voor het Liberty Park in Overloon, op het plein. Hier kunnen bezoekers zien dat er destijds ook Amerikaanse soldaten gesneuveld zijn. Hun namen staan in een plaquette gegraveerd.” Zijn er nog Amerikaanse nabestaanden voor de onthulling overgekomen en hoe reageerden zij op het initiatief voor een monument? “Er zijn geen Amerikanen overgekomen, ondanks dat we een uitnodiging naar de association van de 7de Amerikaanse Pantserdivisie hebben gestuurd. Twee Nederlanders die indertijd met deze divisie meevochten, waren er wel bij.” Wat is er tijdens de Slag om Overloon gebeurd? “Begin oktober 1944 heeft de Amerikaanse 7de Pantserdivisie de aanval ingezet om Overloon te bevrijden en door te stoten naar Duitsland. Ze slaagde erin Vortem-Mullem te bezetten, maar door de hevige te­ gen­stand strandde de aanval voor Overloon. Uiteindelijk waren het de Britse troepen die Overloon en Venray innamen.”

Colofon

Waarom na 64 jaar nog zo’n eerbetoon? “Feit blijft dat de 7de Pantserdivisie 452 slachtoffers te betreuren had, onder wie 220 doden. Hier was nog geen monument voor opgericht. Een comité, bestaande uit mijzelf, Herman Dinnissen, Hans van Toer, Peter van de Pasch, Piet Peters, Harry Beckers, en Henk Alders vond dat deze divisie hier alsnog erkenning voor moest krijgen.”

Hoe ziet het monument eruit en heeft u nog veel donaties binnen gekregen? “Het bestaat uit een gemetselde kolom met een marmeren plaat en daar bovenop een bronzen legerhelm. Het merendeel van de kosten hebben we uit donaties kunnen betalen. Ook hebben veel bedrijven en personen kosteloos of tegen een reductie meegewerkt.”●

De Defensiekrant is een wekelijkse uitgave van de directie Voorlichting & Communicatie van het Ministerie van Defensie bestemd voor het gehele Defensiepersoneel. Hoofd Defensiemedia Ellen Eggink (070 - 318 83 35) Eindredactie: Wiebren Tabak (070 - 318 66 77)

Mijn opa was een… en mijn Oma ook! ARNHEM - Museum Bronbeek en vijf andere defensiemusea houden met een panel van de zes vertegenwoordigers op zondag 23 november de jaarlijkse inloopdag: ‘Mijn opa was een… en mijn oma ook!’. Iedereen kan in het reünie- en congrescentrum Kumpulan van 12.00 tot 17.00 uur bij een van de experts terecht met vragen over meegebrachte foto’s, documenten, onderscheidingen of delen van uniformen met betrekking tot het militaire verleden van familie.

LEZEN & GAMEN

Pure pret DEN HAAG - Met nu al drie prijzen voor het beste racespel van 2008 waren de verwachtingen voor Pure, een productie van de befaamde Disney (Interacti­ve) Studio’s en ontwikkeld door Black Rock, enorm hoog gespannen. En laten we maar meteen met de deur in huis vallen: het spel is pure pret. Met een quad over allerhande terreinen knallen is al mooi, maar dat ook nog te kunnen met een geheel zelf samengesteld vehikel maakt het allemaal nog fraaier. Waar games als Motorstorm en Baja al snel gingen vervelen, is er hier voor elk wat wils. De echte motorfanaat, maar ook de pure gamer. Met de gameplay zit het dus wel snor, dat geldt ook voor het grafische element. De modder spat van het scherm en de game kent een flink competitief element, waardoor het moeilijk valt weg te leggen. Een aanrader voor de vele gamende motorsportfanaten onder de militairen (en burgers natuurlijk). Pure is er voor de computer, Playstation 3 en de en kost rond de 45 euro (pc), 60 euro (xBox) of 63 euro (ps3). (EB)● xBox-360

De deskundigen beschikken over kennis van alle delen van de Nederlandse krijgsmacht en van het voormalige Koninklijk Nederlands-Indisch Leger (zie foto). Veel Nederlanders hebben grootouders, tantes of ooms die bij de krijgsmacht dienden. Bij het opruimen of een verhuizing verschijnen soms onbekende voorwerpen en foto’s van familie in uniform. Experts maken het vaak mogelijk dat die oude spullen en plaatjes wat meer gaan ‘leven’. Zij zitten klaar om foto’s te analyseren aan de hand van bijvoorbeeld uniformen, wapens, voer- en vaartuigen en gebouwen die zichtbaar zijn en uitleg te geven bij de meegebrachte voorwerpen en documenten. In sommige gevallen zullen ze adviseren nader (genealogisch) onderzoek te doen of doorverwijzen naar andere instellingen. Reserveren is wenselijk bij museum Bronbeek via telefoon 026 - 376 35 55. De entree bedraagt H 2,30. Meer informatie via één van de deelnemende musea: Legermuseum te Delft (www.legermuseum.nl), Marechausseemuseum te Buren (www.marechausseemuseum.nl), Marinemuseum te Den Helder (www.marinemuseum.nl), Mariniersmuseum te Rotterdam (www.mariniersmuseum.nl), Militaire Luchtvaart Museum te Soesterberg (www.militaireluchtvaartmuseum.nl) en Museum Bronbeek te Arnhem (www.bronbeek.nl).●

Zien zonder gezien te worden DELFT - Schuilt er in jou een camouflagespecialist? Ontdek het in het Legermuseum! In de herfstvakantie (11 tot en met 19 oktober) kun je zien hoe levende reptielen zich onzichtbaar maken en wat militairen van deze dieren leren. Je kunt ook zelf aan de slag: camoufleer een helm, schmink je gezicht, trek een camouflagejas aan en kijk of je nog te zien bent! Test of je zelf gecamoufleerde dieren kunt ontdekken in de expositie met een spannende speurtocht. Meer informatie: www.legermuseum.nl●

DEFENSIE EVENEMENTENKALENDER De verkorte versie van de Defensie Evenementenkalender vermeldt voor de komende tijd de volgende evenementen: 4 oktober: Benefietconcert Marinierskapel, Almelo 9 oktober: ‘Going Dutch 2008’ met het orkest van de Koninklijke Luchtmacht, Tongeren 10 t/m 12 oktober: 33ste Musikparade der Nationen, Hannover (Duitsland) 10 oktober: ‘Going Dutch 2008’ met het orkest van de Koninklijke Luchtmacht, Berghem 11 oktober: Klarinetkwartet Concert, Bingelrade

11 en 12 oktober: ‘Verhalen uit Nederlands- Indië en Nieuw-Guinea’ - ooggetuigen vertellen hun ervaringen in Museum Bronbeek, Arnhem 11 t/m 19 oktober: Week van de geschiedenis in het Marechausseemuseum, Buren 12 oktober: Cultureel programma ‘De Repatriering uit Nederlands-Indië’ op het Landgoed Bronbeek, Arnhem 15 oktober: Kantjil en de Tijger, Indische sprookjes in Museum Bronbeek, Arnhem 17 oktober: Verhalen uit Nederlands-Indië en Nieuw-Guinea in Museum Bronbeek, Arnhem



19 oktober: Verhalen uit Nederlands- Indië en Nieuw- Guinea in Museum Bronbeek, Arnhem 19 oktober: Herdenking Strafkamp Dampit In Museum Bronbeek, Arnhem 19 t/m 26 oktober: Nationale Modelbouw Manifestatie in het Militaire Luchtvaartmuseum, Soesterberg Voor meer informatie surf naar www.defensie.nl en klik via ‘Actueel’ op de link Evenementen. Voor veel medewerkers van Defensie ook bereikbaar via intranet.●

Redactie: Evert Brouwer (070 - 318 83 30) Jack Oosthoek (070 - 318 83 41) Monique van Rijen-Bos (070 - 318 83 74) André Twigt (070 - 318 83 36) Redactiesecretariaat en administratie: Marianne Beck Telefoon: (070) 318 83 26, via het militaire net: 501, tst. 88326 Fax (070) 318 74 32 Defensiesite: www.mindef.nl E-mail: [email protected] Bezoekadres: Spui 32, 2511 BS Den Haag Postadres: Postbus 20701, 2500 ES Den Haag, MPC 58B De inhoud van de artikelen in de Defensiekrant hoeft niet noodzakelijkerwijs de mening van de minister van Defensie of de krijgsmachtleiding weer te geven. Ingezonden brieven dienen betrekking te hebben op eerder in de Defensiekrant geplaatste artikelen. Zij geven uitsluitend de mening van de inzender weer en kunnen door de redactie worden bekort. Overname van artikelen of delen daarvan is alleen toegestaan met toestemming van de redactie. Aan rechtspositionele informatie kan geen recht worden ontleend. Deze informatie wordt in algemene bewoordingen en met terzijde lating van details weergegeven. Voor volledige informatie wordt verwezen naar de officiële stukken. Abonnementen: Per jaar ¤ 13,61. Voor het buitenland ¤ 15,88. Opgave schriftelijk bij administratie Defensiekrant (zie boven), in het geval van een dienstabonnement. Particuliere abonnees kunnen zich opgeven bij: Abonnementenland, postbus 20, 1910 AA Uitgeest, tel. 0900 - 226 52 63 of www. aboland.nl, waarna een acceptgirokaart wordt toegezonden. Adreswijziging: Het verdient aanbeveling adreswijzigingen vroegtijdig en uitsluitend schriftelijk op te geven; het kost enkele weken voor het nieuwe adres in het verzendbestand is opgenomen. Layout: Theo Olsthoorn (UnitedGraphics, postbus 659, 2700 AR Zoetermeer) Druk: DeltaHage, Den Haag ISSN: 0167-0808