Handleiding vogeltellingen camerabeelden mosselwad
Colofon Samenstelling: Ernstjan Penninkhof Lay-out: Peter Eekelder Foto’s omslag: Harvey van Diek Druk: PDF Eerste druk © Sovon Vogelonderzoek Nederland, Nijmegen, maart 2013 ISBN 978-90-72121-28-8 Gelieve als volgt te citeren: Penninkhof E.R. 2013. Handleiding vogeltellingen camerabeelden mosselwad. Sovon Vogelonderzoek Nederland, Nijmegen.
Adres: Sovon Vogelonderzoek Nederland. Postbus 6521, 6503 GA Nijmegen Bezoekadres: Natuurplaza (Mercator 3), Toernooiveld 1, 6525 ED Nijmegen Tel. 024-7410410 Email
[email protected] Homepage www.sovon.nl
1
Leuk dat je mee wilt helpen bij het bekijken van de camerabeelden. In deze handleiding vind je informatie over hoe de website werkt en hoe de vogels geteld moeten worden.
De website Voordat je kunt gaan tellen, moet je eerst inloggen met je waarnemerscode. Indien je nog geen Sovon-waarnemer bent, kunt je deze aanvragen via de registratiepagina. De website werkt het beste in Mozilla Firefox of Google Chrome. Het gebruik van Microsoft Internet Explorer word afgeraden. (zie ook ‘veelgestelde vragen’) De beelden De website laadt automatisch de beelden die nog niet zijn bekeken en geteld. Met de knoppen onder de videospeler kun je het filmpje pauzeren, herhalen en terugspoelen. Je kunt de beelden ook op volledig scherm bekijken. Het invoeren Naast de video zie je de velden voor het invoeren. Standaard staan de aantallen op nul. Je kunt deze aantallen op twee manieren aanpassen: met de cijfers op je toetsenbord en door op de plus/min knoppen te klikken. Na het opslaan van de aantallen wordt automatisch een nieuw filmpje geladen. Wanneer je wil stoppen met tellen kun je rechts bovenin uitloggen of de browser afsluiten.
Telprotocol Hoofdsoorten Met de camerabeelden willen we de volgende onderzoeksvraag beantwoorden: Wat is de invloed van het weg eten van mosselen door vogels op de ontwikkeling van mosselbanken? Daarom vragen we je de belangrijkste mosseleters in ieder geval te tellen (hoofdsoorten): • Eider • Scholeksters • Zilvermeeuw
Er blijkt regelmatig een slechtvalk rond de camerapalen te zwerven en deze als uitkijkpunt te gebruiken. De aanwezigheid van deze roofvogel heeft natuurlijk invloed op de aanwezigheid van de andere vogels. Daarom kan de slechtvalk ook ingevoerd worden. Wanneer telt een vogel mee? Alle terreingebonden vogels die tijdens het filmpje te zien zijn, tellen mee. Dus ook vogels die halverwege het beeld in- of uitlopen. Het enige wat belangrijk is: Een vogel moet wel geheel in beeld zijn geweest. Een vogel waarvan je alleen de staart of kop hebt gezien telt niet mee. Door het beeld vliegende vogels hebben geen binding met de mosselbank en tellen daarom ook niet mee. Onderscheid in gedrag Wij vragen je het gedrag van de hoofdsoorten in twee categorieën te delen: actieve vogels en inactieve vogels. Actieve vogels: • Zwemmende / lopende Eider • Lopende / foeragerende Scholekster • Lopende / foeragerende Zilvermeeuw Inactieve vogels: • Duidelijk rustende vogels, met kop in de veren. • Vogels die gedurende het gehele filmpje stil staan. Vliegende vogels tellen niet mee. Overige soorten Zijn er naast onze hoofdsoorten andere soorten in beeld? Zet dan in ieder geval een vinkje bij ‘Andere soorten aanwezig’ en typ in het opmerkingenveld het aantal overige vogels Als het lukt met herkennen willen we deze ook graag geteld hebben. Doe dit dan volgens het volgende format soortnaam:aantal. Bijvoorbeeld: Wulp:1, Zilverplevier:3, Steenloper:2.
Sovon Handleiding analyse camerabeelden mosselwad
2
Het noteren van de soortnamen van de overige soorten is niet verplicht omdat de herkenning van sommige soorten erg lastig kan zijn. Knop ‘lukt niet goed’ Wij hebben ons best gedaan om slechte beelden uit de grote voorraad te filteren. Desondanks kun je beelden te zien krijgen die te slecht zijn om nauwkeurige aantallen vogels te tellen. Gebruik deze knop bij beelden met: • Onderdelen van de camerapaal in beeld • Fel tegenlicht van de zon (i.c.m. reflecties op het water) • Mist (te herkennen aan grijs beeld) • Hevige regen. • Onherkenbare vogels Geef s.v.p. in het opmerkingenveld kort aan om welke reden het filmpje niet goed te doen is. Zwart beeld Wanneer je een voornamelijk zwart beeld ziet, betreft het een nachtelijke opname bij hoogwater. Als er een vogel in beeld is, zal deze door de infraroodlampen oplichten.
Sovon Handleiding analyse camerabeelden mosselwad
Kortom: bij een zwart beeld kun je gerust een nultelling opslaan. Let op: koppen van rollende golven en delen van de paaltjes lichten ook op, verwar ze niet met vogels.
Tips • Zorg dat je beeldscherm helder staat ingesteld en voorkom reflecties van lichtbronnen. Sluit desnoods (deels) je gordijnen. • Zet je browser op maximale grootte. Zorg ook dat je de meest recente versie van je browser gebruikt. • Het is aan te raden om een filmpje meerdere keren te bekijken voordat je de aantallen invoert. Vooral bij nachtelijke beelden met veel grillige mosselbank is dit belangrijk. • Net als bij vogels kijken in het veld geldt ook hier ‘met zijn tweeën zie je meer’. Dus als een partner, vriend(in) of familielid het ook leuk vindt, schuif lekker met zijn tweeën achter de computer.
3
Veel gestelde vragen - Ik heb nog geen inlogcode, hoe kan ik me registreren? Registreren kan via de volgende link: http:// www.sovon.nl/nl/content/registreren - Waarom moet ik inloggen? Hiermee kunnen we bijhouden wie er meedoen. Kunnen we makkelijker persoonlijke hulp bieden bij problemen. En zo weten we ook wie we bij publicatie van de uitkomsten in het dankwoord moeten vermelden. Ook kunnen we verschillen tussen tellers analyseren en hier rekening mee houden bij het interpreteren van de resultaten.. - De website laadt wel, maar de video speelt niet goed (meer). Dit kan een aantal oorzaken hebben: 1. De website en video´s werken het beste met de browsers Mozilla Firefox en Google Chrome. 2. Zorg dat de browser up-to-date is. 3. Het gebruik van Internet Explorer is mogelijk na het installeren van een plug-in. Groot nadeel van Internet Explorer is het gebrek aan de mogelijkheid om het filmpje op volledig scherm te tonen. 4. Het videobeeld is grijs met de error: ‘geen ondersteund video gevonden’. Dit betekent dat er veel vrijwilligers actief zijn waardoor de voorraad filmpjes tijdelijk op is. Ververs (f5) de pagina na ongeveer 10 minuten. - Er is geen knop om te stoppen met beelden bekijken en invoeren. Daar is geen knop voor nodig, je kunt gewoon de pagina verlaten door de browser te sluiten. Een filmpje wordt pas geregistreerd als ‘bekeken’ wanneer je aantallen hebt ingevuld en opgeslagen.
- Ik heb iets leuks gezien! Dit filmpje zouden meer mensen moeten zien! Zet dan een vinkje bij ‘bijzonder filmpje’. Sovon zal dan deze beelden ook bekijken en op http:// www.youtube.com/user/Mosselwad zetten. Een andere mogelijkheid is het maken een ‘print screen’ terwijl de video op volledig scherm staat. De gemaakte afbeelding kan o p h tt p s : //w w w. fa ce b o o k . co m /p a ge s / Mosselwad/238334499537050 geplaatst worden of gedeeld worden via twitter onder vermelding van #mosselwad. De afbeelding sturen naar
[email protected] is ook mogelijk. - Er staan paaltjes in beeld, moet ik daar nog iets mee doen? Het antwoord is nee. De paaltjes staan er voor onze controle van hoe de camera gericht staat. - Ik zie veel beelden waar geen vogels te zien zijn, wat is hier het nut van? Voor statistische berekeningen zijn nultellingen minstens zo waardevol als tellingen mét een aantal vogels. Wij realiseren ons dat dit op langere duur voor je als vrijwilliger minder interessant is. Daarom zijn wij bezig met een onderzoek naar een methode om vooraf de beelden zonder vogels eruit te filteren met software. Mocht je vraag hier niet beantwoord zijn, mail dan naar
[email protected] of
[email protected].
Sovon Handleiding analyse camerabeelden mosselwad
Sovon Vogelonderzoek Nederland
T
Postbus 6521 6503 GA Nijmegen Toernooiveld 1 6525 ED Nijmegen (024) 7 410 410
E
[email protected] I www.jaarvandepatrijs.nl