Handleiding coöperatief leven
Versie 2 – juni 2015
Inhoud
Inleiding (p.2) De participatie van coöperanten (p.4) De participatie van stewards (p.4) De participatie van ambassadeurs (p.5) Ambassadeur worden (p.6) Het lokaal forum praktisch (p.11) Organisatie van evenementen door ambassadeurs (p.11) « De Spaarstem » en de ambassadeurs (p.13) Interne organisatie van de ambassadeurs (p.15) Praktische aspecten voor ambassadeurs (p.17) De vaste medewerkers in dienst van de ambassadeurs (p.18) NewB Academy (p.18)
Inleiding Waarom participatie? Uittreksel uit het huishoudelijk reglement: « Het project NewB wil de oprichting bevorderen van een nieuwe coöperatieve bank in België, een bank van hier, voor ons, van ons, gebaseerd op de 12 waarden vermeld in artikel 3 van haar statuten. Een van die waarden is participatie: de bank zoekt originele oplossingen om de reële participatie van de aandeelhouders vorm te geven. Het democratisch bestuur van coöperaties berust meestal op een structuur waarbij de algemene vergadering van de leden de bestuurders kiest om hen te vertegenwoordigen de bestuurders de algemene directie rekruteren aan wie zij de verantwoordelijkheid voor het beheer overdragen. De zaakvoerders werven werknemers aan, die op hun beurt diensten verlenen aan de leden. Die democratische regels worden toegepast met respect voor de democratie, gelijkheid, rechtvaardigheid en solidariteit, om de belangen van alle betrokkenen zo goed mogelijk met elkaar te verzoenen. De basis van de coöperatieve structuur is dus de algemene vergadering, die een essentiële rol speelt; het is dan ook nodig om haar zo goed mogelijk die rol te laten vervullen. Een moeilijkheid in dit verband kan de omvang van de algemene vergadering zijn, zodra die het praktisch onmogelijk maakt om mondelinge debatten in de algemene vergadering te organiseren, doordat deze vergadering duizenden of tienduizenden mensen verenigt. Het is dus van cruciaal belang om originele oplossingen te voorzien die een reële participatie van de aandeelhouders mogelijk maken, zoals de statuten bepleiten. Zo komt een participatief burgerschap tot stand dat de ‘collectieve intelligentie’ binnen de coöperatie valoriseert. Die participatie kan verschillende vormen aannemen.» Waarom discussie? Uittreksel uit het Huishoudelijk Reglement « Ook al heeft de Raad van Bestuur statutair gezien de verantwoordelijkheid om beslissingen te nemen en deze uit te voeren, toch achten we het onontbeerlijk dat hij in de voorbereidende fase van zijn beslissingen de ervaring, de competenties en het engagement van de aandeelhouders mobiliseert. Het is bovendien van essentieel belang dat de aandeelhouders, op eigen initiatief, discussies kunnen starten over alle punten met betrekking tot de coöperatieve vennootschap.
Handleiding coöperatief leven
Versie 2 - juni 2015
p. 2
Daartoe bevordert de coöperatie de mogelijkheid dat de aandeelhouders, op initiatief van de Raad van Bestuur of van de aandeelhouders zelf, op twee manieren kunnen discussiëren: door het organiseren van een forum (op het sociaal platform) op de website van de coöperatie dat toegankelijk is voor alle aandeelhouders ervan, door het organiseren van vergaderingen in de lokale groepen van de coöperatie. Zowel de Raad van Bestuur als de zaakvoerders van de vennootschap houden binnen hun respectieve bevoegdheden zowel bij de besluitvorming als bij de uitvoering van de beslissingen rekening met alle ideeën en meningen die tijdens die discussies worden geuit.» Waarom lokale fora (LF)? Uittreksel uit het Huishoudelijk Reglement: “Alle natuurlijke personen die aandeelhouder zijn van NewB uit een bepaalde gemeente kunnen zich, indien zij dat wensen en op initiatief van een of meer van hen, verenigen in een Lokaal Forum (LF). Elk LF bespreekt alle vragen in verband met de coöperatieve vennootschap, op verzoek van de Raad van Bestuur of op initiatief van het LF zelf. Elk LF verkiest om de twee jaar en met eenvoudige meerderheid onder zijn leden een coördinator/trice die de volgende taken moet uitvoeren: zo getrouw en volledig mogelijk verslag uitbrengen van de gesprekken binnen het LF fungeren als doorgeefluik tussen het LF dat hij of zij coördineert en de andere organen van de coöperatie en vooral het Territoriaal Forum (TF). Indien nodig verkiest het LF alle twee jaar en met eenvoudige meerderheid onder zijn leden andere coöperanten die de coördinator/trice moeten bijstaan bij de organisatie van het LF. De coördinator/trice en de andere verkozen coöperanten hebben de titel van ambassadeur.” Waarom deze handleiding voor het coöperatieve leven? Deze handleiding legt de coöperatieve werking van NewB uit. De ambassadeurs vormen de ruggengraat van deze coöperatieve werking, maar ze heeft uiteraard betrekking op alle coöperanten. Deze handleiding zal evolueren in functie van de praktijk op het terrein, van goede ideeën en van de evolutie van het NewB-project. Zij zal minstens één maal per jaar in december geactualiseerd worden.
Handleiding coöperatief leven
Versie 2 - juni 2015
p. 3
Wij wensen u een goede lezing toe en staan tot uw beschikking voor verdere inlichtingen.
De participatie van coöperanten De participatie van coöperanten kan volgende vormen aannemen: 1. Deelnemen aan evenementen georganiseerd door NewB: lokaal forum, Algemene Vergadering enzovoort 2. NewB bekend maken: https://newb.coop/nl/maak-newb-bekend 3. Antwoorden op enquêtes 4. Vragen stellen op het adres
[email protected] 5. Deelnemen aan discussies op het online forum voor coöperanten 6. Promotie voeren voor NewB in hun buurt, wijk, vereniging of werkplek via affiches, folders en visitekaartjes 7. NewB voorstellen in huiselijke kring Voor andere vormen van participatie is het noodzakelijk steward of ambassadeur te zijn.
De participatie van stewards Een steward is een coöperant die aan het coöperatieve leven van NewB deelneemt én meehelpt. Stewards kunnen uiteraard alles doen wat gewone coöperanten doen.
Wat zijn de activiteiten van stewards?
1. Helpen bij een lokaal forum, een Algemene Vergadering of bij andere evenementen georganiseerd door de vaste medewerkers of de ambassadeurs. In het bijzonder tijdens de Algemene Vergadering: de identiteit van coöperanten controleren, de stemmen tellen, de vragen naar het podium brengen enzovoort; 2. Deelnemen aan een thematische werkgroep; 3. Inspelen op specifieke vragen, waarbij ze hun competenties op een occasionele manier inzetten, bijvoorbeeld voor copywriting, grafisch design of vertaling. NewB-stewards mogen dit niet doen indien zij voor soortgelijk werk ook een contract hebben met NewB, als zelfstandige of via een werkgever. De fiscus gaat dan uit van zwartwerk; 4. Promotie voeren voor activiteiten georganiseerd door de vaste medewerkers of de ambassadeurs en praktische hulp bieden.
Wat mogen stewards niet doen?
1. Alles wat verboden is voor ambassadeurs is dat ook voor stewards (zie hieronder « Wat mag een ambassadeur niet doen? »)
Handleiding coöperatief leven
Versie 2 - juni 2015
p. 4
2. Alle activiteiten voorbehouden voor ambassadeurs, behoudens uitdrukkelijke toestemming van de betrokken ambassadeur of één van de verantwoordelijken voor het lokale coöperatieve leven: o In naam van NewB activiteiten organiseren die publiek toegankelijk of aangekondigd zijn; o NewB vertegenwoordigen tijdens beurzen en andere evenementen van derden. Natuurlijk is elke coöperant die op een dergelijk evenement aanwezig vrij om tegen anderen over NewB te praten in eigen naam; o Een lokaal forum organiseren.
Hoe zit het met de verzekering van stewards?
De stewards zullen verzekerd worden voor alle activiteiten op initiatief van de vaste medewerkers en de ambassadeurs. De verzekering slaat op burgerlijke aansprakelijkheid tegenover derden en persoonlijke materiële en lichamelijke schade. De verzekeringspolis wordt in die zin aangepast.
Wat met de kosten van stewards?
Kosten zijn voor eigen rekening, tenzij voorafgaandelijk akkoord van de lokale ambassadeur, van de coördinator van het territoriaal forum of van de verantwoordelijke voor het lokale coöperatieve leven.
Hoe steward worden?
Laat Bart Meeus(
[email protected] ) weten met welke concrete inzet of inspanning u wil bijdragen aan NewB.
De participatie van ambassadeurs Een ambassadeur wil nog meer bijdragen dan een steward en wil zich, samen met andere ambassadeurs, organiseren om in haar of zijn gemeente het lokale coöperatieve leven gestalte te geven. De ambassadeur voldoet aan een reeks voorwaarden, geverifieerd door de Raad van Bestuur en wordt verkozen door een lokaal forum waarvan hij of zij de coördinator is of één van de assistenten.
Wat doet een ambassadeur?
Een ambassadeur kan alles doen wat een steward doet. Bovendien draagt hij of zij, in functie van capaciteiten en beschikbaarheid, bij aan het NewB-project op één van de volgende domeinen: 1. Coördinatie van het lokale niveau van de coöperatie (verplicht): op poten zetten en coördineren van een lokaal forum, met als doel « zo getrouw en volledig mogelijk verslag uitbrengen van de gesprekken binnen het LF en Handleiding coöperatief leven
Versie 2 - juni 2015
p. 5
fungeren als doorgeefluik tussen het LF dat hij of zij coördineert en de andere organen van de coöperatie en vooral het Territoriaal Forum (TF) » (uittreksel uit het huishoudelijk reglement). Het lokaal forum verzamelt enkel coöperanten. 2. Organisatie van activiteiten en deelname aan activiteiten van derden: Een NewB-presentatie geven, deelnemen aan een conferentie, een debat, een activiteit rond een thema. Geregeld wordt NewB gevraagd om een vertegenwoordiger te sturen om het project voor te stellen aan een groep. Hierbij gaat het zowel om evenementen georganiseerd door de ambassadeurs zelf als over evenementen georganiseerd door derden: buurten andere verenigingen, een A-coöperant (verenigingen die lid zijn van NewB), een beurs, een salon, een buurtfeest enz. A priori gaat het bij deze evenementen om niet-coöperanten. 3. Opleiding geven: in samenwerking met NewB Academy, de ambassadeurs of de coöperanten vormen omtrent een reeks onderwerpen.
Wat mag een ambassadeur niet doen?
De markt van de financiële producten is erg gereglementeerd. De ambassadeurs hebben geen enkele toelating op die markt en zijn dan ook geen verkopers van financiële producten. Ze zijn evenmin gemachtigd om persoonlijk financieel advies te geven of financiële diensten aan te bieden. Een ambassadeur mag niet: o o o
o
o o o o o o o o
Contact leggen tussen spaarders en beleggers enerzijds en NewB anderzijds; Spaarders en beleggers op een expliciete manier naar NewB verwijzen; Bankproducten voorstellen, of het nu om investeringen, verzekeringen of gelijk welke andere dienst of product gaat van NewB of voorgesteld door NewB; Informatieactiviteiten organiseren over beleggingen met enkel een bankier van NewB aanwezig; de aanwezigheid van andere bankiers is nodig om objectieve, tegensprekelijke en vergelijkbare informatie te garanderen; Bestellingen of investeringen aannemen in naam van NewB; Concreet advies geven over individuele situaties; NewB-contracten voorleggen aan het publiek; Of gelijk welke van de bovenstaande activiteiten verrichten voor een andere bank; Zich in de pers uitlaten in naam van NewB; Een kassa bijhouden met cash geld ter gelegenheid van evenementen of bij de opbouw van lokale fora; In hun hoedanigheid van ambassadeur een politieke mening uiten; Over evenementen georganiseerd op vraag van politieke partijen (bv. een infoavond in hun lokalen) communiceren op zodanige wijze dat het lijkt alsof NewB een bepaalde politieke voorkeur goed- of afkeurt.
Handleiding coöperatief leven
Versie 2 - juni 2015
p. 6
Ambassadeur worden Na zich kandidaat te stellen voor ambassadeur, zijn er twee stappen nodig: o o
Bepaalde voorwaarden vervullen, geverifieerd door de Raad van bestuur Verkozen worden in zijn/haar lokaal forum.
Zich kandidaat stellen
Contacteer Bart Meeus (
[email protected] )
Acceptatie
Waarom zijn er voorwaarden om ambassadeur te worden ? De ambassadeurs spelen een heel belangrijke rol in het leven van onze coöperatie, die zich wil profileren als een financiële speler. Het is dus logisch dat de coöperatie hen erkent en formeel aanvaardt, zich baserend op een reeks voorwaarden, net zoals dat voor de leden van de Raad van Bestuur en van het Maatschappelijk Comité, en voor de werknemers het geval is. Bovendien is het voor de groei en ontwikkeling van onze coöperatie belangrijk dat ze gestructureerd werkt. Deze structuur dient niet om individueel initiatief te verstikken maar om het te stimuleren binnen een duidelijk kader. Wat zijn de voorwaarden om ambassadeur te worden ? 1) Coöperant zijn van NewB, dat wil zeggen minstens één aandeel B van 20 euro bezitten 2) Officieel in België of het Groothertogdom Luxemburg verblijven Aan te leveren : kopie van de identiteitskaart of attest van de gemeente 3) Totale onafhankelijkheid van financiële groepen actief in België Aan te leveren: CV en eventueel uw juridisch statuut 4) Effectieve aanvaarding van de waarden van NewB en ondertekening van de verklaring van de ambassadeur-coöperant van NewB. Deze verklaring stemt overeen met het “ambassadeurschapsmanifest” vermeld in het huishoudelijk reglement. Aan te leveren: ondertekende verklaring 5) Blanco uittreksel uit het strafregister, niet failliet verklaard zijn (of excuseerbaar), melding gemaakt hebben van alle lopende strafprocedures. Aan te leveren: blanco uittreksel uit het strafregister en uitleg over eventuele lopende procedures 6) De taal van haar/zijn regio beheersen en communicatievaardig zijn Aan te leveren: CV
Handleiding coöperatief leven
Versie 2 - juni 2015
p. 7
7) Geïntegreerd zijn in het socio-economische leven van haar/zijn gemeente Aan te leveren: CV Wat betekent de 3e voorwaarde : totale onafhankelijkheid van financiële groepen actief in België? Een link hebben met een financiële instelling betekent een belangrijke relatie hebben met, bijvoorbeeld, een bank, een verzekeraar, een beursvennootschap, een privébankier, een patrimoniumbeheerder, een uitgever van kredietkaarten, een bank- of verzekeringsmakelaar, verzekeringsagenten en distributeurs als zelfstandige of als werknemer van die instellingen, of relevante toeleveranciers aan de financiële sector (zoals bv. STATER, Febelfin, .....), stichtingen van financiële instellingen, referentieaandeelhouders van die financiële instellingen (bv. Boerenbond t.a.v. KBC, Cera t.a.v. KBC, Arco-restanten t.a.v. Belfius, Beweging.net t.a.v. Belfius,..) Betaald werk verrichten voor één van deze instellingen (als werknemer, als bestuurder, als zelfstandige, als actieve vennoot, als consultant in bank- of verzekeringszaken of andere financiële domeinen, enz.) is niet verenigbaar met de missie van ambassadeur. Uitzonderingen of niet geviseerde situaties: o
o o o o o
bij een vermogensbeheerder werken die enkel inkomsten heeft uit inkomsten van de klant en niet via commissies van financiële spelers, fondsenbeheerders, assetmanagers, banken, verzekeraars……. werken bij instellingen actief op het gebied van duurzame en solidaire financiering, bv. Alterfin, Hefboom, sociale crowdfunders, werken bij een instelling voor alternatieve labelling van ethische financiële producten mits ze een vzw statuut heeft, bv. Ethibel, Financité. vrijwilliger zijn bij alternatieve financieringsinstellingen of non profit labelaars klant zijn bij een financiële instelling;
enz.
Een professionele activiteit uitoefenen als zelfstandige of voor een adviesbureau met als klanten financiële instellingen is een probleem – tenzij men bereid is klaarheid te scheppen (via het oplijsten van lopende en afgelopen contracten) en uit deze lijst blijkt dat in de laatste drie jaar geen enkele klant een financiële instelling actief in België was. Het feit dat een familielid voor één van deze instellingen werkt, stelt geen probleem… ook niet als het om vader, moeder, zoon of dochter gaat, bijvoorbeeld. Aandeelhouder zijn van één van deze instellingen is ook geen probleem (bijvoorbeeld, certificaathouder zijn van Triodos). Zijn daarentegen wel een probleem: een grote aandeelhouder zijn, een referentieaandeelhouder of een nietuitvoerend bestuurder, of lid zijn van één van de comités van een dergelijke
Handleiding coöperatief leven
Versie 2 - juni 2015
p. 8
instelling: het kredietcomité, het strategisch comité, het human-resources-comité of het investeringscomité. Hoe ziet de aanvaardingsprocedure eruit? Wanneer een aspirant ambassadeur zich aandient, wordt zijn of haar kandidatuur beoordeeld door de Raad van Bestuur om vast te stellen of de kandidatuur voldoet aan de gestelde voorwaarden. De verantwoordelijken voor het lokale coöperatieve leven houden een lijst bij van aspirant-ambassadeurs die aan de voorwaarden voor ambassadeurschap voldoen en die in orde zijn met alle formaliteiten. Het nominatiecomité voor ambassadeurs, samengesteld uit de afgevaardigd bestuurder en de verantwoordelijken voor het lokale coöperatieve leven, valideert deze lijst. De Raad van Bestuur bevestigt de lijst van aspirant-ambassadeurs aanvaard door het nominatiecomité. De beslissing wordt meegedeeld aan de aspirant-ambassadeur, die vanaf dan kandidaat-ambassadeur is. Beroep tegen een negatieve beslissing van de Raad van Bestuur is mogelijk, via het email-adres van de secretaris van de RvB (
[email protected]). Verlies van statuut van ambassadeur Het mandaat van ambassadeur wordt onmiddellijk beëindigd van zodra de ambassadeur niet meer voldoet aan de hierboven vermelde voorwaarden. De Raad van Bestuur neemt hiervan akte, na de betrokkene de kans te hebben gegeven gehoord te worden.
Verkiezingen
De ambassadeurs worden verkozen door hun lokaal forum. Waarom verkiezingen? De ambassadeurs spelen een centrale rol in de participatieve structuur van NewB. Ze verzamelen de input van de coöperanten en geven ze in hun naam door aan andere organen van de coöperatie, in het bijzonder het Interforum (IF). Eens ze verbonden zijn aan een territoriaal forum of het Interforum spreken ze in naam van een nog grotere groep coöperanten. Het is dan ook logisch dat de lokale coöperanten hun vertegenwoordiger verkiezen of, om het anders te zeggen, de ambassadeur een expliciet mandaat toevertrouwen. Organiseren van verkiezingen
Handleiding coöperatief leven
Versie 2 - juni 2015
p. 9
Wanneer een coöperant die ambassadeur wil worden zich aandient, beoordeelt de Raad van Bestuur de kandidatuur in het licht van de voorwaarden voor ambassadeurschap. Als de evaluatie van het dossier positief is, wordt de betrokkene kandidaat-ambassadeur. NewB organiseert dan de verkiezing van de kandidaat ter gelegenheid van de bijeenkomst van een lokaal forum. Aankondiging van verkiezingen en oproep voor andere kandidaten Eens er een kandidaat-ambassadeur is in een gemeente sturen de vaste medewerkers van NewB een korte voorstelling van de kandidaat naar de coöperanten in die gemeente en vragen of andere coöperanten zich kandidaat willen stellen. Ten minste twee weken scheiden de oproep voor andere kandidaten en het einde van de inschrijvingen. Indien er zich nieuwe kandidaten aandienen maar er geen RvB doorgaat voor de verkiezing, kunnen de kandidaten niet voorafgaandelijk aanvaard worden. Dan is de eventuele verkiezing van de betrokken kandidaat onder voorbehoud van die aanvaarding door de RvB. Na het sluiten van de inschrijvingen informeren de vaste medewerkers van NewB de coöperanten omtrent de datum en de praktische modaliteiten van het lokaal forum waarop de verkiezing gehouden wordt. De datum wordt gekozen in samenspraak met de kandidaten. De verkiezing zelf: praktische aspecten De leden die deelnemen aan het Lokaal Forum kiezen uit de niet-kandidaten een waarnemer om de verkiezing te volgen. De aanwezigen tonen hun identiteitskaart en hun certificaat van aandeelhouderschap. De aanwezigheden worden genoteerd en iedereen die stemgerechtigd is, ontvangt een stemformulier. Deze stemformulieren zijn anoniem. Voor elke kandidaat kan men « ja », « neen » of « onthouding » stemmen. Eerst wordt de coördinator(-trice) verkozen bij eenvoudige meerderheid. Vervolgens worden eventueel andere coöperanten verkozen om de coördinator(trice) bij te staan bij de organisatie van het Lokaal Forum. Het resultaat van de stemming wordt opgeschreven en ondertekend door de gekozen waarnemer. Als er opmerkingen of onregelmatigheden zijn, worden die ook genoteerd. Het formulier wordt vervolgens verzonden naar NewB ter attentie van de verantwoordelijke voor het lokale coöperatieve leven.
Handleiding coöperatief leven
Versie 2 - juni 2015
p. 10
Naast verkiezingen ter gelegenheid van een fysiek lokaal forum behoudt NewB zich de mogelijkheid voor om in de toekomst verkiezingen te houden op het online platform. Resultaat van de verkiezing Het resultaat van de verkiezingen wordt meegedeeld aan de coöperanten van de betrokken gemeente; van dan af kunnen zij elke vraag of suggestie aan deze lokale verbindingspersoon richten. Hoe lang duurt het mandaat van een ambassadeur ? Eens verkozen, is de duur van het mandaat van de ambassadeur 2 jaar. Het mandaat kan verlengd worden. Wat is de startdatum van het mandaat van de bestaande ambassadeurs ? De datum van verkiezing is de startdatum van een ambassadeursmandaat.
Het lokaal forum in de praktijk
Al de coöperanten kunnen zich vrij organiseren op gemeentelijk vlak. Dit is het lokaal forum (LF). Waar komt het lokaal forum bijeen? In functie van het aantal personen komt het lokaal forum samen bij een coöperant thuis of in een zaal. De kosten van de huur van de zaal zijn ten laste van NewB (zie rubriek “Kosten”). Hoeveel bedraagt het minimum en maximum aantal deelnemers aan een lokaal forum ? Het minimum is 2. Het maximum is het aantal inwoners van een gemeente. In het geval van een gemeente met heel veel inwoners kunnen om praktische redenen meerdere lokale fora georganiseerd worden. Het doel is immers dat alle deelnemers hun mening kunnen geven.
Organisatie van evenementen door ambassadeurs
Stel je eigen evenement voor! Mobiliseer jouw eigen wijk, dorp, vereniging, onderneming, familie enz. Organiseer een presentatie of een andere activiteit. Je kan ook aanhaken aan een bestaand evenement georganiseerd door derden met de toestemming van de organisatoren of een activiteit organiseren in samenwerking met een A coöperant van NewB (de
Handleiding coöperatief leven
Versie 2 - juni 2015
p. 11
verenigingen). Waarop letten bij de keuze van een locatie? Als je zelf een evenement organiseert, moet je dit doen op een politiek neutrale plaats, bijvoorbeeld in een cultureel centrum, een zaaltje van een café of in een zaal van een coöperant A. Coöperanten uitnodigen voor jouw evenement De vaste medewerkers van NewB kunnen een uitnodiging per e-mail versturen naar al de coöperanten waarvan de postnummers overeenstemen met de geografische zone waar de activiteit plaats heeft. Gelieve dus de lijst van de betreffende postnummers op te geven. Maak van deze gelegenheid gebruik om naam en emailadres op te geven van diegene die wij kunnen vermelden als contactpersoon. Kondig uw activiteit aan Kondig jouw activiteit aan in de agenda van de NewB website. Sommige evenementen worden ook opgenomen in de nieuwsbrief (wordt minstens om de 14 dagen verstuurd). Maak gebruik van volgende link om jouw evenement aan te kondigen en het nodige promomateriaal te bestellen: https://newb.coop/nl/form/je-organiseert-iets-voor-newb-laat-het-ons-weten Je kan trouwens promotie maken voor jouw activiteit op andere websites dan deze van NewB: http://www.wattedoen.be (gratis), de plaatselijke website van uw wijk of gemeente, uw eigens site of Facebookpagina, plaatselijke pers enz. Promotiemateriaal Bestel affiches, flyers en adreskaartje bij
[email protected] Banners en borden (met voet) zijn ter beschikking op de zetel van NewB in Brussel. De stock is momenteel echter beperkt. Wat met deelname aan evenementen georganiseerd door derden (zoals beurzen)? NewB beschikt niet over budgetten om deel te nemen aan evenementen als standhouder. Er bestaan echter verschillende mogelijkheden:
De organisatoren contacteren spontaan NewB om een stand aan te bieden De A- coöperanten (verenigingen) tonen op hun stand promotiemateriaal van NewB samen met de ambassadeurs. Op die manier hebben wij al kunnen samenwerken met bv. Fairfin en Oxfam.
Kan ik een beroep doen op de coöperanten die ik ken?
Handleiding coöperatief leven
Versie 2 - juni 2015
p. 12
Aarzel niet om beroep te doen op coöperanten van uw streek (diegenen die geen ambassadeur zijn). Zij kunnen een handje toesteken ter gelegenheid van uw activiteit als stewards. Kan ik mijn mening geven in de pers? Als vertegenwoordigers van NewB spreken de ambassadeurs natuurlijk met de coöperanten en alle geïnteresseerde personen. Maar een mening geven in de pers in naam van NewB komt niet overeen met de missie die de ambassadeur is toevertrouwd. Deze taak is gereserveerd voor de officiële woordvoerders. Toch kan je uitleg geven aan de lokale pers over jouw evenement, maar gelieve dit te signaleren en vraag hen een visitekaartje. Indien de journalisten jou ondervragen omtrent het standpunt van NewB, verwijs hen dan naar de persverantwoordelijke van NewB. Mag ik een kassa houden ter gelegenheid van een evenement? Het is niet aangewezen om kassa’s met geld te houden ter gelegenheid van evenementen of in het kader van de ontwikkeling van lokale fora. De kosten verbonden aan de organisatie van evenementen worden op voorhand afgesproken en terugbetaald door middel van een onkostennota. De eventuele ontvangsten (van drank bijvoorbeeld) kunnen overgemaakt worden via een overschrijving. Kan ik samenwerken met een politieke partij? De ambassadeurs kunnen ingaan op vragen van politieke organisaties of organisaties met een politieke kleur om bijvoorbeeld een infoavond in te richten voor hun basis. Zij mogen echter geen politieke opinie uitbrengen in hun hoedanigheid van ambassadeur. Zij communiceren ook niet ter gelegenheid van deze evenementen op een manier die zou laten geloven dat NewB een politieke overtuiging goed- of afkeurt. NewB is een pluralistische coöperatie.
« De Spaarstem » en de ambassadeurs De campagne “De Spaarstem” geeft de mogelijkheid aan al de coöperanten van NewB om hun mening te geven over de bestemming van hun spaargeld. Dit is een uniek initiatief in België. NewB brengt, ongeveer om de 3 weken, een nieuw thema ter stemming onder de volgende vorm: « Kan uw spaargeld gebruikt worden voor de financiering van... »? Het eerste thema was: wapens. De stemming bestaat uit 3 delen:
Handleiding coöperatief leven
Versie 2 - juni 2015
p. 13
Een inleiding die het thema beschrijft en definieert; Informatie, onder de vorm van links naar diverse interessante websites, zelfs commentaar en de stemming van lidorganisaties van NewB, vervolledigd met het advies van Forum Ethibel; De stemming zelf.
Hoe stemmen? Het eerste (inleiding) en het tweede deel (informatie) zijn zichtbaar voor iedereen. Enkel de coöperanten kunnen deelnemen aan de effectieve stemming. Een persoon die coöperant wordt, kan daarna deelnemen aan de stemming. De campagne is dus ook een middel om de belangstelling te wekken van nieuwe coöperanten. Er zijn 3 stemmogelijkheden:
Neen (rode kleur) Onder bepaalde voorwaarden (oranje kleur) Ja (groene kleur)
Indien je oranje stemt, kan je meerdere voorwaarden aanvinken uit deze die worden voorgesteld. Welke thema’s zullen aangesneden worden? Hieronder de eerste thema’s en de startdatum van de stemming. Thema
Start stemming
Wapens
7 november 2014
Middenveld
28 november 2014
Alcohol
19 december 2014
Vervoer over land
16 januari 2014
Energie
6 januari 2015
Huisvesting
27 februari 2015
Schuld en onschuld
27 maart 2015
Nucleaire technologie
10 april 2015
Hoe wordt een thema voorbereid?
Handleiding coöperatief leven
Versie 2 - juni 2015
p. 14
De vaste medewerkers van NewB doen onderzoek ter voorbereiding van een thema. Zij schrijven een inleiding en initiëren de voorwaarden voor de kleur oranje. Een panel van coöperanten (burgers) heeft vervolgens de mogelijkheid om op deze voorstellen te reageren: is de inleiding duidelijk en voldoende volledig? Ontbreken er voorwaarden voor de oranje kleur? Zijn de voorwaarden op een begrijpelijke manier opgesteld? NewB vraagt aan het panel om publicaties en experts op te geven volgens het thema, onder de vorm van websites. Parallel hiermee geven de coöperanten A (verenigingen) hun visie over het thema op de website van NewB. Zij hebben eveneens de mogelijkheid om te stemmen. De stem van de organisaties is publiek, terwijl de stemming van de burgers anoniem is. Hoe deze campagne gebruiken als ambassadeur ? De campagne biedt een mogelijkheid om nieuwe potentiële coöperanten te benaderen maar ook de mogelijkheid om bestaande coöperanten te betrekken. Zoals altijd is “jullie verbeelding aan de macht”, maar toch enkele suggesties. Ter gelegenheid van de campagne, hebben wij aan de coöperanten gevraagd om aan te geven of zij geïnteresseerd zijn in een ontmoetingsavond in het kader van “De Spaarstem”. Honderden hebben interesse getoond. Dat is dus een goed aanknopingspunt om lokale fora op te starten, rekening houdend met de geografische verspreiding van de geïnteresseerde coöperanten. Een activiteit op een publieke plaats in het kader van het verenigings- of beroepsleven kan het thema hernemen, en er infomomenten en een stemming aan koppelen. Je vormt bijvoorbeeld een panel en laat de deelnemers stemmen met gekleurde stickers of met namaak stembiljetten. Je kan natuurlijk werken met meerdere thema's en verschillende panels. Een publiek debat (toegankelijk voor niet-coöperanten) mits één of meerdere experts uit te nodigen (denk aan de lidorganisaties die zich hebben uitgesproken) is ook een mogelijkheid. Je kan eveneens een debat voorbereiden en zelf organiseren aan de hand van de websites die zijn voorgesteld in verband met het behandelde thema.
Interne organisatie van de ambassadeurs Hoe organiseren de ambassadeurs zich onderling? Op lokaal niveau organiseren de coöperanten zich in een lokaal forum. Zij verkiezen hun ambassadeur-coördinator die hen vertegenwoordigt in het territoriaal forum (TF).
Handleiding coöperatief leven
Versie 2 - juni 2015
p. 15
Er zijn 12 territoriale fora; één per provincie + de regio Brussel-Hoofdstad + het Groothertogdom Luxemburg. Ieder TF heeft als missie om de noden te onderzoeken en te analyseren en voorstellen te formuleren m.b.t. hun gebied om de coöperatie toe te laten concrete en vlugge oplossingen aan te brengen. Zij steunen hiervoor op de debatten die gehouden worden in de schoot van het TF maar ook op al de andere informatie geleverd door de economische-, sociale-, milieu-, of culturele actoren op hun gebied. Elk territoriaal forum (TF) coördineert de lokale fora en omschrijft zijn doelstellingen: per regio, gemeente enz. Alles hangt natuurlijk af van de geografische realiteit, het aantal beschikbare ambassadeurs enz. De benadering kan natuurlijk met de tijd evolueren. Elk TF verkiest in zijn schoot, telkens om de 2 jaar en met eenvoudige meerderheid van stemmen, een coördinator of coördinatrice die belast is met de volgende taken:
zo getrouw mogelijk en zo compleet mogelijk rekenschap geven van de noden en de geformuleerde voorstellen in zijn/haar regio hij of zij is de verbinding tussen het TF dat hij/zij coördineert en de andere instanties van de coöperatie, in het bijzonder het interforum (IF)
Deze nationale instantie is de plaats voor overleg tussen de twaalf TF. Het Interforum helpt, op basis van het werk van de LF en TF, de coöperatie bij het opstarten, controleren en evalueren van haar organisatorische processen. Het Interforum bekijkt zowel het geheel van die activiteiten als hun onderlinge samenhang. De vaste medewerkers van NewB, verantwoordelijk voor het lokaal coöperatief leven, zijn geen lid van het interforum maar begeleiden en faciliteren het. Zij hebben GEEN stemrecht in het TF.
Handleiding coöperatief leven
Versie 2 - juni 2015
p. 16
Wat is de duur van het mandaat in het Territoriaal Forum? De duur van het mandaat is 2 jaar.
Diverse praktische aspecten voor ambassadeurs Hoe zit het met de kosten verbonden aan een evenement ? Ga na of er gratis lokalen ter beschikking zijn in uw regio (buurthuizen, scholen enz.) en maak daar zoveel mogelijk gebruik van. Doe een beroep op uw netwerk van het verenigingsleven. Denk ook aan de A-coöperanten (de organisaties), waarvan je de lijst op de website van NewB vindt. De organisatiekosten (zaal, materiaal, drank en eten enz.) moeten redelijk blijven (in overeenstemming met de waarde van de soberheid). Zij moeten op voorhand goedgekeurd zijn door de verantwoordelijke voor het lokale coöperatieve leven en zullen terugbetaald worden mits een factuur op naam van NewB, ECV met beperkte aansprakelijkheid. Hoe zit het met persoonlijke onkosten ?
Handleiding coöperatief leven
Versie 2 - juni 2015
p. 17
De onkosten moeten steeds gerechtvaardigd worden (geen forfaitaire kosten). Er moet steeds een voorafgaande toestemming zijn van de vaste medewerker van NewB die verantwoordelijk is voor het lokale coöperatieve leven. De persoonlijke onkosten (verplaatsingen) zijn geplafonneerd tot 1 308 EUR en 2000 km per jaar. Wij bevoordelen het openbaar vervoer. Het kilometertarief met de auto is 34 Eurocent/km. Ben ik verzekerd als ambassadeur? De ambassadeurs zullen verzekerd zijn voor alle activiteiten op eigen initiatief of op initiatief van de vaste medewerkers van NewB. De verzekering slaat op de burgerlijke aansprakelijkheid tegenover derden, de schade aan hun eigen materiaal en ook lichamelijke schade. De verzekeringspolis wordt in deze zin aangepast.
De vaste medewerkers ten dienste van de ambassadeurs Buiten het beantwoorden van de vragen van de ambassadeurs, hieronder een indicatieve lijst van de ondersteuning die de vaste medewerkers kunnen geven:
Het sturen van e-mails naar de coöperanten van een bepaalde regio Het opnemen van uw evenementen in de agenda van de website van NewB en in de nieuwsbrief Promotiemateriaal: affiches, folders en naamkaartjes Spandoeken Antwoord op uw vragen Adressenlijst van de ambassadeurs Forum en documenten in een specifiek deel van de website Demomateriaal: PowerPoint presentatie te gebruiken als hulp ter gelegenheid van uw activiteiten (wordt momenteel aangepast) De aanwezigheid van een vertegenwoordiger van NewB tijdens een evenement: de afgevaardigd bestuurder, de verantwoordelijke coöperatief leven, de financieel verantwoordelijke, de communicatieverantwoordelijke enz. Gelieve ons tijdig op voorhand te contacteren om rekening te kunnen houden met hun drukke agenda.
NewB Academy Het is onze bedoeling om de NewB Academy in de loop van 2015 op te starten. NewB Academy is het gedeelte van NewB dat zich bezig houdt met vorming. Het doel van de NewB Academy is de vormingsnoden te analyseren, documentatie te verzamelen en de kennis en competenties te verspreiden die zullen bijdragen tot het slagen van het project.
Handleiding coöperatief leven
Versie 2 - juni 2015
p. 18
De beoogde domeinen van vorming zijn meervoudig. De NewB Academy zal niet alleen de economische en financiële onderwerpen aansnijden, maar ook de sociale thema's. Bij wijze van voorbeeld van een economisch onderwerp, verwijzen wij naar crowdfunding of maatschappelijk verantwoord sparen, beleggen en investeren. Het sociaal domein dekt o.a. de thema's die behandeld worden in het kader van de Spaarstem. De vaardigheden zoals het begeleiden van groepen en het organiseren van een debat (in groep), die essentieel zijn voor de ambassadeurs, zullen ook aan bod komen. Het doelpubliek van de NewB Academy is zeer verscheiden. Afhankelijk van het onderwerp behoren de ambassadeurs, de stewards of het geheel van de coöperanten tot het doelpubliek. Wij zouden zeer verheugd zijn van ambassadeurs te vernemen of zij denken een bijdrage te kunnen leveren. De ambassadeurs die bevoegd zijn om vorming te geven worden ambassadeurs-experts genoemd en moeten tenminste 10 jaar ervaring op het domein van vorming kunnen voorleggen (ofwel tenminste 5 jaar indien minder dan 35 jaar oud).
Handleiding coöperatief leven
Versie 2 - juni 2015
p. 19