HOOGHEEMRAADSCHAP
DE
STICHTSE
RIJNLANDEN
notulen vergadering algemeen bestuur 16 september 2009 Plaats : Houten, AB-zaal Van : 19.30 -22.30 uur Aanwezig : Water Natuurlijk : : : : : : : : :
Afwezig
: : :
Voorzitter : Secretaris : Notulist :
G.P. Beugelink (hoogheemraad); P. Blokdijk; G.J.P. Jansen; mevrouw S. Lukács; mevrouw L.A. Tutein Nolthenius CDA mevrouw M.L.A.A. de Bont-de Krom; J.G.M. Kromwijk; E.J. Miltenburg (hoogheemraad); J.M. Verheul PvdA mevrouw J.A. Balkema; J.G.M. Reerink (hoogheemraad) VVD J.L.M.M. Damen (VVD); G.H.J. Weierink; R.D. Woittiez Waterschap@inwonersbelangen P.M. Terpstra Algemene Waterschapspartij mevrouw A. Hiemstra; A.E. Jansen Christenunie J.P. Verweij SGP G. van Leeuwen Partij voor de Dieren W. van der Steeg Agrariërs G. van den Hoeven; H.A.P. van der Maat (hoogheemraad); H. Schalkwijk Bedrijven B.P.W.M. Moors; N.J.M. Ypma Bos- en natuureigenaren W.H.J. de Beaufort; M.J. Glastra mevrouw E. van der Vorm-Gouman (Water Natuurlijk); mevrouw G.H. van der Nat (PvdA); H.B.G. Ketting (Waterschap@inwonersbelangen) P.J.M. Poelmann drs. E.Th. Meuleman Notuleerbureau Voorneman Van Weerd (mevrouw G. van Weerd)
1. Opening, vaststelling agenda en loting primus De voorzitter opent de vergadering met een woord van welkom. Vervolgens gaat de voorzitter over tot loting primus, bedoeld voor de volgorde waarin bij stemming zal worden gestemd. Het lot valt in deze vergadering op nummer 9, de heer Van den Hoeven. De heren Damen vraagt om een toelichting van de dijkgraaf waar het gaat om de consequenties van de aangekondigde bezuinigingen in Den Haag voor de waterschappen, zo mogelijk door toevoeging van een agendapunt. De voorzitter en de heer Beugelink zullen hier bij het agendapunt ‘Terugkoppeling uit de bestuurlijke overleggen’ op terugkomen. De agenda wordt vastgesteld. 2. Vaststelling concept-notulen vergaderingen algemeen bestuur d.d. 17 juni en 1 juli 2009 a) Notulen vergadering 17 juni 2009 Met inachtneming van de volgende wijzigingen: • pag.1, bij ‘Aanwezig’: achter de naam van de heer Verweij moet (ChristenUnie) worden toegevoegd, • pag.3, het midden van de pagina: ‘waterschapsdaling’ moet zijn ‘waterstanddaling’, • pag.17, bij punt 5: ‘vaarrechtbeheer’ moet zijn ‘vaarwegbeheer’, wordt het verslag van deze vergadering vastgesteld. Naar aanleiding van de notulen: De heer Damen verwijst naar het persbericht over de Voorjaarsnota. Hij zou het juist vinden daarin te vermelden dat de Voorjaarsnota is aangenomen met een bepaald aantal stemmen vóór en tegen en dat het dus niet om unanieme besluitvorming ging. De voorzitter is hier geen voorstander van als het gaat om persberichten die door de organisatie worden uitgestuurd. De heer Verweij is van mening dat, wanneer er door het algemeen bestuur een besluit wordt genomen, ook dat ene besluit naar buiten moet worden gebracht. De leden zijn daarnaast vrij om via eigen kanalen hun mening weer te geven.
248619
1
De aanwezigen gaan hiermee akkoord. De heer Reerink antwoordt op een eerder door de heer Ypma gestelde vraag of het AB gebonden is aan waterakkoorden die het college van D&H met de gemeenten worden aangegaan. Hij stelt dat het college die afspraken in principe wel kan maken maar daar, waar men het algemeen bestuur ergens aan bindt, met name financieel, moeten die afspraken aan het algemeen bestuur worden voorgelegd. b) Verkorte besluitenlijst vergadering 17 juni 2009 Het algemeen bestuur stemt hiermee in. c) Vaststelling concept-notulen vergadering 1 juli 2009 Het verslag van deze vergadering wordt vastgesteld. d) Actiepuntenlijst vanuit vergaderingen 17 juni/1 juli 2009 * Boek geschiedenis ‘Groot-Waterschap van Woerden’ Het boek is medio november gereed. * Notitie rekeningcommissie/rekenkamer Deze notitie is ambtelijk opgesteld en komt op 22 september a.s. in het dagelijks bestuur aan de orde. Daarna zal de notitie in een vergadering van het algemeen bestuur worden besproken. * Vraag van de heren Terpstra en Jansen inzake effecten variantenstudie slibverwerking Utrecht op aanpassing RWZI Zeist Beide A.B.-leden hebben op 30 juni jl. per mail een antwoord ontvangen. * De aandachtspunten van de fractie van Water Natuurlijk en de heer Glastra ten aanzien van de herziening nota Peilbesluiten Dit punt komt in de commissie SKK van 12 november 2009 aan de orde. * Bespreking problematiek veenweidegebied Dit ondewerp komt in de commissie SKK van 12 november 2009 aan de orde. * Bestuur informeren over samenwerkingsproject ‘Watersense’ van onder meer het waterschap Hunze en AA’s (verzoek de heer Damen) De informatie is op 30 juni jl. verzonden aan de leden van het algemeen bestuur. * Overzicht van onderzoeken in samenwerking met andere organisaties (verzoek de heer Damen) Hier van is een overzicht gemaakt, dat binnenkort naar de leden van het algemeen bestuur zal worden gezonden. * Toelichting gevoerd beleid jaarrekening 2008 Dit onderwerp is in op 9 juli jl. in de commissie SKK aan de orde geweest. * Jaarverslag Muskusrattenbestrijding (uitleg samenwerking PUT, AGV en VE) Dit jaarverslag is op 7 juli jl. in de commissie BMZ aan de orde geweest. Binnenkort ontvangen de leden van het algemeen bestuur het verslag over het tweede kwartaal. * Werkbezoek/themabijeenkomst commissie BMZ inzake RWZI Utrecht Een en ander wordt nader uitgewerkt. * Aangehouden motie PvdD aangaande ‘fauna in de calamiteitenbestrijdingsplannen’ (AB 17 junibespreking Burap) Op 30 juli jl. heeft het college een bericht hierover aan de leden van het algemeen bestuur gezonden. * Toezending rapport ‘Samen presteren we meer’ ten behoeve van de bespreking in de vergadering van 16 september 2009. Dit punt staat geagendeerd voor deze vergadering. 3. Ingekomen stukken en mededelingen De voorzitter beveelt de DVD ‘Werken aan Water’ die iedereen bij binnenkomst aantrof, van harte aan. a. Agenda bestuurlijke besluitvorming 2009/2010 De termijnagenda is op verzoek opgesteld. De voorzitter wijst er op dat veel van de onderwerpen die bij het derde kwartaal staan, bij het vierde kwartaal moeten worden ondergebracht. Het overzicht wordt aangevuld met de nota Visstandbeheer. Daarover zal op 16 oktober een informatieve bijeenkomst plaatsvinden, waarna het college een nieuwe nota zal uitbrengen. Die nota komt aan de orde in de commissie en vervolgens in het eerste kwartaal van 2010 in het algemeen bestuur. De heer De Beaufort mist in het overzicht, vierde kwartaal, de toegezegde notitie over het Grondbeleid.
248619
2
De heer Beugelink zegt toe dat het algemeen bestuur in het vierde kwartaal een voorlopige versie zal ontvangen. Besluitvorming zal later plaatsvinden. Het valt de heer Ypma op dat pas in het tweede kwartaal van 2010 de prioritering van de investeringsplanningen aan de orde komt. Dat is z.i. veel te laat. Op dat tijdstip is er al veel voor de komende vier jaar vastgelegd. Ook de voorzitter lijkt dit wat laat. Hij zal nagaan of versnelling mogelijk is. b. Voorlopig vergaderschema 2010 Het vergaderschema 2010 blijft een voorlopig karakter houden totdat het algemeen bestuur het eerste zittingsjaar heeft geëvalueerd. Het algemeen bestuur stemt in met dit voorlopige vergaderschema. c.
Verslag bijeenkomst met KvK d.d. 4 juni 2009 De heer Weierink zou dit agendapunt graag in de commissie BMZ bespreken. Er leven in zijn fractie vragen over de strekking van dit overleg en over hoe dit in de toekomst opgepakt gaat worden. De heer Ypma had het op prijs gesteld wanneer hij hierover eerder was geïnformeerd. De voorzitter licht toe hoe dit overleg met de Kamer van Koophandel tot stand is gekomen. Hij zegt toe daar in de commissie BMZ op terug te zullen komen. Mevrouw Balkema wijst erop dat de vergunningverlening van de indirecte lozingen naar de gemeenten gaat terwijl het waterschap deze taak bij voorkeur bij zichzelf houdt. Zijn hier al afspraken met de gemeenten over gemaakt? De heer Reerink zet uiteen dat afspraken met gemeenten met name via waterakkoorden worden gemaakt. Daar waar de wetgever de gemeente een taak of verantwoordelijkheid geeft, kan het waterschap dat niet zomaar overnemen. Dat is alleen op minnelijke basis mogelijk en daar moeten afspraken over worden gemaakt. De voorzitter wijst er op dat velen al met dit onderwerp bezig zijn. Het college van D&H probeert in overleg met gemeenten die kennis zodanig aan te wenden, dat die niet verloren gaat, en dat het waterschap controle houdt op wat er op de zuiveringen binnenkomt.
d. Brief aan provincie Utrecht inzake professionaliseringsaudit milieuhandhaving Het gaat hier om een brief aan gedeputeerde De Jong over een auditrapport waar De Stichtse Rijnlanden “niet slecht uitkomt”. Op voorstel van de voorzitter wordt besloten dit stuk te bespreken in de betreffende commissie. De heer Damen complimenteert het college met dit verhelderende stuk. De heer De Beaufort doet de suggestie na te gaan hoe er naast de formele communicatie per e-mail effectiever met boeren en pachters gecommuniceerd kan worden. Naar zijn mening is communicatie per email veel effectiever. e. Brieven aan staatssecretaris en RWS inzake erosie Lekoever Het college van D&H en de ambtenaren van Rijkswaterstaat vinden het onverantwoord nog langer te wachten op het besluit van de staatssecretaris ten aanzien van de aanpak van de erosie Lekoever. Het waterschap wil nu maatregelen treffen maar loopt hiermee wel een risico ten aanzien van de kosten van € 500.000, wanneer er over deze kwestie geen overeenstemming met de staatssecretaris wordt bereikt. De voorzitter vraagt of het algemeen bestuur zich in de lijn van het dagelijks bestuur kan vinden. Weliswaar is het een zaak die het algemeen bestuur als budgethouder aangaat, maar omdat men vóór 15 oktober klaar wil zijn, heeft het college voor deze aanpak gekozen. De heer Terpstra vraagt of hierover contact met de directie Water is geweest. De voorzitter antwoordt dat er nauw contact is geweest met Rijkswaterstaat maar overleg met de directie Water kwam niet van de grond. De heer De Beaufort vraagt hoe deze actie zich verhoudt tot de keur en hoe de juridische positie van het waterschap in deze is. De voorzitter benadrukt dat het buitendijks gebied betreft; dat wordt beheerd door Rijkswaterstaat. Het waterschap is echter verantwoordelijk voor het onderhoud en beheer van de dijk. Wanneer het zou gaan om het gebied binnen de keurzone van de dijk, dan zou het waterschap handelend kunnen optreden. De keur komt nu niet in beeld omdat het om buitendijks gebied gaat. De heer Damen vindt dat het college correct handelt, maar zou dit punt wel nader in de commissie BMZ willen bespreken. Zijn fractie heeft vragen over de wijze van financiering. De voorzitter zegt toe dit punt te agenderen voor commissie BMZ. Hierbij zullen de vragen van de heer De Beaufort worden meegenomen.
248619
3
f.
Jaarrekening 2008 Het algemeen bestuur ontving een actuele, door het bestuur vastgestelde, Jaarrekening 2008.
g. Briefwisseling HDSR – gemeente Bunnik (zie agendapunt 4) 4. Uitvoeringskrediet uitbreiding en renovatie RWZI Bunnik De heer Reerink heeft eerder toegezegd dat hij bij zowel projectbureau Salto als de gemeente Bunnik navraag over de uitbreiding en renovatie RWZI Bunnik zou doen. De stukken bleken door dezelfde ambtenaar behandeld te worden. De besluitvorming ligt met name bij de gemeente Bunnik. In eerste instantie kwam er alleen een ambtelijk reactie binnen. Afgelopen vrijdag heeft het college van D&H een gesprek gevoerd met de wethouder en een ambtenaar en alsnog de toezegging van de brief gekregen. Die brief is inmiddels ook ontvangen. Wat niet voorzien was door het waterschap is de aanleg van een tunnelbak. Daarentegen had de gemeente Bunnik niet voorzien dat daar een effluentleiding loopt, die moeilijk door een tunnel heen gaat. Verdere bestudering volgt nog, maar de gemeente Bunnik heeft gesteld dat het waterschap kan verbouwen, zonder dat dit later nadelige effecten zal opleveren. De heer Ypma heeft over dit voorstel een aantal vragen. Vrumona heeft destijds aangekondigd niet langer afvalwater voor deze RWZI beschikbaar te zullen stellen; het bedrijf wilde het afvalwater zelf gaan behandelen. Daaruit zijn onderhandelingen met Vrumona gevolgd. Spreker vraagt hoe de stand van zaken is en hoe hier in de toekomst mee om wordt gegaan, gelet op de capaciteitsberekening. Een tweede aspect is dat in dit voorstel niet wordt gesproken over rendementsverbetering als gevolg van de uitbreiding en renovatie van deze RWZI. Nu kan hij de toekomstige optimalisatie van deze RWZI voor de komende 20 tot 30 jaar niet goed beoordelen. Voorts betreurt hij het dat dit uitvoeringskrediet niet in de fasering wordt meegenomen en dus tot een kosten- en tariefsverhoging zal leiden; daar is zijn fractie op tegen. De heer Ypma kan wel instemmen met het uitvoeringskrediet maar ziet er niet de noodzaak van in om deze investering nu al te doen. De heer Terpstra vraagt hoe het mogelijk is dat er in eerste instantie kan worden volstaan met een melding en dat er nu een revisievergunning is vereist. Hij constateert dat er een voorstel wordt gedaan voor een extra investering voor energiezuinige compressoren van € 350.000. Dat levert volgens deze berekening een besparing op van € 23.000. De heer Terpstra stelt voor het bedrag van € 350.000 nu niet uit te geven maar te reserveren voor de toekomst. Eventueel kan in een tweede termijn nog worden gekozen voor de aanschaf van energiezuinige compressoren. De heer G.Jansen geeft aan dat zijn fractie bij de bespreking van dit voorstel in de commissie BMZ aandacht heeft gevraagd voor communicatie. De fractie gaat met het voorstel akkoord. De heer Damen sluit zich bij de vorige spreker aan. In het licht van de bezuinigingen wacht hij op het totaaloverzicht van de te verwachten kosten van de RZWI’s in het komende jaar. Dit overzicht is eerder al toegezegd. Mevrouw Hiemstra constateert op grond van de globale planning van de bestuurlijke besluitvorming dat in het vierde kwartaal het zuiveringsplan 2010-2022 aan bod komt. Zij vraagt of hier ook de ambities en de visie van het waterschap in worden beschreven rond innovatie, afkoppelen, duurzaamheid. De heer Reerink merkt op dat in voorliggend voorstel verschillende in de commissie gestelde vragen zijn beantwoord, met name over financiën en tarieven. Overigens is Vrumona niet afgehaakt; wel is er sprake van een afhaaksubsidie. Voorts stelt hij dat het rendement van de RWZI wordt verbeterd, o.a. op het gebied van energiegebruik en schoner effluent. De heer Ypma zou graag vernemen welk percentage er nu wordt gezuiverd. De heer Reerink heeft daar nu geen overzicht van maar wijst er op dat aan de normen wordt voldaan. Overigens had hij een dergelijke specifieke vraag graag eerder vernomen zodat hij die ter vergadering had kunnen beantwoorden. De voorzitter zegt toe dat de vraag van de heer Ypma alsnog zal worden beantwoord. De heer Ypma legt uit dat het hem gaat om de vraag in hoeverre de RWZI efficiënter gaat functioneren. De heer Reerink zegt toe dat die vraag in de commissie zal worden beantwoord.
248619
4
Spreker is overigens van mening dat er wel degelijk sprake is van fasering. Er is inmiddels een OAS uitgevoerd, tevens is er een afvalwaterakkoord gesloten en de capaciteit is opnieuw berekend. Op die wijze kan er aanzienlijk efficiënter worden gewerkt. Terugkomend op de vraag van de heer Terpstra, licht de heer Reerink toe dat, zolang Vrumona het afvalwater beschikbaar blijft stellen, er kan worden volstaan met een melding. Er hoeft dan niet opnieuw een vergunning te worden verleend. Op de tweede vraag van de heer Terpstra over het nu niet investeren maar reserveren van de € 350.000, antwoordt de heer Reerink dat dan niet zou worden gewerkt op de wijze die in het waterschap is afgesproken, nl. zoveel mogelijk duurzaam met zo weinig mogelijk gebruik van elektriciteit. De uitgaven voor de energiezuinige compressoren zijn voorzien in het gehele pakket. Daar is dekking voor. De berekeningen tonen aan dat deze investering in maximaal 15 jaar zullen worden terugverdiend. De heer Damen vraagt naar een overzicht van de fasering. De heer Reerink zegt toe dat dit stuk bij de begroting zal worden gevoegd. Daarnaast is het college met enkele beleidsnota’s bezig, die pas na de begrotingsbehandeling aan de orde zullen komen. Voorts zegt de heer Reerink mevrouw Hiemstra in het vierde kwartaal een zuiveringsplan en slibstrategie toe voor alle zuiveringen, waarin de visie en de ambities van het waterschap zijn opgenomen. De tweede termijn De heer Ypma komt terug op de fasering. In de notitie wordt gesproken over een investeringsomvang van € 25 miljoen, doch wat spreker bedoelt is een investeringsomvang voor de RWZI’s van € 10 tot € 12 miljoen per jaar. Daarmee kan grote invloed worden uitgeoefend op de tarievenstructuur. De capaciteit en de werking van de RZWI’s is zodanig dat dit goed kan. De heer Verweij wijst er op dat, wanneer het algemeen bestuur instemt met voorliggend voorstel, er straks in de besluitenlijst zal staan dat is ingestemd met het genoemde krediet. Het lijkt hem scherper om te formuleren dat het algemeen bestuur instemt met de plus variant onder de aangegeven condities. De voorzitter is van mening dat het besluit door een dergelijke toevoeging daar niet helderder van wordt. Mevrouw Hiemstra zou graag een overzicht ontvangen van de afhaaksubsidies. De heer Reerink wijst er op dat de heer Ypma een algemene discussie over fasering voert. Hij stelt voor zich nu te beperken tot de voorgestelde investeringen in de RWZI Bunnik. Op de vraag van de heer Verweij antwoordt de heer Reerink dat voorliggend voorstel ook de plus variant bevat. Indien het algemeen bestuur voorliggend besluit neemt, dan wordt het volledige pakket aangenomen, tenzij daarin alsnog wijzigingen worden aangebracht. De heer Reerink zegt mevrouw Hiemstra een notitie of memo toe over het beleid rond de afhaaksubsidies. Gehoord de beraadslagingen, constateert de voorzitter dat het algemeen bestuur besluit tot uitbreiding en renovatie van de RZWI Bunnik en hiervoor een uitvoeringskrediet van € 7.950.000,- beschikbaar stelt. Daarbij tekent hij aan dat de categorie Bedrijven ook met voorliggend voorstel kan instemmen mits het in het faseringsplan wordt opgenomen. 5. Evaluatie verkiezingen 2008 De Stichtse Rijnlanden Mevrouw Balkema informeert naar de aard van de ingediende officiële klachten die op pagina 5 worden genoemd. Zij mist informatie over de oorzaak van het grote aandeel ongeldige stemmen. In de evaluatie staat meerdere keren beschreven dat profilering van partijen is gewenst, maar er ontbreekt een aanbeveling voor de toekomst. Zij vraagt of die in het stuk kan worden opgenomen, bijvoorbeeld door het instellen van een klankbordgroep door de partijen voor de volgende verkiezingen. Zij vraagt naar de permanente campagne voor de waterschappen en ziet die graag in een aanbeveling terug. Er is veel gesproken over permanente communicatie en zichtbaarheid van de waterschappen. Zij zou die door de jaren heen graag zien terugkomen. De heer Damen complimenteert het waterschap met de bijdrage in de verkiezingsperiode. Hij stemt in met het punt over communicatie. Er moet een permanente campagne komen met een permanente zichtbaarheid van ons waterschap. Hij vraagt hoe het college omgaat met de resultaten uit de evaluatie gelet op zijn aanname dat de volgende verkiezingen anders zullen worden georganiseerd.
248619
5
Ook de heer Van Leeuwen is de medewerkers eveneens erkentelijk voor de goede ondersteuning tijdens de verkiezingen. Toch is hij van mening dat ons waterschap te weinig actief geweest om de onduidelijkheid met betrekking tot de stemformulieren te verhelpen. In voorkomende gevallen is een actievere rol van het waterschap noodzakelijk. De heer G. Jansen neemt aan dat de ideeën over een permanente campagne terug te zien zijn in het communicatieplan waar aan wordt gewerkt. De heer Van der Steeg onderschrijft de complimenten voor de ambtelijke ondersteuning. Zijn fractie is echter niet tevreden over het functioneren van Kieskompas. Op het congres hebben de fracties tot twee maal toe de mogelijkheid gekregen om bij te dragen aan het formuleren van stellingen en de keuze van stellingen. Hier was weinig van terug te zien nadat het door Kieskompas was geredigeerd. Op deze manier is geen maatwerk geleverd naar de verschillende waterschappen toe. De voorzitter zegt mevrouw Balkema toe dat hij haar zal informeren over de inhoud van de klachten. Over de oorzaak van de ongeldige stemmen zegt hij het volgende: men was nooit met dit systeem in zee gegaan als tevoren duidelijk was geweest, dat het wel erg onhandig is om een op de envelop vermelde leeftijd te koppelen aan het invullen van het formulier. Zonder envelop was bij echtparen niet te achterhalen van wie welk formulier was. De keuze hiervoor kwam echter voort uit het feit dat werd verwacht dat via internet gestemd zou worden. Dit zal nooit meer op deze wijze gebeuren. Tegen de tijd dat er nieuwe verkiezingen komen en ook bekend is in welke vorm, zal het college van D&H eerst met het algemeen bestuur in gesprek gaan over de voorbereiding van de verkiezingen en over de eventuele nieuwe lijsten die zich melden. In dat kader zal dan ook gesproken worden over de profilering van de politieke partijen. Het is mogelijk dat hiervoor geld wordt uitgetrokken uit de algemene middelen, dat zal het algemeen bestuur dan moeten besluiten. Profilering van politieke partijen acht de voorzitter gewenst. Dit kan onderdeel uitmaken van de lijst met verbeteringen en aanbevelingen. Er komt inderdaad een communicatieplan; dit wordt binnenkort aan het algemeen bestuur voorgelegd. Dan zal ook over de profilering van het waterschap worden gesproken. Het punt van de permanente campagne wil de voorzitter graag bij die discussie betrekken. In de begroting zullen hiervoor middelen beschikbaar worden gesteld. De complimenten voor de ambtelijke ondersteuning bij de verkiezingen zal spreker graag overbrengen. Voor ligt een evaluatie die uitgaat van de verkiezingen zoals die nu in de wet staan. Het gegeven dat het mogelijk anders moet, komt in Unieverband ruim aan de orde. De staatssecretaris heeft dit punt vooruitgeschoven. Spreker zal het algemeen bestuur consulteren op het moment dat de discussie weer speelt. De tweede termijn De heer Damen vindt het van belang om als één bestuur te strijden voor het bestaansrecht van de waterschappen. Hij heeft vernomen dat er in kringen van de PvdA en het CDA geluiden gaan tot opheffing van de waterschappen. Het is van belang de sterke punten uit de evaluatie mee te nemen naar de Unie van Waterschappen, om daarmee nog eens te bekrachtigen dat de waterschappen wel degelijk bestaansrecht hebben. De voorzitter wil uitdragen dat verkiezingen waardevol en noodzakelijk zijn, juist wanneer er belasting moet worden opgelegd. Dat moet door een gekozen bestuur worden gedaan. Volgens de voorzitter is er veel gedaan om ongeldige stemmen te voorkomen en de onduidelijkheid over het stembiljet weg te nemen. Hier kon echter niet over worden gecommuniceerd: mensen maken de envelop open en gooien die weg. Over Kieskompas heeft de voorzitter meer negatieve geluiden gehoord. Het is met twaalf partijen altijd moeilijk om te bepalen wat nu de vragen zijn waar het over moet gaan. De heer Van der Steeg benadrukt dat partijen het tijdens het congres eens waren over de stellingen die in Kieskompas terecht moesten komen. Na het redigeren van Kieskompas bleken er afgewezen stellingen terug te komen in Kieskompas terwijl geformuleerde stellingen achterwege bleven. De heren Terpstra en A. Janssen sluiten zich bij deze opmerking aan. De voorzitter zal dit punt meenemen. Gehoord de beraadslagingen, constateert de voorzitter dat het algemeen bestuur het volgende besluit, met daarbij de toevoeging dat het waterschap zich goed moet oriënteren op de profilering van de politieke partijen:
248619
6
1. Bijgaande rapportage “Evaluatie waterschapsverkiezingen 2008 Hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden” voor kennisgeving aan te nemen; 2. de geconstateerde verbeterpunten te betrekken bij de besluitvorming omtrent de voorbereiding van de volgende waterschapsverkiezingen. 6. Archiefverordening De Stichtse Rijnlanden 2009 De voorzitter constateert dat het algemeen bestuur besluit de Archiefverordening Hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden 2009 vast te stellen. 7. Peilbesluit Rijnenburg 2009 De heer Verheul laat weten dat zijn fractie instemt met het voorstel. Hij is echter geschrokken van de weerstand die dit voorstel oproept in Rijnenburg. Dit punt sluimert al acht jaar en ook dit knaagt aan het imago van het waterschap. Hij vraagt het college om een tijdschema voor de oplossing en om een overzicht van de problemen en de oplossingsrichting. Hij hoopt dat dit onderdeel met de hoogste prioriteit en voortvarendheid wordt opgepakt. De heer Damen sluit zich hierbij aan. Hij vraagt in hoeverre het bestuur met dit voorstel preludeert op de woningbouwontwikkelingen in Rijnenburg. De heer Verweij wijst erop, dat de inspraak over dit peilbesluit twee jaar geleden heeft plaatsgevonden. Hij acht het risico aanwezig dat dit peilbesluit op procedurele gronden toch ergens spaak loopt bij de provincie. Hij pleit voor een heldere tekst voor peilbesluiten, goed afgestemd met beide provincies. In de teksten die hier liggen staan vage formuleringen en zaken waarover toch nog gediscussieerd kan worden. Dat wil de heer Verweij voorkomen. Met het peilbesluit dat er ligt gaat zijn fractie akkoord. Spreker benadrukt dat de tekst die wordt opgesteld wel een goede moet zijn. In deze tabel staat bijvoorbeeld ‘streefpeilen’ maar die worden echter in de verordening van de provincie toegestaan voor gebieden waar geen peilbesluiten voor opgesteld hoeven te worden. Het woord ‘streefpeilen’ hoort dan ook niet in deze verordening thuis. Mevrouw Lukács sluit zich aan bij de heer Verweij in de wens om te voorzien in een standaard tekst voor peilbesluiten. Wellicht dat hier in de komende nota Peilbesluiten aandacht aan kan worden besteed. De heer Van den Hoeven verwijst naar peilvak 5.58- 5.48; dat betreft veengrond. In het voorstel staat dat er later misschien met onderbemaling gewerkt mag worden. Nu is er 40 cm toegestaan maar spreker vermoedt dat er veehouders zijn die toch naar 60 cm willen. Hij pleit ervoor die mogelijkheid open te houden. Hij constateert dat er in peilvak 5.53.-5.55 waterberging is gecreëerd. Spreker gaat ervan uit dat de waterberging ook blijft staan, wanneer projectontwikkelaars woningbouw gaan realiseren. De heer Glastra sluit aan bij de woorden van de heer Verweij en dringt aan op een meer transparante werkwijze. Er is een praktijk, er is een streefpeil, maar nu worden weer praktijkpeilen geformaliseerd. Het waterschap moet vanuit een methodiek werken die consequent wordt toegepast. Zo kan veel ruis worden voorkomen. Mevrouw Balkema kan instemmen met dit voorstel. Zij sluit zich aan bij het CDA. Zij vraagt zich af of de insprekers nu tevreden zijn met de procedure en wil graag weten op welke termijn dit punt wordt afgerond door het waterschap. Zij sluit zich aan bij de VVD en vraagt zich af hoe dit peilbesluit spoort met de toekomstige ontwikkelingen rondom Rijnenburg. De heer Ypma wijst op de afspraak dat de oude referentiepeilen altijd in het peilbesluit meegenomen zouden worden, zodat peilen die veranderen, direct zichtbaar zijn voor belanghebbenden. Spreker constateert dat de referentiepeilen nu in de toelichting zijn opgenomen. Hij vraagt of dit de standaard werkwijze wordt. De heer Miltenburg is eveneens van mening dat de procedure voor de toekomst helder, transparanter en eenduidig moet worden. In de toekomst moeten peilbesluiten op een betere en snellere wijze verlopen dan hier het geval was. Het gaat hier om een langlopende kwestie. In twee peilgebieden was men niet tevreden. In de commissie is toegezegd dat, zodra dit peilbesluit door het algemeen bestuur is vastgesteld, het college voortvarend te werk zal gaan om een partiële herziening van de peilbesluiten in die twee peilgebieden mogelijk te maken. Het college achtte het correct om deze vergadering af te wachten voordat men naar buiten treedt. De concept-
248619
7
brieven zijn bijna klaar en binnenkort worden de belanghebbenden in die twee peilgebieden uitgenodigd voor een informatieavond waar o.a. de bestaande wensen worden geregistreerd. In het voorstel staat ook dat geprobeerd zal worden een en ander in de eerste helft van 2010 af te ronden. De heer Verheul vroeg om een tijdsschema. Dat zal worden opgesteld. Het gaat hier wel om een wettelijke procedure waarbij richtlijnen moeten worden gevolgd en bezwarenprocedures in acht moeten worden genomen. Dit kan vertraging tot gevolg hebben. In die zin kan het algemeen bestuur de einddatum niet garanderen. De heer Miltenburg kan nog geen oplossingsrichting aanbieden. Dat wordt eerst met de ingelanden besproken, zij komen misschien ook met ideeën. Dat alles moet resulteren in een voorstel. Het is correct dat dit eerst wordt gecommuniceerd met de ingelanden. Te zijner tijd komt hierover een voorstel naar de commissie. Nu vooruitlopen op mogelijke oplossingsrichtingen is nattevingerwerk en zou onterechte verwachtingen kunnen wekken. Het college van D&H houdt geen rekening met de nieuwbouwplannen in Rijnenburg. Op het moment dat de nieuwbouwplannen concreet worden, komt er een partiële herziening van het peilbesluit in dat gebied. Daarin wordt de wateropgave, die bij toekomstige nieuwbouw aan de orde is, meegenomen. Voorliggend peilbesluit is vastgesteld voor het huidige gebruik en niet voor het toekomstige gebruik. De heer Damen vindt het vreemd dat het college op geen enkele wijze rekening houdt met toekomstige woningbouw in Rijnenburg. Dat kan ertoe leiden dat besluiten later weer moeten worden teruggedraaid. Het gebied wil graag weten waar het aan toe is. De heer Miltenburg zegt dat er in het gebied, waar in de toekomst woningbouw gepland is, door het waterschap geen grote investeringen worden gedaan. Uitsluitend wordt er in onderhoud voorzien. De heer Damen constateert dat het dagelijks bestuur daarmee wél preludeert op woningbouw. Dat wordt in die zin door de heer Miltenburg bevestigd. De heer Woittiez komt terug op de insprekers. Op een bepaald moment neemt het bestuur een besluit. Hij vraagt of dat het besluit is dat uiteindelijk uitgevoerd wordt of dat iets uitgevoerd gaat worden op basis van de opmerkingen van de insprekers. Als dat laatste het geval is, komt spreker bij het vraagstuk: hoe werkt het in de democratie? De heer Miltenburg stelt dat door het algemeen bestuur beslissingen worden genomen over het peilbesluit, vervolgens wordt dat aan de provincie Utrecht ter goedkeuring voorgelegd. Het algemeen bestuur neemt het besluit, maar voordat men met een voorstel komt, worden eerst uitgebreid de mensen in het gebied gehoord. Voor onderbemaling zijn er bv. duidelijke richtlijnen over de maximale drooglegging. Ook zijn er richtlijnen en strakke kaders vanuit de provincie meegegeven over wat maximaal in een gebied met onderbemaling geregeld wordt. Het zou wat hem betreft niet goed zijn wanneer het bestuur vanuit de ivoren toren gaat dicteren hoe een peilbesluit wordt opgesteld, zonder daarover eerst zorgvuldig te communiceren met het gebied. Daarover is juist de laatste jaren zoveel beroering geweest. Dat moet nu voorkomen worden. Mevrouw Hiemstra vraagt zich af of het college van D&H al een pro-actieve visie heeft op wat er met het gebied moet gebeuren, o.a. met de wateropgave. Volgens de heer Verheul speelt hier, behalve het communicatieprobleem, het probleem van het peil. Daar zal het college, wil dat goed onderbouwd worden, nog wat extra moeite voor moeten doen, in de vorm van onder meer hoogtemetingen. Dat kan in een tijdschema worden opgenomen zodat het algemeen bestuur een vrij concreet tijdschema voor ogen krijgt. Hij vraagt hier expliciet om. Gezien de langdurige voorgeschiedenis, is hij van mening dat het waterschap het aan dit gebied verplicht is de kwestie snel af te handelen. Mevrouw Lukács komt terug op de informatieavond voor de ingelanden van de peilvakken, waar dit peilbesluit zou moeten worden herzien. Zij vraagt of het gebruikelijk is om bestuursleden uit te nodigen voor een dergelijke informatieavond. De voorzitter wijst er op dat het gebied dat nu wordt besproken aanzienlijk groter is dan het gebied van de woonwijk Rijnenburg. Ons waterschap heeft geparticipeerd in het klimaatatelier, dat heeft een product opgeleverd waarin allerlei wateropgaves verwerkt zijn. In die visievorming participeert de Stichtse Rijnlanden actief. Op de actielijst zal worden gezet dat in brainstormende zin met het algemeen bestuur zal worden gesproken over wat er nu aan materiaal op tafel ligt.
248619
8
De heer Miltenburg reageert op de bijdrage van de heer Verheul. Op dit moment doet men voorwerk omdat er een nieuwe hoogtemeting is geweest in 2008 en het huidige peilbesluit is uitgegaan van een eerdere hoogtemeting. Bij de twee peilmetingen gaat men nu uit van de meting van 2008. Hier wordt dus van de meest recente gegevens uitgegaan, om zo een goed voorstel te maken volgens de normen zoals die in het waterschap gelden. Spreker gaat ervan uit dat leden van het algemeen bestuur welkom zijn op de informatieavond. De heer Woittiez vraagt of het algemeen bestuur hier een besluit vaststelt. Besluiten worden hier met democratisch gezag genomen. Die dienen uitgevoerd te worden of de heer Miltenburg moet aangeven dat men nog niet zover is en dan moet hij het algemeen bestuur adviseren om niet te besluiten. De heer Miltenburg geeft aan dat dit een peilbesluit is met een heel lange procedure. Het is in de vorige bestuursperiode een keer aangehouden. Toen is het voorstel weer in de commissie behandeld, met als conclusie dat het peilbesluit vastgesteld kon worden. Dat betekent dat er dan voor het hele grote gebied een juridisch kader ligt. Op dit moment is dat nog niet het geval. In de praktijk gaat er bij het vaststellen van het peilbesluit niets veranderen. Het voorstel is voorliggend peilbesluit vast te stellen en hierin is de toezegging verwerkt dat het college voor twee vakken zal overgaan tot een partiële herziening van het peilbesluit. Dat is een nieuwe procedure die nu op democratische wijze in het waterschap aan de orde is. Gehoord de beraadslagingen, constateert de voorzitter dat het algemeen bestuur met de volgende besluiten instemt: 1. 2. 3. 4.
Het Peilbesluit Bijleveld-Heijcop (1989) in te trekken; de inspraaknota voor Peilbesluit Rijnenburg 2009 vast te stellen; het Peilbesluit Rijnenburg 2009 vast te stellen; het Peilbesluit Rijnenburg 2009 ter goedkeuring aan te bieden aan Gedeputeerde Staten van de provincie Utrecht.
8. Verantwoordingsdocument Cross Border Lease De heer De Beaufort is verheugd over de uitkomst. De heer Ypma wijst er op dat in het stuk wordt aangegeven, dat de vergoeding van AIG grotendeels is gebruikt voor betaling van de RABO-bank en andere adviseurs. Hij vraagt of er dienaangaande een volledige staat van kosten kan worden opgesteld. De heer Ypma feliciteert het dagelijks bestuur met dit mooie eindbedrag. De heer Miltenburg zet uiteen dat dit voorstel positief uitwerkt voor het waterschap. Het grote voordeel is dat men zo gemakkelijk afkomt van een constructie die in 1998 weliswaar volledig transparant en legaal tot stand is gekomen, maar waar men nu toch wat bedenkingen bij heeft. Het waterschap is weer baas over eigen zuiveringen en houdt daar geld aan over. Inderdaad is de netto vergoeding die uit Amerika is ontvangen, grotendeels opgegaan aan adviseurs en advocaten. Het college had al eerder gemeld dat die niet goedkoop zijn. Toen voorzag het college ook dat de adviseurs in Nederland door het waterschap betaald moesten worden. De kosten daarvan kunnen worden geneutraliseerd met een besparing in de toekomst. Er is een kredietfaciliteit bij de Waterschapsbank afgesloten. Daar heeft ons waterschap een fors bedrag van terug gekregen. De somma van die twee acties resulteert in een bedrag van € 346.900,- netto dat reeds op de bankrekening staat. Het voorstel is dan ook om dat bedrag toe te voegen aan de reserve Zuiveringsbeheer. Er zal nog een aandeelhoudersvergadering worden gehouden maar dat betreft een formaliteit. Gehoord de beraadslagingen, constateert de voorzitter dat het algemeen bestuur besluit: 1. kennis te nemen van de opgestelde eindverantwoording inzake de beëindiging van de Cross Border Lease transactie; 2. het eenmalige voordeel ten bedrage van € 346.900,- te doteren aan de algemene reserve (categorie: zuiveringsheffing/verontreinigingsheffing). 9. Gedachtewisseling over het rapport ‘Samen presteren we meer, bouwen aan een nieuwe verenigingsstructuur’ van de commissie Organisatie en Werking Unie van Waterschappen De voorzitter deelt mee dat de leden van het college van D&H unaniem waren in hun mening over dit rapport. Daarom besloot het college dit standpunt geheel vrijblijvend aan het algemeen bestuur voor te leggen. De
248619
9
mening van het algemeen bestuur wordt meegenomen in de gremia waar dit voorstel nog aan de orde zal komen. De heer Damen meldt dat dit stuk uitvoerig in zijn fractie, in de landelijke VVD en de ledenkring van de VVD is besproken. De algemene gedachte was: komt dit stuk niet te vroeg, immers, er staat de waterschappen nog het één en ander te wachten. Spreker heeft de bijeenkomst bijgewoond over de rol van de Unie van Waterschappen. Wat het college hier verwoordt, is op zich duidelijk, maar wel gezien in het licht van wat er in de toekomst met de waterschappen staat te gebeuren. Zijn fractie is er groot voorstander van verdere politisering te voorkomen. De fractie vraagt het college om, als dagelijks bestuurslid en als dijkgraaf, tijdig in de commissies mee te delen welke zaken aan de orde zijn in de Unie van Waterschapen, zodat het waterschap op transparante wijze als één bestuur hierover met elkaar van gedachten kan wisselen en het college adviezen kan meegeven voor de bespreking van het rapport in de Unie van Waterschappen. Zijn fractie meent dat de adviescommissie een advies geeft maar geen besluit neemt. Men gaat akkoord met hoe het is verwoord. Het is de taak van het college om te voorkomen dat er een scheiding ontstaat tussen coalitie, oppositie en algemeen bestuursleden. In die zin is tijdige informatie richting algemeen bestuur van groot belang. Twee maal per jaar dient met de leden van het algemeen bestuur te worden gesproken over belangrijke beleidsuitgangspunten voor de komende jaren. Een soort ledenraad is een prima idee. Spreker wil niet naar een constructie als een IPO of een VNG, want dan vervalt men weer in politieke discussies. Wat het college heeft geformuleerd snijdt hout, maar de VVD-fractie wil toch graag nader discussiëren over de toekomst van het waterschap. De voorzitter vraagt naar de mening van de A.B.-leden over de in het stuk geformuleerde vraag of een voorzitter van de Unie al dan niet van buiten de waterschappen moet komen. De heer Damen vindt een voorzitter van buiten de Unie wel van belang omdat het transparantie bevordert en “verpolitisering” vermindert, anderzijds vraagt spreker zich af wat er over blijft van de taak van de dijkgraaf, die een essentiële rol heeft. De voorzitter meent dat de overwegingen van het college van D&H de dijkgraaf meer kansen biedt op een goede rol dan het rapport Doornbos. Mevrouw De Bont zegt in reactie op de opmerking van de heer Damen dat dit rapport juist wel op dit moment moet worden besproken. Het waterschap moet alert zijn. Er wordt een aantal taken onderscheiden dat de Unie van Waterschappen in de toekomst tot haar taken rekent. Daartoe behoort de lobby en dan lijkt haar dit het juiste moment. Het gaat nu over de samenwerkingsstructuur en de organisatie hiervan. Haar fractie zich kan vinden in wat het college stelt. Ook zij wil geen quotum, dat kan het waterschap zelf wel bepalen. Als het algemeen bestuur van mening is dat het democratische gehalte hoger zou moeten zijn, dan kiest men voor leden van het dagelijks bestuur. Zegt het algemeen bestuur dat de benoemde bestuurders het kunnen, dan doet men dat. De formulering van het college geeft voldoende ruimte aan het bestuur en aan het democratische gehalte binnen de Unie van Waterschappen. Dit is naar haar mening nu toch “een eliteclub”. Sommige waterschappen zeggen het één, maar doen het ander. Mevrouw De Bont vindt dit bijzonder kwalijk. Met het vooruitschuiven van de leden van dagelijks bestuur is daar minder risico op. Spreekster vindt het aantrekken van een voorzitter van buiten een leuk voorstel. Het kan nodig zijn om daar een beeldbepalend iemand neer te zetten. Het gaat om een termijn van drie jaar. Zij sluit niets uit. Wel wijst haar fractie erop dat de waterschappen zich niet op kosten moeten jagen bij het optuigen van de Unie van Waterschappen. Altijd moet nut en noodzaak van het optuigen van de samenwerking voor ogen worden houden. De heer G.Jansen refereert aan de aanleiding voor de discussie: vergroting van de slagvaardigheid en de kracht van de gezamenlijke waterschappen. Tegen dit kader wil spreker alles afwegen. De voorstellen die zijn gedaan, zijn herkenbaar voor zijn fractie en hij ondersteunt die. Er zitten enkele fundamentele punten in, bijvoorbeeld Uniecommissies die besluitvormend kunnen worden. Dat betekent nogal wat, ook voor de mandatering van de leden van die commissies. Het stelt eisen aan de geografische spreiding bij de invulling van die commissie. Maar het stelt ook eisen aan de waterschappen zelf, in de manier waarop men leden van het dagelijks bestuur met mandaat laat opereren. Spreker zou in een tijdsbalk willen zien wat het voor het waterschapsbestuur en commissies betekent wanneer in een Uniecommissie iets besproken gaat worden. Misschien moet al vier of vijf maanden tevoren iemand met mandaat iets worden meegegeven. Sluit dat dan wel aan op de noodzakelijke slagkracht, het kernpunt waar het hier om gaat? Het voorstel bevat enkele aantrekkelijke punten om de slagkracht en het gezicht van de Waterschappen, ook via de Unie, sterker neer te zetten, met autonomie van de waterschappen zelf. Bij het idee om een voorzitter van buiten te zoeken, een landelijk boegbeeld, kan zijn fractie zich gezien de discussies die gaan komen alles voorstellen.
248619
10
De heer Ypma meent dat in de commissievergaderingen een vertegenwoordiging zou moeten zijn zowel op het gebied van deskundigheid als voor draagvlak. Een gremium, bestaande uit voorzitter en leden van het dagelijks bestuur, zou tot een draagvlak leiden waarin een aantal belangengroepen worden gemist, omdat over het algemeen de grote partijen in het dagelijks bestuur vertegenwoordigd zijn. De andere partijen kunnen echter ook een belangrijke bijdrage hebben in discussies ten aanzien van standpuntbepaling. Mevrouw De Bont vraagt waarop de heer Ypma het baseert dat geluiden van kleinere belangengroeperingen, zoals ze bijvoorbeeld ook in dit bestuur naar voren worden gebracht, niet meegenomen zouden worden. Wanneer zij lid van het dagelijks bestuur zou zijn en naar de Unie van Waterschappen zou gaan, en een bepaald geluid niet zou meenemen, dan zou de heer Ypma haar daar op mogen aanspreken. De heer Ypma meent dat wanneer de gremia uit gelijkgestemden bestaan, de discussies altijd eenvormiger en minder genuanceerd worden. Men zou bv. kunnen nagaan hoe de colleges van D&H over de 26 waterschappen zijn samengesteld. Als die allemaal hetzelfde beeld geven, pleit de heer Ypma ervoor hier nog eens naar te kijken. Hij vraagt of het ook op basis van deskundigheid zal zijn. De voorzitter legt uit dat deskundigheid geen rol speelt bij de gewone commissies van advies van de Unie. Daar gaat het om de afvaardiging van de waterschappen naar de commissies. De deskundigheid speelt wel een rol bij de ambtelijke voorportalen. Daarover zegt het college dat deskundigheid het uitgangspunt is, maar het kan niet zo zijn dat dertien deskundige ambtenaren een advies opstellen, bijvoorbeeld over de zoetwatervoorziening van West-Nederland, en dat het waterschap hier niet ambtelijk bij betrokken is. Bij elk onderwerp moet er goed op worden gelet dat een waterschap op het juiste moment een ambtelijke inbreng kan leveren. De heer De Beaufort citeert: ‘de Uniecommissies worden dan samengesteld uit voorzitters en gekozen leden van het dagelijks bestuur’. Leden van het dagelijks bestuur worden gekozen, dus dit woord is hier overbodig. Of hier zou moeten staan dat een dagelijks bestuurslid uit de geborgde zetels niet mee mag doen. Daar zou hij zich uiteraard tegen willen verzetten. De voorzitter antwoordt dat er van wordt uitgegaan dat ook de heer Van der Maat als gekozen bestuurder aan het werk is. Bovendien is de heer De Beaufort uit eigen kring ook min of meer gekozen. De heer De Beaufort komt terug op het punt dat de heer Jansen aangaf over het mandaat, dit kan een risico zijn. Maar wanneer op de voorgestelde manier wordt gewerkt, dan worden een algemeen en een dagelijks bestuur van een waterschap gedwongen meer pro-actief agendazettend te denken, om dergelijke situaties te voorkomen. De heer Van der Steeg kan zich vinden in de bedenkingen die de heer Ypma naar voren bracht. In alle voorgestelde samenwerkingsstructuren zie hij weinig garantie dat fracties die niet in het dagelijks bestuur zijn vertegenwoordigd ook hun geluid kunnen laten horen binnen de Unie. Het enige gremium dat spreker tegenkomt is de algemene ledenvergaderingen zoals de commissie Doornbos die voorstelt. Maar dat is een wel erg massale bijeenkomst. Spreker concludeert uit de opmerking van mevrouw De Bont dat het CDA genegen is om het geluid van de PvdD mee te nemen naar de Unie. De heer Verweij sluit aan bij de vorige spreker. De slagkracht van de Unie ligt in een goede afstemming met de 26 waterschappen, waarbij de waterschappen heel heldere standpunten moeten innemen die de Unie kan bundelen en in Den Haag kan presenteren. De kunst is de onderlinge communicatie goed te regelen en niet zozeer de afvaardigingstructuur. Wanneer de Unie in de huidige of toekomstige situatie iets zegt, maakt dat geen indruk. Het maakt wel indruk wanneer alle waterschappen gezamenlijk een besluit presenteren. Als het gaat om de bestuurlijke legitimatie dan begrijpt spreker dat er allerlei gekozen constructies worden vermeld. Wanneer men echt wil kiezen, moet ervoor worden gezorgd dat alle geledingen vertegenwoordigd zijn. In het stuk staat genoemd: ‘geografische spreiding als politieke landkaart’. Als een kiesstructuur wordt voorgesteld waarbij de leden van de commissies en het bestuur worden benoemd en men doet dat via de voorgestelde getrapte wijze, dan is het per definitie geen afspiegeling meer van de politieke landkaart. De heer Damen reageert op de opmerking van mevrouw De Bont door uit te leggen dat zijn pleidooi voor uitstel beslist niet impliceert dat zijn fractie het belang van de Unie van Waterschappen niet inziet. Hij is het met haar eens dat de komende maanden alle krachten moeten worden gebundeld om een goede lobby in te zetten.
248619
11
Mevrouw De Bont geeft aan dat zij de opmerking van de heer Damen niet verkeerd begreep maar enkel een toevoeging gaf aan zijn betoog. De heer Van Leeuwen kan zich in grote lijnen vinden in hetgeen de heer Damen verwoordde. Het is van belang te volgen wat er wordt gedaan in de Unie van Waterschappen. Het algemeen bestuur moet daarbij aanhaken en een gremium als fractievoorzitters zou kunnen worden gebruikt om de slagkracht te vergroten en de draagkracht te behouden. Spreker heeft op zich geen bezwaar tegen een voorzitter van buiten. Echter, wanneer het om de externe profilering gaat, dan moet dit iemand zijn die kennis van zaken heeft. Wat dat betreft adviseert de heer Van Leeuwen om geen voorzitter van buiten aan te trekken. Mevrouw Balkema vindt het een goed stuk. Het is een goede zaak om de Unie van Waterschappen wat slagvaardiger te maken en vooral de besluitvormende commissies kunnen daaraan bijdragen. Dan neemt immers het belang van die commissies toe en moeten de bestuursleden ook meer betrokken zijn. Zij sluit aan bij de fractie van Water Natuurlijk met de opmerking dat die slagkracht ook inderdaad behouden moet worden. De heer Verweij vraagt welke bevoegdheden het algemeen bestuur weggeeft als er besluitvormende commissies zouden komen. De voorzitter zet uiteen dat hij twee jaar lang commissie- en ledenvergaderingen van de Unie heeft meegemaakt. In de bestuurlijke overleggen wordt redelijk geopereerd door de leden van het dagelijks bestuur van de Unie, echter, het functioneren van de ledenvergadering laat te wensen over. Men wordt het moeilijk eens met elkaar en dat is te begrijpen: de belangen van een waterschap op de Veluwe zijn volstrekt anders dan die van een waterschap in Zeeland. Ook zijn er onderwerpen waar veel verschillende meningen over bestaan. In dat opzicht was de behandeling van het rapport van de commissie Vellinga een dieptepunt. Er is dus noodzaak tot verandering. De voorzitter zet vervolgens uiteen dat het college van D&H een eensluidend standpunt innam over het rapport Doornbos en dat heeft geleid tot voorliggende notitie. Gezien de inbreng van de fracties, komt de voorzitter tot de conclusie dat dit rapport kan worden ingebracht als zijnde een rapport dat de gevoelens van het algemeen bestuur redelijk weergeeft. Er wordt nu geen nieuwe directeur gezocht maar een nieuwe voorzitter. De voorzitter geeft vervolgens antwoord op de vraag wat nu precies de status van een adviescommissie is. Het college van D&H is van mening dat over grote onderwerpen niet op commissieniveau besloten moet worden. Standpuntbepaling dient in een algemeen bestuur plaats te vinden. Er zijn mensen die vinden dat commissies moeten adviseren en er zijn er ook die vinden dat besluitvorming wel kan. De formulering is zo dat het in feite gaat om een besluitvormend karakter, maar door een ‘noodremprocedure’ te gebruiken laat men zien, dat de eenheid van de Unie uiteindelijk wel bewaakt wordt door het dagelijks, respectievelijk het algemeen bestuur. Met de opmerking dat de constructie niet op het IVG moet lijken is de voorzitter het eens. De voorzitter constateert wisselende geluiden over het aantrekken van een voorzitter van buiten. De statuten geven de mogelijkheid om een voorzitter van buiten aan te trekken. Volgende week wordt dit onderwerp besproken. Omdat in het algemeen bestuur het gevoel heerst dat er heel serieus kan worden gekeken naar een voorzitter van buiten, zal spreker dit inbrengen met als voorwaarde dat het een ‘kei’ moet zijn. De heer Van Leeuwen wijst er op dat er onderscheid moet worden gemaakt tussen een technisch voorzitter en iemand die de waterschappen duidelijk wil positioneren en profileren. De voorzitter stelt dat het gaat om het extern profileren, waarop de heer Van Leeuwen stelt dat bij externe profilering gezocht moet worden naar “een bepaald type”. De heer Woittiez vraagt of eerst het profiel wordt vastgesteld. Zo ja, dan kan het eventueel ook een ‘interne kei’ zijn. De heer Verweij gaat er van uit dat er een verzoek komt om de contributie aan de Unie te verhogen. Er is dus ook een financieel vraagstuk dat beantwoord moet worden. De voorzitter erkent dat een externe voorzitter extra kosten met zich zal meebrengen. De voorzitter reageert op het woord ‘eliteclub’ dat mevrouw De Bont gebruikte en wijst er op dat de zes of zeven commissies tegenwoordig grotendeels bestaan uit leden van de dagelijkse besturen. De voorzitter erkent dat op de kosten moet worden gelet.
248619
12
De door de heer Jansen genoemde geografische spreiding is in de bestuurlijke commissie verzekerd, omdat iedereen daar deel van uitmaakt. In de ambtelijke commissies moet er op worden gelet, hier zijn de nodige noties over gemaakt. De voorzitter staat achter het idee een tijdsbalk op te stellen voor de werking van het mandaat. Een tijdsbalk kan gelden voor veel besluiten, alleen niet voor de heel belangrijk besluiten. Die moeten sneller worden genomen want dan moet de Unie positie kiezen in een discussie, die zich niet verdraagt met een tijdsbalk. Als dat zou leiden tot meer besluitvorming in de commissies, dan moet dit worden georganiseerd. De heer G.Jansen benadrukt dat hetgeen hier wordt voorgesteld en straks tot uitwerking komt, ook het nodige betekent voor het algemeen bestuur. De voorzitter gaat er vanuit dat de heer Ypma weet dat, als men als vertegenwoordiger van een waterschap in een Uniecommissie komt, men niet alleen maar let op de meerderheden in de achterban. Hij verzekert de heren Van der Steeg en Ypma ervan dat er veel over de PvdD en over de Bedrijvensector wordt gesproken. De voorzitter is ook van mening dat moet worden opgelet dat het niet te politiek wordt. Dit bewustzijn is bij de politici aanwezig. Spreker is vóór een pro-actief algemeen bestuur, maar dat is wel aan het algemeen bestuur zelf om dat te besluiten. In reactie op de opmerking van de heer Van der Steeg geeft de voorzitter aan dat de bijeenkomst in Fort Voordorp een goede bijeenkomst was. Het is goed dat één tot drie keer per jaar leden van het algemeen bestuur ook anderen ontmoeten. Dat vergroot de betrokkenheid. De voorzitter verwijst naar de opmerkingen van de heer Verweij, die de kiesstructuur niet echt democratisch noemde. Het is ook niet getrapt, er wordt een algemeen bestuur gekozen. Dat is wel democratisch, het is alleen niet een per definitie getrouwe afspiegeling, want het gaat om een bestuurlijk akkoord dat partijen met elkaar sluiten op basis waarvan ze in de coalitie plaatsnemen. De heer Verweij ontkent dat hij heeft gezegd dat het niet democratisch is. Mocht dat zo zijn, dan trekt hij die woorden in. Hij stelde dat het geen getrouwe afspiegeling is. De voorzitter erkent dit en stelt dat het dagelijks bestuur geacht mag worden daarop te letten. Het voorstel van de heer Van Leeuwen over fractievoorzitters lijkt de voorzitter interessant om mee te nemen in de evaluatie van het functioneren van één jaar algemeen bestuur in ons waterschap. Daar hoort die discussie thuis. Mevrouw Balkema heeft een pleidooi gehouden voor wat meer besluitvorming in de commissies, maar de voorzitter is van mening dat de formulering die is gekozen voldoet. De tweede termijn Mevrouw De Bont meent dat veel van wat is gezegd, impliceert dat er ingebroken kan worden op het jaarprogramma zoals dat reeds is vastgesteld. De voorzitter acht dat inderdaad mogelijk. Er gaan dingen gebeuren waar het waterschap niet zelf over gaat, maar die de existentie van de waterschappen betreffen alsmede de financiën. Voorliggend stuk is inmiddels naar de Utrechtse en Zuid-Hollandse waterschappen gezonden. Gehoord de beraadslagingen, constateert de voorzitter dat het algemeen bestuur erop vertrouwt dat het dagelijks bestuur de gevoelens die er leven ten aanzien van het rapport “Samen presteren we meer, bouwen aan een nieuwe verenigingsstructuur van de commissie Organisatie en Werking Unie van Waterschappen” op de juiste wijze zal uitdragen. 10. Terugkoppeling vanuit bestuurlijke overleggen • De Hollandse IJssel: De voorzitter licht toe dat gedeputeerde Binnekamp de Statencommissie onlangs heeft geïnformeerd over het feit dat er voor de overdracht van de Hollandse IJssel geen geld beschikbaar is en dat dat er voorlopig ook niet komt. Dit was nieuwe informatie voor de voorzitter. Spreker heeft dit bij de gedeputeerde nagevraagd en dit bericht bleek inderdaad juist te zijn. De gedeputeerde erkende dat het inderdaad beter was geweest wanneer deze informatie tijdiger aan het dagelijks bestuur van het waterschap was doorgegeven. Het college van D&H vernam dat er drie weken geleden een overleg is geweest tussen het dagelijks bestuur Water en dijkgraaf De Bont over de beschikbaarheid van gelden voor de Vecht. Daar schijnt te zijn gezegd dat er mogelijk € 70 miljoen beschikbaar is. Er is intensief research gedaan in de begrotingsstukken. Zegsmensen kunnen niet bevestigen dat dit bedrag ergens genoemd wordt, dus moet het bedrag uit de lumpsumbedragen
248619
13
afkomstig zijn. Overigens dient het kabinet hierover nog een besluit te nemen. Duidelijk is wel dat er bij het dagelijks bestuur Water bereidheid bestaat voor ondersteuning van de aanpak van de Vecht. De kwestie rond de Hollandse IJssel is voor de voorzitter beslist nog niet afgerond. Hij blijft zich inzetten voor overdracht van de Hollandse IJssel aan ons waterschap. Er moet wellicht worden gekeken naar de consequenties voor het waterschap als het niet tot een overdracht zou leiden. Kan het waterschap Rijkswaterstaat dan aanspreken op het zorgen voor beter onderhoud? De voorzitter kent graag de juridische positie van het HDSR in deze en zal dit de komende tijd uitzoeken. De heer Damen adviseert de fracties hun achterbannen in de Kamer in het kader van de begrotingsbehandeling over deze kwestie te informeren. De definitieve bedragen moeten boven tafel komen. De voorzitter onderschrijft dit en erkent dat een meer actieve weg moet worden behandeld. Het college van D&H zegt toe dat het algemeen bestuur ruimschoots op tijd, maar uiterlijk drie weken voor de begrotingsbehandeling van Verkeer en Waterstaat, over de precieze posities zal worden ingelicht. Op dat moment kan het algemeen bestuur naar bevinden handelen. • Voorjaarsnota kabinet: bezuiniging van € 100 miljoen De heer Beugelink heeft op 10 september jl. de extra ledenvergadering van de Unie bijgewoond. Er waren 25 (loco-) dijkgraven aanwezig, inclusief mevrouw Nijhof, de directeur-generaal Water. In de Voorjaarsnota van het kabinet staat op pagina 15 in de tabel Invulling tekortreductie: ‘doelmatiger en rationeel waterbeheer € 100 miljoen, structureel in 2011’. De heer Beugelink citeert: ‘Om tot een doelmatige organisatie en bestuur van het waterbeheer in Nederland te komen...’. Hier worden geen waterschappen genoemd, maar wel de hele breedte van het watersysteem. Er is geen directe relatie tussen de rijksbegroting en de waterschapsfinanciën, dus het bedrag van € 110 miljoen kan niet worden teruggevonden. Dat bedrag zal worden gevonden in vormen van taakoverheveling van Rijkswaterstaat naar de waterschappen, waardoor er € 100 miljoen wordt bezuinigd op de begroting van Rijkswaterstaat dan wel op het provinciefonds of gemeentefonds. Dit was de inzet van de discussie van de extra ledenvergadering. Mevrouw Nijhof lichtte het verhaal toe. De heer Beugelink stelt vervolgens dat een bezuiniging van € 100 miljoen voor de waterschappen een groot bedrag is. Dit voelt als een bedreiging, al werd het als een kans gebracht. Afgelopen vrijdag was er een bewindsliedenoverleg waar de staatssecretaris dit wilde aankondigen. Dat had zij alleen kunnen doen als de waterschappen er mee instemden en als het bedrag van € 100 miljoen gevonden zou zijn. Het probleem is dat, wanneer de waterschappen hier niet aan mee willen werken, het bedrag er toch wel komt. Er is afgesproken dat de waterschappen meewerken aan het vinden van het bedrag. Daarbij zijn zaken genoemd als muskusratten en een andere opzet van de verkiezingen. De waterschappen gaan nu op zoek naar een bezuiniging van € 100 miljoen, maar daar voor willen ze wel wat terug hebben van de staatssecretaris. De heer Damen memoreert dat er ook een discussie was over extra taken. Wanneer de waterschappen extra taken gaan afwijzen, dan kan dat een argument zijn om de waterschappen maar op te heffen. De heer Beugelink denkt dat het zo’n vaart niet zal lopen, maar er leven wel sentimenten bij bewindslieden die niet positief zijn voor de waterschappen. Het imago is geschaad door de discussies over de verkiezingen en het gebrek aan slagvaardigheid van de Unie bij een aantal dossiers. De voorzitter vertelt dat mevrouw Nijhof een aantal opmerkingen kreeg aangereikt die zij aan de staatssecretaris door zou geven. Dat is ook gebeurd. Het college heeft hierover gesproken en de directie gevraagd om “ammunitie te leveren” om de discussie goed in te gaan. Ook ambtelijk wordt nagegaan wat de bijdrage van De Stichtse Rijnlanden kan zijn in de discussie over een goede invulling van een bezuiniging van € 100 miljoen. De heer Beugelink benadrukt dat het bedrag van € 100 miljoen in 2011 structureel zal zijn. Van dat moment moet de besparing jaarlijks gevonden worden. In de afvalwaterketen moet de komende jaren heel veel geïnvesteerd worden, voordat iets kan worden terugverdiend. Die bezuiniging is in 2011 niet beschikbaar. De heer De Beaufort stelt dat wanneer het rijk een aantal taken overdraagt aan de waterschappen, die dat zelf moeten financieren, de tekorten zullen groeien en die tekorten tellen mee op de EMU-tekorten. Op EG-niveau is afgesproken dat de rijksbegrotingen niet meer dan een bepaald bedrag tekort mogen komen.
248619
14
De heer Beugelink gaf aan dat er geen relatie bestaat tussen de rijksbegroting en de begroting van de waterschappen, maar die is er via die eindafrekening dus wel degelijk. De voorzitter antwoordt dat dit technisch juist is. De heer Woittiez vraagt of in het gesprek met mevrouw Nijhof voorwaarden zijn gesteld over het beperken van tariefverhogingen. De heer Beugelink antwoordt dat er geen voorwaarden zijn gesteld. De heer Damen vraagt zich af of het in het licht van de discussie niet van belang is om in de komende begroting een doorwerking te geven van wat nu wordt besproken. Zijn fractie adviseert het college te preluderen op de begroting en bij die begroting aan te geven, wat de wettelijke taken zijn die de waterschappen moeten uitvoeren, dit om verdere discussie te voorkomen. De voorzitter benadrukt dat het college van D&H niet van het rijksbeleid afwijkt. Volgend jaar zal er een min of meer normale begroting worden gepresenteerd. De begroting van ons waterschap houdt nu geen rekening met die € 100 miljoen-discussie maar er zal in de algemene beschouwingen wel over worden gesproken. Dat moet ook, want het waterschap moeten weten hoe met deze zaken moet worden omgegaan. Dienaangaande wordt de juiste volgorde gehanteerd. De heer Damen vindt het belangrijk dat het college, los van de discussie, aangeeft wat die wettelijk taken zijn. De heer Woittiez herinnert aan het betoog van de voorzitter over de Unie van Waterschappen, waarbij hij zei dat als het spannend wordt, er wel snel moet worden gehandeld. Dit bericht is spannend en daarom verbaast het spreker dat het college gewoon doorgaat naar 2010. De heer Woittiez zou zich voor kunnen stellen, dat het dagelijks bestuur al nadenkt over eventuele remwegen die moeten worden ingezet om de vraag van de rijksoverheid te kunnen accommoderen. De voorzitter zegt dat dit niet gebeurt vóór de begroting van 2010, die volgende week wordt vastgesteld. De heer Woittiez vergelijkt de houding van de voorzitter met die van het kabinet. Men weet dat het vastloopt maar doet nog maar even niets. Dat vindt spreker bestuurlijk gezien een vreemde opvatting. De voorzitter begrijpt wat de heer Woittiez bedoelt, echter, de situatie is zoals die is. Hij zegt toe dat dit punt uitgebreid aan de orde zal komen in de algemene beschouwingen bij de begroting voor 2010. Alles wat hierover aan informatie los komt, zal de voorzitter doorgeven aan het algemeen bestuur. Verdere terugkoppeling: De heer Van der Maat noemt de volgende punten: - Er is een overleg geweest met drie provincies en de omliggende waterschappen over de keringen, de veiligheid en de normering voor die keringen. - Er is met de provincie een overeenkomst getekend om in het kader van de Kaderrichtlijn Water enkele innovatieve projecten op agrarische bedrijven te ondersteunen, bijvoorbeeld het baggergebruik, afvoeren van slootvuil en afvloeien van oppervlaktewater bij agrarische bedrijven. - Spreker was aanwezig bij het 40-jarig jubileum van de stichting die het beheer doet van Landgoed Linschoten. Hij noemt dit, omdat dit bij de uitwerking van het watergebiedplan Linschoterwaard van belang kan zijn in de contacten. - Zaterdag 19 september is het appelplukdag en alle leden zijn van harte welkom! De heer Miltenburg meldt dat de begroting op 13 en 15 oktober in de commissies aan de orde komt. Op 7 juli is een delegatie uit het algemeen bestuur en het college van D&H informeel bijeen geweest om te discussiëren over de opzet van de nieuwe begroting en de ambtelijke organisatie. Het algemeen bestuur wordt de faciliteit geboden om, voorafgaande aan de begrotingsbehandeling, technische informatie over de opzet van de begroting te verkrijgen. Hier kunnen veel informatieve en detailvragen gesteld worden. De ambtelijke organisatie stelt voor om dit op woensdag 7 oktober te doen van 18.00 tot 19.30 uur. De heer Miltenburg zal het algemeen bestuur hierover nader via email informeren. De heer Reerink meldt dat de landinrichtingscommissie Utrecht-West is omgezet in een gebiedscommissie Stad en Land. Het betreft met name Recreatie om de Stad. Dit behelst Haarzuilens, Rijnenburg en Vianen. Het gebied is vastgesteld, de commissie is gestart en het HDSR participeert daarin.
248619
15
Er werd een extra bijeenkomst belegd waarin mensen konden worden geïnformeerd over de keur, echter, daarvoor bleek geen belangstelling te bestaan. Rond Woerden spelen veel zaken. Het boek over de historie van het Groot Waterschap van Woerden verschijnt binnenkort, de sluis Haanwijk is gereed en wordt binnenkort officieel geopend. Tevens zal het afvalwaterakkoord met Woerden binnenkort worden getekend. 11. Rondvraag De voorzitter deelt mee dat in het college van D&H een nadere precisering in de portefeuilleverdeling is aangebracht. De heer Reerink is nu de eerst aan te spreken bestuurder voor de ontwikkeling van de RWZI in Utrecht. Wanneer de heer Reerink het nodig acht, wordt de voorzitter hierbij betrokken. Ten aanzien van Rijnenburg geldt dat daar de voorzitter de aan te spreken bestuurder zal zijn. De voorzitter memoreert voorts dat een medewerker, die 40 jaar de molen in Vlist heeft bediend, een Koninklijke onderscheiding heeft ontvangen. Mevrouw Hiemstra geeft aan dat het rijk al lang druk uitoefent om geld te besparen in de afvalwaterketen. Zij vraagt zich af of in het zuiveringsplan, dat tot 2022 loopt, ook een fikse bezuiniging te zien is als gevolg van de samenwerking. De heer Reerink merkt op dat er op dat vlak meerdere bewegingen gaande zijn. Er is de insteek via de afvalwaterakkoorden. De provincie doet onderzoek naar het beter organiseren van de waterketen. Dat onderzoek loopt en moet voor het eind van het jaar tot uitsluitsel leiden. In Unieverband zit spreker in een taskforce om een nieuwe strategie voor de waterketen te bedenken. De heer Damen zet uiteen dat zijn fractie van diverse kanten het signaal kreeg, dat de waterschappen weinig betrokken zijn en weinig reactie geven op de Natura 2000 gebieden, c.q. de prioritaire gebieden. Regelmatig ziet men de rood-wit-blauwe auto’s van het HDSR in het veld. Wanneer hij deze tegenkomt, maakt hij met de medewerker een praatje. Dat is plezierig en werkt verhelderd. Deze ervaring wil spreker graag met de leden van het algemeen bestuur delen. Het bestuur wordt zo ook voor de medewerkers meer zichtbaar. Mevrouw De Bont herinnert eraan dat zij meer dan een half jaar geleden heeft gevraagd om mensen uit het gebied te betrekken bij aangelegenheden. Zo kunnen ook leden van het algemeen bestuur meedoen in de permanente campagne en de waterschappen bekend maken bij de mensen. Zij brengt dit nogmaals onder de aandacht: zou de voorzitter dit met vernieuwde kracht mee willen nemen bij activiteiten die worden ontwikkeld, openingen enz.? De voorzitter en de heer Reerink zijn van mening dat dit in principe al gebeurt. Zo worden voor de opening van RWZI De Bilt bestuursleden uit de regio uitgenodigd. Toen heeft de voorzitter geopperd het hele algemeen bestuur uit te nodigen. Mogelijk is er bij dit onderwerp extra betrokkenheid bij een aantal bestuursleden. De heer Ypma verzoekt het document “Waterschapspeil 2009, waterschappen vergeleken” zo snel mogelijk te agenderen. De voorzitter zegt dit toe.
12. Sluiting Niets meer aan de orde zijnde, sluit de voorzitter de vergadering.
Vastgesteld in de openbare vergadering van 18 november 2009,
Voorzitter,
P.J.M. Poelmann
Secretaris,
drs. E.Th. Meuleman
248619
16
