VIER SPEERPUNTEN VOOR HR OP HET GEBIED VAN DECENTRALISATIES
HR en decentralisaties:
Help ons te leren
Door: Martine van Dijk, A+O fonds Gemeenten / Fotografie: Kees Winkelman
Op 10 oktober 2014 vond de Landelijke Inspiratiebijeenkomst 3D’s en HR plaats. Een bijeenkomst, waarin vier verschillende workshops het toneel vormden voor HRmanagers en adviseurs die betrokken (willen) zijn bij de decentralisaties binnen het sociaal domein. Maar hoe doe je dat? Tijdens de bijeenkomst, waar Jan van Ginkel opent met de woorden: ‘Help ons te leren’, worden vragen verzameld, maar ook antwoorden. Een aantal mooie praktijkvoorbeelden komen naar voren, andere gemeenten worden geïnspireerd. Waar De Ronde Venen aan de slag gaat met Talentontwikkeling, pakt de HR-afdeling van Breda de decentralisaties met beide handen aan. HOE KUNNEN WE EEN LEERGEMEENSCHAP WORDEN?
Jan van Ginkel, gemeentesecretaris van de gemeente Schiedam, opent de bijeenkomst. De kern van zijn boodschap is hoe je zelf om kunt gaan met de complexiteit van de decentralisaties. Centraal daarin staat de vraag wat de gemeentesecretaris en het management verwachten van P&O bij de decentralisaties. “Help ons te leren over decentralisaties. Hoe worden we een leergemeenschap? Zoek de verbinding: twee weten er meer dan één. En doe een stapje achteruit, in plaats van erin te duiken. Dit bewustzijn begint bij jezelf. Elke stap die je maakt is de eerste stap. Een stappenplan is dan ook niet de juiste oplossing. Pas nadat
de eerste stap gezet is, kun je verder kijken en zien wat nodig is voor de volgende stap. Bij een complex project is het onmogelijk om van tevoren al deze stappen al te bepalen.” Met deze boodschap in het achterhoofd gaan de deelnemers aan de slag in de vier verschillende workshops. De workshops gaan over: Organisatie en sturing, werving en selectie van generalisten, de Wijkteam Beleving en gesprekspartner zijn voor de (programma)manager transities. Een aantal interessante opmerkingen na aanleiding van de workshops: “Het is gevaarlijk om mensen voor de wijkteams te werven, zonder als HR echt te weten wat er allemaal bij komt kijken” (De Wijkteam Beleving) “We can’t solve problems by using the same kind of thinking we used when we created them” (Albert Einstein, Organisatie en sturing) “3 D’s: denken, doen en doorpakken en vooral werken vanuit de bedoeling” (De Wijkteam Beleving)
Jan van Ginkel: “Pas nadat de gezet is, kun je
eerste stap
verder kijken en zien
wat nodig is voor de
volgende stap.”
VIER SPEERPUNTEN 3D’S EN HR
WAT DOET HET ONDERSTEUNINGSTEAM TEAM 3D’S EN HR?
De Inspiratiedag op 10 oktober 2014, in combinatie met vraag en aanbod op deze dag, eerdere bijeenkomsten, en input uit het landelijk ondersteuningsteam 3D’s en HR, hebben geleid tot het ontwikkelen van instrumenten op de volgende thema’s:
Het ondersteuningsteam 3D’s en HR maakt deel uit van de programma 3D’s en HR van VNG, A+O fonds Gemeenten en BZK. Het team bestaat uit ervaren HR- en organisatieadviseurs van gemeenten die betrokken zijn bij de invoering van de decentralisaties. We organiseren in samenwerking met regionale P&O-netwerken en/of mobiliteitscentra verschillende bijeenkomsten. De inhoud van deze bijeenkomsten wordt in overleg met regionale P&O- netwerken en mobiliteitscentra ingevuld. Voor de begeleiding van de regionale bijeenkomsten kunt u gebruikmaken van adviseurs uit het team. Meer informatie vindt u op www.aeno.nl/decentralisaties
n Bedrijfsvoering
bij decentralisaties van professionals in het sociale domein n Integrale veranderaanpak n Positionering en ontwikkeling van de P&O-adviseur. n Ontwikkeling
Op deze vier thema’s ontwikkelt het ondersteuningsteam 3D’s en HR concrete handvatten en instrumenten die managers en HR-adviseurs kunnen gebruiken bij de decentralisaties.
Zie ook: Kennisbank VNG en het Forum 3D’s en HR op site VNG
Werkend leren,
Alexander Meijer: we
“De mobiliteit die
creëren leidt ook naar carrière
stappen van medewerkers naar het
sociaal domein.” Alexander Meijer en Miranda Steenvoorden
SUCCESVOL PROJECT TALENTONTWIKKELING DOOR BEZUINIGINGEN
Naast de vier workshops, kan elke deelnemer bij binnenkomst een vraag formuleren, waar hij of zij mee rondloopt. Maar belangrijker nog: Er kunnen ook antwoorden gegeven worden, goede voorbeelden of tips. De gemeente Ronde Venen viel direct op. Met het project Talentontwikkeling zijn zij genomineerd voor de Innovatie award van PinkRoccade. Miranda Steenvoorden, opleidingsadviseur, en Alexander Meijer, gemeentesecretaris bij De Ronde Venen, zijn enorm trots op de nominatie. Een bijzonder aspect is dat het project ontstaan is uit de noodzaak tot bezuinigen. En de overtuiging dat het anders kan én anders moet. Meijer: “In augustus
2012 werd ik gemeentesecretaris in De Ronde Venen. Ik kreeg de opdracht om weer financieel gezond te worden als gemeente. Ik besloot van 308 terug te gaan naar 250 fte qua streefformatie, maar er was geen geld, ook niet voor de zestien boventalligen.” Tijd om het anders aan te pakken. “In 2015 hebben we veel mensen nodig binnen het sociaal domein. Daar zag ik een kans. In plaats van een ontwerpgericht veranderaanpak, heb ik ingezet op een ontwikkelaanpak: we moeten ervoor zorgen dat de organisatie uit het oude patroon wordt getrokken. De organisatieontwikkeling zetten we in met behulp van Talentontwikkeling.”
Miranda Steenvoorden is een van de medewerkers die door haar talenten te ontwikkelen en in te zetten een functie heeft gevonden die precies bij haar past. Ook heeft De Ronde Venen zelf een intern persoonlijk ontwikkelprogramma ontwikkeld en opgezet. Achtentwintig personen hebben hierop gesolliciteerd, uiteindelijk zijn er vijftien medewerkers aangenomen. “Medewerkers krijgen de kans om hun talenten te ontdekken en beweging te creëren binnen de organisatie. De juiste medewerker op de juiste plek op het juiste moment. Het gevoel hebben dat je nooit meer hoeft te werken, omdat werk je passie is, dat is waar we naar streven”, aldus Miranda Steenvoorden. Naast het jaarprogramma, worden er verschillende talentenworkshops georganiseerd en zijn twintig medewerkers getraind om workshops te geven. Steenvoorden: “Er is een speciale ruimte ingericht met elkaar. Dit is de zichtbare uiting van de inzet van talent van onze medewerkers. Hier worden nu ook alle creatieve processen in gefaciliteerd.” “Door het samen met de medewerkers te doen, creëer je beweging. Inmiddels is er 10-15% mobiliteit binnen de organisatie ontstaan en het motiveert andere medewerkers om ook in beweging te komen. Deze mobiliteit leidt ook naar een carrière stap van medewerkers naar het sociaal domein. Dit past prima binnen de veranderende rol van de overheid,” voegt Meijer hieraan toe.
Jannet Koster (links) en Debby den Heijer
HR VAN BREDA DOET MEE BIJ DECENTRALISATIES
Eén van de workshops tijdens de landelijke bijeenkomst wordt gegeven door Jannet Koster (organisatieadviseur) en Debby den Heijer (progammamanager 3D’s) van de gemeente Breda. En dat is niet voor niks. De positionering van P&O van Breda staat als een huis. Jannet Koster vertelt: “Als P&O hebben we ons gewoon aangemeld. Door de nieuwe taken die de decentralisaties met zich meebrengen, zagen wij vraagstukken die wij als P&O kunnen beantwoorden. Ik raad iedere P&O-afdeling aan proactief te zijn en uit hun comfortzone te gaan. Er is geen eenduidig antwoord, maar inspiratie van andere gemeenten kun je gebruiken om de aanpak in jouw organisatie vorm
te geven. Het is nu of nooit.” Deze houding heeft bij de gemeente Breda zeer positieve gevolgen gehad. “We hebben een overzicht gemaakt van alle vraagstukken die naar boven kwamen. Er zijn werkgroepen gemaakt, waarvan P&O ook een werkgroep is. Er is samenwerking tussen de verschillende werkgroepen te zien, ze hebben elkaar nodig,” vertelt Debby den Heijer. Ze vervolgt: “Door het formuleren van doelstellingen, activiteiten en een planning kan per werkgroep bepaald worden of we op schema lopen. Voor P&O is dat op korte termijn onder andere het ontwikkelen van een capaciteitsoverzicht en op lange termijn de discussie op gang brengen over de innovatie rondom de veranderde rol van de ambtenaar.” Als het aan beide ligt, is de meerwaarde van HR dan ook makkelijk gevonden. “HR kijkt altijd wat het betekent voor de mens, in combinatie met het systeem.” Breda zit momenteel volop in de transitie. Er worden trainingen gegeven over de benodigde competenties binnen het sociaal domein en de gemeente wil laten zien wat er om hen heen gebeurt. Koster: “De wereld is volop in beweging en de decentralisaties zijn de motor in die transitie. We willen binnen de organisatie het besef kweken van de gevolgen hiervan. Wat willen wij als organisatie? Wat vraagt het van jou als medewerker? In de workshop laten we dit zien, aan de hand van onze eigen inspiratiebronnen, zoals Wouter Hart en Jan Rothmans.”
Inspiratiedag Talentontwikkeling bij De Ronde Venen Op 23 januari 2015 organiseert de gemeente De Ronde Venen een Inspiratiedag over Talentontwikkeling. Voor meer informatie en/ of aanmelden kunt u contact opnemen met Miranda Steenvoorden:
[email protected]
