Bijlage 5: Handleiding brandveiligheidtraining Arduin Inleiding: Alle medewerkers van Arduin hebben van het bedrijf T.S.A. een brandveiligheidtraining gehad. Het doel hiervan was, dat een ieder binnen Arduin weet wat hij/zij wel of beter niet kan doen in geval van brand. De nadruk lag op “bewustwording” ten aanzien van brand, zodat u als medewerker de gevaren, de mogelijkheden en beperkingen leert herkennen. Hieronder volgen aandachtpunten welke besproken zijn tijdens de les, zodat u via deze site nog een naslag heeft over deze les.
Alarmeren: Alle locaties binnen Arduin zijn voorzien van een brandmeldinstallatie, welke doormeldt naar de brandweer of naar een particuliere alarmcentrale. Deze neemt bij binnenkomst van een melding contact op met de desbetreffende locatie, om na te gaan of het om een werkelijke of loze melding gaat. Dit gebeurt als het om een doormelding naar de brandweer gaat, telefonisch en als het gaat om een doormelding naar een particuliere alarmcentrale via de intercom. Daarnaast is alarmeren erg belangrijk, als u niet alarmeert komt er ook geen externe hulp, bel dus zo snel mogelijk, indien mogelijk, zelf of door iemand anders met 112. Dit is ook om eventuele aanvullende informatie door te geven. Daarnaast gelden de volgende regels bij calamiteiten: 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7.
let op gevaar (eigen veiligheid eerst!!!) roep als u alleen bent, om hulp ga na wat er is gebeurd bel direct 112 blijf bij voorkeur zelf op de plaats van het incident start met ontruimen Eventueel blussen
Wat is Brand?? Brand is een chemische reactie tussen zuurstof, brandbare stof en ontbrandingstemperatuur. Als deze in de juiste mengverhouding bij elkaar komen ontstaat er brand. Als we 1 van die 3 benen van de branddriehoek kunnen wegnemen is de brand altijd uit. Dit kan op de volgende manieren:
Stichting Arduin
Pagina 1 van 5
Bijlage 5: Handleiding brandveiligheidtraining Arduin
Wegnemen brandbare stof: ● dichtdraaien gasafsluiter ● op laten branden gemorste vloeistof (gecontroleerd)
Wegnemen zuurstof: ● afdekken (deksel of blusdeken) ● schuim ● CO²
Wegnemen ontbrandings temp.: ● water ● Sproeischuim
Stichting Arduin
Pagina 2 van 5
Bijlage 5: Handleiding brandveiligheidtraining Arduin Kleine blusmiddelen Om een beginnend brandje te blussen, zijn er verschillende kleine blusmiddelen binnen Arduin aanwezig, dit kunnen zijn: ● ● ● ● ●
Slanghaspel Poederblusser Sproeischuimblusser CO²blusser Blusdeken
Slanghaspel De slanghaspel is 20 mtr lang en heeft een afkoelende werking. Er zijn 2 standen, namelijk de sproeistand, waarmee onder dekking naar een beginnende brand kan worden toegegaan en de gebonden straal, waarmee vaste stoffen (klasse A) kunnen worden geblust. Poederblusser Een poederblusser (klasse ABC) is een blusmiddel die de verbinding scheid tussen verbrande stoffen en zuurstof met als grootste bestanddeel natriumbicarbonaat (zout). Deze blusser komt u nauwelijks nog tegen omdat hij veel nevenschade geeft. Dit komt door het bestanddeel zout. Zout zorgt voor corrosie in elektrische apparatuur. Als deze toch aanwezig is en u gaat er mee blussen, blijf dan laag en blus stootsgewijs. Sproeischuimblusser Deze komt u in de meeste gevallen als blusmiddel tegen en is geschikt voor branden in de klasse A en B. Het is een mengsel van water en schuimvormend middel, wat perfect is voor het indringen in vaste stoffen (klasse A) en een afdekkende werking heeft bij vloeistof branden (klasse B). Blijf bij gebruik van dit blusmiddel ook laag en blus continue tot de brand uit is.
Stichting Arduin
Pagina 3 van 5
Bijlage 5: Handleiding brandveiligheidtraining Arduin CO2 CO2 is een gas wat de zuurstof verdrijft, echter deze is erg vluchtig en wordt daarom onder druk in de cilinder (blusser) bij elkaar gehouden. Dit is ook de reden dat de cilinder zwaar is (13,8 KG). Hij is te herkennen aan de grote bluskoker. Hou er rekening mee dat u 1 tot 1,5 mtr afstand houdt tot de brandhaard, voor een goede blussing, dit omdat de blusstof zo vluchtig is. Verder mag u de blusstof niet direct op de persoon toebrengen dit omdat de blusstof net buiten de bluskoker een temperatuur heeft van 80 ˚C. Hij is geschikt voor het blussen van vloeistof en elektriciteitbranden. Blijf laag en blus constant tot de brand uit is. Blusdeken De blusdeken, welke in iedere locatie van Arduin aanwezig is, is bedoeld om vlam in de pan mee te kunnen doven of een persoon in brand mee in te kunnen wikkelen. Ook voor kleine beginnende brandjes kan hij gebruikt worden, als het maar goed afgedekt wordt. Hij heeft als blussende werking, het wegnemen van de zuurstof. Als u de deken gebruikt let dan goed op uw eigen veiligheid en zorg er dus voor dat uw handen in de deken zijn gewikkeld zodat deze niet kunnen verbranden. Voor alle blusmiddelen (behalve de blusdeken) geldt: test eerst of het blusmiddel werkt voor u naar de brandhaard toegaat!!
Stichting Arduin
Pagina 4 van 5
Bijlage 5: Handleiding brandveiligheidtraining Arduin Brandpreventieve voorzieningen binnen Arduin In iedere locatie binnen Arduin zijn brandpreventieve voorzieningen welke kunnen zitten in de bouw zoals b.v. brandcompartimenten of vluchtdeuren. Deze komen vooral voor in de grotere locaties. Ook in de woningen zijn brandpreventieve voorzieningen, denk aan noodverlichting, rookmelders vluchtroutes, sleepmatrassen e.d. Ken deze middelen, weet waar de vluchtroutes zijn en houdt deze vrij van obstakels zoals bedden, stoelen, speelgoed en andere voorwerpen. Zorg ervoor dat de transparantverlichting (de bordjes boven de deur die de vluchtroute aangeven) brandt. Verder zult u ten opzichte van de cliënten inventief moeten zijn, een laken b.v. kan ook een prima middel zijn om ze op te verplaatsen of aan armen en benen meeslepen naar een veilig deel is ook een mogelijke oplossing. Daarnaast zijn er ook middelen die haaks op de brandveiligheid staan. Zo zijn daar b.v. de afzonderingsruimtes, cliënten die gefixeerd liggen en buiten/vluchtdeuren die afgesloten zijn (BOPZ woningen). Zorg dus voor een crashmes, zodat u bij een calamiteit een cliënt snel kunt lossnijden als deze gefixeerd ligt. En weet dat een afzonderingsruimte en bij o.a. BOPZ woningen buiten/vluchtdeuren automatisch ontgrendeld wordt bij een brandalarm omdat deze gekoppeld zit aan de brandmeldcentrale. Bovenal geldt dat u met uw cliënten zal moeten oefenen, maak ze bekent met het fenomeen brand en wat er dan allemaal moet gebeuren. Natuurlijk zijn er cliënten die daar niet actief aan mee kunnen werken maar neem ze wel mee in de oefening zodat ook zij weten wat er gebeurt en wat er eventueel verwacht wordt. Maak de cliënten ook bekend met het feit hulpdiensten. Een brandweerman met een helm, masker en bluskleding, kan voor sommige cliënten een angstige ontmoeting zijn. Dus oefen, oefen, oefen!!!!!!! U en uw cliënten raken er dan mee vertrouwd.
Nazorg Binnen Arduin is uw coach het aanspreekpunt na een calamiteit. Heel belangrijk, want deze is er voor een stuk nazorg, hij/zij kan ook een klankbord zijn als u een traumatisch ervaring heeft, en hij/zij kan er eventueel ook voor zorgen dat u wellicht andere hulp krijgt na een traumatische ervaring. Onderschat een traumatische ervaring niet en praat! Daar zijn ze voor!
Stichting Arduin
Pagina 5 van 5
