havana Terugstromers Dan maar naar het hbo
#06
Weekblad voor de Hogeschool van Amsterdam 30 september 2009
Demonstraties Toen was geweld nog heel gewoon
Jeroen Knigge
‘Ondertussen steken ze een mes in je rug’
04-10-2009
-advertentie-
Very Short Introductions Competition Georganiseerd door Spui25, Athenaeum Boekhandel en Folia
Verwoord in vijf minuten je passie voor de kern van je vakgebied en win een weekend naar Oxford voor twee personen! Waar draait het om in jouw vak? Wat raakt je? Wat zijn de kernvragen en waarom houden die je harstochtelijk bezig? Leg het ons uit in een mail van maximaal 250 woorden en wellicht word je uitgenodigd om op 29 oktober a.s. op het podium van Spui25 je Very Short introduction live te geven, in 5 minuten, in woord en beeld. Folia visite.indd 1
25-08-2009 13:12:01
Kijk voor meer informatie op www.Spui25.nl of www.folia.nl. vanaf morgen op www.folia.nl Check je foto en al het UvA-nieuws
BoekhAndel AthenAeum AthenAeum BoekhAndel
Weekblad voor de Universiteit van Amsterdam
Academisch-cultureel centrum
Weekblad voor de Universiteit van Amsterdam
Academisch-cultureel centrum
Check je foto en al het UvA-nieuws vanaf morgen op www.folia.nl
Kijk voor meer informatie op www.Spui25.nl of www.folia.nl. Folia visite.indd 1
25-08-2009 13:12:01
in 5 minuten, in woord en beeld. podium van Spui25 je Very Short introduction live te geven, wellicht word je uitgenodigd om op 29 oktober a.s. op het
inhoud
10
11
12
achtergrond
Minder status meer plezier
Merel Mooijen verruilde Psychologie voor Facility Management. ‘Ik voelde me meteen thuis; dit was weer school!’
Studenten die de universiteit voortijdig verlaten voor de hogeschool, worden nog wel eens gehinderd door het lagere maatschappelijk aanzien van het hbo. Wat zijn de beweegredenen van deze ‘terugstromers’ en hoe voelen zij zich bij hun overstap? Tim Verlaan
Merel Mooijen (20) voelde zich vanaf het begin al niet thuis bij de opleiding Psychologie, vooral door de massaliteit van het onderwijs en het geringe aantal contacturen. ‘In mijn lichting zaten 365 eerstejaars en bij veel hoorcolleges schoven 500 studenten aan. Je was een studentnummer. Daar kwam bij dat er maar weinig ‘doe-opdrachten’ werden opgegeven. Ik kan heus wel 900 bladzijden uit mijn hoofd leren en dan een tentamen maken, dat is niet de uitdaging. Ik wilde kennis omzetten in de praktijk, iets doen met wat ik in de boeken las.’ De kloof tussen theorie en praktijk in het wetenschappelijk onderwijs is een veel gehoorde klacht van ‘terugstromers’, studenten die van de UvA naar een hbo-opleiding over-
stappen. Hoewel studieadviseurs studenten met dit bezwaar vaak op het meer praktijkgerichte hbo-onderwijs wijzen, besluit maar een relatief klein deel de overstap daadwerkelijk te maken. Uit cijfers van de
eerstejaars naar eigen zeggen in het verleden een UvA-studie gevolgd. Navraag bij studieadviseurs van de drie grote UvA-faculteiten met een HvA-equivalent – Rechten, Psychologie en Economie – leert dat een hbo-advies door het merendeel van de studenten wordt afgewimpeld. Anne Heldring, adviseur bij Rechten: ‘De reactie van studenten is vaak “Het hbo? O nee, niets voor mij.” Men kiest bij een negatief studieadvies voor Rechten aan de VU of een andere universitaire opleiding; het zijn op jaarbasis misschien een of twee studenten die voor de HvA kiezen. Of de manier van werken op het hbo staat hen niet aan, of ze schatten het onderwijsniveau als te laag in.’ Volgens Rosemarijn Franses, adviseur bij Psychologie, speelt er nog iets anders mee. ‘Studenten
‘Iedereen is aardig en gezellig’ HBO-raad blijkt dat bij aanvang van het studiejaar 2008-2009 landelijk 1,4 procent van de eerstejaars een – doorgaans onafgemaakte – universitaire vooropleiding had. Op de HvA had in het studiejaar 2008-2009 een verwaarloosbare 0,2 procent van de
vinden het zonde om met hun vwo-diploma een hbo-opleiding te gaan doen.’
Persoonlijker Merel kreeg na haar negatieve ervaringen met het wetenschappelijk onderwijs ook
het hbo voorgeschoteld als alternatief, een advies dat zij wel gewillig opvolgde. ‘De opleiding Facility Managament die ik ben gaan doen was uiteindelijk meer een keuze voor het hbo dan de studie an sich. Ik voelde me er meteen thuis; dit was weer school! Het contact met docenten en studenten is zo veel intensiever en persoonlijker.’ Net als Merel wist Arie Pappot (24) al snel dat de universiteit, waar hij na het gymnasium een studie Russisch begon, toch niets voor hem was. ‘Mijn verwachtingen van de universiteit kwamen totaal niet overeen met de realiteit.’ Opvallend genoeg was juist de schoolse manier van werken voor Pappot hetgeen wat hem het meest tegenstond. ‘Voor mij was het wetenschappelijk onderwijs vooral een voortzetting van het middelbaar onderwijs; schools met weinig tijd en nauwelijks ruimte om je eigen interesses te ontwikkelen. Ik was zo geschrokken van het universitaire klimaat dat ik ook niet direct een andere wo-studie heb overwogen.’ Uiteindelijk koos Pappot voor een hboopleiding metaalrestauratie. Mist hij de diepgang van een universitaire studie daar niet? ‘Natuurlijk is het niveau van toetsing lager en word je minder breed opgeleid. Maar ik denk dat je ook prima je kennis bij kunt spijkeren door boeken en kranten te lezen, en zo nu en dan een museum te bezoeken.’ Het in de praktijk kennis toepassen is wat hem het meest bevalt. ‘Laatst heb ik het koorhek van de Nieuwe Kerk mogen restaureren.’
Vrijheid Waar Merel en Arie hun studie voortijdig afbraken, rondde Bodil Stelwagen (22) eerst een bachelor Culturele Antropologie af. Ze is dit studiejaar begonnen met de opleiding Interactieve Media aan de HvA, vooral als praktische kennisuitbreiding. ‘Mijn keuze lag niet van tevoren vast. Integendeel; mijn aanvankelijke plan was om een master Filosofie te volgen. Theoretischer kan bijna niet. Tegen het einde van mijn bachelor kreeg ik echter het gevoel geen echte wetenschapper te zijn. In combinatie met een drang om dingen te maken, dingen te doen, deed dit gevoel me kiezen voor een studie Interactieve Media.’ Bodils onbehagen over haar wetenschappelijke potentie had vooral betrekking op het academische discours. ‘Ik wilde niet al mijn papers volgens strikte argumentatieregels en structuurvoorschriften opbouwen, ik miste de vrijheid van creatief schrijven. Daarnaast was ik moe van de universiteitscultuur waarin alles en iedereen bekritiseerd dient te worden.
Dwaling
Op het hbo is de onderwijsomgeving veel minder kritisch; iedereen is aardig en gezellig.’ Vrienden en familie reageerden gematigd positief op Bodils keuze. ‘Natuurlijk zegt iedereen dat je moet doen wat je leuk vindt, maar ik heb nog altijd het gevoel dat ik mijn keuze moet verantwoorden.’ In de sociale omgeving van Merel en Arie werd hun keuze ook niet altijd met enthousiasme ontvangen. Arie: ‘Mijn tien jaar jongere zusje noemt me plagend het sufferdje van de familie.’ Merel: ‘Het is niet meer van onze tijd om te denken dat het wo beter is dan het hbo. Een universiteitsdiploma is geen baangarantie meer zoals vroeger. Wo’ers vergaren kennis door te lezen, hbo’ers door te doen: het zijn twee verschillende manieren van studeren.’
school is wel degelijk hiërarchisch te ordenen; ik vind het een krampachtige houding om dit te ontkennen. Zo verdienen afgestudeerde wo’ers gemiddeld achttien tot twintig procent meer dan hbo’ers, een belangrijke reden waarom de terugstroom zo gering is.’ Volgens
ding te kiezen die tot een minder gunstige maatschappelijke status leidt dan het beroep van hun ouders. Als kind van een advocaat is het moeilijk om even succesvol als je vader te worden met een hbo-opleiding. Wanneer je vader echter administratief medewerker is,
‘Mensen denken dat de universiteit het walhalla is’ Werfhorst is er ook een meer sociologische verklaring. ‘Recent onderzoek toont aan dat mensen rationele keuzes maken in het onderwijs. Dit houdt in dat studenten niet willen dalen op de sociale ladder door een oplei-
zal je eerder tevreden zijn met een hogeschooldiploma in het vooruitzicht.’ Dit verklaart ook waarom veel wo-studenten, die nog steeds uit de overwegend hogere sociale milieus komen, ook bij een negatief
In vergelijking met de ons omringende landen doen de hogescholen in Nederland het volgens Van de Werfhorst zowel qua status als opleidingsniveau prima, maar hij voorziet in de toekomst wel de nodige problemen. ‘Werkgevers verwachten in onze postindustriële samenleving steeds meer algemene vaardigheden van hun werknemers, waarbij het niet gaat om wat je geleerd hebt, maar om hoe veel je geleerd hebt. Dit brengt het hbo-onderwijs in een lastige spagaat; vasthouden aan de beroepsoriëntatie, of de kennisconcurrentie aangaan met het wo-onderwijs? Ik denk dat de hogescholen zich juist met die beroepsoriëntatie positief onderscheiden van de universiteiten en deze vooral moeten vasthouden.’ De verhalen van Merel, Arie en Bodil bevestigen het idee van Van de Werfhorst. Merel: ‘De studenten zijn hier veel nuchterder en weten dat zij straks gewoon aan het werk moeten. Daarom besteedt de opleiding ook veel aandacht aan voorbereiding op de arbeidsmarkt, daar zou de UvA zelfs nog wat van kunnen leren.’ Bodil: ‘Op het hbo wordt de theorie benoemd, maar niet uitgewerkt. Dat vind ik heel prettig. In plaats van zelf deel te nemen aan een discussie wil ik mensen met mijn interactieve projecten onderling tot discussie bewegen.’ Arie heeft een duidelijk advies om het terugstromen verder terug te dringen. ‘In de laatste klas van de middelbare school zou in plaats van enkel te focussen op de Cito-toets ook aandacht moeten worden geschonken aan de verschillen tussen hbo en wo, dan had ik deze dwaling wellicht ook niet gemaakt.’ n
hoe het staat met dierenliefde onder HvA’ers. ‘Ik denk dat ik het best jammer zou vinden als ze er niet meer zou zijn.’ Tjebbe Venema en Won Tuinema
vang. Als ik op kamers ga moet Peertje mee, tenzij ik op een heel klein kamertje kom te wonen, dan blijft-ie hier. Vorig jaar is mijn rat overleden, dat vond ik wel echt jammer. Peertje is natuurlijk geen steun en toeverlaat of zoiets, maar ik denk dat ik het best jammer zou vinden als ze er niet meer zou zijn. Al gebruikte ik de overleden rat vorig jaar ook wel als goede reden om niet naar mijn werk te hoeven.’
verhuizing doodgaan, dan zou ik dat moeilijk kunnen relativeren. Ze is toch wel een onderdeel van mijn leven geworden. Niet dat ik met haar praat of zoiets zweverigs, maar het is toch altijd wel heel fijn als ik mijn huis binnenkom en er een warm, zacht mormel om m’n benen krult.’
‘Brak ontbijten met de grasvinken’ Rick Aardenberg (18) eerstejaars Technische Bedrijfskunde Kanarie, dwergkwartel, twee grasvinken, drie zebravinken, drie diamantduiven ‘Ik woon nog bij mijn ouders in Wijk aan Zee. Buiten het zomerseizoen, als de toeristen vertrokken zijn, kan het hier nogal rustig zijn. Dan is dat gefluit in de tuin best lekker. Als het weer nog een beetje goed is, vind ik het heerlijk om in de tuin te ontbijten. Erg ontspannend met de vogels op de achtergrond. Als ik gedronken heb en brak ben, vind ik het sowieso een stuk aangenamer om vogels te horen dan iemand die tegen me aan ouwehoert. Bovendien houden ze me niet uit mijn slaap, integendeel. Als ik uit ben gegaan en ’s ochtends mijn bed induik, kan ik gerust mijn raam openlaten tegen de dranken zweetlucht. Ik hoor de overvliegende meeuwen of andere vogels toch niet omdat ik gewend ben geraakt aan het geluid dat uit de tuin komt. Ik heb de vogels altijd leuk gevonden. Ik weet nog dat ik als klein ventje een keer de deur van het hok opentrok om de vogels te kunnen bekijken: weg waren ze. Als ik op kamers ga in Amsterdam zal ik in eerste instantie geen huisdier nemen. Ik vind
Sociale ladder Arie Pappot verruilde Russisch voor Metaalrestauratie. ‘Kennis kun je ook prima bijspijkeren door boeken en kranten te lezen.’
‘In de vakanties naar de konijnenopvang’ Melissa Plu (18) eerstejaars Product Design Konijn Peertje ‘Eigenlijk heb ik altijd huisdieren gehad, maar konijnen vond ik nooit echt interessant. Bovendien zijn mijn ouders allergisch, dus dat maakte het sowieso lastig een konijn te hebben. Dus toen ik van vrienden die we aan een vakantie hebben overgehouden een konijntje aangeboden kreeg, was mijn eerste reactie een nee. Maar het was toch wel een heel leuk beestje en bovendien een vrij bijzonder konijn. We hebben besloten het toch maar te nemen en hebben een hok in de achtertuin gezet. Inmiddels ben ik behoorlijk aan Peertje gehecht. Het is leuk om er af en toe mee te spelen: het is echt een mongooltje. Gaat-ie achter op zijn poten staan en laat zich dan achterover vallen, echt een grappig gezicht. Tijdens vakanties brengen we Peertje naar een konijnenop-
Mmm...
De kip n Per jaar worden 30 miljoen kuikens vergast of versnipperd. n Er zijn ruim 40 miljoen legkippen in Nederland waarvan 19 miljoen in legbatterijen. n In een legbatterij heeft een kip een leefruimte van ongeveer een A4’tje, zonder daglicht. n Een scharrelkip beschikt over ongeveer twee A4’tjes en geen daglicht.
dat die beesten een beetje de ruimte moeten hebben. Ik ga de vogels wel missen dan. Misschien, als ik een beetje een ruime kamer kan krijgen, of eentje met een balkon, dat ik dan toch een kooi met een vogel meeneem.’
Merel sluit met haar verdediging aan bij de visie van Doekle Terpstra, voorzitter van de HBO-raad. ‘De perceptie bij vooral ouders is dat wanneer je het vwo hebt gedaan, je per definitie geschikt bent voor de universiteit. Het wetenschappelijk onderwijs is maatschappelijk gecultiveerd tot het hoogste goed. Echter, er is geen hiërarchisch onderscheid te maken tussen beroepsgericht en wetenschappelijk onderwijs. Studenten moeten voor zichzelf uitmaken waar hun talent het best tot ontwikkeling komt.’ Terpstra ziet het statusverschil tussen hbo en universiteit als een onterecht, maar moeilijk weg te nemen cultureel vooroordeel. ‘Het zit tussen de oren van de mensen. In plaats van het idee te bestrijden, proberen wij als HBO-raad vooral uit te gaan van de kracht van onze eigen agenda. Hogescholen worden steeds populairder en het arbeidsmarktperspectief van de studenten alleen maar rooskleuriger. Uiteindelijk zal dit resulteren in een gelijkwaardige, eerlijke beoordeling van de hogeschool.’
havana
Dierenliefde? tekst Paul van de Water
Dierendag staat voor de deur en daarom peilde Havana
Arbeidsmarkt
Daar plaatst UvA-onderwijssocioloog Herman van de Werfhorst de nodige vraagtekens bij. ‘Het verschil tussen universiteit en hoge-
Knigges fakkel
dierendag
Met een beessie in de buurt voel je je beter
studieadvies vasthouden aan de universiteit. ‘Het hbo zal ook met alleen maar zessen voor examens geen alternatief zijn, omdat het voor studenten een potentiële daling op de sociale ladder betekent.’
Bodil Stelwagen verruilde Culturele Antropologie voor Interactieve Media. ‘Ik was moe van de universiteitscultuur waarin alles en iedereen bekritiseerd dient te worden.’
13
dierendag
achtergrond
n Van 1500 diersoorten is bekend dat ze niet vies zijn van seks met hetzelfde geslacht, zoals bonoboapen, giraffen, konijnen, dikhoornschapen en eenden.
‘Meestal vond ik hem terug onder mijn bed’
‘Ik vraag me elk jaar af of ze de zomer overleeft’
Sjoerd van Baarssen (22) derdejaars Bouwkunde Slang Salang
Madeleine Groenland (37) docent Beeldredactie Media, Informatie & Communicatie Kat Sushi
‘Vrienden die hier langskomen – en zelfs mijn huisgenoten trouwens – vinden het beest maar niks. Bijna niemand durft hem vast te houden. Ik heb daar nooit last van gehad. Genoeg Steve “Crocodile Hunter” Irwin kijken, dan weet je wel een beetje wat zo’n beest zal doen. Bovendien kunt je vrij goed zien wanneer Salang wel of niet vast te pakken is. Als-ie gegeten heeft kun je dat beter niet doen, dan is-ie een dag of twee vrij agressief. Ik voer hem kleine knaagdieren. Laatst had ik een degu voor hem gekocht, een knaagdier ongeveer even groot als een flinke hamster. Die kon niet meteen doorgeslikt worden, dus moest ie eerst geplet worden. Het is een wurgslang, dus hij heeft behoorlijk wat kracht in zijn lijf. Toen ik nog thuis woonde, is Salang een aantal keer ontsnapt. Meestal vond ik hem terug onder mijn bed. Hier is dat wel lastiger; er zijn genoeg gaten om in te kruipen en dan vind je hem lastig terug. De slang kan een jaar of zeventig worden. Je kunt dus wel zeggen dat ik hem de rest van mijn leven zal hebben. Maar misschien dat ik hem ooit ergens ga uitzetten, in Afrika bijvoorbeeld, daar komt hij vandaan.’ n
‘Toen ik zeventien jaar geleden naar Amsterdam verhuisde, kwam mijn toenmalige vriendje met een laatste doos aanzetten. “Maak maar open,” zei hij. In de doos trof ik een katje aan. Zijn zus deed een opleiding tot dierenarts en een studiegenootje van haar had sterilisatie op het beestje geoefend. Hartstikke zielig zo vond mijn vriendjes zus, en eiste dat het katje een goed huis zou krijgen. Dat werd het mijne. In het begin best onhandig, ik was niet veel in Amsterdam. In een kooitje sleepte ik Sushi, want zo hebben we haar genoemd, mee naar Hoorn, waar ik werkte, en Rotterdam, waar mijn vriendje woonde. Tegenwoordig komt Sushi de deur niet meer uit, er is altijd wel iemand die op wil passen of eten wil geven. Het is een echte binnenkat. Bovendien is Sushi blind geworden, van ouderdom. In dit huis kent ze de weg, maar binnenkort ga ik samenwonen en dat kan lastig worden. Omdat ze zo oud is, vraag ik me toch elk jaar weer af of ze de zomer gaat overleven. Mocht ze na de
n De vrijeuitloopkip heeft vier A4’tjes en uitloop naar buiten. n De biologische kip heeft minstens zes A4’tjes en vrije uitloop naar buiten. n Een kuikentje wordt in 40 dagen opgepompt tot een kip van 2 kilo. n Jaarlijks worden 330 miljoen opgepompte kuikens geslacht.
Het konijn n Er zijn ruim 320.000 vleeskonijnen in Nederland en 40.000 fokkonijnen. n De meeste konijnen leven in kleine kooitjes waar ze nooit uitkomen. De fokkonijnen hebben vrijwel allemaal wervelvergroeiingen. n Een fokkonijn werpt zeven keer per jaar (gedwongen bevruchting). Daarna worden ze geslacht. n Jaarlijks worden 2 miljoen konijnen geslacht. De slachtleeftijd is 10 weken. n 440.000 konijnen per jaar sterven vroegtijdig door slechte verzorging en ziektes.
Het varken n Er leven 12 miljoen varkens in Nederland. De meeste in de bio-industrie. Daglicht zien zij nooit en vrije loopruimte hebben ze niet. Languit liggen is vrijwel onmogelijk. n Jaarlijks worden er 15 miljoen varkens geslacht. De meeste zijn dan 6 maanden oud. n Elke minuut worden 6 biggetjes onverdoofd gecastreerd. n Bij miljoenen biggetjes worden staart en tanden zonder verdoving afgeknipt. n Een fokzeug wordt in drie jaar tijd ongeveer zes keer kunstmatig bevrucht. Ze werpt per keer twaalf biggen en die worden te vroeg bij haar weggehaald. Ook de fokzeug heeft geen levensruimte. Na drie jaar wordt de fokzeug geslacht.
Beroemde mensen met vreemde huisdieren n Michael Jackson - chimpansee n Lord Baden-Powell - hyrax (klipdas) n Charles Baudelaire - vleermuis n Florence Nightingale - uil n George Foreman - leeuw n Craig David - zwijn n Antonio Cristofaro - krokodil n Paul Leo X - olifant n 50 cent - pitbull n Harry Truman - boa constrictor n Saddam Hussein - tijger
10 dieren die al een tijdje niet meer voorkomen in Nederland n Grijze walvis (340 bc) n Eland (1025) n Wolf (1897) n Wilde kat (1950) n Bruine beer (11 de eeuw) n Wisent (oertijd) n Goudplevier (1974) n Kleine hoefijzerneus (1984) n Houting (1940) n Bosruiter (1939)
De 10 gevaarlijkste hondensoorten n Pitbull n Amerikaanse Bulldog n Dogo Argentino n Fila Brasileiro n Tosa Inu n Old English Bulldog n Bullmastiff n Boerboel n Shar-Pei n Bordeaux dog
Hoge aaibaarheidsfactor n Hond n Kat n Lammetje n Tamme rat n iPod (Apple-liefhebbers)
Lage aaibaarheidsfactor n Vis n Kakkerlak n Fruitvlieg n Kikker n iPod (Apple-haters)
Niet-bestaande dieren n Picachu Een van de bekendste figuurtjes uit Pokémon, een Japanse animeserie. n Weerwolf In de Europese folklore een mens die ’s nachts in een wolf verandert en dieren, mensen of lijken verscheurt. Aan weerwolven wordt bovenmenselijke kracht toegeschreven, gekoppeld aan sterk ontwikkelde zintuigen. n Bigfoot Indiaanse naam luidt Sasquatch, wat ‘wildeman’ betekent, is een nietbestaande primaatsoort uit de Verenigde Staten en Canada. Zou net als de mens rechtop kunnen lopen, met een lengte van 1,80 tot zo’n 3,50 m en een geschat gewicht van 100 tot 450 kg. n Faun Mythologisch wezen, man met hoorns en bokkenpoten. n Paashaas Brengt tijdens Pasen eieren rond. n
havana
havana
havana
Dierenleed en -liefde
Terugstromers Sommige wo’ers wagen de stap naar het hbo. ‘Ik voelde me meteen thuis; dit was weer school!’
15
Melissa brengt haar konijn naar de opvang in de vakantie. Niet iedereen gaat zo liefdevol met dieren om.
16 demonstreren
17 interview
interview
AXIE? GEZELLIG!
Studenten kwamen vorige week in actie tegen de regering. Tot een handgemeen met de politie kwam het niet.
Er werden geen eieren gegooid en het Maagdenhuis werd niet bezet. Vijfhonderd bezorgde studenten hadden
Op 1 oktober verlaat algemeen directeur Jeroen Knigge
in Den Haag een gezellige middag, met collegevoorzitter Karel van der Toorn en minister Plasterk. Dat ging niet
de HvA. Hoe kijkt hij terug op zijn vijftien jaar bij de HvA?
eens zo heel lang geleden wel anders. Anne Koeleman en Thijs den Otter
Paul van de Water
2009 Amsterdams feestje in Den Haag Collegebanken op het Malieveld die werden bevolkt door vijfhonderd overwegend Amsterdamse studenten. Voornaamste boodschap: investeer juist nu in het hoger onderwijs en ga vooral niet bezuinigen. Minister Plasterk gaf geen garanties maar ging zijn best doen, collegevoorzitter Karel van der Toorn verklaarde zich solidair met de studenten, en enkele kamer-
leden namen het woord. Geen student protesteerde toen iemand vanaf het veld riep dat het ‘tijd voor bier’ was. Hij vatte de bijeenkomst onbewust samen: een gevoel van urgentie leek te ontbreken tijdens deze ludieke actie op een mooie nazomermiddag. En Plasterk, die kreeg alleen wat gejoel over zich heen. Zijn voorgangers hebben het wel eens zwaarder gehad.
2005 Rutte kwam niet met koffie
1993
Rellen met Ritzen
Minder massaal zelfs dan de actie tegen Plasterk was de actie tegen toenmalig staatssecretaris Rutte in het Maagdenhuis. En minder gezellig was het ook: Rutte had in de pers geroepen dat hij met koffie zou langskomen als studenten in opstand zouden komen voor onderwijskwaliteit. De studenten die daarop in november 2005 het Maagdenhuis ‘kraakten’, kregen echter de ME op bezoek in plaats van de latere VVD-leider. Het was overigens niet de enige actie tegen Rutte. In 2006 kregen actievoerende studenten het Plein in Den Haag vol om te protesteren tegen de leerrechten.
Tijdens demonstraties tegen Plasterks partijgenoot Jo Ritzen was het een stuk minder gezellig in Den Haag. Ritzen – toch de man van de OV-studentenkaart – maakte in de jaren negentig niet veel vrienden: hij moest bezuinigen op het stelsel en voerde onder meer de prestatiebeurs in. Op 3 mei 1993 was Den Haag zelfs het decor van een ware veldslag tussen studenten en de mobiele eenheid. In 1997 gingen de studenten en Ritzen op herhaling, en ging het er minder gewelddadig aan toe.
2002 Het
BaManiakale denken van Hermans Loek Hermans (VVD) mocht het hoger onderwijs omgooien en het bamastelsel invoeren. Grootscheepse bezuinigingsronden bleven bij deze minister achterwege. Maar wie in Nederland aan het systeem morrelt, vraagt om ellende. Volgens studentenbond LSVb was Hermans een ‘bamaniak’, die te weinig extra middelen beschikbaar had om de oude hbo- en wo-constructies om te bouwen. Vooral een actie voor de beroepsdemonstranten dus.
Het afgelopen jaar was niet het prettigste van uw loopbaan. ‘Dat klopt, maar wellicht wel het leerzaamste. Mijn verhouding met het CvB – althans met een smaldeel daarvan – was niet altijd optimaal. De positie van algemeen directeur was helder voor wat betreft verantwoordelijkheden en bevoegdheden. Toch handelde in de praktijk niet iedereen naar die helderheid. Niet alle CvB-leden lieten de algemeen directeur de ruimte die hij nodig had om zijn taken naar behoren uit te voeren. Dat heeft soms spanning veroorzaakt. Ik begrijp dat wel, maar het maakt het werken als algemeen directeur soms lastig. Dat ik nu eerder vertrek dan oorspronkelijk was afgesproken, vind ik zowel jammer als onvermijdelijk.’
‘Ik heb een hekel aan het Maagdenhuis’
1988 Ik wou
dat je dit niet Deetman! In de jaren tachtig was een actie met een schamele vijfhonderd medestanders ondenkbaar. Nederland ging in dat decennium regelmatig massaal de straat op, en bij de studentenbeweging was het niet anders. Onder leiding Maarten van Poelgeest – tegenwoordig wethouder Ruimtelijke Ordening in Amsterdam – werden Den Haag en omstreken onveilig gemaakt met enorme massademonstraties tegen het beleid van toenmalig minister Deetman (CDA), onder wiens bewind het collegegeld flink omhoog ging en studenten in hun studietijd werden beperkt. De grootste demonstratie tegen Deetman vond plaats op 25 november 1988, toen 35.000 studenten in Den Haag de straat op gingen. n havana 16
Medewerkers van de HvA typeren u als intelligent, sociaal vaardig, ambitieus, betrokken, ijdel en sommigen gebruikten het woord ‘intrigant’. ‘Een zekere mate van ijdelheid is mij zeker niet vreemd. Ik herken mij eigenlijk in al die karakteriseringen, maar absoluut niet in het begrip intrigant. Wellicht kan ik wel een beetje snappen waar dat beeld vandaan komt, maar het klopt echt helemaal niet. Ik heb juist een hekel aan intriganten. Voor mijn eigen gemoedsrust ga ik er maar van uit dat deze paar mensen me intrigerend vinden. Ook een moeilijk woord, maar het past beter bij mijn persoon.’
‘Scheerens en ik hadden een bijzonder goede relatie en ik kan mij voorstellen dat we als een twee-eenheid werden gezien. Het gaat te ver om te zeggen dat ik zijn tekortkomingen onzichtbaar maakte. Hij was trouwens toentertijd – hbo-fraude en ander leed – onmiskenbaar de juiste man op de juiste plaats voor de HvA. Hij werkte keihard en we vonden elkaar in onze betrokkenheid bij de HvA en het hoger beroepsonderwijs. We konden het uitstekend met elkaar vinden en van enige complementariteit was inderdaad wel sprake. We hadden echter ook wel allerlei verschillen van inzichten, maar die breng je niet naar buiten. Zo verschilden we van mening over de activiteiten die de HvA in China uit wilde voeren. Ik zag dat niet zo zitten, maar Rob, als rasondernemer, zag daar allerlei unieke mogelijkheden. Uiteindelijk – maar toen was Rob al weg – heeft het ons veel tijd en energie gekost om het China-dossier te sluiten.’ Waar bent u trots op? ‘De domeinvorming en de herinrichting van de HvA. Als algemeen directeur was dat mijn belangrijkste opdracht en hoewel het proces natuurlijk nog niet afgerond is, ben ik er wel trots op dat die herinrichting goed op de rails is gezet en probleemloos is verlopen. Het was geen makkelijke klus. Maar wel een hele leuke. Waar ik trouwens ook trots
lijkertijd zie ik dat de HvA er moeite mee heeft om uit te gaan van haar eigen kracht. We hebben de neiging om ons kleiner voor te doen dan we zijn. Het Calimero-effect. Dat is jammer en verkeerd. De HvA is veel te bescheiden. Dat moeten we echt van ons afschudden. Tegelijkertijd heeft de HvA nog een weg te gaan om al het onderwijs op een hoger niveau te krijgen. Dat is niet erg, maar daar moet men zich wel bewust van blijven.’ U gaat nu weg en dus staat het u vrij om te vertellen aan wie en wat u een hekel hebt. ‘Ik ga niet zeggen aan wie ik een hekel heb. Ik wil wel zeggen dat ik een ongelooflijke hekel heb aan oneerlijke mensen die je vriendelijk omarmen, maar ondertussen een mes in je rug steken. Jazeker, ook op de UvA en HvA ben ik mensen van het soort Judas Iskariot tegengekomen. Niet veel, maar ze zijn er wel. Sterker, ik heb soms met ze moeten werken. Oneerlijkheid en huichelarij, daar word ik niet goed van. Een hekel heb ik aan het Maagdenhuis. Ik bedoel natuurlijk niet het gebouw, maar aan het feit dat het zo weinig HvA was. Het beeld was toch dat de HvA erbij is gekomen en dat wij er te gast zijn. Het is de laatste tijd zeker beter geworden, maar het zou nog beter zijn als het CvB en de ondersteunende diensten temidden van de reuring van het onderwijs en onderzoek zouden zitten. Daar heb ik voor gepleit, maar het is helaas nooit gelukt.’ Welk advies wilt u de HvA geven? ‘Wees niet te bescheiden. Zorg voor de kwaliteit van het onderwijs en ga uit van de eigen kracht. Zorg voor een heldere visie en koers die door alle medewerkers gekend wordt. Maar belangrijk is dat je die dan ook
‘Oneerlijkheid en huichelarij, daar word ik niet goed van’
Wat is de rode draad van uw loopbaan? ‘Anderen vonden altijd dat ik geschikt was voor een bepaalde functie en zelf was ik het daar meestal wel mee eens. Ik vind het aantrekkelijk om invloed uit te oefenen. Dat doe je natuurlijk ook als docent, maar mij trekt vooral de invloed op de processen die het docenten beter mogelijk maakt om goed onderwijs te verzorgen. Ik denk dat dat ook mijn rode draad is. Een functie – bijvoorbeeld die van bestuursadviseur – zag ik ook als een springplank naar een functie waarin ik meer invloed kon uitoefenen om verbeteringen tot stand te brengen. In de functie van algemeen directeur kon ik mij het beste bezighouden met het inrichten van een organisatie waarbinnen het verzorgen van kwalitatief goed onderwijs een vanzelfsprekendheid lijkt.’
op ben is het feit dat het duale onderwijs overeind is gebleven, tegen alle verdrukking in. Daar mag de HvA echt blij mee zijn. Verder ben ik tevreden over de groeiende bestuurlijke betrokkenheid van studenten. Die wordt steeds groter en daar heb ik mij altijd hard voor gemaakt, bijvoorbeeld door de Asva een balie in de Leeuwenburg te geven. Tot slot wil ik het jongedocentennetwerk hier noemen. Het is een club van jonge, enthousiaste en ambitieuze docenten. Het is heel goed dat we dit netwerk op de HvA hebben en ik heb ze dan ook altijd, waar mogelijk, gestimuleerd en gefaciliteerd. Zo’n club moet je echt koesteren.’
U werd secretaris onder collegevoorzitter Rob Scheerens, met wie u als twee-eenheid gezien. U zou ook de tekortkomingen van Scheerens onzichtbaar maken.
Kunt u de HvA in een paar zinnen karakteriseren? ‘De HvA is een zeer krachtige, gezonde organisatie met een enorm potentieel. Tege-
consequent uitvoert. Het College van Bestuur moet daar sturend in zijn. Dat zou veel nadrukkelijker gedaan mogen worden. Zij zijn de voorste vaandeldragers van de missie, visie en waarden van de HvA. Dat geldt ook voor de samenwerking met de UvA. Het zou dom zijn om daar mee te stoppen. Natuurlijk zijn er grote cultuurverschillen en uiteraard moet de HvA geen universiteit willen zijn. Het zou ook volslagen verkeerd zijn als de UvA een soort van hbo wordt. Dat wil echter niet zeggen dat je niet van elkaars kracht kunt profiteren en dat je gezamenlijk nog sterker kunt worden. Waar het College van Bestuur wel voor moet zorgen is dat er een duidelijke visie is en dat de koers helder is. Er zijn natuurlijk allerlei documenten en prachtige notities, maar daar heb je niks aan als de visie en de koers niet in de hoofden van de medewerkers zitten.’ n havana
havana
Rellen met Ritzen
Het Calimero-effect
Het enige wat minister Plasterk vorige week naar z’n hoofd kreeg, was gejoel. Dat ging niet eens zo heel lang geleden wel anders.
Jeroen Knigge kijkt terug op vijftien jaar bij de hogeschool. ‘We hebben de neiging ons kleiner voor te doen dan we zijn.’
17
Jeroen Knigge is weg van de HvA. Die zin is ambigu, maar u leest zonder enige twijfel de juiste betekenis. Is het erg dat Knigge van het toneel verdwijnt? Voor de HvA is het de overtreffende trap van jammer, maar we troosten ons met de gedachte dat de HvA voldoende kracht heeft om de lege plekken in te vullen. In dit nummer van Havana staat een uitgebreid interview met Knigge. Hij komt daarin naar voren als een betrokken, kritische en enthousiaste man die veel energie heeft gegeven aan de verbetering van ‘zijn’ HvA. Knigge is zeven jaar mijn leidinggevende geweest. Natuurlijk, soms had ik een hekel aan hem, eenmaal vervloekte ik hem en incidenteel bracht hij mij tot wanhoop. Toch had en heb ik veel waardering voor hem. Knigge was namelijk niet het type leidinggevende die de godganse dag op je schouder zit en in je nek hijgt. Integendeel, hij gaf mij ruim baan om nieuwe ideeën te bedenken en om die uit te voeren. De buitenkant van Knigge? Altijd strak in het pak, opvallende stropdassen, geraffineerde manchetknopen en een Kniggiaanse ring. Volgens mij vindt hij het raar dat niet alle mannen in kostuum lopen. Over Knigge doet ook een verhaal de ronde dat hij zelfs op de camping in driedelig pak liep. Dat is aantoonbaar onjuist, want kamperen en Knigge is een onmogelijke combinatie. Ik heb hem één keer in spijkerbroek gezien en ook nog ongeschoren. Ik was sprakeloos. De binnenkant van Knigge? Charmant, intelligent, energiek, sociaal vaardig, een tikkeltje ijdel en bijna altijd vriendelijk, zelfs als hij nare dingen te melden had. Hij is zeer empathisch, maar – zoals hij het zelf formuleerde – zonder empathisch mee te vibreren. Op zijn tactisch vernuft en strategisch inzicht ben ik eigenlijk wel jaloers. Hij wist doorgaans precies hoe de hazen liepen en bovendien was hij meestal ook nog in staat om die hazen een bepaalde richting uit te sturen. Ik verbaasde mij altijd over het feit dat hij in het Maagdenhuis positief, vrolijk en enthousiast bleef, zelfs als het voor de HvA of voor hemzelf schemerig of donker was. Ik weet dat hij zich daar op de derde verdieping van het Maagdenhuis regelmatig eenzaam voelde, maar hij hield wel stand en verdedigde op de hem kenmerkende wijze de belangen van de HvA. Ik ben benieuwd wie die fakkel van hem overneemt. Paul van de Water Hoofdredacteur
Havana is het weekblad voor studenten en medewerkers van de Hogeschool van Amsterdam 30 september 2009 jaargang 15 / #06
En verder... 04 nieuws
18 amfi angels
22 hva-agenda
09 vraag van de week
19 dubbelop
23 weekgast
09 ingezonden brieven
20 recensies
24 afstuderen
09 havana 15 jaar
21 eten
18 ondertussen in
21 zwartwit
Redactieadres Vendelstraat 2, 1012 XX Amsterdam, 020 595 24 90
[email protected]. Hoofdredactie/management Paul van de Water
[email protected] Eindredactie Wim de Jong
[email protected] Redactie Sanne van Baar (stagiair), Jobien Groen j.groen@ hva.nl, Selina van Loon (redactie-assistent)
[email protected], Thijs den Otter m.d.den.
[email protected], Annemarie Vissers
[email protected] Medewerkers Kim Bos, Martien Bos (correctie), René Glas, Anouk Kemper, Anne Kleisen, Hans van Vinkeveen Fotografen Bram Belloni, Fred van Diem, Marc Deurloo, Jan-Maarten Hupkes, Henk Thomas, Christel Wolters Coverbeeld Wouter Van Vooren Illustratoren Pepijn Barnard, Martien Bos, Aimée Groen, Bas Kocken, Magda Rinkema, Pascal Tieman Vormgeving Pascal Tieman Ontwerp Lay-out Death Valley Advertenties Bureau Van Vliet, Postbus 20, 2040AA, Zandvoort, telefoon 023 571 47 45 fax 023 571 76 80 of
[email protected] Abonnementen € 18,15 per jaar, opgave via de redactie-assistent of per e-mail Drukkerij Dijkman Offset Diemen. Auteursrecht voorbehouden. Het is verboden zonder toestemming van de hoofdredacteur artikelen of illustraties geheel of gedeeltelijk over te nemen. ISSN - 1385-5670 Havana heeft een samenwerkingsverband met Folia. (Floor Boon, Mirna van Dijk, Jim Jansen, Anne Koeleman, Harmen van der Meulen, Dirk Wolthekker). De volgende Havana verschijnt woensdag 7 oktober
havana
3
nieuws Sanne van Baar / Jobien Groen / Anne Koeleman / Thijs den Otter (coördinatie) / Annemarie Vissers / Paul van de Water
Studentensociëteit De LAX is sinds maandag weer open. Over de inbraak van vorige week heeft voorzitter Henk-Jan van Dijk weinig meer gehoord. Op 20 september werd de deur van de sociëteit van studentenvereniging ASVL onder de Leeuwenburg opengebroken met een koevoet. De inbrekers haalden de boel overhoop, namen de kleine kluis mee en sloopten de grote. Het was al de tweede inbraak in de LAX dit jaar.
LAX-voorzitter Henk-Jan van Dijk is in ieder geval blij dat de soos weer open kan. ‘We hebben opgeruimd en de nieuwe kluizen zijn geleverd. Maar van een feestelijke heropening zal geen sprake zijn. Daar hadden we even geen trek in.’ Van de politie heeft Van Dijk niet veel meer vernomen. ‘We hoopten dat camerabeelden van de Rembrandttoren duidelijkheid zouden geven. Maar als we vragen of ernaar is gekeken, krijgen we een halfslachtig antwoord. Jammer.’ (TdO)
Singelgracht ’s avonds open Het Singelgrachtgebouw barst uit zijn voegen. Er is een voorstel ingediend om de openingstijden te verruimen. Een mail met deze informatie veroorzaakte wat ophef, omdat het instemmingsrecht van de domeinraad niet wordt genoemd. ‘We passen er niet meer in!’ zegt Janneke Hohmann, bedrijfsvoerder van het domein Media, Creatie & Informatie. ‘Het advies van het College van Bestuur is om in zulke gevallen uit te breiden naar de avonduren, dus we overwegen nu om de openingstijden op maandag en dinsdag te verruimen tot negen uur.’ Er is al een mail gestuurd naar een
deel van de docenten en medewerkers van het Singelgrachtgebouw. ‘Er wordt de indruk gewekt dat er slechts een informatieplicht van het managementteam naar de domeinraad is,’ zegt Paul Rijnierse namens de domeinraad MCI. ‘Maar vanzelfsprekend heeft de domeinraad ook instemmingsrecht over de eventuele avondopenstelling.’ Volgens Hohmann is het te vroeg voor een overleg. ‘We zijn nog aan het peilen wat de consequenties zijn van langere openingstijden. Hoe de docenten erover denken, of het lastig is voor de cateraar, dat soort dingen. Uiteraard spreken we in een later stadium met de domeinraad.’ (AK)
Make More Music gaat landelijk De jaarlijkse studentenpopprijs Make More Music van de opleiding Information Engineering ontgroeit dit jaar thuishaven Almere. Ook bandjes van vijf andere hogescholen dingen mee naar de hoofdprijs tijdens de finale in Paradiso. ‘We hebben verschillende hogescholen aangeschreven,’ zegt Alex van Heeswijk, docent minor Ondernemersschap en initiatiefnemer. ‘Ze zijn allemaal enthousiast om samen te werken onder één naam. Het gaat om de HvA, de HKU, de HU, de Haagse Hogeschool, de afdelingen Alkmaar, Haarlem en Den Haag van InHol4
havana
land, en natuurlijk de ‘hogeschool van Almere’, al weten we nog niet onder welke vlag die straks vaart.’ De voorbereidingen zijn zo goed als rond. De grote steden hebben elk hun eigen voorrondes. De HU en InHolland hadden al eigen popprijzen, de andere hogescholen nog niet. De naam van de gezamenlijke popprijs zal in ieder geval dit jaar Make More Music blijven. InHolland is al begonnen met de organisatie van zijn eigen popprijs, dus zal in de voorrondes een andere naam hanteren. De winnaars van de voorrondes zullen in de tweede of derde week van april de finale spelen in Paradiso. (AK)
Studiekeuze123 heeft kuren Studiekiezers krijgen niet altijd een juist beeld van het aanbod van grote opleidingen. Op de website studiekeuze123 zijn sommige cijfers zoek. Een havist met een profiel natuur & techniek die volgend jaar Commerciële Economie wil studeren, krijgt op studiekeuze123 alleen een marketingopleiding van de LOI voorgeschoteld. Maar wie aanklikt dat hij het profiel cultuur & maatschappij heeft gevolgd, krijgt de keuze uit een hele waslijst aan opleidingen Commerciële Economie. Hoofd Marketing & Communicatie Felix Malten hoort voor het eerst van het probleem. ‘Maar het is de bedoeling dat de site in de nabije toekomst een belangrijk marketinginstrument wordt van de hogeschool. We moeten dus beslist uitzoeken hoe groot dit eventuele probleem is.’ Het probleem wordt volgens databeheerder ResearchNed uit Nijmegen veroorzaakt door de administratie van diverse instanties. ‘Opleidingen zijn veranderd van naam en code,’ zegt Hanneke Ribberink namens het onderzoeksinstituut. (TdO/HOP)
Beeld Sanne van Baar
LAX weer open
Boekjes zoeken
Je kon je kont niet keren op de stagemarkt bij het domein Onderwijs & Opvoeding: zo druk was het. Zes uur lang konden studenten netwerken, zich inschrijven en boekjes zoeken. Tientallen eersteen tweedejaars studenten van de opleidingen voor het voortgezet onderwijs zochten hier naar de leukste en leerzaamste stageplek. (SvB)
?
Vraag/Antwoord
Slapend rijk ‘Altijd al slapend rijk willen worden? Dan is dit je kans!’ lezen we in de nieuwsbrief van de Amsterdam School of Health Professions. Aangezien wij liever lui dan moe ons geld binnenhengelen, klinkt dat niet verkeerd. We belden meteen met Lilly de Groot, coördinator Vaardigheidsonderwijs. Slapend rijk worden? Wat moeten we doen? ‘Nou, heel de dag in bed liggen.’
Poortje loeren
Voor wie zich afgelopen week ook vertwijfeld afvroeg ‘wat doen die groepjes starende mensen toch bij die metropoortjes?’: het waren eerstejaars studenten Interactieve Media, bezig met hun eerste veldonderzoek. De propedeusestudenten werden met de opdracht ‘observeer ov-chipkaartgebruikers’ de paden op, de metrostations in gestuurd. De praktijkopdracht is onderdeel van het vak User Centred Development, een reeks opdrachten en lessen over hoe gebruikers omgaan met nieuwe technologie. Volgens docent Interactieve Media Jos Kok hoeven de studenten nog niet met oplossingen voor technische problemen te komen, maar gaat het puur om de observatie van de gebruiker. ‘Registeren en observeren is bij deze opdracht het belangrijkst. Gewoon kijken naar wat er gebeurt aan die chipkaartpoortjes.’ (AV)
Huh? ‘We zoeken studenten die de hele dag patiënt willen spelen bij de verpleegtechnische vaardighedentoets. De toetsen moeten door eerste-, tweede- en derdejaars gemaakt worden. We hebben dus vrij veel “patiënten” nodig. Eerstejaars gaan vooral aan het werk met de basisdingen: wassen, uit bed helpen, aankleden, handen wassen. Ouderejaars doen het ingewikkelder knutselwerk: complexe infuuslijnen aanprikken of stoma’s aanleggen. Het loopt natuurlijk op in moeilijkheidsgraad. Kort en goed komt het erop neer dat jij als “patiënt” de hele dag op bed ligt. Maar daarna ben je wel bekaf, hoor.’ Bekaf van een beetje liggen? ‘Iedere patiënt moet twintig toetsen “uitliggen”, dat betekent sowieso twintig keer heen en weer gerold worden, in en uit bed geholpen worden. Vanuit je bed naar een stoel, en weer terug. Bedenk dan daarbij dat studenten behoorlijk gespannen zijn, dus je krijgt vaak gestuntel aan je bed. Het houdt dus wel wat meer in dan in bed liggen.’ Enig ‘acteertalent’ is nodig, lezen we. Er huist echter geen echte McDreamy of McSteamy in ons. Erg? ‘Het gaat er vooral om dat je je als patiënt kunt inleven in wat het betekent voor studenten om deze toets goed uit te voeren. Vooral eerstejaars zijn vaak bloednerveus, staan stotterend aan je te plukken. Daar moet een patiënt mee om kunnen gaan, ze op hun gemak kunnen stellen.’ (AV)
nieuws
Gezondheid in ziek gebouw
Genoeg leidinggevende vrouwen
Medewerkers en management van het domein Gezondheid hebben hun buik vol van de klimaatbeheersing. De luchtcirculatie zorgt voor hoofdpijn en tranende ogen.
Van een glazen plafond op de HvA is geen sprake meer: de hogeschool heeft veel vrouwen op hoge posities.
De locatie aan de Tafelbergweg heeft al langer problemen met de klimaatbeheersing. Sterker nog: vorig collegejaar werd het systeem voor 1,1 miljoen euro aangepast. Vooralsnog mag het niet baten: nog altijd hebben medewerkers last van lichamelijk ongemak door de ventilatie. Docenten lieten domeinvoorzitter Rien de Vos zelfs weten het werk eenmalig elders te willen uitvoeren om op die manier een duidelijk signaal af te geven dat de nood echt hoog is. De Vos is het met de klachten van zijn medewerkers eens. Hij nodigde directeur IT&V Wijnand Scholtens uit voor een gesprek. Die toont zich teleurgesteld over het feit dat de verbouwing van 1,1 miljoen geen effect heeft gehad, en zegde toe alles op alles te zetten om tot een oplossing te komen. Geld voor een nieuw gebouw is er echter niet. Oplossingen zoeken De Vos en Scholtens niet alleen in verdere aanpassingen aan de ventilatie. Zo wordt onderzocht of de roosters wat meer kunnen worden uitgesmeerd. Er zouden meer avondcolleges kunnen komen, zodat er minder mensen tegelijkertijd in het gebouw aanwezig zijn. (TdO)
Op 1 oktober verschijnt de ‘Monitor Vrouwelijke Hoogleraren’, die de positie van deze groep in het Hoger Onderwijs in kaart brengt. Reden voor Havana om te kijken hoe het met vrouwen aan de top van de HvA staat. Het percentage vrouwelijke lectoren is relatief hoog: in 2008 was dat ruim 27 procent. Dit is hoger dan de Lissabon-doelstelling van de EU om 25 procent vrouwen in hoge posities te krijgen. In het wetenschappelijk onderwijs wordt dit percentage bij lange na niet gehaald: landelijk ligt
Beeld Jos Petit
De regeling werd voor de zomervakantie in het leven geroepen, om kenniswerkers van door de crisis bedreigde bedrijven te redden van ontslag. Hiermee kunnen deze werknemers voor maximaal anderhalf jaar uitbesteed worden aan instellingen als universiteiten, onderzoekinstituten en hogescholen. De HvA heeft van de eerste aanmeldingsronde geen gebruikgemaakt. Volgens Marcelle Peeters, directeur
Het College van Bestuur is samen met een delegatie van het domein Economie & Management op werkbezoek geweest bij twee ROC’s. ‘Collegelid Paul Doop geeft les binnen ons domein,’ zegt Kees Post, die de banden met de ROC van Amsterdam en ROC ASA onderhoudt. ‘Die wilde een keer kijken hoe de samenwerking met het mbo loopt. Want je kunt altijd wel kijken naar de excellente studenten, maar het is minstens zo belangrijk dat de samenwerking met het mbo goed loopt en dat de doorstroom van ROC naar HvA soepel gaat.’ In het kielzog van Paul Doop kwamen collegevoorzitter Karel van der Toorn en collegelid Dymph van den Boom met de delegatie mee, waarbij uiteraard ook domeinvoorzitter Ineke van der Linden aanwezig was. ‘We hebben ’s morgens een bezoek gebracht aan het ROC ASA in Amsterdam-Noord, en zijn daarna op werkbezoek geweest bij het ROC van Amsterdam, waar het college met de bestuurders heeft geluncht,’ vertelt Post. (TdO)
Volgens collegelid Dymph van den Boom ligt de oorzaak hiervan in de aard van de sollicitatieprocedure. Van den Boom: ‘Daarbij ben je afhankelijk van de kandidaten die beschikbaar zijn.’ Volgens Van den Boom wordt een gelijke verdeling wel degelijk in het oog gehouden bij sollicitatieprocedures. ‘We hebben zeker oog voor een goede man-vrouwverhouding in selecties voor leidinggevende posities, maar we kiezen ook voor kwaliteit. Dat blijft het belangrijkste criterium.’ Het aantal vrouwen met leidinggevende functies neemt langzaam af, van 48 procent in 2006 tot 44 procent in 2008. Wel zaten deze dames in veel gevallen in dezelfde salarisschaal als hun mannelijke collega’s. (SvB)
(Nog) geen kenniswerkers Van de kenniswerkersregeling van de overheid wordt op de HvA nog geen gebruikgemaakt, al vindt men de maatregel ‘interessant’.
Op de koffie bij de ROC’s
het percentage vrouwelijke hoogleraren op een schamele twaalf procent. In leidinggevende posities doen vrouwen het op de HvA ook goed. In het drieledige College van Bestuur zit een vrouw en wat betreft onderwijsmanagers is de verhouding ongeveer gelijk. ‘Vijfendertig vrouwen tegen veertig mannen. Dat is een mooi aantal,’ zegt Nora Brouwer van Personeel & Organisatie. Binnen de domeintop zijn de dames wat ondervertegenwoordigd: twee vrouwelijke domeinvoorzitters tegen vijf mannelijke. Volgens Brouwer was dat een paar jaar geleden anders: ‘Voor het opgaan van de instituten in domeinen was de verhouding manvrouw vrijwel gelijk.’
Onderwijs en Onderzoek, lag dat aan de timing. ‘Vlak voor de zomervakantie is niet echt een handig tijdstip.’ De regeling is gunstig voor een kennisinstelling als een hogeschool, omdat de aanstelling gesubsidieerd wordt door de overheid. Er wordt dan ook veel gebruik van gemaakt. De HvA daarentegen heeft de maatregel pas kortgeleden opgepakt. Peeters stuurde onlangs een e-mail naar de domeinvoorzitters met de aanbeveling iets met de kenniswerkers te gaan doen. ‘Het is aantrekkelijk maar complex. Je haalt er wel wat uit, maar je moet er ook veel in
investeren. Daarbij geldt de samenwerking met een bedrijf maar voor maximaal anderhalf jaar, dus tegen de tijd dat je iemand hebt ingewerkt, kan hij alweer vertrekken.’ De tweede ronde aanvragen sluit 9 oktober. Of de hogeschool nog aanvragen gaat indienen is nog maar de vraag. Binnen twee weken zullen de domeinen bedrijven moeten vinden die een samenwerkingsverband willen aangaan. ‘Vanzelfsprekend kijk je dan binnen je netwerk, maar daar daar moeten maar net bedrijven tussen zitten die last hebben van de crisis,’ aldus Peeters. (SvB)
SPORTFLITS n BOXEN Romano Adhoe moet nog even wachten voor hij een gooi kan doen naar de titel van Nederlands kampioen. De Boksbond heeft de kampioenschappen van dit weekeinde uitgesteld. Ze beginnen nu op 5 november. Audhoe, die International Business & Management studeert, zou uitkomen in de categorie tot en met 64 kilo (nieuwelingen licht welter). Hij traint onder bokscoach Stef van Gelderen in het studentensportcentrum USC. (TdO)
HvA zegeviert in tegenwind Het team Spirit of Amsterdam won afgelopen weekend de tegenwindrace in Denemarken. De vijftien studenten van het domein Techniek bouwden sinds januari aan een mobiel dat vooruitgaat door middel van tegenwind. Op de officiële racedag wonnen zij vier van de vijf races van de andere teams. Op andere dagen bleek hun tegenwindauto ook al beter te presteren dan de anderen: eerder wonnen ze op een racedag alle vijf de wedstrijdjes. Ook haalden zij met 83 procent het hoogste rendement uit de tegenwindauto, de verhouding snelheid/windkracht. Lees voor de belevenissen van teamlid Djorhia Treskes de rubriek ‘Weekgast’ op pagina 23. (SvB) havana
5
nieuws
Windesheim doet rustig aan In Almere blijft de toekomst van de HvA-opleidingen kolommen vullen: vorige week berichtte een weekblad dat minister Plasterk geen extra opleidingen zou toestaan tot 2011. Dat blijkt niet waar. Navraag bij het ministerie van OCW leert dat minister Plasterk de Christelijke Hogeschool Windesheim – beoogd opvolger in Almere voor de HvA – wel degelijk de ruimte heeft gegeven voor ongeveer dertig nieuwe opleidingen. Maar er is een voorbehoud: in het voorjaar van 2010 moet er wel ruimte zijn op de begroting. Windesheim laat zich door die onzekerheid niet afleiden en zegt gewoon door te gaan met de plannen. ‘Zolang er niets officieel is, houden eigenlijk alle partijen een slag om de arm,’ aldus woordvoerder Jelle Belksma. Toch wacht de hogeschool met uitbreidingsplannen tot september 2011. ‘Als we in 2010 van start zouden willen met een hele serie nieuwe opleidingen, dan moeten we ongeveer nu beginnen. Omdat we nog met de HvA in onderhandeling zijn over de overname en nog op financiële garanties wachten van de gemeente Almere, heeft dat nu nog geen zin.’ Begin oktober hervatten de HvA en Windesheim de onderhandelingen. Belksma is positief. ‘Dat we met nieuwe opleidingen wachten tot 2011 betekent natuurlijk ook niet dat we de HvA-opleidingen niet overnemen zodra we het eens zijn. Als dat volgende maand wordt geregeld, zouden die begin 2010 al verder kunnen als Windesheim.’ De Almeerse opleidingen van de HvA staan er boven verwachting erg goed voor: de Pabo Almere en de opleiding Information Engineering melden voor dit jaar een forse toename van het aantal eerstejaars. Beide opleidingen houden zich zo veel mogelijk afzijdig van de overnameperikelen. ‘Wij zetten onze opleiding gewoon in de markt en we zien wel onder welke vlag we volgend jaar college geven,’ liet een medewerker van Information Engineering vorige week nog in Havana weten. (TdO)
Even bellen met… Hbo-studenten zijn slechte betalers, kopte Het Parool vorige week. Havana belde Maarten Timmers van Planning & Financiën met de vraag of dat zo is. Zeker drie miljoen euro hebben hogescholen tegoed van wanbetalers. Hoe zit dat bij de HvA? ‘Op een studentenpopulatie van veertigduizend heeft vier procent betalingsproblemen. Op zich geen schokkend aandeel, maar het kost de hogeschool vele tonnen per jaar.’ Als we het even snel uitrekenen, dan gaat het om maximaal 2,5 miljoen euro per jaar. Dat is fors. Hoe haalt de HvA dat geld terug? ‘We sturen studenten eerst een aanmaning. Maar als ze niet betalen, sturen we er een incassobureau op af. Het is niet anders. Bij veel studenten met een betalingsachterstand draait het daar vroeg of laat op uit: ze betalen in termijnen.’
6
havana
Dus drie maanden later is het probleem voor die studenten weer terug. Wat zijn de gevolgen voor studenten die niet betalen? Worden die weggestuurd? ‘Daar zijn we nog beleid op aan het formuleren. Nu is het nog niet zo.’
Medewerker onderuit Een medewerker van het domein Onderwijs en Opvoeding is vorige week woensdag via een brandweerladder naar buiten vervoerd na een val op de trap. De vrouw had haar hoofd gestoten en maakte een verwarde indruk. Het ambulancepersoneel besloot haar voor onderzoek naar het ziekenhuis te brengen. Daarvoor moest zij horizontaal worden vervoerd. De enige manier daarvoor op de Wenckebachweg is via het raam. Volgens Mike van Drongelen, hoofd Veiligheid & Beveiliging, is dat een normale procedure. ‘Een brancard kan niet overal horizontaal via de trap of de lift naar beneden. Bij veel panden in Amsterdam is het gebruikelijk om een gewonde via het raam naar buiten te vervoeren. Op de ramen zit dan een speciaal
slot waardoor deze geheel open kunnen.’ Ze liep bij haar val een nare hoofdwond op en moest een nacht ter observatie in het AMC blijven. Een dag later mocht ze van haar arts naar huis. Twee jaar geleden moest er op de Wenckebachweg ook een docent via het raam naar buiten worden gebracht. Daarbij traden complicaties op omdat het personeel nog niet bekend was met de ramen. Van het bestaan wisten ze af, maar ze konden de sleutel niet direct vinden. Van Drongelen: ‘Daar hebben we van geleerd. Tegenwoordig worden de ramen ook meegenomen in gebouwoefeningen.’ (SvB)
Nauwelijks groei Studentenverenigingen die zijn gekoppeld aan de HvA groeien nauwelijks. Opmerkelijk, want in sommige steden melden gezelligheidverenigingen een groei van dertig procent. De HvA-studentenverenigingen wijken niet af van de andere gezelligheidsverenigingen in Amsterdam, die ook geen noemenswaardige ledenstijgingen zien. De Amsterdamse Studentenvereniging Leeuwenburg zit nu op 140 nieuwe leden, tegenover 130 vorig jaar rond deze tijd. ‘Er zit dus wel wat stijging in, maar het is lastig te zeggen hoe het verder verloopt dit jaar. Bij onze vereniging kunnen studenten zich namelijk elke dag inschrijven,’ zegt voorzitter Sander Bras. Marmara, de vereniging die zich inzet voor de Turkse student, kent zelfs een daling. Interne kwesties spelen daarbij een rol. ‘We zitten in een zware tijd en zoeken naar een nieuwe structuur. Onze promotie lag daar-
door nagenoeg plat. We hebben hooguit vijftien aanmeldingen. Maar ook daar moeten we nog mee aan de slag,’ zegt voormalig Marmara-voorzitter Kemal Erturk. Hoeveel het er vorig jaar waren, weet Erturk niet. ‘Maar dit jaar zijn het er minder.’ Ook bij het Asian Student Network (ASN) merkt men niets van extra leden. Tot op heden heeft de club drie aanmeldingen, zegt bestuurslid Urwin Sluisdom. Hij erkent dat dat weinig is voor een club die volgens hem bestaat uit vijftig leden. ‘Dat klopt, maar dit gaat over mensen die actief in het bestuur willen worden. Wat nieuwe leden betreft: daar heb ik geen zicht op.’ Khmisa, de vereniging voor Marokkaanse studenten, was niet bereikbaar. (AV)
The Treets rock
Amstelcampus-site
Deeltijdstudent Commerciële Economie Michiel Seignette staat met zijn band The Treets in de halve finale van de Amsterdamse Popprijs. The Treets maakt muziek in de geest van The Hives en Franz Ferdinand. Seignette zingt en speelt gitaar in de band. Ze zijn vernoemd naar de voorlopers van de M&M’s. De halve finales van de popprijs vinden plaats op 27 en 28 oktober in The Sugar Factory. Wie de band voor die tijd wil horen, kan terecht op myspace.com/thetreets (TdO)
Vanaf deze week kunnen medewerkers en studenten de voortgang van de Amstelcampus ook online volgen. Op de site staat meer informatie over de achtergrond, de voortgang van de verschillende gebouwen en de mensen die bij het ‘Programma Amstelcampus’ zijn betrokken. Ook zijn er nieuws- en buurtberichten te vinden en is er een rondleiding te volgen door middel van artist impressions en foto’s. De intranetsite is te vinden op https://intra.hva.nl/diensten/projecten/ amstelcampus. (JG)
Dus in theorie kan iemand zonder te betalen met zijn diploma de HvA verlaten? ‘Nog wel, maar het is natuurlijk niet de bedoeling.’ Hoe is dat mogelijk? Het is toch een probleem van alle jaren? ‘Tot 2007 was het een probleem van de banken: die garandeerden tot dat jaar dat hogescholen en universiteiten hun collegegeld ontvingen, of studenten het bedrag nu op de bank hadden staan of niet. Het ligt dus pas twee jaar op ons bord.’ (TdO)
Wat doet Karel? Collegevoorzitter Karel van der Toorn laat wekelijks op Havanaweb.nl weten wat hij doet voor de HvA. Deze week reageert Van der Toorn onder meer op het bericht dat nogal wat studenten hun collegegeld niet betalen. ‘Wij moeten onderwijs verzorgen en de student moet daar collegegeld voor betalen. Als dat niet gebeurt, dan moet je de student aanspreken op diens verantwoordelijkheid en uiteindelijk moet het in gebreke blijven consequenties hebben. Nu zijn wij op de HvA goed in het uiten van ferme taal, maar als puntje bij paaltje komt dan handelen we wat minder stevig.
Vergelijk dat maar met een docent die duidelijke normen hanteert bij een tentamen. Na het tentamen wordt vaak een beetje met die normen geschoven om de student te helpen. Op zich is dat heel begrijpelijk, maar niet goed.’ (PvdW) Lees de volledige tekst op havanweb.nl
nieuws
Beeld Bas Uterwijk
Vers gewokt
Het dreigende gevaar van ondervoeding én overvoeding, dat waren afgelopen dinsdag belangrijke thema’s bij de workshops ter gelegenheid van de opening van de nieuwe vleugel van het domein Bewegen, Sport & Voeding. Bezoekers aan de Dr. Meurerlaan konden ook een kijkje nemen in de keuken van een van de promotieonderzoeken van de opleiding Voeding. Je zou er maar honger van krijgen. Gelukkig was er achteraf een borrel mét een vers gewokte maaltijd voor de genodigden. (JG) havana
7
-advertenties-
Zie jij wel eens een varken buiten?
In nederland leven 12 mIljoen varkens... opgesloten In krappe stallen.
D E S I G N E D BY R O S A L I E VA N HA L L
word wakker! www.wakkerdier.nl
AUDITIES
n Tien Dirigent: Arja ne Philippens Solist: Rosan
WIL JIJ EEN MAAND LANG: • • • •
op hoog niveau muziek maken 10 dagen repeteren in Someren 10 concerten geven in de mooiste zalen van het land een slotconcert geven in een fantastische buitenlandse stad?
KORTOM, EEN ONVERGETELIJKE MAAND BELEVEN?
AUDITIES
Amsterdam 19 oktober Leiden 20 oktober Utrecht 21 oktober Groningen 22 oktober
Tezamen naar
oog grote h te
NEDERLANDS STUDENTEN ORKEST 2010
TOURNEE
28 januari t/m 23 februari 2010
PROGRAMMA
G. Gershwin - An American in Paris C. Saint-Saëns - Vioolconcert Nr. 3 G. Vleggaar - Fünf S. Prokofiev - Symfonie Nr. 5
MELD JE DAN AAN OP WWW.NSO.NL Of neem contact op met Leonard Kroese
[email protected] • 0643754275
actueel
Vraag van de week Hoger opgeleide Turken en Marokkanen van de tweede generatie zijn niet positiever over Nederlanders dan minder geschoolde allochtonen. Dat blijkt uit onderzoek van socioloog Jochem Tolsma van de Radboud Universiteit Nijmegen. Wat vind jij de vervelendste eigenschap van Nederlanders?
Latoya Dulder (24)
Lavinia van Beuningen (34)
Hajar El Haji (21)
Dani Elbertsen (23)
Abdel Guennoun (38)
eerstejaars Lerarenopleiding Engels ‘Het stoort me het meeste dat ze vooroordelen over Surinamers hebben, dat we altijd te laat komen bijvoorbeeld. Ik kom nooit te laat. En als het een keer gebeurt, hoor ik: “Echt een Surinamer.” Tot mijn vijftiende heb ik in Suriname gewoond. Daar wonen ook veel Nederlanders, die zijn wel anders dan de Nederlanders hier. Vaak zijn ze daar geboren en leven ze net zoals wij.’
tweedejaars Lerarenopleiding Maatschappijleer deeltijd ‘Mijn moeder is half Chileens, daardoor heb ik niet echt een typisch Nederlandse opvoeding gehad. Wat ik soms vervelend vind aan Nederlanders is dat ze extreem nieuwsgierig zijn. Ze vragen alles en zeggen alles. Bijvoorbeeld: “Waar heb je dat geld vandaan?” of: “Je hebt een streep op je gezicht.” Meestal bedoelen ze het helemaal niet onaardig, maar het komt soms een beetje onbeleefd over.’
eerstejaars Sociaal Juridische Hulpverlening ‘Ik hoor vaak: “Jij behoort tot de goede Marokkanen, jij bent anders.” Maar vaak kennen ze “de andere Marokkanen” niet eens. Dat vind ik een beetje kortzichtig. Ik ben het wel gewend, en ik loop er niet elke dag tegenaan, maar ik vind het wel jammer. Ik denk dat het wel een menselijke eigenschap is, dat zullen ze bij een andere afkomst ook wel zo hebben.’
eerstejaars Lerarenopleiding Engels ‘In de trein vertelt iedereen tegenwoordig maar de intiemste dingen aan elkaar. Ze zitten te bellen of hebben een gesprek met hun vriend naast ze over hun relaties en zo. Het ergste vind ik mensen die elkaar lange tijd niet hebben gesproken: “Heee, hoe is het met jou?” En dan komt de ellende. Dat soort dingen wil ik helemaal niet weten, vervuiling voor mijn oren is het. Daarom heb ik ook maar een mp3-speler aangeschaft.’
eerstejaars Sociaal Juridische Hulpverlening deeltijd ‘Ik ken vervelende Nederlanders, maar ook hele leuke. Wat de vervelendste eigenschap is van “de Nederlander” kan ik dus niet zeggen, want ik ken ze niet allemaal. Ik ben ook niet zo van de vooroordelen. Dat Nederlanders gierig zijn, vind ik bijvoorbeeld niet kloppen. Bij veel Nederlanders is het helemaal niet één koekje, maar gewoon de koekjestrommel op tafel. Net als bij “ons”.’ (SvB)
ingezonden brieven Studiefinanciering schrappen? Prima!
Minister Wouter Bos ziet het wel zitten: het afschaffen van de basisbeurs voor studenten. Deze wordt nu gratis verstrekt, maar in het kader van de kredietcrisis en de miljardenbezuiningen is er iets nieuws bedacht: studenten moeten dit bedrag voortaan maar lenen. De VVD presenteerde dit plan tijdens de Algemene Politieke Beschouwingen. Bos laat in een interview weten er sympathiek tegenover te staan. Als student is het uitermate fijn een ovkaart te krijgen en elke maand een basisbeurs op de bankrekening te ontvangen waar je in feite niets voor hoeft te doen, behalve een beetje studeren dan. Maar het bedrag is in ieder geval niet voldoende om in mijn onderhoud te voorzien, dus heb ik een bijbaan en voel ik mij genoodzaakt wat extra geld te lenen van de IB-Groep. Daar maak ik me geen zorgen over, omdat dit geleende bedrag pas veel later over een vrij lange termijn kan worden terugbetaald. Bovendien is het bedrag dat moet worden afgelost na mijn studie afhankelijk van het salaris dat ik ga verdienen. Hoe meer ik verdien, hoe meer ik per maand terug moet betalen. En als ik helemaal geen werk kan vinden, is het mogelijk dat mijn lening wordt kwijtgescholden. Waarom de basisbeurs (ruim 93 euro per maand als je nog thuis woont, bijna 260 euro als je uitwonend bent) in feite gratis is, is mij een raadsel. Het helpt studenten voor geen meter (studeren is veel duurder), terwijl de overheid bakken met geld kwijt is. Ik denk dat Bos gelijk heeft als hij denkt dat studenten vrij snel ‘genezen van leenangst’ na ‘een gewenningsperiode’. Laten we eens kijken hoe veel geld het de overheid oplevert als de basisbeurs wordt omgezet in een lening. Als dit redelijk positief uitvalt, dan moet de regering deze moeilijke beslissing maken, ook al hebben veel studenten zeer veel moeite met zo’n impopulaire maatregel. Gratis geld is namelijk geweldig, maar echt gratis is het belastinggeld van anderen natuurlijk niet. Frank Verhoef, student Media, Informatie & Communicatie
Havana begint aan zijn vijftiende jaargang. Genoeg verleden tijd voor een wekelijkse duik in het stoffige archief. Wat gebeurde er in de nineties op de HvA?
15
Geschorst om de post Een docent aan de faculteit Gezondheid werd in 1996 geschorst wegens ‘het terugsturen van post’. De docent leed vermoedelijk aan zo veel eindejaarsstress dat hij het pakketje met het jaarverslag en de uitnodiging voor de opening van het nieuwe schooljaar retour afzender stuurde. Met op bijgaande Post-it: ‘Stuur over zes weken nog maar een keer op; nu ben ik met vakantie.’ Het College van Bestuur was not amused en riep de docent op het matje. Het gesprek dat daarop volgde, leidde tot een meningsverschil tussen collegevoorzitter Simon Korteweg en de docent over de invulling van de arbeidsovereenkomst. Wat Korteweg betreft moest het ‘doodnormaal zijn om buiten de schoolmuren soms iets te doen voor de hogeschool: thuis een telefoontje plegen of post van de hogeschool ontvangen.’
Calculerende student Regelmatig te horen van docent en ouder: ‘De huidige student is sterk calculerend. Als een zesje genoeg is, waarom dan harder werken? Minimalisten zijn het, allemaal.’ Maar dit is niet nieuw. In Havana van 12 september 1996 legt jeugdonderzoeker Tom ter Bogt van de Universiteit haarfijn uit waar dit beeld vandaan komt. Naast een aantal maatschappelijke ontwikkelingen die ten grondslag liggen aan het gedrag van de calculerende en individualistische student, ligt het volgens de onderzoeker ook aan hun krappe tijdsbudget; studenten hebben het drukker dan ooit. Ter Bogt: ‘Je kunt ze vergelijken met goochelaars die te veel ballen in de lucht moeten houden.’ Geen wonder dat ze gaan calculeren. Het mooiste is dat Ter Bogt in zijn betoog met het vingertje wijst naar het ministerie van Onderwijs. Volgens hem werkt het eigen calculeren van het ministerie dito gedrag in de hand. Het artikel wijst erop dat beleidsnota’s bol staan van termen als ‘input’, ‘output’ en ‘rendement’. Is het dan vreemd dat de student zelf kosten-batenanalyses gaat maken? Ter Bogt: ‘De calculerende student is een product van een instelling die vooral wordt vormgegeven door calculerende volwassenen. Iedereen onderwijsminister krijgt het type student dat hij verdient.’ Mooi gezegd. (SvB)
havana
9
achtergrond
Beeld Won Tuinema
Minder status meer plezier
Merel Mooijen verruilde Psychologie voor Facility Management. ‘Ik voelde me meteen thuis; dit was weer school!’
Studenten die de universiteit voortijdig verlaten voor de hogeschool, worden nog wel eens gehinderd door het lagere maatschappelijk aanzien van het hbo. Wat zijn de beweegredenen van deze ‘terugstromers’ en hoe voelen zij zich bij hun overstap? Tim Verlaan
Merel Mooijen (20) voelde zich vanaf het begin al niet thuis bij de opleiding Psychologie, vooral door de massaliteit van het onderwijs en het geringe aantal contacturen. ‘In mijn lichting zaten 365 eerstejaars en bij veel hoorcolleges schoven 500 studenten aan. Je was een studentnummer. Daar kwam bij dat er maar weinig ‘doe-opdrachten’ werden opgegeven. Ik kan heus wel 900 bladzijden uit mijn hoofd leren en dan een tentamen maken, dat is niet de uitdaging. Ik wilde kennis omzetten in de praktijk, iets doen met wat ik in de boeken las.’ De kloof tussen theorie en praktijk in het wetenschappelijk onderwijs is een veel gehoorde klacht van ‘terugstromers’, studenten die van de UvA naar een hbo-opleiding over10
havana
stappen. Hoewel studieadviseurs studenten met dit bezwaar vaak op het meer praktijkgerichte hbo-onderwijs wijzen, besluit maar een relatief klein deel de overstap daadwerkelijk te maken. Uit cijfers van de
eerstejaars naar eigen zeggen in het verleden een UvA-studie gevolgd. Navraag bij studieadviseurs van de drie grote UvA-faculteiten met een HvA-equivalent – Rechten, Psychologie en Economie – leert dat een hbo-advies door het merendeel van de studenten wordt afgewimpeld. Anne Heldring, adviseur bij Rechten: ‘De reactie van studenten is vaak “Het hbo? O nee, niets voor mij.” Men kiest bij een negatief studieadvies voor Rechten aan de VU of een andere universitaire opleiding; het zijn op jaarbasis misschien een of twee studenten die voor de HvA kiezen. Of de manier van werken op het hbo staat hen niet aan, of ze schatten het onderwijsniveau als te laag in.’ Volgens Rosemarijn Franses, adviseur bij Psychologie, speelt er nog iets anders mee. ‘Studenten
‘Iedereen is aardig en gezellig’ HBO-raad blijkt dat bij aanvang van het studiejaar 2008-2009 landelijk 1,4 procent van de eerstejaars een – doorgaans onafgemaakte – universitaire vooropleiding had. Op de HvA had in het studiejaar 2008-2009 een verwaarloosbare 0,2 procent van de
vinden het zonde om met hun vwo-diploma een hbo-opleiding te gaan doen.’
Persoonlijker Merel kreeg na haar negatieve ervaringen met het wetenschappelijk onderwijs ook
het hbo voorgeschoteld als alternatief, een advies dat zij wel gewillig opvolgde. ‘De opleiding Facility Managament die ik ben gaan doen was uiteindelijk meer een keuze voor het hbo dan de studie an sich. Ik voelde me er meteen thuis; dit was weer school! Het contact met docenten en studenten is zo veel intensiever en persoonlijker.’ Net als Merel wist Arie Pappot (24) al snel dat de universiteit, waar hij na het gymnasium een studie Russisch begon, toch niets voor hem was. ‘Mijn verwachtingen van de universiteit kwamen totaal niet overeen met de realiteit.’ Opvallend genoeg was juist de schoolse manier van werken voor Pappot hetgeen wat hem het meest tegenstond. ‘Voor mij was het wetenschappelijk onderwijs vooral een voortzetting van het middelbaar onderwijs; schools met weinig tijd en nauwelijks ruimte om je eigen interesses te ontwikkelen. Ik was zo geschrokken van het universitaire klimaat dat ik ook niet direct een andere wo-studie heb overwogen.’ Uiteindelijk koos Pappot voor een hboopleiding metaalrestauratie. Mist hij de diepgang van een universitaire studie daar niet? ‘Natuurlijk is het niveau van toetsing lager en word je minder breed opgeleid. Maar ik denk dat je ook prima je kennis bij kunt spijkeren door boeken en kranten te lezen, en zo nu en dan een museum te bezoeken.’ Het in de praktijk kennis toepassen is wat hem het meest bevalt. ‘Laatst heb ik het koorhek van de Nieuwe Kerk mogen restaureren.’
Vrijheid Waar Merel en Arie hun studie voortijdig afbraken, rondde Bodil Stelwagen (22) eerst een bachelor Culturele Antropologie af. Ze is dit studiejaar begonnen met de opleiding Interactieve Media aan de HvA, vooral als praktische kennisuitbreiding. ‘Mijn keuze lag niet van tevoren vast. Integendeel; mijn aanvankelijke plan was om een master Filosofie te volgen. Theoretischer kan bijna niet. Tegen het einde van mijn bachelor kreeg ik echter het gevoel geen echte wetenschapper te zijn. In combinatie met een drang om dingen te maken, dingen te doen, deed dit gevoel me kiezen voor een studie Interactieve Media.’ Bodils onbehagen over haar wetenschappelijke potentie had vooral betrekking op het academische discours. ‘Ik wilde niet al mijn papers volgens strikte argumentatieregels en structuurvoorschriften opbouwen, ik miste de vrijheid van creatief schrijven. Daarnaast was ik moe van de universiteitscultuur waarin alles en iedereen bekritiseerd dient te worden.
achtergrond
studieadvies vasthouden aan de universiteit. ‘Het hbo zal ook met alleen maar zessen voor examens geen alternatief zijn, omdat het voor studenten een potentiële daling op de sociale ladder betekent.’
Dwaling
Bodil Stelwagen verruilde Culturele Antropologie voor Interactieve Media. ‘Ik was moe van de universiteitscultuur waarin alles en iedereen bekritiseerd dient te worden.’ Op het hbo is de onderwijsomgeving veel minder kritisch; iedereen is aardig en gezellig.’ Vrienden en familie reageerden gematigd positief op Bodils keuze. ‘Natuurlijk zegt iedereen dat je moet doen wat je leuk vindt, maar ik heb nog altijd het gevoel dat ik mijn keuze moet verantwoorden.’ In de sociale omgeving van Merel en Arie werd hun keuze ook niet altijd met enthousiasme ontvangen. Arie: ‘Mijn tien jaar jongere zusje noemt me plagend het sufferdje van de familie.’ Merel: ‘Het is niet meer van onze tijd om te denken dat het wo beter is dan het hbo. Een universiteitsdiploma is geen baangarantie meer zoals vroeger. Wo’ers vergaren kennis door te lezen, hbo’ers door te doen: het zijn twee verschillende manieren van studeren.’
school is wel degelijk hiërarchisch te ordenen; ik vind het een krampachtige houding om dit te ontkennen. Zo verdienen afgestudeerde wo’ers gemiddeld achttien tot twintig procent meer dan hbo’ers, een belangrijke reden waarom de terugstroom zo gering is.’ Volgens
ding te kiezen die tot een minder gunstige maatschappelijke status leidt dan het beroep van hun ouders. Als kind van een advocaat is het moeilijk om even succesvol als je vader te worden met een hbo-opleiding. Wanneer je vader echter administratief medewerker is,
‘Mensen denken dat de universiteit het walhalla is’ Werfhorst is er ook een meer sociologische verklaring. ‘Recent onderzoek toont aan dat mensen rationele keuzes maken in het onderwijs. Dit houdt in dat studenten niet willen dalen op de sociale ladder door een oplei-
zal je eerder tevreden zijn met een hogeschooldiploma in het vooruitzicht.’ Dit verklaart ook waarom veel wo-studenten, die nog steeds uit de overwegend hogere sociale milieus komen, ook bij een negatief
In vergelijking met de ons omringende landen doen de hogescholen in Nederland het volgens Van de Werfhorst zowel qua status als opleidingsniveau prima, maar hij voorziet in de toekomst wel de nodige problemen. ‘Werkgevers verwachten in onze postindustriële samenleving steeds meer algemene vaardigheden van hun werknemers, waarbij het niet gaat om wat je geleerd hebt, maar om hoe veel je geleerd hebt. Dit brengt het hbo-onderwijs in een lastige spagaat; vasthouden aan de beroepsoriëntatie, of de kennisconcurrentie aangaan met het wo-onderwijs? Ik denk dat de hogescholen zich juist met die beroepsoriëntatie positief onderscheiden van de universiteiten en deze vooral moeten vasthouden.’ De verhalen van Merel, Arie en Bodil bevestigen het idee van Van de Werfhorst. Merel: ‘De studenten zijn hier veel nuchterder en weten dat zij straks gewoon aan het werk moeten. Daarom besteedt de opleiding ook veel aandacht aan voorbereiding op de arbeidsmarkt, daar zou de UvA zelfs nog wat van kunnen leren.’ Bodil: ‘Op het hbo wordt de theorie benoemd, maar niet uitgewerkt. Dat vind ik heel prettig. In plaats van zelf deel te nemen aan een discussie wil ik mensen met mijn interactieve projecten onderling tot discussie bewegen.’ Arie heeft een duidelijk advies om het terugstromen verder terug te dringen. ‘In de laatste klas van de middelbare school zou in plaats van enkel te focussen op de Cito-toets ook aandacht moeten worden geschonken aan de verschillen tussen hbo en wo, dan had ik deze dwaling wellicht ook niet gemaakt.’ n
Arbeidsmarkt Merel sluit met haar verdediging aan bij de visie van Doekle Terpstra, voorzitter van de HBO-raad. ‘De perceptie bij vooral ouders is dat wanneer je het vwo hebt gedaan, je per definitie geschikt bent voor de universiteit. Het wetenschappelijk onderwijs is maatschappelijk gecultiveerd tot het hoogste goed. Echter, er is geen hiërarchisch onderscheid te maken tussen beroepsgericht en wetenschappelijk onderwijs. Studenten moeten voor zichzelf uitmaken waar hun talent het best tot ontwikkeling komt.’ Terpstra ziet het statusverschil tussen hbo en universiteit als een onterecht, maar moeilijk weg te nemen cultureel vooroordeel. ‘Het zit tussen de oren van de mensen. In plaats van het idee te bestrijden, proberen wij als HBO-raad vooral uit te gaan van de kracht van onze eigen agenda. Hogescholen worden steeds populairder en het arbeidsmarktperspectief van de studenten alleen maar rooskleuriger. Uiteindelijk zal dit resulteren in een gelijkwaardige, eerlijke beoordeling van de hogeschool.’
Sociale ladder Daar plaatst UvA-onderwijssocioloog Herman van de Werfhorst de nodige vraagtekens bij. ‘Het verschil tussen universiteit en hoge-
Arie Pappot verruilde Russisch voor Metaalrestauratie. ‘Kennis kun je ook prima bijspijkeren door boeken en kranten te lezen.’ havana
11
dierendag
Met een beessie in de buurt voel je je beter Dierendag staat voor de deur en daarom peilde Havana hoe het staat met dierenliefde onder HvA’ers. ‘Ik denk dat ik het best jammer zou vinden als ze er niet meer zou zijn.’ Tjebbe Venema en Won Tuinema
vang. Als ik op kamers ga moet Peertje mee, tenzij ik op een heel klein kamertje kom te wonen, dan blijft-ie hier. Vorig jaar is mijn rat overleden, dat vond ik wel echt jammer. Peertje is natuurlijk geen steun en toeverlaat of zoiets, maar ik denk dat ik het best jammer zou vinden als ze er niet meer zou zijn. Al gebruikte ik de overleden rat vorig jaar ook wel als goede reden om niet naar mijn werk te hoeven.’
verhuizing doodgaan, dan zou ik dat moeilijk kunnen relativeren. Ze is toch wel een onderdeel van mijn leven geworden. Niet dat ik met haar praat of zoiets zweverigs, maar het is toch altijd wel heel fijn als ik mijn huis binnenkom en er een warm, zacht mormel om m’n benen krult.’
Beeld Won Tuinema en Tjebbe Venema
dat die beesten een beetje de ruimte moeten hebben. Ik ga de vogels wel missen dan. Misschien, als ik een beetje een ruime kamer kan krijgen, of eentje met een balkon, dat ik dan toch een kooi met een vogel meeneem.’
‘Brak ontbijten met de grasvinken’ Rick Aardenberg (18) eerstejaars Technische Bedrijfskunde Kanarie, dwergkwartel, twee grasvinken, drie zebravinken, drie diamantduiven ‘Ik woon nog bij mijn ouders in Wijk aan Zee. Buiten het zomerseizoen, als de toeristen vertrokken zijn, kan het hier nogal rustig zijn. Dan is dat gefluit in de tuin best lekker. Als het weer nog een beetje goed is, vind ik het heerlijk om in de tuin te ontbijten. Erg ontspannend met de vogels op de achtergrond. Als ik gedronken heb en brak ben, vind ik het sowieso een stuk aangenamer om vogels te horen dan iemand die tegen me aan ouwehoert. Bovendien houden ze me niet uit mijn slaap, integendeel. Als ik uit ben gegaan en ’s ochtends mijn bed induik, kan ik gerust mijn raam openlaten tegen de dranken zweetlucht. Ik hoor de overvliegende meeuwen of andere vogels toch niet omdat ik gewend ben geraakt aan het geluid dat uit de tuin komt. Ik heb de vogels altijd leuk gevonden. Ik weet nog dat ik als klein ventje een keer de deur van het hok opentrok om de vogels te kunnen bekijken: weg waren ze. Als ik op kamers ga in Amsterdam zal ik in eerste instantie geen huisdier nemen. Ik vind 12
havana
‘In de vakanties naar de konijnenopvang’ Melissa Plu (18) eerstejaars Product Design Konijn Peertje ‘Eigenlijk heb ik altijd huisdieren gehad, maar konijnen vond ik nooit echt interessant. Bovendien zijn mijn ouders allergisch, dus dat maakte het sowieso lastig een konijn te hebben. Dus toen ik van vrienden die we aan een vakantie hebben overgehouden een konijntje aangeboden kreeg, was mijn eerste reactie een nee. Maar het was toch wel een heel leuk beestje en bovendien een vrij bijzonder konijn. We hebben besloten het toch maar te nemen en hebben een hok in de achtertuin gezet. Inmiddels ben ik behoorlijk aan Peertje gehecht. Het is leuk om er af en toe mee te spelen: het is echt een mongooltje. Gaat-ie achter op zijn poten staan en laat zich dan achterover vallen, echt een grappig gezicht. Tijdens vakanties brengen we Peertje naar een konijnenop-
‘Meestal vond ik hem terug onder mijn bed’
‘Ik vraag me elk jaar af of ze de zomer overleeft’
Sjoerd van Baarssen (22) derdejaars Bouwkunde Slang Salang
Madeleine Groenland (37) docent Beeldredactie Media, Informatie & Communicatie Kat Sushi
‘Vrienden die hier langskomen – en zelfs mijn huisgenoten trouwens – vinden het beest maar niks. Bijna niemand durft hem vast te houden. Ik heb daar nooit last van gehad. Genoeg Steve “Crocodile Hunter” Irwin kijken, dan weet je wel een beetje wat zo’n beest zal doen. Bovendien kunt je vrij goed zien wanneer Salang wel of niet vast te pakken is. Als-ie gegeten heeft kun je dat beter niet doen, dan is-ie een dag of twee vrij agressief. Ik voer hem kleine knaagdieren. Laatst had ik een degu voor hem gekocht, een knaagdier ongeveer even groot als een flinke hamster. Die kon niet meteen doorgeslikt worden, dus moest ie eerst geplet worden. Het is een wurgslang, dus hij heeft behoorlijk wat kracht in zijn lijf. Toen ik nog thuis woonde, is Salang een aantal keer ontsnapt. Meestal vond ik hem terug onder mijn bed. Hier is dat wel lastiger; er zijn genoeg gaten om in te kruipen en dan vind je hem lastig terug. De slang kan een jaar of zeventig worden. Je kunt dus wel zeggen dat ik hem de rest van mijn leven zal hebben. Maar misschien dat ik hem ooit ergens ga uitzetten, in Afrika bijvoorbeeld, daar komt hij vandaan.’ n
‘Toen ik zeventien jaar geleden naar Amsterdam verhuisde, kwam mijn toenmalige vriendje met een laatste doos aanzetten. “Maak maar open,” zei hij. In de doos trof ik een katje aan. Zijn zus deed een opleiding tot dierenarts en een studiegenootje van haar had sterilisatie op het beestje geoefend. Hartstikke zielig zo vond mijn vriendjes zus, en eiste dat het katje een goed huis zou krijgen. Dat werd het mijne. In het begin best onhandig, ik was niet veel in Amsterdam. In een kooitje sleepte ik Sushi, want zo hebben we haar genoemd, mee naar Hoorn, waar ik werkte, en Rotterdam, waar mijn vriendje woonde. Tegenwoordig komt Sushi de deur niet meer uit, er is altijd wel iemand die op wil passen of eten wil geven. Het is een echte binnenkat. Bovendien is Sushi blind geworden, van ouderdom. In dit huis kent ze de weg, maar binnenkort ga ik samenwonen en dat kan lastig worden. Omdat ze zo oud is, vraag ik me toch elk jaar weer af of ze de zomer gaat overleven. Mocht ze na de
dierendag
Dierenliefde? tekst Paul van de Water
Mmm...
De kip n Per jaar worden 30 miljoen kuikens vergast of versnipperd. n Er zijn ruim 40 miljoen legkippen in Nederland waarvan 19 miljoen in legbatterijen. n In een legbatterij heeft een kip een leefruimte van ongeveer een A4’tje, zonder daglicht. n Een scharrelkip beschikt over ongeveer twee A4’tjes en geen daglicht.
n Van 1500 diersoorten is bekend dat ze niet vies zijn van seks met hetzelfde geslacht, zoals bonoboapen, giraffen, konijnen, dikhoornschapen en eenden.
n De vrijeuitloopkip heeft vier A4’tjes en uitloop naar buiten. n De biologische kip heeft minstens zes A4’tjes en vrije uitloop naar buiten. n Een kuikentje wordt in 40 dagen opgepompt tot een kip van 2 kilo. n Jaarlijks worden 330 miljoen opgepompte kuikens geslacht.
Het konijn n Er zijn ruim 320.000 vleeskonijnen in Nederland en 40.000 fokkonijnen. n De meeste konijnen leven in kleine kooitjes waar ze nooit uitkomen. De fokkonijnen hebben vrijwel allemaal wervelvergroeiingen. n Een fokkonijn werpt zeven keer per jaar (gedwongen bevruchting). Daarna worden ze geslacht. n Jaarlijks worden 2 miljoen konijnen geslacht. De slachtleeftijd is 10 weken. n 440.000 konijnen per jaar sterven vroegtijdig door slechte verzorging en ziektes.
Het varken n Er leven 12 miljoen varkens in Nederland. De meeste in de bio-industrie. Daglicht zien zij nooit en vrije loopruimte hebben ze niet. Languit liggen is vrijwel onmogelijk. n Jaarlijks worden er 15 miljoen varkens geslacht. De meeste zijn dan 6 maanden oud. n Elke minuut worden 6 biggetjes onverdoofd gecastreerd. n Bij miljoenen biggetjes worden staart en tanden zonder verdoving afgeknipt. n Een fokzeug wordt in drie jaar tijd ongeveer zes keer kunstmatig bevrucht. Ze werpt per keer twaalf biggen en die worden te vroeg bij haar weggehaald. Ook de fokzeug heeft geen levensruimte. Na drie jaar wordt de fokzeug geslacht.
Beroemde mensen met vreemde huisdieren n Michael Jackson - chimpansee n Lord Baden-Powell - hyrax (klipdas) n Charles Baudelaire - vleermuis n Florence Nightingale - uil n George Foreman - leeuw n Craig David - zwijn n Antonio Cristofaro - krokodil n Paul Leo X - olifant n 50 cent - pitbull n Harry Truman - boa constrictor n Saddam Hussein - tijger
10 dieren die al een tijdje niet meer voorkomen in Nederland n Grijze walvis (340 bc) n Eland (1025) n Wolf (1897) n Wilde kat (1950) n Bruine beer (11 de eeuw) n Wisent (oertijd) n Goudplevier (1974) n Kleine hoefijzerneus (1984) n Houting (1940) n Bosruiter (1939)
De 10 gevaarlijkste hondensoorten n Pitbull n Amerikaanse Bulldog n Dogo Argentino n Fila Brasileiro n Tosa Inu n Old English Bulldog n Bullmastiff n Boerboel n Shar-Pei n Bordeaux dog
Hoge aaibaarheidsfactor n Hond n Kat n Lammetje n Tamme rat n iPod (Apple-liefhebbers)
Lage aaibaarheidsfactor n Vis n Kakkerlak n Fruitvlieg n Kikker n iPod (Apple-haters)
Niet-bestaande dieren n Picachu Een van de bekendste figuurtjes uit Pokémon, een Japanse animeserie. n Weerwolf In de Europese folklore een mens die ’s nachts in een wolf verandert en dieren, mensen of lijken verscheurt. Aan weerwolven wordt bovenmenselijke kracht toegeschreven, gekoppeld aan sterk ontwikkelde zintuigen. n Bigfoot Indiaanse naam luidt Sasquatch, wat ‘wildeman’ betekent, is een nietbestaande primaatsoort uit de Verenigde Staten en Canada. Zou net als de mens rechtop kunnen lopen, met een lengte van 1,80 tot zo’n 3,50 m en een geschat gewicht van 100 tot 450 kg. n Faun Mythologisch wezen, man met hoorns en bokkenpoten. n Paashaas Brengt tijdens Pasen eieren rond. n havana
13
-advertenties-
Problemen met studeren in verband met een functiebeperking?
CREA CREAisisde deculturele cultureleorganisatie organisatievan vande deUvA UvAen enHvA. HvA.Turfdraagsterpad 17, 0205251400 Turfdraagsterpad 17, 1012 XT Amsterdam, 020 5251400.
Magie in de
deel 1
Plug & Play
21 eeuw ste
do 1 okt 20.30
programma over magie en moderniteit
Met deze maand optredens van
Hekserij in Afrika
The Daddy Longlegs
over de moderne fascinatie voor het occulte
Lunation Phoenix Park
ma 5 okt 20.00
Plug & Play is het CREA poppodium, waar je iedere eerste donderdag van de maand kunt genieten van nieuw talent.
De moderne samenleving heeft haar modern-zijn altijd beschouwd als het tegenovergestelde van
CREA Muziekzaal, toegang gratis
zogenaamd primitieve denkbeelden over magie, hekserij en andere occulte praktijken. Maar dit westerse beeld van magie is een ‘heruitvinding’
di 6 oktober 20.00
die vervolgens geëxporteerd werd naar de rest
‘V’ for Vendetta
van de wereld. Wat zijn de gevolgen daarvan voor Afrika, en welke vormen kent de fascinatie voor het occulte op dit moment?
Voor informatie over studeren met een functiebeperking kun je terecht bij: www.studerenmeteenfunctiebeperking.nl De UvA studentendecanen: www.uva.nl/studentenzaken of 020-5258080 De HvA studentendecanen: www.sz.hva.nl/decanaat of 020-5951463
spreker
dr. Peter Pels, hoogleraar Culturele antropologie (Universiteit Leiden)
aanvang plaats toegang
20.00 uur CREA Theater gratis voor studenten, 5,- anderen
James Mc Teigue, 2005 In V for Vendetta strijdt de gemaskerde burgerwachter ‘V’ eenzaam tegen een fascistische totalitaire overheid. De film is gebaseerd op een graphic novel (stripboek) van Alan Moore en David Lloyd. Losjes geinspireerd op 1984 van George Orwell wordt vooral vrijheid, en het streven daarnaar, gepropageerd. CREA Theater, toegang gratis voor studenten
www.crea.uva.nl/agenda
The Art of Aggression Management Lastige situatie. En nu? Agressief gedrag kom je overal tegen. Verbaal en fysiek. Vooral in het onderwijs en de hulpverlening. Om met deze agressie om te kunnen gaan volg je tijdens je studie de minor “The Art of Aggression Management”. Na deze minor ben je in staat om je te verweren tegen allerlei vormen van mentaal en fysiek geweld. Als je in een onderwijzend beroep wordt opgeleid kun je later zelf ook weerbaarheidscursussen geven. Je doet ervaring op waar je de rest van je loopbaan kracht uit kunt putten. Investeer in jezelf en in anderen. Affiniteit met zelfverdediging is raadzaam. Deze tweetalige (Engels/Nederlands) minor wordt aangeboden van januari tot en met juli 2010.
Let op: inschrijfdata: 12 tot en met 25 oktober 2009. Meld je aan via www.minoren.hva.nl.
14
havana
demonstreren
Axie? Gezellig!
Studenten kwamen vorige week in actie tegen de regering. Tot een handgemeen met de politie kwam het niet.
Er werden geen eieren gegooid en het Maagdenhuis werd niet bezet. Vijfhonderd bezorgde studenten hadden in Den Haag een gezellige middag, met collegevoorzitter Karel van der Toorn en minister Plasterk. Dat ging niet eens zo heel lang geleden wel anders. Anne Koeleman en Thijs den Otter
2009 Amsterdams feestje in Den Haag Collegebanken op het Malieveld die werden bevolkt door vijfhonderd overwegend Amsterdamse studenten. Voornaamste boodschap: investeer juist nu in het hoger onderwijs en ga vooral niet bezuinigen. Minister Plasterk gaf geen garanties maar ging zijn best doen, collegevoorzitter Karel van der Toorn verklaarde zich solidair met de studenten, en enkele kamer-
leden namen het woord. Geen student protesteerde toen iemand vanaf het veld riep dat het ‘tijd voor bier’ was. Hij vatte de bijeenkomst onbewust samen: een gevoel van urgentie leek te ontbreken tijdens deze ludieke actie op een mooie nazomermiddag. En Plasterk, die kreeg alleen wat gejoel over zich heen. Zijn voorgangers hebben het wel eens zwaarder gehad.
2005 Rutte kwam niet met koffie
1993
Rellen met Ritzen Tijdens demonstraties tegen Plasterks partijgenoot Jo Ritzen was het een stuk minder gezellig in Den Haag. Ritzen – toch de man van de OV-studentenkaart – maakte in de jaren negentig niet veel vrienden: hij moest bezuinigen op het stelsel en voerde onder meer de prestatiebeurs in. Op 3 mei 1993 was Den Haag zelfs het decor van een ware veldslag tussen studenten en de mobiele eenheid. In 1997 gingen de studenten en Ritzen op herhaling, en ging het er minder gewelddadig aan toe.
Beeld archief LSVb
Minder massaal zelfs dan de actie tegen Plasterk was de actie tegen toenmalig staatssecretaris Rutte in het Maagdenhuis. En minder gezellig was het ook: Rutte had in de pers geroepen dat hij met koffie zou langskomen als studenten in opstand zouden komen voor onderwijskwaliteit. De studenten die daarop in november 2005 het Maagdenhuis ‘kraakten’, kregen echter de ME op bezoek in plaats van de latere VVD-leider. Het was overigens niet de enige actie tegen Rutte. In 2006 kregen actievoerende studenten het Plein in Den Haag vol om te protesteren tegen de leerrechten.
Beeld Asva-archief Beeld archief LSVb
2002 Het
Ho
dat je dit niet Deetman!
In de jaren tachtig was een actie met een schamele vijfhonderd medestanders ondenkbaar. Nederland ging in dat decennium regelmatig massaal de straat op, en bij de studentenbeweging was het niet anders. Onder leiding Maarten van Poelgeest – tegenwoordig wethouder Ruimtelijke Ordening in Amsterdam – werden Den Haag en omstreken onveilig gemaakt met enorme massademonstraties tegen het beleid van toenmalig minister Deetman (CDA), onder wiens bewind het collegegeld flink omhoog ging en studenten in hun studietijd werden beperkt. De grootste demonstratie tegen Deetman vond plaats op 25 november 1988, toen 35.000 studenten in Den Haag de straat op gingen. n Ir
is Vb
eld Be
Beeld a rchief LS
Loek Hermans (VVD) mocht het hoger onderwijs omgooien en het bamastelsel invoeren. Grootscheepse bezuinigingsronden bleven bij deze minister achterwege. Maar wie in Nederland aan het systeem morrelt, vraagt om ellende. Volgens studentenbond LSVb was Hermans een ‘bamaniak’, die te weinig extra middelen beschikbaar had om de oude hbo- en wo-constructies om te bouwen. Vooral een actie voor de beroepsdemonstranten dus.
lka mp
BaMania kale denken van Hermans
1988 Ik wou
havana
15
interview
Beeld Bas Uterwijk
‘Ik heb een hekel aan het Maagdenhuis’ 16
havana
interview
Op 1 oktober verlaat algemeen directeur Jeroen Knigge de HvA. Hoe kijkt hij terug op zijn vijftien jaar bij de HvA? Paul van de Water
Het afgelopen jaar was niet het prettigste van uw loopbaan. ‘Dat klopt, maar wellicht wel het leerzaamste. Mijn verhouding met het CvB – althans met een smaldeel daarvan – was niet altijd optimaal. De positie van algemeen directeur was helder voor wat betreft verantwoordelijkheden en bevoegdheden. Toch handelde in de praktijk niet iedereen naar die helderheid. Niet alle CvB-leden lieten de algemeen directeur de ruimte die hij nodig had om zijn taken naar behoren uit te voeren. Dat heeft soms spanning veroorzaakt. Ik begrijp dat wel, maar het maakt het werken als algemeen directeur soms lastig. Dat ik nu eerder vertrek dan oorspronkelijk was afgesproken, vind ik zowel jammer als onvermijdelijk.’ Medewerkers van de HvA typeren u als intelligent, sociaal vaardig, ambitieus, betrokken, ijdel en sommigen gebruikten het woord ‘intrigant’. ‘Een zekere mate van ijdelheid is mij zeker niet vreemd. Ik herken mij eigenlijk in al die karakteriseringen, maar absoluut niet in het begrip intrigant. Wellicht kan ik wel een beetje snappen waar dat beeld vandaan komt, maar het klopt echt helemaal niet. Ik heb juist een hekel aan intriganten. Voor mijn eigen gemoedsrust ga ik er maar van uit dat deze paar mensen me intrigerend vinden. Ook een moeilijk woord, maar het past beter bij mijn persoon.’
‘Scheerens en ik hadden een bijzonder goede relatie en ik kan mij voorstellen dat we als een twee-eenheid werden gezien. Het gaat te ver om te zeggen dat ik zijn tekortkomingen onzichtbaar maakte. Hij was trouwens toentertijd – hbo-fraude en ander leed – onmiskenbaar de juiste man op de juiste plaats voor de HvA. Hij werkte keihard en we vonden elkaar in onze betrokkenheid bij de HvA en het hoger beroepsonderwijs. We konden het uitstekend met elkaar vinden en van enige complementariteit was inderdaad wel sprake. We hadden echter ook wel allerlei verschillen van inzichten, maar die breng je niet naar buiten. Zo verschilden we van mening over de activiteiten die de HvA in China uit wilde voeren. Ik zag dat niet zo zitten, maar Rob, als rasondernemer, zag daar allerlei unieke mogelijkheden. Uiteindelijk – maar toen was Rob al weg – heeft het ons veel tijd en energie gekost om het China-dossier te sluiten.’ Waar bent u trots op? ‘De domeinvorming en de herinrichting van de HvA. Als algemeen directeur was dat mijn belangrijkste opdracht en hoewel het proces natuurlijk nog niet afgerond is, ben ik er wel trots op dat die herinrichting goed op de rails is gezet en probleemloos is verlopen. Het was geen makkelijke klus. Maar wel een hele leuke. Waar ik trouwens ook trots
lijkertijd zie ik dat de HvA er moeite mee heeft om uit te gaan van haar eigen kracht. We hebben de neiging om ons kleiner voor te doen dan we zijn. Het Calimero-effect. Dat is jammer en verkeerd. De HvA is veel te bescheiden. Dat moeten we echt van ons afschudden. Tegelijkertijd heeft de HvA nog een weg te gaan om al het onderwijs op een hoger niveau te krijgen. Dat is niet erg, maar daar moet men zich wel bewust van blijven.’ U gaat nu weg en dus staat het u vrij om te vertellen aan wie en wat u een hekel hebt. ‘Ik ga niet zeggen aan wie ik een hekel heb. Ik wil wel zeggen dat ik een ongelooflijke hekel heb aan oneerlijke mensen die je vriendelijk omarmen, maar ondertussen een mes in je rug steken. Jazeker, ook op de UvA en HvA ben ik mensen van het soort Judas Iskariot tegengekomen. Niet veel, maar ze zijn er wel. Sterker, ik heb soms met ze moeten werken. Oneerlijkheid en huichelarij, daar word ik niet goed van. Een hekel heb ik aan het Maagdenhuis. Ik bedoel natuurlijk niet het gebouw, maar aan het feit dat het zo weinig HvA was. Het beeld was toch dat de HvA erbij is gekomen en dat wij er te gast zijn. Het is de laatste tijd zeker beter geworden, maar het zou nog beter zijn als het CvB en de ondersteunende diensten temidden van de reuring van het onderwijs en onderzoek zouden zitten. Daar heb ik voor gepleit, maar het is helaas nooit gelukt.’ Welk advies wilt u de HvA geven? ‘Wees niet te bescheiden. Zorg voor de kwaliteit van het onderwijs en ga uit van de eigen kracht. Zorg voor een heldere visie en koers die door alle medewerkers gekend wordt. Maar belangrijk is dat je die dan ook
‘Oneerlijkheid en huichelarij, daar word ik niet goed van’
Wat is de rode draad van uw loopbaan? ‘Anderen vonden altijd dat ik geschikt was voor een bepaalde functie en zelf was ik het daar meestal wel mee eens. Ik vind het aantrekkelijk om invloed uit te oefenen. Dat doe je natuurlijk ook als docent, maar mij trekt vooral de invloed op de processen die het docenten beter mogelijk maakt om goed onderwijs te verzorgen. Ik denk dat dat ook mijn rode draad is. Een functie – bijvoorbeeld die van bestuursadviseur – zag ik ook als een springplank naar een functie waarin ik meer invloed kon uitoefenen om verbeteringen tot stand te brengen. In de functie van algemeen directeur kon ik mij het beste bezighouden met het inrichten van een organisatie waarbinnen het verzorgen van kwalitatief goed onderwijs een vanzelfsprekendheid lijkt.’
op ben is het feit dat het duale onderwijs overeind is gebleven, tegen alle verdrukking in. Daar mag de HvA echt blij mee zijn. Verder ben ik tevreden over de groeiende bestuurlijke betrokkenheid van studenten. Die wordt steeds groter en daar heb ik mij altijd hard voor gemaakt, bijvoorbeeld door de Asva een balie in de Leeuwenburg te geven. Tot slot wil ik het jongedocenten netwerk hier noemen. Het is een club van jonge, enthousiaste en ambitieuze docenten. Het is heel goed dat we dit netwerk op de HvA hebben en ik heb ze dan ook altijd, waar mogelijk, gestimuleerd en gefaciliteerd. Zo’n club moet je echt koesteren.’
U werd secretaris onder collegevoorzitter Rob Scheerens, met wie u als twee-eenheid gezien. U zou ook de tekortkomingen van Scheerens onzichtbaar maken.
Kunt u de HvA in een paar zinnen karakteriseren? ‘De HvA is een zeer krachtige, gezonde organisatie met een enorm potentieel. Tege-
consequent uitvoert. Het College van Bestuur moet daar sturend in zijn. Dat zou veel nadrukkelijker gedaan mogen worden. Zij zijn de voorste vaandeldragers van de missie, visie en waarden van de HvA. Dat geldt ook voor de samenwerking met de UvA. Het zou dom zijn om daar mee te stoppen. Natuurlijk zijn er grote cultuurverschillen en uiteraard moet de HvA geen universiteit willen zijn. Het zou ook volslagen verkeerd zijn als de UvA een soort van hbo wordt. Dat wil echter niet zeggen dat je niet van elkaars kracht kunt profiteren en dat je gezamenlijk nog sterker kunt worden. Waar het College van Bestuur wel voor moet zorgen is dat er een duidelijke visie is en dat de koers helder is. Er zijn natuurlijk allerlei documenten en prachtige notities, maar daar heb je niks aan als de visie en de koers niet in de hoofden van de medewerkers zitten.’ n havana
17
ondertussen in...
amfi angels
Hong Kong Celine Disch (20, derdejaars Amfi) studeert het komende halfjaar International Fashion Management in Hong Kong. Tijd om wat zitvlees te creëren om de drie uur durende colleges te overleven.
Zitvlees
Afiah Vijlbrief Na een lange reis via Londen kwam ik vorige week maandag eindelijk aan in Hong Kong. Wat een wereldstad. Ik werd opgehaald van het vliegveld door twee Kantonese vriendinnetjes. Zij namen me mee met de bus naar het centrum. Bij het verlaten van het vliegveld viel de hitte als een zware deken over me heen. Het is hier elke dag tussen de 30 en 34 graden, met een enorme luchtvochtigheid, dus de gevoelstemperatuur is nog hoger. Gelukkig zijn alle gebouwen van airconditioning voorzien, dus het is niet moeilijk om even aan deze hitte te ontsnappen. De afgelopen weken zijn echt voorbij gevlogen, heb enorm veel gezien en gedaan. En bovenal veel leuke mensen ontmoet; er is hier een enorme exchange student community, dus genoeg westerlingen om mee om te gaan. Er is wel een erg groot verschil tussen de westerse mentaliteit en de Chinese. Wij uitwisselingsstudenten zijn bijna nooit op onze kamer te vinden, omdat er hier zo veel te doen en te zien is. De Chinese meiden in mijn klas gaan nooit uit, zitten een groot deel van de dag op MSN en Facebook, en zijn vaak nog nooit buiten China en Hong Kong geweest. Hierdoor heb ik vaak het idee dat ze wat kinderachtiger zijn, ook al zijn ze vaak een aantal jaar ouder dan ik. Wat me het meeste is opgevallen is de angst voor H1N1, Mexicaanse griep. Overal vind je alcoholdispensers om je handen te desinfecteren, mondkapjes en bordjes met wat te doen mocht je ook maar enige symptomen van griep vertonen. Je ziet hier dan ook veel mensen met mondkapjes lopen. Bij het minste of geringste kuchje gaan de studenten naar de dokter. Dan moeten ze thuis in bed blijven en mogen ze niet naar de universiteit komen. De colleges zijn tot nu toe veel introductiepraatjes, dus inhoudelijk kan ik er nog weinig over zeggen. Toch heb ik al een verschil gemerkt met de lessen op het Amfi: drie uur durende lectures zijn hier de normaalste zaak van de wereld.
Celine
Kelly
Joris
Laura
18
havana
Milou
Joran
De Angels: Martine, Lieke en Fleur
Beeld Marc Deurloo
Zó doorsnee Amfi Angels geven wekelijks gevraagd en ongevraagd fashionadvies. Voor al uw modemissers, misaankopen en matchende setjes: ‘Fashion is a war, and we love the battle.’ Aflevering 5. Annemarie Vissers Tim de Zeeuw (21, derdejaars Media, Communicatie & Informatie) ‘Tja, een doekje over mijn schoenen halen? Ik hou eigenlijk wel van gedragen schoenen. Hebben de dames nog meer opmerkingen?’ Angel Fleur ‘Het ziet er een tikje dress-to-impress meets quasi-nonchalant uit. De beste jongen schreeuwt bijna: “Ik heb er geen moeite voor gedaan, maar stiekem toch heel bewust over nagedacht.” Lastig-lastig.’ Angel Martine: ‘En het eindresultaat is toch nog saai. Ik hou sowieso niet van dezelfde kleuren bij elkaar. Of je wisselt kleuren af, óf je steekt jezelf van top tot teen in dezelfde kleur. Het is het een of het ander, boy.’ Angel Fleur: ‘Ik heb het niet op pantalons, zeker niet die hele strakke. Opgerolde pijpen vind ik ook een don’t. Hoewel het dit seizoen wel helemaal hot is om of je mouwen of je broekspijpen om te slaan, hoeft deze jongen natuurlijk niet te overdrijven. Ook bij dit puntje: het is het een of het ander.’ Angel Martine: ‘Voor we helemaal leeglopen op wat er allemaal scheelt aan deze look: het lijkt in de verte wat geïnspireerd op de Michael Jackson-stijl en daarmee zit je helemaal geramd. Ik zie deze jongen al moonwalkend door school glijden in zijn glossy patta’s.’ Angel Fleur: ‘Jammer dat hij die patta’s dan niet even afstoft. Lakschoenen altijd even poetsen.’ Angel Martine: ‘De bruine tint van zijn schoudertas sluit aan bij de kleur van zijn broek, dat is oké.’ Angel Fleur: ‘Zei ik niet vorige week dat een nepleren tas een no no was? Nou, zo niet, dan nu toch wel: niet aan nep beginnen. Dat kunststof lijkt in het begin nog mooi, maar het verliest erg snel kleur en dan komt er – horror! – van
dat witte plastic doorheen zetten. Ga altijd voor the real thing.’ Angel Martine: ‘Nou, een opsteker is wel dat hij een iPod als accessoire heeft, dat ziet er sophisticated uit. Alsof je heel muzikaal bent, zeker in combi met zijn dansschoentjes.’ Angel Fleur: ‘Nou vooruit, iets positiefs. Zijn haar heeft een lekkere just out of bed look. Petje af, want zo’n coupe is lastig te creëren. Of je moet gewoon echt net uit bed zijn gestapt. Duh. Maar verder is het doorsnee troef hoor, ik kan er niet heel veel meer van maken deze keer.’ Angel Martine: ‘Weet je, laten we het dan liever laidback noemen.’
Tips & tricks van Amfi Angel Lieke
* *
Er zijn van die dingen die iedereen in zijn walk in closet zou moeten hebben hangen. Denk dan aan onmisbare items als de little black dress, het witte T-shirt, de jeans-met-de-perfecte-wassing en vanaf dit seizoen het leren jackje. Buy it! Prima als je van top tot teen in de basics door het leven gaat, maar om het wat op te leuken kun je kijken voor designerstukken als ultieme eyecatcher. Horen we je daar piepen dat je daar geen geld voor hebt? Schuim dan de betere tweedehandswinkel of outlets af. Moet lukken. Skinny jeans voor mannen? We’ve been there. Ga gerust een stap verder en ga voor een megging; een legging voor… juist. Veelvuldig gespot bij shows van de grote designers. Over een halfjaar vast en zeker te krijgen voor het minder fortuinlijke volk bij de bekende ketens.
*
dubbelop
Beeld Bram Belloni
Tommy Hofkamp (21, vierdejaars Johan Cruyff University, rechts) en zijn broer Rody (23, tweedejaars JCU) zijn fanatieke hockeyers. Al kunnen ze de sport ook goed relativeren.
Tommy ‘Vroeger dacht ik dat mijn toekomst in het hockey lag. Ik zat in de Nederlandse jeugdselectie en had in mijn hoofd om in het Nederlands elftal te komen. Misschien ooit wel de Olympische Spelen. Maar toen ik na mijn propedeuse een halfjaar naar Buenos Aires ben gegaan om Spaans te studeren en te hockeyen, realiseerde ik me dat er nog zo veel meer is. Dat was echt een ommekeer. Toen had ik niet meer de ambitie om alles uit mijn hockeycarrière te halen, ten koste van bijvoorbeeld mijn studie. Naast de JCU ben ik in september met Geschiedenis begonnen aan de UvA. Ik hockey nog steeds op het hoogste niveau, maar speel nu bij een team waar de ambities iets lager liggen. Het is minder professioneel en dus heb ik meer vrijheid. Rody is echt een doorzetter. Ik ben dat wat minder. Hij kan echt ergens vol voor gaan, met veel discipline naar iets toe leven. Of het nou sport is of studeren. Dat vind ik wel heel knap. Toen ik nog bij Amsterdam hockeyde, merkte ik dat ik het niveau net te hoog lag. Dat was een moeilijke periode. Toen vond ik het jammer dat ik niet het doorzettingsvermogen van mijn broer had. Ik raak dan sneller gedemotiveerd als ik merk dat het heel zwaar wordt. Dat is eigenlijk een heel slechte eigenschap. Daarom waardeer ik dat zo in hem. Ik denk dat het hém wel gelukt zou zijn. Hij had wel doorgezet.’
Rody ‘Soms ben ik fanatiek. Dan train ik zes dagen in de week voor karate en hockey. Ik vind het leuk om lekker bezig te zijn. Steeds iets nieuws te leren. Maar je moet oppassen dat je niet te fanatiek wordt. Dan gaat het ten koste van de lol. Dan moet je weer even een stapje terug. Topsporters kunnen dat, alles in teken van de sport zetten. Ze hebben gewoon oogkleppen op. Chapeau voor hen, maar ik voel me er niet prettig bij. Ik wil niet te veel móéten. Dan gaat het alleen maar ten koste van jezelf en werkt het averechts. Daarin zijn Tommy en ik wel hetzelfde. We zijn pleziersporters. We doen het niet om ons brood te verdienen. We doen het voor onze lol. Kijk, ik wil natuurlijk het maximale uit mezelf halen, maar dan wel op meerdere vlakken. Ik bewonder Tommy omdat hij altijd zo lekker zijn eigen gang gaat. Hij heeft zijn eigen mening, zijn eigen karakter. Bijvoorbeeld toen hij besloot weg te gaan bij Amsterdam. Hij zegt misschien zelf dat hij niet goed genoeg was, maar dat is niet waar. De coach maakt keuzes en zette hem op de bank. Tommy zag dat niet zitten en ging verder kijken. Als hij was blijven hangen, stond hij nu in de basis. Dat weet ik zeker. Maar hij ging naar Pinoké. In eerste instantie snapte niemand dat; hockeyen bij een topclub als Amsterdam, daar droomt toch iedereen van. Maar zijn besluit stond vast.’ n Jobien Groen
havana
19
recensies
Game
Professor Layton en de Doos van Pandora
CD
The Mozart album
Danielle de Niese Decca HHHHH
Theatercomedy
Comedytrain
1 oktober, Toomler Wel gaan De top van de Nederlandse stand-up comedians zal jou laten lachen, gieren en brullen.
Niet gaan Ben je geen fan van Raoul Heertje en Jan Jaap van der Wal? Ga dan niet, Heer-
Nintendo DS HHHHH
tje heeft dit concept namelijk bedacht en Van der Wal heeft de artistieke leiding in handen.
Film
Killing me softly
2 oktober, Filmmuseum Wel gaan Heb je zin in een film vol spanning, romantiek en mysterie? Dan zit je hier goed. De Amerikaanse Alice geeft zich over aan een heftige romance. Ze dumpt haar vriend en trouwt met Adam. Tot haar verbazing ontdekt ze steeds meer raadselachtige gebeurtenissen waar Adam bij betrokken is. Niet gaan Deze film is een mengelmoes van What Lies Beneath en Basic Instinct. Je ziet alle gebeurtenissen van tien kilometer afstand aankomen. Wat Een pakkend verhaal, excentrieke personages, fraai getekende omgevingen en vooral een groot aantal uitdagende raadsels. Dankzij die elementen groeide Professor Layton and the Curious Village vorig jaar uit tot een van de populairste spellen op de Nintendo DS. Diezelfde succesvolle ingrediënten keren terug in De Doos van Pandora, het tweede avontuur van de professor. Samen met zijn assistent Luke gaat de Britse hoogleraar op zoek naar een mysterieuze kist waarvan beweerd wordt dat eenieder die hem opent onmiddellijk de dood vindt. Rondreizend op een luxueuze trein komt het op raadsels beluste duo al snel de ene na de andere breinbreker tegen. Van alledaagse rekensommen en eenvoudige ‘zoek de verschillen’-plaatjes, tot lastige logicaraadsels en extreem moeilijke schuifpuzzels; meer dan 150 keer wordt het intellect van de speler op de proef gesteld. Waarom wel De Doos van Pandora is net zo goed als zijn voorganger en op sommige punten zelfs beter. De raadsels zijn dieper geïntegreerd in het verhaal, de variëteit aan omgevingen is groter en de animatiescènes (die volledig naar het Nederlands zijn vertaald) zijn in aantal verdubbeld. De raadsels zelf zitten zonder uitzondering goed in elkaar en zijn met scherp denkwerk altijd op te lossen. Terwijl veel andere videogames weinig meer doen dan het testen van je reflexen, geeft dit spel je veelvuldig het gevoel dat je toch eigenlijk wel erg slim bent. En dat is best een prettige gedachte. Waarom niet Jammer is dat de speler tussen de puzzels door exact verteld wordt wat hij moet doen om een stapje verder te komen in het verhaal. Voor een spel dat juist zo leuk is omdat het vaak tot nadenken dwingt, is het gebrek aan uitdaging op dit punt teleurstellend. Daarnaast zijn de minigames niet bepaald boeiend en is het verhaal enigszins voorspelbaar. Eindoordeel Het maakt weinig uit of je een hardcore gamer bent of een leek die in de trein wel eens een sudoku maakt: De Doos van Pandora is voor een breed publiek zowel uitdagend als vermakelijk. Simpelweg een van de beste DS-games van dit jaar. n Sebastiaan van de Water
20
havana
Wie Danielle de Niese (30) behoort tot de klassieke vocalisten die door middel van een unieke stem kleur weten te geven aan stemmingen en emoties. Dat doet toch iedere zanger? De Niese doet echter meer dan kleur geven. Luisteren naar de Niese is een intense ervaring van heen en weer geslingerd worden tussen de emoties die de componist diep in de muziek heeft gestopt maar die door De Niese schijnbaar moeiteloos naar de oppervlakte worden gebracht. De Niese heeft niet alleen een fenomenale stem (sopraan) en een enorme uitstraling, ze is ook een prachtige vrouw. Ze wordt niet voor niets de soprano sex kitten genoemd. Seksistisch? Ongetwijfeld. Maar wat een waarheid. Haar naam klinkt erg Nederlands. Haar ouders – nazaten van Nederlandse kolonisten – komen van Sri Lanka. Zelf is ze geboren in Australië en vanaf haar tiende woont ze in Los Angeles. Wat Een cd vol Mozart, en zeker niet het makkelijkste werk of de populaire deuntjes. Het openingsnummer is het welbekende Exsultate Jubilate. Prachtig, afwisselend koude rillingen en wentelen in behaaglijke warmte. Het Alleluja zingt ze alsof er geen einde aan schoonheid hoeft te komen. Het duet met Bryn Terfel is vloeibaar goud. De concertaria’s zijn sprookjesachtig en hetzelfde geldt zonder voorbehoud voor alle andere aria’s. Eigenlijk staan er geen minder goede nummers op deze cd. Het orkest onder leiding van Charles Mackerras is onopvallend uitstekend – jazeker, dat kan – en zo hoort het ook. Wel of niet kopen Er zijn altijd mensen die ons precies weten te vertellen waarom we iets niet moeten doen. Zo zijn er ook wel honderd redenen te bedenken waarom u deze cd van de Niese niet moet kopen. Al die redenen vallen echter weg tegen de stem van Danielle de Niese. Voor de liefhebber van klassieke muziek geldt eigenlijk geen excuus. Kopen, vandaag nog. Houdt u niet van klassieke muziek? Zoek op YouTube naar Danielle De Niese. Kijk, luister en onderga haar. Tijdens het Prinsengrachtconcert van 2009 zong ze Aan de Amsterdamse grachten. Wie daar stoïcijns onder blijft, is echt van marmer. n Paul van de Water
Muziek
Girls Love DJ’s: Electronic Special 2 oktober, Paradiso Wel gaan Op deze avond zul je zweten door electrofunk, nu-disco, mooie meisjes en
mooie jongens. Wil je kaarten winnen? Mail je naam en de reden waarom nou jij naar dit feest wil naar
[email protected]. Havana mag 3 x 2 gastenlijstplekken verloten. Niet gaan Als je niet van electro houdt.
Nightlife
R&B Legends
3 oktober, Vakzuid Wel gaan Heb je zin in een avond teruggaan naar het begin van de nieuwe generatie r&b, ook wel bekend als urban? Vul samen met je vrienden de dansvloer op hitjes van Destiny’s Child, Aaliyah, R. Kelly, Usher, Foxy Brown. Niet gaan Als je slechte herinneringen hebt aan de jaren negentig.
Expo
We Want More
4 oktober, Melkweg Wel gaan Fotograaf Daniel Cohen legt een uniek moment vast van muzikanten, het moment backstage tussen het laatste nummer en de toegift. Op het moment dat de zaal met fans schreeuwt om more worden deze zeer persoonlijke momenten vastgelegd. Niet gaan Als je niet van zwetende rockgoden houdt.
Dans
We’ve got Soul with a capital S
5 oktober, Theater van het woord OBA Wel gaan Maggie Boogaart, een Amsterdamse choreografe, probeert krachtige moderne dans en de laatste urban dance moves in elkaar te verweven. Als toeschouwer word je meegenomen in een wereld van liefde en drama, soul en r&b. Een diepgaande ‘feel good’-voorstelling. Niet gaan Wanneer je niet houdt van opzwepende soulmuziek, dynamische dans en liefde. Blijf dan lekker waar je bent en verroer je vooral niet!
Toneel
Dansen voor alleenstaanden
6 oktober, Zonnehuis Wel gaan Zak lekker onderuit voor deze tragikomische voorstelling over een groep vrijgezelle dames en heren die een avond lang hun geluk beproeven. Zij doen namelijk een hartstochtelijke poging om hun lot in eigen hand te nemen: nooit meer eenpersoonsmaaltijden uit de magnetron. Niet gaan Ben je nog niet zo lang vrijgezel? Laat deze voorstelling dan voor wat het is, veel te confronterend!
zwart-wit
Beeld Sanne van Baar
Beeld Hans van Vinkeveen
eten
Geur-, kleuren smaakloos
‘Geluid af bij Balkenende’
Dertien-in-een-dozijn Chinees Ka-Wah doet het alleen goed als afhaalrestaurant.
Willem Brouwer (53), docent Informatica
Wat Een klein Chinees restaurantje genaamd Ka-Wah, Wibautstraat 50, vlakbij het Singelgrachtgebouw. Sfeer Typisch dertien in een dozijn Chinees restaurantje. Mijn gevoel zegt dat dit soort restaurantjes allemaal hun inrichting bij dezelfde groothandel inkopen. Bij navraag krijg ik mijn gelijk. De tent, die helemaal leeg is, zit naast een drukke weg, heeft een laag plafond en is verder weinig bijzonder. Gelukkig staat er vriendelijk lachend personeel achter de bar; dat maakt een hoop goed. Het eten Een Nederlands-Chinese jongedame overhandigt mij een zeer uitgebreide menukaart. Vlees, vis, groente, gevogelte of vegetarisch: alles is mogelijk. Per soort zijn er wel tien gerechten om uit te kiezen. Vooraf kies ik haaienvinnensoep (3,75 euro), ha-kaw (garnaalpasteitje, 4,95 euro), als hoofdgerecht tjew yem ha (gepaneerde garnalen, pikante saus en groente, (14,75 euro) en als dessert gefrituurde banaan, ijs en chocoladesaus (4,95 euro). De haaienvinnensoep is een imitatie, omdat the real thing te saai, taai en duur is, vertelt de bediende. Deze variant is een erg dikke soep – om niet te zeggen: smurrie – waarin stukjes eiwit en kip drijven. Een smaakloze en veel te zoute gelei die ik na een paar happen laat staan. De garnalenpasteitjes gaan eveneens gehuld in een geur-, kleur- en smaakloze gelei die ook met een bedje van gestoomde worteltjes helemaal niets toevoegt aan de van zichzelf smakelijke garnalen. Ik hoop dat het hoofdgerecht beter is. Eén hap is echter al genoeg om te concluderen dat de
zware pikante saus vloekt bij de frisse garnalensmaak. Het geheel is wederom te zout. Aan banaan met chocolade kun je verder weinig verpesten, zou je denken. Toch was mijn gefrituurde banaan veel te vet. Conclusie Het eten was smakeloos en zout, en voor de ambiance hoef je er ook al niet heen te gaan. Pluspunt is wel dat Ka-Wah relatief goedkoop is en daarom misschien geschikt als afhaalchinees. Het personeel is er gezellig en vertelt graag over hun soms opmerkelijke cultuur. Ik citeer: ‘In China zijn er vrouwen die speeksel van een zwaluw drinken omdat het je een mooie huid zou geven’. n Joey van Koningsbruggen
Game ‘Aan een constructiespel als World of Goo kan ik verslaafd raken. Daartegen werkt maar één ding: het spel weggooien. Schietgames heb ik in hekel aan. Niet omdat ze tot agressie zouden leiden, Menserger-je-nieten is misschien wel erger, maar het boeit me niet.’ Film ‘Heimat, een groots epos van meer dan vijftig uur. Het laat prachtig zien hoe een natie in een eeuw tijd totaal kan kantelen: de opkomst van het fascisme, het Wirtschaftswunder, de opkomst van een burgerlijke elite na de oorlog. Om Gone with the Wind heb ik op de vloer gelegen van het lachen. De hoofdpersoon Scarlett die in tegenlichtpositie de armen ten hemel heffend uitroept: “Ik zal nooit meer arm zijn.” Het is veel te romantisch. Ik zat in een zaal vol vrouwen die het allemaal prachtig vonden. Dat gaf wel wat boze blikken.’ Boek ‘Ik ben een veellezer, een uitstervend soort. Met een collega heb ik een lijst van de honderd meest invloedrijke boeken gelezen. Je moet toch wat doen. Dan kom je uiteindelijk op twee boeken uit die aan de basis van alle literatuur liggen. Don Quixote waarmee Cervantes rond 1600 de literaire roman uitvindt, en de essays van Montaigne. Hopeloos overgewaardeerd is Knielen op een bed violen van Jan Siebelink. Dat is wel eens beter gedaan ‘
met zijn orkestsuites en Brandenburgse Concerten, cantates waarin elke emotie zit die je kunt verzinnen. Maar daar bovenuit steekt de Matthäus Passion. Ik luister jaarlijks naar minstens één uitvoering, maar ben wel een voorstander van authenticiteit. Jan Rots hertaling? Hoe haalt hij het in zijn harses! Niet om aan te horen is de Carmina Burana van Orff. Het is edelkitsch, het creëren van lawaai met koren van wel zesduizend man.’ Humor ‘The Office, heel herkenbaar, die kantooromgeving. We hebben hier een collega die hardop tegen zijn computer praat. “Schiet op, wacht nou even.”’ Idool ‘Riccardo Chailly, daar ben ik behoorlijk fan van geweest. Ik heb gevloekt toen het Concertgebouw het voor elkaar kreeg deze dirigent kwijt te raken. De manier waarop hij een Italiaanse opera kon neerzetten! Daarmee kon hij mij aan het huilen krijgen, het maakt hem wereldtop. Naar Balkenende kan ik niet kijken zonder het geluid af te zetten. De zalvende toon waarop hij praat, bijna alles als theoloog.’ Stokje ‘Ik geef het stokje aan Mirjam Schaafsma, docent bij Civiele Techniek. Zij is een filmfanaat die me met haar filmkeus vast zal verbazen.’ n Hans van Vinkeveen
Muziek ‘Bach, die heeft zo verschrikkelijk veel mooie muziek geschreven! Feestmuziek
Oproep Ben je uit eten geweest? Stuur dan je recensie naar
[email protected]. Als je recensie geplaatst wordt, krijg je de kosten van het etentje tot 50 euro vergoed. havana
21
varia enygma
hva-agenda 1 oktober
26 t/m 29 oktober
Decanensymposium
Beroepsoriëntatieweek
Scholieren kunnen uit een zeer ruime hoeveelheid vervolgopleidingen in het hoger onderwijs kiezen. Zo biedt de HvA meer dan 70 bachelors aan en de UvA 65 – om over de masters nog maar te zwijgen. Tegelijkertijd hamert de politiek op het belang van direct de juiste studie kiezen, om studievertraging of uitval te voorkomen. Maar het maken van een goed gemotiveerde keuze op jonge leeftijd is nog helemaal niet zo eenvoudig. Sprekers uit verschillende hoeken geven op het decanensymposium, met dit jaar als thema ‘Kiezen met je hoofd of met je hart’, hun visie op dit ingewikkelde keuzeproces. Het symposium, dat bedoeld is voor decanen van het voortgezet onderwijs en het mbo, vindt dit jaar voor de tweede keer plaats in Het Muziekgebouw aan ’t IJ. www.uva-hva.nl/decanensymposium
Al tien jaar organiseren derde- en vierdejaars studenten van de opleiding MER een Beroepsoriëntatieweek voor alle tweedejaars van dezelfde opleiding. Gedurende deze week vinden er bedrijfsbezoeken plaats, krijgen de studenten workshops aangeboden en er is een lezing van een interessante gastspreker. Een ander vast onderdeel van de Beroepsoriëntatieweek is de bedrijvendag, waar studenten kunnen kennismaken met bedrijven waar ze later stage kunnen lopen of een afstudeeropdracht voor doen. Deze bedrijvendag is ook interessant voor studenten van andere opleidingen. www.beroepsorientatieweek.nl
7 oktober
Training hoorcolleges Een hoorcollege is een van de onderwijsvormen in het hoger onderwijs. De groepsgrootte voor een hoorcollege varieert van veertig tot een paar honderd studenten. Hoe kun je als docent de studenten boeien en binden? En hoe kun je een hoorcollege tot een succes maken? Rivierstaete, zesde etage (OrO-zaal). 250 euro (wordt – voor docenten – door de opleiding betaald). Op de website van OrO staat een aanmeldingsformulier voor alle trainingen van Casa d’OrO. Deze training maakt deel uit van het Casa d’OrO-programma. https://intra.hva.nl/diensten/o2/oro/ voor meer informatie.
26 oktober
Seminarreeks Krachtvoer Op dit moment vinden er in het vmbo ontwikkelingen plaats die gevolgen hebben voor het toekomstige onderwijs. Een van die ontwikkelingen betreft het loslaten van de oude vakgerichte programma’s en het aanbieden van nieuwe vak- en sectoroverstijgende programma’s. Deze (en andere) ontwikkelingen stellen enkele indringende vragen aan de lerarenopleiding voor met name het tweedegraads gebied. In dit seminar worden de belangrijkste ontwikkelingen in het vmbo kort geschetst. Hierbij wordt ook een uitstapje gemaakt naar de onderbouw van het havo en vwo. Daarna wordt vooral ingegaan op de vragen die deze ontwikkelingen oproepen voor het programma van de lerarenopleiding op vakinhoudelijk en pedagogisch-didactisch terrein. www.kenniscentrumonderwijsopvoeding.hva.nl
sudoku check ook
havanaweb.nl
In bovenstaand diagram is een aantal cijfers geplaatst. Aan jou de taak om in alle lege vakjes een cijfer in te vullen, zodanig, dat op elke horizontale en verticale regel en in elk van de negen blokjes van negen cijfers waaruit het diagram is opgebouwd, alle cijfers van 1 tot en met 9 eenmaal voorkomen.
Studenten en strips
Droeve koffie
Afgelopen woensdag organiseerde het domein Media, Creatie en Informatie een ‘studium generale’ met als thema strips. Campus TV vroeg zich af wat de studenten nou met stripboeken hebben, en met welk stripfiguur zij zich het meest identificeren.
Wat er eigenlijk nou zo mis was met de automatenkoffie aan de HvA, vroegen Havana en Campus tv aan het speciaal bij elkaar geroepen koffietestpanel aan de Fraijlemaborg. Die vraag maakte menig emotie los bij de moedige doordrinkers van de bruine drab: ‘Nou, wat niet eigenlijk. Droevig. Droevig.’ Maar er is hulp onderweg: de koffiestemmen zijn geteld. Veel hoger dan wat schamele zesjes kwamen er echter weer niet voorbij...
Wil jij het laatste HvA-nieuws als eerste weten? Check havanaweb.nl. Daar kun je je ook aanmelden voor onze wekelijkse nieuwsbrief. Abonneren op onze Twitter-feed kan natuurlijk ook: twitter.com/havanaweb 22
havana
weekgast
Djorhia Treskes (rechts op de foto), derdejaars Engineering, Design & Innovation, deed vorige week met haar HvA-team Spirit of Amsterdam mee aan de Tegenwindrace in Denemarken. In deze race strijden de teams tegen elkaar met zelfgebouwde voertuigen die vooruitkomen op windenergie.
Maandag 21 september We zijn nog niet in Denemarken, dus de laatste restjes voorbereiding heb ik vandaag gedaan. Ik ben in het project vooral bezig geweest met de aandrijving van de auto, maar halverwege de bouw liepen we tegen het probleem ‘pr’ aan. Sinds die tijd ben ik dus ook bezig geweest met sponsors verzamelen en de presentatie van de auto en het team. Het is niet mijn favoriete bezigheid. Ik studeer namelijk voor ingenieur, niet voor pr-dame. Toch is het leuk om een keer te hebben gedaan. Ik heb bijvoorbeeld geleerd met bedrijven te overleggen, en niet onbelangrijk: om ze geld af te troggelen. Vandaag in mijn lunchpauze en na mijn stage nog bezig geweest met de laatste pr-klusjes. ’s Avonds alvast mijn koffer ingepakt. Voornamelijk kleren, want de spullen voor de auto hoeven we niet zelf te regelen. Daarna de dag afgesloten met Private Practice op Net 5.
Dinsdag 22 september Ik was vandaag om halftien op school. Ik had de kleding mee van de drukker, dus die hebben we verdeeld. Verder hebben we de hele dag de auto afgemaakt. Er moet altijd nog wel iets gebeuren, iets aangepast of bijgeschroefd worden. De auto is nooit af. Mijn taak was vandaag om van de tandwielen overtollig gewicht af te halen. Want hoe minder gewicht, des te sneller de auto, hoe beter in de race. Om halfvijf ben ik naar huis gegaan om nog even gezellig samen te eten met mijn moeder en stiefvader. Een afscheidsmaaltijd met wraps, heerlijk gegeten. En daarna weer naar school, want vanavond gingen we echt op pad. Om tien uur reden we met twee busjes vol studenten en docenten weg van school, op naar Denemarken. Het was erg gezellig in de auto en we reden om de beurt, dus ik heb weinig geslapen. Onderweg zijn we nog twee keer verdwaald, dus het andere busje was eerst.
Woensdag 23 september Na een lange nacht rijden arriveerden we om half negen in Denemarken. Lekker rustig aan gedaan, want we moesten tenslotte acclimatiseren. De race zal plaatsvinden op een vliegveld, een uitgestrekte vlakte. Daar verblijven we ook, in tenten. En die moesten opgezet worden, dus daar zijn we wel even een ochtendje mee bezig geweest. Hier in Denemarken is de wind anders, en daar passen we de auto op aan. Bij weinig wind zetten we meer bladen in de windturbine, en bij harde wind veranderen we het formaat tandwielen. Dat klinkt moeilijker dan het is; het is een kwestie van boutje los, ander tandwieltje erop en boutje weer vast.
Donderdag 24 september Vandaag de eerste testen gedaan en die gingen heel goed! Na nog wat gesleuteld te hebben aan de auto mochten we om 15.00 uur de baan op. Het rendement van onze auto – hoe hard je tegen de wind in gaat in verhouding met de windkracht – was 83 procent! Het gemiddelde van de auto’s was vandaag 60 procent en het rendement van de winnaar van vorig jaar was 63 procent. Dat is dus heel goed, we lopen nu aan kop. ’s Avonds hebben we met z’n allen gegeten, met de teams inclusief organisatie zijn we met zo’n honderd personen. Dat is erg gezellig, want iedereen heeft dezelfde interesses. Daarom bleven we ’s avonds ook gewoon op het terrein en gingen we niet de kroeg in, nergens voor nodig. Uit Nederland hebben we zes fusten bier van dertig liter mee...
Vrijdag 25 september We hebben vandaag heel veel geoefend met de koppeling. Een erg belangrijk onderdeel van de auto, want als je verkeerd schakelt, rij je keihard achteruit. We rijden natuurlijk tegen de wind in, vandaar. De eigenaar van de windturbine is vandaag ook langsgekomen om nog wat tips te geven. Dat was welkome informatie, want we hebben met wat aanpassingen het vermogen met nog eens tien procent verbeterd.
Zaterdag 26 september Vandaag bleek dat we echt een superauto hebben gebouwd, want op deze eerste racedag hebben we alle wedstrijdjes gewonnen! Er was een zwakke wind, niet echt ideaal voor een race, maar we hebben eruit gehaald wat erin zat. Van tevoren hadden we nog wat bladen bijgezet in de windturbine en de tandwieltjes van de aandrijving verwisseld. Met een goed resultaat dus.
Zondag 27 september De wind was goed vandaag, beter dan gisteren. Er worden voor de zekerheid altijd twee dagen genomen voor de race, voor als de wind te hard of juist te zacht is. Daarom was vandaag de officiële wedstrijddag. En nu hebben er we weer vier van de vijf races op onze naam gezet. Het was dus overduidelijk dat wij de winnaar waren: vandaag en gisteren de beste. Om 16.00 uur was de prijsuitreiking. Na de speech van de organisatie kwam de beker onze kant op. Een wisselbeker weliswaar, maar ons ‘juweeltje’ komt op school te staan. De volgende race moeten we ’m weer inleveren. Maar dat is volgend jaar pas. n
havana
23
afstuderen
Menzo Tanis (24)
Beeld Bas Uterwijk
Academie voor Lichamelijke Opvoeding
Onderwerp ‘Ik heb voor mijn afstudeerscriptie de statistieken van het HvA Volleybalteam – waarvan ik scout ben – vergeleken met Jong Frankrijk en het Nederlands team. Ik heb daarvoor eerst moeten leren hoe scouten in zijn werk ging en uiteindelijk werd ik een van de jongste scouts van Nederland. Als scout geef je tijdens de wedstrijd gegevens van de tegenstander door aan de coach. Die kan daar dan direct op inspelen. Voor HvA Volleybal heb ik een jaar lang alle statistieken bijgehouden. Intussen heb ik twee nieuwe scouts opgeleid. Nu ben ik bezig met de derde, die het van mij over gaat nemen.’ 24
havana
Waarom ‘Volleybal is een rode draad door mijn opleiding. Ik heb door de stages en het scouten kunnen doordringen in de wereld van de volleybaltop. Het hoogtepunt waren de Olympische Spelen in Beijing waar ik mee was als scout van Beachteam Holland. Ik zat bij wedstrijden van de mannen als een van de weinigen met een laptop op het strand. Binnenkort krijg ik bij de Nederlandse Volleybal Bond een aanstelling als gecombineerd scout en coach. De bedoeling is dat ik steeds meer op de vloer ga staan als coach.’ HvA - - ‘De overgang naar het nieuwe gebouw was een omschakeling naar een veel formelere omge-
ving. Het oude gebouw van de ALO was knus en informeel. Het nieuwe gebouw is strenger; dat heeft invloed op de sfeer. Ik begrijp het wel, maar had het best leuk gevonden om nog een paar jaar in de oude ALO te blijven.’ HvA ++ ‘Op de ALO word je niet in een hoek geduwd. Je bent niet gebonden aan het lesgeven, waar we eigenlijk voor worden opgeleid. Wat ik nu doe, vind ik veel interessanter en daar heeft de ALO me in gesteund.’ n Gijs Hardeman
