Heraanleg van het t Zand en de Vrijdagmarkt in Brugge. Publieke oproep tot kandidaatstelling voor een beperkte wedstrijd voor ontwerpers

stad brugge sector unesco-zone, christus-koning & lissewege wegendienst

Heraanleg van het ‘t Zand en de Vrijdagmarkt in Brugge. Publieke oproep tot kandidaatstelling voor een beperkte wedstrijd voor ontwerpers.

1.

Algemeen kader

a.

De opdrachtgever / ontwerper bestek

Voor deze studieopdracht wordt de Stad Brugge aangeduid als opdrachtgevend bestuur dat, overeenkomstig artikel 38 van de wet van 15 juni 2006 (wet op overheidsopdrachten), in gezamenlijke naam bij de gunning en de uitvoering van de opdracht zal optreden. College van Burgemeester en Schepenen Stad Brugge Burg 12 8000 Brugge Contactpersonen voor deze opdracht: Steve Demulder Wnd. Hoofdcoördinator Koning Leopold III-laan 50, 8200 Brugge t 050 72 70 01 [email protected] Ingrid Leye Wnd. Hoofd van dienst Sector Unesco, Christus Koning & Lissewege Dienst Monumentenzorg en Erfgoedzaken Oostmeers 17, 8000 Brugge tel. 050 44.85.83 [email protected]

b.

Bart Schepens Wegendienst Centrum Hoogstraat 37, 8000 Brugge t 050 47 23 43 [email protected]

Wettelijk kader / toepasselijke reglementering

De opdracht wordt gegund door middel van onderhandelingsprocedure met bekendmaking.

een

wedstrijdontwerpprocedure

leidend

tot

De selectie van de kandidaten voor deelname aan de wedstrijd opdracht zal gebeuren door een jury samengesteld uit de participerende overheden en uit aanvullende externe deskundigen of partners. Zijn van toepassing op deze opdracht: a. De wet van 15 juni 2006 betreffende overheidsopdrachten en bepaalde opdrachten voor werken, leveringen en diensten; b.

Het Koninklijk Besluit van 15 juli 2011 betreffende plaatsing overheidsopdrachten klassieke sectoren;

c.

Wet van 17 juni 2013 betreffende de motivering, de informatie en de rechtsmiddelen inzake overheidsopdrachten en bepaalde opdrachten voor werken, leveringen en diensten;

pagina 2 van 16

2.

d.

Het Koninklijk Besluit van 12 september 2011 tot vaststelling, wat de procedure van de concurrentiedialoog betreft, van de inwerkingtreding van de wet overheidsopdrachten en bepaalde overheidsopdrachten voor werken, leveringen en diensten van 15 juni 2006 en van de uitvoeringsregels ervan, alsook van de nadere toepassingsregels van deze procedure;

e.

Het Koninklijk Besluit van 14 januari 2013 tot bepaling van de algemene uitvoeringsregels van de overheidsopdrachten en van concessies voor openbare werken;

f.

Het Koninklijk Besluit van 2 juni 2013 tot bepaling van de datum van inwerkingtreding van de wet overheidsopdrachten en bepaalde opdrachten voor werken, leveringen en diensten van 15 juni 2006 en van bepaalde uitvoeringsbesluiten ervan;

g.

Het Gemeentedecreet;

h.

Het reglement dagelijks bestuur.

Omschrijving van de opdracht

Het college van burgemeester en schepenen besliste dat voor de studieopdracht voor de heraanleg van het plein ‘t Zand en de Vrijdagmarkt in Brugge een opdracht uit te schrijven. De opdracht is tweeledig en omvat 1.

2.

de opmaak van een ontwerp voor de globale heraanleg van het plein Los van de eerder louter technische opdracht m.b.t. de verdichtingsproblematiek is het doel van de opdracht in hoofdzaak dat een ontwerp wordt opgemaakt voor de globale heraanleg van het plein. Naast haar actuele functie als stedelijk plein, waarop allerlei traditionele activiteiten georganiseerd worden zoals de wekelijkse markt, braderieën en de meifoor, besliste het college dat het plein ook als evenementenplein verder geoptimaliseerd moet worden. Dit impliceert dat alle benodigde voorzieningen aanwezig moeten zijn. Het is dus de grote ambitie van het stadsbestuur om het plein inzetbaarder, functioneler en duurzamer te maken. het uitwerken van een remediërend project voor de acute problematiek van de waterinsijpeling van de dakplaat voor de parking Gekoppeld aan de ambitie om een nieuw pleinconcept te realiseren wordt ervoor gekozen om het dak van de onderliggende parking prioritair te herstellen. Dit vormt dus een essentieel onderdeel van de opdrachtomschrijving.

Het vooropgestelde richtbudget voor deze opdracht “heraanleg van het plein ‘t Zand en de Vrijdagmarkt in Brugge” bedraagt € 8.000.000/inclusief BTW, inclusief erelonen en inclusief eventuele andere kosten.

3. Ruimtelijke situering van de opdracht Het maximale projectgebied wordt als volgt afgebakend: grens gevel Concertgebouw, gevel kant Vrijdagmarkt, verbindingsweg tussen Noordzandstraat en Smedenstraat, grenslijn vaste terraszone kant 't Zand en zone tot aan Westmeers/begin Koning Albert I-park. Het ontwerp mag dus maximaal betrekking hebben op deze zone. Het projectgebied van het ingediend voorstel kan/mag ook beperkter zijn, maar moet minimaal het huidige plein beslaan. De afbakening van het projectgebied en visualisaties worden in bijlagen 1 en 2 toegevoegd. Beschikbare metingsplannen zijn onder bijlage 3 a en b bijgevoegd.

pagina 3 van 16

4. Situering van de opdracht ’t

Zand-Vrijdagmarkt is het grootste plein in het historisch centrum van Brugge en een belangrijke open stedelijke ruimte in de binnenstad. Het plein heeft een belangrijke historische en symbolische betekenis op stedelijk niveau. Het is ook het stedelijk plein waarop allerlei traditionele activiteiten georganiseerd worden zoals bijvoorbeeld de wekelijkse markt, braderieën en de meifoor. Er wordt echter vastgesteld dat de huidige aanleg en de huidige organisatie van het plein een maximale benutting voor bepaalde evenementen soms in de weg staat. Ook de relatie tot de aanleunende straatwanden met horecazaken en handel is op vandaag zwak. Het is de ambitie van de stad om dit plein ‘als evenementen- en verblijfsruimte’ te gaan versterken. Dit moet resulteren in een multifunctioneel plein, waar doorstroming voor zachte weggebruikers, de nabijheid van het openbaar vervoersknooppunt en de aansluiting op de onder- en bovengrondse infrastructuur in harmonie is met het gebruik en de beleving van het plein (verblijven, terrasbezoek, kuieren). De mogelijkheid om evenementen op schaal van het ganse plein te blijven organiseren is daarbij wel een harde randvoorwaarde. Op vandaag zorgen een aantal knelpunten en de aanwezigheid van bepaalde infrastructuur voor een verlies aan kwaliteit van de openbare ruimte. Het plein is door zijn weidsheid en gebrek aan duidelijke wanden moeilijk te vatten. Het lijkt alsof deze lege plek wordt vermeden en enkel in de weekends tot zijn recht komt (markten, evenementen). Nochtans heeft het plein door zijn schaal, de centrale ligging en zijn nabijheid van de historische binnenstad de potentie om een hoogwaardige publieke ruimte te worden. De stad Brugge is op zoek naar een ontwerp dat de functionaliteit van het plein verzoent met de gewenste gebruiksfunctie, en dit met aandacht voor duurzaamheid. Het betreft dus een zoektocht naar harmonie tussen de organisatie van sociale en culturele evenementen en anderzijds de organisatie van mobiliteit op en rond het plein en beleving in al haar facetten. Zo wordt de strategische ligging van deze ruimte gebruikt voor de creatie van een binnenstedelijk plein voor een wisselend functioneel. Gezien: de context van het beschermde werelderfgoed Brugge; de zeer grote historische betekenis van dit plein; de landschappelijke waarde van de aanliggende bebouwing; het belang van het Concertgebouw als stedelijk icoon binnen dit stadslandschap; de intrinsieke erfgoedwaarde van diverse aanleunende gebouwen; de continuïteit van het stedelijke landschap van het openbaar domein in de ganse binnenstad; gezien de essentiële en historische rol en functie van het plein als stedelijke ruimte voor allerlei stedelijke activiteiten, grootschalig en klein; is het evident dat een oplossing wordt gezocht die in eerste instantie de waarde en perceptie van deze historische plek versterkt en anderzijds een optimale oplossing biedt aan de verder geformuleerde knelpunten en doelstellingen. Korte geschiedenis van het projectgebied:

’t Zand is gelegen op de oorspronkelijke zandrug die van de Burg via de Steenstraat loopt naar het Beursplein. Reeds in de 12de eeuw is er sprake van "apud Harenas" (in ’t zand). Vanaf de 13de eeuw wordt het hele plein "Vrijdagmarkt" genoemd, verwijzend naar de toen gebruikelijke marktdag voor vee en paarden. Deze naam en de toenmalige inrichting van het plein is duidelijk te zien op de kaart van Marcus Gerards van 1562. Aan de oostelijke zijde bevind zich de Smedenrei, die met de inrichting van het latere stationsplein overwelfd wordt.

pagina 4 van 16

Vanaf 1838 heet de oostelijke zijde "Statieplaats", dit ten gevolge van de inrichting van het spoor en de opeenvolgende locatie van 2 stationsgebouwen. De naam Vrijdagmarkt wordt verder gehanteerd voor het westelijk deel. De functie van het plein evolueert door de eeuwen heen van politiek schouwtoneel (13de eeuw), over belangrijkste Vlaamse veemarktplaats (18de en 19de eeuw), naar stationsplein - met aanleunende hotelinfrastructuur voor gestrande reizigers. Na de bouw van het station op haar huidige locatie wordt dit vooral een verkeersplein met de ring op de as van de vroegere sporen en parking. In 1948 besluit het College om het plein terug haar oorspronkelijke naam ’t Zand te geven. Hiermee werden ook de benamingen van de aansluitende Noord- en Zuidzandstraat opnieuw duidelijk. In het begin van de jaren 1980 wordt het plein grotendeels autovrij gemaakt en ontstaat het actuele stedelijke plein. De bouw van de tunnel, de parking onder 't Zand en uiteindelijk de aanleg van het plein zelf gingen van start in 1978. Het plein werd ten slotte, in zijn huidige vorm in gebruik genomen in 1982. Sindsdien wordt het druk gebruikt voor talloze evenementen. Ter illustratie: in 2013 gingen in totaal 142 verschillende activiteiten door op 't Zand; in totaal werd 't Zand in 2013 maar liefst 218 dagen gebruikt voor enige activiteit, gaande van de zaterdagmarkt, tot de meifoor en andere manifestaties tot allerhande kleinere initiatieven of acties. Sinds 1982 bleef de huidige bovengrondse aanleg van het plein grotendeels onaangeroerd, op kleine noodherstellingen van verzakkingen na. Er werden recent nog een aantal infrastructurele ingrepen uitgevoerd op 't Zand: eind 2013 werd de voetpadzone op ’t Zand, tussen de 2 bomenrijen tussen de Noordzandstraat en de Zuidzandstraat, beperkt hersteld in opdracht van de wegendienst; in 2014 voerde de wegbeheerder AWV structureel onderhoud uit op de R30 't Zand; de wegenis rondom het plein werd vernieuwd (deels kasseien, deels beton) en de fietspaden werden hersteld waar nodig. Bij bovenstaande werkzaamheden werd niets aangepast aan de bovengrondse bevloering van het centrale pleindeel. Ook de omliggende voetpaden, met uitzondering van een stuk van de zone tussen de Noordzandstraat en de Zuidzandstraat, zijn plaatselijk minstens aan grondige herstelling toe. Ondanks voormelde verbeteringswerken blijft 't Zand en zijn directe omgeving een verwaarloosde indruk maken op bezoekers en gebruikers. In zijn huidige toestand worden volgende KNELPUNTEN opgelijst (niet-limitatief): Deze studieopdracht wil de huidige probleemsituaties aanpakken en een kwalitatieve oplossing vinden voor de aanleg van het openbaar domein. a) Bevloering centrale pleindeel en voetpadzones Door voormelde recente wegeniswerken is het comfort en het uitzicht van de wegenis rondom 't Zand en de Vrijdagmarkt verbeterd. Nazicht van het centrale pleindeel en voetpadzones bevestigt echter de slechte staat van de bevloering: gebroken en losliggende blauwsteentegels, ontbrekende witte mozaïekkeien, putten en verzakkingen, opstekende boomroosters,... Dit oogt niet aantrekkelijk en kwalitatief voor een van de drukst gebruikte/bezochte locaties in de binnenstad.

pagina 5 van 16

b) Waterinfiltratie dak parking 't Zand De exploitant van de onderliggende publieke parking, Interparking, is vragende partij voor een grondige aanpak van de dakbedekking van de parking. De dakconstructie is ondertussen zo’n 32 jaar oud en o.a. omwille van de jarenlange impact van de vele zware lasten op het plein vertoont de waterdichtingslaag op bepaalde plaatsen scheuren, met veelvuldige waterinsijpeling tot gevolg (o.a. ter hoogte van de hoogspanningscabine, wat logischerwijs een potentieel gevaarlijke situatie creëert). In bijlage 4 wordt een technische studie toegevoegd waarbij deze problematiek, in opdracht van Interparking, uitvoerig in kaart gebracht wordt. c) Ontoereikende en verouderde elektriciteitsvoorzieningen De elektriciteitsaansluitingen op 't Zand zijn verouderd. De stroomvoorzieningen moeten grondig vernieuwd worden zodat de capaciteit toereikend is om aan de stroomvraag van markten, foren en evenementen te voldoen. Een ander probleem is de stroomverdeling. Bij evenementen of tijdens de zaterdagmarkt trekken marktkramers nu kabels tot aan de hoofdkast. Gevolg is dat een 'wirwar' aan kabels ontstaat, wat dan weer nefast is voor de toegankelijkheid. Hiervoor moet een praktische en gebruiksvriendelijke oplossing voorgesteld worden. d) Vernieuwing openbare verlichting De openbare verlichting op 't Zand is versleten en aan vernieuwing toe. Ze is daarenboven niet energiezuinig. De vernieuwing ervan is mee te nemen bij de heraanleg van het plein. Eventueel met integratie van de eerder aangekochte armaturen (zie bijlage 5 a en b). e) Structurele oplossing voor de fietsstallingen is nodig Het is duidelijk dat er een goede oplossing moet komen voor de fietsen op ’t Zand, zowel naar capaciteit als naar comfort als naar esthetiek. Momenteel zijn er in totaal 230 fietsstalplaatsen op 't Zand en de Vrijdagmarkt (114 kant Zuid-/Noordzandstraat, 20 op het middenplein kant Hoefijzerlaan, 76 kant Vrijdagmarkt en 20 kant Concertgebouw). In de ondergrondse parking zijn er 164 plaatsen, maar de drempel om dit te gebruiken (badge, lift,…) blijkt in de praktijk groot te zijn. Deze aanwezige stallingscapaciteit blijkt op vandaag vaak ontoereikend en fietsen worden overal geplaatst. Bovendien vormen de fietsen in de praktijk een barrière met het centrale pleindeel. f) Nood aan openbare toiletten Openbare toiletten zijn aanwezig in de ondergrondse parking. Er is echter nood aan bijkomende en goed bereikbare openbare toiletten. Dit is trouwens een bezorgdheid die ook aan bod komt in het beleidsprogramma van de stad. Los van bijkomende sanitaire voorzieningen moeten ook de bestaande urinoirs (ter hoogte van paviljoen D van Interparking) aangepakt worden. Momenteel zijn er klachten over geurhinder wellicht te wijten aan te smalle afvoerbuizen g) Overwelfde rei en geïntegreerde riolering De overwelfde rei werd in het verleden gecompartimenteerd om de rioolafvoeren afzonderlijk te verzamelen en af te voeren. Ter hoogte van de uiteinden van de overwelving veroorzaakt dit regelmatig geurhinder. De mogelijkheid moet onderzocht worden om een afzonderlijke DWA-riolering aan te leggen (zie ook aandachtspunten onder ‘technische doelstellingen en inrichtingen’). Bij de heraanleg moet er tevens een structurele oplossing komen voor het afvoeren of opvangen van afvalwater van evenementen.

pagina 6 van 16

Voor het toekomstig ontwerp worden volgende DOELSTELLINGEN opgelijst: Bij de uitwerking van een nieuw concept moet het plein praktisch geconcipieerd worden. De hieronder vermelde aandachtspunten moeten integraal meegenomen worden bij de uitwerking van de opdracht. Inhoudelijke doelstellingen -

-

-

-

-

-

-

Het plein wordt als 'groot' ervaren omwille van het ontbreken van afsluitende wanden rondom. Met de constructie van het Concertgebouw werd de zuidzijde ten dele afgesloten. In de jaren '80 was het de intentie om de noordzijde -kant Hoefijzerlaan- af te sluiten met een onthaalgebouw/galerie, maar dit werd nooit gerealiseerd. Het blijft echter een zinvolle gedachte om een ‘4de zijwand’ te realiseren, die de Noordzandstraat aan de Smedenstraat beter verbindt. Er moet dus zeker voldoende aandacht zijn voor het verblijfskarakter van het plein wanneer er geen evenementen zijn (cfr. voldoende rustpunten). De functie van evenementenplein blijft dus behouden, maar het plein wordt nog inzetbaarder, functioneler en duurzamer. Er wordt extra aandacht gevraagd voor het vergroten van de interactie tussen de terrassen en het plein. Historisch hebben er altijd bomenrijen gestaan op 't Zand. Het plein zou pas echt als 'heel groot' gepercipieerd worden zonder de bomen. Bijkomende mogelijkheden om groen te voorzien zijn er niet (wegens beperkte ondergrond). Maar het uitgangspunt is dat de bestaande bomen behouden blijven. Het stadsbestuur kiest ervoor om ook de evenementen zelf duurzamer en energievriendelijker te maken. Zo zal, in uitvoering van het stedelijk klimaatplan, ook een ‘Charter duurzame evenementen’ opgesteld worden door het stadsbestuur. Deze ambitie gaat hand in hand met de wens om van ’t Zand een duurzaam evenementenplein te maken en om het aspect duurzaamheid in al zijn facetten mee te nemen bij de ontwikkeling van een nieuw concept en te verzoenen met de andere (rand)voorwaarden, behoeften en noodwendigheden. Een constructie in de hoogte op het plein mag geen extra barrière creëren tussen de binnenstad en West-Brugge. Er kan onderzocht worden of een gedeeltelijke overdekking van het plein nuttig en/of wenselijk is. Langsheen de gevels van ’t Zand werden na de heraanleg van het plein omstreeks 1980, overwinterende terrasconstructies toegestaan. Deze bestaande "overwinterende terrasconstructies" blijven in situ behouden bij een eventuele heraanleg van ’t Zand. De begrenzing van het eventuele projectgebied ligt dus op de afbakeningslijn van de vaste terraszone. Met de horeca-uitbaters van 't Zand en Vrijdagmarkt zal door de stad een overleg opgestart worden teneinde, na de heraanleg, te komen tot een uniformer terrasbeeld. De overgang tussen beide delen moet dus een kwalitatieve oplossing krijgen bij de heraanleg. Er moet een fontein op het plein behouden blijven. Dit houdt in dat de bestaande kan behouden worden, maar dat ook andere voorstellen en/of andere locaties overwogen kunnen worden. Als de fontein behouden blijft of bij installatie van een nieuwe fontein moeten de kosten voor water en elektriciteit omlaag. Hierbij dient voldoende aandacht te gaan naar mogelijk hergebruik van regenwater. Meer en kwalitatieve integratie van openbare toiletten voor dames en heren en (minstens verbetering van de bestaande) urinoirs. een groter aanbod van comfortabele fietsenstallingen met het oog op een structurele oplossing voor het stallen van fietsen. In een nieuw pleinconcept is er aandacht voor een kind- en jeugdvriendelijke lay-out (document jeugdraad illustratief toevoegen als bijlage 6). De herinrichting van de afgebakende projectzone staat niet los van de aanwezige wegen en verkeersstructuren. Voorstellen tot aanpassing van wegenis en/of verkeerscirculatie die de beleving

pagina 7 van 16

-

op/van het plein kunnen verhogen, mogen worden onderzocht. De haalbaarheid van eventuele voorstellen zal dan, bij beoordeling van het ontwerp, afgewogen worden t.a.v. de visie van de stad. De toegangsgebouwen tot de ondergrondse parking blijven behouden bij heraanleg. Ze moeten op kwalitatieve wijze geïntegreerd worden in het nieuwe pleinconcept. Na de herinrichting van het plein wordt op ‘t Zand camerabewaking voorzien. De inplantingsplaats van de camera(‘s) moet bepaald worden in functie van het nieuwe concept.

Technische doelstellingen en uitrustingen: -

-

-

-

-

-

Grondige aanpak van de waterinsijpeling in de publieke parking, met prioritair herstel dak onderliggende parking. Bij het materiaalgebruik wordt, naast uitzicht en esthetiek, rekening gehouden met een duurzame en sterke bevloering die bestand moet zijn tegen de hoogste verkeersbelastingen, kermisattracties en uitzonderlijk vervoer. Het behoud van de route voor uitzonderlijke transporten is een belangrijk aandachtspunt. Grondige vernieuwing elektriciteit is een noodzaak. Voorzien van watervoorzieningen op diverse locaties op het plein zodat een flexibiliteit gebruik mogelijk is (cfr. bijvoorbeeld plaatsing bars e.d.). Bij de heraanleg moet een structurele oplossing komen voor het afvoeren of opvangen van afvalwater van evenementen. Onderzoeken of er een esthetische, veilige en gebruiksvriendelijke oplossing bestaat waarbij ‘verankeringspunten’ in de vloerbedekking worden voorzien die bijvoorbeeld kunnen gebruikt worden door marktkramers voor het verankeren van luifels. Ter hoogte van de vrijdagmarkt moet de bestaande gemengde riolering vervangen worden door een gescheiden stelsel. Alle huisaansluitingen op de riolering moeten vernieuwd worden. Rekening houden met de vraag om opnieuw een duidelijk patroon te voorzien in de bevloering van het plein; dit maakt een afbakening/uittekening van evenementen veel eenvoudiger (maar dit mag uiteraard nieuwe concepten niet hypothekeren). De inplantingsplaatsen van de verlichtingspalen, los straatmeubilair en vuilbakken moet bedacht worden in functie van evenementen en kramen van markten/foren. Idealiter zijn deze elementen (snel) wegneembaar in functie van evenementen op het plein. Los straatmeubilair: de stad werkt aan een visie rond homogeen gebruik van los straatmeubilair in overeenstemming met de huisstijl. Nieuw los straatmeubilair wordt dan ook best afgestemd op het beoogde nieuwe concept van de stad, voor zover dit op het moment van de wedstrijd gekend is. Indien dit nog niet het geval is, dan kunnen suggesties geformuleerd worden in de wedstrijd; deze zullen dan bij realisatie van het project afgewogen worden t.a.v. de visie van de stad. Toegankelijkheid van het plein is een belangrijk aandachtspunt. Het plein moet optimaal toegankelijk gemaakt worden voor personen met een beperking, ook voor personen met een visuele beperking. Het voorzien van geleide-lijnen en (esthetisch verantwoorde) noppenstructuren is aangewezen.

5. Aard van de oproep en wijze van gunnen De gunning van de werken gebeurt na een beperkte wedstrijd voor ontwerpers, die georganiseerd wordt in twee fases, nl. -

Fase 1: de kandidaatstelling; Fase 2: de beperkte wedstrijd offerteaanvraag.

pagina 8 van 16

De beperkte wedstrijd voor ontwerpers (fase 2) wordt georganiseerd tussen maximaal vijf geselecteerde ontwerpteams die volgens de jury het meest in aanmerking komen om een kwaliteitsvol ontwerpen uitvoeringsdossier op te maken en voldoende ervaring, knowhow en financiële draagkracht hebben, voldoende georganiseerd en uitgerust zijn om het beoogde project met goed gevolg te kunnen uitvoeren. De opdracht zal worden gegund aan de laureaat van de wedstrijd, voor zover het door hem ingediende project beantwoord aan de vooropgestelde gunningcriteria en bevestigd wordt door het college van burgemeester en schepenen.

6. Elementen van de offerte voor de eerste fase 1.

Opgave van de samenstelling van het ontwerpteam Het team moet bewijzen te beschikken over kwalitatieve medewerkers die kunnen instaan voor de diverse facetten van de opdracht. Het ontwerpteam bevat minimaal 1 persoon voor minstens volgende disciplines: architect, landschapsarchitect en burgerlijk ir. bouwkunde. Gelet op de specificiteit van de opdracht en de grote kwaliteit die deze vereist zal de samenstelling van het team minstens voldoen aan deze omschreven in het bestek. Een nominatieve aanduiding van de leden van het team die de opdracht zullen uitvoeren samen met hun CV en duidelijke omschrijving van hun kwalificaties is essentieel. Er dient een projectleider aangeduid te worden, alsook een vervanger die kan optreden tijdens afwezigheid van de projectleider. Indien de architecten zich inschrijven via een voor de gelegenheid samengestelde associatie, dient elk van de leden van de tijdelijke associatie deze documenten in te dienen, begeleid van een synthese waarin deze samenbundeling van krachten wordt verduidelijkt.

2.

Overzicht van sprekende referenties die betrekking hebben op gelijkaardige projecten over:

3.

inrichting van stedelijke pleinen inrichting van stedelijk meubilair en nutsgebouwen wegenwerken in al haar facetten, constructie en stabiliteit projecten met een gelijkaardig budget projecten voor de publieke sector

Een verklaring op eer waaruit blijkt dat

-

minstens één lid van het team is ingeschreven op de rol van de Orde van Architecten de inschrijver zich niet bevindt in de uitsluitingsgronden inzake overheidsopdrachten de inschrijver in orde is met de bijdragen bij de R.S.Z.

7. Elementen van de offerte voor de tweede fase Elke geselecteerde kandidaat mag slechts één offerte indienen, waaraan eventuele bijkomende suggesties (varianten) op het basisconcept kunnen toegevoegd worden. Alle teksten en vermeldingen op plan zullen, op straffe van nietigheid, in het Nederlands zijn, gezien dit de taal is van de organisator van de opdrachtgever.

pagina 9 van 16

Samenstelling dossier: Volgende stukken moeten verplicht deel uitmaken van de offerte : 1.

2.

3.

4.

5.

Een toelichtende nota van maximaal 20 pagina’s waarin in opeenvolgende hoofdstukken volgende elementen aan bod moeten komen : a. toelichting bij de visie en het concept van de heraanleg en de inpassing ervan in de onmiddellijke context van de aanleunende hoofdhandelsstraten, het Concertgebouw en het park, waarbij minstens de aangehaalde knelpunten en alle inhoudelijke en technische doelstellingen vermeld in dit bestek toegelicht worden; b. toelichting bij de benadering van het “evenementenplein”, met ruimtelijke en functionele uitgangspunten; c. toelichting omtrent de technische uitwerking, eventueel te verduidelijken aan de hand van referentiebeelden - technische aanpak verdichtingsproblematiek dak parking - technische aanpak aanleg: materiaalkeuzes en opbouw d. toelichting omtrent een eventuele optimalisatie van de globale verkeersafwikkeling over en omheen het plein; e. toelichtende nota met voorstel van fasering der werken met correcte raming van de uitvoeringstermijnen. Volgende grafische documenten ter beoordeling van de architecturale en stedenbouwkundige kwaliteiten: a. algemene inplanting en situering in de context, op schaal 1/500; b. gedetailleerd ontwerp van de geplande heraanleg en herinrichting, schaal 1/200; c. uitgewerkte conceptschetsen van eventueel voorziene stedelijk meubilair (luifels, tribunes, enz.) of nutsgebouwen (fietsenstalling, sanitaire ruimtes, enz.); d. conceptschetsen voor de reorganisatie van de verkeersstromen over en omheen het plein voor mechanisch verkeer, voor voetgangers en fietsers, met aandacht voor looplijnen voor personen met een beperking schaal 1/200; e. doorsneden, aanzichten, details noodzakelijk voor een goed inzicht in de materialisatie van het ontwerp; f. visualisaties zijn noodzakelijk voor een goede interpretatie van het ontwerp, eventuele referentiebeelden kunnen het concept bijkomend verduidelijken. Beide zullen als een pluspunt aangezien worden bij de evaluatie. Een beschrijving van materialen en correcte raming van de geschatte kostprijs van het project, met opgave van prijsraming per deelaspect van de opdracht: a. heraanleg en herinrichtingplein. b. eventuele gebouwen/stedelijk meubilair worden afzonderlijk geraamd c. oplossen verdichting dak ondergrondse parking d. nutsinfrastructuur op het plein: openbare verlichting, water, elektriciteit, enz. voor evenementenplein e. fontein Een sluitende planning van enerzijds de studieopdracht en anderzijds van de effectieve realisatie: Om de strikte bewaking van de realisatietermijn toe te laten, dienen de kandidaten bij hun inschrijving, cfr. de indicatieve lijst onder punt 8, het aantal kalenderdagen op te geven waarbinnen zij verzekeren de verschillende stappen van de opdracht te kunnen garanderen van studiefase tot beëindiging realisatie. Opgave van vaste som (in euro) voor het verwachte ereloon voor de finale studieopdracht (zie punt 9 – ereloonvoorwaarden).

pagina 10 van 16

Een beknopte PowerPoint van maximum 30 beelden wordt verwacht als korte inleiding op het project. Alle plannen en conceptschetsen worden in 3 exemplaren ingediend, waarvan één exemplaar op formaat A0, gekleefd op ‘fotofix’-platen van hetzelfde formaat. De andere twee exemplaren mogen geplooid worden. Alle plannen en documenten worden ook op gereduceerde schaal ingediend in 3 exemplaren op A3-formaat; daarnaast ook in te dienen op cd-rom in dxf-formaat en pdf-formaat. Op afroep kunnen de geselecteerde kandidaten of de laureaat uitgenodigd worden voor een presentatie van hun project aan het college van burgemeester en schepenen of in het kader van een participatietraject. Kosten hiervoor zijn inbegrepen in de vergoeding. Aan de deelnemers kunnen in voorkomend geval volgende attesten of een verklaring op eer gevraagd worden: RSZ-attesten attest van de Rechtbank van Koophandel waaruit blijkt dat de inschrijver zich niet in staat van faillissement, gerechtelijk akkoord, vereffening of financieel onvermogen bevindt. attesten waaruit blijkt dat de inschrijver voldaan heeft aan de betalingen van belastingen en BTW. uittreksel uit het strafregister. De kandidaten zullen, bij het indienen van de wedstrijdoffertes, de volledige samenstelling van hun definitieve team en eventuele ondersteunende studiebureaus voorleggen, gekoppeld aan een formeel engagement over het inzetten van dit team voor de volledige opdracht. Voor anderstalige en buitenlandse deelnemende kandidaten wordt gevraagd om aan te geven hoe zij de lokale verankering zullen garanderen. Vergoeding Voor de opmaak van de offerte die voldoet aan de hierboven gestelde voorwaarden is een vergoeding voorzien van € 15.000. Het geselecteerde studiebureau, aan wie de opdracht wordt toegewezen, ontvangt deze vergoeding niet. Bij stopzetting procedure na wedstrijdontwerp krijgt de laureaat een vergoeding van € 30.000. Indien het stadsbestuur beslist om de opdracht niet toe te kennen (aanvaardbaar concept maar te duur op basis definitief voorontwerp) dan ontvangt de laureaat van de wedstrijd een bedrag van € 50.000. Bij niet uitvoering om een andere reden dan een aanvaardbaar concept maar te duur en vreemd aan de ontwerper ontvangt de laureaat 20% van het ereloon op het vastgestelde richtbedrag.

8. Finaliteit studieopdracht en planning na toewijzing Het wedstrijdontwerp moet leiden tot toewijzing van de studieopdracht tot realisatie van de heraanleg van het ‘t Zand en de Vrijdagmarkt in Brugge, zoals omschreven onder punt 3. Deze studieopdracht zal volgende elementen zal omvatten:

Startvergadering met toelichting bij de opdracht vanwege het stadsbestuur, diensten en eventuele betrokken partners 1.a.

Een gedetailleerde topografische opmeting van de volledige studieomgeving, of van de ontbrekende delen, i.f.v. de uit te voeren werken (zie bijlage 3 a en b)

pagina 11 van 16

1.b.

Opmaak van een definitief voorontwerp : 1. voor heraanleg plein en alle uitrustingen op en rond het plein, met uitwerking van alle typedetails voor aanleg, constructies, technische uitrusting, enz. 2. voor verdichtingsproblematiek parking, met uitwerking van alle diverse facetten van deze problematiek: opbraak, verdichting, nutsleidingen, enz. schaal 1/200, 1/100 en 1/50 (constructies) + relevante detailschetsen

1.c.

Opmaak van een nauwkeurige raming op basis van het definitieve voorontwerpplan. 1. heraanleg en herinrichtingplein. 2. Eventuele gebouwen/stedelijk meubilair worden afzonderlijk geraamd 3. Oplossen verdichting dak ondergrondse parking 4. Nutsinfrastructuur op het plein: openbare verlichting, water, elektriciteit, rioleringen, enz. voor evenementenplein 5. fontein

1.d.

Uitwerking van de nota fasering der werken met correcte raming van de uitvoeringstermijnen Uitwerking typedetails van de aansluitingen op en de aanpassingen aan de bestaande weginfrastructuur, en op de bestaande en te behouden constructies op en rond het plein (parkeergebouwen, terrassen)

1.e.

1.f.

tussentijds overleg

Beknopte presentatie (PP, plannen, simulaties) van definitief voorontwerp, raming en timing ten behoeve van voorstelling in kader van participatietraject, adviesverleners en belanghebbenden voorstelling aan CBS

Toelichting project en stand van zaken aan CBS participatietraject met terugkoppeling resultaten naar CBS beslissing omtrent project en verder proces. Beslissing omtrent definitieve raming kostprijs 2.a. Opmaak definitief ontwerp en bouwaanvraagdossier : Dit dossier moet opgemaakt worden conform de richtlijnen van de Codex RO 2.b. 3.

Opmaak technisch dossier met nota’s en sterkteberekeningen i.f.v. nazicht en goedkeuring door een erkend controleorganisme. Opmaak aanbestedingsdossier : uitvoeringsdossier, definitieve raming en bestekken : Dit deel omvat volgende deelopdrachten (cfr. punt 1 en 2 hierboven) 1. Opmaak van bestek en alle noodzakelijke overzichtsplannen, uitvoeringstekeningen (grondplannen en aanzichten) en uitvoeringsdetails van de bouwwerken en infrastructuurwerken. Inclusief technisch verslag in het kader van het Vlarebo. 2. Opmaak uitvoeringstekeningen en uitvoeringsdetails van de aansluitingen op en de aanpassingen aan de bestaande

90 kalenderdagen

60 kalenderdagen

pagina 12 van 16

weginfrastructuur, en op de bestaande en te behouden constructies op en rond het plein (parkeergebouwen, terrassen) 3. Opmaak beschrijvende metingstaat + definitieve raming voor bouwwerken en infrastructuurwerken 4. Evaluatie van de aanbestedingen met verslag aan het CBS Goedkeuring aanbestedingsdossier door CBS en GR

4.

Publicatie aanbesteding + indienen offertes uitvoering • Publicatie • Evaluatie van de aanbestedingen • Verslag aan het CBS voor toewijzing • Wachttijd voor uitvoering

5.1.

Leiding van de uitvoering en coördinatie van de werken gekoppeld aan specifieke realisatietermijn Organiseren van voorafgaandelijke coördinatievergaderingen met betrokken partijen (handelaars, nutsbedrijven, aannemer) het toezicht op de uitvoering van de werken met periodieke controle en werfverslag; organiseren van wekelijkse werfvergaderingen de inschrijver stelt een vertegenwoordiger op de bouwplaats ter beschikking. De vertegenwoordiger heeft minstens 3 jaar ervaring in openbare werken en is minstens 3 halve dagen per week aanwezig op de bouwplaats. het nazicht van de vorderingsstaten het opmaken van de verantwoording over eventuele min- of meerwerken en wijzigingen aan de uitvoeringstermijn het opmaken van de nodige processen-verbaal ook van de voorlopige en definitieve oplevering of weigering ervan Alle verslagen, vorderingsstaten en PV’s in drievoud in te dienen.

5.2.

30 kalenderdagen

Ca. • • • •

182 kalenderdagen: 52 dagen 30 dagen ca. 60 dagen 30 dagen

Geconcretiseerde uitvoeringstermijnen op te geven door inschrijvers

Veiligheidscoördinatie Organisatie/opvolging van de coördinatie van de veiligheid en gezondheid op tijdelijke en/of mobiele bouwplaatsen conform het betreffende KB, zowel in de ontwerpfase als in de uitvoeringsfase

Voor elk deelfase van de opdracht zal een aparte schriftelijke opdracht gegeven worden door de bouwheer.

9. Ereloonvoorwaarden Als ereloon voor deze studieopdracht wordt een plafondbudget van max. 10% vastgesteld op basis van het vooropgestelde richtbedrag (uitvoering en alle kosten) van 8.000.000 € (inclusief BTW, inclusief erelonen en inclusief eventuele andere kosten). Evenwel is het door de kandidaat effectief gevraagde ereloon een gunningscriterium.

pagina 13 van 16

Een lager ereloon dan 10% wordt positief beoordeeld. Alle erelonen worden berekend op het budget ingediend bij het voorontwerp. Bijkomend ereloon kan enkel op uitbreidingen van de opdracht gevraagd door de opdrachtgever. Het ereloon is gefaseerd betaalbaar, op voorwaarde dat de opdrachthouders op een ernstige manier deelnemen aan de opdracht. 20% van het ereloon na goedkeuring definitief voorontwerp en raming; 25% van het ereloon na indiening stedenbouwkundige vergunningsaanvraag en opmaak technisch dossier 25% van het ereloon na goedkeuring volledig aanbestedingsdossier. 25% van het ereloon bij voorlopige oplevering 5% van het ereloon bij definitieve oplevering van de werken. Het effectief gevraagde forfaitair ereloon is een gunningscriterium. De uitbetaling van de erelonen gebeurt, na indienen van schuldvordering bij de opdrachtgever. Factuur wordt opgemaakt en ingediend na goedkeuring van de schuldvordering. De opdrachtgever behoudt zich het recht voor de opdracht te onderbreken na elke fase, mits vergoeding van het verschuldigde ereloon voor de uitgevoerde fases, zonder recht op verdere schadevergoedingen, en voor zover de geleverde prestaties aanvaard zijn door de opdrachtgever.

10. Selectiecriteria voor fase 1 Volgende selectiecriteria worden gehanteerd voor selectie van de kandidaten voor de ontwerpwedstrijd: de algemene onderzoeksmatige en ontwerpmatige kwaliteiten van het team alsook de technische deskundigheid met betrekking tot de opdracht; de specifieke projectgebonden teamdeskundigheid; de teamsamenstelling, vakbekwaamheid en relevante ervaring; de relevantie van de referenties voor de opdracht; de lokale verankering i.f.v. aanwezigheid op de bouwplaats. Deze elementen dienen in de individuele kandidaturen duidelijk aan bod te komen.

11. Gunningscriteria voor toewijzing van de opdrachthouder fase 2 De jury kiest de regelmatige offerte die haar in alle opzichten de beste waarborgen biedt. Hierbij wordt rekening gehouden met volgende criteria: 1.

De kwaliteit van het ingediende voorontwerp (75 punten) Dit wordt beoordeeld op basis van de stedenbouwkundige en architecturale kwaliteiten aangetoond door middel van toelichtende nota, tekeningen, simulaties, referenties. (30p) technische kwaliteiten (15p) kwaliteit van de verwerking van de vooropgestelde doelstellingen (15p) vooropgestelde timing en raming van de werken. (15p)

2.

Het gevraagde ereloon voor de volledige opdracht zoals omschreven onder punt 8 (25 punten)

pagina 14 van 16

Voor elk van de hierboven opgesomde punten zal het voorstel met de beste kwalificaties het maximum der punten bekomen; elke volgende toewijzing van punten gebeurt na afweging van de respectievelijke kwalificaties en met een daling van telkens 2 punten. Al hierboven opgesomde elementen dienen in de offerte duidelijk aan bod te komen.

12. Samenstelling van de jury De jury die de offertes zal beoordelen wordt samengesteld uit: Stemgerechtigde vertegenwoordigers - voor het stadsbestuur: • Burgemeester Renaat Landuyt • Schepen Franky Demon, ruimtelijke ordening • Schepen Boudewijn Laloo, financiën • Schepen Philip Pierins, openbaar domein • Schepen Annick Lambrecht, mobiliteit - Een vijftal externe binnen- en buitenlandse experten • Nog te benoemen Niet stemgerechtigde adviseurs bestaande uit - medewerkers van de stadsadministratie, • Steve Demulder, wnd. hoofdcoördinator • Karel De Sutter, wnd. coördinator opdrachtencentrale overheidsopdrachten • Bart Schepens, wegendienst sector Centrum • Ingrid Leye, wnd. hoofd van dienst sector Unesco, secretaris van de jury • Korneel Morlion, planner sector Unesco, verslaggever - vertegenwoordigers van de betrokken overheidsdiensten • Administratie Wegen en Verkeer • Ruimtelijke Ordening Vlaanderen • Onroerend Erfgoed Vlaanderen. - afgevaardigde van de werkgroep lokale economie

13. Uiterste datum indienen inschrijving De uiterste datum voor indienen van de inschrijvingen wordt vastgelegd op uiterlijk 12 december 2014 om 16.00 uur. Alle inschrijvingen dienen opgesteld in het Nederlands en ingediend te worden op de Dienst Ruimtelijke Ordening, t.a.v. mevr. Ingrid Leye, Oostmeers 17, 8000 Brugge. Een kopie van het deelnemingsformulier (zie bijlage 7) wordt op het bundel aangebracht. Het oorspronkelijke deelnemingsformulier dient toegevoegd onder gesloten omslag.

14. Auteursrechten en geschillen De inzendingen blijven geestelijk eigendom van de deelnemers, maar worden eigendom van de opdrachtgever. De opdrachtgever zal evenwel bij tentoonstelling, reproductie of publicatie steeds vermelden:

pagina 15 van 16

“Opgemaakt door XXX in het kader van de studieopdracht voor de heraanleg van ’t Zand en de Vrijdagmarkt in Brugge – 2015”. De ontwerpers behouden het recht om stukken zonder toelating van de opdrachtgever en zonder daarvoor enige vergoeding verschuldigd te zijn, tentoon te stellen, te reproduceren of te publiceren, mits volgende vermelding : “Ontwerp opgemaakt in opdracht van de Stad Brugge in het kader van de studieopdracht voor de heraanleg van ’t Zand en de Vrijdagmarkt in Brugge – 2015”. Bij eventuele geschillen zijn enkel de rechtbanken van Brugge bevoegd.

BIJLAGEN Bijlage 1 : Bijlage 2: Bijlage 3:

Bijlage 4: Bijlage 5 :

Bijlage 6 : Bijlage 7 :

Plan maximale afbakening van de projectzone Luchtfoto’s Metingsplannen a. 14009 11 rev c volledige AB_3.DWG b. PYTHAGORAS 14009 11 rev c volledige AB_1 (pdf) Studie “onderzoek waterinsijpeling parking” maart 2014 Aangekocht verlichtingsarmaturen ’t Zand a. fiche verlichtingsarmatuur MODULUM b. inventaris verlichting ‘t zand Document jeugdraad over kind- en jeugdvriendelijke lay-out Deelnemingsformulier fase1

pagina 16 van 16

bijlage 1

bijlage 2

Heraanleg ‘t Zand

bijlage 2

HISTORIEK

bijlage 2

1562 MARCUS GERARDS

bijlage 2

1709 DEWIT

bijlage 2

1904 SALMON

bijlage 2

1953 BOCXSTAEL

bijlage 2

1970

bijlage 2

1982 VOORONTWERP

bijlage 2

• 1978-1982: aanleg tunnel, ondergrondse parking en plein

bijlage 2

1983

bijlage 2

• 1982-2013: onaangeroerd, op wat kleine herstellingen na • Slechte staat van een van de drukst gebruikte/bezochte locaties in de stad

bijlage 2

• Eind 2013: herstel voetpadzone kant binnenstad • 2014: vernieuwing wegenis door AWV

bijlage 2

VANDAAG

bijlage 2

• Grootste plein van Brugge 8.500m2

• 2013: 218 dagen in gebruik voor zaterdagmarkt, meifoor, evenementen

bijlage 2

bijlage 2

bijlage 2

Problematiek 1. Toestand bevloering plein en voetpadzones

bijlage 2

Problematiek 2. Waterinfiltratie in ondergrondse parking

bijlage 2

Problematiek 3. Elektriciteitsvoorzieningen verouderd en niet toereikend voor evenementen

bijlage 2

Problematiek 4. Verouderde en energieverslindende openbare verlichting

bijlage 2

Problematiek 5. Te weinig en niet-comfortabele fietsenstallingen

bijlage 2

Problematiek 6. Tekort aan (kwalitatieve) openbare toiletten

bijlage 3a

bijlag 3b O

O

O

O

22

O

O O

92

9

29

O

10-12 15

O

O

O

O

28

O

17

27

O

94

26

25

O

23

O 19

30

O

O

20

O

O 3 rij Ha rouwe B 5 1 2x ø3 ndis 6 0 Ea 3x ø1

a lve Ma

n

9.355

9.358

9.320 9.353

9.364

3x ø110 Ean dis

einde dak

3x ø110 Res erve AWV

9.365

9.377

9.360

9.352

9.345 9.349 9.343

9.340 9.327 9.335

9.394 9.390

dis 3x ø160 Ean

9.371

9.213 9.097

9.415

2

9.400

9.368

1

9.155 9.304 9.287 9.124

9.385

9.299 9.283

9.398 9.376

3x ø110 Ean dis

9.136 9.374

O

9.825 9.375 9.330

4 9.179

9.508 7x ø125 EM

9.398

9.138

Brugge 1x ø125 Ean dis

Provincie:

West-Vlaanderen

Gemeente:

8000 Brugge

Ligging:

't Zand

ak einde d

9.396

9.186 9.1429.516 9.172

9.481

9.394

9.682

9.154

9.479 9.479 9.462 9.169 9.163 9.560

Project:

9.602

Structureel onderhoud R30 't Zand te Brugge: As-built 9.506

9.463

9.811

9.389

9.334

9.397

1x ø160 Riolering Brugge 3x ø110 Eandis 9.338

9.347

9.301

9.303 9.282

9.329 9.329

9.343

9.321

9.257

9.380 9.314

9.435

9.274

9.301 9.288

9.363

9.221

9.322

9.282

9.270

1x ø160 Riolering Brugge 9.209

9.239 9.232

9.198 9.255

9.170

9.166

9.215

3x ø110 Eandis 9.106

9.147

9.097

9.106

9.214

9.114

9.117

9.079

9.125

14009

1/250

MVM

01/04/2014, 07/05/2014, 26/06/2014

Planform.:

Nagezien door:

Datum opmaak plan:

PG

11/07/2014

4

9.052

9.671

9.031 9.040

9.083

9.063

9.059

1050*590

9.049

Rev.: c

9.015 9.025 9.008

9.050

O

9.081

14009 11

9.049

9.060

9.114

6

3

Datum opmeting:

Plannr.:

9.056

9.140 9.187

O

Getekend door:

1x ø160 Riolering Brugge

1x ø110 Belgacom 9.123

9.280 9.187

9.136

9.243

9.210 9.272

Schaal:

9.608

9.262

9.252

9.601

1

9.223

9.256 9.282

9.329

9.238

Dossiernr.:

O

Rev.

Datum

Omschrijving

a

14/07/2014

bijvoegen hoogtes op plan

b

15/07/2014

aanpassen wachtleidingen

c

11/08/2014

bijvoegen tekst wachtbuizen

15

14

5

8-1

Verhelst Aannemingen nv 12

Oudenburgsesteenweg 106 8400 Oostende Tel.: +32(0)59 / 25 53 50 Fax.: +32(0)59 / 26 50 70 http://www.verhelst.be [email protected]

11 9 8

7

5-6

O

3

2

bijlage 4

Parking(‘tZand(te(Brugge(:(Inventaris(van(waterinsijpelingen(en(schade(

(PARKING(‘tZAND(TE(BRUGGE( INVENTARIS(WATERINSIJPELINGEN(EN(SCHADE( Bouwheer:(Interparking(NV( Studiebureau:(Jan(Hoste(bvba(i.s.m.(BOVAArchitects(bvba( BruggePGent:(Maart(2014(

AUDITPEXPERTISE(NOTA(

( 1( (

(

Parking(‘tZand(te(Brugge(:(Inventaris(van(waterinsijpelingen(en(schade(

bijlage 4

2( (

(

bijlage 4

Parking(‘tZand(te(Brugge(:(Inventaris(van(waterinsijpelingen(en(schade( ( ( (

0)#INLEIDING# #

#

!

!

!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!

!

!

!

3(

bijlage 4

Parking(‘tZand(te(Brugge(:(Inventaris(van(waterinsijpelingen(en(schade( (

0.1)#OPDRACHTOMSCHRIJVING# # Op(9(januari(2014(werd(ons(door(Interparking(NV(gevraagd( een(algemene(plaatsbeschrijving(te(geven(van(de(toestand(van( de(ondergrondse(parking(‘t(Zand(Brugge(inzake:( 1)(algemene(toestand(van(de(constructie(( 2)(waterinsijpelingen(( 3)(betontoestand( 4)(het(formuleren(van(mogelijke(herstellingsscenario’s( ( Wij(dienen(te(stellen(dat(volgende(items(niet(onderzocht( worden(enerzijds(wegens(het(korte(tijdsbestek,(anderzijds( omdat(deze(in(wezen(niet(thuishoren(in(de(omschrijving(van(de( opdracht(( - het(narekenen(van(de(algemene(stabiliteit(van(de( ondergrondse(parking(aan(de(hand(van(de(effectief( bestaande(asPbuilt(uitvoeringsplannen((bekistingsP(en( wapeningsplannen)( - het(narekenen(van(de(draagkracht(van(de(funderingen( van(de(ondergrondse(parkings( - het(verrichten(van(controleberekeningen(van(de( technische(uitrustingen,(het(nazicht(van(technische( installaties,…( - het(nazicht(van(allerhande(reglementering(op(gebied( van(EPB,(EPC,(enz…( (

!

!

0.#2)#DOEL#EN#METHODIEK#VAN#DE# OPNAME# # Het(Stadsbestuur(wenst(de(publieke(ruimte(van(‘t(Zand( kwalitatief(en(duurzaam(te(herwaarderen(in(het(kader(van(een( vernieuwende(ruimtelijke(visie(en(mobiliteitsvisie(((zie$ tijdschrift$Dimension$N.31$p.20826,Interview$met$Renaat$ Landuyt,$burgemeester$van$Brugge).$Binnen(dit(proces( evalueert(het(Stadsbestuur(de(mogelijkheid(om(het(plein(te( vernieuwen.((Parallel(zal(AVW(binnenkort(beginnen(met(de( herstellingswerken(en(de(heraanleg(van(de(rijwegen,( fietspaden,(voetpaden((maart(2014(tot(september(2014).(In(dit( kader(stelt(zich(de(vraag(of(de(herstellingswerken(betreffende( de(ondergrondse(parking(gelijktijdig(moeten(uitgevoerd( worden.(( Het(doel(van(de(opdracht(is(louter(algemeen(en(preliminair.(Er( wordt(verwacht(om(de(bestaande(toestand(kwalitatief(in(kaart( te(brengen(en(preliminair(te(interpreteren(om(het( vormingsproces(van(een(beleidsvisie(te(ondersteunen.(( Rekening(houdend(met(het(preliminaire(karakter(van(de( opdracht(werd(beslist(om(de(opname(van(alle(schadegevallen( alleen(visueel(te(onderzoeken.(( Het(uitvoeren(van(kernboringen(en(wapeningsdetectie,( sonderingen,(laboproeven(en(destructieve(proeven(maken( bijgevolg(geen(deel(uit(van(de(opdracht.(Deze(proeven(kunnen( eventueel(uitgevoerd(worden(na(de(vorming(van(een( beleidsvisie(om(de(herstellingswerken(technisch(en(kwalitatief( beter(te(detailleren(en(te(ontwerpen.((

!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!

!

!

!

4(

bijlage 4

Parking(‘tZand(te(Brugge(:(Inventaris(van(waterinsijpelingen(en(schade( ( Op(vrijdag#15#november#2013(werd(een(eerste(rondgang( georganiseerd(in(aanwezigheid(van(vertegenwoordigers(van( Interparking.( Op(maandag#20(januari(2014(werd(een(tweede(rondgang( verricht(waarbij(specifiek(en(meer(gericht(de(problematiek(van( de(waterinsijpeling(geïnspecteerd(werd.( Op(dinsdag#28#januari(2014(werd(een(derde(rondgang( verricht(als(aanvulling(van(de(rondgang(van(20(januari.( Op(6#februari#2014(werd(een(workshop(met(de(participatie(( van(vertegenwoordigers(van(Interparking(en(van(de(Stad( Diensten(georganiseerd.( Op(10#februari(werd(een(bijkomende(visuele(inspectie( uitgevoerd(om(de(omvang(van(de(waterinsijpeling(terug(te( evalueren(na(een(hevige(regenperiode.(

bijkomende(uitbreiding(parking(naar(aanleiding(van(de(bouw( van(het(concertgebouw.( Volgende(gebouwen(en(infrastructuren(zijn(niet(inbegrepen(in( het(studiegebied(omdat(ze(tot(het(provinciaal(en(gewestelijk( domein(behoren:( - de(omliggende(wegenP(en(rioleringsinfrastructuur(op( maaiveldniveau( - de(tunnel,(invalswegen(en(toegangswegen( - alle(bovengrondse(lokalen,(toegangsgebouwen( - de(bovengrondse(fontein(

Tijdens(deze(rondgangen(werd(een(fotoreportage(gemaakt,(die( de(resultaten(weergeeft(van(de(visuele(inspectie((zie#bijlage#1## en#CD#rom).# Tijdens(de(rondgangen(waren(een(aantal(lokalen(niet( toegankelijk.(De(inspectieputten,(HSPcabines(en(aanverwante( lokalen(werden(niet(geïnspecteerd.(

0.3)##AFBAKENING#STUDIEGEBIED((( (zie#figuur#1)( Volgende(infrastructuren(zijn(begrepen(in(het(studiegebied(:(De( ondergrondse(parkeerniveaus(van(de(oorspronkelijke(parking( (1981),(de(uitbreiding(parking(kant(’t(Putje((1993),(de( !

!

!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!

!

de(bovengrondse(fontein(

!

!

(

5(

bijlage 4


(

Figuur(1:(studiegebied( !

!

!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!

!

!

!

6(

bijlage 4


1:#ALGEMENE#TOESTAND#VAN#DE#CONSTRUCTIE#

( ( ( !

!

!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!

!

!

!

7(

bijlage 4


1.1)#STRUCTUUR#EN#BOUWFASEN## (zie#figuur#2)#

( De(tunnel(onder(het((Zand(werd(als(eerste(fase(uitgevoerd((+/P( 1978).((De(slibwanden(werden(uitgevoerd(in(diktes(van(120( cm,(en(in(diverse(variabele(paneellengtes((+/P(tussen(5(à(8( meter).In(die(periode(gebeurde(de(uitvoering(van(deze( slibwandpanelen(niet(met(een(waterdichte(PVCPvoegband( (zoals(heden),(omdat(deze(techniek(indertijd(nog(geen(opgang( gemaakt(had.((De(aangestorte(zones(tussen(de(slibwanden( onderling(werden(‘koud’(uitgevoerd.( De(oorspronkelijke(parking((Fase(2)(werd(destijds((1981)( gebouwd(met(afzonderlijk(aanbesteding(naar(aanleiding(van(de( bouw(van(de(tunnel.((De(parking(Fase(2(bestaat(uit( grondkerende(wanden((slibwanden),(een(betonskelet(in( kolommen(en(balken(in(gewapend(beton(en(vloerelementen(in( hoofdzakelijk(voorgespannen(geprefabriceerde(TTPelementen( met(gepolierde(druklaag.( De(diverse(vloerplaten(bestaan(uit(verschillende(vloertypes(:(

De(oorspronkelijk(parking((Fase(2)(werd(uitgebreid(met(twee( bijkomende(fases((zie(figuur(2):( - Fase(3(in(1993( - Fase(4(in(2002((Concert(Gebouw)(In(fase(4(werden(de( structuren(van(de(parking(Fase(3(geïntegreerd(door( bijkomende(kolommen(om(de(constructie(van(het( Concert(Gebouw(te(funderen.(Tijdens(fase(4(werd(ook(de( traphal(A(toegevoegd(aan(de(ondergrondse(constructie.((

1.2)#BRANDSTABILITEIT#EN# BRANDWEERSTAND# ( Het(onderzoek(naar(de(brandweerstand(van(de(betonstructuur( vergt(een(onderzoek(naar(de(sectie(en(betondekking(van(de( elementen(uit(gewapend(of(voorgespannen(beton.( Men(zou(steekproefsgewijze(kapingen(kunnen(verrichten(die( statistisch(een(inzicht(geven(in(de(dekking(van(het(betonstaal.( Dit(werd,(in(het(kader(van(deze(plaatsbeschrijving,(niet(gedaan.((

- voorgespannen(gewelven( - gewapende(TTPribbenvloeren( - ter(plaatse(gegoten(platen(

( De(dakconstructie(van(de(parking(bestaat(eveneens(uit( voorgespannen(TTPelementen(met(druklaag.((Op(deze( vloerconstructie(werd(destijds(een(waterdichting(aangebracht( bestaande(uit(twee(lagen(roofing(met(beschermbeton.(

!

!

!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!

!

( !

!

8(

bijlage 4


(

Figuur(2:(bouwfasen( !

!

!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!

!

!

!

9(

bijlage 4


1.3)#TECHNISCHE#UITRUSTINGEN## (zie#figuur#3,4,5,6#en#7)( ( De(beoordeling(van(de(toestand(van(de(technische(uitrustingen( maakt(geen(deel(uit(van(deze(studie.(Er(wordt(wel(gewezen(op( de(roestvormingsfenomenen(van(de(ventilatiekanalen,( leidingen,(enz..(die(visueel(zichtbaar(zijn.(Bepaalde( brandhaspelkasten(zijn(dringend(aan(vervanging(toe.( ( " Door(de(veelvuldige(waterinfiltraties(is(de(levensduur( van(de(brandhaspelkasten,(ventilatiekanalen(en( leidingen(zeer(beperkt.(((De(operationele( onderhoudskosten(aan(brandhaspelkasten(liggen(veel( hoger(dan(in(vergelijkbare(parkings,(gezien(de( verhoogde(slijtage(en(roestvorming(door( waterinfiltraties.(

Deze(maatregelen(bieden(echter(geen(voldoende(zekerheid(op( langere(termijn(.(( ( De(kosten(voor(vervang,(herstelling(en(veelvuldig(onderhoud( van(de(installaties(door(de(waterinsijpelingen(staan(niet(meer( in(verhouding(met(de(kost(van(de(installatie(bij(een(normale( levensduur.( ( ( ( ( ( ( ( ( (

( ( (De(zorgwekkende(waterinfiltraties(tasten(ook(elektrische( uitrustingen((zoals(hoogspanningscabines,((elektrische(cabines,( kabelgoten,(leidingen)(aan.( Deze(uitrustingen(werden(reeds(geval(per(geval(met(tijdelijke( en(spoedmaatregelen(tegen(waterinsijpeling(beschermd.(( ( Er(werden(kabelgoten(en(metalen(onderdakplaten(aan(de( betonnen(structuren(aangebracht(om(de(waterinfiltraties(te( verzamelen(en(af(te(voeren.(( !

!

!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!

!

!

!

10(

bijlage 4


( !

((

Figuur(3:(verwering(brandhaspelkast( ( !

!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!

!

!

!

11(

bijlage 4


(( Figuur(4:(spoedmaatregelen(tegen(waterinfiltraties( !

!

!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!

!

(

Figuur(5:(gevaar(kortsluiting( !

!

12(

bijlage 4


( (

(

Figuur(6:(verwering(ventilatiekanaal( ( (

!

Figuur(7:(verwering(leidingen(

(

(

!

!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!

!

!

!

13(

bijlage 4


1.4)#TUSSENTIJDSE#KEURINGEN## ( De(keuringsattesten(vanwege(de(controleorganismen((vb.(AIBP Vinçotte(enz..)(of(controlePinstanties(zoals(Brand(Preventie( Dienst(en(dergelijke(zijn(ter(inzage(bij(Interparking.(( (

1.5)#BEKLEDINGEN##

# De(bekledingen(kunnen(onderverdeeld(worden(in(dak,( binnengevel,(vloer,(plafonds.( ( 1.5.a)#DAKBEKLEDINGEN# #( De(dakbekleding(van(de(parking(bestaat(uit(een(waterdichting( op(basis(van(een(dubbele(roofing(met(beschermbeton.((Als( afwerkingsmaterialen(vindt(men(op(het(plein(‘tZand(diverse( materialen(:( P(kasseien( P(mozaïeken( P(boordstenen(in(natuursteen( P(natuursteenplaten( P(plaatselijk(K.W.S.(bestrijkingen( ( 1.5.b)#BINNENGEVELBEKLEDINGEN#(zie#figuur#8#e#9)# ( In(de(parking(vindt(men(in(het(oudste(gedeelte(voorzetwanden( in(ter(plaatse(gemetste(betonblokken((geschilderd).(Langs(het( brede(gedeelte(van(de(omtrek(van(de(parking(zijn(deze( !

!

voorzetwanden(ernstig(aangetast(door(vocht(en(verkleuring.( Mettertijd(werden(op(bepaalde(plaatsen(aan(deze( voorzetwanden(witte(decoratieve(PVC((gordijnen(opgehangen,( waarschijnlijk(om(esthetische(redenen.(( # 1.5.c)#VLOEREN#(zie#figuur#10#en#11)# # De(vloeren(bestaan(voornamelijk(uit(gepolijste(betonnen( druklagen(op(de(voorgespannen(gewelven.((Deze(gepolijste( vloeren(vertonen(veelvuldige(plaatselijke(afschilferingen(en( kleine(krimpscheurtjes.( Op(bepaalde(plaatsen(echter(zijn(volledige(afscheuringen(van( de(druklaag(en(van(de(boventafelplaat(van(het(TTPelement( zichtbaar,(met(als(gevolg,((het(loskomen(van(betonbrokken(en,( naast(het(trappenhuis(“B”,((zelfs(ernstig(voelbare(trillingen( wanneer(voertuigen(hierover(rijden((( In(de(trappenhuizen(werden(de(prefabbeton(tradsleden(en( bordessen((recentelijk)(afgewerkt(met(een(epoxygietvloer( (zwart).( ( # # # # # # # # #

!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!

!

!

!

14(

bijlage 4


#

#

# !

#

Figuur(8:(aantasting(voorzetwand(

!

#

!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!

!

Figuur(9:(gordijnen(

!

!

#

15(

bijlage 4

Parking(‘tZand(te(Brugge(:(Inventaris(van(waterinsijpelingen(en(schade( ( #

# # Figuur(10:#afschilferingen(en(kleine(krimpscheurtjes(op(gepolijste( Figuur(11:(volledige#afscheuringen(van(de(druklaag(en(loskomen( vloeren( van(betonbrokken# # # !

!

!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!

!

!

!

16(

bijlage 4

Parking(‘tZand(te(Brugge(:(Inventaris(van(waterinsijpelingen(en(schade( ( 1.5.d)#METSELWERKEN##(zie#figuur#12)# ( De(parking(bestaat(bijna(volledig(uit(een(betonskelet.((Her(en( der(werden(scheidingsmuren(tussen(lokalen,(voorzetwanden,( enz.(opgetrokken(in(metselwerk(meestal(bestaande(uit( geschilderde(betonblokken.( # # # # # # # # # # # # # # # # # # # # # # # !

!

Figuur(12:(scheur(op(scheidingsmuur(uit(betonblokken(

!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!

!

!

!

(

17(

bijlage 4


2)#WATERINSIJPELINGEN#

waterinsijpeling(door(stortvoeg(

#

( !

!

!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!

!

!

!

18(

bijlage 4

Parking(‘tZand(te(Brugge(:(Inventaris(van(waterinsijpelingen(en(schade( ( Het(ondergrondse(gebouw(bevindt(zich(in(een(geologisch( gebied(waarvan(het(waterpeil(op(vermoedelijk(circa(1,5m( diepte(ligt.(De(waterinfiltraties(zijn(veelvuldig.((Bij(de(meeste(is( het(debiet(duidelijk(zichtbaar(tot(zichtbaar(en(merkbaar.( De(mogelijke(oorzaken(zijn(soms(duidelijk(herkenbaar,(doch( niet(altijd(duidelijk(vast(te(stellen.( #

tabel(moet(er(wel(terdege(rekening(mee(worden(gehouden(dat( in(de(paragraaf(volgend(op(deze(tabel(is(aangegeven:(

2.1)#LEKDEBIET#SLIBWANDEN##

(

# 2.1a)#BEOORDELINGSCRITERIA#VAN#DE#WATERDICHTHEID# VAN#DE#SLIBWANDEN( Er(bestaan(diverse(technische(beoordelingen(omtrent(de( waterdichtheid(van(de(slibwandtechniek.((Hierna(vindt(men( een(meer(uitgebreide(literatuur(omtrent(het(toelaatbare( lekdebiet(doorheen(de(slibwanden.# ( Wateruittrede(doorheen(de(slibwanden(en/of(doorheen(de( voegen(is(een(algemeen(aanvaard(verschijnsel(dat(nagenoeg( altijd(in(een(min(of(meer(belangrijke(mate(wordt(vastgesteld(bij( slibwanden(die(een(waterkerende(functie(vervullen.(Dat(is(ook( de(reden(waarom(in(nagenoeg(alle(normen,(richtlijnen(en( handboeken(categorieën(of(klassen(worden(gedefinieerd((op( basis(van(het(debiet(dat(doorheen(de(slibwand(stroomt.(( Zo(is(in(het(recentelijk(verschenen(Handboek(diepwanden((=( CUR(Publicatie(231)(op(pag.(22(een(tabel(opgenomen(met(een( classificering(van(lekwater((Nederlandse(publicatie(CUR(Bouw( &(Infra/COB,(publicatienummer(231((blad(22/23)).( Deze(tabel(is(hieronder(overgenomen.(Bij(het(lezen(van(deze(

!

!

( ( 2.1b)#INSCHATTING#LEKGEBIET#SLIBWANDEN# Uitgaande(in(situ(van(een(hoge(waterstand((tot(praktisch(op( maaiveld),(gezien(de(diepte(van(uitgraving(niveau(P5((+/P(9(m)( en(gezien(zich(achter(de(slibwand(watervoerende(lagen( bevinden,(zal(in(de(praktijk(met(een(diepwand(uitsluitend( klasse(5(haalbaar(zijn.(#

!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!

!

!

!

19(

bijlage 4

Parking(‘tZand(te(Brugge(:(Inventaris(van(waterinsijpelingen(en(schade( ( Om(een(inschatting(te(bekomen(van(het(lekdebiet,(bestaan(er( volgens(de(vigerende(Belgische(normen(geen(algemene(regels.(( We(dienen(onze(toevlucht(te(nemen(tot(buitenlandse( publicaties.( ( Voor(het(oudste(gedeelte(parking(bedraagt(de(totale( oppervlakte(slibwanden(onderhevig(aan(waterdruk( ( *(155(meter((oost/west)(x(9(m(hoogte(x(2(=2790(m²( *((60(meter((oost/west)(x(7,45(m(hoogte(x(2(=(894(m²( *(45(meter((noord)(x(9(m(hoogte(=(405(m²( *(45(meter((zuid)(x(7,45(m(hoogte(=(335(m²( Samen(aldus(:(4424(m²(slibwand( ( Volgens(het(Nederlandse('Handboek(diepwanden',(CUR('Bouw( &(Infra',(publicatie(231,(kan(men((gebaseerd(op(Oostenrijkse( richtlijnen)(een(classificatie(van(lekwater(aanhouden((bijlage( 3).( ( Voor(klasse(tussen(4(en(5(bekomt(men(volgend(lekdebiet(:( ( klasse(4P5(:((lekdebiet(per(m²(:(0,1(liter/uur/m²,( (aldus(voor(4424(m²(:(0,1(x(4424(m²(=(+/P(442(liter/uur( ( Volgens(Franse(richtlijnen(beschreven(in(D.T.U.(14.1( (Description(Techniques(Unifiés)(wordt(een(lekdebiet( toegelaten(van(:(0,5(liter/m²(per(dag,(aldus(bekomt(men(voor( de(parking(in(liter(per(uur(:(0,5(liter(x(4424m²(/(24(uur(=(92(

!

!

liter/uur( ( Algemeen(wordt(in(België(aangenomen(dat(een(slibwand(een( doorlatendheidcoëfficiënt(bezit(van(k(=(10P8(m/seconde.(( Hierna(volgt(de(tabel(afkomstig(van(een(publicatie(genoemd( Richtlijnen(Bemalingen(uitgegeven((in(september(2009((zie( bijlage(4).(

( Aldus(bekomt(men(voor(de(parking(met(een(totale(zichtbare( oppervlakte(:( 4424(m²(x(10P8((m/sec(x(1000(liter(x(60(sec(x(60(min(=(160(liter( per(uur.( (

!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!

!

!

!

20(

bijlage 4

Parking(‘tZand(te(Brugge(:(Inventaris(van(waterinsijpelingen(en(schade( ( Het(lekwater(kan(afkomstig(zijn(van(:( a)(het(paneel(zelf( b)(de(verticale(voegen(tussen(de(panelen( c)(de(horizontale(voeg(tussen(de(funderingsplaat(en(de( slibwand( d)(de(horizontale(voeg(tussen(de(bovenkant(slibwand(en(de( aansluitende(wandP(of(kroonbalk( ( Er(kan(dus(zonder(meer(gesteld(worden(dat(lekdebieten(en( wateruittrede(bij(slibwanden(algemeen(aanvaard(zijn.(( ( Omdat(er(nog(altijd(geen(éénduidige(criteria(bestaan(voor(de( beoordeling(van(deze(lekdebieten,(wordt(er(in(het(algemeen( aangenomen(dat(lekdebieten(geen(problemen(opleveren( wanneer(er(geen(continue(stroming(zichtbaar(is(ter(hoogte(van( de(onderkant(van(de(wand,(d.w.z.(ter(hoogte(van(de(goot(of( greppel(die(meestal(onderaan(de(wand(wordt(aangebracht,(en( wanneer(het(uittredend(water(volledig(zuiver(is,(d.w.z.(dat(er( geen(gronddeeltjes(worden(meegevoerd.( ( Wanneer(aan(bovenstaande(criteria(voldaan(is,(neemt(het( lekdebiet(met(de(tijd(nagenoeg(altijd(af.(( ( Dit(heeft(te(maken(met(het(feit(dat(er:( ( gronddeeltjes(worden(afgezet(in(de(kanaaltjes(of( scheuren(via(de(welke(wateruittrede(plaatsvindt;( chemische(processen(plaatsvinden(in(de(kanaaltjes(of( scheuren,(wanneer(het(uittredend(water(in(contact(komt( !

!

met(lucht.(Deze(chemische(processen(zijn(vergelijkbaar( met(deze(die(zich(voordoen(in(drainageleidingen(die(niet( permanent(onder(water(worden(gehouden.(Door(deze( chemische(processen(worden(vooral(kalk(en(oxides(in(de( scheuren(en(kanaaltjes(afgezet.(( ( Op(heel(wat(plaatsen(is(duidelijk(zichtbaar(dat(dergelijke( chemische(processen(reeds(hebben(plaats(gevonden.(Er(mag( dan(ook(worden(van(uitgegaan(dat(op(deze(plaatsen(het( lekdebiet(met(de(tijd(zal(afnemen.( ( Indertijd(na(de(uitvoering(van(de(parking(werd(vastgesteld(dat( een(aantal(slibwandpanelen(lekkages(vertoonden.((Er(werden( injecties((met(polyurethaanschuim(PUR)(uitgevoerd(nog(voor( de(oplevering(van(de(bouwwerken(doch(ook(erna(gedurende(de( opleveringstermijnen.( ( Zelfs(na(de(10Pjarige(waarborg(werden(nog(injecties( uitgevoerd.((Bij(ons(weten(gebeuren(er(heden(geen(injecties( meer.( (

2.2)#WATERINFILTRATIE(

( Tijdens(de(inspectie(werd(vastgesteld(dat(de(‘grote’( waterinfiltraties(niet(doorheen(de(slibwanden(komen,(doch( vooral(door(aansluitende(betonstructuren.(( Na(typering(kunnen(de(waterinfiltraties(geklasseerd(worden( volgens(de(mogelijke(oorzaken,(meer(bepaald(:#

!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!

!

!

!

21(

bijlage 4

Parking(‘tZand(te(Brugge(:(Inventaris(van(waterinsijpelingen(en(schade( ( a) b) c) d) e)

waterinsijpeling(doorheen(stortvoegen( waterinsijpeling(door(scheuren(van(de((druklaag( waterinsijpeling(door(zettingsvoegen(tussen(bouwfasen( opstijgende(water(vloerplaat( andere(mogelijke(problemen.((

( 2.2.a)#WATERINSIJPELING#DOORHEEN#STORTVOEGEN#(zie# figuur#13#en#14)# # Voornamelijk(de(opgestorte(wandbalken((op(de(slibwanden)( niveau(P1/P3(vertonen(in(de(aanstortzone(tussen(beiden( lekkages.((Het(hemelwater(en/of(het(grondwater( (ijzerhoudend?)(Pgezien(beiden(vermengd(zijn(P(vinden(hun(( weg(langs(de(scheuropening.( ( 2.2.b)#WATERINSIJPELING#DOOR#SCHEUREN#OP# DRUKLAAG#(zie#figuur#15)# ( De(TTP(dakelementen(90(cm(hoogte(rusten(op(betonkonzoles( die(aangegoten(zijn.((Op(deze(TTPelementen(werd(destijds(een( druklaag(in(gewapend(beton(geplaatst.((Op(deze(druklaag( bevindt(zich(de(dubbele(waterdichting((roofing)(met(+/P(7(cm( beschermbeton.( De(dakplaat(wordt(origineel(ontworpen(om(lastenkonvooien(te( torsen(conform(de(circulaire(N(558(van(MOW((Ministerie(van( Openbare(Werken).((Deze(omvat(asbelastingen(van(13(ton(in( een(raster(van(2,2(x(2,4m.( Door(ongelijkmatige(belasting(van(de(dakplaat((bv(door(zware( puntlasten(kermisattracties)(enerzijds(en(de(relaxatie(van(de( !

!

spanbetonelementen(anderzijds(zou(het(kunnen(dat(deze( betonnen(druklaag(op(bepaalde(plaatsen(bovendaks(gescheurd( is.( Men(dient(in(de(toekomst(er(altijd(voor(te(waken(dat( uitzonderlijke(aslasten(of(puntlasten(de(criteria(van(de( circulaire(N(558(van(MOW(niet(overschrijden.( ( 2.2.c)#WATERINSIJPELING#DOOR#ZETTINGSVOEGEN# TUSSEN#BOUWFASEN#(zie#figuur#16#en#16a)# # Het(ondergrondse(gebouw(werd(in(verschillende(bouwfasen( uitgevoerd.((zie(paragraaf(1.1)(Tussen(de(verschillende( gebouwen(kunnen(zettingen(ontstaan(zijn,(die(scheuren(in(de( waterlichtingslagen(kunnen(veroorzaken.( Het(Concertgebouw(in(het(bijzonder,(werd(als(bijkomende( constructie(in(de(laatste(fase((fase(4)(toegevoegd(boven(de( bestaande(parking(fase(3.(Het(is(niet(uitgesloten(dat(de( bijkomende(relevante(lasten(op(de(funderingslagen(op(lange( termijn(geomechanische(zettingen(en(microbewegingen( hebben(veroorzaakt.(Afhankelijk(van(de(omvang(kunnen(ook( deze(fenomenen(scheuren(in(de(waterdichte(afwerkingslagen( teweegbrengen.((( # 2.2.d)#OPSTIJGENDE#WATER#VLOERPLAAT#(zie#figuur#17#en# 18)# # De(funderingsplaat(is(in(het(algemeen(in(goede(staat.( Sporadisch(zijn(oppervlakkige(microscheuren(zichtbaar(met( zeer(beperkte(wateropstijgingsfenomenen.((

!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!

!

!

!

22(

bijlage 4

Parking(‘tZand(te(Brugge(:(Inventaris(van(waterinsijpelingen(en(schade( ( 2.2.e)#ANDERE#MOGELIJKE#PROBLEMEN#I.V.M.# WATERAFVOER#(zie#figuur#19)( De(TTPelementen(werden(vnl.(voor(het(oude(gedeelte(met(een( helling(geplaatst(van(amper(10(cm(over(de(volle(breedte(van( +/P(45(meter.(( D.w.z.(dat(wateraccumulatie(kan(voorkomen(tussen(verharding( en(waterdichting.(Het(vriezen(van(het(stagnerend(water(kan( rotvorming(en(loskomen(van(de(verharding(veroorzaken.(In( combinatie(met(het(jarenlang(intensief(gebruik(van(de(plein( (kermis,(markt..)(leidt(dit(tot(relevante(schade(aan(de( buitenaanleg.(

( Figuur(16a:(constructievoeg(tussen(bouwfase(2(en(3(met( waterinfiltratie(en(injecties( (

!

!

!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!

!

!

!

23(

bijlage 4


Figuur(13:(waterinsijpeling(doorheen(stortvoegen( !

!

(

Figuur(14:(waterinsijpeling(doorheen(stortvoegen(

!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!

!

!

!

( 24(

bijlage 4


!

Figuur(16:(Waterinsijpeling(door(zettingsvoegen(tussen( ( bouwfasen( Figuur(15:(Waterinsijpeling(door(scheuren(in(druklaag( ! !!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!! !

!

!

( 25(

bijlage 4


!

( Figuur(17:(opstijgend(water(vloerplaat( ! !!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!

!

Figuur(18:(Grondwater(opstijging(niv.P4( !

!

( 26(

bijlage 4


( (

!

Figuur(19:(onvoldoende(waterdichtingshelling,(onderliggende(stagnatie(water,(vorstbeschadiging(verharding(

!

!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!

!

!

!

(

27(

bijlage 4


2.3)#VETUSTEIT#BESTAANDE# WATERDICHTING## # De(bestaande(waterdichting(is,(na(+/P(meer(dan(35(jaar,(met( bovendaks(reeds(verschillende(beschadigingen((vnl.(door(bouw( concertgebouw),(in(de(nabije(toekomst(aan(vervanging(toe(is.( Tot(op(heden(werd(het(insijpelend(water(opgevangen,(door( halve(PVC(buizen(of(andere(leidingen(op(te(hangen(volgens(de( loop(van(de(infiltraties.( (

2.4)##WATERAFVOER#

( Men(heeft(maatregelen(genomen(om(waterinfiltraties(af(te( voeren.(Op(diverse(plaatsen(worden(echter(stagnatie(van(water( op(de(vloeroppervlaktes(van(de(parking(en(hevige( druppelvorming(vanuit(het(plafond(opgemerkt.(De(redenen(zijn( veelvuldig.( ( 2.4a)#STRUCTUREEL#ONDERHOUD#EN#WATERSTAGNATIE# (zie#figuur#20#en#21)# # Het(gebouw(beschikt(over(een(basis(waterafvoersysteem( bestaande(uit(vloerafvoergoten(en(verticale(afvoerbuizen(langs( de(gehele(omtrek(van(de(parking(.(( We(stellen(vast(dat(het(water(stagneert(om(volgende(redenen:( 1)(gootconstructies(niet(overal(gereinigd(en(soms(verstopt( (ontoegankelijk(achter(voorzetwanden)(

!

!

2)(gezien(debiet,(goot(niet(voldoende(breed((en/of(te(ondiep?)( 3)(roosters(verstopt(en(soms(te(hoog(geplaatst( 4)(te(weinig(verticale(afwateringsbuizen( ( In(alle(geval(dient(men(er(voor(te(zorgen(dat(het( geaccumuleerde(lekwater(in(de(gootconstructies(zo(vlug( mogelijk(geëvacueerd(kan(worden.((Onderhoud(zal(zich( jaarlijks(opdringen(om(niet(alleen(de(goten(grondig((ook( mechanisch)(te(kuisen,(doch(ook(de(afvoerleidingen(te(laten( doorspoelen(en(eventueel(hangend(slib(of(andere(materialen(te( verwijderen.( ( 2.4b)#CONCEPTUELE#DIVERSITEIT#(zie#figuur#22#en#23)# # Naast(het(oorspronkelijk(basis(waterafvoersysteem(op( vloerniveau,(werd(mettertijd(een(waterafvoersysteem(op( hoogte(gebouwd(om(de(meer(ernstige(waterinfiltraties(in(de( hand(te(proberen(houden.(Dit(systeem(werd(opgebouwd( naarmate(het(verschijnen(van(de(waterinfiltraties,(met(als( gevolg(een(opmerkelijke(diversiteit(aan(componenten:( verzinkte(stalen(gootjes,(pvc(buizen,(verzinkte(stalen( onderdakplaten,(pvc(elementen,….Daar(het(systeem(niet( conceptueel(uniform(en(niet(overal(aanwezig(is,(blijkt(het( bijgevolg(moeilijk(te(onderhouden.(Op(verschillende(plaatsen(is( het(afvoersysteem(verroest(en(gecorrodeerd,(verstopt(door( hevige(verkalking(en(zelfs(ondergedimensioneerd(om(de( debieten(efficiënt(te(kunnen(afvoeren.(Het(systeem(zou( doeltreffender(kunnen(zijn(door(het(beter(te(dimensioneren(en( eenvormig(te(ontwerpen.(

!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!

!

!

!

28(

bijlage 4

Parking(‘tZand(te(Brugge(:(Inventaris(van(waterinsijpelingen(en(schade( ( ( 2.4c)#UITVOERINGSGEBREKEN#(zie#figuur#24#en#24a)# Voornamelijk(ter(plaatse(van(de(inP(en(uitrittunnels(ontstaan( grote(waterstagnaties.(Het(water(kan(de(lineaire(

(

Figuur(20:(vloergoot(met(verstopt(rooster( !

!

ontwateringsgreppels(met(rooster(niet(altijd(bereiken.(Het( water(en(de(plasvorming(zouden(beter(geëvacueerd(moeten(( worden(met(de(nodige(aanpassing(van(de(vloerhelling(en/of(de( positie(van(de(afvoerroosters.(

!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!

!

Figuur(21:(perimetrische(vloergoot( !

!

(

29(

bijlage 4


Figuur(22:(afvoerkanaal(op(hoogte(met(horizontale(afvoerbuis(

(

Figuur(23:(verkalking(en(verwering(afvoerkanaal(op(hoogte(

(

( (

!

!

!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!

!

!

!

30(

bijlage 4


Figuur(24:(onvoldoende((helling(naar(vloergoot(

!

!

(

!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!

!

Figuur(24a:(onvoldoende(afvoermaatregelen(

!

!

(

31(

bijlage 4


2.5#)#KLASSERING#EN#MAPPERING#VAN# DE#WATERINSIJPELINGEN## ( Op(basis(van(de(bovenvermelde(types(en(overwegingen(werden( de(waterinsijpelingsproblemen(geklasseerd(en(in(kaart( gebracht.( Onderstaand(heropsomming(van(de(verschillende(soorten( categorieën:( -

1)#LEKDEBIET#SLIBWANDEN# 2.2.a)#WATERINSIJPELING#DOORHEEN#STORTVOEGEN( 2.2.b)#WATERINSIJPELING#DOOR#SCHEUREN#OP# DRUKLAAG# 2.2.c)#WATERINSIJPELING#DOOR#ZETTINGSVOEGEN# TUSSEN#BOUWFASEN# 2.2.d)#OPSTIJGENDE#WATER#VLOERPLAAT#

In(de(volgende(kaarten(werden(de(foto’s(van(de(fotoreportage( (zie#bijlage#1#)#betreffende(de(waterinsijpelingsproblematiek# geklasseerd(volgens(soort(en(aangeduid(middels(verschillende( kleuren(om(ze(visueel(leesbaar(voor(te(stellen.((zie#figuur# 25,26,27,28#en#29)((( ( (

!

!

Naast(de(kwalitatieve(klassering(van(de(foto’s(werd(de(omvang( van(het(probleem(kwantitatief(aangeduid(volgens(3(categorieën( (zie#figuur#30,31#en#32):( +++)(Ernstige(waterinsijpeling:(plasvorming(en(druppelend( zichtbaar(debiet.( ++)(Actieve(waterinsijpeling:(plasvorming(met(hevige( vochtigheid(zonder(druppelend(zichtbare(debiet.( +)(Weinig(actieve(waterinsijpeling.( ( Uiteindelijk(werden(beide(fenomenen((kwalitatief(en( kwantitatief)(in(doorsnede(samengebracht((zie#figuur#33#tot# 44)(en(werd(de(meest(waarschijnlijke(logische(oorzaak(van(de( waterinfiltratie(afgeleid(.( ( Er(dient(opgemerkt(dat,(in(het(kader(van(de(beperkte(opdracht( en(bij(afwezigheid(van(destructieve(proeven,(de(hier( bijgevoegde(kaarten(en(interpretaties(moeten(begrepen( worden(als(een(preliminaire((weergave(van(de(fenomenen(en( van(hun(mogelijke(oorzaken.(Deze(eerste(benadering(kan(de( opportuniteit(en(de(duurzaamheid(van(eventuele(investeringen( in(remediërende(werken(helpen(beoordelen( (

# #

!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!

!

!

!

32(

bijlage 4


#

Figuur(25:(KLASSERING(WATERINSIJPELING:(PLAN(NIVEAU(P1 !

!

!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!

!

!

!

( 33(

bijlage 4


#


!

!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!

!

!

!

( 34(

bijlage 4


#


!

!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!

!

!

!

( 35(

bijlage 4


#


!

!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!

!

!

!

( 36(

bijlage 4


#


!

!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!

!

!

!

( 37(

bijlage 4


Figuur(29a:(WATERINSIJPELING:(MOGELIJKE(KRITISCHE(KNOPEN( !

!

!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!

!

!

!

( 38(

bijlage 4


#

Figuur(30:(OMVANG(WATERINSIJPELINGEN(NIVEAU(P1&P2((onder(dak) !

!

!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!

!

!

!

( 39(

bijlage 4


#

Figuur(31:(OMVANG(WATERINSIJPELINGEN(NIVEAU(P3((tussenniveau) !

!

!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!

!

!

!

# 40(

bijlage 4


#

Figuur(32:(OMVANG(WATERINSIJPELINGEN(NIVEAU(P4(&P5((onder(niveau(tunnel(en(op(funderingsplaat) !

!

!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!

!

!

!

# 41(

bijlage 4


#

(

Figuur(33:doorsnede(1(

# # !

!

#

Figuur(34:(doorsnede(2

!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!

!


!

!

42(

bijlage 4


#

#

#

#

Figuur(36:(doorsnede(4(en(5

# # !

!

#


!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!

!

#

#


!

!

#

43(

bijlage 4


#

#

#

#


# # !

!

#


!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!

!

#

#


!

!

#

44(

bijlage 4


#

#

#

#


# !

!

#

#


!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!

!

#

#


!

!

#

45(

bijlage 4


#

# Figuur(45:(uitmonding(van(drainage(onder(tunnel(

!

!

!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!

!

!

!

46(

bijlage 4


2.6)#WATERINSIJPELINGEN:# CONCLUSIES## Op(basis(van(de(visuele(analyse,(mappering(en(klassering(van( de(waterinsijpelingen(worden(de(volgende(conclusies( voorgesteld:( ( 2.6a)#WAND#WEST#FASE#2,#DOORSNEDES#1_2_3#(tegen# tunnel,#zie#figuur#33,34#en#35)# # Op(niveau(P1(en(P3(werden(reeds(ernstige(waterinsijpelingen( vastgesteld(in(de(centrale(zone(en(naast(de(trap(noord.(De( wand(ligt(tussen(de(vide(van(de(tunnel(en(de(vide(van(de( parking.(Waterinsijpelingen(zijn(hier(bijgevolg(niet(te(wijten( aan(opstijgende(grondwater(maar(afkomstig(van(regenwater.( Deze(infiltraties(worden(veroorzaakt(door( waterdichtingsproblemen(bij(stortvoegen(en(scheuren(in(de( druklaag(met(als(gevolg(scheuring(van(de(waterdichting(tussen( tunnel(en(parking(en(tussen(dakplaat(en(betonnen(wanden(van( de(trap.( Op(niveau(P5,(onder(niveau(van(de(tunnel,(neemt(de( waterinsijpeling(opmerkelijk(toe.(Daar(veroorzaakt(het( opstijgend(grondwater(onder(de(funderingsplaat(van(de(tunnel( zeer(actieve(insijpelingen(door(slibwandlekken(en(stortvoegen.( Dit(is(bovendien(zichtbaar(in(twee(buizen((drainage?)(aanwezig( op(de(console(van(het(plafond((zie#figuur#45)# ( 2.6b)#WAND#OOST#FASE#2,#DOORSNEDES#4\5\6#(tegen# grond,#zie#figuur#36#en#37)# !

!

# Op(niveau(P1(werden(actieve(waterinsijpelingen(vastgesteld( rond(de(oude(trapkoker(tussen(trap(D(en(C.(Deze(worden( vermoedelijk(veroorzaakt(door(scheuring(van(de(waterdichting( tussen(dakplaat(en(betonnen(wanden(van(de(trap.( Op(niveau(P3(en(P5(komen(actieve(en(weinig(actieve( insijpelingen(voor.(De(oorzaak(daarvan(kan(vermoedelijk(( toegewezen(worden(aan(opstijgende(grondwater(en( lekdebieten(van(de(slibwand.(( ( 2.6c)#WAND#NOORD#FASE#2,#DOORSNEDE#7#(tegen#grond,# zie#figuur#38)## # Door(deze(wand(zijn(er(weinig(actieve(waterinsijpelingen(op( niveau(P5.(De(oorzaak(daarvan(kan(vermoedelijk((toegewezen( worden(aan(opstijgende(grondwater(en(lekdebieten(van(de( slibwand.( ( 2.6d)#ZONE#SPLITLEVELS,#DOORSNEDE#8#(zie#figuur#39)# # In(deze(zone(zijn(er(zeer(actieve(waterinsijpelingen(al(op( niveau(P1(en(P2((onder(dakplaat).(Dit(fenomeen(is(hier(zeker(te( wijten(aan(scheuring(van(de(waterdichting(veroorzaakt(door( zettingen(tussen(de(twee(verschillende(niveaus(en(hevig( bovengronds(vervoer((busstation).(Op(niveau(P3,P4(en(P5(nemen( de(waterinsijpelingen(inderdaad(af(vanaf(niveau(P4(!!( De(overvloedige(waterinsijpeling(wordt(vandaag(opgevangen( door(waterdichte(onderdaken(in(staal(met(afvoerkanalen(om(de( elektrische(cabines(te(beschermen.(

!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!

!

!

!

47(

bijlage 4

Parking(‘tZand(te(Brugge(:(Inventaris(van(waterinsijpelingen(en(schade( ( 2.6e)#WAND#WEST#FASE#2,#DOORSNEDE#9#(tussen#parking# en#tunnel#(zie#figuur#40)# # Op(niveau(P2(en(P4(van(het(gebouw(fase(2(zijn(er(ernstige( waterinsijpelingen(met(plasvorming(en(druppelend(zichtbaar( debiet.(Op(niveau(P2(is(dit(fenomeen(zeker(toe(te(wijzen(aan(de( scheuring(van(de(waterdichtingslaag(veroorzaakt(door( zettingen(van(de(twee(gebouwen((fase(2(en(tunnel)(en(aan( hevig(vervoer((busstation).(( ( 2.6f)#TUSSENWAND#FASE#2#en#FASE#4## # Tussen(de(gebouwen(fase(2(en(fase(4,(op(niveau(P2(is(de(wand(( droog.(Op(niveau(P4,(nemen(de(waterinsijpelingen(aanzienlijke( toe.(Het(niveau(P4(ligt(onder(het(tunnelniveau.(Deze(laatste( infiltraties(kunnen(bijgevolg(toegeschreven(worden(aan( waterdichtingsproblemen(van(de(stortvoegen(en(de( verbindingen(tussen(structuren(uitgevoerd(in(de(verschillende( bouwfasen.(Men(heeft(in(het(verleden(deze(infiltraties(al( behandeld(met(injecties(doch(zonder(succes.( ( 2.6g)#WAND#WEST#FASE#4,#DOORSNEDES#10#(tussen# parking#en#tunnel,#zie#figuur#41)# # Deze(wand(is(praktisch(droog.(Kleine(infiltraties(op(niveau(P2( laten(vermoeden(dat(problemen(in(de(waterdichtingslaag(door( scheuren(in(de(druklaag((zware(verkeerlast,(busstation)(zich( her(en(der(manifesteren.((

!

!

2.6h)##WAND#ZUID#FASE#4,DOORSNEDE#11#(tegen#grond,#zie# figuur#42)# # Op(niveau(P2((zijn((zichtbaar(hevige(infiltraties(tussen(wand(en( plafond,(juist(aan(de(voet(van(het(Concertgebouw.( Op(niveau(P4(neemt(de(waterinfiltratie(toe(langs(de(voeg(tussen( bouwfase(4(en(bouwfase(3.(Hier(kan(men(met(voldoende( zekerheid(de(waterdichtingsproblemen(toeschrijven(aan( stortvoegen(tussen(de(twee(bouwfasen(en(aan(kleine(zettingen( van(het(funderingssysteem(veroorzaakt(door(de( lastenverhoging(na(constructie(van(het(Concertgebouw.( ( 2.6i)##WAND#OOST#FASE#3,DOORSNEDE#12#en#TRAPHALL#A# FASE#4#DOORSNEDE#13#(tegen#grond,#zie#figuur#43#en#44)# # Op(deze(laatste(twee(doorsnedes(kan(men(spreken(van(een( combinatie(van(scheuren(in(de(waterdichtingslaag((niveau(P2)( en(van(opstijgende(grondwater((niveau(P4)( ( # #

!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!

!

!

!

48(

bijlage 4


2.7)#WATERINSIJPELINGEN:# REMEDIERINGEN# .( 2.7a)#REGENWATER#INFILTRATIES#DOORHEEN#DE# WATERDICHTINGSLAAG#OP#HET#DAK:#GEINTEGREERDE# AANPAK# # Uit(bovenvermelde(analyse(blijkt(dat(een(groot(deel(van(de( waterinsijpelingen(toe(te(schrijven(is(aan(regenwaterinfiltratie( doorheen((scheuren(in(de(waterdichtingslaag(op(het(dak.(Men( kan(bijgevolg(het(waterinsijpelingsdebiet(met(meer(dan(50%( teruggedringen(als(men(de(regenwaterinfiltratie(oplost.( ( Binnenin(de(parking(zelf(kunnen(enkel(injecties(met(PUR( uitgevoerd(worden.(Dit(blijft(echter(een(‘trial(and(error’( methode(gezien(men(niet(kan(weten(waarlangs(exact(het(water( infiltreert(in(de(parking.(Injecties(bieden(dus(hier(geen( sluitende(garantie(om(de(regenwaterinsijpelingen(op(te(lossen.( ( Rekening(houdend(met(de(natuur(van(de(fenomenen(is(een( nieuwe(waterdichtingslaag(bovendaks(prioritair.(Deze(dient( hoe(dan(ook(binnen(afzienbare(tijd(te(worden(vervangen(gezien( de(levensduur.( Bovendien,(urbanistisch(gezien,(geldt(de(parking(‘t(Zand(als(de( ‘inkom’(van(Brugge(ondergronds.(De(verharding(van(het(plein,( onderhevig(aan(slijtage(door(extra(intensief(gebruik((kermis,( markten,…)(vraagt(bijgevolg(degelijke(onderhoudsP(en( vervangingswerken.( !

!

Om(de(levensduur(van(de(ondergrondse(constructie(te( verlengen,(kan(de(waterdichting(bovendaks(slechts(duurzaam( vernieuwd(worden(van(buiten(uit.((Deze(ingreep(gaat( onvermijdelijk(samen(met(een(extra(investering(voor(de( volledige(heraanleg(van(het(publieke(domein.((Anderzijds(kan( men(in(een(logische(lange(termijn(visie(niet(denken(aan(de( vernieuwing(van(de(buitenaanleg(zonder(daarbij(de(kans(te( benutten(de(waterdichtingslaag(definitief((te(herstellen.( ( Met(andere(woorden:(de(problematiek(van(de(waterdichting(en( de(buitenaanleg(zijn(inherent(met(elkaar(verbonden(en(maken( deel(uit(van(een(totaalpakket(van(ingrepen.( Het(is(dus(verantwoord(te(denken(aan(een(globale(heraanleg( van(de(verharding(met(vernieuwing(van(de(waterdichting.( ( 2.7b)#VERNIEUWEN#VAN#DE#WATERDICHTINGSLAAG#OP# HET#DAK## # De(noodzakelijke(werken(om(de(diverse(infiltraties(van( regenwater(een(halt(toe(te(roepen(vergen(een(grote(investering.( Om(de(levensduur(van(de(parking((op(heden(+/P(33(jaar)(en(het( gebruik(van(de(parking(te(garanderen(voor(de(volgende( decennia(dienen(volgende(maatregelen(genomen(te(worden(:( ( P(vernieuwen(van(de(waterdichting(op(de(dakplaat,(aangeraden( wordt(techniek(met(EPDM(en(gietasfalt( P(aanbrengen(van(soepele(voegen(op(de(meest(kritieke(plaatsen.( (

!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!

!

!

!

49(

bijlage 4

Parking(‘tZand(te(Brugge(:(Inventaris(van(waterinsijpelingen(en(schade( ( De(oude(parking((1981)(heeft(een(dakoppervlakte( geprojecteerd(van(215(x(45(=(9.675(m².((Indien(men(deze( oppervlakte(vermeerderd(met(10(%((opstanden,(afdalend( gedeelte(langs(wandbalken,(etc..)(bekomt(men(een(totale(te( behandelen(oppervlakte(van(9675(m²(x(1,10(=(10.642(m².( Afhankelijk(van(de(heraanleg(area(kan(de(ingreep(tot(circa( 20.000m2(uitgebreid(worden((zie#figuur#1#studiegebied).# # De(kostprijs(voor(het(vernieuwen(van(de(waterdichting(kan(als( volgt(ingeschat(worden(:(( 1)(wegnemen(bestaande(verhardingen(:((((((((((((((((((((((((((((((15(€/m²( 2)(afgraven(tot(beschermbeton(:(variabel((((((((((((((((((((((((((((15(€/m²( 3)(verwijderen(bestaand(beschermbeton(en(roofing(:(((10(€/m²( 4)(nieuwe(waterdichting(EPDM(:((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((40(€/m²( 5)(beschermlaag(in(gietasfalt(:(((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((25(€/m²( TUSSENTOTAAL(VERNIEUWEN(WATERDICHTING((((((105€/m²(( (((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((( 6)(terug(aanvulling(zand/steenslag(:(((((((((((((((((((((((((((((((((((((15(€/m²( 7)(nieuwe(pleinverharding((incl(riolering/etc)(:(((((((((+/P(80(€/m²( (KOST(HERANLEG(PUBLIEK(DOMEIN((((((((((((((((((((((((((((((((((95€/m²( (afhankelijk(van(de(keuze(van(de(materialen)( ( FASERING(UITVOERING((+10%)((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((20€/m2( TOTAAL#KOST#DER#WERKEN:#########################################220€/m2# ( Bij(een(nieuw(te(plaatsen(waterdichting(kan(men(best(volgende( acties(ondernemen(:(

!

!

*(waterdichting(in(zones(met(opstanden(uitvoeren(zodat(op( later(tijdstip(gemakkelijk(kan(gedetecteerd(worden((zie#figuur# 46)# *(uitvoering(in(EPDM/Resitrix…( *(bescherming(met(gietasfalt(minimum(4(à(5(cm((zie#figuur#47)( ( (Op(dit(ogenblik(zijn(er(herstellingswerken(en(de(heraanleg(van( de(rijwegen,(fietspaden,(voetpaden(door(AVW((maart(2014(tot( september(2014).(Er(moet(aandacht(besteed(worden((aan(de( bestaande(waterdichting(aangezien(op(sommige(plaatsen(de( dakplaat(al(op(30P40(cm(diepte(t.o.v.(het(niveau(van(de( bestaande(verharding(te(zien(zal(zijn.( De(bestaande(waterdichting(bestaat(uit(een(dubbel(gekleefde( (half(los)(roofing(met(een(7(tal(cm(beschermbeton(erop( gegoten;(vermoedelijk(zal(de(beschermbeton(na(meer(dan(30( jaar(door(vorst(en(intens(gebruik(van(het(plein((markten,( attracties,(kermis,(etc..)(niet(meer(intact(zijn(met(mogelijks( beschadigingen(van(de(waterdichting.( De(meest(kritieke(te(onderzoeken(plaatsen(zijn(op(figuur#29a( aangeduid.(( ( Volgende(aanbevelingen(worden(voorgesteld(:( ( P(een(degelijke(waterdichting(plaatsen((eventueel(bij(voorkeur( EPDM()(met(gietasfaltbescherming((4(cm(minimum)( P(ter(plaatse(van(oplegvoegen(van(TTPelementen,(best(een( drietrapsvoeg(voorzien(om(een(soepele(beweging(van(de( dakplaatelementen(op(te(vangen((vermoedelijk(zullen(een(

!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!

!

!

!

50(

bijlage 4

Parking(‘tZand(te(Brugge(:(Inventaris(van(waterinsijpelingen(en(schade( ( aantal(TTPelementen(door(ongelijkmatige(belasting(Pvnl.(door( kermisattractiesP(onderling(gescheurd(zijn...)(( P(zone(oost(zijde(Stad(waterdichting(zijde(plein:(1(meter( vastkleven(om(later(te(kunnen(aansluiten(bij(heraanleg(plein(;( kant(terrassen(waterdichting(tot(aan(slibwand(uitvoeren( P(zijde(concertgebouw;(probleem(waterinfiltraties(aan(splitP level(en(HSPcabine(zeker(verifiëren(ter(plaatse.( P(De(waterdichting(best(aanbrengen(in(vakken(van(max(6(meter( met(opstandjes;(zo(kan(later(gemakkelijk(geverifieerd(worden( waar(water(zou(kunnen(binnendringen(( P(indien(een(nieuwe(waterdichting(aangebracht(wordt,(wordt( tevens(aangeraden(een(aantal(proefvakken(met(water(te(vullen( om(minstens(een(paar(dagen(te(detecteren(op(infiltratienazicht.( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( !

!

(

!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!

!

Figuur(46:(waterdichting(compartimentering( (

!

!

(

51(

bijlage 4

Parking(‘tZand(te(Brugge(:(Inventaris(van(waterinsijpelingen(en(schade( ( (

(( ( 2.7c)#ONDERGRONDSE#WATERINSIJPELINGEN## ( Ondergrondse(waterinsijpelingen(worden(gewoonlijk(door( middel(van(injecties(gerepareerd.(In(verschillende(zones( werden(deze(technieken(al(toegepast.(Doch(zonder(succes.(De( waterinsijpeling(door(grondwater(is(nog(zeer(actief(in(de( laagste(verdiepingen((P4(en(P5)(op(wanden(tegen(de(grond(en(in( de(voegen(tussen(de(bouwfases.( De(investering(voor(injecties(zal(ook(aanzienlijk(zijn(omwille( van(de(volgende(ingrepen(:( P(verwijderen(van(de(voorzetmuren(om(inspectie(toe(te(laten.(( P(toepassen(van(injectietechnieken(waarbij(men(op(voorhand( niet(kan(zeggen(welke(slaagkans(ze(zullen(hebben((injecties( met(PUR(schuim((éénP(of(tweecomponenten)(in( slibwandvoegen,(aansluitingen(wandbalken,(consoles(enz.( P(de(perimetrische(vloergoten(constructie(verbeteren(en( vergroten(met(zaagsnede(en(behandeling(met(teer( P(de(verticale(afvoerleidingen(verhogen(in(aantal((pvc(of(geberit( pet)(alle(+/P(15(meter(met(afvoer(naar(pompputten( P(bouwen(van(nieuwe(voorzetwanden/gordijnen( P(jaarlijks(onderhoud(afvoersysteem( ( 2.7d)#ALTERNATIEVE#INGREPEN:#GEINTEGREERDE# AANPAK# Men(zou(een(definitieve(ontmanteling(van(de(voorzetwanden( kunnen(voorzien(zodat(de(slibwanden(en(wandbalken(‘bloot’( komen(te(liggen.(

( Figuur(47:(detail(waterdichting(TV(191(maart(1994( (

!

!

!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!

!

!

!

52(

bijlage 4

Parking(‘tZand(te(Brugge(:(Inventaris(van(waterinsijpelingen(en(schade( ( Esthetisch(zijn(zichtbaar(gezandstraalde(slibwanden(voldoende( kwalitatief.(( Op(die(manier(zal(men(een(beter(inzicht(krijgen(hoe,(met(welke( snelheid,(enz.…(het(water(binnendringt(in(de(parking(en,(in(het( geval(van(onaanvaardbare(debieten,(welke(de(toe(te(passen( maatregelen(kunnen(zijn(zonder(bijkomende(afbraakkosten.( ( Grondwaterinsijpeling(op(zich(heeft(geen(schadelijke(invloed( voor(zover(het(de(aangetaste(materialen(niet(doet(roesten.( In(dit(geval(werd(vastgesteld(dat(op(verschillende(plaatsen(de( technische(uitrustingen((ventilatiekanalen,(leidingen,….)( worden(aangetast(door(roestvormingsfenomenen.( Deze(technische(omvangrijke(elementen(moeten(aan(de( wanden(hangen,(buiten(het(bereik(van(de(voertuigen,(om(een( minimum(netto(hoogte(van(2,00m(boven(de(circulatiezones(te( kunnen(garanderen.(Grondwaterinsijpeling(moet(dus(gezien( worden(in(relatie(met((verweringsfenomenen(van(de( technische(uitrusting.(Men(moet(ook(in(dit(geval(een( geïntegreerde(ingreep(en(duurzame(oplossing(voorzien.( Lekdebiet((van(slibwanden(kunnen(aanvaardbaar(zijn(onder( bepaalde(randvoorwaarden((zie#paragraaf#2.1).( Zoals(reeds(aangehaald(zijn(de(vorige(pogingen(om(door( injecties(de(grondwaterinsijpelingen(doorheen(slibwanden(en( stortvoegen(te(stoppen(met(injecties(niet(gelukt.(De(gebruikte( bouwtechnische(oplossingen((voor(slibwanden(in(de(jaren(’80( (zie#paragraaf#1.1)(zonder(een(waterdichte(PVCPvoegband( tussen(de(panelen((zoals(heden),(de(zettingen(en( waterdichtingsdefecten(langs(de(voegen(tussen(bouwfasen((zie# figuur#2),(of(de(waterdichtingsproblemen(doorheen(de(voeg( !

!

tussen(funderingsplaat(en(slibwanden(zijn(moeilijk( controleerbaar(via(injecties.(Indien(deze(infiltraties(niet( afnemen(in(de(tijd((zie#hoofdstuk#2.1b)(moet(men(met(deze( defecten(eigen(aan(de(constructie(omgaan.( Een(oplossing,(al(toegepast(in(deze(parking,(is(het(voorzien(van( afvoersystemen(via(vloergoten(en(afvoerbuizen.(Dit(systeem(is( niet(altijd(efficiënt(als(het(water(langs(het(plafond(druppelt(tot( op(een(zone(van(wagens.(Daarenboven(is(er(de(moeilijkheid(om( een(op(hoogte(geplaatst(afvoersysteem(toe(te(voegen(en( efficiënt(te(onderhouden((zie#figuur#48#en#paragraaf#2.4b.)( ( Men(kan(zich(afvragen(hoe(grote(lekkage(fenomenen,(die(de( technische(uitrusting(aantasten(en(verweren,(op(een(duurzame( manier(op(te(lossen.( ! De(ventilatiekanalen(en(vloergoten(zouden(grondig(moeten( herzien(worden(zowel(in(tracé(als(in(concept.( Het(ventilatiesysteem(is(vandaag(gebaseerd(op(verouderde( rookafvoerkanalen.(Het(zou(kunnen(vervangen(worden(door( een(hedendaags(gestuurd(ventilatiesysteem.(Dit(systeem,( gebaseerd(op(een(gestuurde(ventilatiestroming(in(de(parking,( werkt(zonder(kanalen.(De(luchtstroming(wordt(door( ventilatoren(en(mobiele(rookgordijnen((die(de( rookcompartimenten(bepalen)(gestuurd.(De(ventilatoren(met( zeer(beperkte(hoogte(kunnen,(op(afstand(van(de( vochtproblemen,(tussen(de(ribben(van(de(TT(elementen( geplaatst(worden.(Het(gestuurd(ventilatiesysteem(biedt(slechts( een(minimum(aan(onderhoud.(

!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!

!

!

!

53(

bijlage 4

Parking(‘tZand(te(Brugge(:(Inventaris(van(waterinsijpelingen(en(schade( ( Om(de(door(kleppen(gestuurde(ventilatietoevoer(en(Pafvoer(te( kunnen(realiseren,(moeten(echter(nieuwe(ventilatie(openingen( gecreëerd(worden(in(de(dakplaat.((( Over(de(mogelijkheid(om(deze(nieuwe(ventilatie(openingen(te( realiseren(tot(op(pleinniveau,(natuurlijke(lucht(en(licht(tot(de( ondergrondse(niveaus(binnen(te(brengen:(zie(conclusie(op( paragraaf#4.( ( 2.7#e)#ECOLOGISCHE#MEERWAARDE:#GROENE#WANDEN# ( Naast(het(verwijderen(van(de(technische(uitrustingen(langs(de( slibwanden(en(het(vervangen(van(het(bestaande( ventilatiesysteem(door(een(onderhoudsvriendelijk(gestuurd( ventilatiesysteem,(denken(we(tevens(aan(een(duurzaam( gebruik(van(het(lekdebiet(als(natuurlijk(irrigatiesysteem(voor( “groene$wanden”.(( Groene(wanden(zijn(verticale(begroeiingen(met(aangepaste( planten(op(een(capillair(irrigatiesysteem.(De(groene(wanden( kunnen(gebruikt(worden(om(het(lekwater(te(absorberen.(Op( deze(manier(kan(het(oplossen(van(een(technisch(probleem(een( esthetische(en(ecologische(meerwaarde(creëren.( De(groene(wanden(worden(heden(meer(en(meer(gebruikt((als( natuurlijke(systeem(om(de(luchtkwaliteit(van(binnenruimten(te( verbeteren.(De(uitstoot(van(CO2(en(fijn(stof(binnen(de( ondergrondse(parkings(en(het(afvoeren(daarvan(via(het( ventilatiesysteem(in(een(stedelijk(gebied(kan(aanmerkelijk( verbeterd(worden(door(het(toepassen(van(groene(wanden.(( ( ( !

!

( (

( Figuur(48:(moeilijk(onderhoud(van(op(hoogte(geplaatst( waterafvoersystemen( # # # # #

!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!

!

!

!

54(

bijlage 4


# !

!

!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!

!

!

!

55(

bijlage 4


3)#BETONTOESTAND#

#

# # #

!

!

!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!

!

!

!

56(

bijlage 4


3.1)#BETONAANTASTING:#ALGEMEEN# SITUERING## ( Alhoewel(er(op(het(eerste(zicht(geen(betonaantasting(werd( vastgesteld((buiten(sporadisch(op(een(aantal(plaatsen(die(in(het( rapport(verderop(besproken(zullen(worden)(heeft(het(toch(zin( om(een(onderzoek(te(plegen(naar(eventuele(betonaantastingen.( Hierna(volgt(een(meer(wetenschappelijke(beschrijving(van(het( fenomeen,(in(de(volksmond(‘betonrot’(genoemd,(de(mogelijke( onderzoeken(en(de(mogelijke(remediëring.( ( 3.1a)#CARBONATATIE# # De(roestvorming(en(de(bijbehorende(betonschade(wijzen( vermoedelijk(op(carbonatatie(van(het(beton(door(een( gebrekkige(betondekking.(( Voor(het(ontstaan(van(roestvorming(op(wapeningsstaal(is(het( immers(noodzakelijk(dat(voldaan(is(aan(alle(volgende( voorwaarden:( PDoorbreken(van(de(passiverende(laag(rond(de( wapeningsstaaf( PDit(doorbreken(vindt(plaats(wanneer(de(alkaliniteit(van(het( beton(gedaald(is(tot(pH(8(à(9.( PAanwezigheid(van(zuurstof( PAanwezigheid(van(vocht( Normaal(gezien(is(het(beton(rond(de(wapeningsstaaf(sterk( alkalisch((pH(12(à(13)(waardoor(de(aanwezige(wapening(op( natuurlijke(wijze(beschermd(wordt(tegen(wapeningsroest.((De( !

!

alkaliniteit(van(het(beton(kan(echter(dalen(door(inwerking(van( CO2(vanuit(de(atmosfeer(volgens(de(reacties:( CO2(+(H2O(⇆H2CO3( CaO(+(H2O(⇆(Ca(OH)2(( H2CO3+(Ca(OH)2(+(H2O(→(CaCO3((onoplosbaar)(+(2H2O((pH(=(±( 8)( (Hierbij(wordt(het(calciumhydraat((Ca(OH)2)(aanwezig(in(het( beton(omgezet(in(kalksteen((CaCO3)(waardoor(de(pHPwaarde( afneemt.((Dit(leidt(uiteindelijk(tot(een(uniform(verlies(aan( passivering.((Dit(fenomeen(wordt(“carbonatatie”(van(het(beton( genoemd.((Carbonatatie(is(een(traag(diffusieproces(dat(na( verloop(van(tijd(stabiliseert(op(een(bepaalde(diepte((=(de( carbonatatiediepte).((( De(carbonatatiediepte(wordt(gemeten(door(de(opengespleten( betonkern(te(besproeien(met(fenolftaleïne.((Fenolftaleïne( verkleurt(bij(een(pHPwaarde(groter(dan(9.((Indien(de( fenolftaleïne(niet(verkleurt,(is(dat(een(indicatie(dat(het(beton( gecarbonateerd(is(en(dat(zijn(passiverende(werking(tegen( roestvorming(van(de(wapening(verdwenen(is.(( ( 3.1b)#CHLORIDENSCHADE#(zie#figuur#49)# # Chloriden(op(zich(vormen(geen(bedreiging(voor(het(beton.((Ze( kunnen(wel,(wanneer(ze(in(grote(hoeveelheden(nabij(de( wapeningen(aanwezig(zijn,(tot(depassivatie(van(de(wapening( leiden.((Initieel(zijn(dit(kleine(plaatsen((putjes)(waar(het(ijzer(in( oplossing(gaat(onder(de(vorm(van(FePionen((aan(de(anodische( plaatsen).((De(vrije(ClPionen(stelen(immers(de(positieve(FeP ionen(uit(de(laag.((

!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!

!

!

!

57(

bijlage 4

Parking(‘tZand(te(Brugge(:(Inventaris(van(waterinsijpelingen(en(schade( ( ( ((

( Figuur49:(Putcorrosie(in(agressieve(omgeving(

(

( Met(andere(woorden(de(beschermende(passiveringslaag(wordt( slechts(op(discrete(punten,(met(name(aan(de(anode,( doorbroken.((Daar(waar(het(kathodische(proces(plaatsvindt,( blijft(de(passiveringslaag(intact,(vandaar(de(naam(putcorrosie.(( Bij(dit(proces(handelen(de(chloriden(als(katalysator.((Ze(nemen( deel(aan(en(versnellen(het(proces,(maar(worden(niet(verbruikt.( Bijkomend(zijn(chloriden(hygroscopisch:(ze(onttrekken( waterdamp(uit(de(lucht,(zelfs(als(deze(tamelijk(droog(is,( waardoor(ze(omstandigheden(creëren(die(corrosie(bevorderen.((( !

!

ChloridePaantasting(van(beton(zou(hier(aanwezig(kunnen(zijn( door(het(gebruik(van(dooizouten(of(meegevoerd(door(de(zilte( zeelucht.((Het(is(tevens(niet(uit(te(sluiten(dat(er(ten(tijde(van(de( bouw((jaren(70)(geopteerd(werd(om(een(chloridenhoudende( bindingsversneller(toe(te(passen.( De(bindingsversnellers((CaCl2)(die(nu(niet(meer(mogen( toegepast(worden,(zijn(in(de(jaren(zeventig(veel(gebruikt.((De( productievraag(was(groter(dan(het(aanbod.((Er(werd(bijgevolg( door(de(bouwwereld(voortdurend(gezocht(naar(snellere( productieP(en(bouwmethoden.((Ook(het(prefabriceren(was(in( volle(bloei.((De(fabrieken(konden(de(vraag(maar(nauwelijks( bijbenen.(Daarom(is(toen(voor(de(productie(van(betonnen( elementen(geopteerd(voor(het(gebruik(van(een( bindingsversneller.((Het(was(een(vlokachtige(stof(die(in(water( diende(opgelost(te(worden(en(vervolgens(door(het(beton(moest( worden(gemengd.((Het(beton(werd(er(veel(sneller(hard(door.( Door(deze(toevoegstof(was(het(mogelijk(de(productie(van(een( dag(te(verdubbelen.( ( 3.1c)#PRELIMINAIRE#ANALYSE#VAN#BETONNEN# STRUCTUUR## # Klassiek(wordt(een(preliminaire(analyse(van(betontoestand( met(het(volgende(programma(uitgevoerd(om(de(eventuele( aanwezigheid(van(carbonatatie(of(van(chloridenschade(vast(te( stellen:( PVisuele(inspectie(+(bekloppen( POntnemen(van(boorkernen( PBesproeien(fenolftaleïne((carbonatatiediepte)(

!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!

!

!

!

58(

bijlage 4

Parking(‘tZand(te(Brugge(:(Inventaris(van(waterinsijpelingen(en(schade( ( PBepalen(chlorideprofiel(op(3(dieptes( PBepalen(DSSG(en(poriëngehalte((kans(op(binnendringen(P schadelijke(stoffen,(controle(verdichting)( PBepalen(druksterkte/elasticiteitsmodulus( PBepalen(cementgehalte(en(cementtype( ( 3.1#d)#BIJKOMENDE#LABO#ONDERZOEK## # Indien(nodig,(na(de(preliminaire(analyse,(wordt(een(beperkt( onderzoek(uitgevoerd(waarbij(een(aantal(kernen(worden( geboord(ter(kwantitatieve(en(kwalitatieve(bevestiging(van(het( probleem.( Verder(kan(men(naar(een(breder(onderzoek(overgaan((en(dit( zeker(omwille(van(de(omvang(van(de(parking)(door(een( uitgebreide(reeks(kernen(te(ontnemen(zodat(men(statistisch( een(meer(relevant(beeld(heeft(van(de(omvang(van(de(eventuele( schade.(( ( 3.1e)#BETONHERSTELLING# ## Na(analyse,(bij(het(vaststellen(van(carbonatatie(en/of( chloridenschade,(worden(de(herstellingswerken(van(betonnen( elementen(gewoonlijk(volgens(het(volgende(programma( uitgevoerd:( PWegnemen(loszittend(beton( PVrijleggen(aangetaste(wapening( PStralen(en(coaten(wapening(( PEventueel(bijlegwapening(ter(vervanging(verdwenen(sectie(of( opgelijmde(wapening( !

!

PAanbrengen(impregneermiddel(ter(verhoging(pH(beton(=( realkaliseren( PAanbrengen(chloridebindend(middel((indien(nodig)( PAanbrengen(opofferingsanodes((passieve(kathodische( bescherming)( PAanbrengen(hydraulische(polymeergemodificeerde( herstelmortel( # 3.1f)#VOORLOPIGE#BESLUITEN#EN#VOORSTEL# PROEFPROGRAMMA## # Op(basis(van(de(visuele(vaststellingen(kan(gesteld(worden(dat( de(voornaamste(oorzaak(van(de(waargenomen(betonaantasting( carbonatatie(van(het(beton(is(door(een(beperkte(betondekking.( Visueel(zijn(er(geen(sporen(zichtbaar(van(chloride( geïnduceerde(betonaantasting.((Dit(is(evenwel(niet(volledig(uit( te(sluiten(daar(er(tot(op(heden(dooizouten(gebruikt(worden(die( door(het(inrijden(van(de(personenwagens(meegebracht(worden( in(de(parking.(( Tevens(zou(er(een(aanvoer(kunnen(zijn(van(chlorides(in(de(zilte( zeelucht(afkomstig(van(de(kust.( Bovenstaande(zou(kunnen(bevestigd(worden(door(het( uitvoeren(van(laboratoriumonderzoeken(op(boorkernen( ontnomen(uit(de(structuur.((( Van(de(ontnomen(kernen(wordt(naast(het(bepalen(van(de( druksterkte(en(poriëngehalte(tevens(carbonatatiediepte(en(de( aanwezigheid(van(chlorides(bepaald.((( Van(een(aantal(kernen((5)(wordt(bijkomend(een(chlorideprofiel( opgesteld(zodat(kan(vastgesteld(worden(of(de(eventuele(

!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!

!

!

!

59(

bijlage 4

Parking(‘tZand(te(Brugge(:(Inventaris(van(waterinsijpelingen(en(schade( ( chloridevervuiling(extern(of(intern(is.((Bijkomend(wordt(ook(de( gebruikte(cementsoort(en(het(cementgehalte(bepaald(zodat(het( chloridegehalte(aan(het(cementgehalte(kan(gerelateerd( worden.( ( #

3.2)#VISUELE#INSPECTIE#

### Tijdens(de(rondgang(werd(op(geen(enkele(plaats( 'instortingsgevaar'(vastgesteld.(Het(hier(waargenomen( schadebeeld(is(klassiek.(De(graad(van(verval(en/of(verwering( wordt(hieronder(in(kaart(gebracht,#(zie#figuur#50,51,52,53#en# 54)(waarbij(de(toestand(van(het(beton(visueel(in(een(aantal( categorieën(werd(ondergebracht(gaande(van(:( Grove(aantasting(die(de(stabiliteit(mogelijk(in(het( gedrang(brengt(( • Betonaantasting(waarbij(wapening(zichtbaar(is(en(die(de( stabiliteit(mogelijk(in(het(gedrang(brengt( • Oppervlakkige(aantasting(waarbij(wapening(niet( zichtbaar(is( • Aantasting(door(waterinsijpeling((mosvorming,( kalkaanslag,…)( • Lichte(scheurvorming( • Punctuele(aantasting( • Verwering/veroudering( Het(spreekt(voor(zich(dat(bij(deze(categorieën(er(zich( verschuivingen(kunnen(voordoen(in(de(aard(van(de(schade.((( •

!

!

( 3.2a)#GROVE#AANTASTING#(zie#figuur#55)( Grove(aantasting(impliceert(in(principe(een(directe(aanpak(van( de(schade(omdat(ze(de(stabiliteit((mogelijk)(in(het(gevaar( brengt.( Sommige(aantastingen(kunnen(er(toe(leiden(dat(betonschilfers( of(grovere(stukken(loskomen(en(een(direct((val)gevaar( opleveren(voor(personen.( In(principe(kan(het(gebeuren(dat(dit(fenomeen(van(vallende( brokstukken(optreedt(bij(de(meeste(schadegevallen.( Een(kordate(controle((met(afkloppen(van(het(dubieuze( bouwonderdeel)(dringt(zich(op.( 3.2b)#BETONAANTASTING#WAARBIJ#WAPENING# ZICHTBAAR#IS#(zie#figuur#56)# In(principe(leunt(dit(schadegeval(dicht(aan(bij(geval(3.2.a.(Grove( aantasting,(want(ook(hier(kan(het(gevaar(voor(instabiliteit(zich( wel(in(een(nabije(toekomst(manifesteren.( Het(valt(aan(te(bevelen(deze(schadegevallen(ook(direct(aan(te( pakken.( (( 3.2c)#OPPERVLAKKIGE#AANTASTING#WAARBIJ#WAPENING# NIET#ZICHTBAAR#IS#(zie#figuur#57#en#58)# We(hebben(hier(te(maken(met(een(aantasting(van(de(betonhuid.( Dit(schadegeval(kan(snel(degraderen(naar(schadegeval(3.2b.( Sommige(schadegevallen(geven(blijk(van(een(vroegere( reparatie(en/of(cementering(die(geplaatst(werd.(

!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!

!

!

!

60(

bijlage 4

Parking(‘tZand(te(Brugge(:(Inventaris(van(waterinsijpelingen(en(schade( ( In(de(toekomst(te(blijven(controleren(en(actie(nemen(tot(herstel( indien(dit(nodig(blijkt.( ( 3.2c)#AANTASTING#DOOR#WATERINSIJPELING# (MOSVORMING…)#(zie#figuur#59)# ( Het(betreft(hier(vooral(afzetting(en(vorming(van(mos,(kalk,(ed.( Men(zou(dit(eenvoudig(kunnen(verwijderen(door( waterbespuiting(onder(druk(en/of(aanbrengen(van(een( moswerend(product.(Gezien(dit(fenomeen(terugkerend(is,(zal( de(procedure(tot(onderhoud(geregeld(moeten(uitgevoerd( worden.(In(feite(brengt(dit(fenomeen(geen(direct(gevaar(met( zich(mede(voor(de(structuur(op(zich,(doch(wordt(gewezen(op( het(onesthetische(aspect.(Wel(dient(nagegaan(of(er(onder(de( moslaag(geen(andere(schadegevallen(verborgen(zitten.(( ( 3.2d)#LICHTE#SCHEURVORMING#(zie#figuur#60)# Op(een(aantal(prefabelementen(zijn(krimpscheuren(zichtbaar( die(momenteel(vervuild(aftekenen.((Deze(scheurtjes(werken(als( capillairen(en(zuigen(het(met(stof(vervuilde(water(naar(binnen.(( Na(verdampen(van(het(water(blijft(er(een(vervuilde(scheur( achter.((De(scheurwijdte(hier(is((voorlopig(nog)(structureel( onbelangrijk((kleiner(dan(0,3mm),(maar(de(aftekening(is( esthetisch(minder(mooi.((( De(lichte(scheurvorming(van(sommige(constructieonderdelen( kan(zijn(oorzaak(vinden(in(diverse(fenomenen(:( PKrimp(van(beton(door(temperatuursinvloeden( PLichte(schade(tijdens(monteren(destijds(

!

!

PToelaatbare(scheurvorming(eigen(aan(doorbuiging(of( vervorming(van(het(element( PScheurvorming(door(ongelijkmatige(belasting(( PScheurvorming(tussen(geprefabriceerde(TTPelementen( (loskomen(van(de(druklaag(–(acute(gevallen(vastgesteld(ter( plaatse)( Deze(lichte(scheurvorming(dient(men(wat(grootte(en( scheurwijdte(betreft,(in(de(toekomst(blijvend(onder(controle(te( houden.(Normaliter(zijn(voor(dergelijke(constructies( scheurwijdten(toelaatbaar((volgens(vigerende(normen)(van(0,2( tot(0,3(mm.(In(de(scheurtjes(kan(zich(weliswaar(water(ophopen( wat(bij(vriesweer(kan(leiden(tot(openbarsten.( Het(aanbrengen(van(een(coating(of(eventueel(een( hydrofoberende(behandeling(na(een(reiniging(kan(de( esthetische(schade(naar(de(toekomst(toe(beperken.( ( 3.2#e)#PUNCTUELE#AANTASTING#(zie#figuur#61)( Er(werd(vastgesteld(dat(er(her(en(der,(doch(niet( noemenswaardig(veel,(gevallen(van(putcorrosie(aanwezig(zijn.( Dit(fenomeen(wordt(in(hoofdstuk(betonherstelling(besproken.( In(principe(niet(direct(een(gevaar,(doch(gezien(de(geringheid( van(optreden,(best(te(herstellen.( ( 3.2#f)#VERWERING/VEROUDERING#(zie#figuur#62)# Het(verouderingsproces(van(de(ondergrondse(parking(valt(op( zich(nogal(mee.(Er(is(de(normale(slijtage(eigen(aan(de(beton.( We(merken(ook(op(dat(er(al(diverse(herstellingen(gebeurd(zijn.( Twee(items(zijn(wel(op(korte(termijn(aan(te(pakken(:( 1)(verwering(van(de(polybeton(door(impact(banden(voertuigen,(

!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!

!

!

!

61(

bijlage 4

Parking(‘tZand(te(Brugge(:(Inventaris(van(waterinsijpelingen(en(schade( ( dit(fenomeen(wordt(hoogstwaarschijnlijk(nog(versneld(in(de( winterperiode(door(aanwezigheid(van(dooizouten(in(het( smeltwater;( 2)(degradatie(van(de(beton(hoofdzakelijk(aan(de(draagbalkenP wandbalken((bv.(inPen(uitritten(kant(tunnel)( ( 3.2g)#AFWERKINGSSCHADE#(zie#figuur#63)( Het(betreft(hier(voornamelijk(oppervlakkige(schade(door( normaal(gebruik(zoals(:( P(vloerschade(door(bandensporen(van(voertuigen((dooizouten)( P(beperkt(vandalisme(–(graffiti(( P(afslijting(schilderwerk(op(vloeren(door(personen( P(plaatselijke(plafondschade# # 3.2h)#ANDERE#ELEMENTEN#(zie#figuur#64)( De(metalen(leuningen(in(de(parking(zijn(in(goede(staat(met( uitzondering(van(soms(plaatselijke(roestvorming,(beschadiging( en(afschilfering(van(de(verf.( Tijdens(de(rondgang(kon(her(en(der(ook(mosgroei(en( kalkaanslag(op(metselwerk(en(beton(waargenomen(worden.(

!

!

Wat(deze(fenomenen(betreft(dient(enerzijds(waterinsijpeling( zoveel(mogelijk(vermeden(te(worden.( Een(reiniging((hogedruk,(gecombineerd(met(een(biocide)(kan( hier(volstaan.((Door(achteraf(een(coating(aan(te(brengen((of(een( hydrofoberende(behandeling)(wordt(toekomstige(mosgroei( vermeden(of(op(zijn(minst(uitgesteld.( Anderzijds((kan(na(de(reiniging((met(biocide)(,(een( carbonatatiewerende(coating((voorzien(worden(om( toekomstige(verweringen(van(betonnen(elementen((te( vermijden(of(uit(te(stellen.((( # 3.2i)#ONDERHOUD# In(principe(zou(jaarlijks(een(rapport(moeten(opgemaakt( worden(waarbij(in(tabelvorm(de(schadegevallen(opgelijst( worden(en(waarbij(een(inschatting(gemaakt(wordt(van(de( hoeveelheid((in(dm²,(lm,(m²)(zodat(een(prijsofferte(voor(herstel( kan(opgevraagd(worden.( De(meeste(schadegevallen(zijn(afkomstig(van(water( voorkomend(van(insijpelend,(stagnerend(of(afvloeiend(water,( eigen(aan(het(gebruik(van(de(parking.

!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!

!

!

!

62(

bijlage 4


# Figuur(50:(betonverwering(niveau(P1( !

!

!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!

!

!

!

63(

bijlage 4


#

Figuur(51:(betonverwering(niveau(P2# !

!

!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!

!

!

!

64(

bijlage 4


#


!

!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!

!

!

!

65(

bijlage 4


#


!

!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!

!

!

!

66(

bijlage 4


#


!

!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!

!

!

!

67(

bijlage 4


# Figuur(55:(grove(aantasting( #

# Figuur(56:(betonaantasting(waarbij(wapening(zichtbaar(is( #

#

!

!

!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!

!

!

!

68(

bijlage 4


# Figuur(57:(betonaantasting(waarbij(wapening(niet(zichtbaar(is( #

# Figuur(58:((oppervlakkige(aantasting(waarbij(wapening(niet( zichtbaar(is(

#

!

!

!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!

!

!

!

69(

bijlage 4


# Figuur(59:(aantasting(door(waterinsijpeling((mosvorming…)( #

( Figuur(60:(lichte(scheurvorming( #

(

#

!

!

!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!

!

!

!

70(

bijlage 4


#

Figuur(61:(punctuele(aantasting#

# Figuur(62:(verwering/veroudering#

# !

!

!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!

!

!

!

71(

bijlage 4


Figuur(63:(afwerkingsschade# #

#

Figuur(64:(andere(elementen# #

#

# !

!

!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!

!

!

!

72(

bijlage 4


3.3)#MOGELIJKE#OORZAKEN#EN# REMEDIERING#! Algemeen(stelt(er(zich(op(geen(enkele(plaats(acuut( instortingsgevaar(ten(gevolge(van(betonrot(of(andere( toestanden(van(instabiliteit.(( Wel(worden(vier(vaststellingen(gedaan(waar(zich(op(korte( termijn(een(herstelling(opdringt(:( ( 3.3a)#SCHEUREN#IN#DRUKLAAG# (( In(de(bestaande(parking:((oudste(gedeelte(fase(2)(bepaalde( voegen(tussen(TTPelementen,(waarbij(de(druklaag(volledig( gescheurd(is((zie#figuur##65)( ( 3.3b)#SCHEUREN#KEERMUREN# ( In(de(nieuwste(parking(onder(het(concertgebouw:((fase(4)( gescheurde(prédallen(aan(inrit((abonnees)(en(om(de(hoek((zie# figuur#66)# ( 3.3c)#STRUCTURELE#SCHEUREN# ( Gescheurde(konzool(aan(doorgang(uitbreiding(parking(naar( parking(concertgebouw((zie#figuur#67)( ( Tijdens(de(diverse(rondgangen(werden(aantastingen(en( verouderingen(vastgesteld(in(diverse(gradaties((zie#paragraaf(

!

!

3.2)(gaande(van(aantastingen(met(voorlopig(geen(gevaar(voor( de(stabiliteit(over(punctuele(aantastingen(tot(verweringsP(en( verouderingsverschijnselen.( Alle(elementen(die(een(aanpak(vergen(werden(in(bijlage( opgelijst(in(een(fotodossier.(( ( 3.3d)#VLOER#EN#PLAFOND#BEKLEDINGEN#(zie#figuur#68)( ( Op(termijn(moeten(de(gescheurde(naden((van(de(TTPelementen( hersteld(worden(door(middel(van(plaatsing(van(metalen(“L”( hoekprofielen.(Bijkomend(dient(de(polybeton(behandeld( (dooizouten)(en(onderhouden(te(worden(op(basis(van( epoxybehandelingen((zie#figuur#80)( Voor(de(plafonds(kunnen(schilderwerken(en(plaatselijke( herstellingen(van(de(beton(geprogrammeerd(worden,(met(het( dichtmaken(van(elektrische(perforaties((en(andere(openingen)( doorheen(de(dakplaat.( ( ( ( ( ( ( (

!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!

!

!

!

73(

bijlage 4


(

Figuur(65:(scheuren(in(druklaag( (

Figuur(66:(scheuren(in(keermuur( (

(

(

!

!

!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!

!

!

!

74(

bijlage 4


(

Figuur(67:(structurele(scheuren( (

Figuur(68:(scheuren(in(polybeton( (

(

( (

!

!

!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!

!

!

!

75(

bijlage 4


(

4)#CONCLUSIES#EN#GEINTEGREERDE#VISIE# (

(

( !

!

!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!

!

!

!

76(

bijlage 4

Parking(‘tZand(te(Brugge(:(Inventaris(van(waterinsijpelingen(en(schade( ( In(dit(hoofdstuk(worden(de(verschillende(technische(aspecten( samengebracht(met(een(totaalvisie(omtrent(het(publiek( domein.(Door(de(verbondenheid(van(de(fenomenen(met(elkaar( en(met(het(maatschappelijke(karakter(van(de(publieke(ruimte,( is(het(essentieel(een(optimalisatie(van(kosten,(een(duurzame( investeringsstrategie(zonder(overlappingen(en(een(maximaal( resultaat(in(kwaliteit(en(toegevoegde(waarden(na(te(streven(.(( ( Wellicht(zullen(de(ingrepen(en(investeringen(moeten(gefaseerd( worden.(Men(moet,(in(eerste(instantie(een(maximale(aandacht( besteden(aan(de(definitie(van(de(prioriteiten,(maar(ook(aan(de( effectiviteit(van(de(investeringen(op(lange(termijn.(In(het( bijzonder(moet(vermeden(worden(dat(men(bij(op(elkaar( volgende(ingrepen(moet((terugkomen(op(reeds(uitgevoerde( werken.(( Een(geïntegreerd(kader(d(at(al(de(aspecten(coördineert(en( situeert(in(een(duidelijk(plan(van(aanpak(is(dus(essentieel(( (

4.1)#‘tZAND#TE#BRUGGE,#ONTHAAL# VOOR#WERELDERFGOED# #

Stedenbouwkundig(fungeert(‘t(Zand(plein(letterlijk(en(figuurlijk( als(“onthaal”(voor(de(historisch(centrum.(Gesitueerd(op( wandelafstand(van(het(erfgoed(is(het(de(plek(waar(men( aankomt,(afspreekt,(parkeert,(iets(drinkt….De(recente(bouw( van(het(Concertgebouw(als(motor(van(het(culturele(leven,(de( wekelijkse(markt,((de(kermis(en(andere(evenementen,(de(

!

!

aanwezigheid(van(het(busstation(en(van(de(grootste(stedelijke( parkeerfaciliteit,(maar(ook(de(makkelijk(toegankelijkheid(van( het(plein(voor(iedereen,(de(privé(terrassen(en(horeca( faciliteiten,(maken(van(‘t(Zand(één(van(de(belangrijkste(en( strategische(publieke(infrastructuren(van(de(Stad.( (

4.2)#REFERENTIEKADER#EN# AMBITIENIVEAU#

# Het(plein(heeft(altijd(bestaan(in(de(historische(structuur(van(de( Stad.(Het(huidige(ruimtelijke(kader(is(het(resultaat(van(een( lange(evolutie.(De(oorspronkelijke(functie(was(aan(de(voedsel( voorraad((van(de(Stad(gelinkt.((zie#figuur#69)( De(opkomst(van(de(trein(in(1838(en(het(Station,(de( ondertunneling(van(de(Smedenrei(,(de(bouw(van(de(autotunnel( en(van(de(parking(in(de(jaren(1980,(de(bouw(van(het( Concertgebouw(in(het(jaar(2000,(hebben(de(oorspronkelijk(rol( verreikt(met(talrijke(hedendaagse(functies.( Door(de(rol(van(‘tZand,(als(motor(van(het(huidige(leven(van(de( Stad,(is(het(niet(verrassend(dat(er(sinds(jaren(op(alle(niveaus( wordt(gedebatteerd(rond(mogelijke(ingrepen(die(de(kwaliteit( van(de(publieke(ruimte(zouden(moeten(aanpassen(aan(de( nieuwe(functies(en(die(een(sterkere(identiteit(beogen.(( Zonder(de(rijkdom(in(architecturale(en(maatschappelijke( aspecten(te(reduceren,(distilleren(we,(vanuit(het(huidige(debat,( de(aspecten(die(meer(in(relatie(staan(met(de(ingrepen( betreffende(het(object(van(deze(studie.((Zie#figuur#70)

!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!

!

!

!

77(

bijlage 4


(

Figuur(69:(‘tZand(in(het(historisch(Brugge( (

Figuur(70:(het(publieke(debat( (

(

(

!

!

!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!

!

!

!

78(

bijlage 4

Parking(‘tZand(te(Brugge(:(Inventaris(van(waterinsijpelingen(en(schade( ( 4.2a)#EVENEMENTENPLEIN# ## De(capaciteit(van(de(huidige(parking(is(bij(grote(evenementen( en(bepaalde(tijdsperiodes(per(jaar((kerst/Nieuwjaar)(aan(zijn( limieten.(De(verharding(is(door(het(intensief(gebruik(met(de( kermisstructuren(en(zware(voertuigen(aanmerkelijke( beschadigd.(Er(is(dringend(nood(van(vernieuwingswerken(met( aangepaste(en(duurzame(materialen.((Zie#figuur#71#en#72)( ( 4.2b)#VOETGANGERS#TOEGANGELIJKHEID# ## De(voetgangers(toegankelijkheid(naar(het(plein(vanuit(zuid( (kant(station)(is(een(mooie(wandeling(aan(de(rand(van(het( Koning(Albert(I(park.(( In(tegenstelling,(aan(de(noordkant,(is(de(Hoefijzerlaan(een( intensief(en(polluerende(verkeersas((fijn(stof,(CO2(emissies,( lawaai,…);(zeer(gevaarlijk(en(onaangenaam(voor(voetgangers( en(waar(de(prioriteit(bij(de(auto(ligt.(Deze(belangrijke( invalsweg(zou(in(perspectief(omvormd(moeten(worden(in(een( “groene(wandeling”(om(de(leefbaarheid(en(integratie(van(het( plein(in(de(publieke(ruimte(kwalitatief(te(versterken.(wat( betreft(de(mogelijkheid(om(de(Hoefijzerlaan(in(een(kwalitatieve( en(verkeersarme(laan(om(te(vormen:(zie(onze(studie(“De$Stad$ verweven”$van$6$december$2013).(zie#figuur#73)( Naast(deze(aspecten(bespreekt(men(ook(de(mogelijkheid(om( het(lokale(verkeer(op(en(rond(het(plein(te(herbekijken(om(een( vlottere(toegankelijkheid(en(continuïteit(naar(het(park(en(naar( het(stadcentrum(na(te(streven.((zie#figuur#74)( ( !

!

4.2c)#FIETSERS# # Voor(wat(de(toegankelijkheid(van(fietsgebruikers(betreft,( gelden(dezelfde(algemene(opmerkingen(van(paragraaf(4.2b.( Specifieke(opmerkingen(betreffende(de(huidige( fietsenbergingen(gesitueerd(op(niveau(P1(van(de(ondergrondse( parking:(moeilijk(bereikbaar,(zonder(daglicht(en(met(weinig( sociale(controle.( Onze(ervaring(als(ontwerpers(van(mobiliteitsknopen(en( publieke(infrastructuren((Stationsomgeving(Mechelen,( Masterplan(Station(Midi(Brussel(2012,(Masterplan( Stationsomgeving(Kortrijk(2012…)(leert(ons(dat( fietsenbergingen,(die(door(een(ondergrondse(ligging(niet(direct( verbonden(zijn(met(het(maaiveldniveau(en(weinig(daglicht( ontvangen,(moeilijk(werken(en(eerder(niet(gebruikt(worden.( Aangezien(hier(moeilijk(grote(openingen(voor(daglicht( toetreding(en(zachte(hellingen((4%)(kunnen(gemaakt(worden( (men(moet(denken(aan(hellingen(van(circa(100m(lengte(tot( niveau(P1!!),(pleiten(we(om(bovengrondse(fietsenbergingen(in( de(pleininrichting(te(integreren,(met(daglicht,(zichtbaarheid(en( sociale(controle.((zie#figuur#75,76)( ( 4.2c)#Openbaar#vervoer# # Het(busstation(ligt(aan(de(zuidkant(naast(het(Concertgebouw.(( De(toegankelijkheid(voor(gebruikers(moet(ook(hier(verbeterd( worden.(( Een(vernieuwd(circulatiesysteem(op(de(plein(zou(een(naadloos( voetgangersgebied(tot(aan(de(bushalte(kunnen(realiseren.(

!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!

!

!

!

79(

bijlage 4


Figuur(71:degradatie(buitenaanleg(door(intensief(gebruik(

(

Figuur(72:(idem(figuur(71(

(

(

!

!

!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!

!

!

!

80(

bijlage 4


Figuur(73:(urban(lounge((“De$Stad$verweven”$6$December$2013)( (

(

(

!

!

!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!

!

!

!

81(

bijlage 4


( Figuur(74:(aanpassingen(aan(circulatie(op(de(plein( (

(

( ( !

!

!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!

!

!

!

82(

bijlage 4


( (

(

( Figuur(75:(Niet(optimaal(benutte(ondergrondse(fietsenberging(( (

( Figuur(76:(integratie(van(fietsenbergingen(op(maaiveld( (

(

( ( !

!

!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!

!

!

!

83(

bijlage 4

Parking(‘tZand(te(Brugge(:(Inventaris(van(waterinsijpelingen(en(schade( ( 4.2d)#TOEGANGELIJKHEID#VOOR#AUTO’S# # Het((systeem(van(toegankelijkheid(voor(auto’s(tot(de( ondergrondse(parking(via(de(tunnel(is(zeer(efficiënt.(( De(parking(zelf(is,(als(capaciteit,(op(zijn(limieten(bij(grote( evenementen.((omtrent(de(mogelijkheid(om(extra(parkeer( capaciteit(te(realiseren(onder(de(Hoefijzerlaan(zie(onze(studie( “De(Stad(verweven”(Dec.(2013(–(figuur(73)( Het(interne(circulatiesysteem(is(ingewikkeld(als(gevolg(van(het( groeien(van(de(parking(in(fases.(Het(aanwezigheidsdetectie( systeem(heeft(de(werking(van(de(parking(enorm(verbeterd,( maar(zou(nog(verder(moeten(ontwikkeld(worden(met(een( efficiënter(signalisatieP(en(oriëntatiesysteem.( (

4.3)#DE#ONDERHOUDSWERKEN#VAN#DE# PARKING#IN#HUN#CONTEXT# # De(verschillende(aspecten(die(in(de(paragraaf(4.2(werden( behandeld(zijn(op(een(of(andere(manier(technisch(en( economisch(verbonden(met(de(gebreken(in(de(parking(zelf.((Ze( vormen(de(context(waarbinnen(de(noodzakelijke( onderhoudswerken(van(de(ondergrondse(infrastructuur( moeten(gebeuren.( We(proberen(in(dit(hoofdstuk(“geïntegreerde(pakketten(van( werkzaamheden”(voor(te(stellen.(De(werkzaamheden(worden( samengevoegd(om(te(vermijden(dat(men(in(de(toekomst(terug( moet(komen(op(al(uitgevoerde(werken,(dit(om(economische( reden(en(om(een(langetermijnvisie(na(te(streven.( !

!

De(verschillende((pakketten(worden(hiernavolgend(opgesomd( in(orde(van(dringendheid(met(de(bedoeling(aan(het( Stadsbestuur(een(maximum(aan(informatie(te(verschaffen(om( een(prioriteitenplan(te(kunnen(opstellen.( ( 4.3a)#PAKKET#1:#PLEINAANLEG,#WATERDICHTING# DAKPLAAT,#VENTILATIE#OPENINGEN,#FIETSENBERGINGEN# # Zoals(eerder(vastgesteld((hoofdstuk#2)(worden(de(grootste( waterinfiltraties(in(de(parking(veroorzaakt(door( waterinsijpelingen(via(de(beschadigde(dakwaterdichting.( Deze(werken(kunnen(alleen(in(coördinatie(met( heraanlegwerken(van(de(plein(degelijk(uitgevoerd(worden.( Op(hetzelfde(moment(moeten(de(openingen(in(het(dakplaat,( noodzakelijk(om(het(ventilatiesysteem(van(de(parking(te( moderniseren,(gerealiseerd(worden.( De(op(heden((uit(te(voeren(heraanlegwerken((door(AWV(op(de( rijwegen,(fietspaden,(voetpaden((maart(2014(tot(september( 2014),(moeten(zoveel(mogelijk(aandacht(besteden(aan(de( waterdichtingsproblemen(langs(de(randen(van(de(dakplaat.( Het(nieuwe(circulatiesysteem(op(het(plein,(om(de( toegankelijkheid(voor(voetgangers(te(verbeteren,(en(de( infrastructuur(voor(fietsenberging(op(maaiveld,(zouden(meteen( deel(moeten(uitmaken(van(dit(eerste,(dringende(pakket(van( werkzaamheden.( In(figuur#77#worden#de(werken(ruimtelijk(geschematiseerd.( Aangezien(de(werken(in(verschillende(fasen(kunnen(uitgevoerd( worden,(werden(de(omtrekken(van(mogelijke(werven( aangeduid.(

!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!

!

!

!

84(

bijlage 4

Parking(‘tZand(te(Brugge(:(Inventaris(van(waterinsijpelingen(en(schade( ( ( ( ( 4.3b)#PAKKET#2:#VENTILATIE#SYSTEEM#EN#GROENE# WANDEN# ## De(waterinsijpelingen(door(de(slibwanden,(de( stortvoegen,….werden(in(hoofdstuk(2(grondig(onderzocht(en( geklasseerd.( De(noodzaak(om(deze(infiltratie(te(remediëren(werd(eveneens( in(hoofdstuk(2(gedocumenteerd( Injectiemethoden(werden(reeds(in(het(verleden(toegepast( zonder(succes.(Nieuwe(injecties(geven(geen(voldoende( garanties.( Zoals(in(paragraaf(2.7d(en(2.7e(geanticipeerd,(denken(we(aan( alternatieve(methodes.(Na(afbraak(van(de(voorzetwanden,(is( het(volgens(ons(beter(de(slibwanden(zichtbaar(te(laten,(te( zandstralen(en(als(zichtbeton(en(architectonisch(element(te( behandelen(tegen((niet(esthetische(mosvorming.( De(waterinsijpelingen(kunnen(afgevoerd(worden(via(de( vloerkanalen(die(desnoods(verdiept(en(verbreed(moeten( worden(om(het(lekdebiet(te(evacueren.( Verticale(afvoerbuizen(om(de(15m(verbonden(met(pompputten( moeten(de(waterinsijpelingen(onder(controle(houden.(( Naast(deze(ingrepen(moeten(de(huidige(verroeste(ventilatie( kanalen(en(technische(uitrustingen(vernieuwd(worden(en( teruggeplaatst(ver(van(de(perimetrische(wanden(en( vochtfenomenen.(Dit(is(mogelijk(door(het(vervangen(van(de( huidige(ventilatiekanalen(met(een(stuwkracht( !

!

ventilatiesysteem(die(de(aanwezigheid(van(technische( uitrustingen(binnen(de(parking(minimaliseert.( Daarnaast,(kan(men,(daar(waar(de(waterinsijpeling(te(hevig(is,( bepaalde(wanden(vegetaliseren(door(aangepaste(verticaal( groeiende(vegetatie(op(capillaire(irrigatiedoeken(te(voorzien.(( (zie#figuur#78#en#79)# ( ( 4.3c)#PAKKET#3:#BETONREPARATIE#EN#AFWERKING# # In(hoofdstuk(3.3(werden(de(mogelijk(ingrepen(opgesomd.( Behalve(enkele(structurele(specifieke(schaden,(moeten(ook(de( scheuren(in(de(voegen(van(de(TT(elementen(en(in(het( polybeton(hersteld(worden(om(het(risico(van(vallende( betonbrokken(te(vermijden.((zie#figuur#80)# Aan(deze(werken(kunnen(het(onderhoud(en(de(verfrissing(van( vloerP(en(plafondafwerking(toegevoegd(worden.((zie#figuur# 81)( ( (

!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!

!

!

!

85(

bijlage 4


( Figuur(77:(GEINTEGREERD(PAKKET(1P(PLEINAANLEG,(WATERDICHTING(DAKPLAAT,(VENTILATIE(OPENINGEN,( FIETSENBERGINGEN( ( !

!

!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!

!

!

!

86(

bijlage 4


Figuur(78:(schema(vloergoot( (

(

Figuur(79:(groene(wand( (

(

( ( !

!

!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!

!

!

!

87(

bijlage 4


(

(

Figuur(80:(reparatie(polybeton( (

( Figuur(78:(verfrissing(afwerking( (

(

( ( ( !

!

!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!

!

!

!

88(

bijlage 4


( Op(zich(zijn(de(debieten(beperkt,(maar(deze(waterinsijpeling(( is(schadelijk(en(gevaarlijk(voor(de(technische(uitrustingen( (elektriciteit(en(ventilatie).(Ze(kunnen(op(termijn(ook( schadelijk(worden(voor(de(betonnen(structuren(en(voor(de( lokale(stabiliteit(van(bepaalde(structurele(elementen.( Een(duurzaam(remediëringsplan(betreft(het(renoveren(van( de(technische(uitrusting((voornamelijk(het(ventilatie( systeem)(en(het(behandelen(en(controleren(van(de( waterlekken(door(een(rationeel(en(organisch( waterafvoersysteem.( # # # 4.4d)#VERWERING#VAN#DE#PARKING#EN#AFWERKINGEN# # Binnen(een(bepaalde((termijn(moet(men(onderhoudswerken( en(lokale(reparaties(van(betonP(en(afwerkingselementen( voorzien(.((Dit(om(te(vermijden(dat(de(onderhoudskost(voor( herstel(zal(verdubbelen(of(verdrievoudigen(op(langere( termijn.(

! #

4.4)#SAMENVATTING# ( 4.4a)#KARAKTER#VAN#DE#STUDIE# # De(studie(is(gebaseerd(op(een(visuele(analyse.(Het(karakter( ervan(is(dus(preliminair(en(summier.(Ze(dient(als(basis(voor( het(vormen(van(een(geïntegreerd(plan(van(aanpak(op(korte( en(lange(termijn.(We(pleiten(voor(een(globale(visie(die(de( meerwaarde(onderzoekt(i.p.v.(zuiver(sectoraal(denken.(( ( 4.4b)#REGENWATERINFILTRATIES# # Op(basis(van(de(uitgevoerde(analyses(kunnen(we(vaststellen( dat(het(grootste(deel(van(de(waterinfiltraties(wordt( veroorzaakt(door(defecten(in(de(waterdichtingslaag(van(de( dakplaat.( Het(remediëren(van(deze(defecten(kan(enkel(op(een( duurzame(manier(gebeuren(als(de(werken(worden( geïntegreerd(in(een(algemene(visie(omtrent(de(heraanleg( van(het(plein.(( ( De(kosten(voor(de(heraanleg(van(het(plein(en(voor(het( vernieuwen(van(de(waterdichtingslaag(kunnen(vandaag(bij( benadering(geraamd(worden(op(2.100.000€.# # 4.4c)#WATERINSIJPELING#DOOR#GRONDWATER#

!

!

( ( ( ( ( ( ( (

!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!

!

!

!

89(

bijlage 4

Parking(‘tZand(te(Brugge(:(Inventaris(van(waterinsijpelingen(en(schade( ( ( ( ( ( ( ( ( (

!

( ( ( ( ( ( (

!

!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!

!

!

!

90(

bijlage 4


#

!

#

#

!

!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!

!

!

!

91(

bijlage 4

Parking(‘tZand(te(Brugge(:(Inventaris(van(waterinsijpelingen(en(schade( ( # # Opgemaakt#te#Oostkamp#en#Gent,# 18#maart##2014,# # In#eer#en#geweten#om#te#dienen#waar#het#hoort,# # Ir.#Jan#Hoste# Zaakvoerder#BVBA#Hoste#Jan,#Consultancy#in#Construction# # # Arch.#Salvatore#Bono# Zaakvoerder#BOVAArchitects# Arch.#Hilde#Vandewalle# Zaakvoerder#BOVAArchitects# ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( !

!

!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!

!

!

!

92(

bijlage 5a

bijlage 5a

bijlage 5a

bijlage 5a

bijlage 5b

Aangekochte verlichting voor ’t Zand Merk Schreder ‐ 21 openbare verlichtingspalen, lichtpunthoogte van 4,7m, met kleur AKZO 900 GS, en armatuur MODULUM MIDI met lamp 70W met optiek 1659 met standaard glas. ‐ 23 openbare verlichtingspalen, met gestapelde armaturen, met kleur AKZO 900 GS en armaturen MODULUM MIDI met lamp 70W.  Eerste armatuur met lichtpunthoogte 4,5m met optiek 1988 met standaard glas met regeling ‐68/43/0  Tweede armatuur met lichtpunthoogte van 5m met optiek 1988 met standaard glas met regeling ‐68/43/0  Derde armatuur met lichtpunthoogte van 4,7m met optiek 1659 met standaard glas

bijlage 6

Brugse pleinen kind- en jeugdvriendelijker maken Inleiding. In de loop van 2013 maakte het nieuwe bestuur zijn plannen bekend voor de komende jaren. Met onderstaand voorstel willen we twee van de algemenere intenties aan elkaar koppelen. De eerste algemene doelstelling is “het tegenhouden en indien mogelijk omkeren van de stadsvlucht van jongeren”. Het is ondertussen een oud zeer dat in de vorige legislatuur al een prominente plaats kreeg en ook in deze nieuwe samenstelling willen de gemeenteraad en het college hun schouders zetten onder oplossingen voor dit probleem. Er bestaan geen wonderoplossingen, maar alle kleine en grote beetjes helpen uiteraard! Ten tweede drukten een aantal politici de wens uit om de vele pleinen die Brugge kent opnieuw in te richten en zelfs de functionaliteit van het plein als geheel te herdenken. De twee bekendste voorbeelden van deze visie zijn de Burg en 't Zand. Met het verdwijnen van de parking en het Paviljoen voor Toyo Ito worden heel wat mogelijkheden geschapen voor de Burg. Wat betreft 't Zand liet burgemeester Landuyt in een interview met Het Nieuwsblad (krant van 17 april 2013 – bijna exact een jaar geleden) al uitschijnen dat een volledige remake van dat plein een mogelijkheid is, onder andere met als doel het vergroten van het pleingevoel. Wij hopen dan ook dat bij de (her)inrichting van de vele Brugse pleinen, in het bijzonder Burg, stationsomgeving en 't Zand, gedacht wordt aan de kinderen en jongeren. Door bijvoorbeeld het plaatsen van spelprikkels op die pleinen geef je ook de allerkleinsten een plaats in de binnenstad. Op dit moment is er zeker in het meer commerciële/toeristische centrum weinig gericht op kinderen (behalve de pannenkoeken met de oma's en opa's). Het zou volgens ons ook één van de vele kleine ingrepen zijn die tonen dat er in Brugge ruimte is voor jonge gezinnen met kinderen. Op hun beurt zouden ze door hun aanwezigheid ook het pleingevoel kunnen vergroten. Overigens, Brugge is geen onbeschreven blad op dit vlak. Er zijn bijvoorbeeld op de binnenplein van het zilverpand een aantal speelprikkels voorzien. Ook werd er bij de herinrichting van de voorkant van het station, zij het niet genoeg, gekeken om het plein een wat aangenamer plein te maken. Ook in onze parken worden zijn toestellen en inrichtingen voorzien, zoals het schaakbord in het Minnewaterpark. In de volgende puntjes proberen we duidelijk te maken hoe dat kan, waar dat kan en ook hoe we op het vlak van betrokkenheid iets extra kunnen toevoegen.

bijlage 6

1. Kindvriendelijke invulling.

Speelprikkels, het woord zegt het zelf, prikkelen –voornamelijk- kinderen om op een speelse manier om te gaan met een plein. Het onderscheid tussen prikkels en een speelplein is uiteraard de omvang en de aard. Waar je op een speelplein ruimte specifiek voor spelen hebt, met bijvoorbeeld een glijbaan en een grote zandbak, zijn het bij spelprikkels kleinere, meer alleenstaande zaken. Enkele voorbeelden:

Het linkse beeld is een klassieker voor kinderen die op straten spelen. Dergelijke prikkels kunnen ook gekoppeld worden aan een ander doel: bvb. netheid en veiligheid. Hinkelen in de richting van vuilbak kan kinderen aanzetten om hun afval netjes weg te werpen. Of zoals hieronder de vuilbak zelf aantrekkelijker

maken

of

kleurrijke

voetstappen

op

de

grond

richting

een

zebrapad:

Speelprikkels kunnen ook klassieke pleinobjecten zijn, maar die dan bespeelbaar worden gemaakt. Beste voorbeeld om dit te illustreren zijn bespeelbare banken. De jeugdraad was overigens vragende partij om in het kader van de middelen van het stedenfonds ruimte te voorzien voor ligbanken, die zeker in de zomer veel aantrek zouden hebben en de parken aantrekkelijker zouden maken. Ook voor op onze Brugse pleinen zijn er mogelijkheden:

bijlage 6

Een ander typische invulling van de spelprikkels is het spelen/werken met water. Zeker in de zomer zouden die populair zijn!

Brugge heeft de traditie van op pleinen kunstwerken te plaatsen, van een volledig paviljoen tot een borstbeeld. Ook kunst kan naast de puur artistieke functie ook een extra functie hebben, nl. bespeelbaar zijn:

bijlage 6

Trouwens, niet alles hoeft even nuttig te zijn als bankjes. Het bespeelbaar maken van randen en perkjes, kan even goed succesvol zijn:

bijlage 6

2. Jeugdvriendelijke invulling

Uiteraard zijn het niet alleen speelmogelijkheden die de pleinen aantrekkelijker moeten maken voor de allerjongste Bruggelingen, er zijn ook andere mogelijkheden die iets oudere kinderen/jongeren kunnen lokken. Zelfs volwassenen en senioren zullen zich kunnen vinden in een aantal van de volgende voorbeelden.

Graffiti wordt vaak als iets negatiefs aanzien, als een daad van vandalisme, maar dat hoeft uiteraard niet altijd zo te zijn. Integendeel! Bewust plaats hiervoor voorzien maakt het voor iedereen veel aangenamer.

Toen het steeds duidelijker werd dat het Paviljoen van Toyo Ito zou verdwijnen, deden we de oproep om de ruimte als stekje voor jonge kunstenaars te bewaren. Bij deze herhalen we nog eens die oproep die perfect zou kaderen in de triënnale rond beeldende kunst die eraan zit te komen. Veel artistieke jongeren trekken ook weg uit Brugge en hiermee kunnen we die jongeren misschien wel overtuigen. Een perfect voorbeeld van wat mogelijk is, is een productie van Het Entrepot, nl “Het uur dat wij niets van elkaar wisten.”, wat makkelijk te vinden is via de juiste zoektermen.

Een woord dat vaak gelinkt wordt aan spel is “sport”. We gebruiken hier bewust de aanhalingstekens. Het is niet onze bedoeling dat er op ’t Zand een minipitch komt (al mag dat altijd), maar er zijn zeker

bijlage 6

genoeg opties. Van stenen tafeltennistafels over schaakborden tot skateproof maken van de pleinen en hun inrichting, voor als de kinderen meegaan met de petanque spelende (groot)ouders. Anno 2014 zien we ook de openbare fitnesstoestellen aan aantrekkingskracht winnen. Op die manieren worden kinderen en jongeren geprikkeld om wat meer te bewegen en ook oudere generaties zouden hier uiteraard gebruik van kunnen maken, zo kunnen bvb. senioren op een zeer laagdrempelige manier in beweging blijven.

De Brugse jeugdraad pleit al enkele jaren voor het kunnen BBQ’en in open lucht op Brugse openbare plaatsen. Ons voorstel werd positief onthaald en er wordt ook budget voorzien om nog dit jaar een eerste openbare BBQ te kunnen openen. De reden waarom wij vanuit jeugdraad dit idee genegen zijn is het feit dat jongeren/studenten zich vaak genoodzaakt zien om uit te wijken om met vrienden te kunnen BBQ’en. Thuis in aanwezigheid van ouders is het misschien minder aangenaam en die enkelen die al een eigen stekje hebben, hebben misschien niet voldoende ruimte. Het meest gezellige is natuurlijk als dit zou kunnen in een park, maar ook voor de pleinen –waar deze tekst over handelt- zijn mogelijkheden. BBQ’en op deze manier zou in principe veiliger moeten zijn, gezien er

bijlage 6

veel minder brandbaar groen in de buurt is. Overigens, als men het pleingevoel wil versterken moet er meer geleefd worden op de pleinen. En iedereen weet dat, zeker bij ons, leven samen gaat met eten en drinken. Dergelijke locaties zijn ook ideaal als “fietsrustpunt” trouwens.

bijlage 6

3. Pleinen

In principe komen alle pleinen in aanmerking voor een meer kind- en jeugdvriendelijke invulling, maar in eerste instantie denken we natuurlijk aan de pleinen die op de lijst staan om (her)ingericht of aangelegd te worden: ’t Zand, Burg, maar bijvoorbeeld ook het plein dat aan het station (kant SintMichiels) zal ontstaan.

’t Zand/Vrijdagmarkt is waarschijnlijk het meest gebruikte plein, maar tegelijk een locatie met veel potentieel. Verschillende bestuurders hebben al duidelijk gemaakt dat ze er meer pleingevoel willen hebben. En terecht. Het feit dat er wekelijks zaterdagmarkt is en enkele andere grote evenementen (Meifoor, Ronde, Kookeet..) daar hun thuis hebben, sluit een kindvriendelijkere invulling van het plein niet uit.

We deden al eerder een voorstel m.b.t. De Burg. Toen het Paviljoen van Toyo Ito afgebroken werd, lanceerden we het voorstel om die enorm aantrekkelijke en aansprekende locatie voor te behouden voor jonge, regionale kunstenaars die er dan voor een (half) jaar hun werk zouden mogen brengen. Het blijft jammer dat er op die locatie, in (het) hartje (van) Brugge niets is voor kinderen en jongeren. Overigens, er zijn wel petanquevelden voorzien voor senioren! En het is hen gegund, overigens.. Het een sluit het andere niet uit, integendeel. Terwijl opa op woensdag met zijn makkers een balletje gooit, zouden

de

kleinkinderen

ondertussen

toch

iets

anders

moeten

kunnen

doen?

bijlage 6

Volgens de eerste verhalen zal het nieuwe stationsplein een behoorlijk groot plein zijn en zelfs met eventuele gebouwen die er zouden komen (Studentenhuis? Beurshal?), zou er nog ruimte genoeg moeten zijn. Het plein aan de kant van Brugge-Centrum had ook heel wat mogelijkheden, maar heel wat mensen zijn het erover eens dat daar niet alle mogelijkheden benut zijn. Met de balkonrotonde en de werken aan de zijde Sint-Michiels krijgt de stad een zeldzame tweede kans! Sowieso biedt het plein om twee zeer objectieve redenen heel wat mogelijkheden: Ten eerste is het een buurt waar heel wat gezinnen en studenten leven en omdat het een nieuw plein is, is er ook geen achtergrond op vlak van

evenementen

en

functies

waar

rekening

mee

gehouden

dient

te

worden.

Hier krijgt de stad echt de kans om iets moois te ontwikkelen. Een kruispunt van fietsers en wandelaars, voor studenten en pendelaars, waar het plein met klassieke harde ondergrond gekoppeld wordt aan een groenere achtergrond. Op dit plein zou eigenlijk ruimte zijn voor alle aangehaalde voorstellen. Ideaal om een aantal picknicktafels te plaatsen waar studenten en mensen die werken in het kamgebouw kunnen eten, de muren van de balkonrotonde kunnen perfect voor graffiti gebruikt worden en als het weer wat meezit zou hier zelf wat gezond kunnen worden vanuit zalige ligzetels.

Ook een aantal andere pleinen, zoals De Markt of het Simon Stevinplein komen op langere termijn in aanmerking voor aanpassingen, en in dit kader mogen we ook zeker het huidige Beursplein niet vergeten.

bijlage 6

4. Maatschappelijke verankering.

Je kan al deze ideeën ook nog beter verankeren en dit op twee belangrijke manieren. Ten eerste natuurlijk het betrekken van kinderen en jongeren (en bij uitbereiding alle buurtbewoners en gebruikers uiteraard) bij de opmaak van de plannen. Zowel qua functie(s) als qua concrete invulling van een functie kunnen zij veel beter en concreter aangeven wat zij willen. De jeugddienst heeft hierbij ervaring, maar die is voornamelijk beperkt tot de inrichting van speelpleinen. Kinderen bewijzen dan dat ze creatief kunnen omgaan met de gebruikte ruimte en dit leidt tot succesvolle nieuwe pleintjes.

Ten tweede zien wij ook ruimte voor jongeren om betrokken te worden bij de effectieve uitwerking van ideeën. Je hebt een aantal technische scholen waar ze zowat alles kunnen maken, we hebben opleidingen in de architecturale rekening waar gebrainstormd kan worden en zo voort.

bijlage 6

5. Samenvatting.

We zijn ervan overtuigd dat onze Brugse pleinen heel wat potentieel hebben en dat de intentie om het pleingevoel te vergroten een goede insteek is. Wij willen vanuit de jeugdraad benadrukken dat we hierbij de kinderen en jongeren niet mogen vergeten. Hoe kan je een pleingevoel ontwikkelen als de kinderen er zich niet welkom voelen? Wat is er toffer voor een oma en opa dan om ergens te gaan waar de kleinkinderen zich rot amuseren? In onze tekst hebben we een aantal voorbeelden gegeven van ingrepen die de Brugse pleinen iets extra kunnen geven, iets extra waar het bestuur naar zoekt, maar we willen het gerust nog concreter maken:

’t Zand is zonder twijfel het drukste plein van Brugge en daardoor ook een plein met iets meer beperkingen. Voor een aantal van de voorgestelde opties is dit geen enkel probleem: bijvoorbeeld het bespeelbaar maken van zitbanken of het gebruiken van vloertekeningen. Wat ook mogelijkheden biedt is het eventuele herontwerpen van de “waterpartij” in het midden van het plein. Op dit moment wordt is de fontein (en de aanpalende blokken) het meest aantrekkelijke punt van het hele plein. Het is een meeting point, er wordt op gekropen en gezeten en uiteraard heeft het water een aantrekkingskracht op veel kinderen. Het zou dan ook zonde zijn om dit volledig te verliezen. Het nieuwe plein aan de achterkant van het station zou een plein kunnen worden met enorm veel leven: veel tewerkstelling in de buurt, veel studenten en jongeren die passeren. Het plein zou het hele jaar door een hotspot kunnen worden: Picknicktafels waar studenten in de zon kunnen lunchen. Een aantal objecten die skateproof gemaakt worden aangezien er maar zeer weinig mensen in de buurt wonen, zou er ook weinig overlast door mogen zijn. De vele grijzen muren die de balkonrotonde vormen, zouden door graffitikunstenaars onder handen genomen kunnen worden, want geef toe dat de gelijkaardige grijze muren langs de n31 hun nut bewijzen, maar esthetisch iets minder aantrekkelijk zijn. De Burg is onder andere dankzij de vele senioren die er hun petanque kunnen spelen een plaats waar ook de echte Bruggeling al eens graag vertoeft. Een gelijkaardig aanbod naar jongeren zou dus welkom zijn: bijvoorbeeld een tafeltennistafel naast de petanquebaan. Ook een beperkt aantal openbare fitnesstoestellen zou de Bruggeling aan kunnen zetten tot meer en blijvend bewegen, welke leeftijd je ook hebt. Het toont ook aan de vele bezoekers dat Brugge een stad in beweging is, tegen een historische achtergrond. Daarnaast blijven we wat de Burg betreft bij ons standpunt m.b.t. het verdwijnen van het Paviljoen. De centrale ligging zorgt voor sybmoliek die wij graag vertaald zien in ruimte voor jonge, al dan niet moderne, kunstenaars: beeldende kunst, woordkunst, straattheater..

Er zijn enorm veel mogelijkheden, combinaties en creatieve invullingen mogelijk. We zijn uiteraard beschikbaar om daarover mee te denken en concretere plannen te bekijken. Zoals altijd: kritisch maar vooral constructief.

bijlage 6

Bijlage/extra/bron:

I. Bestuursakkoord.

113. Nette straten en pleinen zijn essentieel voor de woonkwaliteit en dragen bij tot een veiliger leefomgeving. Daarom zet de stad zich maximaal in om straten en pleinen over het hele grondgebied netjes te houden.

162.Brugge heeft een traditie van inspraakvergaderingen bij belangrijke infrastructurele ingrepen en bij de heraanleg van parken en pleinen. Het stadsbestuur zorgt er ook voor dat alle partners in het verkeer de kans krijgen op inspraak bij mobiliteit.

165. Bewoners worden van bij de planfase en in de verschillende fases van planning en uitvoering, betrokken

bij

grote

projecten

zoals

ingrijpende

wegwerkzaamheden.

Het

vernieuwende

inspraaksysteem dat Brugge opgezet heeft voor de heraanleg van groen, straten en pleinen, wordt voortgezet en verder verfijnd met heldere informatie en voldoende ruimte voor discussie.

203. Het stadsbestuur streeft een evenwichtige demografische mix van inwoners na. Het Brugs bestuur wil bijzondere inspanningen leveren om meer jonge gezinnen en jongeren aan te trekken. Er moet daarbij ook een mooie balans zijn tussen ruimte voor wonen, voor werken en voor ontspanning

209.Open ruimte moet worden ingevuld met creatieve projecten met respect voor de eigenheid van onze stad.

266. Parken en pleinen worden opgewaardeerd met voldoende faciliteiten zoals openbare toiletten, een speeltuin, een sportveldje, een petanquebaan, ruimte voor openbare BBQ... Ze zijn ook toegankelijk voor mensen met een beperking.

267. Kinderen krijgen meer speelruimte op speelpleinen, in speelbossen en parken. Op speelpleinenworden

mini-pitches

aangelegd

fitnesstoestellen

414

en

voor

volwassenen

kunnen

in

groenzones

geplaatst

worden.

Er komt een betere spreiding van de evenementen over de stad: locaties die nog onderbenut

worden zoals het stationsplein, worden meer ingeschakeld en we bevriezen het aantal evenementen op drukbevraagde locaties.

431 Er komt een verdere doorlichting van de toegankelijkheid van stedelijke gebouwen, openbare gebouwen in het algemeen en openbare ruimten zoals parken en speelpleinen. Ook het convenant met

Westkans,

het

West-Vlaams

Adviesbureau

Toegankelijkheid,

wordt

hiervoor

ingezet

bijlage 6

II. Artikels

“’t Zand krijgt weeral facelift” http://www.nieuwsblad.be/article/detail.aspx?articleid=DMF20130416_00542995 Renaat

Landuyt

“Wat

wel

vast

staat,

is

dat

het

pleingevoel

vergroot

moet

worden”

“’t Zand wordt Brugse Ramblas.” http://www.nieuwsblad.be/article/detail.aspx?articleid=DMF20130418_00545928 “Verguisd paviljoen Toyo Ito mag eindelijk weg van Burg” http://www.nieuwsblad.be/article/detail.aspx?articleid=DMF20130801_00678345

“Renaat Landuyt over verdwijnen Toyo Ito: bevrijding van het Burgplein.” http://www.stadsomroep.com/Detail.asp?NUM=36695 Renaat Landuyt “'een bevrijding van het Burgplein' uit. Het monument wordt in 23 verschillende stukken opgedeeld. Het plein waar de stad Brugge is ontstaan is terug bevrijd, en we kunnen nu nadenken over en werken aan een nieuw plein” “Waarom het plein niet?” in Brugsch Handelsblad van 14 maart 2014. Philippe Pierins: “We willen beide plaatsen (Burg en Zand) een grotere pleinfunctie geven, met meer zitbanken.” III Boek burgmeester Landuyt "Met Goesting" "Sint-Salvatorsplein eens voor zonder bushalte Het zou een mooi, aangenaam stadsplein kunnen worden. Nu wordt het doormidden gesneden door een verharde bushalte. Spijtig. Ik denk dat we die bushalte moeten verleggen en de winkelstraten en pleinen op bepaalde momenten verkeersvrij moeten maken." Met respect voor het oude is er ruimte voor het nieuwe. Alleen al in het centrum zie ik onmiddellijk twee opportuniteiten. Ik heb het over de vernieuwing van de Brugse bruggen enerzijds en de inrichting van de stationsomgeving anderzijds. Tussen het concertgebouw en het station is er immers nog ruimte voor heel wat initiatieven. Zo zijn het beursplein en de oude beurshal dringend aan renovatie toe en komen de terreinen van het VTI in de toekomst vrij. Aan de achterkant van het station (SintMichiels) komt er een prachtig plein, wat opnieuw heel wat opportuniteiten met zich meebrengt. " "Brugge is altijd een voortrekker geweest in het opnieuw leefbaar maken van de stadskern. Na de fusie in 1971 was de stad voldoende sterk om hier werk van te maken. Met resultaat. Vele andere Europese steden zijn sindsdien de mosterd in Brugge komen halen. Toeristenbussen uit het centrum weren, het opmaken van parkeerroutes met parkings aan de stadsrand, zones 30... Brugge was er als eerste bij. Daarom is het zo spijtig dat de fut eruit was de laatste zes jaar. De discussie omtrent het Toyo Ito-paviljoen heeft de vernieuwing van het ganse plein verhinderd. Nog steeds staan er wagens

bijlage 6

van burgemeester en schepenen geparkeerd. Als symboliek kan dat tellen: de Brugse bestuurders zijn de laatsten die hun wagen pal in het centrum van de stad parkeren. De uiteindelijke renovatie van het paviljoen van Toyo Ito moet de start worden van een grondige facelift van het hele plein. Waar het goed vertoeven is, waar er effectief plaats wordt gemaakt voor petanquespelers en niet voor auto’s."

stad brugge sector unesco-zone, christus-koning & lissewege wegendienst

Heraanleg van het ‘t Zand en de Vrijdagmarkt in Brugge. Publieke oproep tot kandidaatstelling voor een beperkte wedstrijd voor ontwerpers. DEEL 1 DEELNEMINGSFORMULIER Dit deelnemingsformulier is over te maken, samen met uw dossier kandidaatstelling, uiterlijk op 12 december 2014 om 16.00uur. Alle inschrijvingen dienen opgesteld in het Nederlands en ingediend te worden op de Dienst Ruimtelijke Ordening, t.a.v. mevr. Ingrid Leye, Oostmeers 17, 8000 Brugge. Een kopie van het deelnemingsformulier wordt op het bundel aangebracht. Het oorspronkelijke deelnemingsformulier dient toegevoegd onder gesloten omslag. Ondergetekenden, de architecten/ontwerpers of het ontwerpteam (in tijdelijke associatie) ....................................................................................................... ....................................................................................................... ....................................................................................................... ....................................................................................................... ....................................................................................................... ....................................................................................................... p/a

...............................................................................................

....................................................................................................... ....................................................................................................... verklaren •

kennis te hebben genomen van de inhoud van het wedstrijdreglement,

•

zonder enig verhaal, de samenstelling van de jury alsook de door haar geformuleerde standpunten en rangschikking te aanvaarden,

•

hun effectieve deelname, met voornoemd team, aan deze beperkte ontwerpwedstrijd.

(namen en handtekeningen)

Heraanleg van het t Zand en de Vrijdagmarkt in Brugge. Publieke oproep tot kandidaatstelling voor een beperkte wedstrijd voor ontwerpers

Recommend Documents