Groot onderhoud en uitvoeren energiebesparende maatregelen
De informatiebijeenkomsten over de renovatiewerkzaamheden en energiemaatregelen zijn gehouden op 24 juni, 1 en 8 juli 2014 aan de Spoorstraat 2. Genodigden: de bewoners van complex 060 en enkele woningeigenaren. Aanwezig: - Woningstichting Putten: Bram Born, hoofd vastgoed, Wouterus Blom, projectleider planmatig onderhoud, Lineke Snapper, communicatie. - Van Wijnen Harderwijk BV (onderhoud en beheer): Kees Brüggemann, bedrijfsleider, Jan Dirk Westmaas, projectleider en Marcel Klaassen, uitvoerder. - Kwakkel Asbestsanering B.V.: Johan Kapitein/Adrie Reumer - Installatiebedrijf Boer en Van Veen - Dakdekker Van de Linde 1. Welkom Bram Born heet iedereen van harte welkom en stelt de aanwezigen voor. Wat gaan we doen en waarom? Woningstichting Putten heeft een milieubeleidsplan opgesteld, waarbij we de energetische toestand van alle woningen in kaart hebben gebracht. Hierin is opgenomen dat we vanaf 2015 t/m 2020 woningen met het energielabel D t/m F naar minimaal label C of B gaan brengen. Door een subsidie van de Provincie Gelderland wordt bij complex 060 zelfs label A behaald. Reden van de subsidie is dat de werkgelegenheid wordt bevorderd, het energiegebruik lager wordt waardoor de CO2 uitstoot wordt beperkt. Voor de bewoners betekent het een comfortabeler huis en lagere energielasten. Complex 060 omvat 111 woningen aan de Garderenseweg, W. de Zwijgerlaan, Esdoornlaan, Meidoornlaan, Pr. Hendrikweg, Pinnenburgerweg, Marijkelaan, Margrietlaan en Pr. Bernhardlaan De maatregelen worden uitgevoerd zonder huurverhoging. Hierdoor komt het behaalde voordeel van de energiemaatregelen ten goede komen aan de huurders. Bij een mutatie worden de huren wel verhoogd en in de juiste kwaliteit-/prijsverhouding gebracht (65% van de maximaal toegestane huurprijs). Wat gaat er met mijn woning gebeuren? Het dak wordt vervangen. De asbesthoudende dakplaten worden vervangen door isolerende dakplaten, nieuwe dakpannen gelegd, er worden zonnepanelen geplaatst, de gevel wordt nageïsoleerd, de cv-ketel wordt (in de meeste gevallen) vervangen en waar dit nog niet is gebeurd wordt mechanische ventilatie aangebracht
Waarom het dak eraf? We gaan zonnepanelen plaatsen en er mag niet meer (3 jaar geleden nog wel) door asbest worden geboord. Nu moeten we het dak aan de buitenzijde openmaken, de tengels en de panlatten verwijderen en de hele asbesthoudende platen er af moeten halen. Dit brengt ook al hoge kosten met zich mee. Bovendien verwachten we dat vanaf 2024 asbest sowieso verwijderd moet worden. Daarom hebben we besloten het grondig aan te pakken en de asbestplaten nu al te verwijderen. Dit voorkomt in de toekomst onnodige kosten. Waarom op zo’n korte termijn? De reden dat we hier zo snel mee starten heeft te maken met de veranderende regelgeving en het feit dat er subsidie verleend wordt. Het project moet vanwege de subsidie in 2015 afgerond zijn. Daarom willen en moeten we zo spoedig mogelijk starten met de voorbereidingen. Iedere woning wordt vanaf september apart bezocht door Wouterus Blom en Jan Dirk Westmaas. We noemen dit de ‘warme’ opname. Specifieke zaken kunnen dan ter plaatste worden besproken. We vragen dan ook aan de bewoners om een verklaring te ondertekenen dat ze akkoord gaan met het uitvoeren van de werkzaamheden. Wat verwachten we van de huurders? Van de huurders verwachten we dat de zolder helemaal leeg is. Dit wordt gecontroleerd voordat de werkzaamheden starten. Is de zolder niet leeg, dan kan er niet gestart worden met de werkzaamheden. Dit kan helaas gevolgen hebben voor de planning. 2. Kwakkel Asbestsanering – Johan Kapitein/Adrie Reumer Kwakkel Asbestsanering voert de werkzaamheden uit, maar eerst zal een onafhankelijk bureau tijdens de voorbereidingen een asbestinventarisatie uitvoeren. Asbest is verdeeld in 3 klassen en de verwachting is dat het in de woning gaat om klasse 2. Er wordt van iedere woning een asbestinventarisatierapport gemaakt dat wordt bijgevoegd bij de vergunningaanvraag bij de gemeente. Er dient een werkplan te worden opgesteld dat wordt gecontroleerd door de arbeidsinspectie. Voordat een ruimte wordt vrijgegeven wordt deze altijd getest en beoordeeld door de onafhankelijke instantie. Asbestsanering gebeurt in 2 fases. Als eerste vindt de binnensanering op zolder plaats. Voordat gestart wordt worden de trap en de overloop afgedekt. Op de overloop wordt een sluis gebouwd met verschillende compartimenten. De saneerders werken in witte pakken die worden aangetrokken in de sluis. Voordat zij uit de sluis komen zijn de mannen gedoucht en buiten de sluis trekken zij hun schone kleren aan. Alles wat uit de sluis komt is dubbel verpakt schoongespoeld. Asbestdeeltjes kunnen nooit verspreid worden. Een apparaat meet constant het luchtdrukverschil (20 pascal) en houdt in de gaten dat er geen lucht kan ontsnappen. Zo gauw de luchtdruk verandert wordt met de werkzaamheden gestopt. De wet schrijft voor dat de binnenruimte waar wordt gewerkt helemaal leeg is en dit wordt altijd tijdig gecontroleerd. Verwijderd worden de asbesthoudende ontluchtingspijp en eventuele asbesthoudend materiaal achter de knieschotten. Bewoners mogen tijdens de binnensanering in de woning blijven, echter alleen op de begane grond. De binnensanering duurt 1 dag. De ruimte wordt in onderdruk gezet. Hierdoor wordt de luchtdruk lager dan buiten de ruimte, de lucht wordt afgezogen en gefilterd. Het asbest wordt dubbel verpakt en afgevoerd. Pas als de ruimte door de onafhankelijke instantie is getest en goed bevonden wordt de ruimte vrijgegeven. Dit is meestal rond 16.00 uur. In hoge uitzondering komt het voor dat de ruimte niet wordt vrijgegeven. Er zal dan opnieuw afgezogen en gefilterd moeten worden. De ruimte zal dan om ca 20.00 uur worden vrijgegeven. Buitensanering: De buitensanering wordt zo mogelijk bloksgewijs uitgevoerd. Is een blok te groot om in één keer aan te pakken dan wordt dit in tweeën geknipt. De dakplaten worden bij verwijdering beneveld. De daken worden hierna afgezeild en worden
de dagen erna voorzien van isolerende dakplaten. In de woning wordt de zoldervloer bedekt met folie, om te voorkomen dat er asbestdeeltjes achter kunnen blijven. De bewoner mag niet in de woning blijven. Ook mag de woning die dag tot op een afstand van 5 meter niet benaderd of betreden worden. Aan het einde van de dag worden de woningen weer vrijgegeven. Mocht het erg slecht weer zijn dan wordt het werk uitgesteld. 3. Uitvoerend bedrijf Van Wijnen BV onderhoud en beheer De heer Kees Brüggemann presenteert Van Wijnen BV, vroeger bekend als Bimo Bouw. Van Wijnen is een familiebedrijf dat landelijk opereert. ‘We zijn financieel solide, bij ons geldt afspraak is afspraak en ons motto is: Meer dan bouwen’,. Afgelopen jaar is het bedrijf ook verantwoordelijk geweest voor het onderhoud en de energiemaatregelen in complex 050. Dat is zeer goed verlopen, met name de communicatie naar de bewoners toe is zeer belangrijk gebleken. Zowel de Woningstichting als de bewoners hebben hiermee goede ervaringen opgedaan. 4. Projectleider Jan Dirk Westmaas – Van Wijnen BV De bestaande dakpannen, dakramen, dakbeschot, dakgoten en ventilatiekanalen worden verwijderd en vervangen. De nieuwe dakplaten hebben een isolatiewaarde van Rc 3,5. Bij 3 woningen wordt ook de schoorsteen vernieuwd. Eigen energiecentrale De 9m2 zonnepanelen zetten (zon)licht om in elektriciteit. Hiervoor is een kleine aanpassing nodig in de meterkast. Op de zolder wordt een omvormer geplaatst. De meeste stroom zal direct worden gebruikt. Mocht er teveel stroom worden opgewekt, dan wordt dit teruggeleverd aan het net. Dit betekent dat de (oude) elektriciteitsmeter dan terugdraait. Een misverstand is dat de zon fel moet schijnen om elektriciteit op te wekken. Ze werken echter zodra er licht is. Maar natuurlijk levert het meer op als de zon fel schijnt. Voor daken op het zuiden zal de gemiddelde jaaropbrengst ca. 925kWh zijn. Ligt uw dak op het westen dan mag u op ca. 750kWh rekenen. Gevelisolatie De gevelisolatie wordt uitgevoerd door Van de Bunt Isolatietechniek. Het materiaal bestaat uit minerale wolvlokken. Hiervoor worden kleine openingen in de buitenmuur gemaakt waarna de wolvlokken worden ingespoten. De wolvlokken zijn waterafstotend gemaakt zonder gebruik van chemicaliën. Het wooncomfort wordt aanmerkelijk verbeterd, maar betekent wel dat de natuurlijke ventilatie verandert. Daarom wordt er, waar dit nog niet is gebeurd, een mechanische ventilatiebox aanbracht op zolder met roosters in de badkamer en de keuken. Hierdoor wordt luchtcirculatie op gang gebracht door vuile lucht af te zuigen en wordt schone lucht elders in de woning aangezogen. Is er echter een gashaard of open haard in de woning dan wordt het plaatsen van mechanische ventilatie afgeraden en zullen wij geen mechanische ventilatie plaatsen. Wij vragen van de bewoners dat er iemand thuis is als gestart wordt met de werkzaamheden. Uiteraard wordt ruim van tevoren aangegeven wanneer dit zal zijn. Ook is het zaak obstakels zoals tuinbeelden, bloempotten, klimop of kostbare planten te verwijderen rondom de woning. Planning werkzaamheden Zoals gemeld duurt de asbest-binnensanering op zolder 1 dag. De buitensanering duurt ongeveer 4 dagen. Gelijktijdig gebeuren er diverse andere werkzaamheden, zoals het plaatsen van de cv-ketel, de mv-box etc. We verwachten in totaal 11 werkdagen nodig te hebben. De werkzaamheden worden volgens een strakke planning uitgevoerd. Iedereen hoort ruim op tijd wanneer er in zijn/haar woning wordt gestart. Met de bewoners wordt regelmatig overleg. gevoerd. Mocht er iets aan de planning veranderen, dan wordt dit tijdig met de bewoners besproken. Ook de bijzonderheden van iedere woning worden voorafgaand tijdens de warme opname in kaart gebracht.
Om zo efficiënt mogelijk te kunnen werken starten we in november vast in het blokje van 3 woningen aan de Garderenseweg. Na de evaluatie wordt een definitieve planning gemaakt en starten we vervolgens in januari met het project. 5. Vragen Wat gebeurt er als je niet akkoord gaat? We gaan er vanuit dat iedereen de voordelen ziet van deze renovatie. Het wooncomfort verbetert aanzienlijk, het asbest gaat eruit en de energielasten gaan omlaag. Als 70% akkoord gaat is iedereen verplicht om mee te doen. Ik heb kosten gemaakt om de zolder af te timmeren. Hoe wordt dit afgevoerd en wie betaalt de kosten? Uiteraard bekijken we in de woning wat de situatie is, maar algemeen gesteld gaan we ervan uit dat de bewoners dit zelf verwijderen en dat de WSP zorgt voor het afvoeren van de materialen. De zolder wordt weer keurig afgewerkt. Is de 8 jaar levensverlenging van de woningen niet te kort om zoveel kosten te maken? Het gaat niet alleen om de 8 jaar levensverlenging. Je kunt de vraag stellen of de woningen zonder deze maatregelen wel voldoen aan de huidige eisen. Na deze maatregelen zijn het woningen met hoogwaardige isolatie, comfort en kwaliteit die weer lang meekunnen. Loop je niet voor de muziek uit, kun je niet beter wachten tot 2024 als verwijdering van asbest verplicht wordt? Zal er dan door de overheid niet meer subsidie verleend worden? De verwachting is dat dit niet gebeurt. We gaan ervan uit dat de aandacht dan vooral gericht is op de grote hoeveelheden asbest bij agrarische bedrijven. De overheid zal de corporaties niet tegemoetkomen. De reden van de subsidie nu is vooral gericht op het stimuleren van de economie. Wat als mensen toch hun zolder niet leeg hebben gemaakt? Dat wordt ruim voor aanvang van de werkzaamheden gecontroleerd. Mochten de bewoners toch nalatig zijn dan betekent dit dat de planning wijzigt. Dat is jammer voor de overige bewoners in het blok. Past de sluis met compartimenten wel op de overloop als de vlizotrap uitstaat? Dat past precies. Ook in complex 050 hebben dit op deze manier uitgevoerd. Dit werkt goed. Waarom saneren jullie de zolder en het dak niet tegelijk? Is dit geen dubbel werk? De wet zegt dat de binnensanering geen buitensanering mag worden. Vandaar deze scheiding helaas. Waarom wordt de vloer niet geïsoleerd? Het is onmogelijk om onder de gehele vloer te komen. Als de schil van de woning warmer wordt zal dit ook een positief effect hebben op de vloer (minder tocht, warmere lucht). Wordt er nog wat aan de schoorstenen gedaan? Alleen als er gebreken worden geconstateerd (tot nu toe zijn 3 schoorstenen opgenomen). Had het schilderwerk van vorig jaar niet beter uitgesteld kunnen worden? Dat is zeker waar. Vanwege de subsidie zijn de werkzaamheden naar voren gehaald en moest er snel beslist worden. Brons was toen al aan het schilderen. Wat als ik vakantieplannen heb? We hopen dat iedereen tijdig doorgeeft wat de plannen zijn zodat we hier rekening mee kunnen houden. Er kunnen altijd persoonlijke omstandigheden zijn waar we rekening mee moeten houden. Ik heb nog geen CV laten aanleggen. Kan dat nu ook?
Dat is mogelijk tegen een huurverhoging. Hierover kunnen gelijktijdig afspraken gemaakt worden De vragen van de woningeigenaren worden in een persoonlijk gesprek besproken 6. Sluiting Bram Born bedankt iedereen voor zijn/haar aanwezigheid en stelt de aanwezigen in de gelegenheid om de materialen en apparatuur die worden toegepast te bekijken. Energiecoaches De maatregelen die we uitvoeren leveren ‘energiewinst’ op. Maar ook in het gebruik is er vaak nog winst te behalen, door bewuster om te gaan met energie en het gebruik van apparatuur. Tiny van der Steen en Ben Mol, beiden lid van de Huurdersorganisatie Putten, zijn beiden erkend energiecoach. Zij willen graag bij u thuiskomen om persoonlijk advies te geven. In de bijlage staat hoe u met de heren in contact kunt komen.
Contactpersonen Woningstichting Putten Wouterus Blom
Projectleider planmatig onderhoud
Van Wijnen Jan Dirk Westmaas
Projectleider
Van Wijnen Marcel Klaassen
Uitvoerder
