Gymnasium Beekvliet Werkboek Profielwerkstuk schooljaar 2016-2017
Inhoudsopgave Inhoudsopgave.............................................................................................................................. 2 Inleiding …………………………………………………………………………………………………………..2 Eisen…………………….................................................................................................................. 2 1. Keuze van partner, onderwerp en vak. ...................................................................................... 3 2. Profielwerkstuk samen met andere organisaties. ....................................................................... 4 Profielwerkstuk samen met Royal HaskoningDHV .......................................................... 4 Profielwerkstuk samen met Ortec................................................................................... 4 Profielwerkstuk samen met Imagine ............................................................................... 4 Profielwerkstuk samen met Vanderlande in Veghel ......................................................... 5 Profielwerkstuk samen met ikonderzoekwater.nl ............................................................. 5 Profielwerkstuk samen met universiteiten en andere organisaties .................................... 5 3. BIC stimuleert het profielwerkstuk met een “beurs”. ................................................................. 6 4. De opstartfase......................................................................................................................... 6 Wat is eigenlijk wetenschappelijk onderzoek? ................................................................. 6 Een probleemstelling formuleren ................................................................................... 6 Het onderwerp afbakenen …………………………………………………………………………..6 Een eerste plan van aanpak schrijven............................................................................. 7 Wat te doen als je geen geschikt onderwerp kunt vinden? ................................................ 7 5. Het definitieve plan van aanpak, taakverdeling, tijdschema, haalbaarheid, vooronderzoeken ...... 8 6. Dingen om aan te denken......................................................................................................... 9 EXO-onderzoeken bij de BINAS-vakken (Na, Sk en Bi).................................................... 9 Profielwerkstukken, waarbij een product gemaak t wordt (bijv. Kunst).............................. 9 Onderzoeken met een geschreven verslag ....................................................................... 9 Gebruik van statistische methoden. .............................................................................. 10 Kosten die gemaakt worden voor het PWS. ................................................................... 10 7. Logboek................................................................................................................................ 10 8. Informatiebronnen en instanties die je kunnen helpen. ............................................................. 11 9. De profielweek in nov/dec 2016.............................................................................................. 12 10. Je verslag schrijven. .............................................................................................................. 12 Vorm van het schriftelijke verslag (bij niet-Binas vakken).............................................. 13 Vorm van het schriftelijke verslag (bij Binas vakken). ................................................... 14 De definitieve versie van je verslag schrijven................................................................ 16 11. De presentatie op 14 februari 2017. ....................................................................................... 17 12. Wedstrijden en prijzen ........................................................................................................... 17 Bijlage 1 Tijdschema Profielwerkstuk 2016/2017 ....................................................................... 19 Bijlage 2 Keuzeformulier profielwerkstuk 2016/2017.................................................................. 22 Bijlage 3a Plan van aanpak (voorbeeld)...................................................................................... 23 Bijlage 3b Plan van aanpak bij Binas-vakken (voorbeeld) ............................................................. 24 Bijlage 4 Logboek ..................................................................................................................... 25 Bijlage 5 Regeling profielwerkstuk in PTA en beoordelingsmodel ................................................ 27 Bijlage 6a Beoordelingsmodel bij niet-BINAS vakken. (voorbeeld) ................................................ 28 Bijlage 6b Beoordelingsmodel bij een PWS in één van de BINAS vakken........................................ 31
Inleiding Een van de onderdelen van het examendossier is het profielwerkstuk. Dat is een soort bekroning van al wat je hebt geleerd aan kennis en vaardigheden binnen het door jou gekozen profiel. Het profielwerkstuk kan de vorm hebben van een schriftelijk verslag van een onderzoek, maar ook heel andere vormen zijn mogelijk. Voor één keer in je schoolcarrière bepaal je samen met je partner welk probleem je gaat uitzoeken of wat je gaat maken. Veel leerlingen in de afgelopen jaren gaven aan dat juist deze grote vrijheid voor hen dit onderdeel van het examen heel boeiend maakte.
Eisen Het profielwerkstuk moet aan een aantal eisen voldoen. 1. Het onderwerp van je profielwerkstuk moet in verband staan met één (of meer) van de vakken waarin je straks in klas 6 een centraal schriftelijk eindexamen aflegt. Het ligt natuurlijk voor de hand om hiervoor een vak uit je profiel te kiezen, maar dat is niet verplicht. Om de integratie van de leerstof te bevorderen is het toegestaan (zelfs gewenst) dat je onderwerp raakvlakken heeft met meer dan één vak. 2. Je werkt in tweetallen: één van de doelstellingen van de Tweede Fase is het leren samenwerken en dat krijgt bij het profielwerkstuk gestalte door de samenwerking met een medeleerling. 3. Je wordt begeleid door één van de docenten van wie je les krijgt. Dat hoeft niet de vakdocent te zijn. (We proberen wel rekening te houden met jullie onderwerp maar we kunnen hier niets toezeggen of garanderen) Als je samen met je partner een onderwerp gekozen hebt, krijg je te horen welke docent jullie begeleider is. Je begeleider is tevens de beoordelaar van je profielwerkstuk. 4. De studielast voor het profielwerkstuk bedraagt 80 studielasturen per persoon. Je moet de gewerkte tijd en de verrichte werkzaamheden nauwkeurig verantwoorden in een logboek, dat je vanaf het begin tot en met de presentatie invult en bij besprekingen met je begeleider steeds meebrengt. 5. De beoordeling geschiedt volgens normen die van tevoren met je begeleider besproken zijn: bij deze beoordeling wordt niet alleen gelet op het eindresultaat, maar ook op de gevolgde werkwijze: het logboek en het tussentijdse overleg met je begeleider spelen daarbij een grote rol. Alle aspecten van het profielwerkstuk tellen mee in de beoordeling: plan van aanpak, voortgang, op tijd inleveren, logboek, proces, presentatie en natuurlijk ook de inhoud. Voor de percentages op elk onderdeel zie de bijlage achter in dit boek. 6. De beoordeling wordt uitgedrukt in een cijfer, dat onderdeel gaat uitmaken van het zogenaamde combinatiecijfer. Het combinatiecijfer is het rekenkundig gemiddelde van de eindcijfers voor de vakken Maatschappijleer, Algemene Natuurwetenschappen en het Profielwerkstuk. In de slaag-zakregeling telt het combinatiecijfer als “één vak” mee. Je moet er wel op letten dat je voor de afzonderlijke onderdelen van het combinatiecijfer geen cijfer lager dan 4 mag halen. 7. Als je (met je partner) er niet op tijd in slaagt om je profielwerkstuk naar behoren af te ronden (zie hiervoor het tijdschema in bijlage 1) dan krijg je daarvoor gedurende 14 dagen een herkansing. Besef dan wel dat je die herkansing dan niet kunt gebruiken voor een ander vak, waar je die misschien veel harder nodig zult hebben. Ook je partner verliest dan een herkansing. Tip: houd je aan het voorgeschreven tijdschema. Breng jezelf en je medeleerling niet in onnodige problemen en zorg ervoor dat je het profielwerkstuk op tijd en met een bevredigend resultaat afgesloten hebt. Je hebt daarna je tijd wel nodig voor andere studiezaken. Werkboek profielwerkstuk 2016-17
2
8. Wanneer de vorm van het profielwerkstuk anders is dan een schriftelijk werkstuk, bijv. een website, een fotoreportage, een toneelstuk, een speelfilm, een uitvoering van een muziekstuk, een technisch ontwerp of iets dergelijks, dient er altijd een schriftelijke toelichting aanwezig te zijn. Deze schriftelijke toelichting wordt dan niet gezien als het profielwerkstuk zelf, maar als een deelproduct met verantwoording en technische specificatie. 9. Op 14 februari 2017 dient je werkstuk afgesloten te zijn. Op die dag ga je samen met alle andere zesdeklassers het werkstuk presenteren in een gemeenschappelijke presentatieronde. Hiervoor worden je ouders, de docenten en eventueel andere belangstellenden en alle vijfdeklassers uitgenodigd. Deze presentatie telt mee in de beoordeling.
1. Keuze van partner, onderwerp en vak. Voordat je het onderwerp gaat kiezen ga je natuurlijk eerst een partner zoeken waarmee je het profielwerkstuk gaat maken. Je kunt natuurlijk een vriend(in) vragen om met je samen te werken, maar het is maar de vraag of je dezelfde belangstelling voor bepaalde onderwerpen hebt. En als je een onderwerp op het oog hebt en je weet welk vak daarbij goed aansluit, is het nog maar de vraag of je vriend(in) hetzelfde vak in zijn of haar pakket heeft. De keuze van een goede partner is van belang omdat je maandenlang samen moet optrekken. Kun je om wat voor reden dan ook geen partner gevonden krijgen, laat dat dan zo snel mogelijk weten. Bij de keuze van het onderwerp kun je op twee manieren te werk gaan: òf je kiest eerst het vak (of de vakken) waarvoor je een profielwerkstuk wilt gaan maken òf je kiest eerst het onderwerp en vervolgens het vak dat er het best bij past. Let er wel op dat je niet zomaar elk vak kunt kiezen: het moet een vak zijn waarin je een centraal eindexamen aflegt. Maar hoe kom je aan een goed onderwerp? Daarvoor de volgende tips. Schrijf op waarover je zelf een duidelijk eigen mening hebt of waar je bijzonder in geïnteresseerd bent. Een goede methode is een zogenaamde “mindmap”: schrijf op een groot blad losse steekwoorden, waar je aan denkt bij een bepaald onderwerp. Kijk ook naar wat anderen sterk bezighoudt en waarover in de maatschappij sterk verdeelde meningen zijn. Voorbeelden: - Hoe ontstaan files? - Is de euro een geweldige vooruitgang of tot mislukken gedoemd? - Welke rol speelt de landbouw bij het vernietigen of het juist in stand houden van de natuur in Nederland? - Wat is een eerlijke manier van toewijzen van studieplaatsen aan de universiteit? - Zijn kerncentrales 100 procent veilig te construeren? - Waarom is het stemgedrag van de Nederlandse kiezers zo wisselvallig? - Hoe ontstaat een kredietcrisis? - Enzovoort, enzovoort. Realiseer je wel van tevoren, dat je onderwerp niet te breed, niet te algemeen en niet te hoog gegrepen moet zijn: een iets kleiner of wat praktischer onderwerp is meestal een stuk gemakkelijker. Hierover verderop meer.
Werkboek profielwerkstuk 2016-17
3
2. Profielwerkstuk samen met andere organisaties. Beekvliet gaat ook dit jaar weer samenwerken met enkele andere organisaties met de bedoeling om te komen tot heel interessante profielwerkstukken.
Profielwerkstuk samen met Royal HaskoningDHV Beekvliet onderhoudt al enkele jaren contacten met het groot en gerenommeerd ingenieurs- en adviesbureau Royal HaskoningDHV. Dit bureau heeft veel vestigingen in binnen- en buitenland, onder andere in Den Bosch. Beekvliet werkt samen met Royal HaskoningDHV in het kader van beroeps-en studiekeuzevoorlichting om aan leerlingen duidelijk te maken wat je met diverse vakken kunt doen in de praktijk. Ook voor het profielwerkstuk is Royal HaskoningDHV bereid om leerlingen te begeleiden. Royal HaskoningDHV houdt zich bezig met heel grote projecten: het meest tot de verbeelding spreekt het opgespoten ‘palm’-eiland in Dubai, maar ook de A2, stadsuitbreidingen zoals de Groote Wielen in Rosmalen, overstromingsgebieden van de Dommel en de Beerze etc. behoren tot hun werkzaamheden. Bij zo’n groot bedrijf werken mensen met heel verschillende achtergronden: heel veel technici natuurlijk, maar ook geografen, geschiedkundigen, juristen, economen, biologen, grafisch ontwerpers, taalkundigen, wiskundigen etc. Al deze mensen moeten bij het ontwerpen en adviseren samenwerken om te komen tot een goede prestatie. Voordelen voor de leerlingen: - Echte problemen uit de praktijk - Vakoverstijgende onderwerpen - Kennismaken met een fascinerend bedrijf en met de mensen die daar werken - Kennismaken met de manier waarop mensen met heel verschillende achtergronden in een bedrijf samenwerken. Meer informatie tref je aan op de site van het bedrijf of bij de coördinator PWS.
Profielwerkstuk samen met Ortec Het bedrijf Ortec specialiseert zich in het toepassen van wiskunde in praktijksituaties. Je moet daarbij denken aan het opzetten van distributiesystemen, het ontwerpen van logistieke oplossingen, het optimaliseren van opbrengsten van het verkopen van vliegtuigstoelen. En dan zijn er nog legio andere voorbeelden te geven. Deze vorm van toegepaste wiskunde heet met een duur woord “operational research”. Je kunt dat op hoog niveau studeren aan de universiteiten van Tilburg, Rotterdam en Eindhoven. (Nederland is op dit vakgebied toonaangevend in de wereld). Ortec heeft ons aangeboden geïnteresseerden te begeleiden bij hun profielwerkstuk op dit terrein. Aanrader voor mensen die belangstelling hebben voor toepassingen van informatica.
Profielwerkstuk samen met Imagine Imagine wordt georganiseerd door de Stichting Imagine Life Sciences, gelieerd aan de TU Delft. Imagine heeft de bedoeling om bij scholieren interesse te wekken voor mogelijke toepassingen van biotechnologie in de Derde Wereld. De opzet is een vorm van samenwerking tussen enerzijds middelbare scholieren en anderzijds biotechnologen. De wetenschappers dienen projectvoorstellen in, waarbij scholieren dan een onderzoek moeten doen naar de toepasbaarheid en haalbaarheid daarvan in de Derde Wereld, bijvoorbeeld door het schrijven van een businessplan. Je hoeft dus niet per se verstand te hebben van biotechnologie, maar je Werkboek profielwerkstuk 2016-17
4
moet wel geïnteresseerd zijn in de Derde Wereldproblematiek. Hier liggen dus zeker ook mogelijkheden voor leerlingen die een exact profiel hebben met daarin ook Economie of Aardrijkskunde. Als je wilt meedoen, moet je er snel bij zijn met inschrijven. Op http://foundation-imagine.org/ kun je verdere informatie vinden over de gang van zaken. Je kunt er een reis naar een ontwikkelingsland mee winnen. Er komt zeker een groot en gevarieerd aanbod van onderwerpen. De afgelopen jaren hebben groepjes leerlingen van Beekvliet meegedaan met projecten ten behoeve van Vietnam en Senegal.
Profielwerkstuk samen met Vanderlande in Veghel Vanderlande is een toonaangevend bedrijf in het ontwerpen en installeren van systemen voor de afhandeling van bagage op luchthavens, magazijnen en andere logistieke systemen. Zij werken in de gehele wereld. Bij Vanderlande kun je een zogenaamde casestudy doen waarbij de opdracht is om zo’n systeem te ontwerpen voor een denkbeeldige luchthaven. Je krijgt daarmee een realistische inkijk in de manier waarop in een technologisch geavanceerd bedrijf gewerkt wordt.
Profielwerkstuk samen met ikonderzoekwater.nl Een aantal bedrijven en instellingen hebben de koppen bij elkaar gestoken en samen de organisatie ikonderzoekwater.nl in het leven geroepen. De bedoeling is dat scholieren geïnteresseerd worden voor het in Nederland belangrijke onderwerp water. Er is een indrukwekkende verzameling min of meer kant en klare onderwerpen voor een profielwerkstuk samen met instellingen en instanties die daarbij behulpzaam zijn. Kijk op de site www.ikonderzoekwater.nl .
Profielwerkstuk samen met universiteiten en andere organisaties
- De TU/Eindhoven organiseert al enkele jaren de Innovation Challenge voor vijfde en zesdeklassers. De TU/e reikt opdrachten aan op uiteenlopende gebieden die allemaal te maken hebben met innovatie. Hoe ziet onze wereld er anno 2030 uit? Je wordt bij deze opdrachten begeleid en er is ook een prijs mee te verdienen. Je kunt de Innovation Challenge ook gebruiken als profielwerkstuk. Google maar eens op TU/e Innovation Challenge. - Je kunt er ook voor kiezen om de laatste week van de zomervakantie op de TU/e in het laboratorium te werken aan je onderzoek: je hebt dan bij wijze van spreken een vooruitgeschoven profielweek. Info bij dhr. van Aarle en op www.tue.nl/profielwinkel of
[email protected] Op de Radboud Universiteit in Nijmegen organiseert het EXO-steunpunt een heel scala aan begeleidingsactiviteiten voor profielwerkstukken. Onder andere zijn er dit jaar masterclasses informatica en natuurkunde. Informatie op de site www.ru.nl/exo . De Universiteit in Tilburg heeft een grote website met ideeën voor profielwerkstukken: http://www.tilburguniversity.edu/nl/onderwijs/bacheloropleidingen/studiekeuze/profielwe rkstuk/ Zeker de moeite van het bekijken waard. De onderwerpen zijn zeer uiteenlopend. Beekvliet werkt samen met de Universiteit van Tilburg als Econasiumschool. Dat schept de mogelijkheid om je profielwerkstuk in Tilburg te doen. Info bij mevrouw van Boven. Als je zelf zoekt op de sites van de diverse universiteiten zie je nog meer mogelijkheden om samen met de universiteit een profielwerkstuk te doen.
Werkboek profielwerkstuk 2016-17
5
3. BIC stimuleert het profielwerkstuk met een “beurs”. De Stichting Beekvliet Internationale Contacten wil leerlingen die voor hun profielwerkstuk onderzoek willen doen in het buitenland de kans geven dat (deels) op kosten van de school te doen. Omdat het budget daarvoor beperkt is, stellen we een aantal voorwaarden, die moeten waarborgen dat het geld goed besteed is. - Als je in aanmerking wilt komen dien je (behalve het plan van aanpak van je PWS) een nauwkeurig omschreven plan in van wat je in het buitenland gaat doen, wie je daar gaat ontmoeten en met welk doel. - Verder lever je een nauwkeurig reisschema en een gedetailleerd budget in. - Uiterste inleverdatum is 1 juli 2016 bij de coördinator PWS. - Een jury onder voorzitterschap van de rector kiest één of twee plannen uit, waaraan een subsidie toegekend van maximaal €500,- De winnaars van de subsidie schrijven over hun reis naar het buitenland een kort verslag ten behoeve van de Beekvliet-site. In 2007 heeft een tweetal leerlingen in Griekenland en Macedonië een studie gemaakt naar het conflict tussen deze landen over de naam Macedonië, acht jaar geleden hebben twee leerlingen de verkiezing van Barack Obama tot president van Amerika van nabij meegemaakt. In 2013 zijn twee leerlingen naar Laos gereisd om daar de waarde van het Fair Trade-label te onderzoeken. Vorig jaar hebben twee leerlingen het Noorderlicht bestudeerd in Trondheim in Noorwegen en zijn twee leerlingen naar Sicilië geweest om de impact van de vluchtelingenstroom op de lokale bevolking te onderzoeken. Onze hoop is dat de leerlingen van Beekvliet door deze maatregel gestimuleerd worden om van hun PWS iets bijzonders te maken. Grijp je kans!
4. De opstartfase Wat is eigenlijk wetenschappelijk onderzoek? Om jullie een idee te geven wat wetenschappelijk onderzoek eigenlijk inhoudt komen er op 31 maart a.s. twee onderzoekers van de Radboud Universiteit vertellen over het onderzoek waar zij mee bezig zijn. Niet alleen zijn ze erg enthousiast over hun eigen onderwerp, maar ze kunnen je ook flink wat tips geven waar je aan moet denken bij het verrichten van onderzoek.
Een probleemstelling formuleren Een handige manier om vast te stellen of iets geschikt is als onderwerp voor een profielwerkstuk is om te bekijken of er spontaan veel vragen bij je opkomen als je over het onderwerp nadenkt. Hieronder staat een lijstje met vragen die je zou kunnen stellen. Misschien dat je aan een aantal vragen wat hebt. Ongetwijfeld kun je zelf bij een goed onderwerp nog veel meer vragen verzinnen. Vragenlijst: 1. Hebben veel mensen met jouw onderwerp te maken, heeft het onderwerp invloed op hun dagelijks leven? 2. Is er al veel onderzoek naar gedaan of is je onderwerp juist helemaal nieuw? Een helemaal nieuw onderwerp is natuurlijk wel interessant. maar tegelijk ook het moeilijkste. 3. Hoe is het onderwerp ontstaan? Hoe ziet het heden, verleden en de toekomst van het onderwerp eruit? 4. Lokt het onderwerp discussie uit: is er veel verschil van mening over of is men het in het algemeen met elkaar eens, als je onderwerp ter sprake komt? 5. Denk je dat je bij je onderzoek op verrassende uitkomsten zult stuiten?
Werkboek profielwerkstuk 2016-17
6
6. Zouden de uitkomsten van je onderzoek misschien op andere terreinen iets kunnen betekenen? Kun je er in de praktijk iets mee doen? 7. Laat het onderwerp je niet los? Ben je zo nieuwsgierig dat je het eigenlijk per se wilt onderzoeken? 8. Waarom is jouw onderwerp van belang? Ook handig bij het bepalen van je gedachten kan het volgende overzichtje zijn van verschillende soorten van probleemstellingen. Wat wil ik eigenlijk?
beschrijvende: je probeert een situatie te beschrijven. onderzoekende: je probeert door middel van proeven e.d. te ontdekken hoe iets werkt. vergelijkende: je probeert overeenkomsten of verschillen te ontdekken. verklarende: je gaat antwoord geven op de vraag: "Hoe komt het dat.....?" waarde bepalende: je probeert een oordeel te formuleren. voorspellende: je gaat uitzoeken hoe het in de toekomst zal zijn. probleemoplossende: je wilt voorstellen doen om een probleem (deels) op te lossen.
Het onderwerp afbakenen Een bekende valkuil bij het kiezen van een onderwerp is dat het veel te breed, veel te omvangrijk en daardoor niet hanteerbaar is. Je moet proberen het onderwerp in te perken tot iets wat je ook daadwerkelijk kunt onderzoeken in de beperkte tijd en met de beperkte middelen waarover je beschikt. Om je daarbij te helpen organiseren wij op 26 mei aanstaande een zogenaamde speeddate met studenten van de Radboud Universiteit Nijmegen. Jullie komen met ideeën voor een onderzoek en zij reageren met kritische vragen over hoofdvragen, deelvragen, bronnen, vooronderzoek, haalbaarheid, plan van aanpak. De bedoeling is dat je aan het einde van de middag een goed geformuleerd en afgebakend plan voor een profielwerkstuk hebt. Enkele voorbeelden: als je wilt uitzoeken hoe "moderne communicatie" verloopt, zit je fout. Wat bedoel je dan? Gaat het over kranten, radio en TV, Internet? Gaat het over mobiele telefonie, Twitter of mobiel e-mailen? Over het gebruik van satellieten bij GPS-systemen? Wel een goed voorbeeld is: "Het gebruik van statistische methoden in het proces tegen verpleegkundige Lucia de Berk.” Nog een verkeerde: de geschiedenis van Rusland. Dat betekent het schrijven van een tiendelig standaardwerk. Maar wèl goed is: "De rol van social media (Twitter en Facebook) bij de nieuwsgaring tijdens de burgeroorlog in Syrië.”
Een eerste plan van aanpak schrijven Uiterlijk op 6 juni krijg je te horen wie jullie begeleider gaat worden. Tijdens het eerste gesprek dat je met je begeleider hebt zal het voornamelijk gaan over de probleemstelling en de afbakening daarvan. Tevens zullen jullie van gedachten wisselen over wat je zou kunnen gaan doen. Je krijgt in dit gesprek de opdracht om een plan van aanpak te schrijven met daarbij een globale taakverdeling en een tijdschema. Deze eerste versie van je plan van aanpak lever je in uiterlijk 17 juni bij je begeleider. Het plan van aanpak moet door je begeleider goedgekeurd worden. Een kopie van het goedgekeurde plan van aanpak moet vervolgens ingeleverd worden bij de coördinator profielwerkstuk.
Wat te doen als je geen geschikt onderwerp kunt vinden? Het is in eerste instantie de bedoeling dat je zelf een vak en een onderwerp kiest. Wij weten dat het best moeilijk is om tot een goed, interessant én uitvoerbaar plan te komen. Je mag er daarom ook best wel wat tijd voor uittrekken. Maar mocht je op 9 september nog steeds geen Werkboek profielwerkstuk 2016-17
7
goed onderwerp hebben, dan heeft je begeleider een lijst met onderwerpen, waaruit je kunt kiezen. Op die manier weten we zeker dat iedereen vanaf 9 september ook echt aan de slag kan.
5. Het definitieve plan van aanpak, taakverdeling, tijdschema, haalbaarheid, vooronderzoeken Hieronder staan een aantal punten die in het definitieve plan van aanpak geregeld moeten worden. Een voorbeeld van een plan van aanpak tref je aan in bijlage 3a. In bijlage 3b tref je een voorbeeld aan van een plan van aanpak bij een praktisch onderzoek in de exacte hoek. Voor de BINAS-vakken moet je overleggen met de docenten en de TOA’s over de vooronderzoeken en het haalbaarheids-onderzoek. Waar halen we de informatie vandaan? Bibliotheek, mediatheek, universiteit, Wikipedia? Wie zorgt voor welke informatie en wanneer moet het binnen zijn? Moet hiervoor gereisd worden naar bijv. een universiteit of hogeschool? Wanneer kunnen we daar terecht? Hoe bereiden we ons praktisch onderzoek voor? (Interviews, enquêtes, proefopstellingen) Hoe regelen we de faciliteiten voor praktisch onderzoek? Wie helpt ons daarbij en hebben we de spullen daarvoor in huis? Een zeer belangrijk punt is het tijdschema: als je een werkstuk of iets dergelijks gaat maken mag je in principe alle tijd nemen, die je tot je beschikking hebt: je moet natuurlijk wel voldoende tijd over houden om te schrijven. Al je echter een praktisch onderzoek gaat doen, moet je er rekening mee houden, dat er niet zoveel tijd, ruimte en menskracht tot je beschikking is: er zullen dan bijzonder goede afspraken gemaakt moeten worden wie er waar, wanneer en hoe lang terecht kan. Hou je aan die afspraken en zorg er voor dat je alle voorbereidingen afgerond hebt voordat je aan je praktische gedeelte begint. Probeer bij alle activiteiten van tevoren ruwweg in te schatten hoeveel uren je daarvoor nodig hebt: in totaal staat er 80 uren per persoon voor het profielwerkstuk. Hou er rekening mee dat ook het schrijven van je verslag veel tijd kan kosten. Onze ervaring met EXO-werkstukken is dat de voorbereiding zo'n 10 tot 15 uur kost, de uitvoering 40 à 50 uur en de afronding met een verslag en een presentatie nog eens zo'n 20 uur. Maak afspraken met de begeleidende docent over de momenten, waarop je elkaar spreekt. Een aantal contacten ligt in ieder geval vast. Eerste gesprek: oriënterend, opdracht tot schrijven van plan van aanpak, afspraken over het bijhouden van het logboek. Tussentijdse gesprekken in de weken 37, 41 en 45. Meer dan drie gesprekken kan natuurlijk altijd. Eindgesprek: profielwerkstuk wordt gepresenteerd en beoordeeld. Leg alle data voor deze gesprekken vast in je plan van aanpak, in je eigen agenda, de agenda van je begeleider en in het logboek. Als je meedoet met Imagine, Ortec, Vanderlande of Royal HaskoningDHV geldt het vastleggen en nakomen van afspraken ook voor je contactpersonen bij deze organisaties. Let wel: in het bedrijfsleven gelden nu eenmaal wat striktere regels dan je op Beekvliet bij sommige docenten misschien gewend bent. Maak met elkaar afspraken over welke dingen je samen doet en wat er door ieder van jullie afzonderlijk gedaan wordt: je hoeft niet alles samen te doen, dat kan bijzonder tijdrovend zijn. En je moet zeker niet allebei afzonderlijk hetzelfde werk verrichten. Ga na op welke momenten en op welke plek je het beste samen aan je profielwerkstuk kunt werken: op school, bij iemand thuis, elke week een vast tijdstip?
Werkboek profielwerkstuk 2016-17
8
In het jaarrooster wordt een zogenaamde PROFIELWEEK opgenomen (28 nov t/m 2 dec 2016) In deze week wordt er door alle zesdeklassers aan het profielwerkstuk gewerkt; de normale lessen vervallen in die week. In je planning moet deze week een belangrijke rol spelen. Hierover verderop meer.
6. Dingen om aan te denken EXO-onderzoeken bij de BINAS-vakken (Na, Sk en Bi) In de Binas-vakken gaat het bij een profielwerkstuk (vrijwel) altijd om een praktisch onderzoek. De ervaring leert dat leerlingen vaak veel te licht denken over de haalbaarheid en de uitvoerbaarheid van hun plannen: je moet dat beslist niet onderschatten. Overleg met je begeleider en met de TOA’s is absoluut noodzakelijk. Is de onderzoeksvraag precies genoeg geformuleerd? Een voorbeeld. Stel niet de vraag: "Welke schadelijke stoffen zitten er in water?" Want wat bedoel je dan met schadelijk? (voor milieu, voor de gezondheid, voor de wasmachine), wat bedoel je met stoffen? (metalen, zouten, koolwaterstoffen, zand) en wat bedoel je met water? (kraanwater, oppervlaktewater, grondwater) Zijn er voldoende mogelijkheden om het voorgenomen onderzoek op school uit te voeren? Je zult vóór het eigenlijke onderzoek een zogenaamd haalbaarheidsonderzoek moeten doen, zodat je tijdens het eigenlijke onderzoek niet voor onaangename verrassingen komt te staan. Denk ook aan aspecten als veiligheid. Maak een opzet van je onderzoek met daarbij een lijstje van materiaal, apparatuur, chemicaliën en andere stoffen, die je nodig hebt. Bespreek dat lijstje met de TOA. Als er dingen besteld moeten worden die je in de profielweek nodig hebt moet dat zeker vóór 28 oktober gedaan worden, omdat voor veel spullen een levertijd van enkele weken hebben. Na 28 oktober kunnen er geen spullen meer besteld worden voor de profielweek. Als er op school niet voldoende faciliteiten zijn om onderzoek uit te voeren kun je misschien je onderzoek in het laboratorium van een universiteit, ziekenhuis of bedrijf uitvoeren. Je zult dat dan wel tijdig moeten regelen.
Profielwerkstukken, waarbij een product gemaakt wordt (bijv. Kunst) Als je bij Beeldende Vorming een profielwerkstuk maakt, zal de nadruk niet zozeer liggen op het verslag dat je schrijft, maar op het product dat je maakt, bijvoorbeeld een kunstwerk, een videofilm, een diapresentatie of iets dergelijks. Bij Wiskunde zou je profielwerkstuk bijvoorbeeld een computerprogramma kunnen zijn waarmee je een ingewikkeld probleem oplost of een aantal ruimtelijke figuren, zoals regelvlakken of hyperboloïden. Bij Economie zou je een model kunnen ontwerpen, waarmee je een simulatie van een gesloten economisch systeem doorrekent. In al deze gevallen moet er naast het gemaakte product een schriftelijk verslag gemaakt worden, waarin verantwoording afgelegd wordt van het doorlopen proces, van de gemaakte keuzes. Aan de hand van dit verslag kan niet alleen je begeleider, maar ook een buitenstaander jullie werkwijze volgen.
Onderzoeken met een geschreven verslag Voor veel profielwerkstukken is het geschreven verslag het belangrijkste resultaat van jullie activiteit. Echter: het schrijven van het verslag moet niet het doel zijn van het profielwerkstuk. Het eigenlijke werk moet natuurlijk het verrichten van een eigen onderzoek zijn, dat begint met een oorspronkelijke probleemstelling of onderzoeksvraag. Daarin zit natuurlijk de echte uitdaging en ook juist de leuke kant van het profielwerkstuk. Werkboek profielwerkstuk 2016-17
9
Je kunt bijvoorbeeld wel internet gebruiken als bron van informatie, maar het is zeker niet de bedoeling dat alles op internet gevonden wordt. Gebruik internet verstandig, dat wil zeggen niet te veel. Ga zeker niet grote stukken van internet letterlijk overnemen, want met Google val je zo door de mand. En alleen maar achter de computer zitten en knippen en plakken is natuurlijk oersaai. Je kunt de profielweek uitstekend gebruiken om ook buiten de school bezig te zijn. Hetzelfde geldt natuurlijk voor het gebruiken van één boek als belangrijkste of zelfs enige bron van informatie. Dat kan natuurlijk niet omdat dat zou leiden tot een weinig kritische houding ten opzichte van je onderwerp.
Gebruik van statistische methoden. Bij je eigen onderzoek zul je vaak gebruik maken van statistische methoden bijvoorbeeld bij het verwerken van enquêtes of bij het vergelijken van meetresultaten. Het zegt niet zoveel als volgens de uitslag van jouw enquête steeds 33 of 67 procent van de mensen een bepaalde mening heeft: het duidt er meer op dat je waarschijnlijk maar aan drie mensen iets gevraagd hebt. Let bijvoorbeeld op de volgende dingen: is de steekproef representatief voor de doelgroep, die ik wil onderzoeken? is de steekproef groot genoeg? is de vraagstelling bij de enquête wel zuiver en objectief geweest, of hebben we de gegeven antwoorden zelf een beetje gesuggereerd? Bekende voorbeelden van foute vragen: “Bent u vóór of tegen het fokken van plofkippen?” of “Is volgens u de Albert Heyn duurder dan de Aldi?” bij het vergelijken van meetresultaten moet je je niet laten leiden door enkele toevallige uitschieters. wees voorzichtig bij het trekken van conclusies uit meetgegevens: zoek eens uit of de uitkomsten van je berekeningen wel significant zijn. als je gegevens hebt die je steeds twee aan twee wilt vergelijken, is de zogenaamde tekentoets wel handig (vraag je wiskundedocent)
Kosten die gemaakt worden voor het PWS. In principe komen de kosten die je maakt voor het profielwerkstuk voor eigen rekening. De school biedt wel de mogelijkheid om op school gratis je definitieve verslag te kopiëren. Verder komen sommige materiaalkosten die in de BINAS-vakken gebruikt worden voor rekening van school als de school deze materialen anders toch zelf zou moeten bestellen. Enige uitzondering zijn de leerlingen die de beurs van maximaal €500,- euro winnen om in het buitenland onderzoek te doen voor hun profielwerkstuk. Zie hiervoor.
7. Logboek. Bij het profielwerkstuk gaat het niet alleen om de inhoud, maar ook om het proces. Gegevens die met het proces te maken hebben zet je in het logboek. Een voorbeeld van een logboek vind je als bijlage 4 bij dit werkboek. Als het plan van aanpak goedgekeurd is kun je de activiteiten die daarin genoemd zijn alvast invullen in het logboek. Tijdens de uitvoering noteer je dan steeds de overige gegevens. De begeleider moet (vooral ook bij de voortgangscontrole) kunnen lezen wat er in de voorafgaande periode zoal gebeurd is. Het logboek is een soort dagboek waarin je elke keer schrijft wie wat op die dag gedaan heeft en hoeveel tijd (SLU) dat gekost heeft. Je noteert ook de afspraken over wie waarvoor moet zorgen en wat er met je begeleider besproken is. Daar schrijf je ook op welke problemen je tegenkwam en hoe je die hebt proberen op te lossen. Of je contact gezocht hebt met bepaalde personen en instellingen en wat dat heeft opgeleverd. Zo kun je je frustraties, maar ook je Werkboek profielwerkstuk 2016-17
10
ideale vondsten op papier kwijt. Je houdt dus bij wat er achter de schermen van het profielwerkstuk gebeurd is. Voor de docent is het logboek een belangrijk hulpmiddel bij de begeleiding. Door het regelmatig lezen van het logboek bij het profielwerkstuk kan de begeleider een goede indruk krijgen van de gang van zaken. Indien nodig kan hij of zij tips geven om de gang er in te houden. Bij de beoordeling telt niet alleen het resultaat, maar ook de weg waarlangs het resultaat bereikt is. Voor dat laatste is het noodzakelijk dat het logboek goed bijgehouden wordt en dat het ook bij elk gesprek aan de orde komt. Let wel: een goed bijgehouden logboek kan zeker in je voordeel werken: mocht je na bijzonder veel geploeter aan het eind toch maar een mager resultaat geboekt hebben, dan zou het logboek wel eens het overtuigende bewijs kunnen zijn van de hoeveelheid verrichte arbeid en de balans wel eens kunnen doen doorslaan. Zorg er dus voor dat je logboek iets meer wordt dan een kassabon waar je alleen op kunt zien dat je voldoende uren gewerkt hebt. Het logboek vormt een verplichte bijlage bij het eindverslag.
8. Informatiebronnen en instanties die je kunnen helpen. Je begeleider kent vaak wel instanties of personen, die je verder kunnen helpen. Vraag dus aan je docent om assistentie hierbij. De universiteiten bieden vaak faciliteiten aan om je te helpen bij je onderzoek. - EXO-steunpunt KUN Nijmegen: www.ru.nl/exo/exo-steunpunt/ - Profielwinkel TU Eindhoven www.osc.tue.nl/profielwinkel - Tilburg University www.tilburguniversity.edu/nl/onderwijs/bacheloropleidingen/studiekeuze/profielwerk stuk/ - Werkstuklab Universiteit van Amsterdam: www.science.uva.nl/profielwerkstukken - LU Wageningen: www.vwo-campus.net - TU Delft : www.scholierenlab.nl/ - RU Utrecht: www.werkstuksite.uu.nl/ - RU Leiden: www.pws-exact.leidenuniv.nl/ - VU A’dam: www.few.vu.nl/voorlichting - TU Twente: www.pws.schoolsite.utwente.nl/ - RU Groningen heeft drie steunpunten: een alfa-, een bèta- en een gammasteunpunt. Sommige universiteiten bieden mogelijkheden om van hun laboratorium en apparatuur gebruik te maken. (Eindhoven, Twente, Amsterdam, Wageningen) Als je nog niet over bronnen (vaak literatuur) beschikt, probeer je aan de hand van trefwoorden informatie te vinden. Heb je literatuur gevonden, noteer dan ook meteen de volledige gegevens van die bron. Dat bespaart je veel extra werk achteraf. De meest gebruikelijke vindplaatsen zijn de mediatheek, de openbare bibliotheek, encyclopedieën, documentatiemappen, naslagwerken, internet, waarop je behalve Wikipedia ook bijvoorbeeld de Encyclopedia Brittannica kunt raadplegen. Als je iemand kent die toegang heeft tot een universiteitsbibliotheek, dan heb je daarmee een vrijwel onuitputtelijke informatiebron tot je beschikking. Informatie kan ook verworven worden op andere manieren: via een interview, een enquête, doen van proeven, veldwerk, excursie en museumbezoek, bezoek aan een instelling voor hoger onderwijs (hogeschool, universiteit), gemeentehuis, contact opnemen met bedrijven of instellingen. Speciaal voor biologie-onderwerpen: www.bioplek.org/animaties/profwNIEUW.html De beste informatiebron is natuurlijk het verrichten van je eigen onderzoek. Werkboek profielwerkstuk 2016-17
11
9. De profielweek in nov/dec 2016. Van 28 november tot en met 2 december vervallen de normale lessen voor klas 6, deze week is speciaal vrijgemaakt om te werken aan het profielwerkstuk. Voor de BINAS-vakken: in deze week kun je het praktisch onderzoek uitvoeren, dat het hoofdbestanddeel vormt van je profielwerkstuk. Vóór deze week heb je je haalbaarheidsonderzoek gedaan, je onderzoek afgebakend, eventueel literatuurstudie et cetera, zodat je helemaal klaar bent om te beginnen met je eigenlijke onderzoek. Ná de profielweek moet je dan nog wel het verslag schrijven: ook dat is meestal nog zeer tijdrovend. Voor het vak CKV in het geval er een praktisch werkstuk gemaakt wordt zal het praktische gedeelte ook voor een groot gedeelte in deze week gepland kunnen worden, Voor de overige werkstukken geldt dat het eigenlijke onderzoek moet plaatsvinden vóór de profielweek in de periode van juni tot november. In dat geval kun je de profielweek gebruiken om de eerste versie van het verslag te schrijven. Voor de profielweek gelden wel een aantal regels. Je kunt toestemming krijgen om gedurende de rest van de tijd deze week op een andere plek te werken dan op school. Sommigen werken thuis, anderen verrichten werkzaamheden buiten de school, bijvoorbeeld op universiteiten, in ziekenhuizen, bedrijven of andere instellingen. Als je van deze mogelijkheid gebruik wilt maken moet je een gedetailleerd plan van werkzaamheden voor de profielweek voorleggen aan je begeleider. Hij alleen kan jullie op basis van dit plan schriftelijk toestemming geven om elders te werken op de dagen/dagdelen die jullie daarvoor gepland hebben. . De aanwezigheid van alle andere zesdeklassers wordt gewoon gecontroleerd. Iedereen moet tijdens de profielweek minstens één keer overleggen met de begeleider. In alle gevallen geldt de eis dat er 80 klokuren per persoon aan het profielwerkstuk besteed moet worden. Het is dus zeker niet mogelijk om alles in de profielweek te doen.
10. Je verslag schrijven. Je zult het best lastig vinden om om te gaan met allerhande stukjes informatie, die ook allemaal een verschillende vorm en inhoud hebben. Je zult dan een methode moeten vinden om deze informatie te ordenen. Een handige manier is om een multomap te gebruiken met insteekvellen. Maak er een gewoonte van om alle tussentijdse rapportages etc. te voorzien van een datum en een naam (afkomstig van …, gemaakt door…., wat er mee moet gebeuren…) Plak er eventueel een memo-stickertje op. Het is natuurlijk ook mogelijk dat je een andere manier kiest om je informatie te ordenen. Misschien wil je liever alles vastleggen op een USB-stick of in een schrift. Als je alles op de computer zet, maak dan een aparte map voor je profielwerkstuk met daarin weer deelmappen enzovoort. Probeer dan de bestanden in die mappen een naam te geven die meteen duidelijk maakt wat de inhoud is. Ook hier is het vaak handig om versienummers en data toe te voegen. Noteer in alle gevallen de bron van je informatie. Tip: maak er een vaste gewoonte van om steeds een back-up te maken van je werk op een USB-stick, zodat je in geval van nood niet plotseling alles kwijt bent.
Werkboek profielwerkstuk 2016-17
12
Vorm van het schriftelijke verslag (bij niet-Binas vakken). (Bij een BINAS-onderzoek worden er op een aantal punten specifieke eisen gesteld aan de rapportage: zie hieronder .) Als jouw profielwerkstuk een geschreven verslag is van je onderzoek moet in dat verslag in elk geval het volgende aangetroffen worden. titelblad met titel - eventuele ondertitel - naam en klas - vak - inleverdatum - naam van je begeleider. Voorwoord (niet verplicht). Hierin staan zaken die niet in de inleiding thuishore n, zoals bedankjes aan het adres van je zus die zo goed was je profielwerkstuk op fouten en leesbaarheid te controleren of aan het adres van een geïnterviewde persoon. Dit voorwoord mag ook achter je eigenlijke profielwerkstuk gezet worden vóór de literatuuropgave en de bijlagen: dan heet het natuurlijk wel nawoord. Inhoudsopgave: hoofdstukken en paragrafen moeten voorzien zijn van een nummer en de bladzijde waarop ze te vinden zijn. Inleiding. Hierin worden achtereenvolgens beschreven: de motivering van de keuze van het onderwerp de probleemstelling en de deelvragen de wijze van onderzoek de verantwoording van de hoofdstukkenindeling zoals deze voortvloeit uit de probleemstelling. Hoofdstukken. Die moeten samen een uitgebreid antwoord geven op het probleem. Conclusie en evaluatie: in je conclusie herhaal je de probleemstelling en vat je de hoofdstukken kort samen. In de evaluatie houd je het profielwerkstuk nog eens kritisch tegen het licht. Hier moet je jezelf vragen stellen zoals bijvoorbeeld de volgende: Hebben we de informatie die we zochten ook gevonden? Was er ook informatie die niet "in ons straatje paste" en hoe zijn we daarmee omgegaan? Hebben we niet naar onze conclusie "toegewerkt"? Is de gebruikte enquête wel betrouwbaar? Is onze steekproef representatief? Zijn de meetresultaten die we gevonden hebben wel algemeen geldig? Hebben we voldoende zekerheid? Hebben we een foutenanalyse uitgevoerd? Als er een vervolg op je profielwerkstuk zou moeten komen, in welke richting zou je dan verder gaan? Bij het eindgesprek kunnen juist dit soort vragen aan de orde komen. Een goede evaluatie is dan ook een goede voorbereiding op het eindgesprek. Als je citaten -letterlijke aanhalingen- gebruikt, moet je dat aangeven en de bron vermelden. Citaten moeten letterlijk zijn en ze mogen niet los van de context staan. Literatuuropgave. Alle gebruikte bronnen moeten hierin vermeld worden. Bij boeken, tijdschriften of artikelen vermeld je de schrijvers, de titel, uitgever, plaats en jaar van uitgifte. Bij Internetsites moet je het internetadres, de beheerder (instantie) van de site en de dag waarop de site geraadpleegd is vermelden. Dat laatste is nodig omdat de inhoud van sites natuurlijk vlug kan veranderen. Gebruik in je bronnenlijst nummers tussen vierkante haken. Als je in de tekst verwijst naar deze bronnen gebruik dan dezelfde vierkante haken. Van elk een voorbeeld: - [1] David, F.N, Games, Gods and Gambling, London, Griffin, 1962 - [2] Hunter, J.A.H, How some squares end, Journal of Recreational Mathematics 6 (1972) blz. 77-80 - [3] Geert Mak, essay, Nagekomen flessenpost. Gezien op 26 mei 2016 op http://forums.ncrv.nl/rondom10/viewtopic.php?t=1985 NCRV-site Werkboek profielwerkstuk 2016-17
13
Mogelijke bijlagen (bijvoorbeeld enquêteformulieren, krantenknipsels, tabellen, grafieken, kaarten, foto's) In ieder geval is het logboek als bijlage opgenomen. Soms een begrippenlijst. Dat hangt af van het onderwerp en de bijbehorende vakken. Lijst met instanties en personen met wie je contact gehad hebt en van wie je informatie of hulp gehad hebt in de loop van je werk, ook als dit contact bijvoorbeeld per e-mail heeft plaatsgevonden. Persoonlijke evaluatie en reflectie. Aan het eind van je verslag moet je een korte persoonlijke evaluatie geven van de gang van zaken tijdens het profielwerkstuk: - wat zou ik anders aanpakken? - hoe verliep de samenwerking met mijn partner? - wat heb ik geleerd over het opzetten en uitvoeren van een “groot” project? - hoe is de communicatie met onze begeleider verlopen?
Vorm van het schriftelijke verslag (bij Binas vakken). (De BINAS-docenten werken nog aan een nieuwe versie van de handleiding voor het verslag. Voorlopig is hieronder de oude versie nog opgenomen. Te zijner tijd krijg je de nieuwe versie uitgereikt.)
Het is raadzaam om met je begeleidende docent tijdig te bespreken op welke punten het verslag met welke weging beoordeeld zal worden. Zie ook de voorbeelden van rubrics in bijlage 6a/6b. Titel - namen en klas - datum - docent In geval van een groter werkstuk: een titelpagina. De titel moet de inhoud van het onderzoek dekken. De datum is de dag waarop je het werkstuk inlevert. Inleiding Geef voldoende theoretische achtergrondinformatie om je onderzoek in een kader te plaatsen: uitleg/definitie van begrippen, noemen en uitleggen van belangrijke formules. Voorbeeld: bij de bepaling van de hoeveelheid ijzer op een cassettebandje komt in de theorie: waarom bevat een cassettebandje ijzer (kader), met welke methode wordt de hoeveelheid ijzer bepaald (begrippen), hoe geven we de hoeveelheid ijzer in een cassettebandje aan (begrippen/formules/eenheden) Onderzoeksvraag Korte en duidelijk geformuleerde vraag: waarop wil je een antwoord hebben? Tip: Vaak werkt ‘Wat is …’ Voorbeeld: “Wat is het verband tussen de voortplantingssnelheid van geluid en de dichtheid van het medium waardoor het geluid zich voortplant?” Hypothese Wat veronderstel je dat er uit je onderzoek komt? Voordat je het onderzoek uitvoert, geef je dus een antwoord op de onderzoeksvraag, inclusief argumenten waarom je deze uitkomst verwacht. Voorbeeld: “Ik veronderstel dat bij een hogere dichtheid van het medium de voortplantingssnelheid van geluid kleiner zal zijn omdat massa traag is.” Uitvoering Beschrijving wat je gedaan hebt. Iemand die het onderzoek nooit zelf heeft uitgevoerd, kan het aan de hand van deze beschrijving zelf uitvoeren. Dit onderdeel heeft als subkopjes: a. Benodigdheden: een overzichtelijke lijst welke materialen, in welke hoeveelheden nodig zijn; b. Opstelling: een tekening van de opstelling met uitleg erbij; c. Uitvoering: een beknopte, maar stapsgewijze beschrijving van de wijze van uitvoeren van het onderzoek. Werkboek profielwerkstuk 2016-17
14
Waarnemingen en verwerking Hier som je de resultaten van je onderzoek op. Gebruik als het om getalwaarden gaat daarbij tabellen en grafieken. Vaak moet je aan de hand van je waarnemingen nog extra berekeningen doen; dat is ook verwerking. Tabellen: zet boven iedere kolom wat daarin vermeld staat en zet er ook de eenheid bij (grootheid én eenheid). Grafieken: Schrijf bij beide assen wat er uitgezet is en de bijbehorende eenheid (grootheid én eenheid). Zet de oorzaak (datgene wat je zelf verandert) altijd op de x-as en het gevolg (datgene wat daardoor ook verandert) op de y-as. Trek geen lijn van punt naar punt, maar een vloeiende lijn die zo goed mogelijk door/langs de punten gaat. Als een punt ècht ver buiten deze lijn ligt, moet je je afvragen of je bij die bepaling geen fout hebt gemaakt. Je kunt deze meting dan vaak beter weglaten bij verdere berekeningen. Grafieken maak je op grafiekpapier (mm-papier), nooit op lijntjespapier! Het kan zijn dat je docent je opdracht geeft een grafiek in Excel te maken. Op die plek vind je ook grafiekpapier om zelf uit te printen Let op dat je voldoende ruimte vrijlaat om je grafiek in te plakken! Berekeningen: als je één type berekening meerdere keren moet doen, doe je de berekening één keer heel duidelijk voor; van de overige metingen noteer je alleen de uitkomsten met de vermelding dat deze op dezelfde manier berekend zijn. Conclusie De conclusie geeft een antwoord op de onderzoeksvraag en blikt daarbij terug op de hypothese (was deze juist of onjuist?). Bij kwantitatieve bepalingen geef je een getalwaarde als conclusie (met eenheid natuurlijk), maar je vermeldt ook de nauwkeurigheidsmarge die het gevolg is van de beperkingen van je apparatuur. Dus: meetwaarde ± meetonnauwkeurigheid. Discussie a. Geef een beschouwing van (en oorzaken voor) - de nauwkeurigheid van de metingen - de betrouwbaarheid van de resultaten - de geldigheid van de conclusie b. Suggesties voor verbeteringen van het onderzoek en vervolgonderzoek Bronnenlijst Lijst van gebruikte bronnen. De lijst wordt genummerd met vierkante haken: [1], [2] etc. Deze nummers tussen vierkante haken worden in de tekst van het verslag gebruikt als je naar een bron wilt verwijzen. Een juiste bronvermelding is: Bij boeken/artikelen etc: auteur, titel, druk, pagina Bij informatie van een website: webadres van de betreffende pagina. Zo nauwkeurig mogelijk, zonder dat doorklikken nodig is. Mocht dat niet kunnen, schrijf dan duidelijk op waar je de pagina precies kunt vinden. Het criterium is immers: kan iemand anders het met jouw aanwijzingen direct en precies vinden. Niet dus: [2] Wikipedia (een zoekmachine is zelf geen bron!) of [3] http://www.cop.ufl.edu/safezone/pat/pha5127/index.htm (en wat vond je in die index?) Reflectie Tot slot reflecteren jullie op het verloop van het Profielwerkstuk-project; jullie geven een persoonlijke evaluatie van de gang van zaken tijdens de uitvoering van de opdracht. Zeg daarbij in ieder geval iets over: - samenwerking: waren jullie betrouwbare en stimulerende partners voor elkaar? (nakomen afspraken, communicatie over individueel werk, voorbereiding Werkboek profielwerkstuk 2016-17
15
-
-
overlegmomenten en practica) planning en timing: hadden jullie vooraf een goede taxatie gemaakt welk soort activiteiten hoeveel tijd zouden gaan vragen; wanneer jullie welke onderdelen uitgevoerd wilden hebben. Hoe vingen jullie tijdrovende tegenvallers op? diepgang: gaat wat jullie aan kennis en methoden hanteerden duidelijk uit boven kennis die je al had vanuit de klas? Hebben jullie op eigen kracht je nieuwe kennis en vaardigheden verworven?
De definitieve versie van je verslag schrijven. Schrijven valt niet mee. Veel leerlingen hebben er een hekel aan. Ze hadden verwacht alleen maar te hoeven typen. Maar het hebben van interessante gedachten is iets anders dan het op schrift zetten ervan. Alles in één keer goed op papier zetten is onmogelijk. Je zult moeten vijlen, schrappen, herschrijven. Soms moet je een hele bladzijde weg gooien omdat je er niet tevreden over bent. Een belangrijke raad voor beginnende schrijvers : doe het elke dag. Je hoeft niet lang achter de pc te zitten, maar doe het wel regelmatig. En probeer niet meteen mooie volzinnen te schrijven. Op welk niveau ga je schrijven? Voor welk publiek is je werkstuk bedoeld? Drie stelregels: Wat betreft vakinhoud moet het verslag geschreven worden op je eigen niveau, dwz. 5 of 6 VWO, (of iets daarboven, want je hebt je per slot van rekening vrij uitvoerig in je onderwerp verdiept). Als je bijvoorbeeld in je werkstuk wiskunde gebruikt, moet dat niet op een brugklasniveau worden gehanteerd. En evenmin is het zinvol om in je werkstuk formules rond te strooien, waar zelfs je begeleider nauwelijks raad mee weet. Schrijf nooit iets op wat je zelf niet snapt. Als je opschrijft: "De harmonische taal is zo koen in haar eenzijdigheid, zo vrij in haar toepassing, dat ze van geen dissonerende klankenaggregaten afschrikt en bij ogenblikken de atonale stelsels schijnt te voorspellen.", dan weet je zeker dat je nog iets uit moet leggen bij het eindgesprek. Stel jezelf voortdurend de vraag: "Kan een geïnteresseerde buitenstaander, die toevallig je verslag in handen krijgt het verhaal volgen?" Zo ja, dan zit je goed. Je begrijpt dat deze stelregels vooral bedoeld zijn voor het maken van een schriftelijk werkstuk. Bij het maken van een ontwerp moet er natuurlijk ook het een en ander schriftelijk worden vastgelegd, maar daar is de hoofdzaak toch het maken en niet het schrijven. Je begeleider zal je in dat geval vertellen, wat hij of zij op papier wil zien en in welke omvang. Net zo belangrijk als schrijven is herschrijven. Als er een eerste versie van een hoofdstuk of paragraaf klaar is, moet je die een paar keer overlezen. En dan liefst niet meteen. Herschrijven is vaak: schrappen. Het is verbluffend hoeveel overbodige woorden, zinnen en alinea's een tekst kan bevatten. Probeer zo economisch mogelijk te schrijven, het komt de leesbaarheid van de tekst ten goede. Niet het aantal kantjes tekst is maatgevend, maar de kwaliteit van je werk. Pas ook op voor onbegrijpelijke overgangen van de ene naar de andere alinea. Vraag je af of de eerste zin van een alinea aansluit op de laatste van de vorige. Laat je werk een keer door een vriend(in) of je ouders. Laat hem of haar wegstrepen wat overbodig lijkt en vraag of er dingen zijn die zij niet begrijpen. Vrijwel elke tekst is te verbeteren. De belangrijkste eis is helderheid en leesbaarheid! Het woord vooraf en de inleiding kun je het beste schrijven als alle hoofdstukken af zijn. Probeer een objectieve, onpersoonlijke schrijfstijl te gebruiken die vrij is van emoties en waardeoordelen. Een goede handleiding voor het schrijven van een “wetenschappelijke” tekst vind je op www.ru.nl/pwscoach onder het kopje “Stijl”. Wat er in ieder geval in moet staan is hierboven al aangegeven.
Werkboek profielwerkstuk 2016-17
16
11. De presentatie op 14 februari 2017. De definitieve versie van je profielwerkstuk dient op 14 februari 2017 ingeleverd te worden. Op die dag vindt er tevens een gezamenlijke presentatie plaats van alle profielwerkstukken waarvoor alle ouders en andere belangstellenden uitgenodigd worden. De presentatie bestaat uit drie onderdelen: ’s Middags presenteer je voor de leerlingen van klas 5 tijdens het zevende uur. ’s Avonds presenteer je in een lokaal met behulp van een PowerPoint je PWS voor de begeleiders, voor enkele andere zesdeklassers die jouw publiek zijn en voor ouders, familie etc. Deze presentatie moet ongeveer 15 á 20 minuten duren. Verder presenteer je het PWS voor het grote publiek op de “markt” in de aula of het studiehuis, zodat iedereen kan zien wat jullie tot stand gebracht hebben. Presenteer je werkstuk op een aansprekende manier. Breng opvallende dingen uit je onderzoek naar voren: proefopstellingen (als dat niet te ingewikkeld is), video’s, fotoborden, grafieken, enquêtes etc., vraagstellingen en belangrijkste resultaten uit je onderzoek op sheets. Misschien is het ook mogelijk de bezoekers actief te betrekken bij je presentatie door hem of haar als proefpersoon te laten optreden. Het is zeker niet de bedoeling dat je achter een tafeltje staat waar je geschreven verslag op ligt: maak het uitdagend en interessant. De ervaring van het afgelopen jaar is dat zowel de leerlingen als de bezoekers heel enthousiast zijn over de presentatieavond: het geeft voldoening om te demonstreren wat je gedaan hebt en het is leuk om te zien wat je medeleerlingen gepresteerd hebben. Begin tijdig met de voorbereiding van de presentatie: realiseer je terdege dat je overal zelf voor moet zorgen. TOA’s en conciërges kunnen onmogelijk op het laatste moment nog even van alles voor iedereen regelen. Je krijgt t.z.t. een formulier waarop je kunt aangeven hoe jullie presentatie er uit komt te zien, zodat we de presentieavond kunnen organiseren. De tijd tussen de profielweek en de presentatie op 14 februari kun je gebruiken om alles af te ronden. De presentatie wordt door je begeleider in de beoordeling betrokken.
12. Wedstrijden en prijzen De school wil het maken van excellente profielwerkstukken bevorderen door werkstukken, die daarvoor in aanmerking komen, in te zenden naar wedstrijden. Er zijn veel mogelijkheden: de Van Melsenprijs, georganiseerd door de Katholieke Universiteit Nijmegen, voor de vakken Natuurkunde, Scheikunde, Biologie en Wiskunde. (in het verleden waren al diverse Beekvlieters zeer succesvol bij de Van Melsenprijs, in 2015 waren Marlieke Elsendoorn en Gaëlle Boisset de winnaar), de Jan Kommandeurprijs, georganiseerd door de Rijksuniversiteit Groningen (kent dezelfde opzet als de Van Melsenprijs), de Jan Penprijs, eveneens georganiseerd door de RU Groningen, speciaal bedoeld voor profielwerkstukken in het E&M-profiel (vier jaar geleden behaalden Manon Peek en Jacky Bolsius hier een fraaie tweede prijs, twee jaar geleden haalden Marente Lokin en Sabine Nutters een vierde prijs) de Marie Loke-prijs, georganiseerd door de RU Groningen, speciaal voor vakken uit het C&M –profiel, de UvA-Werkstuklab-prijs, georganiseerd door de Universiteit van Amsterdam (kent dezelfde opzet als de Van Melsenprijs), de wedstrijd voor het beste technische ontwerp van de Technische Universiteit in Delft (in het verleden onder andere gewonnen door Bart van der Aar en Marc van Grinsven, en ook waren Linda Kooijmans en Laura van Deursen de winnaars met een automatisch zeilsysteem. Ook behaalden Koen Straatman en Nick Habraken een eervolle vermelding met een eigenhandig gemaakt touch screen) Werkboek profielwerkstuk 2016-17
17
De International Young Scientist Conference, waar de beste deelnemers aan de drie hierboven genoemde wedstrijden voor uitgenodigd worden, (ook hier hebben verschillende Beekvlieters al aan deelgenomen met onder andere een gouden medaille voor Marlieke en Gaëlle), de OMO-profielwerkstukprijs, georganiseerd door Ons Middelbaar Onderwijs in Tilburg, het schoolbestuur waar zo’n 45 Brabantse middelbare scholen onder vallen (ook Beekvliet) Een voorwaarde voor deelname aan de OMO-profielwerkstukprijs is dat het profielwerkstuk een integratie van meerdere vakken betreft. Deelname staat open voor alle vakken. Elke school mag één werkstuk inzenden. Drie jaar geleden haalden Nina IJdens en Laura Thomas een tweede plek) De Koninklijke Nederlandse Academie van Wetenschappen, een organisatie met een geschiedenis van 200 jaar en waarvan alleen wetenschappers lid kunnen worden die al jaren aan de top staan in hun wetenschapsgebied stelt elk jaar aan de twaalf beste profielwerkstukken een jaar lang gratis studeren ter beschikking. Op www.knawonderwijsprijs.nl/ tref je meer informatie aan. In 2011 was Joris Aarts een van de trotse winnaars! De Universiteit van Wageningen rijkt de Linnaeusprijs uit voor een werkstuk dat te maken heeft met planten. Zie http://www.wageningenur.nl/nl/Onderwijs-Opleidingen/PWSscholieren/Linnaeusprijs.htm De Universiteit van Twente biedt niet alleen hulp aan bij het maken van het PWS, zij organiseren ook een wedstrijd: zie http://www.twenteacademy.nl/wedstrijden/profielwerkstuk_wedstrijd/ Twee jaar geleden behoorden Laurens van Zandvoort en Lizet Kusters tot de finalisten. Er zijn of komen ongetwijfeld nog meer wedstrijden en prijzen. We houden jullie op de hoogte en je kunt natuurlijk ook zelf zoeken op internet.
Werkboek profielwerkstuk 2016-17
18
Bijlage 1 Tijdschema Profielwerkstuk 2016/2017 Datum 22 maart 2016 31 maart 2016 (14.20 uur) 26 mei 2016 (13.30 uur) Orientatie-fase uiterlijk 6 juni 2016 6 juni-17 juni 2016
Wie Leerlingen klas 5 Coördinator pws Leerlingen klas 5 Leerlingen klas 5 Studenten van de RU Nijmegen Coördinator pws Leerlingen en begeleiders
1 juli 2016
Leerlingen Jury, coordinator tot 9 sept. 2016 Leerlingen en Orientatie-fase begeleiders 9 september 2016 Leerlingen en Afsluiting orientatie- begeleiders fase
9 sept.- 11 nov. 2016 Vooronderzoek (Binas-vakken)
Leerlingen en TOA's
Werkboek profielwerkstuk 2016-17
Wat Instructie leerlingen Uitdelen werkboek en formulier Lezing door twee wetenschappers van de Radboud Universiteit over het doen van wetenschappelijk onderzoek Twee uur lang speeddaten met studenten over goed geformuleerd onderzoeksdoel: hoofdvragen / deelvragen / haalbaarheid / afgebakend onderzoeksplan Indelen en bekend maken van docent-begeleiders Eerste contact tussen begeleiders en leerlingen Bespreken onderwerp Bespreken mogelijke werkwijze Afspraken over logboek Bespreken globaal tijdplan Bespreken van wijze waarop beoordeeld wordt Opdracht tot schrijven van plan van aanpak Afspreken volgende contactmomenten (data!) In ieder geval drie momenten in de weken 37, 41, en 45 Deadline voor aanvraag voor subsidie uit het budget van BIC Bespreken, eventueel aanpassen en goedkeuren plan van aanpak Leerlingen/koppels die er tot dit moment nog niet in geslaagd zijn om een onderwerp te vinden krijgen een onderwerp aangereikt van hun begeleider, te kiezen van een lijst met onderwerpen die elke begeleider/sectie heeft op zijn of haar vakgebied.
Termijn Keuzeformulier moet ingeleverd zijn uiterlijk op 1 april bij coördinator. N-leerlingen in aula M-leerlingen in lokaal 27 Let op: aanwezigheid is verplicht Let op: aanwezigheid is verplicht
Haalbaarheids-en vooronderzoeken bij praktische werkstukken in exacte vakken Vervolgcontacten
Leerlingen maken (tijdig) afspraak met TOA’s. Let op: vóór 28 oktober moeten alle spullen voor de profielweek besteld zijn
19
uiterlijk 17 juni. Kopie van goedgekeurd plan van aanpak naar coördinator pws Tip: gebruik bij voorkeur voor afspraken in weken 37, 41 en 45 woensdagmiddag. Dan hebben alle zesdeklassers vrij. Toekenning van subsidie wordt zo snel mogelijk bekend gemaakt.
Vanaf dit moment moet elk koppel ook daadwerkelijk aan de slag zijn en moet het iedereen duidelijk zijn wat er dient te gebeuren. Mochten er problemen zijn neem dan contact op met de coördinator
9 sept.- 11 nov. 2016 Zoek-en uitvoeringsfase (overige vakken) Week 45 (7-11 nov) Eerste beoordeling van de voortgang
Leerlingen en begeleiders
(minstens 3 keer in weken 37, 41 en 45) Uitvoeren onderzoek etc. Logboek inzien en volgende data afspreken
Zorg dat je met het definitieve verslag kunt beginnen direct in de profielweek
Begeleiders
Begeleiders en leerlingen bespreken de voortgang. Op basis van de ingeleverde plannen en het verrichte werk geeft de begeleider zijn eerste beoordeling.
14 nov-25 nov 2016 Voorbereiding profielweek
Leerlingen, begeleiders, coördinator pws
28 nov-2 dec. 2016
Leerlingen, begeleiders, TOA (Binas-vakken)
Plannen voor profielweek in overleg met begeleider definitieve vorm geven - wie, wat, waar, hoe? - wanneer overleg? Uitvoeren van EXO-onderzoeken
Inleveren beoordelingsformulier bij coördinator (wordt t.z.t. uitgereikt) Deze beoordeling weegt voor 10 procent mee in het eindcijfer. Inleveren formulier bij coördinator (wordt t.z.t. uitgereikt)
PROFIELWEEK (deze week heeft klas 6 geen les)
Aan het einde van de week moet met het schrijven van het eindverslag begonnen kunnen worden.
Leerlingen (overige vakken)
Doen van eigen onderzoek, werken aan ontwerp etc. en Gedurende de week kunnen leerlingen aan hun schrijven van de eerste versie van het eindverslag eindverslag beginnen
5 - 22 dec. 2016
Leerlingen
Schrijven van de eerste versie van het eindverslag
januari 2017
Begeleider
14 februari 2017 PRESENTATIE
Leerlingen, TOA’s, Coördinator pws
Gezamenlijke presentatie van alle PWS Inleveren definitief werkstuk.
Presentatie op 14 februari . Inleveren tegelijk met de presentatie.
15 febr. – 3 maart 2017 Eindgesprek Beoordeling
Leerlingen en begeleiders
Eindgesprek en beoordeling (eventueel inzenden profielwerkstuk naar wedstrijden) Begeleiders let op: de meeste inzendtermijnen voor wedstrijden liggen rond 1 maart!!
Begeleider deelt resultaat beoordeling mee aan coördinator. Coördinator verzorgt verwerking in Examendossier Studielogboek Begeleider bewaart het profielwerkstuk
Donderdag 22 december moet de eerste versie ingeleverd worden Het inleveren telt voor 5 procent mee in de beoordeling
Eerste versie eindverslag van commentaar voorzien. Begeleider zorgt ervoor dat de leerlingen uiterlijk op vrijdag 13 januari het werk weer in bezit hebben. Afspreken datum eindgesprek
Werkboek profielwerkstuk 2016-17
20
NB: wanneer niet op 14 februari het eindverslag ingeleverd wordt, of wanneer de totale beoordeling resulteert in een cijfer lager dan 4, krijgen de leerlingen tot 27 februari de tijd om het profielwerkstuk naar behoren te voltooien. Zij kunnen in dat geval wel een herkansing minder gebruiken voor de andere vakken van het schoolexamen.
Werkboek profielwerkstuk 2016-17
21
Bijlage 2
Keuzeformulier profielwerkstuk 2016/2017
(Inleveren uiterlijk vrijdag 1 april bij men. Hanenberg.) NAAM………………………………………………. Profiel………………….klas……. vormt duo samen met NAAM………………………………………………. Profiel………………….klas……. Heb je geen partner lever dit formulier dan toch in en liefst zo snel mogelijk. Kruis aan als je belangstelling hebt voor één of meer van de volgende projecten Wij hebben belangstelling voor: o o o o o o
Royal Haskoning Ortec ikonderzoekwater.nl Imagine Beekvliet Internationale Contacten anders, nl…………
ONDERWERP (geef niet alleen het onderwerp maar licht ook in twee of drie zinnen toe wat je wilt onderzoeken) ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… VAK(KEN): ………………………………………………………………………………. Vermeld bij het vak ook de docent(en) van wie je nu les hebt. Je moet kiezen uit de vakken waarin je straks in klas 6 een centraal examen aflegt. Je mag er natuurlijk vakken bij kiezen, waarvoor dat niet geldt. BEGELEIDER:…………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………. Je mag een (of enkele) docenten opgeven die je het liefst als jullie begeleider wilt hebben. Let wel: wij zeggen niet toe dat we jullie voorkeur ook zullen volgen!! Datum………………………
Werkboek profielwerkstuk 2016-17
22
Bijlage 3a
PLAN van AANPAK, TAAKVERDELING, TIJDPLAN
(voorbeeld)
PROBLEEMSTELLING…………………………………………………………………….. …………………………………………………………………………………………………. ACTIVITEITEN
WIE WANNEER HOE
BENODIGDE MATERIALEN BENODIGDE INFORMATIE
GESCHATTE TIJDSDUUR (UREN/MIN)
Verzorgd door
Kosten
MOET KLAAR ZIJN OP
Beschikbaar op
TIJDPLAN: FASE van het ONDERZOEK ORIENTATIE INFORMATIE ONDERZOEK ORDENEN SCHRIJVEN 1e VERSIE DEFINITIEF VERSLAG PRESENTATIE
Begint op
Klaar op Geplande data voor werk aan PWS
Overleg met begeleider op
profielweek profielweek 14 februari 2017
Plan van aanpak is opgesteld op:…………………………………….. Wijzigingen…………………………………………………………….. Besproken en akkoord bevonden op:…………………………………. (kopie naar coördinator PWS) Handtekening begeleider……………………………………………….
Werkboek profielwerkstuk 2016-17
23
Bijlage 3b PLAN van AANPAK, inclusief TIJDPLAN (bij een praktisch onderzoek (exacte vakken) Oriëntatie en onderwerpbeschrijving: (Wat heeft jullie op het idee gebracht? Bijv. n.a.v. theorieboek of krantenartikel) Onderzoeksvraag: Hoofdvraag: Deelvragen: Hypothese (voorlopig): Te verrichten vooronderzoeken (experimenteel + theoretisch): (Houd bij het plannen rekening met de beperkte mogelijkheden. Overleg hierover tijdig met begeleider en/of TOA). - Haalbaarheidsonderzoek (Kan het? Werkt het? Je zet hier de eerste praktische stappen om de haalbaarheid te controleren) - Theoretisch vooronderzoek Werkplan (experimentele hoofdfase): Omschrijving van het experiment. Let hierbij op de volgende zaken: - Lijst van benodigdheden - Wijze van uitvoering - Veiligheidsaspecten - Kosten - Tekening van de opstelling - Wijze van resultaten verzamelen + verwerken Tijdplan: Fase van het onderzoek
Klaar op…
Geplande data voor Overleg met werk aan PWS begeleider op…
Oriëntatie Informatie Plan van aanpak
17-06- 2016
Vooronderzoek
Herfstvakantie
Materialen geregeld
28-10- 2016
Hoofdonderzoek
Week 48
Verwerken meetresultaten Schrijven 1e versie
22-12- 2016
Definitief verslag
14-02- 2017
Presentatie
14-02- 2017
14-02- 2017
Plan van aanpak is opgesteld op:
……………………………………………
Besproken en akkoord bevonden op: (kopie naar coördinator PWS)
……………………………………………
Handtekening begeleider:
……………………………………………
Werkboek profielwerkstuk 2016-17
24
Bijlage 4 -
LOGBOEK
In het logboek houd je alle werkzaamheden bij, die je voor het maken van je profielwerkstuk hebt verricht. Bij iedere handeling vermeld je datum, tijd, plaats, verrichte handeling, resultaat en eventueel gemaakte afspraken. Het logboek is voor jou een hulpmiddel bij het systematisch verzamelen van informatie en voor je begeleider(s) een hulpmiddel om snel inzicht te krijgen in het gevolgde werkproces. Het logboek helpt je bij het schrijven van je eindverslag. Je kunt je beter herinneren wat er allemaal gebeurd is. Het logboek omvat niet meer dan enkele pagina's A4. Het logboek is, na het afronden van het profielwerkstuk, het bewijs, dat je voldaan hebt aan de gestelde aantal slu’s.
Hieronder is een voorbeeld van een logboek opgenomen: Namen: Titel profielwerkstuk: Begeleider: Datum Tijd Wie
Plaats
Verrichtte werkzaamheden
Resultaat
15 min beide 40 min beide
school
Overleg met …
Afspraak gemaakt
bibliotheek
Info gezocht over …
Weinig gevonden
150 min beide
ß-lab
Proef gedaan
IJklijn is gelukt
Moeilijkheden Nieuwe waarop we afspraken/opmerkingen gestuit zijn Afspraak op … in …
We konden geen boek vinden waarin ……… Bepaling lukte niet, kleur van oplossing is heel anders
We moeten deelvraag 4 aanpassen
1. Overleggen met docent en TOA: hoe komt het dat bij de monsters die we gebruiken … 2. Op internet zoeken naar vraag bij 1. Uiterlijk … antwoord hebben
Enzovoort…
Het logboek heeft verder bijlagen, bijvoorbeeld: aantekeningen van je informatiebronnen met bronvermelding, van een laboratoriumexperiment de waarnemingen en uitkomsten daarvan (labjournaal), tabellen, grafieken, ontwerptekeningen, krantenknipsels, Internetsites, prints, vragen waar je mee zit, aantekeningen van begeleidingsgesprekken enzovoort. Na elke activiteit vul je het logboek (inclusief bijlagen) aan. Bij elke bespreking met je docent neem je het complete logboek mee. Je docent vraagt regelmatig om inzage en parafeert de pagina’s. Tips m.b.t. het vastleggen van experimenten in je logboek
Werkboek profielwerkstuk 2016-17
25
datum titel van het experiment literatuur waarin het experiment beschreven wordt korte beschrijving van het doel en de aanpak van het experiment belangrijke literatuur, adressen van websites e.d. uitwerkingen van interviews Noteer daarna je waarnemingen. Noteer in ieder geval: omstandigheden: temperatuur, tijd, licht, plaats hoeveelheden gebruikte stoffen/chemicaliën gegevens over de gebruikte stoffen: naam, merk, artikelnummer, zuiverheid, formule veiligheids- en giftigheidsgegevens van gebruikte stoffen (en ook: of bijzondere veiligheidsmaatregelen genomen moeten worden bij gebruik van de stoffen gebruikte materialen, glaswerk en apparatuur (evt. tekening van de opstelling) alle handelingen die je verricht hebt tijdens het experiment waarnemingen (het kookt, wordt geel, troebel, helder etc.) meetgegevens (bijv. I, V, de pH, temperatuur, etc.) aan het eind van het experiment: resultaatgegevens, smeltpunt, kleur, opbrengst spectra. andere mogelijk relevante omstandigheden en waarnemingen
Werkboek profielwerkstuk 2016-17
26
Bijlage 5
Regeling profielwerkstuk in PTA en beoordelingsmodel
In het Programma van Toetsing en Afsluiting is een regeling opgenomen over het Profielwerkstuk. Voor de precieze tekst verwijzen we naar het PTA. Een aantal punten wordt hieronder genoemd: aanvang in klas 5 (22 maart 2016), afsluiting in klas 6 (14 februari 2017) totale studielast 80 SLU per persoon (in principe) werken in groepjes van twee personen begeleiding door een aangewezen docent, die tevens beoordelaar is de volgende onderdelen maken deel uit van het Profielwerkstuk - plan van aanpak - logboek - verrichten van het eigenlijke onderzoek - presentatie Het beoordelingsmodel wordt in het eerste overleg besproken door de begeleider en de leerlingen. Tevens wordt dit model ingevuld. (examenvoorschrift!) - Er kunnen onderdelen en aspecten toegevoegd worden of weggehaald worden met het oog op het belang van het betreffende onderdeel of aspect voor het voorgestelde profielwerkstuk. - Het "proces" moet volgens examenvoorschrift uitdrukkelijk in de beoordeling betrokken worden. (samenwerking, logboek etc.) Dat mag dus niet weggelaten worden! - De maximaal haalbare scores voor de afzonderlijke onderdelen en de norm voor het omzetten van een score naar het cijfer moeten ingevuld worden. - Bij de beoordeling gelieve u een score te geven voor elk onderdeel/aspect. de beoordeling resulteert in een cijfer dat voor een derde meeweegt in het zogenaamde combinatiecijfer. Let op de wijze waarop het combinatiecijfer tot stand komt: eerst worden de drie afzonderlijke punten afgerond op een geheel cijfer. Daarna worden de drie gehele cijfers opnieuw gemiddeld en afgerond op een geheel cijfer. Dat cijfer is het combinatiecijfer en dat telt mee in de slaag-zakregeling. Dit “dubbele” afronden kan soms vreemde gevolgen hebben: zie de twee onderstaande rekenvoorbeelden. - Voorbeeld 1: Mij-leer 6,1 (wordt 6), ANW 6,4 (wordt 6) en PWS 7,4 (wordt 7) geeft het combinatiecijfer: (6 + 6 + 7) : 3 = 6,33 en dat wordt een 6. - Voorbeeld 2: Mij-leer 5,6 (wordt 6), ANW 6,6 (wordt 7) en PWS 6,5 (wordt 7) geeft het combinatiecijfer (6 + 7 + 7) : 3 = 6,67 en dat wordt een 7 en een eventueel compensatiepunt. bij de beoordeling lager dan 4 volgt er een herkansing om kandidaten in de gelegenheid te stellen alsnog een hogere beoordeling te verkrijgen. Bij het niet tijdig inleveren van het eindverslag volgt er een herkansing om alsnog het profielwerkstuk te voltooien. In beide voornoemde gevallen heeft de leerlingen een herkansingsmogelijkheid minder voor de andere vakken van het schoolexamen. een kandidaat kan geen diploma krijgen als de uiteindelijke beoordeling van het profielwerkstuk een cijfer lager dan 4 oplevert. het is mogelijk dat kandidaten, die samen aan een werkstuk gewerkt hebben verschillende beoordelingen krijgen.
Werkboek profielwerkstuk 2016-17
27
Bijlage 6a Beoordelingsmodel bij niet-BINAS vakken. (voorbeeld) Eerste beoordel i ng (week 45)
Maximale score
Onvoldoende
Voldoende
Goed
onderwerp
H et onderwerp is te breed en/of nauwelijks afgebakend.
H et onderwerp is helder, maar het is niet prec ies duidelijk hoe het is begrensd.
H et onderwerp is helder, en goed afgebakend.
onderzoeks vraag
D e onderzoeks vraag is s lecht geformuleerd. D e onderzoeksvraag heeft weinig diepgang.
D e onderzoeks vraag is juis t geformuleerd.
D e onderzoeks vraag is goed geformuleerd (s pec ifiek en open) en van voldoende vakinhoudelijk niveau.
2
D e deelvragen zijn s lecht geformuleerd. I nhoudelijk overlappen de deelvragen elkaar.
D e deelvragen zijn juis t geformuleerd. E r is wel enigs zins s prake van overlap of onvolledigheid.
D e deelvragen zijn helder qua formulering; ze zijn c omplementair; ze dekken de hoofdvraag maar overlappen elkaar niet.
1
keuze onderzoeks activiteiten
D e gekozen onderzoeksactiviteiten (praktis ch werk en literatuurstudie) s luiten nauwelijks aan op de onderzoeksvragen.
D e gekozen onderzoeksactiviteiten s luiten goed op de onderzoeksvragen aan.
D e gekozen onderzoeksactiviteiten s luiten goed aan op de onderzoeksvragen; ze leveren een volledig antwoord op de onderzoeks vragen.
literatuurs tudie
D e gebruikte informatiebronnen voldoen aan één (of geen) van de c riteria die in de kolom ‘goed’ worden genoemd.
D e gebruikte informatiebronnen voldoen aan twee van de c riteria die in de kolom ‘goed’ worden genoemd.
D e gebruikte informatiebronnen zijn (1 ) divers , (2 ) betrouwbaar en (3 ) overs tijgen het niveau van het voortgezet onderwijs.
D e betrokkenheid bij het onderzoek was minimaal. D e inzet was matig.
E r is met betrokkenheid gewerkt. D e inzet was voldoende.
E r is met veel enthous iasme en betrokkenheid gewerkt. L ln hebben elkaar en anderen ges timuleerd.
deelvragen
inzet
Behaalde score
2
1
2
2
Totaal voortgangsbeoordeli ng(10%)
B eoordel i ng proces
Maximale score
Onvoldoende
Voldoende
Goed
D e planning was niet realis tisch. N aleving van de planning bleek erg moeilijk. A fwijkingen van de planning werden niet gemotiveerd.
D e planning was realis tisch en werd zoveel mogelijk nageleefd. A fwijkingen van deze planning werden niet altijd gemotiveerd en onverwac hte hindernissen konden nog wel eens voor problemen zorgen.
D e planning was realis tisch en werd ook nageleefd. A fwijkingen van deze planning werden gemotiveerd. Bij onverwac hte hindernissen werd flexibel opgetreden.
E r was s prake van één (of geen) van de drie kenmerken die in de kolom ‘goed’ worden genoemd.
E r was s prake van twee van de drie kenmerken die in de kolom ‘goed’ worden genoemd.
E r was s prake van (1 ) een heldere taakverdeling, (2 ) een evenwic htige werkverdeling en (3 ) een goede onderlinge c ommunicatie.
1
communicatie met begeleider en verdere contactpers onen
E r is nauwelijks c ontact geweest met de begeleiders. A fs praken werden vaak niet nagekomen.
E r is regelmatig c ontact geweest met de begeleiders. A fspraken werden mees tal nagekomen.
E r is veelvuldig en c ons tructief met de begeleiders gecommuniceerd. A fspraken werden altijd nagekomen.
2
s turing
E r was veel begeleiding en s turing van
E r was een normale (gemiddelde)
E r was weinig begeleiding nodig. L ln hebben zelf
2
planning
taakverdeling
Werkboek profielwerkstuk 2016-17
28
2
Behaalde score
de doc enten nodig. H et lukte nauwelijks om zelf oplos s ingen voor problemen te bedenken.
hoeveelheid begeleiding en s turing nodig.
oplos singen gezocht voor problemen.
reflectie
D e lln vonden het moeilijk om met kritiek om te gaan.
O p kritiek werd goed gereageerd. H et reflec tief vermogen is nog in ontwikkeling.
H et reflec tief vermogen van de lln was groot. O p kritiek werd volwas s en gereageerd.
2
I nhoud logboek
H et logboek laat nauwelijks iets zien van de keuzes die gemaakt zijn. H et logboek is nauwelijks gebruikt in de c ommunic atie met de begeleiders.
H et logboek geeft in grote lijnen ‘het denken’ van de lln weer. H et logboek is ook ingezet bij de c ommunic atie met de begeleiders.
H et logboek geeft duidelijk inzicht in de keuzes die gemaakt zijn en de overwegingen die daarbij een rol hebben ges peeld. H et logboek is veelvuldig ingezet bij de c ommunicatie met de begeleiders.
1
Totaal proces (10%)
Maximale score
I nl ev eren eerste v ersi e
Onvoldoende
Voldoende
Goed
inleveren eers te vers ie
D e eers te versie is niet of te laat ingeleverd, of er is een niet s erieus te nemen werk ingeleverd
H et ingeleverde werk is op tijd en er is ook redelijk s erieus aan gewerkt. E r moet nog wel s tevig aan gewerkt worden voordat de kwaliteit van het eindverslag bereikt is
D e eers te versie is op tijd en de kwaliteit lijkt al behoorlijk veel op de gewens te kwaliteit van het eindvers lag, D e begeleider kan vols taan met aangeven waar de puntjes op de i gezet moeten worden.
Behaalde score
5
Totaal inleveren eerste versie (5%)
B oordel i ng i nhoud
Onvoldoende
Voldoende
Goed
aantrekkelijkheid
H et werks tuk ziet er s lecht verzorgd uit. H et nodigt niet uit tot lezen.
H et werks tuk ziet er verzorgd uit.
H et werks tuk ziet er zeer verzorgd uit en is uitnodigend om te lezen.
afwerking
D e lay- out is rommelig (de indeling in alinea’s is bijvoorbeeld onduidelijk of onlogis ch). D e tekst is s oms niet goed lees baar of de afbeeldingen zijn s lecht zic htbaar.
D e lay- out is redelijk helder. D e tekst is goed lees baar, de afbeeldingen zijn goed zic htbaar.
D e teks t is goed leesbaar, de afbeeldingen zijn goed zic htbaar. D e lay - out is erg helder.
creativiteit en originaliteit
D e invulling van het onderzoek was erg voor de hand liggend.
E r is ook gebruik gemaakt van eigen ideeën.
D e invulling van het onderzoek was erg origineel. E r was veel eigen inbreng.
s troomlijning
P agina’s en hoofds tukken zijn niet genummerd. I n de teks t wordt niet altijd naar afbeeldingen, tabellen en grafieken verwezen, of deze zijn niet voorzien van een bijs c hrift.
P agina’s en hoofds tukken zijn genummerd. I n de teks t wordt mees tal naar afbeeldingen, tabellen en grafieken (die voorzien zijn van bijs c hrift) verwezen.
P agina’s , paragrafen en hoofds tukken zijn genummerd. I n de teks t wordt naar afbeeldingen, tabellen en grafieken (die altijd voorzien zijn van bijs c hrift) verwezen.
D e opbouw van het werks tuk is niet helder. E en rode lijn ontbreekt: de afzonderlijke delen s luiten niet op
H et werks tuk is opgebouwd uit een inleiding, een middens tuk en een einde. E r is een rode lijn, maar de afzonderlijke delen
D e s truc tuur is helder. E r is een inleiding, een geordend middens tuk en een s amenvattend einde. D e afzonderlijke delen s luiten goed op
I nhoud, s tructuur (op niveau van werks tuk)
Werkboek profielwerkstuk 2016-17
29
Maximale score 3
3
6
3
10
Behaalde score
elkaar aan.
s luiten niet altijd goed op elkaar aan.
elkaar aan: er is een duidelijke rode lijn.
D e teks t is niet in eigen woorden ges c hreven. H et taalgebruik is te s impel of juis t te ingewikkeld.
D e teks t is in eigen woorden ges chreven en redelijk duidelijk. H et taalgebruik is redelijk goed.
D e teks t is duidelijk en in eigen woorden ges c hreven. H et taalgebruik s luit goed aan bij de doelgroep.
5
D e onderzoeks vraag en de deelvragen worden niet of maar ten dele beantwoord. D e c onc lusies s luiten niet goed aan bij de onderzoeks vraag.
D e onderzoeks vraag en de deelvragen worden grotendeels beantwoord (of i.i.g. behandeld). D e c onc lusies s luiten bij de onderzoeksvraag aan.
D e onderzoeks vraag en de deelvragen worden beantwoord (of i.i.g. behandeld). D e c onclusies volgen uit het voorgaande en s luiten goed aan bij de onderzoeksvraag.
18
E en kritis che houding ten aanzien van bronnen en res ultaten ontbreekt. E r wordt geen onders c heid gemaakt tus s en feiten en meningen.
Bronnen (en ook eigen res ultaten) worden s oms kritisch behandeld. E r wordt s oms wel onders c heid gemaakt tussen feiten en meningen.
Bronnen (en ook eigen res ultaten) zijn kritisch behandeld. E r is duidelijk onderscheid gemaakt tus s en feiten en meningen. E r is een foutenanalyse gemaakt.
5
Tabellen, grafieken en afbeeldingen
D e res ultaten worden niet (of s lec ht) gepres enteerd. T abellen en grafieken en afbeeldingen worden niet in de teks t toegelicht.
D e res ultaten zijn over het algemeen helder weergegeven. T abellen en grafieken worden mees tal toegelicht in de teks t. A fbeeldingen voegen iets toe aan het geheel.
D e res ultaten zijn helder weergegeven m.b.v. tabellen en/of grafieken. T abellen en grafieken worden toegelicht in de teks t. A fbeeldingen zijn zorgvuldig gekozen.
4
bronnen
D e bronvermelding is onvolledig, of bronnen zijn niet volgens een vas t s ys teem benoemd.
D e bronvermelding is redelijk volledig. Bronnen zijn volgens een herkenbaar s ys teem benoemd.
D e bronvermelding is volledig. Bronnen zijn uits tekend benoemd. C itaten in de teks t zijn voorzien van bronvermelding.
3
taalgebruik
diepgang
kritis che houding
Totaal product (60%)
B oordel i ng presentati e aantrekkelijkheid
I nhoud en opzet van de pres entatie
Maximale score
Onvoldoende
Voldoende
Goed
D e pres entatie ziet er s lecht verzorgd uit. H et nodigt niet uit tot kennis nemen van het werks tuk.
H et pres entatie ziet er verzorgd uit.
D e pres entatie ziet er zeer verzorgd uit en is uitnodigend om te volgen.
D e inhoud van de pres entatie is niet helder. E en rode lijn ontbreekt: de afzonderlijke delen s luiten niet op elkaar aan.
D e pres entatie heeft een duidelijke rode lijn, maar de afzonderlijke delen s luiten niet altijd goed op elkaar aan.
D e pres entatie is helder. D e belangrijkste res ultaten zijn duidelijk neergezet, evenals het doorlopen proc es. E r is duidelijke aandacht voor eventuele vervolgonderzoeken
6
9
Totaal presentatie (15%)
totaal eerste beoordeling …………+ proces ……….. +inleveren…….. +inhoud…………… +presentatie…….… =……… punten eindcijfer
Werkboek profielwerkstuk 2016-17
30
Behaalde score
Bijlage 6b Beoordelingsmodel bij een PWS in één van de BINAS vakken. Eerste beoordel i ng (week 45)
Maximale score
Onvoldoende
Voldoende
Goed
D e bes c hrijving van de onderwerpkeuze is afwezig/zeer beperkt en geeft nauwelijks inzic ht in het keuzeproc es.
D e bes c hrijving van de onderwerpkeuze is beknopt, maar geeft voldoende inzic ht in het keuzeproc es.
U it de uitvoerige beschrijving blijkt dat de keuze voor het onderwerp weloverwogen gemaakt is .
onderwerp
H et onderwerp is te breed en/of nauwelijks afgebakend.
H et onderwerp is helder, maar het is niet prec ies duidelijk hoe het is begrensd.
H et onderwerp is helder, en goed afgebakend.
onderzoeks vraag
D e onderzoeks vraag is s lecht geformuleerd. D e onderzoeksvraag heeft weinig diepgang.
D e onderzoeks vraag is juis t geformuleerd.
D e onderzoeks vraag is goed geformuleerd (s pec ifiek en open) en van voldoende vakinhoudelijk niveau.
1
D e deelvragen zijn s lecht geformuleerd. I nhoudelijk overlappen de deelvragen elkaar.
D e deelvragen zijn juis t geformuleerd. E r is wel enigs zins s prake van overlap of onvolledigheid.
D e deelvragen zijn helder qua formulering; ze zijn c omplementair; ze dekken de hoofdvraag maar overlappen elkaar niet.
1
D e gebruikte informatiebronnen voldoen aan één (of geen) van de c riteria die in de kolom ‘goed’ worden genoemd.
D e gebruikte informatiebronnen voldoen aan twee van de c riteria die in de kolom ‘goed’ worden genoemd.
D e gebruikte informatiebronnen zijn (1 ) divers , (2 ) betrouwbaar en (3 ) overs tijgen het niveau van het voortgezet onderwijs .
D e gekozen onderzoeksactiviteiten (praktis ch werk en literatuurstudie) s luiten nauwelijks aan op de onderzoeksvragen.
D e gekozen onderzoeksactiviteiten s luiten goed op de onderzoeksvragen aan.
D e gekozen onderzoeksactiviteiten s luiten goed aan op de onderzoeksvragen; ze leveren een volledig antwoord op de onderzoeks vragen.
orientatie
deelvragen
theoretis ch vooronderzoek
inhoud werkplan
inzet
D e betrokkenheid bij het onderzoek was minimaal. D e inzet was matig.
E r is met betrokkenheid gewerkt. D e inzet was voldoende.
E r is met veel enthous iasme en betrokkenheid gewerkt. L ln hebben elkaar en anderen ges timuleerd.
Behaalde score
1
1
1
3
2
Totaal voortgangsbeoordeli ng(10%)
Maximale score
I nl ev eren eerste v ersi e
Onvoldoende
Voldoende
Goed
inleveren eers te vers ie
D e eers te versie is niet of te laat ingeleverd, of er is een niet s erieus te nemen werk ingeleverd
H et ingeleverde werk is op tijd en er is ook redelijk s erieus aan gewerkt. E r moet nog wel s tevig aan gewerkt worden voordat de kwaliteit van het eindverslag bereikt is
D e eers te versie is op tijd en de kwaliteit lijkt al behoorlijk veel op de gewens te kwaliteit van het eindvers lag, D e begeleider kan vols taan met aangeven waar de puntjes op de i gezet moeten worden.
Behaalde score
5
Totaal inleveren eerste versie (5%) B eoordel i ng proces I nhoud logboek
Onvoldoende H et logboek laat nauwelijks iets zien van de keuzes die gemaakt zijn. H et logboek is nauwelijks gebruikt in de c ommunic atie met de begeleiders.
Werkboek profielwerkstuk 2016-17
Voldoende
Goed
H et logboek geeft in grote lijnen ‘het denken’ van de lln weer. H et logboek is ook ingezet bij de c ommunic atie met de begeleiders.
H et logboek geeft duidelijk inzicht in de keuzes die gemaakt zijn en de overwegingen die daarbij een rol hebben ges peeld. H et logboek is veelvuldig ingezet bij de c ommunicatie met de begeleiders.
31
Maximale score
1
Behaalde score
praktis ch werk
betrouwbaarheid
planning
communicatie met begeleiders (docenten en TOA’s ) haalbaarheids onderzoek (praktis ch)
s turing
reflectie
H et praktisch werk is onnauwkeurig uitgevoerd en/of de veiligheidsvoorschriften zijn niet gevolgd.
H et praktisch werk is redelijk nauwkeurig uitgevoerd. A pparatuur en gereeds chappen zijn zorgvuldig gebruikt.
H et is niet of nauwelijks vas tgelegd hoe het praktis ch werk is uitgevoerd en/of er zijn te weinig data verzameld.
H et praktisch werk is reproduc eerbaar. E r zijn voldoende data verzameld voor een betrouwbaar res ultaat.
H et praktisch werk is prec ies reproduceerbaar. E r zijn ruim voldoende data verzameld voor een betrouwbaar res ultaat.
D e planning was niet realis tisch. N aleving van de planning bleek erg moeilijk. A fwijkingen van de planning werden niet gemotiveerd.
D e planning was realis tisch en werd zoveel mogelijk nageleefd. A fwijkingen van deze planning werden niet altijd gemotiveerd en onverwac hte hindernissen konden nog wel eens voor problemen zorgen.
D e planning was realis tisch en werd ook nageleefd. A fwijkingen van deze planning werden gemotiveerd. Bij onverwac hte hindernissen werd flexibel opgetreden.
E r is nauwelijks c ontact geweest met de begeleiders. A fs praken werden vaak niet nagekomen.
E r is regelmatig c ontact geweest met de begeleiders. A fspraken werden mees tal nagekomen.
E r is veelvuldig en c ons tructief met de begeleiders gecommuniceerd. A fs praken werden altijd nagekomen.
E r is geen / weinig praktis ch onderzoek uitgevoerd
H et praktisch onderzoek was beperkt, maar geeft voldoende informatie of het hoofdonderzoek haalbaar is .
H et praktisch onderzoek was uitgebreid, waarbij res ultaten en keuzes nauwkeurig werden gedoc umenteerd.
E r was veel begeleiding en s turing van de doc enten nodig. H et lukte nauwelijks om zelf oplos s ingen voor problemen te bedenken.
E r was een normale (gemiddelde) hoeveelheid begeleiding en s turing nodig.
E r was weinig begeleiding nodig. L ln hebben zelf oplos singen gezocht voor problemen.
M en s laagt er niet in kritis ch naar het eigen func tioneren te kijken en is ten onrec hte tevreden
H et praktisch werk is erg nauwkeurig en veilig (dus volgens de voors chriften) uitgevoerd. A pparatuur en gereedschappen zijn zorgvuldig gebruikt.
M inder ges laagde as pecten van de organis atie van het onderzoek worden s oms met de mantel der liefde bedekt
1
1
2
1
M en is kritisch op het feit of het onderzoek qua organis atie en diepgang wel wat voors telde
1
1
2
Totaal proces (10%)
B oordel i ng product
Onvoldoende
Voldoende
Goed
H et werks tuk ziet er s lecht verzorgd uit. H et nodigt niet uit tot lezen.
H et werks tuk ziet er verzorgd uit.
H et werks tuk ziet er zeer verzorgd uit en is uitnodigend om te lezen.
D e lay- out is rommelig (de indeling in alinea’s is bijvoorbeeld onduidelijk of onlogis ch). D e tekst is s oms niet goed lees baar of de afbeeldingen zijn s lecht zic htbaar.
D e lay- out is redelijk helder. D e tekst is goed lees baar, de afbeeldingen zijn goed zic htbaar.
D e teks t is goed leesbaar, de afbeeldingen zijn goed zic htbaar. D e lay - out is erg helder.
creativiteit en originaliteit
D e invulling van het onderzoek was erg voor de hand liggend.
E r is ook gebruik gemaakt van eigen ideeën.
D e invulling van het onderzoek was erg origineel. E r was veel eigen inbreng.
s troomlijning
P agina’s en hoofds tukken zijn niet genummerd. I n de teks t wordt niet altijd naar afbeeldingen, tabellen en grafieken verwezen, of deze zijn niet voorzien van een bijs c hrift.
P agina’s en hoofds tukken zijn genummerd. I n de teks t wordt mees tal naar afbeeldingen, tabellen en grafieke n (die voorzien zijn van bijs c hrift) verwezen.
P agina’s , paragrafen en hoofds tukken zijn genummerd. I n de teks t wordt naar afbeeldingen, tabellen en grafieken (die altijd voorzien zijn van bijs c hrift) verwezen.
aantrekkelijkheid
afwerking
Werkboek profielwerkstuk 2016-17
32
Maximale score 3
2
5
2
Behaalde score
s tructuur
taalgebruik
inhoud
diepgang
D e opbouw van het werks tuk is niet helder. E en rode lijn ontbreekt: de afzonderlijke delen s luiten niet op elkaar aan.
H et werks tuk is opgebouwd uit een inleiding, een middens tuk en een einde. E r is een rode lijn, maar de afzonderlijke delen s luiten niet altijd goed op elkaar aan.
D e s truc tuur is helder. E r is een inleiding, een geordend middens tuk en een s amenvattend einde. D e afzonderlijke delen s luiten goed op elkaar aan: er is een duidelijke rode lijn.
4
D e teks t is niet in eigen woorden ges c hreven. H et taalgebruik is te s impel of juis t te ingewikkeld.
D e teks t is in eigen woorden ges chreven en redelijk duidelijk. H et taalgebruik is redelijk goed.
D e teks t is duidelijk en in eigen woorden ges c hreven. H et taalgebruik s luit goed aan bij de doelgroep.
4
D e inhoud van het werks tuk blijft c ontinue beneden het niveau van de doelgroep.
D e inhoud van het werks tuk s luit meestal aan op het niveau van de doelgroep.
D e inhoud van het werks tuk s luit aan of overs tijgt enigszins het niveau van de doelgroep.
12
D e onderzoeks vraag en de deelvragen worden niet of maar ten dele beantwoord. D e c onc lusies s luiten niet goed aan bij de onderzoeks vraag.
D e onderzoeks vraag en de deelvragen worden grotendeels beantwoord (of i.i.g. behandeld). D e c onc lusies s luiten bij de onderzoeksvraag aan.
D e onderzoeks vraag en de deelvragen worden beantwoord (of i.i.g. behandeld). D e c onclusies volgen uit het voorgaande en s luiten goed aan bij de onderzoeksvraag.
16
E en kritis che houding ten aanzien van bronnen en res ultaten ontbreekt. E r wordt geen onders c heid gemaakt tus s en feiten en meningen.
Bronnen (en ook eigen res ultaten) worden s oms kritisch behandeld. E r wordt s oms wel onders c heid gemaakt tussen feiten en meningen.
Bronnen (en ook eigen res ultate n) zijn kritisch behandeld. E r is duidelijk onderscheid gemaakt tus s en feiten en meningen. E r is een foutenanalyse gemaakt.
6
Tabellen, grafieken en afbeeldingen
D e res ultaten worden niet (of s lec ht) gepres enteerd. T abellen en grafieken en afbeeldingen worden niet in de tekst toegelicht.
D e res ultaten zijn over het algemeen helder weergegeven. T abellen en grafieken worden mees tal toegelicht in de teks t. A fbeeldingen voegen iets toe aan het geheel.
D e res ultaten zijn helder weergegeven m.b.v. tabellen en/of grafieken. T abellen en grafieken worden toegelicht in de teks t. A fbeeldingen zijn zorgvuldig gekozen.
4
bronnen
D e bronvermelding is onvolledig, of bronnen zijn niet volgens een vas t s ys teem benoemd.
D e bronvermelding is redelijk volledig. Bronnen zijn volgens een herkenbaar s ys teem benoemd.
D e bronvermelding is volledig. Bronnen zijn uits tekend benoemd. C itaten in de teks t zijn voorzien van bronvermelding.
2
kritis che houding
Totaal product (60%)
B oordel i ng presentati e aantrekkelijkheid
I nhoud en opzet van de pres entatie
Maximale score
Onvoldoende
Voldoende
Goed
D e pres entatie ziet er s lecht verzorgd uit. H et nodigt niet uit tot kennis nemen van het werks tuk.
H et pres entatie ziet er verzorgd uit.
D e pres entatie ziet er zeer verzorgd uit en is uitnodigend om te volgen.
D e inhoud van de pres entatie is niet helder. E en rode lijn ontbreekt: de afzonderlijke delen s luiten niet op elkaar aan.
D e pres entatie heeft een duidelijke rode lijn, maar de afzonderlijke delen s luiten niet altijd goed op elkaar aan.
D e pres entatie is helder. D e belangrijkste res ultaten zijn duidelijk neergezet, evenals het doorlopen proc es. E r is duidelijke aandacht voor eventuele vervolgonderzoeken
6
9
Totaal presentatie (15%)
totaal eerste beoordeling …………+ proces ……….. +inleveren…….. +inhoud…………… +presentatie…….… =……… punten eindcijfer
Werkboek profielwerkstuk 2016-17
33
Behaalde score