Handboek Plankenkoorts
Inhoud Introductie ............................................................................................................................................................................................................................................ 2 Begrippen en uitgangspunten:............................................................................................................................................................................................................. 3 Opbouw avontuur................................................................................................................................................................................................................................. 4 Vooraf ............................................................................................................................................................................................................................................... 4 1: Introductie..................................................................................................................................................................................................................................... 4 Theatervoorstelling - start van het onderzoekavontuur - envelop in de klas. ........................................................................................................................................ 4 Persoonlijke inlogcode aanmaken ................................................................................................................................................................................................................ 4 2: Onderzoek .................................................................................................................................................................................................................................... 4 3: Deskundigen ................................................................................................................................................................................................................................ 5 Rots & Watertraining. ...................................................................................................................................................................................................................................... 5 Theaterworkshop............................................................................................................................................................................................................................................. 5 4: Advies ........................................................................................................................................................................................................................................... 5 5: Uitwerking ..................................................................................................................................................................................................................................... 6
Online InstructiePlatform: Dit Handboek + alle bijbehorende Instructiekaarten en –clipjes zijn te vinden op www.huisvanhetverleden.nl/instructie (buiten beeld van leerlingen houden s.v.p., evenals dit Handboek) Verwijzingen naar de bijlagen worden op <deze manier> weergegeven.
downloaden om ervaringen en verbeterideeën in bij te houden. Na afloop kun je het als evaluatieformulier insturen.
Introductie
“Plankenkoorts” Plankenkoorts is een educatief ontwerp van Stichting Tijdgeest in opdracht van Bureau CultuurPrimair i.s.m. TaqaTheater De Vest Stichting Tijdgeest ontwikkelt educatieve onderzoekavonturen die een sterke verbinding hebben met de omgeving van de deelnemende scholen. Dat is maatwerk in nauw overleg met alle betrokkenen, waarbij de leerkracht de regie heeft.
Plankenkoorts Het onderzoekavontuur begint na de voorstelling in De Vest. Eén van de acteurs stapt enigszins schuchter naar voren. Hij heeft genoten van het spelen en is blij met het applaus, maar hij heeft best veel last van zijn plankenkoorts. Ook zijn collega’s worstelen er vaak mee, al hebben sommigen totaal geen last en vinden anderen het juist fijn. Hij staat vooraf te trillen en te zweten tussen de coulissen. Wat is dat eigenlijk, waar komt het vandaan en is er iets tegen te doen. Bestaat er een pilletje tegen plankenkoorts. Hij daagt de leerlingen en hun leerkracht uit om dat ‘ns uit te zoeken. Wie de uitdaging aanneemt krijgt een envelop mee naar school met een brief en inloginstructies. Op school blijkt de brief van ene Wouter. Een sympathieke, jonge gitarist die ook met plankenkoorts worstelt. De leerlingen loggen in en komen in een online werkruimte waarin ze een eerste filmpje van Wouter vinden. Hij wil graag met hen op zoek naar antwoorden en neemt ze mee in een onderzoekavontuur. In de dagen daarna vinden de leerlingen elke dag nieuwe berichten en filmpjes in hun online werkruimte. Ze kunnen ook zelf hun gevonden informatie en ervaringen opslaan in de dossiers en met elkaar en Wouter samenwerken. Het wordt echt leuk als er ook deskundigen op school komen die in workshops met de leerlingen verkennen wat plankenkoorts is en hoe je er mee om kunt gaan. Niet alleen voor hen zeIf, maar ook voor anderen. En dat spanning ook iets heel goeds heeft. Uiteindelijk bepalen ze samen met jou als leerkracht de meest bruikbare adviezen die ze via Wouter aan de acteur toe sturen. De vorm waarin ze dat uitwerken kan nog een mooi creatief slot aan dit onderzoek geven. Handboek Plankenkoorts © Stichting Tijdgeest 2015
Pagina 2
Begrippen en uitgangspunten: Avontuurlijk Leren o Er is een uitdaging of uitnodiging van een partij buiten de school. De leerkracht ‘weet ook niet precies’ wat er aan de hand is. o Het is spannend, de route ligt niet bij voorbaat vast en de uitkomst is ongewis. o Leerlingen nemen initiatief en krijgen verantwoordelijkheid. o Elk kind krijgt de ruimte om eigen aardigheden, mogelijkheden en kwaliteiten effectief te benutten. o Leerlingen worden serieus genomen en leren wat ze waard zijn. o Bij Avontuurlijk Leren gaan leerlingen zelf deel uitmaken van een verhaal. Ineens zitten ze midden in situatie zoals je dat normaal alleen in films of boeken ziet. Dubbelrol van de leerkracht Je kunt je als leerkracht in de klas onwetend opstellen en het avontuur met de leerlingen mee beleven. Achter de schermen ben je medewerker van Bureau CultuurPrimair en regisseur van het avontuur. Als de leerlingen een bericht sturen naar het Genootschap, krijg jij dat binnen in je controlekamer. Jouw reacties als ‘contactpersoon van Bureau CultuurPrimair’ zijn belangrijk. Ze maken het spannend en geloofwaardig voor de leerlingen. Zie voor instructie daarover de clips op het InstructiePlatform: www.huisvanhetverleden.nl/instructie Het Zeer Geheime Online Platform waarop alle materiaal en actuele informatie bij elkaar staat. Dit Handboek, de planning, instructiekaarten en instructieclips. Werksite: www.plankenkoorts.eu De online werkruimte, waar leerlingen hun eigen werkkamer hebben en de leerkracht zijn/haar eigen Geheime Controlekamer. TESTschool op de werksite Bij elk onderzoekavontuur maken we een fictieve school aan. Daar kun je in de rol van leerling inloggen op de werksite om te ervaren hoe ‘het werkt’. Je kunt daarna ook als leerkracht naar binnen om te ontdekken welke mogelijkheden je achter de schermen hebt. Inlog Testschool: SU321 Alle berichten en filmpjes staan er in één keer op, zodat je weet waar je met je lesvoorbereidingen op kunt anticiperen. Vijf fases 1. Introductie. Met de brief, het introductiefilmpje en het inloggen. Elke leerling een eigen code in hun eigen online werkruimte. 2. Onderzoek. Plan van aanpak, zelf op onderzoek, informatie delen, bespreken en opslaan in de dossiers 3. Deskundigen. Workshops door deskundigen die met de leerlingen uitvinden hoe spanning en plankenkoorts werken en wat je er mee kunt. 4. Advies. Ideeën en mogelijke oplossingen inventariseren. Keuzes maken. Bepalen welke adviezen via Wouter naar de acteur worden gestuurd. 5. Uitwerking. De adviezen op een liefst originele en creatieve manier vormgeven en in digitale vorm opsturen. Handboek Plankenkoorts © Stichting Tijdgeest 2015
Pagina 3
Opbouw avontuur. Vooraf De deelnemende leerkracht krijgt twee mailtjes: 1. Plankenkoorts Instructie deel 1 om de rol van leerling te verkennen. 2. Plankenkoorts Instructie deel 2 om de rol van leerkracht te verkennen, incl. de mogelijkheden van de dubbelrol en de Geheime Controlekamer Voor wie dat wil en daar om vraagt is er een derde mail met inloggegevens van de Testschool. Op het instructieplatform o.a.
1: Introductie Theatervoorstelling - start van het onderzoekavontuur - envelop in de klas. In de envelop die de leerlingen mee krijgen zit - een brief van Wouter - - Geheugenkaartjes voor elke leerling. Persoonlijke inlogcode aanmaken In de brief nodigt Wouter de leerlingen uit om mee op onderzoek te gaan. Doe de inlogprocedure zorgvuldig. Behandel als een begrijpend leesles. Dat voorkomt veel werk achteraf om dubbele profielen te herkennen en te verwijderen. Laat iedereen vooraf een geheugenkaartje invullen met naam, schuilnaam en een goed wachtwoord. Dat laatste is een mooie kans voor een lesje mediawijsheid ;) Tip: Doe de eerste inlog klassikaal met jezelf in de rol van leerling. Vervolgens kan elke leerling individueel inloggen op school of thuis. De inlogcode toevoegen op het geheugenkaartje en goed bewaren of inleveren. Ieder kind kan nu werken en instructies ontvangen in zijn/haar eigen werkkamer. Bijna dagelijks sturen de mensen van Bureau CultuurPrimair de kinderen opdrachten en informatie toe. 2: Onderzoek De leerlingen gaan zelf op zoek naar informatie en kunnen daarbij gebruik maken van hun dossiers. Informatie verzamelen. o Verzamelen. Inventariseer trefwoorden en verzamel informatie over alles wat met waterzuivering te maken heeft. Handboek Plankenkoorts © Stichting Tijdgeest 2015
Pagina 4
o o o
Ordenen.Maak een woordspin of mindmap. Welke associaties heb je. Welk kanten kan je onderzoek op. Kiezen. Maak keuzes, verdeel de taken en ga op pad. Onderzoeken. Bedenk wat je weten wilt en zoek gericht in boeken, op internet en bij deskundigen. Stel vragen: Wie, wat, waar, wanneer, hoe en waarom. Noteer en vooral ‘Verzamel beelden’. Maak foto’s, filmpjes en zoek plaatjes waar je tekst bij schrijft. o Verwerken. Neem je informatie mee de klas in. Bekijk ‘t, bespreek ’t en structureer ‘t. Daarbij kun je gebruik maken van een CSI-bord.(Cultural Scene Investigation ;) Of van de dossiers op je tafel. Of op een andere manier die jullie praktisch vinden. Daar komen weer nieuwe onderzoekvragen uit voort, kies, verdeel de taken en op pad voor de volgende ronde. Het uiteindelijk doel is dat jullie zoveel mogelijk weten van bestaande benaderingen van Plankenkoorts. We zetten gefaseerd een aantal dozen/dossiers op tafel. Leerlingen kunnen daar hun plaatjes & praatjes in opslaan.
3: Deskundigen Voor alle workshops graag een voldoende grote ruimte in een speellokaal of gymlokaal. De leerlingen krijgen vooraf een bericht om kleding aan te trekken waar ze zich lekker in kunnen bewegen. Rots & Watertraining. Ben Vitalis gaat met de leerlingen aan de slag om te verkennen hoe je met spanning en plankenkoorts kunt omgaan volgens de rots & wateraanpak. Theaterworkshop. Er zijn drie verschillende theaterworkshops waaruit je als leerkracht een keus hebt kunnen maken. Elke workshopleider heeft een eigen insteek en benadering gekozen. Daarbij gaat ’t steeds om doen en ervaren. - ‘Plankenkoorts’ door Sanne Himmelreich van Artiance - ‘Doe je ding’ door Marco Emmerig van Tune4U - ‘Train je durfspier’ door Maya, Rita of Herman van Samba Salad. Zie voor data en tijden.. In de oproep voor de kinderen wordt uiterlijk een week van te voren aangekondigd wie er komt en wat er verwacht wordt.
4: Advies Dan breekt het moment aan dat je met je klas gaat bepalen welke adviezen het meest geschikt zijn om aan de acteur te sturen. Op de onderzoektafel in het laboratorium staan inmiddels diverse dozen. De leerlingen kunnen hun kennis, ervaringen en ideeën daarin rubriceren en desgewenst in teamverband verder uitwerken. Die keus is aan jou als leerkracht: Met de hele klas één set adviezen bepalen of in teams werken.
Handboek Plankenkoorts © Stichting Tijdgeest 2015
Pagina 5
Wel of niet in teams, digitaal of analoog. Je hoeft niet in teams te werken. En als je wel in teams wilt werken kun je ze nog naar wens analoog of digitaal indelen. Voor gevorderden (leerkrachten met ervaring of een lage computerdrempel) is het mogelijk om leerlingen digitaal in teams in te delen. Ze kunnen daarna met hun eigen teamleden op het Constructiebord digitaal samenwerken. Je kunt dat gebruiken, maar ’t hoeft niet. Je kunt ook kiezen voor een echt bord in de klas, een tafel, papieren werkstukken of wat verder maar past bij jullie manier van werken. Kies je wel voor de digitale variant, laat één van de leerlingen dan alle teamnamen met de bijbehorende teamleden doorsturen naar het Genootschap. Jij krijgt ’t dan zelf binnen en kunt de teams indelen in je Controlekamer. Zie InstructieClip: Zodra leerlingen digitaal zijn ingedeeld in teams, gaat voor hen de Constructiekamer open en kunnen ze daar als team met hun eigen dossiermateriaal samenwerken.
Je kunt ook zelf triggers versturen via het berichtenscherm in je controlekamer. Dat geeft je de vrijheid om op het laatste moment: o Een nieuw activiteit aan te kondigen. o Een vondst op een ludieke manier binnen te brengen. o Bepaalde leerlingen te stimuleren of een speciale opdracht te geven. o Eigen lesmateriaal in te voegen of leerlingen attent te maken op informatie. Kortom, alles wat je maar kunt bedenken om het rendement van en het plezier in dit project zo groot mogelijk te maken. Uiteindelijk heb je met je klas bepaald welke adviezen via Wouter naar de acteur gestuurd worden 5: Uitwerking Dat kan simpel in een brief, maar ’t is ook een kans om er een creatieve les mee te verbinden. Een fotocollage, een PowerPoint, Prezi, groepsselfie of een filmpje….. Het is aan jullie. Voorwaarde is wel dat het digitaal kan worden opgestuurd, zodat we het ook met elkaar kunnen delen. Het resultaat graag opsturen naar [email protected] Dat is ook het mailadres waar je terecht kunt met vragen, verzoek om meer informatie of andere zaken. Heel veel succes en plezier met Plankenkoorts Het projectteam van Bureau CultuurPrimair, TaqaTheaterDeVest en Stichting Tijdgeest.
Handboek Plankenkoorts © Stichting Tijdgeest 2015
Pagina 6
