jouw gezondheid telt
Kapperseczeem en last van de luchtwegen Haarverf, blondeermiddel, permanentvloeistof en haarspray: je werkt er (bijna) dagelijks mee. Dat betekent dat je heel vaak in aanraking komt met de chemische stoffen in die middelen. En dat kan leiden tot zogenaamde allergene belasting: je kunt last krijgen van kapperseczeem en/of van je luchtwegen.
HAIRDRESSER
HEALTHY Special
Dat overkomt mij niet!
Inhoud Allergisch voor water?
2
Het kleurrijke gevaar
3
Werken met handschoenen: oefening baart kunst
4
Lekker luchtje?
6
Misschien denk jij dat. Heel veel van de kappers met last van kapperseczeem of hun luchtwegen dachten dat vroeger ook. Helaas kan het nu eenmaal echt iedereen overkomen. Maar: je kunt er wel wat aan doen. Je kunt klachten voorkomen of de kans op klachten verminderen. In deze Healthy Hairdresser Special lees en zie je hoe. Bang worden is niet nodig, weten wat je doet wel.
Wist je dat...
Voorkomen, behandelen en genezen
7
Meer weten?
8
ongeveer 40% van de kappers ooit last van kapperseczeem heeft (gehad)?
Allergisch voor water? Natuurlijk werk je veel met water. Daar zitten geen chemische stoffen in. Dus daar word je niet allergisch voor. Maar water geeft wel forse irritatie van je huid. Het maakt je huid namelijk week en rood. Daardoor kunnen chemische stoffen uit bijvoorbeeld shampoo en haarverf makkelijk in je huid binnendringen en daar een irritatie of allergie veroorzaken.
Ga dus voorzichtig om met water: • Probeer nat werk te beperken. Werk zeker niet langer dan een half uur van elk uur nat. Meer dan de helft van je werktijd wassen en spoelen is zeer ongezond! • Droog je handen altijd goed af met een schone handdoek of tissue. Let goed op vocht in je huidplooien en droog ook goed af tussen je vingers. • Gebruik handschoenen bij het wassen van haar. Dat scheelt wateroverlast.
Wist je dat... een kappershandschoen ook beter is bij het wassen van haren? Het voorkomt dat het water je huid week maakt en dat shampoo en zeep de huid van je handen ontvetten. En dat maakt je handen minder kwetsbaar. Smeer sowieso je handen een paar keer per dag in met een vette huidcrème en was ze zo min mogelijk met zeep.
Wist je dat... het meer dan één keer gebruiken van handdoeken je kans op allergie sterk vergroot? Als je handdoeken opnieuw gebruikt, kunnen er nog restjes kapperschemicaliën in zitten. Hoe vaker je een handdoek gebruikt, hoe meer die onzichtbare chemische stoffen zich ophopen. Daar kun je behoorlijk last van krijgen.
2
Het kleurrijke gevaar Kleuren zijn in. Haarverf lijkt populairder dan ooit. Dat maakt je werk een stuk kleurrijker dan het vroeger was. En helaas ook wat ongezonder. Verf- en blondeermiddelen bevatten immers heel wat chemische stoffen. Hetzelfde geldt natuurlijk voor de permanentmiddelen. Je kunt je tegen chemische stoffen beschermen door verf-, blondeer- en permanentmiddelen op de juiste manier klaar te maken in de chemiehoek. Volgens de CAO moet een kapsalon een chemiehoek hebben. Let erop dat je handschoenen aantrekt voordat je met je werk in de chemiehoek begint en werk netjes. Als je morst, ruim het dan direct op en spoel de plek na met water. De gezondheidsgevaren van de chemische middelen zie je niet, maar zijn er wel!
Wist je dat... een onderzoek duidelijk heeft gemaakt dat kappers tien keer zoveel nikkel in hun nagels hebben als andere mensen? Daarom zijn nikkelarme scharen geen overbodige luxe.
Eisen voor een chemiehoek Werkgevers en werknemers hebben in het Arboconvenant Kappersbranche afgesproken dat er nadere, praktische richtlijnen komen voor een veilige en gezonde inrichting van de chemiehoek. Eisen die nu al bekend zijn, zijn: • de chemiehoek moet makkelijk te reinigen zijn (bijvoorbeeld doordat het werkblad een glad blad is) • de chemiehoek moet goed geventileerd zijn door een afzuiginstallatie
3
Werken met handschoenen: oefening baart kunst Het grootste gevaar voor je handen en huid zijn de chemische stoffen die in haarverf, blondeermiddel, permanentvloeistof en haarspray zitten. De belangrijkste bescherming daartegen is de kappershandschoen.
Het werkt niet lekker! De meeste kappers hebben een hekel aan het werken met handschoenen. Het grootste bezwaar is dat handschoenen niet 'lekker' werken. Het probleem is dat werken zonder handschoenen de kans vergroot dat je ooit moet stoppen met 'lekker werken', omdat je arbeidsongeschikt raakt. Handschoenen kunnen een hoop ellende voorkomen. Daarom hebben werkgevers en werknemers afgesproken dat het gebruik van handschoenen verplicht wordt bij verven, blonderen en permanenten. Deze afspraak is een van de vele afspraken die opgenomen zijn in het Arboconvenant Kappersbranche: de afspraken die de werkgevers (ANKO), de werknemersverenigingen (FNV en CNV) en het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid gemaakt hebben over arbeidsomstandigheden.
Kenmerken van een goede handschoen: • passen goed • zijn gemaakt van PVC (vinyl) • zijn zo lang dat er geen vloeistof in kan lopen
Kenmerken van verkeerde handschoenen: • passen slecht • zijn gemaakt van plastic: de handschoenen die bekend staan als de boterhamzakjes • zijn van gepoederde latex: die kunnen leiden tot latexallergie • zijn te kort: daardoor kan vloeistof in de handschoenen lopen
4
Wanneer trek je handschoenen aan? • Bij het wassen van het haar. Gebruik handschoenen die zo lang zijn, dat er geen water in kan komen. • Bij het blonderen en kleuren van haar (en bij het uitspoelen!). Gebruik handschoenen ook bij het mengen van de stoffen. • Bij het werken met permanent-, ontkrullings- en neutralisatieproducten (en bij het uitspoelen!). Trek een paar nieuwe handschoenen aan bij het toepassen van de reductievloeistof, bij het fixeren en bij het uitspoelen. Dat moet je doen, omdat handschoenen na ongeveer 10 minuten gaan doorlaten en de chemicaliën dan dus alsnog met de huid in aanraking kunnen komen. • Bij het schoonmaken van gereedschappen, wasbakken, werkwagens, vloeren enzovoort. Gebruik dan dikkere vinylhandschoenen, want dit ruwe werk vraagt een handschoen die tegen een stootje kan.
Overige tips voor het werken met handschoenen • Je kunt wel klagen over de handschoenen, maar of dat dan zo lekker werkt? Probeer aan handschoenen te wennen. Het moet toch. En……oefening baart kunst. Voor je het weet, weet je niet anders. • Vocht in je handschoenen is nog ongezonder dan geen handschoenen. Zorg dus dat je droge handen hebt als je de handschoenen aantrekt. Als handschoenen van binnen vochtig zijn, gooi ze dan weg. • Gebruik voor elke handeling nieuwe handschoenen en gooi de gebruikte handschoenen weg. • Trek eerst de handschoenen aan en pak dan pas de productverpakking. Andersom leidt ertoe dat de stoffen al op je huid kunnen komen.
Hoe trek je handschoenen het best uit? Het is belangrijk dat je de buitenkant van de handschoen niet aanraakt. Daar zitten immers de ongezonde stoffen! Het werkt het handigst de eerste handschoen bij de manchet te pakken en dan binnenstebuiten uit te trekken. Daarna steek je bij de overgebleven handschoen twee vingers onder de manchet en trek je die uit.
5
Lekker luchtje? Heel wat kappers hebben klachten aan hun luchtwegen: van een enkel kuchje tot astma en chronische bronchitis. Een belangrijke oorzaak van de klachten zijn producten die stuiven zoals blondeerpoeders. Door het stuiven komen poederdeeltjes de lucht in en die kunnen dan door jou (en de klant) ingeademd worden. Het is de bedoeling dat in de toekomst voldoende stuifarme en stuifvrije blondeermiddelen op de markt komen om een eind te maken aan het gebruik van de ongezonde poeders. Tabletten, crèmes en korrels moeten de stuivende poeders gaan vervangen. Een andere bron van luchtwegirritaties vormen spuitbussen met haarspray. De nevel uit spuitbussen bevat kleine druppeltjes met irriterende stoffen die je gemakkelijk inademt. Om te voorkomen dat je de nevel uit spuitbussen inademt, is het belangrijk dat er een goede afzuiginstallatie aanwezig is in de kapsalon. Gebruik zo mogelijk pompverstuivers. Die veroorzaken minder nevel.
Wist je dat... je de kans op klachten flink kunt verminderen door te zorgen dat je je werkzaamheden geregeld afwisselt? Werk niet te veel en niet te lang met water, werk niet te veel en niet te lang met chemische stoffen enzovoort.
6
Wist je dat... de Nederlandse kappers per jaar 600.000 liter haarspray gebruiken? Zouden de chemische stoffen uit al die duizenden liters goed afgevoerd worden?
Voorkomen, behandelen en genezen Omdat voorkomen altijd beter is dan genezen, worden de komende tijd twee testinstrumenten ontwikkeld en aan kappers en kappers in opleiding verstrekt. Iedereen die als kapper werkt, ontvangt in de loop van dit jaar een vragenlijst. Deze zogenaamde Pictionaire bevat plaatjes aan de hand waarvan je zelf kunt vaststellen hoe gezond je handen zijn. Het tweede instrument is een Quick Scan voor leerlingen van kappersopleidingen. Door deze controle te doen, kunnen ze zelf zien of ze misschien aanleg hebben voor kapperseczeem. Dat geldt bijvoorbeeld als je als kind eczeem hebt gehad. Op dit moment verlaat 10% van de leerlingen de kappersopleiding voortijdig, omdat er allergische klachten zijn. Verder komt er nog een database op internet waarmee kappers kunnen nagaan welke allergische risico's verbonden zijn aan bepaalde cosmeticaproducten.
Behandelen van kapperseczeem Wie last heeft van kapperseczeem kan terecht bij de Kapperspoli. Dit is het aangewezen adres voor hulpverlening bij eczeemklachten. Ook voor antwoorden op vragen kun je bellen met de Kapperspoli in Arnhem, Amsterdam en Groningen. Onderdeel van de kapperspoli is de Helpdesk Handeczeem telefoon 026 - 368 09 00.
7
Meer weten? In het arboconvenant Kappersbranche hebben werkgevers en werknemers afspraken gemaakt met het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid over arbeidsomstandigheden. Dat zijn afspraken over maatregelen om allergische klachten te voorkomen, maar ook om andere gezondheidsklachten tegen te gaan en om het ziekteverzuim terug te dringen. Wil je meer weten over gezondheid en het kappersvak, dan kun je: • surfen naar www.healthyhairdresser.nl Hier kun je allerlei tips vinden, je kennis testen, informatie lezen, een spel spelen en aan een prijsvraag meedoen. • e-mailen naar:
[email protected] • bellen naar: 020 - 591 19 90 • schrijven naar Healthy Hairdresser, Antwoordnummer 39422, 1090 VD Amsterdam (geen postzegel nodig) Ook je vragen, opmerkingen en/of tips over deze folder zijn van harte welkom!
Wist je dat... allergieën NOOIT wennen? Je kunt niet van een allergie afkomen door een soort weerstand op te bouwen. Integendeel: als je allergisch voor iets bent en je blijft er toch mee in aanraking komen, dan wordt de allergie steeds erger.
Colofon Deze folder maakt deel uit van de Campagne Healthy Hairdresser; jouw gezondheid telt en is financieel mogelijk gemaakt door het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, Koninklijke Algemene Nederlandse Kappersorganisatie (ANKO), Kappersbond FNV/FNV Schoonheidsverzorging en CNV Kappers, vakgroep van de CNV BedrijvenBond. Healthy Hairdresser SPECIAL 1 / februari 2003 Foto's: Robert Jan Stokman, Amersfoort Concept en realisatie: DST Experience Communicatie, Baarn
