Grontmij N.V.
De Bilt, 13 november 2008
Persbericht
Grontmij rapporteert sterk resultaat eerste negen maanden van 2008 • Resultaat na belastingen eerste negen maanden gestegen met 21% tot € 26,6 miljoen (2007: € 22,0 miljoen). Resultaat na belastingen Q3 steeg met 24,6% tot € 8,1 miljoen (2007: € 6,5 miljoen)
• Bedrijfsopbrengsten eerste negen maanden 2008 € 626,8 miljoen (2007: € 566,7 miljoen)
• Netto bedrijfsopbrengsten eerste negen maanden 2008 gestegen tot € 491,1 miljoen (2007: € 440,9 miljoen). Organische groei bedraagt 7% (2007: 5%) exclusief koersdaling van het Britse pond: 9%
• Voortdurende vraag naar multidisciplinaire diensten • Vooruitzichten voor 2008 ongewijzigd: EBITA voor geheel 2008 (uitgedrukt in verhouding tot de bedrijfsopbrengsten) benadert 8% exclusief onvoorziene omstandigheden.
Commentaar van Sylvo Thijsen, CEO Grontmij N.V.: “Het resultaat over de eerste negen maanden van 2008 en het resultaat in het derde kwartaal 2008 zijn in lijn met onze verwachtingen. Alle landen hebben hun prestaties verbeterd in vergelijking met de eerste negen maanden van vorig jaar. Wij zijn verheugd te zien dat alle in dit jaar aangekochte bedrijven in overeenstemming met onze verwachtingen presteren Onze focus op duurzaam ontwerp, innovatie en managementdiensten levert een sterke aanwas van onze orderportefeuille binnen de sectoren energie, water en milieu op. Onze kennis van - en de toenemende behoeften van onze klanten in - de infrastructuursector verzekeren eveneens een constante orderstroom die naar wij verwachten van structurele aard is. Ondanks de huidige financiële crisis en de aarzeling in sommige delen van de echte economie, beslaat onze orderportefeuille ruim één jaar en toont deze over het algemeen geen tekenen van een vermindering. Wij zien derhalve geen aanleiding om onze vooruitzichten voor 2008 te wijzigen. Desalniettemin, gelet op economische teruggang, houden we onze dagelijkse operaties nauwlettend in de gaten. Zo nodig is onze organisatie in staat snel in te springen op veranderende marktomstandigheden. Onze financiële, commerciële en organisatorische basis is stevig en sterk. Maar bovenal weet ik dat we kunnen vertrouwen op ons hoogste goed: goed gemotiveerde werknemers die onze klanten voortdurend het beste leveren". Zoals is aangegeven bij de presentatie van de jaarcijfers over 2007 zal Grontmij bij de rapportage van de halfjaarcijfers en de jaarcijfers ook de resultaten van de landen en de marktsegmenten betrekken. In de berichtgeving in het eerste en derde kwartaal wordt naast het groepsresultaat een update gegeven van de ontwikkelingen in de landen en marktsegmenten.
Opmerking: op de cijfers in dit persbericht is geen accountantscontrole toegepast.
De Holle Bilt 22 3732 HM De Bilt P.O. Box 203 3730 AE De Bilt The Netherlands T +31 30 220 79 11 F +31 30 220 01 74 www.grontmij.com Legal seat Grontmij N.V. De Holle Bilt 22 3732 HM De Bilt The Netherlands Commercial register 30029428
Pagina
2 van 6
Opbrengsten en resultaten eerste negen maanden/derde kwartaal 2008 De belangrijkste financiële cijfers voor de Groep zijn hieronder samengevat: 2008
2007
2007
YTD
Δ %
2008
YTD
Q3
Q3
Δ %
Bedrijfsopbrengsten
626,8
566,7
10,6%
208,4
183,1
13,8%
Netto bedrijfsopbrengsten
491,1
440,9
11,4%
158,6
146,4
8,3%
40,0
32,0
12,7
10,0
6,4%
5,6%
6,1%
5,5%
8,1%
7,3%
8,0%
6,8%
44,1
36,8
14,3
11,0
7,0%
6,5%
6,9%
6,0%
9,0%
8,3%
9,0%
7,5%
26,6
22,0
8,1
6,5
4,2%
3,9%
3,9%
3,6%
(in € miljoen of %)
EBIT EBIT (% van Bedrijfsopbrengsten) EBIT (% van Netto bedrijfsopbrengsten) EBITA EBITA (% van Bedijfsopbrengsten) EBITA (% van Netto bedrijfsopbrengsten) Resultaat na belastingen
20,9%
24,6%
Resultaat na belastingen (% van Bedrijfsopbrengsten)
In de berekening van EBIT en EBITA neemt Grontmij de resultaten van joint ventures en deelnemingen mee. De winst per aandeel bedraagt in het derde kwartaal van 2008 € 0,45 (2007: € 0,37). De netto bedrijfsopbrengsten stegen tot € 491 miljoen, een stijging van 11,4% (excl. de invloed van valuta: 13,8%) in vergelijking met het jaar 2007. De organische groei over de eerste negen maanden van 2008 is 7%, exclusief de koersdaling van het Britse pond: 9%. Het resultaat voor rente en belastingen (EBIT) over de eerste negen maanden in 2008 bedroeg € 40,0 miljoen, een stijging van 25,0% in vergelijking met het resultaat over de eerste negen maanden van 2007(€ 32,0 miljoen). Uitgedrukt in verhouding tot de bedrijfsopbrengsten, steeg de EBIT naar 6,4% (2007: 5,6%). Uitgedrukt in verhouding tot de netto bedrijfsopbrengsten, steeg de EBIT tot 8,1% (2007: 7,3%). Ook dit jaar dragen de resultaten van joint ventures en deelnemingen bij aan de winst van de Groep. Voornoemde resultaten werden behaald in België en Nederland. De resultaten vloeien voort uit het feit dat Grontmij projecten uitvoert in samenwerking met externe partners; om de operationele en financiële risico’s te beperken, kiest Grontmij er regelmatig voor om deze activiteiten onder te brengen bij afzonderlijke rechtspersonen waarin de Groep een belang van 50% of minder heeft. Het gebruik van joint ventures heeft een structureel karakter en draagt al vele jaren bij aan de resultaten van Grontmij. De deelname van Grontmij in joint ventures varieert van jaar tot jaar. De resultaten van joint ventures verschillen ook van jaar tot jaar en moeten gezien worden in verband met de overige bedrijfsresultaten van Grontmij. De samenstelling van onze projectportefeuille voor de komende jaren geeft reden tot voldoende vertrouwen in de gecombineerde resultaten van adviesdiensten en daaraan gerelateerde joint ventures.
Pagina
3 van 6
Markten In het derde kwartaal, en ondanks de vakantieperiode, was er een sterke vraag naar Grontmij’s diensten, zowel op de binnenlandse markten als in Midden- en Oost-Europa. Op dit moment ondervinden wij nog geen gevolgen van de algemene teruggang van de economie, met uitzondering van sommige onderdelen van de bouwsector. We verwachten dat het effect van de huidige financiële crisis en de gevolgen daarvan voor de bouwsector van beperkte omvang zal zijn op onze bedrijfsopbrengsten in de bouw sector. Dit naar verwachting beperkte effect kunnen wij bovendien compenseren met een verhoogde en voortdurende sterke vraag in de transport-, water- en energiesector. Milieu, water en energie De vraag naar duurzaam ontwerpen en engineering is de drijvende kracht van een groot deel van de dagelijkse operaties in alle landen. De vraag in deze sectoren stijgt nog steeds en we zien geen tekenen van een vermindering. Bouw en industrie De markt voor adviesdiensten voor bouw en industrie laat een stijgende investering zien in fabrieken, faciliteiten en installaties voor een procesoptimaliserend en gereduceerd gebruik van water en energie. Binnen de residentiële en commerciële bouwactiviteiten, die slechts een klein onderdeel van ons bedrijf vormen, is een vertraging te zien. Tegelijkertijd zien we dat een belangrijke hoeveelheid van de toekomstige werkvoorraad afkomstig is van nieuwe projecten en renovaties in openbare gebouwen (scholen, ziekenhuizen, etc.). Transport De vraag vanuit de Europese (openbare) transportmarkt blijft onafgebroken sterk. De volumes van onderzoeken, planningen en ontwerpen zullen naar verwachting zowel in 2008 als 2009 op het huidige hoge niveau blijven.
Landen België De positie van Grontmij in België blijft sterk, met name in de industrie- en transportsector. De volgende opdrachten werden in het derde kwartaal van 2008 aan onze orderportefeuille toegevoegd • Een ontwerp voor de fietsinfrastructuur langs de ‘binnenring’ (R20) in Brussel. Naast de toename in het fietsverkeer vormt de stroom van openbaar vervoer een prioriteit in de plannen. • Grontmij begeleidt de uitvoering van onderhouds- en reparatiewerkzaamheden van 150 schoolgebouwen in de regio Vlaanderen. Duurzaamheid en energieprestaties zijn belangrijke onderdelen van dit project. • Het ontwerp voor de bouw van een afzonderlijk rioleringssysteem langs de N253 (tussen Leuven en Overijse) en aangrenzende straten. Denemarken Hoewel de economie in Denemarken, en met name in de bouwsector, afneemt, heeft Grontmij haar positie weten te vergroten in de transport-, water- en milieusector, hetgeen bijdraagt aan de organische groei in het derde kwartaal.
Pagina
4 van 6
Grontmij heeft de volgende opdrachten verworven in Denemarken: • Grontmij is verantwoordelijk voor de advisering en het basisontwerp van het Rødsand 2 Offshore Windmolenpark, gelegen in het zuiden van Lolland in Denemarken. Onze adviesdiensten zullen het volgende omvatten: optimalisatie van de indeling windmolenparken voor wat betreft de visuele gevolgen en de gevolgen voor het milieu, geotechnische aspecten, waterstanden, roosteraansluitingen, constructiekosten en productieopbrengst. • De regionale verwarmingsmaatschappij in Århus, de tweede grootste stad van Denemarken, verlengde het contract met Grontmij voor energiebesparende maatregelen voor 2009 en 2010. • De gemeente Skive is als koploper op het gebied van klimaat en energie verkozen tot de Energiestad in Denemarken. Grontmij heeft een actief aandeel in de bevordering van het proces. Duitsland Dankzij onze verbeterde marktpositie in de energie- en transportsector, zien we een duurzame vraag naar onze diensten. Onze project management activiteiten in de bouwsector nemen eveneens toe. Grontmij verwierf de volgende adviesopdrachten: • Een consortium van Grontmij, EPOS en Mediconsult kreeg de opdracht van het Afghaanse Ministerie van Gezondheid voor de reconstructie van het Balkh Provincial Hospital in Mazar-i-Sharif, Afghanistan. In dit door KfW en SIDA gefinancierde project is Grontmij verantwoordelijk voor de architectuur en de engineering van het ziekenhuis met 500 bedden waar 500 werknemers werkzaam zullen zijn. • Grontmij kreeg de opdracht van WINGAS, een consortium van Wintershall (BASF) en Gazprom, om de eigendomsrechten te verwerven voor de aanleg van een onderdeel van de 120 km lange Ostsee-Pipeline-Anbindungs-Leitung - de landverbinding van de North-Stream-Pipeline van Rusland door de Baltische Zee in Oost-Duitsland. Grontmij zal onderhandelingen voeren met ongeveer 1.250 grondeigenaren. • Grontmij zal zorg dragen voor de planning van de bouwkundige constructie voor het nieuwe kantoor (70m hoog) voor de Deutsche Börse AG in Frankfurt/Eschborn. De basis voor dit bouwproject is een ecologisch concept. Hierin staan de terugwinning van warmte, in combinatie met de levering van warmte, stroom en koeling, alsook het gebruik van zonne-energie en bronbesparende bouwmaterialen centraal. Verenigd Koninkrijk/Ierland Met name in de watersector heeft Grontmij een sterke asset management positie. Een groot deel van het werk voor de Britse waterbedrijven is vastgelegd door middel van meerjarige raamovereenkomsten. De vernieuwingscyclus van deze raamwerken voor het Asset Management Progamma van de waterbedrijven in 2009 is van grote invloed op de prestaties van Grontmij in het Verenigd Koninkrijk. Onze positie in de transportsector is minder groot maar sterk. De drie acquisities die in 2008 zijn gerealiseerd presteren goed volgens verwachting. Ondanks de financiële crisis en de directe gevolgen daarvan op met name de Britse bouwsector, heeft Grontmij nog steeds een indrukwekkende orderstroom en pipeline voor haar multidisciplinaire diensten als ontwerper, planner en ingenieur. In het Verenigd Koninkrijk werden de volgende projecten aan onze orderportefeuille toegevoegd: • Als onderdeel van onze samenwerking met Yorkshire Water op het gebied van telemetrie, heeft Grontmij de opdracht verworven om met behulp van telemetrie 700 riooloverlopen en rioolpompstations te beheren. Dit maakt deel uit van het Yorkshire Water milieuverontreinigingpreventieprogramma.
Pagina
5 van 6
• Samen met Grontmij Polen, heeft Grontmij UK de opdracht verworven om de bedrijfsprocessen van Aquanet te controleren op conformiteit met PAS 55, de activabeheernorm. Aquanet is één van de grootste water- en rioolnutsbedrijven van Polen. • Grontmij helpt Thames Water om nieuwe normen te ontwikkelen voor de ontwerp- en procurementstrategie van het bedrijf in relatie met het Asset Management Programma (AMP5). Nederland Onze marktpositie in de sectoren energie, water en transport is toegenomen. Dankzij de langdurige aard van de projecten die we uitvoeren in de sectoren infrastructuur, milieu en water, hebben we een goed gespreide portefeuille voor de toekomst. In Nederland verwierf Grontmij de volgende adviesopdrachten: • Opdracht voor het ontwerp en de engineering van energiebesparende toepassingen voor de nieuwe afvalverwerkingsfabriek in de gemeente 's-Hertogenbosch. • In september 2008 ontving Grontmij de tweejaarlijkse Aquatech Innovation Award voor het Pharmafilter-project. De Pharmafilter-technologie is een zeer innoverende manier om een betere waterkwaliteit te bereiken terwijl tegelijkertijd bespaard wordt op water- en energieverbruik. Eerder dit jaar ontving het Pharmafilter-concept andere prijzen, waaronder de Nederlandse EEP-Award en de prestigieuze ingenieursprijs ‘De Vernufteling 2008’. • Grontmij heeft van de gemeente Venlo de opdracht gekregen voor het ontwerp en de engineering van een parkeergarage. Zweden De markt in Zweden blijft gunstig voor de diensten van Grontmij, hoewel er enkele tekenen van een afnemende groei zichtbaar zijn (afnemende bouwmarkt). De verbetering in de bedrijfsmix leidt tot een afname van engineeringdiensten met een lage marge. In de tweede helft van 2008 streven we naar een toename van die adviesdiensten die een relatief hogere omzet en winstmarge per werknemer opleveren. Belangrijke nieuwe adviseringsprojecten in Zweden zijn: • Grontmij is betrokken bij de verlenging van een bestaande tramlijn in Stockholm. Deze opdracht omvat de planning en het ontwerp van alle constructies en bruggen van een deel van de tramlijn (ongeveer 3 km). • Het ontwerp van een windmolenpark van 70MW. Dit is een totaalopdracht waarbij Grontmij verantwoordelijk is voor alle onderdelen van het project, waaronder het milieuvergunningproces, de infrastructuur en de indeling van het park. • De gemeente Täby, ten noorden van Stockholm, beoogt een nieuwe grootschalig districtverwarmingsnetwerk en warmtekrachtcentrale te realiseren in de komende 4-5 jaar. Grontmij Zweden is verantwoordelijk voor de voorstudies voor de netwerkinfrastructuur, het projectbeheer en het opzetten van een organisatie voor distributie. Focuslanden In onze focuslanden zien we een gestage groei van onze dienstverlening. Onze grootste businessunit, Polen, doet het goed in de sectoren milieu, water en transport. Onze betrokkenheid bij EU-programma’s 2007-2013 verzekert een stabiele positie in de nabije toekomst.
Pagina
6 van 6
Acquisities en desinvesteringen Gedurende september en oktober 2008 hebben we drie projecten in onroerend goed en afvalverwerking verkocht. De cash-in bedraagt ongeveer € 10 miljoen. Deze contanten zullen aangewend worden voor aflossingen. Het Belgische Libost (55%) draagt bij aan onze resultaten vanaf het derde kwartaal.
Vooruitzichten 2008 De strategie van Grontmij richt zich op langetermijnwaardecreatie. Gelet hierop publiceert het bedrijf geen doelstellingen voor de winst per aandeel per kwartaal of per jaar. De orderinstroom in de sectoren milieu, water, energie en infrastructuur blijft onverminderd positief. Wij ondervinden nog geen invloed van de economsiche teruggang op onze orderportefeuille. Desalniettemin zien we dat de onzekerheid over deze effecten voor de toekomst toeneemt. Hoewel de uitdaging is toegenomen, handhaven wij onze doelstelling voor 2010: een operationele marge van 8-9% (EBITA in verhouding tot de bedrijfsopbrengsten inclusief projectkosten van derden). Gelet op de ontwikkeling van bedrijfsopbrengsten en resultaten in de eerste negen maanden van 2008 en de ontwikkeling van de orderportefeuille, blijft de prognose voor het volledige jaar 2008 onveranderd positief. We verwachten een operationele marge te zullen benaderen van 8% (EBITA uitgedrukt in verhouding tot de bedrijfsopbrengsten inclusief projectkosten van derden) over het volledige jaar 2008 exclusief onvoorziene omstandigheden.
Voor meer informatie kunt u contact opnemen met: Grontmij N.V., de heer D.G,.A van der Werf, CFO, Tel +31 30 220 7202 of mevrouw S. van Nieuwkuyk, Company Secretary, Tel. +31 30 220 75 39.
Financiële kalender 12 maart 2009 14 mei 2009 14 mei 2009 20 augustus 2009 12 november 2009
Publicatie van jaarresultaten voor 2008 Publicatie van de resultaten van het eerste kwartaal van 2009 Algemene Aandeelhoudersvergadering Publicatie van de resultaten van het halfjaar van 2009 Publicatie van de resultaten van het derde kwartaal van 2009
www.grontmij.com Grontmij wil de beste lokale dienstverlener zijn op het gebied van ontwerp, advisering, management, engineering en contracting van projecten in milieu, water, energie, bouw industrie en transport. Zo creëren onze medewerkers waarde voor onze klanten en aandeelhouders en dragen zij bij aan een duurzame woon-, werk- en leefomgeving. cm08-035
