Haalbaarheid station Barneveld Zuid. Eindrapport Utrecht, 11 juni 2009

Haalbaarheid station Barneveld Zuid Eindrapport | Utrecht, 11 juni 2009

Inhoudsopgave 1.

2.

3.

De haalbaarheid van station Barneveld Zuid

5

1.1

Aanleiding

5

1.2

Vraagstelling van dit onderzoek

6

De vervoerswaarde van station Barneveld Zuid

7

2.1

Het aantal reizigers vanuit de omgeving Barneveld Zuid

2.2 2.3

Het aantal reizigers dat naar het station reist Vergelijkbare stations in Nederland

12 13

8

2.4 2.5

Twee of vier keer per uur een trein voor Barneveld Zuid Conclusie

14 16

De ontsluiting van en parkeren bij station Barneveld Zuid

17

3.1

De ontsluiting per bus

17

3.2 3.3

Fietsen van en naar het station Parkeervoorzieningen voor auto’s

18 18

3.4 3.5

Fietsparkeren bij het station Conclusie

19 20

Haalbaarheid station Barneveld Zuid | 3


1.

De haalbaarheid van station Barneveld Zuid

1.1

Aanleiding Opwaardering Valleilijn in 2006 De Valleilijn (Amersfoort – Barneveld – Ede-Wageningen) is een regionale spoor- en busverbinding in de provincie Gelderland. Het college van Gedeputeerde Staten van de provincie Gelderland heeft op 8 november 2005 besloten de exploitatie van de Valleilijn voor vijftien jaar aan Connexxion te gunnen, nadat zij de aanbesteding overtuigend had gewonnen. De Connexxion-treinen rijden sinds eind 2006. De provincie Gelderland heeft samen met de omliggende gemeenten de toekomstwaarde van de Valleilijn onderzocht en heeft het geheel een kwaliteitsimpuls gegeven. De kwaliteitsimpuls bestaat voor het spoordeel uit: •

hogere frequenties van de treinen (tot viermaal per uur);

•

exploitatie met nieuw en beter materieel;

•

de komst van P&R Barneveld Noord;

•

de opening van twee nieuwe stations: Barneveld Zuid en Hoevelaken;

•

verschillende investeringen rondom stations (o.a. fietsenstallingen en design);

•

een arrangement ‘sociale veiligheid’.

De kwaliteitsimpuls heeft tot gevolg gehad dat het gebruik van de Valleilijn is toegenomen. Een verdere stijging van het aantal reizigers in de nabije toekomst wordt verwacht. Dit is deels autonome groei en deels groei als gevolg van overloop uit de Randstad. Groei van Barneveld De bevolking van Barneveld groeit. Momenteel heeft Barneveld ruim 50.000 inwoners en naar verwachting zullen dat er in 2030 zo’n 65.000 tot 70.000 zijn. Als gevolg van deze groei moeten er woningen bijgebouwd worden. De gemeente Barneveld heeft hiervoor een strategische visie voor woningbouw tot 2030 opgesteld. Momenteel wordt door de gemeente hard gewerkt aan het ontwikkelen van een woongebied aan de zuidkant van Barneveld: Veller 1 en Veller 2. Veller 1 is in aanbouw. Voor Veller 2 loopt momenteel de ruimtelijke procedure. Na voltooiing van het gebied Veller, staat de gemeente voor nog meer woningbouwopgaven. Als eerste wordt de resterende ruimte in de wijk de Burgt volgebouwd, eveneens in het zuiden van Barneveld. Vervolgens verplaatst de bouwopgave naar het noorden van Barneveld. In de strategische visie voor woningbouw tot 2030 staat ook dat het gebied aan de zuidoostkant van Barneveld, ten oosten van het spoor, voor woningbouw in aanmerking kan komen. Een specifieke planning is hiervoor nog niet te geven. Station Barneveld Zuid Langs de nieuwbouwwijken Veller 1 en 2 loopt het spoor van de Valleilijn. Hier komt het nieuwe treinstation Barneveld Zuid. In het voorlopige ontwerp voor Veller 2 is ruimte gereserveerd voor het station nabij de Oud Vellerseweg. Dit station wordt, zodra het is opgeleverd, opgenomen in de dienstregeling van de Valleilijn. Haalbaarheid station Barneveld Zuid | 5

In eerste instantie zal het station tweemaal per uur worden bediend door de Valleitrein. Voor het toekomstige scenario wordt uitgegaan van vier treinen per uur in de richting van Amersfoort. Om dat mogelijk te maken moet er een keerlus worden gerealiseerd bij het nieuwe station. Daarmee wordt het mogelijk dat vier treinen per uur in de richting van Amersfoort gaan rijden. ProRail, die verantwoordelijk is voor de keerlus, heeft zich hierover echter nog niet uitgesproken. Connexxion heeft als vervoerder wel de ambitie uitgesproken om de verbinding Amersfoort – Barneveld Zuid viermaal per uur te bedienen en indien mogelijk de kwartiersdienst door te trekken voor het gehele traject van de Valleitrein.

1.2

Vraagstelling van dit onderzoek Voor de provincie Gelderland en de gemeente Barneveld is bovenstaande aanleiding geweest om XTNT Experts in Traffic and Transport te vragen een haalbaarheidsstudie te doen naar station Barneveld Zuid. De hoofdvragen van dit onderzoek zijn de volgende: Hoofdvragen voor dit onderzoek: 1.

Bepaal de potentie van het nieuwe station. Hoeveel reizigers zullen er naar verwachting gebruikmaken van het nieuwe station?

2.

Onderzoek de ontsluiting van het station, zowel wat betreft bus als fiets.

3.

Onderzoek de benodigde parkeervoorzieningen op en rond het station voor auto’s en fietsen.

Leeswijzer In hoofdstuk twee gaan wij in op de vervoerswaarde van het nieuwe station waarna in hoofdstuk drie de ontsluiting en het parkeren aan bod komt.


2.

De vervoerswaarde van station Barneveld Zuid Dat station Barneveld Zuid er komt, staat vast. Het is voor zowel de overheid (provincie en gemeente) als de vervoerder nuttig om voorafgaand aan de opening van het nieuwe station te weten hoeveel reizigers gebruik zullen maken van het nieuwe station. De vervoerswaarde (het totaal aantal reizigers dat gebruik zal gaan maken van het station) is afhankelijk van verschillende factoren. Zo zal het station reizigers aantrekken die in de omgeving wonen (of gaan wonen). Deze reizigers starten over het algemeen hun reis thuis, vanwaar ze naar het station reizen om verder met de trein te reizen naar hun bestemming. Daarnaast zijn er in de omgeving van het nieuwe station een aantal locaties die reizigers aantrekken (een school, een museum en bedrijven). Voor mensen die hier moeten zijn, kan de trein een aantrekkelijke vervoersvorm zijn als station Barneveld Zuid is gerealiseerd. Als laatste kan het nieuwe station aantrekkelijk zijn voor mensen die in de wijde omgeving van Barneveld wonen. De locatie van station Barneveld Zuid, in de nieuwe wijk Veller 2, staat al grotendeels vast (zie figuur 1). In figuur 1 is tevens de doorgetrokken Scherpenzeelseweg opgenomen. Deze weg wordt de toekomstige zuidelijke ontsluiting van Barneveld. Via deze weg is station Barneveld Zuid goed te bereiken vanaf de A30. In de strategische visie 2030 van de gemeente Barneveld is tevens opgenomen dat er een complete randweg op het programma staat. Hoe deze moet lopen en wanneer deze wordt gerealiseerd, is nu nog niet duidelijk.

Veller 1 Veller 2 Gemeente Ede

Figuur 1 Locatie station Barneveld Zuid inclusief de doorgetrokken Scherpenzeelseweg


2.1

Het aantal reizigers vanuit de omgeving Barneveld Zuid Het gebied waar station Barneveld Zuid komt te liggen is nu nog een woningbouwlocatie. Veller 1, waar 450 woningen komen te staan, wordt momenteel gebouwd. Hierna wordt Veller 2 gebouwd, waar 750 woningen komen te staan. In totaal verrijzen er 1.200 nieuwe woningen rondom het nieuwe station. De bouw van de eerste 225 woningen van Veller 1 zijn eind 2010 gereed. De tweede 225 woningen worden eind 2011 opgeleverd. De woningen van Veller 2 worden tussen 2012 en 2016 opgeleverd. Per jaar worden hier 150 huizen opgeleverd. Volgens het CBS wonen er in de provincie Gelderland gemiddeld 2,59 personen in één woning. Gezien het soort woningen dat wordt gebouwd in Veller (voornamelijk eengezinswoningen) is het de verwachting dat het gemiddelde voor dit gebied iets hoger zal liggen en op ongeveer drie personen per woning uitkomt. In Veller 1 en 2 komen naar verwachting ongeveer 3.600 personen te wonen. Invloedsgebied station Barneveld Zuid in de kern van Barneveld Station Barneveld Zuid zal niet alleen reizigers aantrekken vanuit de nieuwe wijken Veller 1 (1.350 bewoners) en Veller 2 (2.250 bewoners). In figuur 2 en tabel 1 is te zien hoeveel inwoners de gebieden rondom het station hebben (Bron: CBS, 2006). Nadat Veller 1 en 2 zijn voltooid, wordt het gebied de Burgt (ten westen van Veller) volgebouwd. In totaal komen hier tot 2020 ongeveer 2.300 woningen te staan, waar ongeveer 6.900 mensen komen te wonen.

Noord

West Centrum Zuidoost Zuidwest

Veller 1

Station Barneveld Zuid

Beekakkers/ Tuinen

Veller 2 De Burgt Gemeente Ede

Figuur 2 Wijken rond station Barneveld Zuid


Tabel 1 Aantal inwoners rond station Barneveld Zuid

Wijken Barneveld rondom station Barneveld Zuid

Aantal inwoners

Barneveld-Centrum

890

Barneveld-Noord

5.550

Barneveld-West

4.530

Barneveld-Zuidwest

4.190

Barneveld-Zuidoost

8.800

De Beekakkers – De Tuinen

2.725

Veller 1 (vanaf 2011)

1.350

Veller 2 (vanaf 2016)

2.250

De Burgt (vanaf 2020)

6.900

Totaal

37.185

Invloedsgebied station Barneveld Zuid buiten de kern van Barneveld Station Barneveld Zuid kan ook aantrekkelijk zijn voor bewoners uit het buitengebied, zowel binnen als buiten de gemeente Barneveld. Figuur 3 en tabel 2 geven deze gebieden weer.

Kootwijkerbroek

Meulunteren de Valk Wekerom Nederwoud

Lunterse Veld

Figuur 3 Mogelijk invloedsgebied station Barneveld Zuid buiten de kern van Barneveld


Tabel 2 Aantal inwoners in de buitengebieden rondom station Barneveld Zuid

Gebieden rondom station Barneveld Zuid buiten de kern van Barneveld

Aantal inwoners

Buitengebied rond Barneveld-dorp

1.405

Nederwoud

1.510

Meulunteren de Valk

1.670

Lunterse Veld

1.260

Kootwijkerbroek-dorp

1.810

Kootwijkerbroek-rand

3.060

Wekerom en omgeving

2.130

Totaal

12.845

Potentiële gebruikers van station Barneveld Zuid Mensen die dicht bij een station wonen, maken daar meer gebruik van dan mensen die verder van een station vandaan wonen. Voor station Barneveld Zuid geldt dat de meeste potentiële reizigers dus in de buurt van het te bouwen station wonen, zoals in beide gebieden Veller en BarneveldZuidoost. Met name voor de mensen die in de nieuwbouwwijk Veller gaan wonen, kan de trein een interessante modaliteit zijn voor hun (dagelijkse) verplaatsingsbehoefte. Het is dan wel van groot belang dat het station opengaat en de eerste trein halteert bij het nieuwe station zodra de eerste bewoners in het gebied komen wonen. Alleen op die manier kunnen de nieuwe bewoners echt aan de trein gebonden worden en zal het gebruik van de trein toenemen. Connexxion heeft de ambitie om te halteren bij het station zodra de eerste huizen bewoond gaan worden. Daarbij zijn zij echter wel afhankelijk van andere partijen, waaronder ProRail. In de opstartfase zal het gebruik van het station per definitie wel lager zijn, maar naarmate er meer woningen worden opgeleverd en de bekendheid toeneemt, zal het gebruik ook toenemen. Ervaring leert dat in nieuwbouwwijken waar het openbaar vervoer pas gaat rijden als een groot deel van woningen al is bewoond, het gebruik van het OV laag is, doordat veel bewoners dan al andere reispatronen vertonen. Om mensen dan nog over te halen van de trein gebruik te laten maken, kost veel moeite en is soms zelfs niet meer mogelijk (bijvoorbeeld als er al een (extra) auto is aangeschaft om te voorzien in de mobiliteitsbehoefte). Gezien het grote belang van de aanwezigheid van het station bij de oplevering van de eerste huizen, dient zelfs overwogen te worden - indien station Barneveld Zuid niet tijdig gebruiksklaar kan zijn - tijdelijk een ‘noodstation’ aan te bieden. De realisatie van zo’n tijdelijk station dient onderzocht te worden. Het station moet namelijk wel voldoen aan alle regels van veiligheid en dient ook een minimaal kwaliteitsniveau te hebben. Aan de nieuwe bewoners en andere gebruikers moet dan duidelijk worden gemaakt dat het een tijdelijk station voor een overbruggingsperiode is en dat het dus allemaal nog veel mooier wordt.


Marketing en publiciteit zijn in ieder geval van groot belang, voor een succesvol gebruik van het station. Zowel bewoners als (regelmatige) bezoekers van Barneveld dienen op de hoogte te zijn van de aanwezigheid van het station en van de mogelijkheden die het biedt. Connexxion erkent het belang van marketing en heeft aangegeven dat zij met enkele gerichte acties, zoals probeerkaartjes, nieuwe bewoners willen verleiden om gebruik te laten maken van het station. Tabel 3 geeft aan hoeveel reizigers station Barneveld Zuid in potentie kan aantrekken vanuit de omgeving per gemiddelde werkdag. De percentages geven aan welke modalsplit (de verdeling van de verplaatsingen over de modaliteiten) is gebruikt in de berekening. In dit geval neemt de modalsplit af naarmate de afstand tot het station groter wordt. Tabel 3 Aantal potentiële reizigers per gemiddelde werkdag voor station Barneveld Zuid

Gebied

Aantal inwoners

Potentiële

Aantal potentiële

reizigers (%)

reizigers

Veller 1 en 2

3.600

8%

290

Barneveld-Zuidoost

8.800

4%

350

Overig Barneveld

17.885

2%

360

Buitengebied

12.845

1%

125

Subtotaal De Burgt (vanaf 2020)

1.125 6.900

4%

Totaal (inclusief de Burgt)

275 1.400

In potentie krijgt het station te maken met zo’n 1.125 reizigers die in het gebied wonen en gebruikmaken van de trein. Dit aantal groeit tot zo’n 1.400 in 2020. Potentiële reizigers vs. dagelijkse reizigers In werkelijkheid zal dit niet het aantal dagelijkse reizigers zijn voor het station. Niet ieder van hen reist immers dagelijks met de trein en bovendien kan er wat overlap plaatsvinden met station Barneveld Centrum (zie paragraaf 2.5). In Nederland wordt bijvoorbeeld relatief veel in deeltijd gewerkt (ongeveer de helft van alle werkenden) en bovendien gaan steeds meer mensen telewerken. Deze groep reist minder dan vijf dagen per week tussen de woning en het werk. Het exacte aantal reizigers dat ‘overblijft’ hebben wij geschat op ongeveer tweederde van het aantal potentiële dagelijkse reizigers. Dat wil zeggen dat het station te maken krijgt met ongeveer 750 reizigers per gemiddelde werkdag. Dit aantal groeit tot ruim 900 vanaf 2020 als de wijk de Burgt gereed is.


2.2

Het aantal reizigers dat naar het station reist In de nabijheid van station Barneveld Zuid liggen enkele bestemmingen die (veel) mensen/bezoekers kunnen aantrekken. Zo ligt het Nederlands Pluimveemuseum dicht bij het station en wordt nabij het station de middelbare school De Meerwaarde geopend. Deze school is een samenvoeging van twee scholen in Barneveld. In figuur 4 is een overzicht van de omgeving van station Barneveld Zuid te zien.

Pluimveemuseum

Voet/fietspad + tunnel

De Meerwaarde

Figuur 4 Omgeving station Barneveld Zuid

Nederlands Pluimveemuseum Op maximaal tien minuten loopafstand van station Barneveld Zuid ligt het Nederlands Pluimveemuseum. Ten opzichte van het bestaande station Barneveld Centrum ligt het Pluimveemuseum vrij ongunstig. Momenteel maken bezoekers van het museum eigenlijk geen gebruik van de trein. De komst van station Barneveld Zuid biedt echter kansen. Het museum is ieder jaar open van maart tot en met oktober en trekt jaarlijks ongeveer 23.000 tot 28.000 bezoekers. In 2008 bezochten 28.000 mensen het museum. Het gaat om zowel groepen (ondernemers, scholen) als dagbezoekers. In 2008 bezochten ruim 10.000 dagjesmensen het museum en bovendien werkt het museum steeds meer aan de landelijke bekendheid. Voor zowel dagjesmensen als bijvoorbeeld schoolgroepen kan de trein in de nabije toekomst uitkomst bieden. Navraag leert dat momenteel de meeste bezoekers met de auto naar het museum komen of in groepen met georganiseerde touringcars. Het museum onderkent dan ook dat de komst van het nieuwe station kansen biedt en de bereikbaarheid van het museum hierdoor verbetert. Hoe groot het aandeel bezoekers is dat de auto of touringcar verruilt voor de trein is op Haalbaarheid station Barneveld Zuid | 12

voorhand moeilijk in te schatten. Mogelijk dat in samenspraak met het Pluimveemuseum enkele marketingacties denkbaar zijn. Middelbare school De Meerwaarde Momenteel heeft middelbare school De Meerwaarde nog verschillende locaties in Barneveld. In het gebied Veller wordt een nieuwe school gebouwd waarmee alle huidige locaties in één gebouw worden geconcentreerd. Deze nieuwe locatie van De Meerwaarde komt aan de oostzijde van het spoor te liggen op maximaal vijf minuten loopafstand van station Barneveld Zuid. Op deze school volgen jaarlijks zo’n 1.800 leerlingen onderwijs. Mogelijk dat de school zelfs doorgroeit naar 2.000 leerlingen. De Meerwaarde trekt vanuit een wijde omtrek van Barneveld scholieren aan. Voor een deel van de scholieren zal de trein een aantrekkelijk vervoermiddel zijn om van en naar school te reizen. Connexxion heeft ook een speciale scholierenkaart voor de Valleilijn. In het schooljaar 2008/2009 komen ongeveer 250 leerlingen van De Meerwaarde uit woonkernen die in principe goed te bereiken zijn met de Valleitrein. We doelen op herkomstlocaties als Amersfoort, Ede en Lunteren. Naar verwachting zal een groot deel van deze scholieren gebruikmaken van de trein nadat station Barneveld Zuid is geopend en de school op de nieuwe locatie is opengesteld. Onze inschatting is dat ongeveer 200 leerlingen dagelijks gebruik zullen maken van de trein.

2.3

Vergelijkbare stations in Nederland Door middel van een benchmarkstudie is getracht een vergelijking te maken met enkele andere stations in Nederland. Naast de al eerder gegeven inzichten over de omvang van het vervoer op het nieuwe station, kan deze benchmarkstudie een beeld geven over de reizigerspotentie van station Barneveld Zuid. Van de stations in tabel 4 is bekend (cijfers NS) hoeveel reizigers er gebruik van maken. Deze stations hebben met Barneveld Zuid gemeen dat ze allen niet het hoofdstation van de stad/dorp zijn. De overige kenmerken staan vermeld in de tabel. Tabel 4 Vergelijkbare stations in Nederland

Station

Aantal inwoners in gemeente

Afstand tot hoofdstation (in km)

Frequentie treinen per uur

Gemiddeld aantal reizigers per werkdag (2005)

Barneveld Noord

52.000

2,5

4x

632

Waddinxveen Noord

26.000

1,5

2x

683

Soest Zuid

46.000

1

2x

1.695

Barneveld Centrum

52.000

nvt

4x

2.392

Bussum Zuid

32.000

1

4x

2.610

Een directe vergelijking van deze stations met station Barneveld Zuid is niet mogelijk en heel moeilijk te verantwoorden. Ieder station heeft zijn eigen karakteristieken, zoals locatie, omgevingsfactoren, reismogelijkheden, attractiepunten, aanwezigheid van andere stations, et


cetera. De reizigersaantallen van de stations in de tabel verschillen onderling ook nogal. Naar verwachting zal het aantal reizigers voor station Barneveld Zuid lager liggen dan het aantal reizigers op station Barneveld Centrum. Zoals uit de tabel is op te maken hadden de stations Barneveld Centrum en Barneveld Noord in 2005 gemiddeld respectievelijk 2.392 en 632 reizigers per werkdag. Deze cijfers zijn van de NS en zijn nog voor de tijd dat Connexxion op de Valleilijn is gaan rijden. Door de kwaliteitsimpuls is het aantal reizigers op de Valleilijn inmiddels gegroeid. De cijfers van NS geven het aantal instappers plus het aantal uitstappers weer. Een persoon die ’s ochtends met de trein reist en ’s avonds weer thuiskomt met de trein wordt dus dubbel geteld. Uit gegevens van Connexxion blijkt dat de gemiddelde bezetting van de Valleilijn in 2008 ongeveer zo’n 1.500 tot 2.000 reizigers per werkdag was op het gehele traject. Daarbij blijkt ook dat zo’n 60% van de reizigers overstapt op een andere trein van de NS, in Amersfoort of in EdeWageningen, of andersom. In de rapportage ‘Monitoring spoorgebruik’ van ProRail (2005) wordt wat algemene informatie gegeven over het aantal reizigers voor nieuwe stations. Het rapport meldt dat over het algemeen in de eerste jaren na opening van het station een duidelijke groei van het aantal reizigers wordt geconstateerd. Na enkele jaren vlakt de groei af. Een uitzondering daarop zijn de stations die nabij woningbouwlocaties worden gebouwd. Daar is de tempo van de woningbouw grotendeels bepalend voor de groei van het aantal reizigers. Dit laatste zal ook het geval zijn voor station Barneveld Zuid.

2.4

Twee of vier keer per uur een trein voor Barneveld Zuid Zoals al eerder vermeld in hoofdstuk 1 wordt er onderzocht of er een keerlus bij station Barneveld Zuid kan worden aangelegd. Daarmee wordt het mogelijk om viermaal per uur naar Amersfoort te rijden. ProRail heeft zich hierover echter nog niet uitgesproken. De provincie Gelderland en Connexxion zetten in ieder geval in op de kwartiersdienst. Waarschijnlijk zal bij de opening van het station de keervoorziening nog niet gereed zijn, waardoor in eerste instantie de treinen tweemaal per uur zullen rijden, zowel in de richting Amersfoort als in de richting van EdeWageningen. Voor het aantal reizigers dat gebruik zal maken van station Barneveld Zuid is de frequentie van groot belang. Onderzoeken van Connexxion laten zien dat bij een frequentieverdubbeling van busvervoer het aantal reizigers met 10% tot 50% toeneemt. Ook de frequentieverhoging van de Valleilijn heeft in totaal (ten opzichte van de situatie in 2006) geleid tot een groei van het aantal reizigers van meer dan 40%. Een hogere frequentie bij Barneveld Zuid leidt tot meer reizigers. Zeker in nieuwbouwwijken kan een hoge frequentie aantrekkelijk zijn voor nieuwe bewoners. Men heeft dan een zeer royaal aanbod aan reismogelijkheden met de trein. Overigens gaat, in eerste instantie, een eventuele frequentie van viermaal per uur alleen op voor de treinen in de richting van Amersfoort. De treinen in de richting Ede-Wageningen zullen vanaf station Barneveld Zuid tweemaal per uur rijden. Wat het nu precies betekent voor station Barneveld Zuid als er viermaal per uur richting Amersfoort wordt gereden ten opzichte van tweemaal per uur is momenteel alleen in te schatten.


Gezien het bovenstaande denken wij aan een reizigersgroei van ongeveer 25% indien de treinen een frequentie van viermaal per uur hebben. In de tabel 5 zijn de verschillen tussen twee- of viermaal per uur weergegeven. In de tabel zijn de bezoekers van het Pluimveemuseum niet meegenomen, omdat dit waarschijnlijk om zeer geringe aantallen zal gaan. Tabel 5 Het aantal reizigers stijgt bij een hogere frequentie

Gemiddeld aantal dagelijkse reizigers

Frequentie 2x p/h

Frequentie 4x p/h

Inwoners

750

950

Scholieren

200

250

Subtotaal

955

1.200

Na gereedkomen de Burgt (2020)

175

225

1.125

1.425

Totaal Overlap met station Barneveld Centrum

De frequentie kan ook van invloed zijn op de positie die station Barneveld Zuid inneemt ten opzichte van station Barneveld Centrum, waar de treinen richting Amersfoort al viermaal per uur rijden. Bij een frequentie van vier treinen per uur vanaf station Barneveld Zuid richting Amersfoort zijn de stations Zuid en Centrum gelijkwaardig aan elkaar wat betreft het aantal verbindingen. Indien er twee treinen per uur vanaf station Zuid naar Amersfoort gaan rijden, heeft station Centrum een betere bereikbaarheid omdat daar immers de treinen viermaal per uur rijden richting Amersfoort. In dat geval kan het zijn dat bewoners van de zuidelijke delen van Barneveld (inclusief de nieuwe wijken Veller) toch gaan reizen vanaf station Barneveld Centrum in plaats vanaf station Barneveld Zuid. De bewoners uit het ‘zuiden’ zullen dan waarschijnlijk per fiets naar station Centrum komen. In de richting Ede-Wageningen zullen reizigers waarschijnlijk kiezen voor het meest nabij gelegen station omdat er geen verschillen zijn in de treinfrequenties tussen de twee stations. Station Barneveld Zuid kan voor de huidige en nieuwe bewoners van zuidelijk gelegen delen van Barneveld die per trein in de richting van Ede-Wageningen reizen wel een interessante optie zijn. In deze rijrichting kan het zijn dat station Barneveld Zuid een aantrekkelijk station wordt voor reizigers die nu vanaf station Barneveld Centrum richting Ede-Wageningen reizen. De omvang van dergelijke ‘concurrentie-effecten’ hangt dus met name af van de kwaliteit die beide stations bieden. Zoals het er nu naar uitziet zal de gebruikerswaarde van station Barneveld Centrum hoger zijn en dus zal het concurrentie-effect vooral uitpakken in het voordeel van dit station. Met andere woorden: de huidige reizigers op Barneveld Centrum zullen door de komst van het nieuwe station waarschijnlijk nauwelijks ander gedrag vertonen en nog steeds via station Barneveld Centrum blijven reizen. Station Barneveld Zuid zal het dus moeten hebben van de nieuwe bewoners en van bezoekers van de eerder genoemde bestemmingslocaties.


2.5

Conclusie Station Barneveld Zuid zal vanuit de omgeving maximaal ongeveer 1.125 reizigers per gemiddelde werkdag aantrekken. Veel van deze reizigers zullen de trein niet dagelijks gebruiken. Het aantal potentiële dagelijkse reizigers vanuit de omgeving zal daarom lager liggen. Dit is alleen maar indicatief aan te geven, te denken valt aan gemiddeld 750 reizigers per werkdag. In de toekomst stijgt dit aantal nog wel omdat er nog meer bouwopgaven in dit deel van Barneveld staan gepland. De nieuwe locatie van middelbare school De Meerwaarde, die nabij het station wordt gebouwd, biedt vele scholieren de mogelijkheid om met de trein naar school te reizen. Dit kan oplopen tot wel 200 scholieren die dagelijks met de trein naar school reizen. In totaal komt dan het aantal potentiële gebruikers uit op zo’n 950 per gemiddelde werkdag, mogelijk nog aangevuld met enkele bezoekers van het Pluimveemuseum. Hierbij dient rekening te worden gehouden dat dit getal in beginsel nog wat lager zal liggen in de periode dat nog niet alle woningen van de wijken Veller zijn opgeleverd. Als na voltooiing van Veller, ook nog de wijk de Burgt wordt gebouwd, zal het aantal reizigers verder toenemen. Station Barneveld Centrum zal het ‘hoofdstation’ van Barneveld blijven, mede omdat daarvandaan vooralsnog de frequentie van treinen naar Amersfoort hoger ligt.


3.

De ontsluiting van en parkeren bij station Barneveld Zuid

3.1

De ontsluiting per bus Het is wenselijk om het nieuwe station op te nemen in het regionale buslijnennet. De bus vormt immers een belangrijke mogelijkheid tot voor- en natransport. Dit geldt met name voor reizigers van en naar de kernen rondom Barneveld. In de huidige situatie rijden de bussen 79, 105s, 509 en 511 van en naar Barneveld en doen zij allen station Barneveld Centrum aan. Daarnaast rijden er verschillende schoolbussen direct van en naar verschillende scholen in Barneveld in de ochtend en middag. In de onderstaande figuur is te zien hoe de huidige routering is van de bussen in Barneveld. De schoolbussen zijn niet in de figuur opgenomen.

509 105

79

511

Station Barneveld Zuid

Figuur 5 Huidige routering buslijnen in Barneveld

Indien de routering dit toelaat, is het aan te bevelen in ieder geval één van de huidige buslijnen door te trekken naar Veller en station Barneveld Zuid. Dit kan bijvoorbeeld door bus 511 langs station Barneveld Zuid te laten rijden. Mogelijk kan bus 511 halteren bij station Barneveld-Zuid om vervolgens door te rijden naar het eindpunt in Barneveld-Centrum. Er wordt momenteel gesproken over een tweede buurtbus die tussen Scherpenzeel en Barneveld moet gaan rijden, naast de


huidige bus 511. Mocht dit doorgang vinden, dan is het zeker aan te bevelen om ten minste één van deze bussen te laten halteren bij station Barneveld Zuid.

3.2

Fietsen van en naar het station Wellicht nog belangrijker dan de ontsluiting per bus, is de ontsluiting van het nieuwe station per fiets in het kader van het voortransport. Het is bekend dat de fiets als voortransportmiddel naar stations in Nederland een belangrijke plaats inneemt. Voor de (grotere) steden geldt dat ongeveer 40% van de treinreizigers met de fiets naar het station komt en dit percentage groeit. Voor dorpen zijn geen concrete cijfers beschikbaar. Algemeen kan wel worden aangenomen dat een aanzienlijk deel van het voortransport naar een station in dorpen met de fiets wordt afgelegd en dat ook dit percentage groeit. Goede fietsvoorzieningen in de vorm van fietspaden en/of -stroken vanuit de omgeving richting station Barneveld Zuid zijn van groot belang. Daarbij is het belangrijk dat er zo weinig mogelijk verstoringen zijn voor fietsers, bijvoorbeeld in de vorm van ongeregelde oversteken op drukke wegen. Een voorwaarde voor veelvuldig gebruik van de fiets als voortransportmiddel is uiteraard de aanwezigheid van goede stallingsvoorzieningen. Dit wordt in het paragraaf 3.4 nader toegelicht.

3.3

Parkeervoorzieningen voor auto’s Omdat station Barneveld Zuid waarschijnlijk een functie kan vervullen voor reizigers vanuit de omliggende kernen zijn parkeervoorzieningen noodzakelijk. Ook voor sommige bewoners van Barneveld kan het aantrekkelijk zijn om met de auto naar het station te komen, niet iedereen kan of wil namelijk lopen of fietsen naar het station. In het centrum van Barneveld geldt dat er betaald moet worden voor parkeren op straat. Bij station Barneveld Centrum kan (nog) gratis worden geparkeerd. Er is een groot parkeerterrein beschikbaar aan de oostzijde van het spoor. Bij station Barneveld Zuid zal waarschijnlijk geen betaald parkeren worden ingevoerd. Hierdoor kan het ook aantrekkelijk zijn om met de auto naar het station te komen en daar te parkeren. In de uitwerking van het plan voor Veller 2 en de inrichting van het stationsgebied Barneveld Zuid dient daarom rekening worden gehouden met parkerende treinreizigers rondom het nieuwe station omdat er overlap kan plaatsvinden met de beschikbare parkeerplaatsen voor bewoners. Parkeervoorzieningen bij station Barneveld Zuid zijn noodzakelijk. Het station hoeft echter geen volwaardige P&R-locatie te worden voor automobilisten op snelweg A30. Station Barneveld Noord en Veenendaal de Klomp lenen zich in deze regio echter beter voor een echte P&R-locatie. De bereikbaarheid van het station vanaf de snelweg A30 neemt echter wel toe zodra de Scherpenzeelseweg is doorgetrokken. Station Barneveld Zuid dient parkeervoorzieningen te krijgen voor Barnevelders en voor bewoners van de omliggende dorpen.


Het aantal parkeerplaatsen kan hierdoor relatief beperkt blijven bij station Barneveld Zuid. Op basis van het bovenstaande en een inschatting zijn ongeveer 25 tot 50 parkeerplaatsen afdoende bij het station. Met een dergelijk aantal wordt voor ongeveer de helft van de reizigers die uit het buitengebied van Barneveld komen een parkeerplaats aangeboden. Bovendien blijven er dan nog enkele parkeerplaatsen over voor mensen die vanuit Barneveld (incidenteel) met de auto komen om de trein te nemen. Deze parkeerplaatsen dienen wel speciaal voor treinreizigers te zijn. Het aantal parkeerplaatsen dient ook uitbreidbaar te zijn. Zeker als de plannen voor de inrichting van de Burgt meer concreet worden, zijn mogelijk extra parkeerplaatsen noodzakelijk. Daarnaast dient er een kiss&ride-vak te zijn, zodat reizigers kunnen worden afgezet en opgehaald. Volgens de tekening van het Inspraakplan Veller 2 hebben de woningen die nabij het station liggen parkeerplaatsen die bedoeld zijn voor de bewoners. De kans bestaat natuurlijk dat treinreizigers deze parkeerplaatsen gaan gebruiken. Dit zal niet direct leiden tot grote problemen, er vindt namelijk hoofdzakelijk dubbelgebruik plaats van de parkeerplaatsen, echter kan dit op een gegeven moment als oneigenlijk en ongewenst gebruik van deze parkeerplaatsen worden opgevat door de bewoners. Er zijn verschillende manieren om dit tegen te gaan. Er kan bijvoorbeeld met behulp van borden een beroep gedaan worden op het goed fatsoen van stationsbezoekers. Het is te verwachten dat dit alleen werkt als er op niet al te grote afstand van het station ook voldoende gratis parkeergelegenheid is voor de treinreizigers. Verdergaande maatregelen zijn het invoeren van vergunningparkeren of betaald parkeren, maar dat is hier - zeker op de korte termijn - niet gewenst. Het valt in ieder geval aan te raden om meer parkeerplaatsen in de stationsomgeving te realiseren dan ten opzichte van het aantal woningen nodig wordt geacht (op basis van de CROW-kengetallen).

3.4

Fietsparkeren bij het station Een groot deel van de reizigers op station Barneveld Zuid zal met de fiets naar het station komen. Waarschijnlijk gaat het om zo’n 40% van het aantal reizigers en mogelijk neemt deze groep nog in omvang toe in de toekomst. Goede voorzieningen om de fiets te stallen, zijn hierbij essentieel. Het aantal reizigers op een gemiddelde werkdag zal, zoals gezegd, rond de 950 liggen. In deze groep zitten zo’n 200 scholieren die uitstappen op station Barneveld Zuid en dus geen fiets bij het station hoeven te stallen. De overige 750 reizigers zullen wel voor een groot deel met de fiets naar het station komen. Het valt aan te bevelen om, zodra het station open gaat, circa 350 fietsenklemmen beschikbaar te hebben. Met 350 fietsenklemmen is er voor ruim 40% van de 750 treinreizigers vanuit Barneveld voldoende fietsparkeergelegenheid. Na verloop van tijd kan het aantal reizigers op het station toenemen, waardoor ook meer fietsklemmen gewenst zijn. Bovendien dient het stationsgebied proper gehouden te worden, onder andere door de verwijdering van achtergelaten fietsen, toezicht, et cetera.


3.5

Conclusie Hoewel de toevoeging van een busverbinding aan een treinstation in het algemeen een goede maatregel is (de OV-knoop) is het in het geval van Barneveld zuid niet te verwachten dat veel mensen hier gebruik van zullen maken. Dit komt onder meer omdat er reeds (vanuit de omgeving) goede busverbindingen zijn met station Barneveld Centrum en het niet logisch is deze bussen (ook) eerst via station Barneveld Zuid te laten rijden. De verwachting is dat een groot deel van de gebruikers van het nieuwe station met de fiets naar het station zal komen. Veilige fietsroutes van en naar het station en goede en voldoende stallingsmogelijkheden zijn van groot belang. In eerste instantie moeten 350 fietsenklemmen voldoende zijn. In de toekomst moet het aantal fietsenklemmen echter wel uitbreidbaar zijn. Wat betreft de ontsluiting per bus geldt dat gekeken dient te worden welke van de bestaande buslijnen het nieuwe station aan dienen te doen en welke functie nieuwe buslijnen (na en tijdens het realiseren van Veller 1 en 2) kunnen vervullen. Op termijn kan wellicht buurtbus 511 een rol vervullen voor station Barneveld Zuid. Het aantal parkeerplaatsen (25 tot 50) voor auto’s kan beperkt blijven. Echter dient er rekening te worden gehouden met parkerende auto’s op parkeerplaatsen die bedoeld zijn voor bewoners in het gebied rondom het station. Hiervoor zijn mogelijk nog aanvullende maatregelen om dit te voorkomen noodzakelijk.


Colofon © XTNT EXPERTS IN TRAFFIC AND TRANSPORT | Utrecht 2009 Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt worden door middel van druk, scan, fotokopie of op welke wijze dan ook, zonder voorafgaande toestemming van XTNT.

Titel

Haalbaarheid station Barneveld Zuid Conceptrapport

Samengesteld door

Huib Beets Gerard Tertoolen

Projectnaam

Provincie Gelderland Station Barneveld Zuid

Projectnummer

114H

Datum

11 juni 2009

Bestandsnaam

P:\2009\114H Prov Gelderland Haalbaarheid station Barneveld-Zuid\Rapportage\Eindrapportage station Barneveld-Zuid.doc

Contactadres voor deze publicatie

XTNT Experts in Traffic and Transport St. Jacobsstraat 16 Postbus 51 3500 AB UTRECHT


Haalbaarheid station Barneveld Zuid. Eindrapport Utrecht, 11 juni 2009

Recommend Documents