LJN: BR1603, Rechtbank A msterdam , 461861 / HA ZA 10-1921 Da tum 13-07-2011 uitspraa k : Da tum 14-07-2011 publica tie: Re chtsge bied: C iviel ove rig Soort proce dure : Ee rste a anle g - e nk e lvoudig Inhoudsindica tie : O nrechtm atige uitla ting in biogra fisch boek . Aa nspra ke lijk heid van de uitge ve rij voor de be tre ffe nde uitla ting. Re ctificatie door m idde l van het a a nbrenge n va n inle gve l. Uit de ha nde l ne m e n va n het boek in dit ge val nie t proportione e l ge oorde e ld.
Uitspraak vonnis REC HTBANK AMSTERDAM Sector civie l re cht
za a knum m e r / rolnum m e r: 461861 / HA ZA 10-1921 Vonnis van 13 juli 2011 in de zaa k va n [A], wone nde te --, e ise r, a dvocaa t m r. O .M.B.J. Volgena nt te Am sterdam , tege n de be slote n ve nnootscha p m e t bepe rk te a a nsprak e lijk he id UITGEVERIJ P R O METHEUS B.V., gevestigd te Am ste rda m , geda a gde , a dvocaa t m r. A. Knigge te Am ste rda m .
P artije n zullen hierna [A] e n P rom etheus genoem d worde n. 1. De proce dure 1.1. Het verloop va n de procedure blijk t uit: - de dagva arding va n 10 m ei 2010; - de a kte ove rlegging productie s; - de conclusie va n a ntwoord m e t producties; - het am btsha lve gewe zen tusse nvonnis van 11 augustus 2010, waa rin e e n com pa ritie va n pa rtije n is gela st; - het proce s-ve rba a l va n com paritie va n 1 de ce m be r 2010 m e t de da arin ge noe m de ple itnota ’s; - de a kte houde nde wijziging va n e is; - de a kte va n antwoord op a kte houde nde wijziging va n e is. 1.2. Te n slotte is vonnis be pa a ld. 2. De fe iten 2.1. [A] strijdt sinds 1976 m e t de stichting SO BI (Stichting O nde rzoe k Be drijfs Inform atie ) te ge n onre ge lm atighe den in de be drijfsvoering bij grote be drijven en a ccounta nts. [A] genie t la nde lijk e bek e ndhe id. 2.2. P rom ethe us is ee n Ne derla ndse boe ke nuitgeverij. In 2010 he e ft Prom e the us e e n boe k uitgege ve n m e t de tite l ‘De dossiers [A]. Ee n officie uze biografie .’ (hie rna : het boe k ). He t boe k wa s vana f 18 m aa rt 2010 in de boek handels te k oop. De schrijfste r va n het boe k is m e vrouw [B] (hie rna : [B]). [B] hee ft van 2000 tot e n m e t 2006 voor [A] e n de stichting SO BI ge we rkt. 2.3. Het boe k ve rm e ldt op pagina’s 225 e n 226, voor zove r hie r va n bela ng, het volgende:
“[A] – civie le za k e n Zie bijla ge D (…) Al m e t a l m ag ook van de ze zak e n geste ld worde n da t de werk za am he den va n [A], m e t uitzondering va n [C], we inig succesvol zijn ge we e st voor zijn k la nte n. Minde r da n 10 procent is gewonne n.” He t boe k ve rm e ldt op pa gina’s 230 en 231, voor zover hier van bela ng, he t volge nde : “[A] (…) Voor wa t be tre ft de civie le za k en he e ft hij [Rb: [A]] voor zijn kla nte n nog ge en 10 procent ge wonnen. (…)” In het boe k is op pagina’s 250 e n 251 in bijla ge D het na volge nde overzicht van civie le za k en opgenom e n: P rocedure inza k e Ge wonne n Ge wonne n/ ve rlore n Ve rlore n Hoogte cla im in e uro’s O pm e rk inge n [D&E] Pha rm a a a nge k ondigd Da sa * nie t voor k lante n gevoe rd Le gio Le ase De x ia a fge brok en [C ] [F] Bouw, be stuur 1 € 4.500.000,00 onbek e nd, 1e zaa k ve rlore n Rotterdam Te rm inal € 680.670,32 onbe ke nd [G] Tilburgse Hypothe e k Bank , DNB 1 Tilburgse Hypothe e k Bank , a ccounta nt 1 Ra a d 1 inza ke be houdt na am R AAD [H] Ass. Ernst & Y 1 € 453.780,22 onbe k end Q P ark Ernst & Young onbe ke nd 33,00% 67,00% 2.4. O p 25 m a a rt 2010 is [B] door [A] in k ort ge ding ge dagva a rd voor de voorzie ninge nre chter van de rechtbank Am ste rda m . De voorzie ningenrechte r he eft bij vonnis va n 8 a pril 2010 ge oorde eld da t [B] de uitlating da t [A] ee n be drie ger is, welk e uitlating zij ha d ge daa n op 17 m a art 2010 in e e n te levisie -uitze nding va n Nova, m oest rectificere n. Da a rna ast he e ft de voorzie ninge nre chter, voor zove r tha ns re le vant, het volgende overwoge n: “(…) [B] he eft te r zitting erk e nd da t zij e e n a antal door [A] te r zitting naa r vore n gebra chte zak e n te n onre chte niet he e ft m e e ge nom e n in ha ar bere ke ninge n in he t boe k ove r de hoe ve e lhe id za k en die [A] hee ft ge wonne n of verlore n. Zij he e ft aa ngebode n deze fout te he rste lle n. Hoe we l ee n e x a ct pe rcenta ge van he t a a nta l door [A] ge wonne n za k en in dit k ort ge ding nie t ka n worde n va stge ste ld, is we l duidelijk da t dit pe rce nta ge – bere k end a a n de ha nd van de tha ns be schik ba re ge ge ve ns – hoger ligt da n 10%. Te r zitting he e ft [B] zich er nie t te gen verze t da t e en e ventue le re ctifica tie ook dit punt zou betre ffe n. Zij za l da n ook worde n ve roorde e ld om deze onjuiste stelling in haa r boek , op haa r we bsite te rectifice ren. (…)” 2.5. [B] he eft ge e n hoge r be roe p inge ste ld tege n he t vonnis va n de voorzie ninge nre chter van 8 a pril 2010. 2.6. Na ar aa nle iding va n he t vonnis va n de voorzie ninge nre chte r hee ft [B] op 8 a pril 2010 m iddels e en persbericht e e n re ctificatie ge zonde n na ar Nova , we lke rectificatie te ve ns op de we bsite va n [B] he e ft ge sta an. Deze re ctifica tie luidt a ls volgt: “ P ERSBERIC HT Re ctifica tie va n uitlatinge n van [B] ove r [A] In e en inte rvie w bij Nova op 17 m a a rt 2010 he b ik op ee n vra a g va n de intervie we r bevestigd dat [A] in fe ite e en be drie ge r is. O p de zitting in he t kort geding op 31 m aa rt 2010 he b ik toe gege ven da t de ze uitla ting nie t juist is e n heb ik ve rkla a rd deze uitla ting nie t te zullen herhale n. Da a rna a st heb ik te r zitting toe ge ze gd vrijwillig de stelling in he t boe k “De dossie rs [A]”, da t [A] va n a lle civie le procedure s nog ge e n 10% he e ft gewonne n, terug te ne m e n, om dat he t pe rce nta ge hoger ligt. Bij vonnis va n 8 april 2010 hee ft de voorzieninge nre chte r m e t m ij ge oordee ld dat ik onrechtm atig je ge ns [A] heb geha nde ld door hem e e n be drie ge r te noe m e n.” 2.7. Bij brie f va n 12 a pril 2010 he e ft de a dvoca a t va n [A] a a n P rom etheus, voor zove r tha ns re le vant, he t volge nde bericht: “(…) Het boe k ‘De dossie rs [A]’ be va t de voor de re putatie va n [A] zee r schade lijke a antijging da t hij m inder da n 10% va n zijn civie le za k en he e ft gewonne n. Die aa ntijging is onjuist e n is nie t geba se erd op corre cte feite n. (…) Uitge verij Prom e the us va lt op dit punt e e n zwaa r ve rwijt te m a k e n. Mevrouw [B] hee ft onzorgvuldig onderzoek ge da an en zij he e ft [A] te voren nie t ve rzocht inform a tie a an te
le ve re n of te re a ge ren op de a antijginge n die in he t boek ge publicee rd zijn. Het is de ve rantwoorde lijk he id va n de profe ssionele uitgeve rij om e e n be ginnend a uteur (en ook de uitge ve rij ze lf) te gen dit soort be ginne rsfoute n te be scherm en. (…) Nam e ns [A] ste l ik hie rdoor Uitge verij P rom e the us en m e vrouw [B] hoofdelijk a ansprak e lijk voor de gele de n e n nog te lijden schade , (…)” 2.8. P rom ethe us hee ft e en inlegve l la te n m a k en tene inde dit in het boe k te la ten voe ge n. De te k st va n he t inle gve l luidt als volgt: “R ECTIFICATIE O p 8 a pril 2010 he eft de Voorzie ninge nre chter van de Re chtba nk Am ste rda m in e e n geding tussen [A] e n [B] ge oorde e ld da t, be rek e nd aan de op dat m om e nt beschik bare gege ve ns, he t pe rce nta ge door [A] ge wonnen civie le procedure s hoge r ligt da n 10%. Het e xa cte pe rce nta ge va n het a antal door [A] ge wonne n za ke n k on de Voorzie ninge nre chter nie t va stste llen. Da t zou in ee n bode m proce dure m oe ten worde n vastgeste ld. [B] is door de Voorzie ninge nre chter ge la st tot het rectifice ren va n die m e de de ling. Zij hee ft tijdens de zitting in k ort ge ding toe ge ze gd vrijwillig de ste lling in he t boe k “De dossiers [A]”, dat [A] van a lle civie le proce dures nog gee n 10% hee ft gewonne n, terug te nem e n, om da t da t pe rcenta ge hoger ligt. Dit brengt m et zich m e e dat de zinne n “Minde r dan 10% is gewonne n”(op p. 226) en “Voor wa t be tre ft de civie le zak e n he eft hij voor zijn k la nte n nog ge e n 10 proce nt ge wonnen.”(p. 231) m oe te n worde n ge re ctifice e rd. [A] ste lt ze lf 87,5% va n zijn civie le za k en voor k la nte n te he bbe n ge wonnen.” 3. He t ge schil 3.1. [A] vorde rt – na wijziging va n e is – bij vonnis, uitvoe rba a r bij voorra a d: I e en verk laring voor recht dat Prom e the us onre chtm a tig hee ft ge ha nde ld jege ns [A] m e t de publica tie va n het boe k ‘De dossiers [A]. Ee n officie uze biografie ’, m et na m e door de da arin opge nom e n beschuldiging da t [A] van alle civie le proce dures nog gee n 10% gewonne n he eft, e n door het boe k onge wijzigd in de ha nde l te late n nada t de schrijfste r had e rk e nd da t de ze a a ntijging onjuist is e n zij was ve roorde e ld tot rectifica tie ; II e e n ve rk la ring voor re cht da t P rom e theus aa nspra k elijk is voor de door [A] a ls ge volg daa rva n gele de n scha de ; III Prom e the us te ve roordele n tot beta ling va n de door [A] als ge volg da a rvan ge le de n scha de, be staa nde uit im m a te riële scha de , te r hoogte va n EUR 10.000,00 alsm ede e e n ve rgoe ding va n EUR 15.000,00 voor de door [A] a a n de ze k we stie be ste de tijd, te ve rm e erdere n m et de we tte lijk e re nte vana f 10 m e i 2010 a ltha ns 29 de ce m be r 2010; IV Prom e the us te ge bie de n het boe k ‘De dossie rs [A]’ uit de handel te ne m e n e n e rvoor te zorge n da t dit boek binne n vie r wek e n na dit vonnis nie t m e e r in de boe k ha nde l ve rkrijgba a r is; V a lle e x em pla re n va n het boe k ‘De dossiers [A]’ die P rom e theus in voorra ad he e ft en terugkrijgt uit ha ar afze tk a naa l binnen a cht wek e n na dit vonnis te doen ve rnie tige n door e en daa rin gespe cia lise erd ex tern be drijf, e n de raa dsm an van P rom e the us te voorzien va n e e n schrifte lijk be wijs va n he t a anta l ve rnie tigde ex e m plare n binne n é é n we ek na ve rnie tiging; VI bove nsta ande vorde ringe n sub IV e n V op stra ffe van ee n dwa ngsom va n EUR 25.000,00 na a r k euze van [A] pe r ke e r of dag, voor e lk e k e er of da g da t P rom etheus da a rm e e in strijd ha nde lt of blijft hande len; e n VII P rom e the us te veroorde len in de k oste n va n dit ge ding. 3.2. [A] le gt hie ra a n – k ort geze gd – te n grondslag dat Prom e the us ve rantwoorde lijk is voor publica tie va n he t door [B] ge schre ven boe k e n da arm e e op grond va n a rtik el 6:162 va n he t Burgerlijk W e tboek (hie rna : BW ) onre chtm a tig he e ft ge ha nde ld je gens [A] om dat het boe k de voor [A]s re puta tie schade lijk e e n a ls onrechtm a tig a a n te m e rk en uitla ting bevat da t hij m inder da n 10% va n zijn civie le za ke n voor k la nte n he eft ge wonnen . 3.3. P rom ethe us voert ge m otivee rd ve rwe e r e n voe rt – k ort ge ze gd – a an dat zij nie t onre chtm a tig hee ft geha nde ld je gens [A] e n dat de door [A] ge vorde rde schade nie t a a n haa r toe ge rek e nd k an worden. Voorts be twist Prom e the us (de hoogte van) de ge vorde rde scha de. 3.4. O p de ste llingen van partijen wordt hierna, voor zove r va n be la ng, na der inge ga a n. 4. De be oorde ling 4.1. Het boe k be tre ft ee n m e ningsuiting in de zin va n a rtik e l 10 lid 1 EVRM. Ee n bepe rking va n de vrijhe id va n m eningsuiting is op grond va n a rtik e l 10 lid 2 EVRM sle chts toe ge sta a n, indie n die be perk ing bij we t is voorzien (he tge en het ge va l is indien spra k e is va n onre chtm a tig ha nde le n in de zin va n a rtik e l 6:162 BW ) e n noodza k e lijk is in e en dem ocratische sam enle ving ter be sche rm ing va n de in artike l 10 lid 2 EVR M ge noe m de belangen, wa aronde r de be sche rm ing va n de goe de na am of re chten van a nde re n. De bepe rking die nt bove ndie n proportione el te zijn. Bij de be a ntwoording van de vraa g of a an deze voorwaa rde n is voldaa n, diene n a lle om sta ndighede n va n he t ge val in oge nschouw te worden ge nom e n. 4.2. De e erste vra ag die bea ntwoording behoeft, is of publica tie va n he t boek onre chtm a tig is jege ns [A]. Bij de be oordeling va n die vra a g sta an twe e, ie de r voor zich
hoogwaa rdige , m aa tschappe lijke be la nge n te ge nover elk a ar. Aa n de e ne k a nt sta a t he t belang da t [A] nie t door publica tie s wordt blootge ste ld a an lichtvaa rdige ve rda chtm a kinge n. Aa n de andere k a nt staa t he t be lang da t P rom etheus haa r ta ak als boe k uitge verij k an vervulle n. De ze bela ngen zulle n te genover e lka a r m oe ten worde n a fge woge n 4.3. De uitla ting dat [A] m inder da n 10% va n zijn civie le za ke n voor k la nte n he eft gewonne n, hee ft ne ga tieve gevolgen voor de ge loofwaardighe id e n re putatie , e n daa rm e e e e r e n goede na a m van [A]. De uitlating im plicee rt im m e rs dat [A] voor zijn k la nte n in civie le za ke n na uwe lijk s re sulta ten he e ft wete n te be ha le n. Ge loofwaa rdighe id, inte grite it e n re puta tie zijn voor [A] bij de uitoefe ning van zijn we rk za am he de n e chte r van groot be lang. De uitla ting is voor [A] de s te ernstige r om da t de ze a fk om stig is va n [B], e en e x-m e de we rk ster van hem wa arva n door he t (le zers)publie k veronde rste ld wordt da t zij over eige n k e nnis en we te nscha p be schik t ten a anzie n va n de we rk za am hede n va n [A] e n de re sulta te n da a rva n, zodat aa n ha a r uitla tingen da arover ook ee n ze k e re m a te va n betrouwbaa rhe id zal worden toe gedicht. 4.4. De uitla ting dat [A] m inder da n 10% va n zijn civie le za ke n voor k la nte n he eft gewonne n, wordt op twee ve rschille nde plaa tsen in he t boe k a ls e en vaststa and fe it gepre sentee rd. He t boek te lt 258 pa gina ’s en de gewraa k te uitla tinge n bevinde n zich op pagina ’s 226 e n 231. Prom e the us he eft aa nge voerd dat de uitla tingen he le m a a l a chte rin het boe k zijn geda an en da t ze derhalve e en zee r ondergeschikt onderdee l uitm ak e n va n het boe k . 4.5. De rechtba nk volgt P rom e the us nie t in da t standpunt. De uitla tinge n sta an in hoofdstuk 9 va n het boe k, getiteld “[A] – wa t k ost hij, e n wa t le ve rt he t op?” Nada t in de daa ra an voorafga ande hoofdstuk ke n e e n uitee nze tting is ge ge ven van de ca rriè re va n [A] e n de dossie rs waa rbij hij be trok ke n is ge we e st, wordt in dit ne gende hoofdstuk e e n a ntwoord ge ge ve n op de vra a g die in de laa tste aline a va n de inle iding van het boe k, op pagina 9 re e ds wordt ge form ule erd: “wa t het kost om [A] e n zijn SO BI in te hure n e n wa t zijn we rkza a m he de n in de loop de r ja re n hebben opge leve rd voor zijn k la nte n. (…) Le ve re n zijn inspa nningen a ltijd we l de beloofde schade vergoe ding op, of blijven zijn k la nte n a chte r m e t hoge re k eninge n voor a lle rle i onde rzoe ksra pporte n e n scha debe re k eningen van SO BI wa ar zij nooit m e e r ie ts m ee kunnen” In te ge nste lling tot hetge en Prom e the us be toogt, zijn de uitlatinge n dus ge daa n in e en nie t ondergeschik t onde rde e l va n he t boek , na m e lijk in he t laa tste hoofdstuk waa r ee n voor [A] ne ga tieve balans wordt opge m a ak t te n a a nzie n van zijn bem oeie nissen m e t ve rschille nde dossie rs. De uitla ting wordt bove ndie n nog ge ïllustre erd m et het in bijlage D opgenom e n ove rzicht va n za k en wa a r [A] bij be trok k en wa s. Da t de betre ffe nde uitla ting ge en onde rge schikt onde rde e l uitm a a kt van he t boe k volgt overigens ook uit de m e dia-aa nda cht die de uitlating ten tijde van he t verschijnen va n het boe k te we e g hee ft ge bra cht. 4.6. [A] he eft ge m otivee rd ge ste ld da t de uitlating va n [B] in het boe k da t hij m inde r dan 10% va n zijn civie le za k e n voor kla nten zou he bben ge wonne n onjuist is, e vena ls de in bijla ge D va n he t boe k opgenom e n ta be l. Hij wijst da a rbij op het vonnis van de voorzie ninge nre chter en de naa r a a nle iding daa rva n door [B] verspre ide re ctificatie (zie hie rvoor onde r 2.4 e n 2.6). Da a ruit volgt volgens [A] dat [B] de uitla ting da t hij va n a lle civiele proce dure s voor zijn kla nte n nog ge en 10% he eft ge wonnen, he eft te ruggenom e n om da t deze onjuist is. 4.7. P rom ethe us hee ft naa r vore n gebra cht dat zij zich nie t za l uitla te n ove r de juisthe id va n de uitlating. P rom e the us he e ft echte r we l e e n ve rkla ring va n [B] overge legd wa arin [B] ste lt dat zij zich (tha ns) op he t sta ndpunt ste lt da t de uitlating nie t onjuist is. [B] ve rkla a rt verk e erd be gre pe n te zijn door de voorzie ningenrechte r e n ve rkla a rt sle chts gezegd te he bbe n be re id te zijn tot re ctifica tie a ls ha a r bewe ring (in e e n bode m procedure) onjuist zou blijke n. Nie tte m in he e ft [B] m iddels de rectificatie uitvoe ring ge ge ven aa n he t vonnis va n de voorzie ninge nre chte r, ook om da t he t haa r ontbrak aa n de fina nciële m iddele n om in hoger be roep te ga a n te ge n he t vonnis va n de voorzie ninge nre chter, a ldus P rom etheus. 4.8. De rechtba nk ove rwe e gt dat de voorzie ningenrechte r in ha a r vonnis ove rwe egt da t [B] te r zitting he e ft erk end da t zij e en a antal za ke n die door [A] bij de be ha nde ling na a r voren wa ren ge bracht te n onrechte nie t he eft m ee ge nom e n in haa r be re k e ningen in he t boe k ove r de hoe vee lheid za ke n die [A] he e ft ge wonne n of ve rlore n e n da t [B] hee ft a ange boden om de ze fout te herstelle n. Volge ns de voorzieningenrechte r is het duidelijk dat het pe rce nta ge door [A] ge wonnen za ke n hoge r ligt da n 10% e n hee ft [B] zich niet ve rzet te gen ee n re ctifica tie op dit punt. [B] is conform het vonnis tot re ctifica tie ove rge ga a n e n he eft de uiting dat [A] va n a lle civie le proce dure s nog gee n 10% hee ft gewonne n, terugge nom en. Prom e the us he eft in de ze proce dure , zoals ove rwoge n, gee n sta ndpunt wille n innem en ten aa nzien va n de (on)juisthe id va n de uitla ting, m aa r he eft volstaa n m et de ve rwijzing na ar de ove rgele gde ve rk la ring va n [B]. De rechtba nk is va n oorde el dat de ze verk laring va n [B] in het licht van he t vonnis va n de voorzie ninge nre chter en de rectifica tie die [B] da arna he eft ge plaa tst, onvoldoe nde is om tha ns tot de conclusie te kom en da t de uitla ting wé l juist is, a ltha ns voldoe nde steun vindt in be schik ba a r feite nm a te riaa l. Da arbij wijst de re chtba nk ook op het (vrijwillig) door
P rom etheus ge m aa k te inle gve l m et de daa rin opge nom en re ctifica tie. De re chtba nk za l dus uitga a n va n onjuistheid va n de gewra ak te uitla ting. 4.9. De rechtba nk conclude e rt op grond va n het voorgaa nde – k ort ge ze gd – da t op nie tonde rge schik te wijze door e e n e x -m e de we rkste r va n [A] in he t boe k a ls va ststaa nd feit wordt ge ponee rd da t [A] m inde r dan 10% va n zijn civie le za k en voor kla nte n he e ft gewonne n, hetge en voor onjuist m oe t worde n gehoude n, terwijl da a ruit door het publie k de conclusie wordt ge trok ke n da t [A]s we rkza a m he de n ove r e e n periode va n e en groot a anta l ja ren buite nge woon onsucce svol zijn ge wee st. De betreffe nde uitlating in he t boe k vindt gee n ste un in e n wordt nie t ge re chtva ardigd door he t destijds be schik bare feite nm a te riaa l. Te gen die a chte rgrond bezie n wordt ge oordee ld da t m et deze voor [A] nega tieve uitla ting zijn geloofwa a rdighe id, integrite it en re puta tie, en da a rm e e zijn e e r e n goe de na am op onrechtm a tige wijze wordt a a nge ta st. 4.10. Toe wijzing va n het door [A] ge vorde rde le idt tot e en be pe rk ing va n de vrijheid va n m e ningsuiting e n de vraa g is of e e n de rge lijke be pe rk ing in dit ge va l noodza k elijk en proportione e l is. P artijen he bben da a rbij gede ba tte e rd over de vraa g of P rom e the us a ls uitge ve r va n he t boe k sowie so m e de a a nsprak e lijk is voor de onre chtm atige uitlating. [A] ste lt dat de aa nspra k elijk he id va n P rom etheus als uitge ve r voor de inhoud va n he t boe k e en risico-a ansprak e lijkhe id is e n dat niet van be la ng is of ha a r e nig ve rwijt tre ft. 4.11. Voorop geste ld wordt da t P rom e theus nie t op éé n lijn ka n worde n ge steld m e t e e n uitge ve rij va n da gbla de n of tijdschrifte n. In da t ge va l worde n publicatie s ge schreve n door journa liste n e n re dacte ure n die we rkza a m zijn bij of ve rbonde n zijn aa n e e n re da ctie die onde rde e l is va n (de organisa tie va n) de uitgeve r. O nder die om standighe den he bbe n de uitinge n va n die re da cte ure n e n journa listen in dagbla de n of tijdschrifte n na ar alge m e ne ve rke e rsopvatting dan ook als uitingen va n de uitge ve rij ze lf te ge lde n e n onre chtm a tighe id va n die uitinge n is da a rom a a n de uitge ve rij toe te rek e nen. De ve rhouding tusse n [B] a ls schrijfster va n het boe k e n P rom ethe us a ls uitge ve r va n he t boe k is da ar niet zonder m e e r m e e ve rgelijk baa r. Dat ne e m t e chte r niet we g da t he t boe k door P rom etheus als uitge ve r wordt ge ope nba a rd en op de m a rkt ge bracht en da t zij zorg dra agt voor de ve rspre iding da a rvan. P rom e the us hee ft blijk ens ha a r e igen ste llinge n voora fga a nd aa n publica tie dan ook a a n [B] ge vra a gd of haa r uitla tingen werde n gesta afd door onde rligge nd m a teria al e n he eft sa m e n m e t [B] het boe k pa gina voor pagina doorgelopen e n gecontrole e rd op onjuisthe den. Da t hee ft e r nie t a an in de weg gesta an da t Prom e the us is overge ga a n tot he t verspre iden va n e en boe k da t e en wezenlijk e, fe ite lijke onjuisthe id be vat waa rop ee n be la ngrijke voor [A] ne ga tie ve conclusie va n he t boek is ge base e rd. P rom e the us is dan ook onvoldoe nde kritisch e n zorgvuldig gewe e st. Da arom wordt geoorde e ld dat P rom e the us onrechtm a tig he eft geha nde ld m et de publica tie va n he t boek en m e de a anspra k e lijk is voor de onre chtm a tige uitla ting va n [B] in het boe k . De onde r 3.1. sub I ge vorde rde verk laring voor recht is toe wijsba ar als hie rna te m e lde n. 4.12. P rom e theus he e ft onbe twist ge steld da t e r 7000 e xe m pla ren van he t boe k zijn gedrukt. Daa rva n zijn 5000 e xe m pla re n be steld door de boek ha nde ls wa arva n e r 3000 a ls onve rk ocht re tour zijn ontvangen. Er zijn thans dus circa 2000 e x em pla re n va n het boe k verk ocht of nog op voorraa d bij de boe k ha ndels. De ove rige 5000 e x em pla ren bevinde n zich k ennelijk op voorraa d bij P rom e the us/C entra a l Boe khuis. 4.13. P rom e theus he e ft aa ngevoe rd dat de boe ke n na he t vonnis va n de voorzie ninge nre chter van 8 a pril 2010 zijn voorzie n va n he t hie rvoor onde r 2.8 gecite e rde inle gve l. Volge ns Prom e the us he eft zij die inle gve lle n na ar he t Ce ntraa l Boe k huis gestuurd zoda t die in de da a r e n bij de boe k ha nde ls a anwezige voorra a d ge voe gd k onde n worden. [A] he e ft daa r te ge nover ge steld dat hij bij ze s ve rschille nde boe k handels is nage ga a n of de inle gve lle n in de boe k en te recht ware n gek om e n, hetge en nie t he t ge val blee k . 4.14. O m da t te ge nove r die be twisting va n [A] door P rom e the us nie ts na de rs is ge ste ld om trent de ve rspre iding va n de inlegve lle n e n dus nie t is kom e n vast te staa n da t de ve rspre iding va n de inle gve llen via het Ce ntra al Boek huis e r toe hee ft gele id da t die inle gve lle n daa dwerk elijk in de voorra a d boe k en zijn opge nom e n, ka n nie t worde n geconclude erd da t ve rde re ve rkoop va n he t boe k ge e n bezwa re n ople vert om da t he t boe k inm idde ls van ee n a fdoe nde re ctifica tie is voorzie n. Ve roordeling tot he t uit de hande l ne m e n va n he t boe k , zoa ls door [A] onde r 3.1 sub IV e n V ge vorde rd, is niet proportione e l om da t e e n de rge lijke veroorde ling he t ge hele boe k treft e n de be tre ffe nde uitlating ook door m idde l van ee n m inde r ve r ga ande m aa tre ge l k a n worde n gere ctifice erd. P rom etheus za l worde n ve roorde e ld, op ve rbe urte va n e e n dwangsom , e r zorg voor te dra gen da t he t boek uitsluitend ve rkrijgbaa r za l zijn indien he t boe k voorzie n is va n e en inle gve l m et de tek st a ls hie rna te m e lde n. Prom e the us he eft da a rm ee de m oge lijkhe id ze lf a f te we gen of zij he t boek voorzie n va n het inlegve l in de handel wil houde n of dat zij, nu zij voor de voldoe ning aa n die veroordeling ook a fha nk elijk zal zijn va n de m ede we rk ing van derden, te r ve rm ijding va n het risico op he t ve rbe ure n va n dwa ngsom m e n he t boe k uit de ha nde l nee m t. 4.15. De uitla ting in het boe k wa s scha de lijk voor de professione le reputa tie va n [A]. Het
boe k is, gele t op he t a a nta l verk ochte ex e m plare n, op rela tief bepe rk te scha a l ve rspre id. Ande rzijds hee ft de uitlating in he t boe k bij ve rschijning da a rva n ge le id tot nega tie ve publicite it voor [A], in ie der geva l in de te levisie -uitze nding va n Nova. De ze om sta ndighe de n rechtva ardigen vergoe ding va n € 2.500,= a an im m ate rië le schade , te ve rm e erdere n m et de nie t-we ersprok en wettelijk e re nte . 4.16. He t door [A] gevorde rde bedrag va n € 15.000,= aa n ve rgoe ding we ge ns door he m a an deze kwe stie beste de tijd, is op ge e n e nk e le wijze onde rbouwd e n ook overigens onvoldoende toege licht e n k om t re eds om die re de n niet voor toe wijzing in a anm e rking. 4.17. Naa st he tge e n hiervoor is ove rwoge n e n beslist hee ft [A] ge en be la ng bij de ve rkla ring voor re cht da t P rom etheus a anspra k elijk is voor de door [A] gevorderde scha de. Die vordering is dus niet toe wijsba a r. 4.18. P rom e theus zal a ls de in het onge lijk geste lde partij worde n ve roordee ld in de k oste n va n he t ge ding, a an de zijde va n [A] tot op he de n be groot op: Griffiere cht EUR 550,00 Da gva arding 87,93 Salaris advoca a t 1.130,00 (2,5 punte n x ta rie f II) + Tota a l EUR 1.767,93 5. De be slissing De rechtbank 5.1. ve rkla a rt voor re cht da t P rom ethe us onre chtm atig he e ft geha nde ld je gens [A] m e t de publicatie va n he t boek “De dossie rs [A]. Ee n officie uze biografie ” om da t da a rin is opge nom en da t [A] van alle civie le proce dures nog gee n 10% hee ft gewonne n; 5.2. ve roorde e lt P rom ethe us e rvoor zorg te dra gen dat he t boe k “De dossiers [A]. Ee n officieuze biogra fie” binne n twe e wek e n na be te k ening va n dit vonnis uitsluite nd nog ve rkrijgba a r is indie n da t boek is voorzien van ee n inle gvel m e t de volge nde te k st: “In dit boek is op pa gina 226 en 231 na a r vore n ge bra cht da t de we rk za am hede n va n [A] weinig succe svol zijn ge wee st voor zijn k lanten, om da t [A] voor wa t betreft de civie le za k en nog ge e n 10% he eft ge wonnen. De re chtba nk te Am sterda m he e ft de uitla ting in dit boek da t [A] m inde r da n 10% van zijn civiele zake n voor k la nte n hee ft ge wonne n onre chtm a tig geoorde eld om dat die uitla ting voor onjuist m oe t worde n gehoude n e n gee n ste un vindt in be schik ba re feite n. op ve rbe urte va n ee n dwangsom van € 100,= voor ie der ex e m pla ar van he t boe k waa rm e e da arna in strijd m e t deze veroorde ling wordt geha nde ld m et ee n m a xim um van € 25.000,=; 5.3. ve roorde e lt P rom ethe us a an [A] te beta len EUR 2.500,= , ve rm ee rde rd m et de wette lijke re nte daa rove r va na f 10 m e i 2010 tot a a n de dag de r alge he le voldoening; 5.4. ve roorde e lt P rom ethe us in de k osten van he t ge ding, a a n de zijde va n [A] tot op hede n be groot op EUR 1.767,93; 5.5. ve rkla a rt dit vonnis tot zove r uitvoerbaa r bij voorraa d; 5.6. wijst he t m ee r of a nde rs ge vorde rde af. Dit vonnis is ge weze n door m r. R .H.C . va n Harm e le n e n in he t ope nba ar uitge sproke n op 13 juli 2011.?
