Colofon Uitgever: Bielefeld Marketing GmbH Willy-Brandt-Platz 2 D-33602 Bielefeld Tel. +49 (0) 5 21 51 61 60 Fax +49 (0) 5 21 51 61 63
[email protected] www.bielefeld-marketing.de www.bielefeld.de
Hartelijk welkom
Verantwoordelijk voor de inhoud: Hans-Rudolf Holtkamp Redactie: Kati Bölefahr-Behrends Vertaling: Interna Vertaalbureau, Bielefeld Concept, tekst, vormgeving, ontwerpen: com,ma Werbeberatung, Bielefeld Druk: Druckerei Gieselmann, Bielefeld Foto’s: Bielefeld Marketing GmbH, Andreas Frücht, Heinrich Gräfenstein, Alexander Haselhoff, Interakteam GmbH, Dr. August Oetker Nahrungsmittel KG, Dieter Rensing, Matthias Schrumpf, Stadthalle Bielefeld Betriebs GmbH, Thomas F. Starke, Studio Bielesch, Irene von Uslar, Detlef Wittig
Stand: Januari 2009
Tourist-Information
in het nieuwe raadhuis Niederwall 23 · D-33602 Bielefeld Tel. +49 (0) 5 21 51 69 99 Fax +49 (0) 5 21 17 88 11
[email protected] www.bielefeld.de
www.bielefeld.de
Inhoud
Eerste aanloopadres voor gasten: Bielefeld Marketing
Bielefeld ontdekken: bezienswaardigheden
Te gast in Bielefeld Winkelstad Bielefeld
Conferenties en congressen Economie en onderwijs
Recreatie en sport
Uitnodigende evenementen
Culturele veelzijdigheid
Bereikbaarheid
Van harte welkom in Bielefeld Welkom in Bielefeld, de veelzijdige, levendige universiteitsstad in het Duitse Teutoburger Woud. De stad die een hoge levenskwaliteit biedt. Bielefeld is in economisch en cultureel opzicht de grootste stad van Oost-Westfalen Lippe, een van de meest dynamische economische centra van Europa. Met ca. 330.000 inwoners behoort Bielefeld tot de 20 grootste steden van Duitsland. Bielefeld werd in het jaar 1214 als koopmansstad opgericht en heeft zich aan een ‘linnen draadje’ verder ontwikkeld tot een moderne grote stad. Linnenwevers, de stoommachine en de Ravensberger Spinnerij zijn de meest markante getuigen van deze ontwikkeling. Historische, industriële bouwcultuur is net zo bepalend voor het tegenwoordige stadsbeeld als de royaal aangelegde groenzones en de moderne architectuur. De ligging van Bielefeld in het middelhoge berglandschap van het Teutoburger Woud biedt mensen die ontspanning zoeken veel mogelijkheden. Het culturele aanbod met een contrastvol programma boordevol hoogtepunten is zeer breed gevarieerd. Ontdek Bielefeld als sympathieke stad in het groen – hier vindt u onderwijs, recreatie, cultuur en sport en u kunt hier heerlijk winkelen. In deze brochure vindt u hiervoor eerste ideeën, wetenswaardigheden, belangrijke adressen en informatie over waar u nadere gegevens kunt vinden. Geniet van uw verblijf!
Kaartenvoorverkoop Entreekaarten voor evenementen in Bielefeld en het hele land, waardebonnen voor musicals, concerten, theater, variété... Tel. +49 (0) 5 21 51 69 99 www.bielefeld-ticketservice.de
Eerste aanloopadres voor gasten – Bielefeld Marketing De Bielefeld Marketing GmbH met Tourist Information is voor alle vragen rondom uw verblijf in Bielefeld uw eerste aanloopadres. Van hotelkamer tot ticket-service, van stadsrondleiding tot compleet verzorgd arrangement – wij adviseren u graag – competent, individueel en vriendelijk. Tourist-Information in het nieuwe raadhuis Niederwall 23 D-33602 Bielefeld Tel. +49 (0) 5 21 51 69 99 Fax +49 (0) 5 21 17 88 11
[email protected] www.bielefeld.de ma. – vr. 9.30 – 18.00 uur za. 9.30 – 16.00 uur
Evenementenkalender, stadsinformatie en souvenirs Wetenswaardigheden over bezienswaardigheden en musea, actuele informatie over evenementen, uitgebreid foldermateriaal en souvenirs Tel. +49 (0) 5 21 51 69 99 www.bielefeld.de Evenementen- en Citymanagement Voor het plannen, organiseren en de marketing van uw evenementen en feesten Tel. +49 (0) 5 21 51 61 60 www.bielefeld-marketing.de Congresbureau Bielefeld De ‘snelle verbinding’ voor organisatoren en congrespartners Tel. +49 (0) 5 21 51 60 99 www.bielefeld-marketing.de Wetenschapsbureau De koppeling tussen universiteit, scholen, economie en stad Tel. +49 (0) 5 21 51 21 13 www.bielefeld-marketing.de
Serviceaanbod: Bemiddeling bij hotelkamers In meer dan 60 hotels en pensions, in alle categorieën en prijsklassen Tel. +49 (0) 5 21 51 27 50 www.bielefeld-zimmervermittlung.de
Tourist-Card Bielefeld – ontdekken en besparen
Stadsrondleidingen en aanbiedingen voor toeristen Organisatie van rondleidingen en rondritten door de stad, begeleidingen door stadsgidsen, raamprogramma’s en veel uiteenlopende complete aanbiedingen Tel. +49 (0) 5 21 51 61 02 www.bielefeld.de
Vrij reizen met bussen en trams, gratis entree in acht musea en kasteel de Sparrenburg, gratis rondleiding door de stad en kortingen op 20 interessante attracties in Bielefeld, van ijsbaan tot schouwburg – dat alles biedt onze toeristische chequekaart, de Tourist-Card Bielefeld – verkrijgbaar als ticket voor 1 of 3 dagen, voor enkele personen of kleine groepen.
Leineweber-monument Het door Hans Perathoner in 1909 ontworpen monument symboliseert de economische ontwikkeling van de stad, die nauw verbonden is met de linnenverwerking. Naast de Sparrenburg is ‘Der Leineweber’ hét symbool van de stad.
Bielefeld ontdekken – bezienswaardigheden Ontdek Bielefeld – onder vakkundige begeleiding of op eigen houtje. Beleef indrukken en aanzichten van de 800 jaar oude, afwisselende geschiedenis van de stad. Sparrenburg De Sparrenburg werd rond 1240 gebouwd en is het meest markante symbool van de stad. Vanuit de toren heeft u een geweldig panorama-uitzicht over de stad en de omgeving. Een bijzondere belevenis is ook een rondleiding door de kazematten, het ondergrondse gangensysteem.
Altes Rathaus Rond 1904 gebouwd in een historiserende combinatie van stijlen, vormen het stadstheater (Stadttheater) en het oude raadhuis (Alte Rathaus) een bouwtechniLeineweber-monument sche eenheid. In de foyer van het raadhuis staat een model dat de stad rond 1650 toont. Ravensberger Park In het historische gebouwencomplex van de vroegere Ravensberger Spinnerij zijn diverse culturele instellingen gevestigd. Naast het museum Huelsmann met meesterwerken van de Europese kunstnijverheid bevinden zich hier o.a. de Volkshogeschool, het Historische Museum, een filmtheater en een evenementencentrum.
Blik op de Sparrenburg
Alter Markt (linksboven) De historische oude stadskern van Bielefeld met zijn fraaie aristocratenhuizen, zoals het Crüwell-Haus met zijn prachtige laatgotische trapgevel uit 1530. Spiegelshof Bouwwerk uit de vroege Renaissance in de stijl van de Weserrenaissance met fraai uitzicht op de Sparrenburg. Tegenwoordig is hierin het museum ‘namu’ (natuur, mens, milieu) gevestigd.
Museum Huelsmann
Kerken in Bielefeld In het centrum van Bielefeld is een aantal belangrijke sacrale bouwwerken met kostbare kunstschatten te bezichtigen. In het oude stadscentrum zijn met name de Altstädter Nicolaikirche, de Neustädter Marienkirche, de Süsterkirche en de vroegere kloosterkerk Sankt Jodokus een bezoek meer dan waard.
Te gast in Bielefeld
Winkelstad Bielefeld
Aankomen en je thuis voelen – meer dan 60 hotels en pensions bieden accomodaties in alle categorieën en prijsklassen. Naast de grote comfort- en conferentiecentra van internationale hotelketens wordt u ook graag verwelkomd door vele kleine en middelgrote hotels – dichtbij het centrum, in de verschillende stadsdelen of rustig buiten de stad gelegen.
Als winkelstad is Bielefeld de nr. 1 in de regio en door het grote assortiment zeer in trek bij gasten en inwoners. Tussen het Centraal Station en de Sparrenburg ligt de aantrekkelijke voetgangerszone.
Recreëren en genieten – zo veelzijdig als de stad is ook de gastronomie van Bielefeld. U kunt hier zowel naar de gezellige kroeg op de hoek gaan als naar de veelzijdige belevenisrestaurants en ‘in’-restaurants of het chique gourmetrestaurant. De gastronomie in Bielefeld biedt voor iedere gelegenheid en stemming de passende omgeving. Naast een groot aantal restaurants en cafés in en rond het oude stadscentrum beloven ook talrijke bars, restaurants, muziekbars en discotheken buiten het centrum een aangenaam verblijf. Meer informatie over hotels en gastronomie krijgt u bij de Bielefeld Marketing GmbH of onder www.bielefeld.de.
In de vele winkelstraten en passages is het heerlijk winkelen. Veel straatcafés, bistro’s en restaurants nodigen uit om wat langer te blijven. De grote warenhuizen en bekende winkelketens vindt u in de buurt van de Bahnhofstraße. Rond de Alte Markt is een aantal chique en exclusieve speciaalzaken te vinden.
Obernstraße
Handelscentrum Sinds de oprichting werd de economische ontwikkeling van de stad Bielefeld vooral bepaald door zijn kooplieden. Ook nu nog speelt de handel een belangrijke rol in het economische leven van de stad. Meer dan 2000 winkels van detaillisten symboliseren de grote betekenis van Bielefeld als dynamische handelsplaats en aantrekkelijke winkelstad. Straatcafé
Conferenties en congressen
Economie en onderwijs
Bielefeld is een congresstad waar alles dicht bij elkaar ligt. Daarvoor zorgen zeer goede verkeersverbindingen, een uitstekende congresinfrastructuur en de centrale binnenstadligging van alle van belang zijnde instanties.
De economie van Bielefeld kent een breed gevarieerde branchestructuur, gedeeltelijk zelfs met internationale reputatie. Wij noemen hier slechts een klein aantal namen, dat representatief is voor vele anderen. Dr. Oetker, Seidensticker, Dr. Wolff, Dürkopp, Gildemeister, Gundlach en Schüco. Bielefeld heeft zich met name op het gebied van de gezondheidszorg sterk geprofileerd. De grootste diaconische instanties van Europa, de Von Bodelschwinghschen Anstalten Bethel en het Evangelische Johanneswerk, zijn in Bielefeld gevestigd.
Ravensberger Spinnerij
De Stadthalle Bielefeld (afb. boven) heeft als multifunctioneel congrescentrum grote capaciteiten. Ook de cultuur- en evenementencentra Ravensberger Park en Ringlokschuppen bieden uitgebreide mogelijkheden. Maar er zijn nog veel andere conferentieoorden en -hotels in de stad te vinden.
Het congresbureau van de Bielefeld Marketing GmbH zorgt voor een goede verbinding tussen organisatoren en conferentiepartners. Het aanbod varieert van de organisatorische begeleiding tot de complete organisatie incl. bijprogramma. Kijk voor contactpersonen en adressen onder het hoofdstuk ‘Eerste aanloopadres voor gasten: Bielefeld Marketing’.
Dr. Oetker Welt
‘Onderwijs made in Bielefeld’ – dat wil zeggen leven en leren in een jonge, dynamische, grote stad: met ca. 30.000 studenten, een internationaal vermaarde universiteit en zeven uitstekende hbo-scholen is Bielefeld wetenschapsstad en hbo-stad nr.1 van Oostwestfalen-Lippe. Meer dan 100 algemeen vormende scholen, beroepsscholen en beroepsgerichte scholen maken het spectrum van opleidingscentra compleet.
Een bijzondere aantrekkingskracht oefenen het vlakbij het centrum gelegen sport- en recreatiebad ‘Ishara’ en het klimpark op de Johannisberg uit. Een groot aantal andere complexen bieden meer sport- en recreatiemogelijkheden, van badminton tot tennis en van golfen tot paardrijden.
Recreatie en sport Bielefeld ligt midden in een uniek middelhoog berglandschap. Slechts enkele meters van het stadscentrum verwijderd, loopt de heuvelrug van het Teutoburger Woud van het zuidoosten naar het noordwesten door de stad. 580 km wandelwegen nodigen in het stadsgebied tot wandelingen en uitstapjes uit. Geliefde trekpleisters zijn Olderdissen, het park met inheemse dieren, waar 450 dieren van 100 verschillende rassen te zien zijn, de Botanische Tuin met zijn uitgebreide plantenverzameling uit de hele wereld en de Obersee in de wijk Schildesche. Meer dan 100 sportplaatsen bieden veel mogelijkheden voor een sportieve vrijetijdsbesteding. De SchücoArena is de thuisbasis van de Duitse eredivisieclub DSC Arminia Bielefeld. De Seidensticker-Hal, die als grote sporthal is ontworpen, kan multifunctioneel worden gebruikt. Verder zijn er een ijsbaan en diverse zwembaden (overdekte en buitenbaden).
Sport- en recreatiebad ISHARA
Geliefde bestemmingen voor uitstapjes in de omgeving zijn het Hermannsmonument, de Externsteine en het Safariland Stukenbrock met Hollywood Park. Andere interessante plaatsen zijn de oude Hanzestad Lemgo, Detmold met zijn vorstelijke residentieslot, het Westfaalse Openluchtmuseum en het museum MARTa in Herford met bijzondere exposities van de moderne kunst.
Klimpark
Internationale sportevenementen Fietsen rond de Obersee
in Bielefeld en omgeving zijn o.a. de Hermannslauf, die jaarlijks georganiseerd wordt over een afstand van ca. 31 km en van Detmold naar de Sparrenburg in Bielefeld gaat en het tennistoernooi voor heren in Halle/Westfalen, dat als voorbereiding voor Wimbledon geldt. Data en informatie over binnenkort plaats vindende sportevenementen en wedstrijden van de voetbalclub DSC Arminia Bielefeld vindt u op het internet onder www.bielefeld.de.
Carnival der Kulturen Internationaal straatcarnaval waarover men alleen in superlatieven kan spreken. Deze bonte parade met deelnemers uit de hele wereld vindt in juni plaats. Sparrenburgfeest (afb. boven) Eind juli vindt dit middeleeuwse spektakel plaats met een uitgebreid cultuur- en evenementenprogramma dat al jarenlang een van de hoogtepunten in Bielefeld is.
Uitnodigende evenementen Onder het motto ‘Bielefeld – zeer uitnodigend’ lokken afwisselende evenementen en feesten ieder jaar bezoekers naar de stad. Grote publiekstrekkers zijn behalve de vele eenmalige hoogtepunten vooral de jaarlijks wederkerende evenementen.
Wijnmarkt In september presenteren wijnboeren en handelaren hun Duitse wijnen in een sfeervolle omgeving rondom de Oude Markt.
Nachtansichten – Begegnungen der Bielefelder ART (Nachtaanzichten – Bielefelder ontmoetingen) De lange nacht van de musea, kerken en galerieën in Bielefeld in april. La Strada De open air automobielshow lokt in mei veel mensen naar de stad. Leineweber-markt De ‘drie dolle dagen in Oostwestfalen’ – een groot aantal programma’s op verschillende podia, kleinkunst en eet- en drinkstandjes lokken eind mei honderdduizenden mensen naar het grootste stadsfeest van de regio.
Kerstmarkt
run&roll day van de gemeentewerken Hardlopen, walken, skeeleren op de Ostwestfalendamm – een ‘must’ voor alle sporters in september! ‘Oktoberfest’ Een gezellige Beierse avond met originele ‘Wiesn’-stemming in de Seidensticker-Hal. Kerstmarkt Gedurende de hele advents- en kersttijd presenteren meer dan 100 feestelijk versierde vakwerkhuisjes kunstnijverheid, glühwein en nog veel meer in de binnenstad.
Erbij zijn is eenvoudig Carnival der Kulturen
KulturSommer Bielefeld Dit breed gevarieerde cultuurprogramma nodigt van mei tot september uit naar de fraaiste plekken van de stad te komen.
Voor veel van deze evenementen biedt de Bielefeld Marketing voordelige all-in arrangementen. Kijk voor een uitgebreid overzicht van alle evenementen en actuele data in de officiële evenementenkalender en op het internet onder www.bielefeld.de.
dichterbij brengt. In de aangrenzende, vroegere directeursvilla is nu het museum Huelsmann voor toegepaste kunst en design ondergebracht.
Culturele veelzijdigheid Vrienden van kunst en cultuur vinden in Bielefeld een brede keuze. De ensceneringen van de Drei-Sparten-Bühne van het Bielefelder stadstheater en de concerten in de RudolfOetker-Hal met zijn geweldige akoestiek zijn tot ver buiten de regio bekend. Internationale concert- en cultuurevenementen bieden ook de Stadthalle Bielefeld, de Seidensticker-Hal, het Ravensberger Park en de Ringlokschuppen. Vrije theatervoorstellingen, kleinkunst en clubconcerten worden op talrijke plaatsen opgevoerd. De ‘Bunker Ulmenwall’ is vooral zeer geliefd bij internationale jazzliefhebbers.
Kunsthal Bielefeld
Bijzonder in trek zijn ook de musea namu (natuur, mens, milieu), het Bauernhaus-Museum en het vakwerkgebouwencomplex van het Museumshof Senne. Zeer de moeite waard zijn verder het Duitse waaiermuseum (Fächermuseum), het museum Wäschefabrik (lakenfabriek), de historische verzameling van de Von Bodelschwinghschen Anstalten Bethel, het pedagogische museum (Pädagogisches Museum), het museum Osthusschule en een groot aantal openbare en particuliere galerieën.
Concert in het Ravensberger Park
Een programma vol contrasten is ook te zien bij de musea in Bielefeld. De kunsthal Bielefeld presenteert een uitgebreide permanente verzameling en interessante wisselende exposities. Geheel in het teken van de moderne kunst staat de Bielefelder Kunstverein/Museum Waldhof. In de gerestaureerde gebouwen van de vroegere Ravensberger Spinnerij is tegenwoordig het historische museum gevestigd, dat de geschiedenis van Bielefeld en de omgeving
Bielefelder kinderkoor
Musea die dicht bij de mensen staan... bieden in Bielefeld veel museumpedagogische activiteiten, zoals de schilderwerkplaats van de kunsthal Bielefeld. Geschiedenis die dicht bij de mensen staat bieden bijvoorbeeld het historische museum en de origineel bewaard gebleven bedrijfsruimtes van het museum Wäschefabrik. De sociale geschiedenis van het platteland tegen de originele achtergrond wordt in het Bauernhaus-Museum gepresenteerd.
Spenge
Bereikbaarheid
r
JÖLLENBECK . Str ecker Str. Jöllenb
hr Sc
A 2 Dortmund – Berlijn A 33/44 Kassel – Osnabrück A 30 Bad Oeynhausen – Amsterdam
öt
SCHRÖTTINGHAUSEN
Nieder
rs tr. Güsenstr.
he
r. St H er fo rd er
tr.
g
m da
BielefeldSennestadt Lä
B
GE
BUSCHKAMP ha g
G üt er sl oh er St r.
Kreuz Bielefeld
A33
S
W
AL
Se nn
B66
Lage / Lemgo Detmold
use
er
D
He llw eg
SENNESTADT
ne
r.
A2
Oe rlin gha
Rer en tr.
s er m
st
August-Bebel-Str.
tr.
Gü te r s Os lo tw h es St err. A tfa rt u len
Herfo rder Str. erie s Kav all
str. mp hka us c
UR
er St
GOSSEN A2
p
Dortmund / Köln
st r.
r.
Turnerstr.
Am Ba
r. t St er S h str. H.-S ac
ch
Nie der w al l
t r. i-S
Ri t te
red -Bo z
La m de be ck-S tr. Alf
da m
tr.
old
rS
tr.
Rav en
ECKARDTSHEIM Paderborn Paderborn
MITTE 2000 m
sberger Str.
Ro h rt eic
hs t r.
Au gu st-B ebe l-S tr.
tr. Sieg fried s
st r. er Ki sk
M o st
Alter Markt Rathau s-
stä d
Os tw es tfa l en
OB
r
r.
Neu-
Ar tur -
de rS
HILLE-
UT
SENNE
Bu
UBBEDISSEN Detm
tr. rS
B61
am hk sc
BielefeldZentrum
e Lag Ssche tr.
r.
TE
Flugplatz Bielefeld
WINDFLÖTE
STIEG-
o rb de Pa
inte Re str.
r.
nst
Wald hof
Kre uzs t
drich-Verleger-Str Frie . He ep S t er Körners r. tr.
Südring
Br ac kw
tr.
str. Hagenbruch
l dst Go
er Ob
tr. ns
B68
UMMELN
Hamm / Köln / Bonn Gütersloh
B66
Os nin gs tr.
ng
e
Friedenstr.
W
Jahnplatz
elmilhstr.
t
Bahnhofstr.
strömE.-Bränd str.
Adenauerplatz
Klosterplatz
Friedrich-Ebert-Str.
SIEKER
r Str .
fler S
OLDENTRUP
HORST
Südring
BRACKWEDE
Salzu
GADDERBAUM
St ad tri
B61
m old e
rS
Hillegosser Str.
m
MITTE
e ad r-L
De
r Str.
st
str .
eltk . r
esemannArndt- Strtr. str. s
r. St
cke be
e-
Car tr. l-Severing-S
Paulusstr.
Zimmerstr.
or e nh
ß ro
p Sta
G
tr. -S en rst
WillyBrandtPlatz
rüc ker QUELLE
Albrechtstr.
Nah ariy a str. -
Hauptbahnhof
Feilenstr. r fü Ku
ne l
Os na b
. r Str
Str.
- Bo zi-S A.
al ist nn
Nie derwall
tr.
n lle Jö
B68
Dissen / Bad Rothenfelde
n te Al
ne ge ha
HEEPEN
pe Hee
Jo ha
Osnabrück
A2
Werner-Boc. kStr
tr.
Ostwestfa lenstr. Lemgo
MILSE
B61
ng tri Os
Stap enh or sts
er Str. Dornberg
str.
tr. r. t er S ord er S Herf Eckendorf
Schüco Arena
Golfanlage Hoberge- UERENTRUP Uerentrup
-
Br en ner-
rs tr.
be ck-S tr.
he
Tal brücke n
Otto-
an ns
Vo ltm We rt
HOBERGE-
Plattegrond binnenstad
enbecker Str.
KIRCHDORNBERG
Obersee
Westerfeldstr.
SCHILDESCHE
tr.
DORNBERG
Str.
Jöll
Vliegveld Paderborn/Lippstadt (45 km) Vliegveld Hannover (120 km) Vliegveld Düsseldorf (190 km) Verkeerslandingsplaats vliegveld Bielefeld (9 km)
OstwestfalenLippe
Ostr in
enhauser
Eng er sc he S tr.
Bab
Hannover / Berlin
En ge rs c
THEESEN
BABENHAUSEN
Tun
BRAKE r.
Str .
Herford
Hannover / Hamburg / Bremen
VILSENDORF
St
se r
Vi lse nd or
tr. rS fe
au gh tin
Bielefeld Centraal Station met ICE-, IC-, EC-verbindingen Dortmund 45 min., Hamburg 2,5 uur, Berlijn 2,5 uur
tr. sts We
Overzicht van Bielefeld
Tourist-Information in het nieuwe raadhuis
Goed bereikbaar Door zijn centrale ligging in Duitsland is Bielefeld vanuit alle delen van het land goed bereikbaar. In de stad zorgt een goed opgezet verkeersnet van het streekvervoer met korte intervallen voor optimale verbindingen. In de binnenstad staan bovendien 10.000 parkeerplaatsen voor auto’s ter beschikking. Een uitgestrekt parkeersysteem wijst al aan de toegangswegen de juiste weg.
Reis- en tariefinformatie ‘Der Sechser’ +49 (0) 18 03 50 40 30 (0,09 €/min. vanuit het Duitse telefoonnet, de prijzen voor mobiele en buitenlandse verbindingen kunnen afwijken.)
www.dersechser.de
Colofon Uitgever: Bielefeld Marketing GmbH Willy-Brandt-Platz 2 D-33602 Bielefeld Tel. +49 (0) 5 21 51 61 60 Fax +49 (0) 5 21 51 61 63
[email protected] www.bielefeld-marketing.de www.bielefeld.de
Hartelijk welkom
Verantwoordelijk voor de inhoud: Hans-Rudolf Holtkamp Redactie: Kati Bölefahr-Behrends Vertaling: Interna Vertaalbureau, Bielefeld Concept, tekst, vormgeving, ontwerpen: com,ma Werbeberatung, Bielefeld Druk: Druckerei Gieselmann, Bielefeld Foto’s: Bielefeld Marketing GmbH, Andreas Frücht, Heinrich Gräfenstein, Alexander Haselhoff, Interakteam GmbH, Dr. August Oetker Nahrungsmittel KG, Dieter Rensing, Matthias Schrumpf, Stadthalle Bielefeld Betriebs GmbH, Thomas F. Starke, Studio Bielesch, Irene von Uslar, Detlef Wittig
Stand: Januari 2009
Tourist-Information
in het nieuwe raadhuis Niederwall 23 · D-33602 Bielefeld Tel. +49 (0) 5 21 51 69 99 Fax +49 (0) 5 21 17 88 11
[email protected] www.bielefeld.de
www.bielefeld.de