HEL(L)P een vrouw bij de dokter
Krentenweggecursus 2011 Rixt Vos-Bruin
Acute verloskunde & gynaecologie
Praktische zaken rondom acute gynaecologie voor de huisarts
Indeling voordracht • Verloskunde
• Gynaecologie
• Medisch Contact nummer 15
• Uitspraken tuchtcollege
Onterecht visite geweigerd Publicatie Nr. 15 - 15 april 2011 Jaargang 2011 Rubriek Selectie van de inspectie Pagina's 873 Zaaknummer RTC Zwolle 06/2009, uitspraak 23 december 2010 Specialisme Huisarts Uitspraak Waarschuwing Klager Patiënte Relevantie voor de beroepsbeoefenaren Triage is een van de moeilijkste opgaven voor een (huis)arts. Achteraf oordelen op één casus is altijd gemakkelijk. Maar: er zijn omstandigheden waarbij de arts extra alert moet zijn en dat geldt zeker bij zwangerschap. Bij herhaling van de consultvraag geldt deze noodzaak tot alertheid nog sterker. Dit is onafhankelijk van de vraag of hiermee de ernstige gevolgen voorkómen hadden kunnen worden.
Feiten Bij een zwangerschapsduur van ongeveer 31 weken heeft patiënte contact gehad met de dienstdoende huisarts van de huisartsenpost in verband met bovenbuikklachten. Haar is geadviseerd melk te drinken en terug te bellen als de klachten niet zouden afnemen na een half uur. De volgende ochtend heeft patiënte met de hier beklaagde arts gebeld en hem verteld dat de melk verlichting had gegeven, maar dat de klachten weer terugkwamen. De arts heeft patiënte een consult aangeboden, maar zij achtte zich fysiek niet in staat naar de praktijk te komen. De arts heeft aangegeven dat zij, als zij een week geleden nog wel naar het ziekenhuis kon gaan, ook de praktijk wel kon bezoeken. Patiënte zou de door de arts geadviseerde medicatie gaan proberen en heeft nadien geen contact meer opgenomen met de arts. Patiënte heeft de volgende ochtend contact opgenomen met de gynaecoloog omdat zij geen beweging meer voelde. Zij is vervolgens naar het ziekenhuis gegaan waar het HELLP-syndroom is geconstateerd. Na een keizersnede is dezelfde ochtend patiëntes dochter geboren. De dochter heeft enkele dagen later een hersenbloeding gekregen en is voor verdere behandeling overgeplaatst naar het academisch ziekenhuis.
Overwegingen tuchtcollege onvoldoende uitgevraagd naar de aard van de klachten en heeft te snel geconcludeerd dat sprake was van een reflux. Patiënte had op grond van alle gegevens – waarvan met name de zwangerschap – op dat moment binnen korte tijd moeten worden gezien door een arts. De arts had niet mogen volstaan met het zonder meer weigeren van een visite. Het enkele feit dat patiënte een week geleden nog wel naar het ziekenhuis kon gaan maakt niet dat aangenomen kon worden dat zij nu ook wel naar de praktijk kon komen. Het college heeft er begrip voor dat niet alles kan worden genoteerd wat aan de orde komt in een (lang) consult, echter gegevens die van belang zijn vanuit een oogpunt van continuïteit van de zorgverlening dienen wel te worden genoteerd.
zwangerschap
Van positieve test naar a
terme datum…
Buikpijn bij amenorroe Vrouw 43 Para 2 Mirena in situ
• EUG bij goed
gelokaliseerde Mirena
• Recent 2 casus
1: 1000 zwanger 50% EUG
Laparoscopie
Filmpje EUG
Buikpijn bij al eerder bevestigde IUG
• abortus • IUG
• EUG (Heterotoop) • cyste (met torsie) • overstimulatie na IVF • infectieus
• chirurgisch / urologisch
Overmatig braken •
Pyridoxine (Vitamine B6) blijkt de misselijkheid te verminderen. Lees op de verpakking of vraag aan de apotheker hoe veel en vaak je het mag innemen.
•
Gedroogde gemberwortel en gemberthee. Studies geven aan dat gember de
misselijkheid en het overgeven vermindert bij zwangere vrouwen. Aanbevolen is een dosis van 250 mg, vier keer per dag. •
Eet wat beschuit of droge crackers in de morgen als je wakker wordt, nog voor je uit bed gaat.
•
Eet een kleine snack voor je naar bed gaat, en eventueel een kleine snack als je 's nachts naar het toilet gaat.
•
Acupressuur armbandjes (zeebandjes) of acupunctuur kan helpen. Als je
acupunctuur wilt laten doen vraag dan een betrouwbaar adres aan je dokter .
Overmatig braken (vervolg) •
Eet geen vet en zout voedsel wat een lage voedingswaarde heeft.
•
Eet geen gebakken voedsel als nootjes, olijven, zoete cakejes en bladerdeegproducten.
•
Eet geen voedsel waar je "winderig" van wordt, zoals spruitjes, kool, uien en komkommer.
•
Voorkom dat je heel erge trek hebt.
•
Eet geen gekruid voedsel, of voedsel dat veel smaakversterkers bevat.
•
Eet geen grote maaltijden. Eet iets kleins om de 2 uur en zorg dat je veel drinkt.
•
Rook niet (met anderen mee).
•
Vraag eerst aan je dokter welke medicijnen je veilig kunt gebruiken.
Overmatig braken (vervolg) •
Koken en stomen is beter dan bakken.
•
Drink tussen de maaltijden door in plaats van tijdens de maaltijden.
•
Eet fruit en gekookte groentes tussen de maaltijden in.
•
Zorg dat je hele huis goed geventileerd is. Laat geen etenslucht hangen.
•
Citroen: drink limonade, ruik aan een citroen, of eet een stukje citroen.
•
Pepermunt, pepermunt olie, of pepermunt thee. Het staat er ook om bekend dat het je energie geeft als je in een dip zit.
•
Drink je water en andere sappen met kleine slokjes tegelijk.
Overmatig braken (vervolg) •
Druk met twee vingers stevig op je navel, doe dit ongeveer een minuut lang. Het kan de misselijkheid verminderen.
•
Gebruik een neutrale natuurlijke tandpasta.
•
De misselijkheid niet over gaat, ondanks het proberen van diverse remedieën.
•
Je bloed of iets wat op koffiedik lijkt spuugt (bel direct).
•
Je meer dan een kilo afgevallen bent.
•
Je meer dan 3 keer per dag braakt, en je geen eten en vloeistoffen binnen kunt houden.
•
Je na 4 maanden zwangerschap nog steeds veel last hebt van misselijkheid. Hoewel veel vrouwen hier last van hebben, is het toch goed om de dokter even te
laten kijken.
Overmatig braken Vaak toch acute insturing Diagnostiek Behandeling
Casus hyperemesis • Vrouw 38 para 2 • Hyperemesis • Niet gepland zwanger • Ketonen +++ • Hyperthyreoidie
• Opname bij AD 7 weken • Infuus, anti-emetica • Consult Internist • PTU /Thyrax • A terme partus • Postpartum controles via Internist
Premature weeënactiviteit • PPI (PartusPrematuresImminens)
• nieuwe adviezen
• Cervixinsufficientie
extreme vroeggeboorte
• Bloedverlies en
3e lijn Zwolle
contracties
• behandelingsopties
Tukker of niet?
32 weken
Stenen geven problemen
Geen steen maar een dik been
Ongeval / Val in zwangerschap • Termijn • Letsel • Vaginaal bloedverlies • Minder leven voelen
• Protocollair opname en
diagnostiek
CTG
Kleihauer
Echo/Doppler
Foetomaternale transfusie • Casus I na val door verzwikken enkel
• Casus II minder leven voelen op de camping
Huisartsenpost Hengelo
• Zwangere onder controle bij praktijk Dora meldt zich met algehele malaise op de post
Milde HYPERTENSIE Massaal EIWITVERLIES
Preeclampsie / HELLP • klachtenpatroon • Hypitat studie resultaten • risico’s
• postpartumbeleid • preconceptioneel advies
Eclampsie ZGT Hengelo 1 vrouw per jaar • Recent “ onverwacht” eclamptisch insult
Acute postpartum problematiek • endometritis (kraamvrouwenkoorts/roodvonk)
• mastitis • trombose • wondinfectie • placentarest • psychiatrische problemen
Acute gynaecologie
Vulvair, vaginaal, genitalia interna
bartholin
Behandelingsopties
Word-cathetertje
Stompe trauma’s vulva • Kermis • Boerengolf
• Sexueel geweld
! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! 7 632, 336* 4% % B1/ K1G6(&(*.' !>0&C 0(1C 0!15!(>&!D) -D0!.6!0!*&-0(.D&-E!
! '1
0(.D&-E! 0! G-) / (! ?1*1) 6!
trauma
! ' 1/ 6&*D0(.D&-E!F >&/ !(>&!<*1: ) ' (!15!(>&!-1/ ?.() : ./ 0-! : .0C &(&*! 0/ : ! (>&! (*0/ 6D&*6&! : .0C &(&*! F 06! $7! 1*! ?*&0(&*2H! L/ ! (>&! 0G6&/ ' &! 15! 0' ) (&! >0&C0(1C 0!
infecties
Vaginale afwijkingen
Cysten Corpus alienum Laesies / bloedingen ( toys & boys )
• Fluor
• Irritatie • Bloedverlies • Pijn
Corpus alienum
Jonge kinderen
Volwassenen
Uterien
Heftig vaginaal bloedverlies
• Myomen
• Poliepen • Persisterende follikel • Maligniteit
Adnexa
• Ontsteking adnexa SOA
• Cysteuze afwijkingen ; torsie
Acute buik chlamydia-infectie
Filmpje cystectomie?? (kort en illustratief)
Afsluiting
• Vallen is bellen
Urine bij zwangeren
• Ketonen bij braken
• Eiwitten bij klachten
Take home
