Goed opgeleid voor de WABO? Handreiking voor leidinggevenden en P&O voor invoering van de Wabo in de ambtelijke organisatie
Vereniging Bouw- en Woningtoezicht Nederland
Betrokken partners
Vereniging Bouw- en Woningtoezicht Nederland
Betrokken private partijen
Inhoud 5 Functieprofielen en competentieontwikkeling bij de Wabo 10 Overwegingen aangaande de Front Office Algemene functiebeschrijving: Medewerker Frontoffice 14 Overwegingen aangaande de Back Office Algemene functiebeschrijving: Regie functionaris Algemene functiebeschrijving: Adviseur (Deel)beschikkingen Algemene functiebeschrijving: Juridisch Adviseur Omgevingszaken 22 Overwegingen aangaande toezicht en handhaving Algemene functiebeschrijving: Inspecteur Algemene functiebeschrijving: Handhaver Algemene functiebeschrijving: Juridisch Adviseur Handhaving 31 Bijlage 1: Contactpersonen 32 Bijlage 2: Competentieniveaus 41 Bijlage 3: POP-Matrix voor de ontwikkeling van medewerkers
Functieprofielen en competentieontwikkeling bij de Wabo Inleiding Het uitgangspunt van de nieuwe wetgeving op het gebied van de Wet Algemene Bepalingen Omgevingsrecht (Wabo) is dat de toepassing hiervan moet leiden tot een grotere klantgerichtheid bij overheden. De initiatieven van de burgers en bedrijven komen nog meer centraal te staan. Gemeenten, provincies en waterschappen zijn bezig met de ontwikkeling van kennis op het gebied van de Wabo. Aangezien het hier een nieuwe ontwikkeling betreft, kan nog niet worden geleund op ervaringen op dit gebied. Wel zijn veel gemeenten bezig geweest met pilots. Daarin was het thema opleiding en scholing van medewerkers was echter nog onvoldoende uitgewerkt. Een snelle en succesvolle implementatie van de Wabo is in grote mate afhankelijk van de ontwikkeling van kennis en ervaring bij de overheidsinstellingen die deze moeten uitvoeren. De implementatie van de Wabo en de organisatorische en personele consequenties zijn bij veel overheden nog in ontwikkeling. De Wabo moet bij de gemeenten, provincies en waterschappen leiden tot een omslag in denken en handelen. Er wordt meer gevraagd van de medewerkers op het terrein van kennis, kunde en vaardigheden. Een integrale benadering is noodzakelijk om de initiatieven van burgers en bedrijven goed te kunnen beoordelen en behandelen. Dit vraagt om een gedegen kennis van alle relevante wetgeving, een andere werkwijze en in sommige gevallen andere competenties bij de medewerkers. Ook zal mogelijk de interne organisatie onder de loep moeten worden genomen, doordat de functies waar nodig worden aangepast of uitgebreid. Omdat dit extra inzet vraagt zowel van de kant van gemeenten en andere overheden, alsmede de opleidingsinstituten, heeft het ministerie van VROM in de eerste helft van 2006 aan Yacht verzocht om het initiatief te nemen om gemeenten en opleiders en andere partijen die betrokken zijn met de Wabo met elkaar om tafel te krijgen. Vervolgens zijn Yacht, Saxion Hogescholen, Kluwer, BAN, BOB, BAZN/Fontys en PRC Bouwcentrum om tafel gegaan met VROM, VNG, en de Vereniging Bouw-en Woningtoezicht Nederland (VBWTN) en VROM om tafel te gaan zitten. Na de eerste bijeenkomst in juni 2006 zijn vervolgens deze partijen (exclusief VROM en VNG) diverse malen bij elkaar gaan zitten om te komen tot een handreiking voor gemeenten en andere overheden op het gebied van competenties en opleidingen in het kader van de Wabo. Deze handreiking biedt tevens een hulpmiddel voor opleidingsinstituten om hun opleidingen beter af te stemmen op de behoeften van overheidsinstellingen. Deze handreiking blijft in ontwikkeling. Wij willen graag op de hoogte blijven van ervaringen van gemeenten en andere overheden die gebruik maken van deze handreiking. De handreiking is bedoeld om gemeenten, andere overheden en opleiders te helpen bij het verbeteren van de persoonlijke ontwikkelingsplannen van de medewerkers en de groei en professionalisering van de ambtelijke organisatie. De handreiking is voor commentaar voorgelegd aan onder meer aan de vakgroep Bouwen en Wonen van Stadswerk, de vereniging Milieuhandhaving Grote Gemeenten, NVBR (LNB), het Platform Omgevingsrecht, het IPO, en de VNG. Mocht u naar aanleiding van deze notitie vragen, ideeën of opmerkingen hebben dan kunt u zich richten tot Anton Wolthuis van de Vereniging BWT Nederland, e-mail:
[email protected]. Doel De leidinggevenden binnen de overheidsinstellingen moeten gaan bepalen welke opleidingen en cursussen de medewerkers nodig hebben om aan de Wabo te kunnen voldoen. Welke taken moeten worden uitgevoerd? Kunnen de zittende medewerkers deze uitvoeren of moeten er nieuwe medewerkers worden aangenomen? Moeten er nog extra functies in het leven worden geroepen – bijvoorbeeld accountma-
Functieprofielen 5
nager(s) Wabo – om de interne processen en afstemming met externe partijen beter te laten verlopen en de klanten beter te kunnen bedienen? Elke gemeente, provincie en waterschap worstelt op dit moment met deze vragen. Met deze notitie willen we een handreiking bieden aan leidinggevenden, P&O-ers en opleidingsinstituten voor de implementatie van de Wabo. Aandachtspunten De volgende aandachtspunten moeten in elk geval worden meegenomen bij het opstellen van een opleidingsplan voor de Wabo. •
Kennis Wabo-regelgeving
Uitgangspunt van de Wabo is het verbeteren van de klantgerichtheid bij de overheden. De Wabo helpt om de relevante wetgeving en bijbehorende procedures meer te stroomlijnen. Daarom is kennis van regelgeving die omtrent de Wabo is opgesteld een belangrijk vereiste. Dit betreft de Wabo zelf, de Invoeringswet en het Besluit en de Ministeriiële regeling omgevingsrecht (Bor en Mor). •
Kennis van overige regelgeving
Daarnaast mag niet uit het oog worden verloren dat naast de Wabo de kennis van de wet- en regelgeving de diverse vakdisciplines (bouw, milieu, brandveiligheid, monumentenzorg, etc.) gewoon noodzakelijk blijft. De vraag naar deze specialistische kennis blijft aanwezig. Dit blijkt ook uit de vacatureteksten van overheden op dit gebied. De opleidingsinstituten zullen hiervoor dus hun reguliere aanbod moeten blijven houden. Ook kunnen overheden ervoor kiezen om medewerkers een combinatie van functies te laten uitvoeren, bijvoorbeeld op het gebied van controle en toezicht. Daarbij is dan naast kennis van het eigen vakgebied een bepaalde basiskennis vereist van andere vakgebieden (bijvoorbeeld bouw, milieu, brandveiligheid en/of openbare werken). •
Organisatie van de Wabo
De wijze waarop iedere overheidsorganisatie met de Wabo en haar gevolgen omgaat is verschillend. Toch zijn er wel grote lijnen te ontdekken die voor alle organisaties gelden. Uiteraard is de omvang van het ambtelijk apparaat en de capaciteit die beschikbaar is voor vergunningverlening, procedures, toezicht en handhaving wel van invloed op de detaillering van de invulling van de functies en de competenties die daaraan hangen. Een grote gemeente of een provincie zal bijvoorbeeld vaker werken met onderscheiden, zoals junior, medior en senior medewerkers. Waarbij in veel gevallen de senioren de junioren en medioren begeleiden. (een voorbeeld hiervan is de organisatie van de handhaving bij de gemeente Hoogeveen, zie o.a. de VROM-uitgave: De Omgevingsvergunning in 10 stappen). Specialismen zullen uiteraard ook blijven voorkomen. In kleine gemeenten zal dit onderscheid veel minder aanwezig zijn en zal sneller sprake zijn van meer taken en verantwoordelijkheden binnen een functie en soms zelfs binnen een persoon. Sommige kleinere gemeenten kiezen voor een of andere vorm van samenwerking met een of meer andere gemeenten om de kwetsbaarheid en gebrek aan specialismen op te vangen. Hoewel deze handreiking is geschreven vanuit de gemeentelijke praktijk, is deze ook goed bruikbaar voor provincies. Bij provincies gaat het meestal om meer complexe situaties. Bij de inrichting van de organisatie en ontwikkelen van competenties zal hier vooral ook aandacht moeten zijn voor de regie van het vergunningen- en handhavingproces en de afstemming en coördinatie met externe partijen. Hoewel de inhoud van functies hier wellicht soms anders zal zijn, biedt de handreiking een goede basis om tot een nadere invulling van deze functies te komen. Scheiding vergunningverlening en handhaving Reeds enige jaren bestaat er een voorkeur voor scheiding tussen vergunningverlening en toezicht en handhaving. Zowel vanuit de bouw- als de milieuregelgeving (o.a. handhaven met effect en professionali-
6 Handreiking WABO
sering van de milieuhandhaving) wordt dit gepropageerd. Dit betekent niet dat onderling geen afstemming plaatsvindt tussen vergunningverlener en handhaver, omdat ook van elkaar geleerd kan worden en afstemming ook noodzakelijk is bij het uitgangspunt dat de ‘klant centraal’ staat. Scheiding Frontoffice-Vergunningverlening-Handhaving Om de klant meer centraal te stellen, kunnen nieuwe functies in het leven worden geroepen. Een van de functies waarover veel wordt gesproken is de functie van accountmanager/ regisseur/vergunningenmanager. De taken die aan een dergelijke functie worden gehangen bepalen ook mede het niveau en de competenties die noodzakelijk zijn voor een dergelijke functie. Dit houdt ook verband met de zwaarte en omvang van de taken die worden neergelegd in de Frontoffice. Als ervoor wordt gekozen om alleen de meer eenvoudige taken neer te leggen in de Frontoffice, zal een zwaardere belasting (hoger niveau) van de backoffice of een accountmanager het gevolg zijn. Wanneer meer taken bij de Frontoffice worden gelegd en de FO-medewerkers meer zaken zelfstandig kunnen afdoen, zal de druk op de backoffices afnemen. Feitelijke fungeren de FO-medewerkers dan als accountmanager. Dit vraagt echter wel om een bepaald (hoger) niveau van kennis en ervaring en de daarbij passende inschaling. Bestaande medewerkers en nieuw aan te trekken medewerkers Ten aanzien van de opleidingen kan verder nog onderscheid worden gemaakt tussen bestaande (reeds aanwezige) medewerkers en de toekomstige medewerkers die nog volledige opleiding moeten volgen. De reeds aanwezige medewerkers zijn nu in veel gevallen specialist op een bepaald terrein (bijv. bouwplantoetser of vergunningverlener milieu) of zelfs een deelterrein (bijv. constructeur of brandpreventist). In de toekomst zullen dit soort functies deels blijven bestaan, maar ook is er de mogelijkheid dat medewerkers doorgroeien naar een meer integrale, generalistische functie (bijv. accountmanager/vergunningenmanager) binnen de Wabo-organisatie. Bij de bestaande medewerkers gaat het dan enerzijds om bijscholing of omscholing. Ook basiskennis van andere vakgebieden zal aanwezig moeten zijn om het denken en handelen aan te passen en een integrale behandeling te waarborgen. Bij specialisten gaat het om bijscholing van de laatste ontwikkelingen op het eigen vakgebied, bijscholing in kennis van andere vakgebieden (op hoofdlijnen) en algemene kennis van de Wabo. Erkenning van verworven compententies (EVC) Bij de selectie van bestaande medewerkers naar een integrale functie (bijv. accountmanager/ vergunningenregisseur) zal moeten worden gekeken welke competenties noodzakelijk zijn voor de nieuwe functie. Maar ook voor bestaande functies worden extra competenties gevraagd. De zittende medewerkers die al langere tijd werkzaam zijn, hebben reeds jarenlange kennis en ervaring opgedaan in hun vakgebied. Mogelijk bezitten zij ook reeds bepaalde competenties op een bepaald niveau, waardoor her- of bijscholing slechts op een beperkt aantal terreinen noodzakelijk is. Uiteindelijk zal de waarde van deze eerder verworven kennis en vaardigheden getoetst moeten worden om in aanmerking te komen voor een dergelijke vrijstelling. Dit is nog een relatief nieuwe ontwikkeling in overheidsland, die vraagt om het goed bijhouden van de cursussen en opleidingen welke gevolgd zijn door een medewerker. Ook kan dit bijvoorbeeld door middel van een toets door het opleidingsinstituut of door het verzamelen van een portofolio, waarin de gevolgde cursussen en opgedane ervaringen (concreet afgehandelde zaken, resultaten, beleidsnota’s, etc.) zijn verwerkt. De POP-matrix die is bijgevoegd in bijlage 3 kan ook op medewerkers-niveau worden gebruikt om dit op te nemen en bij te houden. Een aantal opleidingen in Nederland maakt reeds gebruik van een beoordelingssysteem van Eerder (erkenning of elders) Verworven Competenties (EVC’s). Door te kijken naar de kennis en ervaring van medewerkers kan ook op het gebied van opleidingen beter worden aangesloten bij de behoeften van de medewerker en de organisatie. Competenties die reeds aanwezig zijn hoeven niet betrokken te worden in de opleiding, waardoor maatwerk geleverd kan worden.
Functieprofielen 7
Nieuw aan te trekken medewerkers moeten de volledige opleiding nog volgen. De nieuwe eisen die aan een opleiding worden gesteld zijn als het goed is in lijn met de laatste ontwikkelingen van de Wabo en overige relevante wet- en regelgeving. Uitgangspunt: houding- en gedragsverandering Al eerder is aangehaald dat het uitgangspunt van de Wabo is dat de overheidsorganisaties de klant meer centraal zetten. Dit veronderstelt dat dit op dit moment onvoldoende gebeurt. Daar vanuit gaande volgt dat ten opzichte van de huidige praktijk een duidelijke verandering moet plaatsvinden. Niet de bouw- of milieuaanvraag staat centraal, maar het bedrijf of activiteit van de initiatiefnemer/aanvrager. Dit vraagt om een verandering in gedrag en houding van de medewerkers en dit is tegelijkertijd ook het belangrijkste nieuwe aandachtspunt van de opleidingen met betrekking tot de Wabo. Hieronder ter illustratie een plaatje van de ‘ijsberg’ van McClelland, waaruit volgt dat bij ontwikkeling van competenties niet alleen aandacht moet worden besteed aan kennis en vaardigheden (boven de waterlijn), maar ook aan hetgeen onder de waterlijn zit.
Kennis Gedragsvaardigheden _____________________
_______________________ Zelfbeeld Normen en waarden Eigenschappen Motieven
Kerncompetenties Iedere medewerker die te maken heeft met de Wabo moet beschikken over een aantal kerncompetenties. Daarom is ervoor gekozen om bij alle functiebeschrijvingen tenminste drie kerncompetenties te laten terugkomen. Het betreft de volgende competenties:
•
Klantgerichtheid
•
Politiek-bestuurlijke organisatiesensitiviteit
•
Samenwerkend
Niveau van competentieontwikkeling en gedragsvoorbeelden De competenties zijn nader uitgewerkt bij de functiebeschrijvingen. Daarbij zijn de competenties onderverdeeld in verschillende niveaus en gedragsvoorbeelden. In de bijlage zijn deze niveaus en gedragsvoorbeelden opgenomen. Ter illustratie volgt hieronder een voorbeeld (tabel pagina 9). Het voordeel hiervan is dat onderscheid kan worden gemaakt per functie. De buitendienstmedewerker en de jurist moeten allebei aan enkele identieke competenties voldoen. De jurist moet echter op een ander niveau voldoen aan deze compententies dan de buitendienstmedewerker. Door dit onderscheid naar niveau en gedragsvoorbeelden is een mooi feedbackinstrument ontwikkeld, waarmee duidelijker kan wor-
8 Handreiking WABO
Competentie
Definitie
Niveau 1
Niveau 2
Niveau 3
Niveau 4
Klantgerichtheid
Onderzoeken van wensen en behoeften van de klant en hiernaar handelen. Anticiperen op behoeften van klanten. Hoge prioriteit geven aan servicebereidheid en klanttevredenheid.
Verleent service en reageert alert op verzoeken van de (interne) klant.
Zoekt actief naar wensen en behoeften van (interne) klanten en maakt nog niet helder gedefinieerde wensen/ behoeften van de klant expliciet.
Draagt eraan bij dat anderen alert zijn op de behoeften en wensen van (interne) klanten en het verhogen van de klanttevredenheid, mede door de manier waarop hij/zij zelf met klanten omgaat.
Zorgt via afspraken en communicatie dat de organisatie erop is ingericht te handelen naar wensen, behoeften en tevredenheid van (interne) klanten, en onderhoudt zelf contact met de belangrijke klanten.
den aangegeven wat van een medewerker wordt verlangd. Bovendien kan een medewerker duidelijk zien op welke gebieden hij zich nog verder moet of kan ontwikkelen om op een hoger niveau uit te komen. Als bijlage 2 is een overzicht opgenomen van de competenties en de diverse niveaus en gedragsvoorbeelden gebaseerd op de PI (Personal Inventory) standaard. Om de ontwikkeling van een medewerker goed in beeld te houden, is een POP-matrix toegevoegd. Daarmee kunnen de leidinggevende, de medewerker en P&O de ontwikkelingskansen en mogelijkheden van een medewerker in de gaten houden. Ook biedt het een overzichtelijk organisatie- en formatieoverzicht, inclusief functie-eisen, opleidingen, etc. De format van de POP-matrix (bijlage 3), die bij dit document is gevoegd, is ter beschikking gesteld door Yacht. In de POP-matrix zijn meerdere functiebenamingen opgenomen om de herkenbaarheid van de functies te vergroten. Ook is het mogelijk om naast het organisatieplaatje ook op het niveau van individuele medewerkers afspraken te maken en deze vast te leggen. Zoals al eerder aangehaald kan de POP-matrix ook dienen als checklist op medewerkersniveau om de ontwikkeling van een medewerker bij te houden. Daarbij kan elke overheidsinstelling maatwerk toepassen voor onder meer de functies, functie-eisen, taakomschrijvingen en te volgende opleidingen en cursussen. Het ministerie van VROM heeft eerder een handreiking laten opstellen genaamd: ‘de omgevingsvergunning georganiseerd’. Deze is ook te gebruiken als een handig naslagwerk. Voor de handhaving heeft VROM ook een handreiking geschreven. Daarnaast wordt momenteel een integale Wabo opleiding ontwikkeld in opdracht van VROM. Leeswijzer Deze handreiking is opgebouwd uit 3 delen: Allereerst wordt beschreven welke functies betrokken zijn bij de ontvangst en verwerking van een aanvraag van een klant (burger of bedrijf). Vervolgens is beschreven welke functies zijn betrokken bij de behandeling van de vergunning in de Back Office. Tenslotte zijn de functie beschreven die behoren bij het toezicht en de handhaving. Het mag voor zich spreken dat de handreiking niet bedoeld is om uitputtend te zijn, maar puur de leidinggevenden en P&O-ers ten dienste wil zijn bij de voorbereiding op en uitvoering van de Wabo. Dankwoord Het proces om te komen tot deze handreiking waarbij meerdere private partijen en gemeenten met elkaar in overleg zijn getreden was bijzonder en erg waardevol. Het feit dat marktpartijen bereid waren om te overleggen en bereid zijn geweest tot een open debat met collega’s en gemeenten heeft geleid tot een positieve sfeer en inbreng. Danzij de bijdragen van alle deelnemende partijen is deze handreiking tot stand gekomen. Ook de inbreng van andere overheden en beroepsorganisaties is bijzonder waardevol geweest. In het bijzonder wordt Joost Duffhues van Yacht bedankt voor zijn inspanningen. Ook Koos van Driel van de gemeente Leiden heeft een belangrijke bijdrage geleverd. Dank gaat uit naar de gemeenten Utrecht en Hilversum en Yacht voor het ter beschikking stellen van vergaderlocaties in het afgelopen jaar.
Functieprofielen 9
Overwegingen aangaande de Front Office Vragen die van belang zijn om functie-eisen en functieniveau te kunnen bepalen: •
Wat behoort tot de frontoffice: fysieke loket, telefoon, post, mail, (website)?
•
Wat verwacht men van frontoffice?
•
Verstrekken folders en formulieren;
•
Algemene informatie over regelgeving en proces;
•
Informatie over regelgeving en proces voor specifieke aanvraag;
•
Antwoord op specifieke inhoudelijke vragen;
•
Toetsing en afhandeling van eenvoudige aanvragen
•
Is er verschil in benadering tussen burgers en bedrijven?
•
Wie controleert de indieningsvereisten?
•
Welk serviceniveau wil de overheidsinstelling bieden?
•
Informatie verstrekken over regels in algemene zin;
•
Overleg over regels t.a.v. een specifieke aanvraag;
•
Meedenken met aanvrager over alternatieven als iets niet past;
•
Vanaf het begin meedenken met aanvrager;
•
Wie communiceert met een klant (tijdens voor overleg of tijdens behandeling)?
•
Alleen de eerste Frontoffice-medewerker die de klant te woord staat;
•
Zo nodig een tweede (meer deskundige) Frontoffice-medewerker;
•
Accountmanager (zit in front office of back office)?
•
Specialist (uit backoffice).
Gemeente Utrecht: organisatie vergunningen, toezicht en handhaving In de gemeente Utrecht is de afdeling vergunningen gescheiden van die van toezicht en handhaving. Bij de afdeling Front Office & Vergunningen werken ruim 40 medewerkers die de volgende vergunningen behandelen; bouwen, sloop, reclame, onttrekking, horeca en vele producten die hiermee samenhangen zoals principeverzoeken, verklaringen van bestemming en gebruik. Ook worden veel klanten rechtstreeks en met of zonder afspraak bij de Balie Bouwen Wonen en Ondernemen geïnformeerd over allerlei zaken op het gebied van horeca, bestemmingsplannen, (procedures over) bouwen en verbouwen en dergelijke. De gebruiksvergunning wordt op dit moment nog door de Brandweer afgehandeld. De behandeling van vergunningen in de openbare ruimte vindt vanaf april 2008 ook bij de afdeling FrontOffice & Vergunningen plaats. De afdeling Toezicht & Handhaving kent drie verschillende teams: •
Team Regulier Toezicht; voert controle uit op de bouw (uitvoering volgens vergunning), het zogenaamde bouwtoezicht;
•
Team Programmatisch Handhaven; houdt zich bezig met projectmatig toezicht en woningtoezicht; en
•
Team Bijzondere Handhaving; dat handhavingszaken oppakt, te denken valt aan onrechtmatige bewoning, horecacontrole, illegale bouw en klachten.
10 Handreiking WABO
Globaal kan voor frontoffice-medewerkers worden gedacht aan 3 niveaus:
Frontoffice-medewerker A •
Verstrekken folders en formulieren
•
Algemene informatie over regelgeving en proces
•
Specifieke informatie over regelgeving en proces voor eenvoudige aanvragen
Frontoffice-medewerker B •
Inhoudelijke informatie over regelgeving en proces
•
Specifieke informatie over regelgeving en proces voor aanvragen, met uitzondering van de complexe aanvragen
•
Toetsing en afhandeling van eenvoudige aanvragen
Frontoffice-medewerker C •
Specialistische informatie over regelgeving
•
Specifieke informatie over regelgeving en proces voor complexe aanvragen
Als niet wordt gekozen voor frontoffice medewerkers B en C dan kan de betreffende informatievraag worden opgelost door terug te vallen op medewerkers uit de backoffice. Dit kan ad hoc (oproepen), op afspraak, of in de vorm van een vaste detachering bij de frontoffice (aantal dagdelen, evt. roulerend).
Front Office overwegingen 11
Algemene functiebeschrijving: Medewerker Frontoffice
Functienaam
Medewerker Frontoffice
Opleidingsniveau
MBO / HBO
Werkervaring
2 – 5 jaar
Niveau
Operationeel
Andere functiebenamingen
Medewerker Publiekszaken Medewerker Publiekscentrum Baliemedewerker
WABO generieke competenties
Klantgerichtheid (niveau 2) Samenwerken (niveau 2) Politiek / Bestuurlijke Organisatiesensitiviteit (niveau 2)
Functiespecifieke competenties
Mondelinge Communicatie (niveau 2) Oordeelsvorming (niveau 2) Discipline (niveau 2) Omgevingsbewustzijn (niveau 2)
Inhoud functie Tot de taken van de frontoffice behoren het verstrekken van informatie over de aanvraag (het aanvraagformulier, indieningsvereisten), het adviseren over procedures en registreren van de intake (inclusief doorsturen naar bevoegd gezag) en het zelf leveren van diensten in de vorm van afhandeling van eenvoudige vergunningen. Daarbij moet dan met name gedacht worden aan (afwegingloze /interpretatieloze besluiten): Bijvoorbeeld: •
Kapvergunning (bijv bij aanwezigheid van een bomenregister);
•
Evenementenvergunning (bijv lichte evenementenvergunningen/-meldingen;)
•
Lichte bouwvergunningen (onder bepaalde voorwaarden)
In sommige gevallen kan ervoor gekozen worden om een beperkte toetsing van de ontvankelijkheid bij de Frontoffice medewerker neer te leggen. Daarbij wordt wel een grotere kennis verwacht van de FO-medewerker. Datzelfde geldt overigens ook voor het verstrekken van informatie over bestemmingsplannen.
12 Handreiking WABO
Vakopleiding (standaard) Verplicht (dit wil zeggen dat per niveau ver-
MBO / HBO opleiding (Bouw, Milieu, RO) nivo 4
wacht wordt dat mensen kennis & vaardig-
Basiscursus Wabo (inclusief processen t.b.v. het klantadvies)
heden die in de opleidingen worden opge-
Medewerker Publiekszaken
daan in huis hebben. Vanuit verleden of door volgen van genoemde opleidingen)
Trainingen (vakinhoudelijk) Verplicht
Basiskennis Bouw, Milieu en RO Wettelijk Kader
Optioneel
Inzicht in bestuurlijk bestel Ambtenaar Bouw- en Woningtoezicht Bouwregelgeving voor milieukundigen Milieuregelgeving voor bouwkundigen
Workshops (vakinhoudelijk) Korte, periodieke update
Trainingen (algemeen) Persoonlijke vaardigheden
Klantgericht benaderen Conflicthantering Telefoon training
Projectmanagementvaardigheden
NVT
Overig
Nederlands in woord en geschrift
Trainingen / Opleidingen (specialistisch) Vakinhoudelijk
Actualiteiten
Persoonlijke vaardigheden
Adviesvaardigheden
Begeleiding (optioneel) Vakinhoudelijke coaching Persoonlijke coaching
Front Office overwegingen 13
Overwegingen aangaande de Back Office De overheidsinstelling staat voor de keuze om te bepalen of een aparte Front Office (Publiekscentrum, Gemeentewinkel, etc.) wordt ingericht en welke taken en functies hier thuishoren. Bij het onderdeel over de Front Office zijn vragen opgenomen die kunnen helpen deze keuzes te maken. Daarmee kan ook eenvoudig worden vastgesteld welke functies in de Back Office terecht komen (of blijven). Sommige (kleinere) overheidsinstellingen kiezen ervoor om de backoffice-medewerkers bij toerbeurt plaats te laten nemen in de Frontoffice en hier geen aparte functies of organisatieonderdelen voor te maken. Met uitzondering van enkele meer eenvoudige beschikkingen, zullen de meeste beschikkingen worden afgehandeld in de Back Office. De beschikking kan (net als in het huidige stelsel) bestaan uit een of meer onderdelen die allen behandeld worden door deeladviseurs beschikkingen (vergunningverleners). Dit zal in het gros van de gevallen een functie zijjn die in de Back Office plaatsvindt. De regiefunctionaris zal meestal de spil zijn tussen Front Office en Backoffice en de coordinatie vervullen voor de in behandeling zijnde aanvraag, zeker daar waar het meervoudige vergunningen betreft. Het ligt daarom voor de hand om deze functie bij de de Back Office op te nemen, maar zou eventueel ook bij de Front Office kunnen worden ingedeeld. Ook de juridische functies bevinden zich in de Back Office net als de handhaving. Ten aanzien van de handhavingsfuncties is er nog een bijzonderheid, omdat de inspecteurs en handhaver in veel gevallen bij de burgers en bedrijven op bezoek gaan en daarmee ook competenties moeten bezitten die voorkomen bij de Front Office. In de omschrijving van de verschillende functies zijn nog enkele meer functiespecifieke overwegingen opgenomen die van toepassing zijn op deze functies en taken. Ook dit zal natuurlijk per overheidsinstelling verschillen en is puur ter illustratie opgenomen. Het is zeer wel mogelijk dat functies gecombineerd voorkomen, waarbij bijvoorbeeld een deeladviseur beschikkingen ook een gedeeltelijke taak heeft als regie functionaris. Hij zal dan aan enkele aanvullende competenties moeten voldoen, op een hoger niveau moeten acteren, of zich hierin verder moeten ontwikkelen en/of scholen.
Gemeente Midden Drenthe: Dubbelrollen voorkomen Bij kleinere gemeenten worden de verschillende rollen vaak binnen één functie gecombineerd. Midden-Drenthe (ca. 33.600 inwoners) vindt functiescheiding belangrijk. Indien de rol van accountmanager gecombineerd wordt met die van bijv. de toetser, moeten dubbelrollen in hetzelfde proces voorkomen worden. In de praktijk zal de medewerker in het vergunningverleningsproces dan de rol van accountantmanager of de rol van toetser uitvoeren. Hiermee wordt voorkomen dat je je eigen processen aanstuurt.
14 Handreiking WABO
Algemene functiebeschrijving: Regie functionaris
Functienaam
Regie functionaris
Opleidingsniveau
HBO / WO
Werkervaring
5 – 8 jaar
Niveau
Operationeel, Tactisch en Strategisch
Andere functiebenamingen
Account Manager Case Manager Vergunningen Manager Coördinator Vergunningen
WABO generieke competenties
Klantgerichtheid (niveau 4) Samenwerken (niveau 3) Politiek / Bestuurlijke Organisatiesensitiviteit (niveau 3)
Functiespecifieke competenties
Mondeling & schriftelijk communiceren (niveau 3) Proces- en resultaatgerichtheid (niveau 3) Sociabiliteit (niveau 4) Discipline (niveau 3) Oordeelsvorming / Analytisch Vermogen (niveau 3) Plannen en Organiseren (niveau 3) Voortgangsbewaking (niveau 4)
Inhoud functie ‘Je vergunt niet je eigen vergunning maar
De regiefunctionaris krijgt complexe (enkel- en meervoudige)
je houdt het overzicht’
aanvragen van omgevingsvergunningen toebedeeld en fungeert voor deze aanvragen als contactpersoon richting de aanvrager. Hij is aanwezig bij de gesprekken, die in het kader van het vooroverleg worden gevoerd en vervult hierin de rol van gastheer en coördinator. Hij volgt de aanvragen tot en met de besluitvorming. Deze functie heeft geen technisch inhoudelijke rol in de aanvraagprocedure, die ligt bij de beoordelaars van de vakdisciplines (adviseurs deelbeschikkingen). Hij j is procesbewaker en voortgangsbewaker. Dat houdt in dat hij de termijnen in de gaten houdt, aan de bel trekt als het proces staakt en zorgt voor de activering van de vakdisciplines indien nodig. Wanneer een bepaald omgevingsaspect dat vereist schakelt hij ook externe partijen in. De regisseur heeft wel een rol als probleemoplosser. Alleen als een procedure hapert, moet de regisseur ingrijpen door de juiste personen te activeren. Hij of zij beschikt daartoe over een ‘overall view’.
Back Office overwegingen 15
Een combinatiefunctie (50% regiefunctionaris / 50% toetser) zou bij meerdere overheidsinstellingen kunnen ontstaan, afhankelijk van de reeds aanwezige kennis, het aantal te verwachten complexe aanvragen en de risicospreiding in kennis en ervaring van de bestaande medewerkers. In veel gemeenten is een bedrijvencontactfunctionaris aanwezig. Deze zou wellicht de rol van regiefunctionaris goed kunnen uitvoeren. Wel verdient dan de kennis van wet- en regelgeving waarschijnlijk extra aandacht. Vakopleiding (standaard) Verplicht (dit wil zeggen dat per niveau ver-
HBO / WO opleiding
wacht wordt dat mensen kennis & vaardig-
Basiscursus Wabo
heden die in de opleidingen worden opge-
Basiscursus GREX
daan in huis hebben. Vanuit verleden of
Basiscursus Awb
door volgen van genoemde opleidingen)
Trainingen (vakinhoudelijk) Verplicht
Basiskennis Bouw, Milieu en RO (procedures) Wet- en Regelgeving Inzicht in bestuurlijk bestel Bestuurlijke verhoudingen
Optioneel
Workshops (vakinhoudelijk) Korte, periodieke update
Trainingen (algemeen) Persoonlijke vaardigheden
Conflicthantering (klachten, weerstand, slechtnieuwsgesprek) Gesprekstechnieken in communicatie
Projectmanagementvaardigheden
Projectmanagement
Overig
Nederlands in woord en geschrift
Trainingen / Opleidingen (specialistisch) Vakinhoudelijk Persoonlijke vaardigheden
Adviesvaardigheden
Begeleiding (optioneel) Vakinhoudelijke coaching Persoonlijke coaching
16 Handreiking WABO
Algemene functiebeschrijving: Adviseur (Deel)beschikkingen
Functienaam
Adviseur (Deel)beschikkingen
Opleidingsniveau
MBO / HBO / WO
Werkervaring
2 – 10 jaar
Niveau
Operationeel
Andere functiebenamingen
Toetser Specialist Vergunningverlener Constructeur Preventist Adviseur Vakdiscipline
WABO generieke competenties
Klantgerichtheid (niveau 2) Samenwerken (niveau 2) Politiek / Bestuurlijke Organisatiesensitiviteit (niveau 2)
Functiespecifieke competenties
Mondeling & schriftelijk communiceren (niveau 2) Proces- en resultaatgerichtheid (niveau 2) Discipline (niveau 2) Oordeelsvorming / Analytisch Vermogen (niveau 3) Plannen en Organiseren (niveau 2)
Inhoud functie De vakdisciplines zullen na ontvangst de deelaanvragen toetsen op hun volledigheid (afhankelijk van de gestelde overwegingen voor de Front office) Beoordeeld wordt of alle benodigde stukken er zijn en of ze voldoen aan de indieningsvereisten. Nadat in overleg met de regiefunctionaris een definitief positief of negatief ambtelijk besluit is genomen over de aanvraag, zullen de beoordelaars van de vakdisciplines de deelaspecten verder voorbereiden en op een zo gelijktijdig mogelijk ogenblik beschikken. Ieder bureau zal voor zijn deelvergunning de benodigde toetsingen uitvoeren. De verschillende adviseurs van de vakdisciplines leveren hun adviezen aan de regiefunctionaris en houden hem tussentijds op de hoogte van de voortgang.
Back Office overwegingen 17
Vakopleiding (standaard) Verplicht (dit wil zeggen dat per niveau ver-
MBO / HBO / WO opleiding (Bouw, Milieu, RO)
wacht wordt dat mensen kennis & vaardig-
Basiscursus Wabo
heden die in de opleidingen worden opgedaan in huis hebben. Vanuit verleden of door volgen van genoemde opleidingen)
Trainingen (vakinhoudelijk) Verplicht
Basiskennis Bouw, Milieu en RO Wet- en Regelgeving Inzicht in bestuurlijk bestel Bestuurlijke verhoudingen
Optioneel
Ambtenaar Bouw- en Woningtoezicht 1 en/of 2 PostHBO Bouwregelgeving in de Praktijk Bouwregelgeving voor milieukundigen Milieuregelgeving voor bouwkundigen Planologie Milieukunde
Workshops (vakinhoudelijk) Korte, periodieke update
Bouwbesluit, Milieu, Wro, etc
Trainingen (algemeen) Persoonlijke vaardigheden
Klantgericht benaderen
Projectmanagementvaardigheden
Basiscursus Projectmanagement?
Overig
Nederlands in woord en geschrift; klantgericht schrijven
Trainingen / Opleidingen (specialistisch) Vakinhoudelijk
Bijv Constructies, brandveiligheid, bouwfysica, milieu
Persoonlijke vaardigheden
Begeleiding (optioneel) Vakinhoudelijke coaching Persoonlijke coaching
18 Handreiking WABO
Algemene functiebeschrijving: Juridisch Adviseur Omgevingszaken
Functienaam
Juridisch Adviseur Omgevingszaken
Opleidingsniveau
HBO / WO
Werkervaring
5 – 10 jaar
Niveau
Tactisch / Strategisch
Andere functiebenamingen
Vergunningopsteller Juridisch Medewerker Omgevingszaken
WABO generieke competenties
Klantgerichtheid (niveau 3) Samenwerken (niveau 3) Politiek / Bestuurlijke Organisatiesensitiviteit (niveau 4)
Functiespecifieke competenties
Mondeling & schriftelijk communiceren (niveau 4) Discipline (niveau 3) Oordeelsvorming / Analytisch Vermogen (niveau 4) Overtuigingskracht (niveau 3) Besluitvaardigheid (niveau 3
Inhoud functie Uiteindelijk moeten de aangeleverde deelproducten die voor een omgevingsvergunning van belang zijn ook getoetst moeten worden, alvorens ze worden verstuurd. Want het kan natuurlijk niet zo zijn dat er door de deelproducten een nietje gaat en dit verstuurd wordt. Vanuit verschillende vakdisciplines worden deelproducten aangeleverd en deze kunnen inhoudelijk of juridisch tegenstrijdig zijn. Het aan elkaar schrijven van de deelproducten tot een leesbare, goed lopende en juridisch houdbare vergunning, is een taak van de juridisch adviseur. Het zou kunnen dat deze extra functie bestaat of wordt gecreëerd. Ook kan een dergelijke extra takenpakket worden toebedeeld aan een accountmanager met gevoel voor juridische zaken. De juridisch adviseur heeft over het algemeen een vaardige pen, is kritisch en kan toetsen of diverse voorwaarden in de vergunning al of niet kloppen en tegenstrijdig zijn. De juridisch adviseur maakt dus een belangenafweging tussen de verschillende voorwaarden en belangen. Hij zal dan
Back Office overwegingen 19
in overleg met de accountmanager en evt. de inhoudelijk specialisten overleggen of en zo ja, welke voorwaarden moeten worden geschrapt, aangevuld of herschreven. Vakopleiding (standaard) Verplicht (dit wil zeggen dat per niveau ver-
WO opleiding Bestuursrecht
wacht wordt dat mensen kennis & vaardig-
HBDO Algemeen Juridische Zaken
heden die in de opleidingen worden opge-
HBO Juridisch
daan in huis hebben. Vanuit verleden of door volgen van genoemde opleidingen)
Trainingen (vakinhoudelijk) Verplicht
Verdiepingscursus Awb Verdiepingscursus Wabo Wet- en Regelgeving (procedures en vergunningverlening) Inzicht in bestuurlijk bestel & bestuurlijke verhoudingen
Optioneel
Workshops (vakinhoudelijk) Korte, periodieke update
Bouw, Milieu, RO etc
Trainingen (algemeen) Persoonlijke vaardigheden Projectmanagementvaardigheden Overig
Nederlands in woord en geschrift
Trainingen / Opleidingen (specialistisch) Vakinhoudelijk
Bezwaar- en beroepsprocedures voeren Actualiteiten in wet- en regelgeving
Persoonlijke vaardigheden
Begeleiding (optioneel) Vakinhoudelijke coaching Persoonlijke coaching
20 Handreiking WABO
Het opstellen van een provinciale vergunning Bij provincies zijn vaak geen aparte juridische medewerkers die de vergunning opstellen, maar doet de toetser dit zelf. Het is dan ook b.v. in de provincie Fryslân de bedoeling dat de toetser milieu straks de Omgevingsvergunning op gaat stellen (samenvoegen met de aangeleverde deelbijdragen van andere toetsers). Een jurist doet hier dan nog een eindtoets. Overigens stellen in vrijwel elke gemeente de plantoetsers voor bouw of gebruik ‘hun’ vergunningstekst op en spelen juristen daarbij alleen in bijzondere situaties en eventueel voor het ‘vier-ogen-principe’ een rol.
Back Office overwegingen 21
Overwegingen aangaande toezicht en handhaving Inleiding Hoewel de scheiding tussen vergunningverlening en toezicht en handhaving ook met de komst van de WABO zal blijven bestaan, heeft de komst van de Wabo wel grote gevolgen voor het toezicht en de handhaving. De Wabo stelt namelijk concrete eisen wat betreft handhaving aan de overheidsinstellingen: 1
De overheidsinstelling moet gecoördineerd toezicht (kunnen) organiseren;
2
De overheidsinstelling moet (kunnen) optreden als één bestuursrechtelijk handhavingsorgaan.
De handhavers zullen gelet op de eerder besproken wijzigingen van de organisatie die het vergunningentraject verzorgt ook nog eens met ‘andere’ medewerkers c.q. functies om de tafel komen te zitten. Ook in die zin is sprake van een nieuwe situatie. In een AMvB (Besluit Omgevingsrecht (Bor) zijn onder meer de kwaliteitseisen opgenomen voor handhavingsorganisaties. Zo zal een handhavingsbeleid moeten zijn vastgesteld voor alle beleidsvelden die in de Wabo integreren of aanhaken, met daarin een beschrijving van de prioriteiten, de doelen, strategieën en de activiteiten, gebaseerd op een probleemanalyse. Het beleid moet zijn afgestemd met andere betrokken bestuursorganen en strafrechtelijke partners. Ook moet de organisatie buiten kantooruren bereikbaar en beschikbaar zijn. In de gewijzigde Woningwet (april 2007) en de nieuwe Wro (1 juli 2008) zijn eveneens eisen gesteld aan de handhaving. Daarbij is vooral het accent gelegd op het vastleggen van de beleidsvoornemens en het daarover verantwoording afleggen. Het gecoördineerd handhaven en de nieuwe wijze van handhaving biedt kansen voor een andere indeling ten opzichte van de traditionele handhavingsorganisatie. Zo kan door de integrale benadering een knip worden gemaakt tussen controle, toezicht, en handhaving. Deze functies vragen elk om een eigen competentiepakket.
Belangrijk is om de verschillende fases in een project te duiden: Bouwfase: controle door de vakspecialist Bouwen en signaalfunctie naar collega’s ( in staat vergunning te kunnen interpreteren en basiskennis van de andere vakgebieden) kunnen vervullen (andere vakgebieden). Gebruiksfase: aandacht ligt bij controle op bestaande vergunningen (bv. milieu & gebruik). Deze handhaver dient in staat te zijn om andere zaken – bv. illegale bouw of gebruik in strijd met bestemming, te signaleren en intern terug te koppelen. Sloopfase: aandacht ligt bij de controle op de verleende sloopvergunning (eventueel asbest aanwezig) en eventueel specifieke milieuvoorschriften uit milieuvergunning of milieumelding. Accent ligt bij toezichthouder Bouw- en woningtoezicht. Deze toezichthouder dient in staat te zijn om milieuzaken mee te nemen en de signalen intern terug te koppelen.
Een (omgevings)handhavingszaak kan op verschillende manieren binnenkomen bij de handhaver. 1
Via een melding (klacht of vraag) (komt vaak binnen de meldingencoördinator, een Frontoffice functie)
2
Via een meer formeel verzoek om handhaving (bijv. van een buurman)
3
Via een reguliere controle (bijv. in het kader van een controle van milieu of bouwtoezicht)
4
Via een melding n.a.v. controle van een collega (bijvoorbeeld een surveillant)
Gelet op het feit dat overheidsinstellingen veelal een aparte afdeling of organisatieonderdeel handhaving hebben, zal de organisatie wat dat betreft niet of nauwelijks hoeven te wijzigen.
22 Handreiking WABO
Als ervoor wordt gekozen om verzoeken om handhaving ook bij de Frontoffice te laten binnenkomen zullen de Frontofficemedewerkers een algemene kennis van de betreffende vakgebieden moeten hebben om een dergelijk verzoek op zijn juiste merites te kunnen beoordelen. Het handhavingstraject zelf (keuze dwangsom/bestuursdwang, etc) behoeft geen wijziging, althans de komst van de WABO geeft geen aanleiding tot verdere behandeling. Wel zal bij het constateren van meerdere overtredingen een integrale behandeling van handhavingszaken en afstemming van optreden en sancties de voorkeur genieten. Het ministerie van VROM heeft een handreiking geschreven voor de handhaving in het kader van de Wabo. In het kader van het project ‘Handhaven op niveau’ heeft het Ministerie van Justitie een folder opgesteld met competenties en gedragsvoorbeelden. Gekozen is nu voor wat betreft de uitvoering van de handhavingstaken voor de volgende knip: 1
de inspecteur (toezichthouder);
2
de handhaver;
3
de juridisch adviseur handhaving.
Bij het onderdeel Back Office is opgemerkt dat een combinatie van twee functies kan voorkomen. Dat is ook voor de handhaving mogelijk, waarbij wel rekening gehouden moet worden met de scheiding tussen vergunningverlening en handhaving. Het zou bijvoorbeeld mogelijk kunnen zijn om een juridisch adviseur handhaving verantwoordelijk te maken als regiefunctionaris bij handhavingszaken. Het zal voorkomen dat de inspecteur en handhaver een functie vormen en niet gescheiden zijn, zoals opgenomen in deze handreiking. Naar aanleiding van de ervaringen die zijn besproken in de overleggroep en gezien het doel van de handreiking, hebben we besloten beide functies wel apart te benoemen en de keuze te laten aan elke overheidsinstelling.
Hilversum: Integraal toezicht met behulp van signaalkaarten De gemeente Hilversum heeft ervoor gekozen om het integraal toezicht te stimuleren door het ontwikkelen van zogenaamde signaalkaarten. Voor bouwen, milieu, brandweer, de openbare ruimte en sociale zaken zijn signaalkaarten ontwikkeld. Met behulp van deze kaarten kunnen toezichthouders en handhavers op eenvoudige wijze toezicht houden op andere handhavingsgebieden. Door middel van foto’s en tekeningen kan gecheckt worden of sprake is van een overtreding en welke bepaling van toepassing is.
Toezicht en handhaving 23
De Vereniging Milieuhandhaving heeft in het kader van BARIM competenties beschreven voor de handhavers in het kader van het programma ‘Train the coach’. Ter illustratie volgt hierbij de volgende beschrijving: Competenties van de handhaver Om senior handhavers in staat te stellen om hun collega´s te coachen op het gebied van gedragsvaardigheden die relevant zijn voor het handhavingsvak, dienen allereerst de competenties van de handhaver en die van de coach/mentor duidelijk beschreven te zijn. Competenties van handhavers In het rapport over een onderzoek van Berenschot voor de Stuurgroep Handhaven op Niveau is een competentieprofiel voor ‘de’ handhaver vastgesteld: •
Onafhankelijk en integer
•
Overtuigend/motiveren (op basis van de regels)
•
Oordelend
•
Omgevingsbewust (vrij eng gedefinieerd)
•
Doel/resultaatgericht
Deze competenties sluiten aan bij andere bekende compententieprofielen zoals die van MD IJmond. Het hierboven geschetste competentieprofiel is eenzijdig. In het boek ‘Handhaving, het spel tussen inspecteur en inspectee’ worden twee uiterste stijlen van handhaving beschreven. In de 5 competenties is vooral de stijl van het ene uiterste van dat boek te herkennen: de sanctionerende stijl. ‘Bij deze stijl staat de gedachte centraal dat de overtreding van regels moet worden bestraft, opdat de inspectee zich vervolgens aan de regels houdt. De handhaving van de regel staat centraal. Er is minder aandacht voor de relatie met de inspectee.’ Het andere uiterste op die schaal is de pedagogische stijl. ‘Handhaving is een proces van overleg en onderhandeling waarbij de inspecteur de inspectee tracht op te voeden tot normconform gedrag. Er is veel aandacht voor de relatie met de inspectee, in de veronderstelling dat de effectiviteit van de handhaving voor een belangrijk deel afhankelijk is van de kwaliteit van deze relatie.’ De pedagogische stijl is te typeren aan de hand van de volgende competenties: •
Inlevend / empathisch
•
Kan goed luisteren
•
Overtuigend/motiverend op basis van win-win
•
Duidelijk en zorgvuldig
•
Op de relatie gericht
Verschillende bedrijven en situaties vragen om verschillende stijlen. Het al geciteerde boek geeft dat ook aan: ‘De stijlen van pedagogiek en sanctionering kunnen tegelijkertijd worden gehanteerd. Hierdoor kunnen de strategieën elkaar versterken.’ Met andere woorden: de ultieme handhaver heeft beide stijlen tot zijn beschikking. Hij beschikt in voldoende mate over alle tien de genoemde competenties en weet de bijbehorende gedragsvaardigheden in te zetten in de situaties die daarom vragen. We noemen dit ‘situationeel handhaven’. Deze stijl zal voor elke toezichthoudende organisatie grote voordelen hebben in effectiviteit, probleemoplossend vermogen en klant- en relatiegerichtheid. Elke handhaver heeft zijn voorkeurstijl. Doel van dit traject is om die inzichtelijk te maken / en een beweging naar ‘situationeel handhaven’ te maken.
24 Handreiking WABO
Algemene functiebeschrijving: Inspecteur
Functienaam
Inspecteur
Opleidingsniveau
LBO / MBO
Werkervaring
3 jaar
Niveau
Operationeel
Andere functiebenamingen
Surveillant handhaving Toezichthouder
WABO generieke competenties
Klantgerichtheid (niveau 2) Samenwerken (niveau 2) Politiek / Bestuurlijke Organisatiesensitiviteit (niveau 2)
Functiespecifieke competenties
Mondeling communiceren (niveau 2) Omgevingsbewustzijn (niveau 2 tot 3) Sociabiliteit (niveau 2) Overtuigingskracht (niveau 2 tot 3) Stressbestendigheid (niveau 2) Oordeelsvorming (niveau 2) Besluitvaardigheid (niveau 2) Vasthoudendheid (niveau 2)
Inhoud functie •
Informeren over wet- en regelgeving (voorlichting)
•
Signaleren
•
Inspecteren
•
Beoordelen uitvoering wet- en regelgeving
•
Confronteren/optreden
•
Bevindingen rapporteren, overtredingen melden
Surveillanten kunnen voorts op straat toezicht houden op de leefbaarheid en helpen problemen te voorkomen. Bij constateringen van onregelmatigheden, zullen zij mededeling doen aan de overtreder (indien mogelijk) en vervolgens indien het illegale bouw betreft: 1
melding doen aan de bevoegde toezichthouder (of Bijzondere opsporingsambtenaar (BOA)
2
Bouw stilleggen / aanschrijven (dit zal dan waarschijnlijk een senior zijn en dit zal vooral voorkomen in grotere steden. In andere gevallen zal deze bevoegdheid op een hoger niveau liggen (bij de handhaver of coördinator / afdelingshoofd)
Behalve toezicht op zaken die de omgevingsvergunning raken,
Toezicht en handhaving 25
kunnen zij ook overlast aanpakken door het opleggen van bijvoorbeeld lik-op-stuk boetes voor bijvoorbeeld vernieling, foutparkeren, geluidsoverlast, zwerfafval en hondenpoep. Hiervoor is overigens wel een Boabevoegdheid benodigd. Deze werkzaamheden vallen ook buiten de omgevingsvergunning maar gelet op de knip is het wel degelijk het overwegen waard om surveillanten breed in te zetten. Vakopleiding (standaard) Verplicht (dit wil zeggen dat per niveau ver-
LBO / MBO / HBO opleiding (Bouw, Milieu, RO)
wacht wordt dat mensen kennis & vaardig-
Basiscursus Wabo
heden die in de opleidingen worden opgedaan in huis hebben. Vanuit verleden of door volgen van genoemde opleidingen)
Trainingen (vakinhoudelijk) Verplicht
Toezichtprotocol Constructies, Brandveiligheid, Milieu, Bouwfysica Welstand, Bestemmingsplan, Monumenten
Optioneel
BOA opleiding
Workshops (vakinhoudelijk) Korte, periodieke update
Rollenspel met toneelspelers Praktijkdagen (voor milieu op de bouw, voor bouw in een inrichting, voor drank en horeca bij een kapvergunning of inrit etc.) Praktijkcasussen Update BOA
Trainingen (algemeen) Persoonlijke vaardigheden
Klantgericht benaderen Omgaan met agressie
Projectmanagementvaardigheden Overig
Nederlands in woord en geschrift
Trainingen / Opleidingen (specialistisch) Vakinhoudelijk Persoonlijke vaardigheden
Begeleiding (optioneel) Vakinhoudelijke coaching Persoonlijke coaching
26 Handreiking WABO
Algemene functiebeschrijving: Handhaver
Functienaam
Handhaver
Opleidingsniveau
MBO / HBO
Werkervaring
> 3 jaar
Niveau
Operationeel
Andere functiebenamingen
Controleur (in het kader van professioneel handhaven)
WABO generieke competenties
Klantgerichtheid (niveau 2) Samenwerken (niveau 2) Politiek / Bestuurlijke Organisatiesensitiviteit (niveau 2)
Functiespecifieke competenties
Mondeling communiceren (niveau 2) Omgevingsbewustzijn (niveau 3) Sociabiliteit (niveau 2) Overtuigingskracht (niveau 2) Stressbestendigheid (niveau 3) Oordeelsvorming (niveau 3) Plannen en Organiseren (niveau 2) Besluitvaardigheid (niveau 2) Vasthoudendheid (niveau 2)
Inhoud functie De handhaver controleert het ‘werk in uitvoering’ voor ‘signalering, constatering, bemiddeling
zover het zijn specialiteit betreft.
en rapport’
•
De complexiteit van de vergunning is relevant;
•
Enkelvoudige vergunning: toezicht door betreffende kennisveld en signaleren voor elkaar;
•
Meervoudig regulier (m.n. kleine bedrijvigheid): toezicht door 1 integrale handhaver;
•
Meervoudig complex (m.n. grootschalige bedrijvigheid): toezicht is gecoördineerd en de controle wordt gezamenlijk door specialisten uitgevoerd;
•
Toezicht houden op de uitvoering van de diverse vergunningen (wetten);
•
In grote lijnen de WABO procedure kunnen schetsen met de daarbij behorende termijnen;
•
Signaalfunctie en probleemherkenning diverse wetgevingsterreinen;
•
Handhaving bij geconstateerde overtredingen;
•
Coördineren van de bestuursdwang uitvoering;
Toezicht en handhaving 27
•
Rapporteren en ambtelijke vooraankondiging maken;
•
Inmeten en schetsen van erf/bebouwingssituaties.
Vakopleiding (standaard) Verplicht (dit wil zeggen dat per niveau ver-
MBO of HBO Bouw / Milieu / RO
wacht wordt dat mensen kennis & vaardig-
Basiscursus Wabo
heden die in de opleidingen worden opgedaan in huis hebben. Vanuit verleden of door volgen van genoemde opleidingen)
Trainingen (vakinhoudelijk) Verplicht
Toezichtprotocol Constructies, Brandveiligheid, Milieu, Bouwfysica Welstand, Bestemmingsplan, Monumenten
Optioneel
BOA opleiding
Workshops (vakinhoudelijk) Korte, periodieke update
Rollenspel met toneelspelers Praktijkdagen (voor milieu op de bouw, voor bouw in een inrichting, voor drank en horeca bij een kapvergunning of inrit etc.) Praktijkcasussen Update BOA
Trainingen (algemeen) Persoonlijke vaardigheden
Klantgericht benaderen Omgaan met agressie
Projectmanagementvaardigheden Overig
Nederlands in woord en geschrift
Trainingen / Opleidingen (specialistisch) Vakinhoudelijk
Aanschrijven
Persoonlijke vaardigheden
Begeleiding (optioneel) Vakinhoudelijke coaching Persoonlijke coaching
28 Handreiking WABO
Algemene functiebeschrijving: Juridisch Adviseur Handhaving
Functienaam
Juridisch Adviseur Handhaving
Opleidingsniveau
HBO / WO
Werkervaring
3 – 10 jaar
Niveau
Operationeel / Tactisch
Andere functiebenamingen
Handhavingsjurist Juridisch medewerker Handhaving
WABO generieke competenties
Klantgerichtheid (niveau 3) Samenwerken (niveau 2) Politiek / Bestuurlijke Organisatiesensitiviteit (niveau 4)
Functiespecifieke competenties
Mondeling & schriftelijk communiceren (niveau 4) Overtuigingskracht (niveau 3) Besluitvaardigheid (niveau 3) Discipline (niveau 3) Oordeelsvorming / Analytisch Vermogen (niveau 4)
Inhoud functie De juridisch adviseur handhaving ondersteunt de inspecteurs en handhavers. Hij kan goed luisteren en moet helder en duidelijk kunnen argumenteren. Hij kent de begrenzing van zijn bevoegdheden (en die van de overheidsinstelling) en weet wat hij wel en niet kan zeggen. Hij is in staat om goed te luisteren en indien nodig conflictbeheersing toe te passen. Hij houdt de laatste ontwikkelingen op het gebied van wet- en regelgeving en jurisprudentie bij. Hij draagt tevens zorg voor de verspreiding van deze kennis richting collega’s (handhavers, vergunning-verleners e.a.). Indien nodig worden ook werkprocessen of -werkwijzen aangepast i.v.m. de laatste ontwikkelingen. Hij voert en begeleidt (complexe) handhavingsprocedures en adviseert over juridische vraagstukken, op het terrein van het omgevingsrecht. Hij vertegenwoordigt zelfstandig de overheidsinstelling bij de bezwarencommissie, de rechtbank en Raad van State. Hij moet een afweging kunnen maken tussen belangen (bijv. bouwstop: is overtreding zwaar genoeg om bouwstop te rechtvaardigen). Tevens moet de juridisch adviseur handhaving bereid en in staat zijn over de grenzen van de ‘eigen’ wetgeving te kijken.
Toezicht en handhaving 29
Vakopleiding (standaard) Verplicht (dit wil zeggen dat per niveau ver-
WO opleiding Bestuursrecht
wacht wordt dat mensen kennis & vaardig-
HBDO Algemeen Juridische Zaken
heden die in de opleidingen worden opge-
HBO Juridisch
daan in huis hebben. Vanuit verleden of door volgen van genoemde opleidingen)
Trainingen (vakinhoudelijk) Verplicht
Verdiepingscursus Awb Verdiepingscursus Wabo Wet- en Regelgeving (procedures en vergunningverlening) Inzicht in bestuurlijk bestel & bestuurlijke verhoudingen
Optioneel
Workshops (vakinhoudelijk) Korte, periodieke update
Bouw, Milieu, RO etc
Trainingen (algemeen) Persoonlijke vaardigheden Projectmanagementvaardigheden Overig
Nederlands in woord en geschrift
Trainingen / Opleidingen (specialistisch) Vakinhoudelijk
Aanschrijvingen, bestuursdwang, boetes
Persoonlijke vaardigheden
Bezwaar- en beroepsprocedures voeren Actualiteiten in wet- en regelgeving
Begeleiding (optioneel) Vakinhoudelijke coaching Persoonlijke coaching
30 Handreiking WABO
Bijlage 1: Contactpersonen
Contactpersonen gemeenten en private partijen Vereniging BWT Nederland
Dhr. A.M. Wolthuis
Gemeente Slochteren
Dhr. A.M. Wolthuis
Gemeente Utrecht
Mw. T. van Nes
Gemeente Leiden
Dhr. A.H. Karbet
Gemeente Bronckhorst
Dhr. A. van Hout
Gemeente Voorst
Dhr. T. Overeem
Gemeente Hilversum
Dhr. R. Oost
Gemeente Midden-Drenthe
Dhr. G.K. Maring
Gemeente Amersfoort
Dhr. P. Bal en A. Lamboo
Gemeente Emmen
Dhr. N. v.d. Akker (tot zomer 2007)
Yacht
Dhr. J. Duffhues / Dhr. M. de Vries / Dhr. A. Baggerman
Saxion
Dhr. G. Salemink
Kluwer
Dhr. J. Spitters / mw. M. Kleinekoort
BOB
Dhr. E. de Groot / dhr. J. Vreugdenhil
BAN
Dhr. R. Groetelaers / mw. M. van Peer / H. Ploeg
BAZN/Fontys
Dhr. A. Tuhuteru
PRC Bouwcentrum
Dhr. J. Pothuis / mw. M. van Diemen
ROODZuid
Mw. M. van Diemen
Bijlage 1 31
32 Handreiking WABO en de mogelijkheid krijgen nieuwe verantwoordelijkheden op zich te nemen en zich te ontwikkelen, en neemt zelf
te ontwikkelen, en trekt zelf binnen teams nieuwe verantwoordelijkheden naar zich toe.
draagt extra bij aan activiteiten die voor de organisatie van bijzonder belang zijn.
den samengewerkt.
Laat zien dat hij/zij graag nieuwe verantwoordelijkheden op zich neemt, grijpt mogelijkheden voor training en ontwikkeling direct aan.
Gedrag vertonen dat erop ge-
richt is hogerop te komen of
meer verantwoordelijkheden te
verkrijgen.
de situatie een beslissing vereist
of zich vastleggen door middel
heid
Coachen
wanneer anderen dat vragen of
we rollen of taken op zich
zij zelf nodig achten en daar
bij.
kan ontwikkelen.
mensen te bevorderen, en draagt daar zelf actief aan
optimaal te ontwikkelen.
ken medewerker zich optimaal
werker en situatie zodat betrok-
mensen elkaar richting geven,
beeld.
voor zelf een zichtbaar voor-
kan ontwikkelen, en is daar-
de organisatie zich optimaal
motiveren zodat iedereen in
steunen, feedback geven en
recte aanleiding voor is.
om de ontwikkeling van
feedback en ondersteuning
verzoeken of er een andere di-
diens taakvervulling; stijl van
coachen aanpassen aan mede-
nier die de ander motiveert zich
feedback te geven op een ma-
feedback wanneer zij daarom
Draagt in de organisatie bij aan voorwaarden waaronder king met anderen onderlinge om een ander richting, steun en
Geeft anderen begeleiding en
Stimuleert in de samenwer-
genomen.
voor alle betrokkenen worden
slissingen tijdig en duidelijk
de organisatie benodigde be-
Draagt eraan bij dat binnen
de belangrijkste activiteiten en
de verantwoordelijkheid voor
mensen geïnformeerd worden
de voorwaarden waaronder
Creëert binnen de organisatie
Richting en sturing geven aan
heid voor dragen.
ook zelf de verantwoordelijk-
met anderen.
zij zelf verantwoordelijkheid
king met anderen aan bij dat
Draagt er in de samenwer-
zich te nemen en zich verder
verantwoordelijkheden op
Stimuleert anderen nieuwe
voorstellen tot wijziging van strategie bij wijziging van
past.
marktpositie.
dat vereist. Doet zelf concrete
nemen wanneer de omgeving
daar zelf zijn eigen gedrag
nemen voor beslissingen die
Neemt zelfstandig het initiatief
voorwaarden waaronder mensen op alle niveaus nieu-
en werkzaamheden op aan-
zichtbaar te maken hoe hij
den reageren, mede door
den is en zonodig zonder overleg
nog niet alle informatie voorhan-
hij/zij dat zelf nodig acht, ook als
Neemt beslissingen wanneer
en ontwikkelingsmogelijkheden,
woordelijkheden, en trainings-
Zoekt actief naar nieuwe verant-
gen dat noodzakelijk maken.
ten en/of organisatieveranderin-
veranderende omstandighe-
een medewerker in het kader van
van het uitspreken van oordelen.
Neemt een duidelijke beslissing
Beslissingen nemen door middel
van het ondernemen van acties
Besluitvaardig-
Ambitie
met nieuwe collega’s moet wor-
antwoordelijkheden en/of men-
sen.
gedrag wanneer nieuwe projec-
Schept binnen de organisatie
woordelijkheden zich wijzigen of
over de manier waarop ze op
Geeft anderen feedback
de omstandigheden, taken, ver-
effectief zijn werkzaamheden en
Wijzigt op eigen initiatief snel en
bereidwillig bij wanneer verant-
Stelt werkzaamheden en gedrag
zich aan te passen aan verander-
Niveau 4
Doelmatig blijven handelen door
Niveau 3
vermogen
Niveau 2
Aanpassings-
Niveau 1
Definitie
Competentie
Bijlage 2: Competentieniveaus
Bijlage 2 33
directe aanleiding geven.
de juiste medewerkers; effectief
procedures van de organisatie, en geeft daarin zelf het voorbeeld.
belangen rekening mee en neemt daarvoor verantwoordelijkheid.
satie en gedraagt zich daarnaar, zoekt bij onduidelijkheid.de juiste richtlijn alvorens actie te ondernemen.
anderingen bevestiging zoeken
bij de juiste autoriteit.
ke gesprekken dat zelf succesvol doet.
ren, geeft daarvoor binnen teams zelf het voorbeeld en draagt zo bij aan de effectiviteit van het team onder verandering
zijn/haar doel, sluit daarbij op het juiste moment aan op wat de gesprekspartner beweegt.
van formeel naar informeel, van inhoud naar persoon, van overtuigen naar argumenten uitwisselen.
veranderen teneinde het gestel-
te aanleiding voor is.
een gesteld doel te bereiken.
brengen en handhaven teneinde
leidt tot een optimaal groepsre-
dagelijkse werkzaamheden direc-
kader van hun taakvervulling; sa-
menwerkingsverbanden tot stand
sultaat.
groep / team op een manier die
kleine groep wanneer daar in de
een groep medewerkers in het
Geeft richting en sturing aan een
Geeft richting en sturing aan een
Richting en sturing geven aan
leidinggeven
effectief is voor het bereiken van
pen effectief van gedragsstijl te wis-
manier die maximaal bijdraagt aan ganisatie.
de gezamenlijke resultaten van de or-
len/groepen samenwerken op een
een manier die leidt tot optimale onderlinge resultaten en afstemming.
de organisatie waaronder onderde-
Draagt bij aan voorwaarden binnen
zichtbaar als iemand die in belangrij-
selen en is binnen de organisatie
schillende groepen/teams op
Geeft richting en sturing aan ver-
van situatie.
van gedragsstijl kunnen verande-
Creëert in de organisatie voorwaarden waaronder mensen elkaar hel-
de doel te bereiken.
wanneer ze het meest effectief
Helpt anderen te leren hoe en
aanleiding toe is, gemakkelijk
gedrag wanneer dat het meest
Schakelt wanneer daar directe
aanspreekbaar daarvoor op.
gesproken, stelt zichzelf als open
waarin mensen daarop worden aan-
de organisatie en aan een cultuur
van het beleid en de procedures van
Indien zich problemen of kansen
Verandert op eigen initiatief zijn
werken in overeenstemming te houden met het beleid en de
het expliciteren en communiceren
Draagt binnen de organisatie bij aan
taken kunnen delegeren.
op effectieve en efficiënte wijze
de organisatie waaronder anderen
Draagt bij aan voorwaarden binnen
van anderen.
bijdragen en waardeert zichtbaar die
komen, komt zelf met innovatieve
met nieuwe ideeën of werkwijzen te
nisatie die mensen stimuleren om
Schept voorwaarden binnen de orga-
Niveau 4
voordoen de eigen gedragsstijl
druk of strijdigheid met eigen
satie, houdt hier ook onder werk-
zij samenwerkt hun wijze van
nisatie. Bij onduidelijkheid of ver-
Stimuleert anderen met wie hij /
en de procedures van de organi-
en de procedures van de organi-
Conformeert zich aan het beleid
Zich voegen naar het beleid Is op de hoogte van het beleid
benut.
individuele kwaliteiten optimaal
op een wijze die de verschillende
anderen taken aan anderen over
Draagt in de samenwerking met
hen mee.
Moedigt hen aan en denkt met
ideeën of werkwijzen te komen.
Helpt teamleden met nieuwe
Niveau 3
en/of de procedures van de orga-
digheden van de medewerkers.
volgens effectief.
kan overdragen, en doet dat ver-
eigen taken hij / zij aan anderen
Beslist naar eigen inzicht welke
werkwijzen.
en doet voorstellen voor nieuwe
ideeën, associeert gemakkelijk
Komt uit zichzelf met nieuwe
Niveau 2
Groepsgericht
Flexibel gedrag
Discipline
gelijkse werkzaamheden daartoe
op duidelijke wijze toedelen aan
gebruik maken van tijd en vaar-
aan anderen over indien de da-
ren.
vervanging van bestaande.
Draagt op correcte wijze taken
voor originele ideeën van ande-
Nieuwe werkwijzen bedenken ter
heden en verantwoordelijkheden
nieuwe werkwijzen. Staat open
de functie verband houden.
Eigen taken, beslissingsbevoegd-
ideeën en doet voorstellen voor
komen voor problemen die met
Delegeren
Komt op verzoek met nieuwe
Met oorspronkelijke oplossingen
Creativiteit
Niveau 1
Definitie
Competentie
34 Handreiking WABO en realiseert daarmee vervolgcontacten.
communiceren die bij de situatie past. Kiest daarbij de juiste toon en uiterlijke verschijning.
deze weten te handhaven.
voordoen, zoekt actief naar verbetermogelijkheden en neemt daarop actie.
wanneer hij/zij daar ruimte voor ziet, brengt verbetermogelijkheden onder de aandacht.
nen dan passief afwachten.
het eigen handelen en elkaar daar op aanspreken, stelt zichzelf daarvoor
teams het eerlijk omgaan met informatie en de persoonlijke waarde van anderen en is zelf daarin een zichtbaar voorbeeld.
van verkregen informatie, is intern en extern eerlijk over mogelijkheden en risico’s.
informatie, houdt niet onnodig informatie achter en laat anderen bij onenigheid in hun persoonlijke waarde.
en klanttevredenheid.
de klant expliciet.
maakt nog niet helder gedefi-
teit geven aan servicebereidheid
klant.
handelen. Anticiperen op be-
hoeften van (interne) klanten en
Zoekt actief naar wensen en be-
nieerde wensen / behoeften van
op verzoeken van de (interne)
een ander niet verwacht.
hoeften van klanten. Hoge priori-
Verleent service en reageert alert
Onderzoeken van wensen en be-
beteringen in het werk aan die
ding is.
hoeften van de klant en hiernaar
anders blijven liggen, brengt ver-
wanneer daartoe directe aanlei-
tie.
heid
eigen prestaties, enthousiasmeert
hij/zij zelf met klanten omgaat.
mede door de manier waarop
gen van de klanttevredenheid,
van (interne) klanten en het verho-
zijn op de behoeften en wensen
Draagt eraan bij dat anderen alert
een voorbeeld.
hen daar toe en is in teams daarin
nodig over en doet extra werk
noodzakelijke activiteiten op die
zijn/haar pakket horen, pakt
werd, werkt daarvoor indien
len. Laten zien niet tevreden te
zijn met een gemiddelde presta-
Maakt anderen alert op mogelijkheden tot het verbeteren van de
toe die niet direct binnen
uit dan van hem/haar verwacht
Trekt werkzaamheden naar zich
Voert zijn/haar taken grondiger
Stellen van hoge eisen aan het
hun eigen handelen, bewaakt in
eigen werk en daarnaar hande-
delen, bewaart vertrouwelijkheid
belangrijke klanten.
en onderhoudt zelf contact met de
tevredenheid van (interne) klanten,
handelen naar wensen, behoeften en
dat de organisatie erop is ingericht te
Zorgt via afspraken en communicatie
het voorbeeld.
zijn/haar eigen gedrag is daarvoor
leerd en zichtbaar gewaardeerd,
ties op alle niveaus wordt gestimu-
dat het steeds verbeteren van presta-
Draagt er in de organisatie aan bij
zichtbaar
verantwoordelijkheid nemen voor
sprekend is dat mensen persoonlijk
organisatie waarbinnen het vanzelf-
openheid van informatie binnen de
men in activiteiten die met de
lijke verantwoordelijkheid voor
functie te maken hebben.
woordelijke voor het eigen han-
Draagt bij aan een cultuur en aan een
baar zelf het initiatief tot actie.
sonen geen onderling strijdige
Spreekt anderen aan op persoon-
tiatieven wordt beloond en neemt bij vitale kansen en mogelijkheden zicht-
Verstrekt aan verschillende per-
Stelt zichzelf persoonlijk verant-
Draagt eraan bij dat binnen de organisatie het zelfstandig nemen van ini-
vaarde sociale en ethische nor-
voortouw.
neemt daarin zelf ook actief het
om nieuwe kansen te benutten,
zelfstandig actie te ondernemen
Stimuleert anderen in een team
voor intern en extern een voorbeeldfunctie.
ren weet te boeien en voor
gezien te worden, en vervult daar-
als representant van de organisatie
digheid kunnen verwerven om zelf
organisatie op alle niveaus de vaar-
Draagt eraan bij dat anderen in de
Niveau 4
zijn/haar ideeën weet te winnen.
de manier waarop hij/zij zelf ande-
rechtstreekse feedback als door
en beïnvloeden, zowel door
partners blijvend kunnen boeien
Leert anderen hoe ze gespreks-
Niveau 3
Handhaven van algemeen aan-
nieuwe mogelijkheden die zich
heden voor een eigen bijdrage
Benut zelfstandig kansen en
Informeert naar nieuwe mogelijk-
delen. Liever uit zichzelf begin-
door enthousiast en levendig aan
Kansen signaleren en ernaar han-
Klantgericht-
Inzet
Integriteit
Initiatief
te sluiten bij wat hen beweegt,
zonder aarzeling een stijl van
Blijft gesprekspartners boeien
Hanteert in een nieuwe situatie
Een vertrouwenwekkende eerste
indruk op anderen maken en
Niveau 2
Impact
Niveau 1
Definitie
Competentie
Bijlage 2 35
en technologie.
markt en technologie.
dachtig blijft volgen.
aan de anderen.
Taal en terminologie aanpassen
reacties van de ander aan zodat
gebruik en toelichtingen aan de
Past tijdens gesprekken zijn taal-
door zelf helder op alle niveaus te communiceren.
helpt hen met voorbeelden.
belang daarvan in gesprekken, mede
taalgebruik en waardeert openlijk het
satie het belang van helder en efficiënt
anderen kunnen uitdrukken en
en begrijpelijk in gesprekken met
manier waarop zij zich efficiënt
Geeft anderen feedback op de
Benadrukt op alle niveaus in de organi-
de markt en technologie en deze volgt. met hen over te communiceren.
nologie, mede door daar zelf passing in het werk.
alle niveaus op de hoogte is van de re-
Draagt eraan bij dat de organisatie op cente en relevante ontwikkelingen in
op de hoogte houden van ontwikkelingen in de markt en tech-
deze hem/haar goed en aan-
en voor hen begrijpelijke taal.
kend van duidelijke taal, gebaren
communicatie
hulpmiddelen als door zichtbaar voor-
Draagt eraan bij dat anderen zich
bereikbaar maken van technieken en teit van de discussie.
beeldgedrag.
naar elkaar te luisteren, zowel door het haar eigen reacties de effectivi-
steunen om begripvol en met respect tonen, en bevordert door zijn /
goed begrip van de discussie te
de voorwaarden die mensen onder-
Draagt binnen de organisatie bij aan
resultaat.
ren op een maximale bijdrage aan het
binnen de organisatie ook gericht stu-
manier die eraan bijdraagt dat anderen
en sturing aan de organisatie op een
Schept voorwaarden en geeft richting
markt en technologie voor toe-
matie over ontwikkelingen in de
Zoekt actief naar relevante infor-
woorden samen wat hij / zij ge-
en non-verbale communicatie.
baar en gebruikt daarbij correcte
Ideeën en meningen aan ande-
ren duidelijk maken, gebruikma-
Mondelinge
Spreekt tegen anderen verstaan-
over ontwikkelingen in de markt
Informeert zich in globale lijnen
te zijn over ontwikkelingen in de
contact, onderbreekt niet.
Laten blijken goed geïnformeerd
ander begrepen heeft.
deren luistert. Onderhoudt oog-
heid
hoord heeft. Toetst of hij/zij de
richte houding dat hij/zij naar an-
delingen. Doorvragen; ingaan op
reacties.
ideeën en meningen alsmede
Helpt teamleden interesse in
door en vat correct in eigen
knikken en een op de ander ge-
Vraagt op het juiste moment
Geeft zichtbare tekenen zoals
Tonen belangrijke informatie op
te pikken uit mondelinge mede-
sultaten van de organisatie, in het
die maximaal bijdraagt aan de re-
hij/zij hen zelf sturing geeft.
aanleiding voor is.
de van leidinggeven aanpassen
hun taakvervulling.
ting en sturing geven op een wijze
Draagt eraan bij dat anderen rich-
groep medewerkers en situatie.
lijkse werkzaamheden directe
hun taakvervulling; stijl en metho-
ring aan anderen in het kader van
Geeft zelfstandig richting en stu-
bijzonder door de wijze waarop
deren wanneer daar in de dage-
kunnen delen en toepassen, en draagt
back en van nieuwe informatie.
daar zelf actief aan bij.
nieuwe informatie over alle niveaus
ganisatie de leden snel en efficiënt
Draagt er zorg voor dat binnen de or-
daarbij te leren van elkaars feed-
snel en efficiënt toe te passen en
aan betrokken medewerker /
Geeft richting en sturing aan an-
toe.
medewerkers in het kader van
betering. .
van belang is en past die effectief
passen.
Richting en sturing geven aan
feedback van anderen voor ver-
matie die voor het eigen werk ciënt toe, en maakt gebruik van
Toont interesse in nieuwe infor-
zich opnemen en effectief toe-
Helpt anderen nieuwe informatie
voorbeeld.
neemt daarin zelf het voortouw.
kwaliteit daarvan. Past nieuwe inzichten snel en effi-
ducten en diensten te verhogen, en is in zijn eigen activiteiten daarvoor een
men om de kwaliteit van producten en diensten te verhogen, en
regelmatig feedback over de
communicatie anderen binnen de or-
diensten te realiseren, en vraagt
Nieuwe informatie en ideeën in
Marktgericht-
Luisteren
Leidinggeven
Leervermogen
ganisatie in staat de kwaliteit van pro-
stellen doen en acties onderne-
kwaliteit van eigen producten en
matig en herstelt fouten.
Stelt door systemen, procedures en
daarnaar handelen.
met anderen aan bij dat zij voor-
Draagt er in de samenwerking
onderneemt actie om een hoge
Doet zelfstandig voorstellen en
liteitseisen, checkt daarop regel-
Houdt zich aan vastgelegde kwa-
van producten en diensten en
Niveau 4
Hoge eisen stellen aan kwaliteit
Niveau 3
richtheid
Niveau 2
Kwaliteitsge-
Niveau 1
Definitie
Competentie
36 Handreiking WABO hulpmiddelen naar behoren
sentatie afstemmen op de be-
de omgeving en wisselt deze
zich schriftelijk en mondeling te informeren.
fectief benutten voor de eigen
ook als die afwijkt van die van gesprekspartners.
ging dan op een verlangen een
ander een plezier te doen. Een
Onderhandelen
zeling zijn/haar eigen mening
heid
de belangen van anderen en heroverweegt in het licht daarvan de eigen argumenten met het oog op het bereiken van overeenstemming.
eigen standpunten en argumen-
ten en het ontdekken en benoe-
men van gemeenschappelijke
doelen op een wijze die tot over-
eenstemming en acceptatie bij
beide partijen leidt.
Toont interesse en respect voor
Effectief communiceren van
eigen koers varen.
Kiest zelfstandig voor een eigen
Geeft desgevraagd zonder aar-
Acties ondernemen die meer ge-
baseerd zijn op eigen overtui-
Onafhankelijk-
bereiken van overeenstemming.
alternatieven met het oog op het
en die van de ander, en evalueert
eigen standpunten en argumenten
eenkomsten en verschillen tussen
ken in het expliciteren van over-
Laat de ander merken mee te den-
tuigd moeten worden.
als anderen daarvan nog over-
aanpak, en handhaaft deze ook
eigen activiteiten.
nis ten behoeve van zijn/haar
functie of organisatie.
en goede sfeer ervaren.
lang van een persoonlijke relatie
zijn/haar eigen gedrag het be-
ming, en laat hen daarbij door
manier die leidt tot overeenstem-
lingen te kunnen voeren op een
Helpt anderen om onderhande-
sen van belangrijke conflicten.
ken, en draagt zelf bij aan het oplos-
digheden kunnen leren en gebrui-
deren goede onderhandelingsvaar-
voor de voorwaarden waaronder an-
Draagt binnen de organisatie zorg
gen.
en brengt die zelf in teams naar voren.
ook bij tegenstand naar voren bren-
in de organisatie zijn eigen ideeën
eigen koers varen, en blijft zelf breed
waardering voor mensen die hun
Toont zichtbaar in de organisatie
te communiceren.
daarover zelf breed in de organisatie
gen in de omgeving, mede door
niceren over relevante ontwikkelin-
de leden zich informeren en commu-
Draagt bij aan een organisatie waarin
relaties onderhoudt.
deze de contacten met belangrijke
is en creëert de gelegenheid dat
verschillende netwerken aangesloten
Zorgt ervoor dat de organisatie bij
drag.
voor ieder zichtbaar voorbeeldge-
ren van training en coaching, en door
leren presenteren door het bevorde-
ving waarin anderen goed kunnen
Creëert in de organisatie een omge-
Niveau 4
respect voor afwijkende ideeën
gen, benadrukt de noodzaak van
weerstand in naar voren te bren-
mening of aanpak ook tegen
Stimuleert anderen hun eigen
kunnen benutten.
hang met elkaars activiteiten te
anderen uit om deze in samen-
kennis efficiënt en selectief met
pelijke omgeving bijhoudt door
politieke en economische ont-
wikkelingen en deze kennis ef-
de omgeving en benut deze ken-
over relevante ontwikkelingen in
ontwikkelingen in de maatschap-
te zijn over maatschappelijke,
Toont zich goed en volledig geïnformeerd over ontwikkelingen in
en efficiënt informatiebronnen
Laat zien dat hij / zij relevante
Laten blijken goed geïnformeerd
bewustzijn
kaar te krijgen. Selecteert zelfstandig, volledig
netwerken uitbreiden en aandoelstellingen.
het realiseren van doelstellingen.
Draagt eraan bij dat anderen zijn/haar en hun eigen relaties en
aanwenden om zaken voor el-
eigen organisatie.
het realiseren van doelstellingen.
netwerken en gebruikt deze bij
Bouwt zelfstandig aan relaties en
wenden voor het realiseren van
ren zowel binnen als buiten de
netwerken die van pas komen bij
ren om op reacties in te gaan.
publiek aan.
Informele netwerken effectief
Onderhoudt contact met ande-
Het opbouwen van relaties en
presentatie en pakkende manie-
vasthouden door variaties in hun
dacht van het publiek kunnen
door voorbeelden hoe ze de aan-
Helpt anderen met feedback en
Niveau 3
gingen op de reacties van het
mimiek en ondergeschikte wijzi-
af, en past deze met gebaren,
een presentatie op het publiek
Stemt structuur en inhoud van
Niveau 2
Omgevings-
Netwerken
ken en gebruikt de noodzakelijke
terzake doende middelen. Pre-
hoeften van het publiek.
aandacht voor het publiek mer-
presenteren, gebruikmakend van
presentatie
Laat tijdens presentaties actief
Ideeën en feiten op heldere wijze
Mondelinge
Niveau 1
Definitie
Competentie
Bijlage 2 37
ontwikkelingen in de markt suggesties voor verbetering van eigen producten / diensten.
van kansen in de markt zowel
voor bestaande als nieuwe pro-
dukten/ diensten; risico’s aan-
schap
gezichtspunten. Baseert conclusies op geldige informatie.
Onderschrijft het gedrag dat de organisatie van hem / haar verwacht en gedraagt zich daarnaar.
Toont zich op de hoogte van de belangen van de eigen en andere afdelingen of organisatie-onderdelen en neemt acties en contacten met andere onderdelen in overleg en overeenstemming met anderen.
Documenteert eigen werk en afspraken zodanig dat niet onnodig tijd en aandacht aan het houden van overzicht verloren gaat.
matie juiste en realistische con-
clusies trekken.
Eigen gedrag in lijn brengen met
de cultuur, behoeften, prioritei-
ten en doelen van de organisatie.
Onderkennen van invloed en ge-
volgen van eigen beslissingen of
activiteiten op andere onderde-
len van de organisatie; onderken-
nen van belangen van andere on-
derdelen van de eigen organisa-
tie.
Effectief het eigen werk organi-
seren door het formuleren van
doelstellingen en het plannen
van activiteiten; beschikbare tijd
Organisatie-
loyaliteit
Organisatie-
sensitiviteit
Organiseren
eigen werk
zaken en acute problemen.
en energie richten op de hoofd-
Bekijkt zaken vanuit verschillende
Op basis van beschikbare infor-
vorming
Draagt eraan bij dat in de organisatie
Bewaakt in de samenwerking
Draagt eraan bij dat de leden van de
van afgesproken doelstellingen.
het oog op het efficiënt bereiken
de eigen werkzaamheden met
Clustert en prioriteert zelfstandig
acties rekening mee.
nisatie en houdt hier bij zijn/haar
len en belangen binnen de orga-
beslissingen op andere onderde-
gen van eigen handelingen en
Toont zich bewust van de gevol-
ciënt worden bereikt.
individuele en teamdoelen effi-
hun eigen werkzaamheden dat
danig plannen en uitvoeren van
Ondersteunt collega’s in het zo-
organisatie.
invloed van mensen binnen de
Maakt gebruik van wederzijdse
gen van organisatie-onderdelen.
houden met verschillen in belan-
met anderen rekening wordt ge-
hang met anderen plant en uitvoert.
efficiënt het eigen werk in samen-
vorderen dat ieder in de organisatie
ken en een communicatiestijl die be-
Draagt zorg voor middelen, afspra-
nen de organisatie.
wederzijdse invloed van mensen bin-
wordt gehandeld. Maakt gebruik van
satie worden onderkend en daarnaar
op andere onderdelen van de organi-
gevolgen van de eigen activiteiten
voor een cultuur waarin invloed en
Draagt binnen de organisatie zorg
ieder het zichtbare voorbeeld.
nagement. Zorgt dat in de samenwerking
zichte van beslissingen van het management, en is zelf daarvan voor
en is ook zelf loyaal aan initiatieven en beslissingen van het ma-
gen en zich loyaal opstellen ten op-
viteiten aansluiten op de cultuur en de doelen van de organisatie,
en doelen van de organisatie gedra-
organisatie zich in lijn met de cultuur
draagt dat met overtuiging uit.
met anderen dat gedrag en acti-
doelen van de organisatie, en
viteiten in lijn met de cultuur en
Brengt zelfstandig de eigen acti-
woorde conclusies en beslissin-
goed kan verdedigen. gen te komen.
zijn op feiten, relevante ervaringen en de inbreng van relevante anderen.
basis van een volledig en juist beeld van een kwestie tot verant-
conclusies en beslissingen gebaseerd
standig een conclusie die hij / zij
eren van hun argumenten om op
Helpt anderen door het evalu-
langrijkste kansen.
verantwoordelijkheid voor de be-
effectief op in speelt, neemt zelf de
alert is op kansen in de markt en daar
Draagt eraan bij dat de organisatie
Niveau 4
ten van een kwestie. Trekt zelf-
kening met alle relevante aspec-
Houdt in zijn/ haar afweging re-
de bijbehorende risico’s nemen.
Oordeels-
producten/diensten uitbuiten en
staande en nieuwe
gelijkheden in de markt voor be-
met anderen aan bij dat zij mo-
Draagt er in de samenwerking
Niveau 3
te behalen.
producten/diensten in de markt.
ren voor bestaande en nieuwe
neemt risico’s om kansen te creë-
Onderneemt zelfstandig actie en
Niveau 2
gaan teneinde zakelijk voordeel
Doet op basis van begrip van
Signaleren en zakelijk afwegen
Ondernemer-
Niveau 1
Definitie
Competentie
38 Handreiking WABO standpunt helder en logisch op een manier waaruit blijkt dat hij / zij er zelf in gelooft.
van een bepaald standpunt en
trachten instemming te verkrij-
gen door gebruik te maken van
kracht
ontbreekt.
tie; verbanden leggen tussen ge-
behalen van afgesproken resultaten.
lingen en de bereidheid om in te
grijpen bij tegenvallende resulta-
gerichtheid
ten.
en volgens afgesproken criteria
Het actief gericht zijn op het be-
halen van resultaten en doelstel-
Resultaat-
naar ter zake doende gegevens.
oorzaken van problemen; zoeken
Werkt doelgericht aan het tijdig
ken. Signaleert waar informatie
kennen van belangrijke informa-
analyse
gevens. Opsporen van mogelijke
Onderscheidt hoofd- van bijza-
Signaleren van problemen; her-
Probleem-
Draagt er in de samenwerking
Draagt bij aan een organisatie waarin
voor dat de manier waarop hij/zij dat zelf doet een zichtbaar voorbeeld is.
zelf actie als het bereiken van het resultaat in gevaar komt.
komt.
van resultaten blijft richten, zorgt er
zijn/haar activiteiten op het bereiken
binnen de organisatie effectief
en communicatie aan bij dat ieder
Draagt er via systemen, procedures
eigen wijze van problemen oplossen.
hij/zij communiceert over zijn/haar
gen, mede door de manier waarop
voor meningsvorming of beslissin-
gebreide probleemanalyse als basis
waarde wordt gehecht aan een uit-
ingrijpen waar nodig en neemt
teamresultaat, stimuleert hen tot
en beslissingen bijdragen aan het
met anderen dat alle activiteiten
Bewaakt in de samenwerking
lyseren.
van alle relevante informatie ana-
blemen effectief en met gebruik
met anderen aan bij dat zij pro-
seerd.
wijze worden gepland en georgani-
satie op een effectieve en efficiënte
doelen en activiteiten van de organi-
door eigen coördinatie aan bij dat de
Schept voorwaarden en draagt er
deren voor zijn standpunt te winnen.
stijl van argumenteren regelmatig an-
weet op alle niveaus door zijn eigen
en respectvolle argumentatie en
het leren en waarderen van logische
Draagt binnen de organisatie bij aan
Niveau 4
ken van het resultaat in gevaar
grijpt tijdig in wanneer het berei-
doen aan resultaatafspraken,
riteiten met het oog op het vol-
Neemt beslissingen en stelt prio-
van de probleemsituatie.
komt zelfstandig tot een analyse
de relevantie van informatie en
Verzamelt informatie, beoordeelt
van zijn/haar eigen activiteiten.
van anderen.
tiviteiten op elkaar af te stemmen, in samenhang met planning
teiten in relatie met activiteiten
organiseren van projecten en ac-
middelen en bijbehorende priori-
paalt zelf benodigde tijd, acties,
effectieve wijze het plannen en
Stimuleert anderen om op een
kunnen bereiken.
van de eigen werkzaamheden.
de tijd, acties en middelen aan-
en effectieve planning, en be-
Maakt zelfstandig een haalbare
drag de argumenten op een lijn.
brengt door zijn/haar eigen ge-
te expliciteren en af te wegen en
in standpunten en argumenten
team om met respect verschillen
Ondersteunt anderen in een
Niveau 3
geven om bepaalde doelen te
haalbare en effectieve planning
prioriteiten bepalen en benodig-
organiseren
Maakt onder begeleiding een
Op effectieve wijze doelen en
Plannen en
nier die voor de ander acceptabel is.
daarbij de voordelen op een ma-
de.
eigen argument, expliciteert
als aanknopingspunten voor het
ten en gevoelens van de ander
Speelt actief in op de argumen-
Niveau 2
de juiste argumenten en metho-
Beargumenteert zijn / haar
Proberen anderen te overtuigen
Overtuigings-
Niveau 1
Definitie
Competentie
Bijlage 2 39
bruik van aanwijzingen en suggesties van anderen.
ment dat de juiste opzet en
structuur heeft, grammaticaal
correct is en dat de juiste taal en
van afspraken over structuur en vorm-
waardeerd en gerespecteerd en laat lens reageren en maakt gevoe-
ageert daar tactvol en met be-
geconfronteerd wordt.
waarden en gewoonten dan die
hoeften van anderen.
manier over veel verschillende
ving zijn, en praat gemakkelijk over een willekeurig onderwerp mee.
gen.
bij tegenslag, persoonlijke kritiek of bij veel verschillende taken.
Effectief blijven presteren onder
tijdsdruk, bij tegenslag, teleur-
stelling of tegenspel.
digheid
Blijft effectief prestaties leveren
door zelf zichtbaar op alle niveaus, binnen en buiten de organisatie, het
back over hun wijze van informeel communiceren.
aarzeling op een persoonlijke
ren die bij hem haar in de omge-
naar anderen toestappen en zich
Draagt bij aan een organisatievorm catie aan een ontspannen ge-
lijk een informeel gesprek met elkaar
tie op alle niveaus door zijn/haar eigen veerkracht.
genslag en inspireert zelf de organisaven werken. tief zijn/haar prioriteiten bij te stellen en te bewaken.
steund te blijven presteren onder tewerkdruk, en draagt eraan bij dat teams bij tegenslag effectief blij-
bij dat anderen effectief worden ge-
Draagt binnen de organisatie eraan
initiatief tot een informeel gesprek t
aangaan, en draagt daar mede aan bij
ken, mede door op eigen initia-
reacties op tegenslag, kritiek of
Geeft anderen feedback op hun
sprek bij en geeft anderen feed-
gestructureerd en effectief wer-
gelijktijdige wensen van anderen
Blijft onder tijdsdruk en/of veel
onderwerpen.
ontmoet, en praat daarin zonder
nen die hij/zij niet eerder heeft
en –cultuur waarin mensen gemakke-
gemakkelijk in gezelschap men-
draagt door de eigen communi-
spannen een gesprek met ande-
kelijk gesprekken aan met perso-
Voert zonder aarzeling en ont-
Stelt mensen aan elkaar voor,
en op verschillende niveaus zien.
dat zelf ook in verschillende contexten
Zich zonder moeite onder ande-
Gaat op eigen initiatief gemak-
teams effectief bespreekbaar.
lens en behoeften van anderen in
re mensen begeven. Gemakkelijk
van hem/haarzelf berusten.
grip op, ook als die op andere
drag dat getuigt van het onder-
kennen van de gevoelens en be-
ganisatie op alle niveaus de gevoelens en behoeften van anderen worden geschillen in behoeften en gevoe-
voelens en behoeften zijn en re-
effectiviteit waarmee ze op ver-
anderen wanneer hij/zij daarmee
ren er op te letten wat hun ge-
de de eigen invloed hierop. Ge-
Draagt er zorg voor dat binnen de or-
caties een voorbeeldfunctie.
daarvoor regelmatig in externe publi-
geving van documenten, en vervult
de gevoelens en behoeften van
Geeft anderen feedback op de
Draagt binnen de organisatie bij aan de totstandkoming en het nakomen
Toont zich belangstellend voor
van hun teksten.
door correctie en amendering
begeleidt anderen daar actief in
schillende soorten teksten, en
tuur, stijl en taalgebruik van ver-
ving geraadpleegd over struc-
Wordt binnen de eigen omge-
breed samenwerkingsinitiatieven.
menwerking en initieert organisatie-
ren, waardeert openlijk concrete sa-
waarden die samenwerking stimule-
Bevordert in de organisatie de voor-
Niveau 4
Zich bewust tonen van andere Laat zien in contacten met ande-
onnodig ingewikkelde zinnen.
zonder overbodige informatie of
paste structuur en woordkeuze,
een op het lezerspubliek aange-
Schrijft zelfstandig teksten met
team een voorbeeldrol.
gen, en heeft daarin binnen een
sies aan eigen wensen of belan-
ideeën en het doen van conces-
komen door het delen van
werkingsverband tot resultaten
Stimuleert anderen om in samen-
Niveau 3
mensen en de omgeving alsme-
Stressbesten-
Sociabiliteit
Sensitiviteit
fouten op en maakt efficiënt ge-
maken in een rapport of docu-
communicatie
terminologie voor de lezer bevat.
goed gestructureerd en zonder
Ideeën en meningen duidelijk
Schriftelijke Stelt schriftelijke documenten
informatie en ideeën en infor-
deelt op eigen initiatief kennis,
kan zijn.
belang betreft.
samenwerking een onderwerp meert actief waar hij / zij van nut
ook als het niet direct het eigen
bleemoplossing, ook wanneer de
anderen, vraagt hen om input,
Initieert zelf samenwerking met
soonlijk belang is.
mee als daar aanleiding voor is,
gezamenlijk resultaat of pro-
Niveau 2
betreft dat niet direct van per-
Denkt en werkt met anderen
Actieve bijdrage leveren aan een
Samenwerken
Niveau 1
Definitie
Competentie
40 Handreiking WABO op argumenten van anderen.
ook als daar weerstand of kritiek op komt.
delijkerwijze bereikbaar te zijn.
nisatie en communiceert daarover met anderen.
praktijk; zich concentreren op
hoofdlijnen en lange-termijnbe-
deren hun werk doen.
ties te vergroten/verbeteren en
zodoende beter te presteren.
wikkeling en kijkt hoe ervaren an-
wikkelingsactiviteiten.
keling als voorbeeld.
viteiten voor persoonlijke ontwik-
spreken van zijn/haar eigen acti-
keling, gebruikt daarbij het be-
heden voor persoonlijke ontwik-
prestaties en bespreekt mogelijk-
sterke en zwakke punten en gaat
lijkheden voor persoonlijke ont-
ties ondernemen om eigen ken-
nis, vaardigheden en competen-
actief op zoek naar relevante ont-
sterke en zwakke punten in hun
Geeft anderen feedback op de
ontwikkeling, benoemt de eigen
bijdrage, informeert naar moge-
Werkt planmatig aan de eigen
Vraagt feedback over zijn/haar
Inzicht hebben in eigen sterktes
en zwakten. Op basis hiervan ac-
ling
waken.
zijn/haar eigen activiteiten te be-
mede door de samenhang met
projecten / activiteiten bewaken,
fectieve wijze de voortgang van
met anderen aan bij dat zij op ef-
Draagt er in de samenwerking
zijn/haar ideeën aan die van hen.
de ideeën van anderen, en toetst
te komen effectief gebruik van
viteiten als voorbeeld zichtbaar.
eigen persoonlijke ontwikkelingsacti-
persoonlijk ontwikkelen, maakt de
dat individuen op alle niveaus zich
delen en een cultuur die stimuleren
Draagt in de organisatie bij aan mid-
ten op alle niveaus.
bewaking van projecten en activitei-
tiegegevens beschikbaar zijn voor de
fectieve en efficiënte wijze organisa-
organisatie zodanig vorm dat op ef-
Geeft de werkzaamheden binnen de
visie.
breed communiceren van de eigen
veren, mede door het duidelijk en
bijdrage aan de visieontwikkeling le-
ganisatie alle relevante personen een
Draagt er zorg voor dat binnen de or-
reiken en is daarin zelf een voorbeeld
werken. Maakt om tot een heldere visie
openlijk waardering uit voor hen die hun doelen ondanks weerstand be-
voorgenomen plannen te blijven
plan worden uitgevoerd, spreekt
projecten ondanks tegenslag volgens
alle niveaus op aan dat voorgenomen
Stuurt er binnen de organisatie op
Niveau 4
ertoe om ook bij weerstand aan
en acties en brengt een team
ven, helpt hen met argumenten
maal voorgenomen plan te blij-
Stimuleert anderen bij hun een-
Niveau 3
Zelfontwikke-
ken en zeker te stellen.
storingen in de voortgang.
rapporteert over de benodigde middelen en anticipeert op ver-
voortgang.
taken of activiteiten van mede-
gang van eigen taken, checkt en
Bewaakt zelfstandig de voort-
werkers en van de eigen taken en
anderen tijdig over zijn / haar
cedures om de voortgang van
municeren.
spectief te formuleren en com-
dig ideeën over toekomstper-
eigen organisatie door zelfstan-
Draagt bij aan de visie van de
bereiken, waar nodig met nieuwe
verantwoordelijkheden te bewa-
Komt afspraken na en informeert
Opstellen en bewaken van pro-
bewaking
leid.
Kent de visie van de eigen orga-
Afstand nemen van de dagelijkse
Voortgangs-
Visie
eigen argumenten of door kritiek
hij/zij nog kans op succes ziet,
de doel bereikt is of ophoudt re-
tiatieven nemen om een doel te
Blijft doorwerken en nieuwe ini-
men standpunt of werkwijze als
vatting blijven totdat het beoog-
Houdt vast aan eenmaal ingeno-
Bij een bepaald actieplan of op-
heid
Niveau 2
Vasthoudend-
Niveau 1
Definitie
Competentie
Bijlage 3: POP-Matrix voor de ontwikkeling van medewerkers POP-Matrix voor ontwikkeling
Beschrijving functie
Evaluatie / beoordeling /
medewerker
(voorbeeld beschreven)
functioneren (+ datum)
Naam medewerker
(evt. in combinatie met beoordelings- of functionersverslag)
Functienaam
Medewerker Frontoffice
Opleidingsniveau
MBO / HBO
(niveau medewerker)
Werkervaring
2 – 5 jaar
(werkervaring medewerker)
Niveau
Operationeel
WABO generieke competen-
Klantgerichtheid (niveau 2)
ties
Samenwerken (niveau 2)
(niveau medewerker opnemen)
Politiek / Bestuurlijke Organisatiesensitiviteit (niveau 2) Functiespecifieke competen-
Mondelinge Communicatie
ties
(niveau 2)
(niveau medewerker opnemen)
Oordeelsvorming (niveau 2) Discipline (niveau 2) Omgevingsbewustzijn (niveau 2)
Inhoud functie
Tot de taken van de frontoffice beho-
(Beschrijving taken van mede-
ren het verstrekken van informatie
werker)
over de aanvraag (het aanvraagformulier, indieningsvereisten), het adviseren over procedures en registreren van de intake (inclusief doorsturen naar bevoegd gezag) en het zelf leveren van diensten in de vorm van afhandeling van eenvoudige vergunningen. Daarbij moet dan met name gedacht worden aan (afwegingloze /interpretatieloze besluiten): Bijvoorbeeld: •
Kapvergunning (bijv bij aanwezigheid van een bomenregister);
•
Evenementenvergunning (bijv lichte evenementenvergunningen/-meldingen;)
•
Lichte bouwvergunningen (onder bepaalde voorwaarden)
Bijlage 3 41
In sommige gevallen kan ervoor gekozen worden om een beperkte toetsing van de ontvankelijkheid bij de Frontoffice medewerker neer te leggen. Daarbij wordt wel een grotere kennis verwacht van de FO-medewerker. Datzelfde geldt overigens ook voor het verstrekken van informatie over bestemmingsplannen.
Vakopleiding (standaard)
MBO / HBO opleiding (Bouw,
(Gevolgde vakopleidingen door
Verplicht (dit wil zeggen dat per
Milieu, RO) nivo 4
medewerker opnemen (naam,
niveau verwacht wordt dat
Basiscursus Wabo (inclusief proces-
niveau, opleidingsinstelling,
mensen kennis & vaardigheden
sen t.b.v. het klantadvies)
jaartal, diploma)
die in de opleidingen worden
Medewerker Publiekszaken
+ evt. geplande trainingen (wat,
opgedaan in huis hebben. Van-
wanneer (periode, datum ge-
uit verleden of door volgen van
reed), waar, kosten, omschrij-
genoemde opleidingen)
ving, studiekosten regeling, etc.)
Trainingen (vakinhoudelijk)
Basiskennis Bouw, Milieu en RO
(Gevolgde trainingen door me-
Verplicht
Wettelijk Kader
dewerker opnemen (naam, ni-
Inzicht in bestuurlijk bestel
veau, opleidingsinstelling, jaartal diploma) + evt. geplande trainingen (wat, wanneer (periode, datum gereed), waar, kosten, omschrijving, studiekosten regeling, etc.)
Optioneel
Ambtenaar Bouw- en Woning-
idem
toezicht Bouwregelgeving voor milieukundigen Milieuregelgeving voor bouwkundigen
idem
Workshops (vakinhoudelijk) Korte, periodieke update
idem
Trainingen (algemeen) Persoonlijke vaardigheden
Klantgericht benaderen Conflicthantering Telefoon training
Projectmanagementvaardigheden
42 Handreiking WABO
NVT
Overig
Nederlands in woord en geschrift
Trainingen / Opleidingen
idem
(specialistisch) Vakinhoudelijk
Actualiteiten
Persoonlijke vaardigheden
Adviesvaardigheden
Begeleiding (optioneel)
Vakinhoudelijke coaching
idem
Persoonlijke coaching
Afspraken en actiepunten
(Omschrijving, datum gereed, kosten, wie verantwoordelijk)
Bijlage 3 43
Colofon Foto’s omslag Bureau BouwCommunicatie, Frank de Groot Ontwerp Aperta, Jan Johan ter Poorten Druk Aeroprint
Vereniging Bouw- en Woningtoezicht Nederland Secretariaat: Postbus 416 6710 BK Ede Tel. 0318 438340 E-mail
[email protected] www.vereniging-bwt.nl
44 Handreiking WABO