november 2014
I N
D U
S
T
R Y
maandelijks (uitgezonderd - januari, april, juli, augustus, december) afgiftekantoor 8500 Kortrijk 1 - 2° afd. - P3A9169 - Afz. - v.u.: Evolution Media Groep - Vlasstraat 17 - 8710 Wielsbeke
onafhankelijk magazine voor de voedingsmiddelenindustrie - 14de jaargang nr. 7
groenten, fruit & aardappelen Belg blijft voor vers kiezen
waterzuivering geen noodzakelijk kwaad
I
N
D
U
S
T
R
Y
NOVEMBER 2014
EEN REALISATIE VAN bvba Evolution Media Group Vlasstraat 17 - 8710 Wielsbeke
VOORWOORD 03
Wereldwijde branding voor Belgische aardappelen en groenten
Tel. 056-60 73 33 Fax 056-61 05 83
INTERNATIONAAL NIEUWS
HOOFDREDACTIE
04
Els Jonckheere
Op zoek naar NPD-inspiratie?
tel. 0475-67 94 02
[email protected]
HOE ZOU HET NOG ZIJN MET...
REDACTIE
10
Francis Titeca, Afgevaardigd Bestuurder van Gold Meat
Bert Claes Els Jonckheere Stijn Vanbiervliet Mieke Witdouck FOTOGRAFIE Marc Masschelein RECLAMEREGIE Annick Bauwens, tel. 0476-68 36 67 François Drory, tel. 0477-51 71 01 ABONNEMENTENSERVICE Jaarabonnement: € 35
ACTUA 14
Nieuw R&D-center voor Puratos
MILIEU 16
Colruyt Group Fine Food Meat maakt drinkwater
18
Waterzuivering: geen noodzakelijk kwaad
21
Afvalwater zuiveren met microalgen
22
Milieucoördinator bij Huyghe-Brouwerij Van Melle
26
Aqua4C en Tomato Masters slaan handen in elkaar
Buitenland: € 54 Tel. 056-60 73 33 De abonnementen kunnen maandelijks onderschreven worden ING 385-0451160-76 VERANTWOORDELIJKE UITGEVER Mieke Witdouck Vlasstraat 17, 8710 Wielsbeke
[email protected] [email protected]
… your partners for the food industry.
SPECIAL GROENTEN, FRUIT & AARDAPPELEN 30
Belg blijft voor vers kiezen
32
De Russische boycot. Catastrofe of stimulans voor een betere toekomst?
34
Aardappelindustrie krijgt nieuwe ondersteuning
38
Reststromen uit landbouw en visserij niet langer verspild?
40
Mydibel investeert aan de lopende band
42
Ecologiepremie om proceswater te maken
VOORWOORD / food INDUSTRY / NOVEMBER 2014 / 3
WERELDWIJDE BRANDING VOOR BELGISCHE AARDAPPELEN EN GROENTEN De voorbije decennia kenden de Belgische diepgevroren aardappelproducten en groenten een opvallende groei. Ons land werd toonaangevend in de hele wereld op het vlak van diepvriesfriet en diepgevroren groenten. Beide staan tevens in de top vijf van belangrijkste exportproducten van onze agro-voedingssector. België is de grootste uitvoerder van diep-
Voorwoord
vriesaardappelen ter wereld en de Europese diepvriesgroentesector is voor bijna 60% in
ROMAIN COOLS,
handen van Vlaamse bedrijven. Dat het aardappelverwerkende bedrijf Agristo recent de
ALGEMEEN SECRETARIS BELGAPOM & VEGEBE
Vlaamse Leeuw van de Export in de wacht sleepte, straalt uit over de hele AGF-sector. De samenwerking op het vlak van onderzoek en ontwikkeling, voedsel- en plantenveiligheid en kwaliteit doorheen de volledige keten, ligt immers mee aan de basis van dit succes.
Het is dan ook des te opvallender dat noch de sector van de verwerkte aardappelen, noch die van de diepvries- en conservengroenten (ook al betreft het hier bedrijven die zich vooral op de markt van private label bewegen) tot nu toe hebben uitgepakt met een sectorale branding gerelateerd aan de ‘origine’ van het productiegebied. Wellicht heeft de nieuwe Fevia-campagne ‘Food.be. Small country. Great food’ bijgedragen tot het tot stand komen van andere inzichten in beide voedingssectoren. Zo startten de diepvriesgroentebedrijven in samenwerking met de federatie Vegebe en VLAM op SIAL een B2B-campagne onder de slogan ‘Freeze!’, waarin de kracht van ons land als regio voor vriesverse groenten wordt geïllustreerd. De aardappelverwerkende industrie zal zich via zijn federatie Belgapom op de wereldtentoonstelling 2015 in Milaan profileren met een campagne rond ‘aardappelproducten uit hét land van de friet’. Om het met de woorden van Stromae in New York te zeggen: “The real Belgian fries are from Belgium!” Via diverse tools zal een B2B-project worden uitgewerkt dat ook tot op consumentenniveau kan worden doorgetrokken.
Beide diepvriesproducten zijn het resultaat van jarenlange samenwerking en innovatieve projecten in de keten. En ja, daar mogen we als Belgen best fier op zijn. Bovendien mag de wereld ook weten dat het geen toeval is dat de beste diepvriesfriet en vriesverse groenten Belgisch zijn, net als goede uurwerken niet toevallig uit Zwitserland komen! ]]
4 / NOVEMBER 2014 / food INDUSTRY / INTERNATIONAAL NIEUWS
OP ZOEK NAAR NPD-INSPIRATIE? CHOCOLADE MET ENKEL NATUURLIJKE ZOETSTOFFEN FLAVONOÏDEN DOEN ACRYLAMIDEGEHALTE DALEN
Intussen is algemeen geweten dat acrylamide wordt gevormd door een reactie van reducerende suikers met eiwitten, en dit bij hoge temperatuur. De stof, die onder meer in frieten, brood en koffie voorkomt, wordt als kankerverwekkend beschouwd. Chinese onderzoekers bekeken het fenomeen in een aardappelgebaseerd mengsel van glucose en het aminozuur asparagine. Dat verwarmden ze in een microgolfoven. Ze onderzochten wat het effect was van flavonoïden (een soort antioxidanten) op de vorming van acrylamide. Ze stelden vast dat bepaalde isoflavonen en vooral flavonen de acrylamidevorming remden met 19,6 à 52,1%. De onderzoekers waarschuwden wel dat de vorming van acrylamide toeneemt als er teveel isoflavonen worden gebruikt. Dat valt te voorkomen door de hoeveelheid antioxidanten te meten met artificiële neurale netwerken en meervoudige lineaire regressie, want dan is geavanceerde instrumentele analyse niet nodig. Nog volgens het onderzoeksteam zijn bamboebladeren en groene thee rijk aan flavonoïden, en geschikt om de vorming van acrylamide te remmen. << (Zhejang Universiteit, China)
MEER PROTEÏNE, MINDER VET
Het vetgehalte van voedingswaren reduceren, kan door vet door proteïnes te vervangen. Tot nu toe kon dat slechts in een beperkt aantal producten, zoals yoghurt, melk en room. In andere, zoals kaas, gebak en brood, lukte dat minder goed omdat de proteïnes het gedrag van vet niet voldoende nabootsten. Nu heeft een Brits team proteïnes gecreëerd die makkelijk in micropartikels breken en daardoor wél sterk het gedrag van vetten nabootsen. Ze zouden vooral mooie resultaten geven als alternatief van eieren in bakwaren. Ook ontwikkelt het team een computermodel dat voedselfabrikanten helpt de optimale verhouding van het vet versus de vervangende proteïne vast te stellen. Intussen is er al een (Nederlands) bedrijf dat de proteine zal gebruiken voor ijs en yoghurt. Een andere firma, Nandi Proteins, zet het onderzoek naar het nieuwe proteïne verder om het voldoende geschikt voor gebak te maken. << (University of Edinburgh, Heriot-Watt University, VK)
Kroatische onderzoekers vergeleken chocolades met vijf verschillende zoetstoffenmengsels. Ze gebruikten onder meer suikeralcoholen, dieetvezels, siropen en natuurlijke zoetstoffen, zoals deze uit stevia. De chocolades waren in halfindustriële omstandigheden in een confiseriebedrijf geproduceerd. Het proefpanel van 20 personen vond de chocolade met steviablaadjes en pepermunt de beste. Vooral het mondgevoel en de nasmaak werden geapprecieerd. Wel vond het panel alle onderzochte chocolades harder dan de gangbare met suiker. Wat textuur betreft waren ze dus minder geslaagd. Maar de vorsers gingen ook het gehalte aan (heilzame) polyfenolen na. Ze ontdekten dat opnieuw de chocolade met steviablaadjes en pepermunt op dat vlak het best scoorde. Meer nog: deze variant bevatte ook de meeste antioxidanten. << (Universiteit van Zagreb, Kroatië)
INTENSIEVE ZOETSTOFFEN: TOCH NIET INTENSIEF?
Intensieve zoetstoffen zouden 50 tot 3.000 keer zoeter zijn dan hun gangbare variant. Maar betekent dit dat er echt 50 tot 3.000 keer minder van nodig is in voedingswaren? Amerikaanse onderzoekers zetten die visie op de helling. Ze lieten een proefpanel gangbare zoetstoffen proeven, zoals suiker, esdoorn- of agavesiroop, maar ook intensieve soorten, zoals aspartaam, acesulfaam-K en rebaudioside A. Ze stelden vast dat het proefpanel de intensieve zoetstoffen bij lagere concentraties gewaar werd dan wanneer gangbare zoetstoffen werden gebruikt. Maar de proevers vonden de mate van zoetheid van de ‘intensieve’ zoetstoffen niet intenser dan die van de gangbare. Een mogelijke verklaring is dat er tot nu toe verwarring bestond tussen de kracht en de intensiteit van zoetheid. Dat zijn twee verschillende eigenschappen. De kracht duidt aan wat de laagste concentratie is die een smaakreceptor activeert. De intensiteit geeft aan hoe intens de zoetheid wordt waargenomen. Overigens blijkt ook dat de maximale zoetheid die met intensieve zoetstoffen kan worden bereikt, vaak veel lager is dan wat met de gangbare types mogelijk is.
<< (The Pennsylvania State University)
INTERNATIONAAL NIEUWS / food INDUSTRY / NOVEMBER 2014 /
ZEEWIERALGINATEN TEGEN VET
MANIOK BRON VAN ZOETIGHEDEN
Zoete ingrediënten, zoals maltodextrines, maltose- en glucosesiropen, worden vandaag gemaakt van gewassen als maïs en tarwe. Maar een nieuwe bron is aan een opmars bezig: maniok. Dat wordt in grote delen van Afrika en Azië geteeld, en de productie neemt aanzienlijk toe: tegen 2020 zou het om zo’n 300 miljoen ton per jaar gaan. Maniok bevat opvallend veel zetmeel: tot 30%. Tevens heeft het minder eiwitten en vetten dan veel andere gewassen waar zoete ingrediënten van worden gemaakt. Vandaag maken landen als Thailand en Indonesië er al zoete ingrediënten van. In andere delen van Zuidoost-Azië, en in China en Afrika, groeit de interesse om hetzelfde te doen. *HYROJLVGDWHQNHOH¿UPD¶VHQ]\PHVYRRUPDQLRNRSSXQWKHOpen zetten (momenteel zijn die vooral op onder meer maïs en tarwe toegespitst). Ook trachten ze het rendement op te drijven, bijvoorbeeld door niet enkel uit de wortel, maar ook uit de stengel te extraheren. << (Du Pont Industrial Biosciences, USA)
BAK MET GEKLEURDE PATATJES
Poolse onderzoekers gingen na wat de antioxidantactiviteit is van bloem van vier rooden paarsgekleurde aardappelsoorten. Ze maakten ook snacks met deze producten. Ze testten een rode aardappel met de welluidende naam ‘Herbie 26’, en drie paarse: ‘Valfi’, ‘Blue Congo’ en ‘Salad Blue’. De snacks met gekleurde aardappelbloem bleken gemiddeld 40% meer polyfenolen en 2 à 3 keer hogere hoeveelheden antioxidanten te bevatten dan wanneer gewone aardappelen werden gebruikt. Wel waren er onderlinge verschillen. Zo verminderde de hoeveelheid antioxidanten bij het bakken van de ‘Blue Congo’ en ‘Valfi’. Maar bij de ‘Salad Blue’ en ‘Herbie 26’ was het omgekeerde effect merkbaar. Wel verloren alle gekleurde patatjes minder antioxidanten dan de gangbare. Ook expandeerden de snacks meer. Verder gaven ze natuurlijk andere visuele eigenschappen, alhoewel ze tijdens het processen wat van hun kleur verloren. De ‘Blue Congo’ en ‘Herbie 26’ behielden meer anthocyanines (de stof die vooral voor hun kleur instaat) dan de andere twee soorten. En de ‘Herbie 26’-snack viel op omwille van de bijzonder aantrekkelijke roze kleur. << (Universiteit van Wroclaw, Polen)
Engels onderzoek toont aan dat alginaten van kelp (een soort zeewier) de vertering van vet in het spijsverteringsstelsel onderdrukken. En vet dat niet wordt verteerd, wordt uiteraard ook niet door het lichaam opgenomen. De vorsers schatten dat ze op die manier de hoeveelheid opgenomen vet met maar liefst 75% kunnen verminderen. Ze voegden kelpalginaat onder meer toe aan brood. De eerste resultaten bleken erg bemoedigend te zijn. Het onderzoeksteam is zelfs al in gesprek met diverse grote voedingsbedrijven die levensmiddelen met alginaten als supplement op de markt willen brengen. Testen met proefpersonen staan op stapel en zullen naar verwachting aantonen dat de inbreng van alginaten ook effect heeft als onderdeel van een gewoon, dagelijks dieet. << (Newcastle University, VK)
3D-PRINTEN VAN OUDERLINGENVOEDSEL
Onderzoekers in Duitsland werken aan 3D-geprinte voedingswaren, bestemd voor bejaarden die problemen hebben met kauwen en slikken. Het gaat over verse voedingsproducten die zijn verwerkt zodat ze een textuur hebben die de doelgroep vlot kan eten. Denk onder meer aan wortelen. De 3D-printer zou ervoor zorgen dat de bejaarden geen oranje smurrie uit een kommetje meer moeten eten. Het toestel zou de wortelmassa immers op zo’n manier printen dat ze er opnieuw als een wortel uitziet. Het onderzoeksproject dat dit voor mekaar moet krijgen, kreeg 2,9 miljoen euro steun van de EU en loopt tot eind 2015. Het was oorspronkelijk bedoeld voor ouderlingen in rust- en verzorgingstehuizen, maar er zou intussen ook sprake van industriële productie zijn. Bedoeling is om de geprinte wortelen en andere voedingswaren in gewone winkelpunten te verkopen, zodat bejaarden langer thuis kunnen blijven wonen. << (Biozoon, Duitsland)
ERWTENDEXTRINE CAMOUFLEERT RANZIGHEID
In emulsies vindt wel eens oxidatie van vetten plaats. Daardoor ontstaan ongewenste bijsmaken, zoals ranzigheid. Onderzoekers in Duitsland onderzochten of erwtendextrine potentieel heeft als camouflerend additief. Positief is alvast dat het geen E-nummer vergt op het etiket: het mag als ‘gemodificeerd zetmeel’ worden vermeld. De vorsers vergeleken de camouflagecapaciteit met die van HPBCD (2-hydroxypropyl-beta-cyclodextrine) en MD (maltodextrine). Ze stelden vast dat erwtendextrine het beter deed dan MD, en ongeveer even goed als HPBCD. Verder onderzoek volgt om na te gaan in hoeverre het erwtendextrine aroma’s bindt. En om te kijken in hoeverre het vrijkomt bij bijvoorbeeld kauwen. << (Beuth Hochschule für Technik Berlin, Duitsland)
5
*/'0
L@@JSTVNQF@MHR@SHDDEEHBHnMSDQ LJŶŽƉŝƐŽŶƚǁŝŬŬĞůƚƐŝŶĚƐϭϵϵϳƐŽĨƚǁĂƌĞƐƉĞĐŝĨŝĞŬǀŽŽƌǀŽĞĚŝŶŐƐďĞĚƌŝũǀĞŶ ĞŶůĂďŽƌĂƚŽƌŝĂ͘ŽŽƌŚĞƚǀĞƌďŝŶĚĞŶǀĂŶĚĞĂĚŵŝŶŝƐƚƌĂƚŝĞŵĞƚĚĞ ǁĞƌŬǀůŽĞƌŝŶƌĞĂůͲƚŝŵĞǁŽƌĚĞŶĨŽƵƚĞŶǀĞƌŵĞĚĞŶĞŶǀĞƌŚŽŽŐƚĚĞ ĞĨĨŝĐŝģŶƚŝĞǀĂŶƵǁŽŶĚĞƌŶĞŵŝŶŐ͘ KŶnjĞƉƌŽĚƵĐƚĞŶŝŶĞĞŶŶŽƚĞŶĚŽƉ͗
0DLORQVYRRU HHQDIVSUDDN HQ YULMEOLMYHQGH RIIHUWH LQIR#F\QRSFLVEH
&31
ĞŐĞnjĂŵĞŶůŝũŬĞŽƉnjĞƚǀĂŶůŝŵ/dƐΠ͕ŵŝdž/dΠĞŶƚƌĂĐ/dΠŝŶŽŶƐZWͲƐLJƐƚĞĞŵďŽƌŐƚĚĞ ǀŽůůĞĚŝŐĞĨůŽǁǀĂŶĂĂŶŬŽŽƉ͕ŽŶƚǀĂŶŐƐƚ͕ƉƌŽĚƵĐƚŝĞ͕ǀĞƌŬŽŽƉ͕ƵŝƚůĞǀĞƌŝŶŐĞŶĞŶ ĨĂĐƚƵƌĂƚŝĞ͘
LHW*5
ŵŝdž/dΠŝƐĞĞŶƌĞĐĞƉƚƵƵƌͲĞŶĂƌƚŝŬĞůďĞŚĞĞƌƐƉƌŽŐƌĂŵŵĂǁĂĂƌŵĞĞƵ͕ŶĂĂƐƚĚĞ ƐĂŵĞŶƐƚĞůůŝŶŐĞŶ͕ŽŽŬĚĞƉƌŽĚƵĐƚŝĞƉĂƌĂŵĞƚĞƌƐďĞŚĞĞƌƚ͘ŵŝdž/dΠǁŽƌĚƚŽŽŬŐĞďƌƵŝŬƚ ƚŝũĚĞŶƐĚĞƉƌŽĚƵĐƚŽŶƚǁŝŬŬĞůŝŶŐĞŶǀŽŽƌŚĞƚŽƉƐƚĞůůĞŶǀĂŶƉƌŽĚƵĐƚŝŶĨŽƌŵĂƚŝĞĞŶ ƉƌŽĚƵĐƚƐƉĞĐŝĨŝĐĂƚŝĞƐ͘ŵŝdž/dΠnjŽƌŐƚǀŽŽƌĚĞƵƉƐĐĂůŝŶŐǀĂŶĚĞƐĂŵĞŶƐƚĞůůŝŶŐĞŶŶĂĂƌ ƉƌŽĚƵĐƚŝĞĞŶŬĂŶŐĞŬŽƉƉĞůĚǁŽƌĚĞŶŵĞƚƉƌŽĚƵĐƚŝĞŵĂĐŚŝŶĞƐĞŶůŝŵ/dƐΠ͘
SQ@B*5
ƚƌĂĐ/dΠǀĞƌnjŽƌŐƚĚĞƚƌĂĐĞĂďŝůŝƚLJǀĂŶĂĨŚĞƚůŽƚŶƵŵŵĞƌǀĂŶĚĞŐƌŽŶĚƐƚŽĨĨĞŶƚŽƚĞŶ ŵĞƚĚĞĞŝŶĚƉƌŽĚƵĐƚĞŶŝŶŚĞƚĚĞƉŽƚǀĂŶĚĞŬůĂŶƚ͘ůŬĞŐƌŽŶĚƐƚŽĨ͕ŚĂůĨĨĂďƌŝŬĂĂƚĞŶ ĞŝŶĚƉƌŽĚƵĐƚǁŽƌĚƚŐĞŢĚĞŶƚŝĨŝĐĞĞƌĚŵĞƚďĂƌĐŽĚĞƐ͘,ĞƚĚŽŽƌŵŝĚĚĞůǀĂŶƐĐĂŶŶŝŶŐ ǀĂƐƚůĞŐŐĞŶǀĂŶŚĞƚƚŝũĚƐƚŝƉǀĂŶŝŶŐĞďƌƵŝŬͬƵŝƚŐĞďƌƵŝŬǀĂŶůŽƚĞŶĞŶĚĞƐƚĂƌƚͬƐƚŽƉǀĂŶ ƉƌŽĚƵĐƚŝĞƐƐƚĞůƚƚƌĂĐ/dΠŝŶƐƚĂĂƚĚĞŐŽĞĚĞƌĞŶƚĞƚƌĂĐĞƌĞŶ͘
KHL*5R
ůŝŵ/dƐΠŝƐĞĞŶǀŽůǁĂĂƌĚŝŐ>/D^ͲƉĂŬŬĞƚ;>ĂďŽƌĂƚŽƌLJ/ŶĨŽƌŵĂƚŝŽŶDĂŶĂŐĞŵĞŶƚ ^LJƐƚĞŵͿ͘,ĞƚƐLJƐƚĞĞŵǁĂĂŬƚŽǀĞƌĚĞŐƌĞŶnjĞŶ͕ĚĞůŝŵ/dƐΠ͕ǀĂŶĚĞǀĞƌƐĐŚŝůůĞŶĚĞ ŬǁĂůŝƚĞŝƚƐƉĂƌĂŵĞƚĞƌƐĞŶǁĞƌŬƚŵĞƚŵŽĚĞƌŶĞŝŶĨŽƌŵĂƚŝĞƚĞĐŚŶŽůŽŐŝĞ;/dͿ͘
5&-
MTSQH$XM
d>ŝƐĞĞŶƐŽĨƚǁĂƌĞŽƉůŽƐƐŝŶŐĚŝĞŚĞůƉƚŽŵKƚĞǀĞƌďĞƚĞƌĞŶ͘KďĞƚĞŬĞŶƚ KǀĞƌĂůůƋƵŝƉŵĞŶƚĨĨĞĐƚŝǀĞŶĞƐƐĞŶĚƵŝĚƚĚĞĞĨĨĞĐƚŝǀŝƚĞŝƚĂĂŶǀĂŶĚĞŵĂĐŚŝŶĞƚĞŶ ŽƉnjŝĐŚƚĞǀĂŶĚĞŝĚĞĂůĞŵĂĐŚŝŶĞŝŶƉĞƌĐĞŶƚĂŐĞƐ͘,ĞƚǀĞƌƐĐŚŝůŝƐŽƉŐĞďŽƵǁĚƵŝƚĚĞ ƚŝũĚƐͲ͕ƐŶĞůŚĞŝĚƐͲĞŶŬǁĂůŝƚĞŝƚƐǀĞƌůŝĞnjĞŶ͘
ŶƵƚƌŝLJŶŝƐĞĞŶǁĞďĂƉƉůŝĐĂƚŝĞĚŝĞůĞǀĞƌĂŶĐŝĞƌƐƚŽĞůĂĂƚŽŵnjĞůĨĚĞ ĂƌƚŝŬĞůŬĞŶŵĞƌŬĞŶŝŶƚĞŐĞǀĞŶ͘ĞĐŽŶĨŝŐƵƌĂƚŝĞŐĞďĞƵƌƚǀĂŶƵŝƚŵŝdž/dΠĞŶŝƐ ĚLJŶĂŵŝƐĐŚŝŶƚĞƐƚĞůůĞŶ͘ĞŝŶŐĞǀŽĞƌĚĞŐĞŐĞǀĞŶƐďĞůĂŶĚĞŶŶĂŐŽĞĚŬĞƵƌŝŶŐ ĂƵƚŽŵĂƚŝƐĐŚŝŶŵŝdž/dΠ͘
LJŶŽƉŝƐďǀďĂͲ^ŵĞƐǁĞŐϴϭͲϵϯϰϬ>ĞĚĞͲǁǁǁ͘LJŶŽƉŝƐ͘ďĞͲdtϬϰϲϭ͘Ϯϵϰ͘ϭϴϴ
PUBLIREPORTAGE / food INDUSTRY / NOVEMBER 2014 / 7
ZIJN UW ETIKETTEN KLAAR VOOR DE NIEUWE WETGEVING? Vanaf 13 december moeten de allergenen nadrukkelijk worden opgenomen in de ingrediëntenlijst. Met mixIT® van CynopCis beheert Pauwels Sauzen de eindproductspecificaties van meer dan 1.500 referenties. Pauwels produceert een zeer gevarieerd gamma sauzen voor private label en merken in een grote range van verpakkingen. Via de verkoopkantoren in Londen, Parijs en Antwerpen worden de eindproductspecificaties door mixIT® automatisch in de taal van de klant aangemaakt. Pauwels beantwoordt continu aan de hoogste kwaliteitseisen van BRC en IFS. Voor de twee productiebedrijven met elk hun eigen R&D afdeling is dit geautomatiseerd systeem dan ook onmisbaar. De verordening (EU) nr. 1169/2011
mixIT® berekent aan de hand van de grondstofeigenschappen (allergenen, declaratie en nutriën-
stelt dat het etiket van voedingsmid-
ten) en de recepturen automatisch de ingrediëntendeclaratie in meerdere talen. Dit geldt ook voor
delen vanaf 13 december 2014 anders
de voedingswaarden (energie, vet, verzadigd vet, koolhydraten, suikers, eiwitten en zout).
moet opgebouwd worden. De richtlijn schrijft onder meer voor dat de consumenten op het voedingsetiket
40208 ʹ Américaine 12 x 925 G Pauwels
automatisch gegenereerd!
EĞĚĞƌůĂŶĚƐ
ZDWHUVRMDROLHNOHXUVWRIIHQD]RUXELQHNDUDPHOSDSULNDH[WUDFWEqWDFDURWHHQJOXFRVH IUXFWRVHVWURRSDOFRKROD]LMQ]RXWWDUZH]HWPHHOJOXWHQ HLJHHOJHPRGLILFHHUG]HWPHHO NUXLGHQVSHFHULMHQPRVWHUGVHOGHULM XLHQZRUWHOHQXLHQSRHGHUPRVWHUGZDWHU PRVWHUG]DGHQDOFRKROD]LMQYRHGLQJV]XXUFLWURHQ]XXUVSHFHULMHQYHUGLNNLQJVPLGGHOHQ JXDUSLWPHHO[DQWKDDQJRP YRHGLQJV]XUHQFLWURHQ]XXUPHON]XXUDURPDJHUVWJOXWHQ YHUGLNNLQJVPLGGHOJXDUSLWPHHOVSHFHULMH[WUDFWFRQVHUYHHUPLGGHO(DQWLR[LGDQW(
&ƌĂŶƐ
HDXKXLOHGHVRMDFRORUDQWVD]RUXELQHFDUDPHORUGLQDLUHH[WUDLWGHSDSULNDErWDFDURWqQH VLURSGHJOXFRVHIUXFWRVHYLQDLJUHG DOFRROVHODPLGRQGHEOpJOXWHQ MDXQHG RHXI DPLGRQPRGLILpSODQWHVDURPDWLTXHVpSLFHVPRXWDUGHFpOHUL RLJQRQVFDURWWHVSRXGUH G RLJQRQVPRXWDUGHHDXJUDLQHVGHPRXWDUGHYLQDLJUHG DOFRRODFLGLILDQWDFLGH FLWULTXHpSLFHVpSDLVVLVVDQWVJRPPHJXDUJRPPH[DQWKDQH DFLGLILDQWVDFLGHFLWULTXH DFLGHODFWLTXHDU{PHRUJHJOXWHQ pSDLVVLVVDQWJRPPHJXDUH[WUDLWG pSLFH FRQVHUYDWHXU(DQWLR[\GDQW(
meer informatie moeten vinden over allergenen en voedingswaarden. De allergenen moeten nadrukkelijk worden opgenomen ín de ingrediëntenlijst en niet in een apart tekstblok zoals vroeger gebeurde. Het allergeen moet onmiddellijk vermeld worden bij het betreffende ingrediënt en het allergeen of het ingrediënt moet in
Deze informatie wordt vervolgens overgenomen op het etiket om zo te voldoen aan alle wettelijke regels en normen.
een afwijkend lettertype staan.
Geïnteresseerd? Contacteer ons via
[email protected]
8 / NOVEMBER 2014 / food INDUSTRY / VERVOLGVERHAAL
TEKST ELS JONCKHEERE - FOTO’S GOLDMEAT
HOE ZOU HET NOG ZIJN MET... FRANCIS TITECA, Afgevaardigd Bestuurder van Gold Meat
Toen we in 2006 bij Gold Meat langsgingen, had de producent van gelei- en aspicproducten net zijn fabriek met 1.600 m² uitgebreid. Bovendien werd het oude gedeelte van het pand in een gloednieuw kleedje gestopt, inclusief een volledige vernieuwing van het machinepark. Bedoeling was de capaciteit te verdubbelen om meer op export te kunnen inzetten, alsook een resem innovaties te lanceren. We waren benieuwd in hoeverre Gold Meat zijn toenmalige objectieven heeft waargemaakt en gingen opnieuw op bezoek...
Food Industry: “Bent u met de uitbreiding en renova-
Food Industry: “En waarom hebt u precies in een
tie van het oude gedeelte erin geslaagd uw productie-
uitbreiding van de inpakafdeling geïnvesteerd?”
capaciteit te verdubbelen? En hebt u deze al volledig
Francis Titeca: “De markt is de laatste tien jaar heel erg
ingevuld? Of hebt u al nieuwe uitbreidingen gedaan?”
geëvolueerd. Vroeger werden gelei- en aspicproducten voor-
Francis Titeca: “De verbouwingen hebben wat langer ge-
namelijk bij de slager gekocht. We leverden ‘blokken’ die dan
duurd dan verwacht, want pas in 2009 waren we volledig
ter plaatse naar wens van de klant werden geportioneerd.
klaar. Maar we zijn er dan inderdaad in geslaagd om de pro-
Voor de retail hadden we geslicete producten voorzien, maar
ductiecapaciteit te verdubbelen. Intussen hebben we niet
deze activiteit besteedden we uit. Naarmate de grootwaren-
meer fysiek bijgebouwd. Wel hebben we de laatste jaren in
huizen hun positie als winkelpunt voor vleeswaren verste-
de verdere automatisering en uitbreiding van onze inpakaf-
vigden, groeide de vraag naar een uitgebreider gamma aan
deling geïnvesteerd. In concreto hebben we nu vijf in plaats
voorgesneden gelei- en aspicproducten. Op gegeven moment
van twee inpakstraten van veertig meter. Twee ervan zijn vol-
was er voldoende volume om het slicen in eigen beheer te
automatisch: het werk wordt telkens door drie robots uitge-
doen. Vandaar dat we in de uitbreiding van de verpakkings-
voerd. Vandaar dat onze productiecapaciteit opnieuw is toe-
straten voorzagen, zodat alles in één enkele beweging (van
genomen en we vandaag nog op twee lijnen 20% over hebben.
portionering, over inpakken, tot omdozen en palletisering)
Dit betekent dat onze groeimogelijkheden nog aanzienlijk
kan gebeuren. Dat is één reden, maar er is ook nog een an-
zijn, zonder dat er grote investeringen of nieuwe gebouwen
dere. De consument is in toenemende mate in nieuwigheden
nodig zijn.”
geïnteresseerd. Ons product had een ietwat oubollig imago, wat ons ertoe heeft gedwongen om innovatief te zijn. Enkel
Food Industry: “Waarom de keuze voor robots?”
op die manier konden we een ander publiek aanspreken dan
Francis Titeca: “De keuze om robots in te zetten, heeft
de traditionele gelei- en aspiceter. En we zijn glansrijk in deze
enerzijds met kwaliteit te maken. Want deze oplossing laat
missie geslaagd, want vandaag wordt ons gamma door alle
toe om in de clean room zonder menselijk contact met het
soorten consumenten gekocht: mannen, vrouwen, ouderen,
product te werken, waardoor mogelijke kruisbesmetting
jongeren, ... Maar om deze innovaties op de markt te kunnen
door menselijke inbreng wordt uitgesloten. Anderzijds is
brengen, hadden we nood aan andere types van verpakkings-
het kostenefficiënter om met robots te werken. Zo kunnen
installaties.”
zij zestig plakjes per minuut in de verpakking leggen, terwijl een getrainde werknemer amper aan maximaal 35 à 40 stuks
Food Industry: “Welke innovaties hebt u dan zoal
geraakt. Dankzij deze oplossing kunnen we dus onze perso-
gelanceerd?”
neelskosten drukken en de producten nog altijd aan een erg
Francis Titeca: “Op zich hebben we eigenlijk nog altijd de-
competitieve prijs op de markt positioneren. Dit is vooral
zelfde dertien basisproducten. Al meer dan twintig jaar gele-
belangrijk voor de export, want in bijvoorbeeld Duitsland
den zorgden we voor een trendbreuk door ook met gevogelte
en Frankrijk is de lokale concurrentie (met ruim 20% lagere
en ham te werken. Dus op het vlak van recepturen is er niet
loonkost) erg groot.”
veel veranderd. Het grote verschil zit in de verpakkingscon-
VERVOLGVERHAAL / food INDUSTRY / NOVEMBER 2014 /
cepten. Zo lanceerden we de hersluitbare
deel in de vleeswarenconsumptie. En ook
verpakkingen voor schijfjes en toastbeleg,
Frankrijk doet het erg goed met 12%. We
de in-mould schaaltjes met easy peel of
zien dus nog wel degelijk een groei, maar
hersluitbare deksels. Begin volgend jaar
dan vooral in deze twee markten.”
9
zullen we ook doosjes met ‘snacks’ (product versneden in kubusjes), afgevulde gelei- en
Food Industry: “U wou in 2006 meer
aspicproducten in een darmpje (kunnen
op export inzetten. Is dat gelukt?”
zo worden gesneden dat ze perfect op een
Francis Titeca: “Eigenlijk exporteren we
toastje passen), ... lanceren. Daarnaast heb-
nu nog 75 in plaats van 80%, dus in con-
ben we intussen bio- en wellnessvarianten,
crete cijfers is het antwoord neen. Dit heeft
alsook verschillende seizoensproducten,
vooral met de sterke concurrentie te maken:
zoals Lente Hure, Hure met Asperges, ... En
in de belangrijkste afzetmarkten wordt op
Eén van de nieuwigheden die begin volgend jaar zal worden gelanceerd: gelei- en aspicproducten afgevuld in een darmpje.
er zijn tevens de streekproducten: Gentse
prijs gespeeld, terwijl Belgen nog bereid
kop waarin mosterd is verwerkt, beuling
zijn om voor kwaliteit te betalen. Maar we
een nieuw, derde merk te ontwikkelen, na-
die met een potje Haspengouwse appeltjes
hebben wel nieuwe markten aangeboord,
melijk Pick’anterie. Het gaat om een gam-
wordt geleverd, de Limburgse Bierhure
zoals Oostenrijk, China en Rusland. Vol-
ma blokjesproducten die als ‘Pick & Eat’
waarbij de stroop met gelatine rond de
gend jaar zullen we ook onze eerste stappen
(naar analogie van het Pick’anterie-gam-
vleeswaren is aangebracht, ... Tenslotte zijn
in Scandinavië en Polen zetten. We zoeken
ma) volgend jaar op de markt zal worden
er nog enkele nieuwe variëteiten die voor-
echter niet specifiek naar nieuwe afzetge-
gebracht. Niettemin doen we nu veel meer
namelijk vrouwen aanspreken, zoals ham
bieden. Het is eerder afwachten tot een op-
private label dan vroeger: intussen gaat het
met honing, kalkoen met zilveruitjes, var-
portuniteit zich aandient. Wat niet belet dat
al om 60% van onze productie. Dit komt
kenshaasje zoet/zuur, kip met citroen, ...”
we geregeld aan vakbeurzen in het buiten-
omdat we meer aan de retail leveren en die
land participeren.” Food Industry: “Staan er nog innovaties op stapel?”
Food Industry: “In 2006 kon u al
Francis Titeca: “Begin volgend jaar lan-
enige tijd een gemiddelde jaarlijkse
ceren we een koud/warm assortiment. Het
groei van 20% optekenen. Hebt u dit
gaat om producten die zowel in de micro-
tempo kunnen aanhouden?”
golf kunnen worden opgewarmd, als koud
Francis Titeca: “Van 2002 tot 2012 heb-
worden gegeten. Momenteel hebben we
ben we ons zakencijfer verviervoudigd.
vier soorten: Kop Tomaat, Pot’je Vleesch,
Daarna is het wat minder geweest, maar we
Smeerbare beuling en Varkenswangen.
zijn er altijd wel op vooruit gegaan. We ver-
Maar het is de bedoeling dat we dit gamma
wachten dat we dit jaar met een geconsoli-
op termijn verder uitbreiden. Daarnaast is
deerde omzet van meer dan 10 miljoen euro
het ons ultieme streefdoel om producten te
zullen afsluiten. Dit betekent echter niet dat
maken die geen enkel E-nummer bevatten.
we veel meer produceren. In 2006 verwerk-
Zelfgekweekte microalgen zullen dan onder
ten we 400 ton grondstof per maand, wat
meer voor de natuurlijke antioxidanten in-
in 2.000 ton afgewerkt product per jaar
staan.”
resulteerde. Vandaag is dat respectievelijk 500 en 2.800 ton. Dit heeft voornamelijk
Food Industry: “Merkt u dat de vraag
te maken met het feit dat we nu veel meer
naar uw producten toeneemt dankzij
slicing, kleinere verpakkingen en speciale
deze innovaties?”
producten verkopen.”
at yourrrr servic service cce e
Francis Titeca: “In België nemen gelei- en aspicproducten zo’n 8,5% van de
Food Industry: “U werkte voorname-
vleeswaren (inclusief charcuterie op basis
lijk met uw eigen drie merken. Is dat
van gevogelte) voor hun rekening. Dit cijfer
nog altijd zo?”
stagneert al enkele jaren. De groei zit voor-
Francis Titeca: “We hebben nog Gold
al in het buitenland: in Duitsland is het een
Meat en Trendition. Delitrade ondersteu-
erg populaire productfamilie met 14% aan-
nen we niet meer. Maar we zijn wel bezig
Bekijk nu hoe we u van dienst kunnen zijn op www.barias.be
BARIAS Roeselare - België TEL +32 51 243 242
10 / NOVEMBER 2014 / food INDUSTRY / VERVOLGVERHAAL
vraagt in toenemende mate naar private la-
aangezien we 200 m² per week kunnen
bel. Vandaag is het vooral de Duitse markt
recupereren. Hierdoor zullen we wekelijks
waar we nog met de eigen merken terecht
hooguit enkele tientallen m³ moeten lozen,
kunnen.”
en dat zal gewoon op oppervlaktewater zijn. Daarnaast zijn we ook bezig met de bouw
Food Industry: “Hebt u enige inves-
van een nieuwe stoominstallatie. We heb-
teringen gedaan om uw ecologische
ben er jaren geleden al bewust voor gekozen
voetafdruk te verkleinen?”
om ons machinepark volledig op stoom aan
Francis Titeca: “Momenteel zijn we bezig
te drijven, gewoonweg omdat dit de meest
met de bouw van een volledig nieuwe water-
milieu- en kostenefficiënte manier is. Tot
zuiveringsinstallatie met een capaciteit van
nu toe maakten we de stoom met stookolie,
Francis Titeca: “Qua investeringen zijn
8 m³/h. In tegenstelling tot ons vorige sys-
maar de nieuwe installatie werkt op gas.
er na midden 2015 geen nieuwe projecten
teem (dat enkel op basis van fysico-chemie
Door recuperatie van een aantal bestaande
meer in het vooruitzicht. Vanaf volgend jaar
werkte) gaat het nu om een installatie die
warmtebronnen, wordt het water dat in
willen we ons immers weer volledig op pro-
na een eerste fase van voorzuivering in een
stoom wordt omgezet, al behoorlijk opge-
ductinnovatie toeleggen. Want de behoef-
tweede fase membraanfiltratie doorvoert.
warmd. Daardoor hebben we veel minder
ten van de consument evolueren constant.
Hierdoor zullen we de afvalwaternorm
energie nodig. Met deze nieuwe installatie
Wie niet creatief uit de hoek komt, zou het
van drinkwater halen en ons gezuiverde
zullen we dan ook onze CO2-uitstoot kun-
in de komende jaren wel eens heel moeilijk
afvalwater opnieuw in het bedrijf kunnen
nen halveren en onze kosten beperken.”
kunnen krijgen. Dat risico willen we niet
In België nemen aspic- en geleiproducten nog steeds 8,5% van de charcuterieverkoop voor hun rekening.
lopen. Vandaar dat u in de nabije toekomst
gebruiken als schoonmaak- en sanitair water, om het gazon te sproeien, ... De oplos-
Food Industry: “Wat staat er voor de
heel wat nieuwigheden van Gold Meat mag
sing is ecologisch en financieel voordelig,
komende jaren op het programma?”
verwachten...” ]]
www.anugafoodtec.com Internationale beurs vvoo or leveranciers in de llevvensmiddelenen d draankenindustrie
ONE FOR ALL. ALL IN ONE. Food Processing | Food Packaging | Food Safety | Food Ingredients | Services & Solutions
KEULEN, KEU U 24 t/m 27-03-2015
Bezoek de toekomst van de levensmiddelenindustrie. De nieuwste technologieën, trends, innovaties. Anuga FoodTec. Steeds de vinger aan de pols.
Uw rechtstreeks contact: Luc Van Den Eede Interleuvenlaan 62, BE-3001 Heverlee Tel. +32 16 394855, Fax +32 16 394858
[email protected]
TESTO SAVERIS 2:
MEETAPPARATUUR VIA DE INTERNETCLOUD
www.prosweets-cologne.com
4 dagl aaenn paralle de ISM !
Om de kwaliteit en de houdbaarheid van voedingswaren te garanderen en om bovendien te voldoen aan de wettelijke voorschriften, moeten die bewaard en verwerkt worden onder perfecte klimaatomstandigheden zoals temperatuur en vochtigheid. Een permanente en betrouwbare bewaking van temperatuur en vochtigheid kost echter veel tijd en geld. Testo lanceert een nieuw vereenvoudigd meetsysteem voor temperatuur en vochtigheid. De Saveris 2 van Testo is een apparaat voor het meten, bewaken en controleren van de temperatuur en andere omgevingscondities. Nieuw is dat die datalogger zijn meetresultaten via het bestaande, draadloze netwerk doorstuurt naar de internetcloud van Testo. Alle gebruikers kunnen op die manier om het even waar de resultaten bekijken met hun smartphone of op hun tablet of pc. Bij overschrijding van de grenswaarden stuurt het apparaat automatisch een e-mail (in optie ook een sms). De gebruiker kan zelf instellen met welke tussenpozen het apparaat meetgegevens doorstuurt. Met die werkwijze wordt het mogelijk nog sneller in te grijpen wanneer zich een probleem voor de voedselveiligheid voordoet.
EENVOUD Het grote voordeel van testo Saveris 2 is de eenvoud. De inbedrijfstelling van het systeem is kinderspel. Het bestuderen van ingewikkelde handleidingen is niet nodig. Enkele minuten na het uitpakken van de dataloggers, starten ze reeds met het doorsturen van de meetwaarden via de WiFi. Er is geen software nodig voor het registreren, analyseren en bewaren van de meetgegevens. Het manueel uitlezen van de loggers is ook niet meer nodig. De dubbele opslag van de meetwaarden - in de datalogger en in de Cloud - zorgt voor een hoog niveau van beveiliging van de gegevens. T. +32/25 82 03 61 -
[email protected] - WWW.TESTO.BE
1 t/m 4.2.2015 De internationale toeleveringsbeurs voor de zoetwarenindustrie
IDEEËN VOOR DE ZOETWARENPRODUCTIE VAN MORGEN Geraffineerde ingrediënten voor fijne delicatessen, verleidelijke looks voor goed verkopende verpakkingen en innovatieve technieken voor geoptimaliseerde processen. ProSweets Cologne 2015 wijst de weg naar innovaties voor alle toeleveranciers uit de zoetwarensector. Ervaar hier tal van nieuwe impulsen.
! BESPAAR TIJD EN GELD bestel uw gratis ticket en e lin on nu u r Registree ne.com log -co op www.prosweets
Koelnmesse Belgium/Luxembourg Interleuvenlaan 62 BE-3001 Heverlee Tel. +32 16 394855 Fax +32 16 394858
[email protected]
12 / NOVEMBER 2014 / food INDUSTRY /
TEKST ELS JONCKHEERE - FOTO’S DECATECHNIC/DECAPAC
PRIMA FOOD START MET HOOGWAARDIGE IN MOULD LABELING (IML) VOOR HAAR RETAILKLANTEN Stap die mede door Decatechnic en Decapac werd gefaciliteerd Participeren aan een tender voor een grootwarenhuis zonder reeds over de gewenste verpakkingsmachine te beschikken? En het order ook nog eens binnenhalen? Prima Food bewijst dat het kan. Een prestatie die mede mogelijk werd gemaakt door de professionele hulp van Decapac en Decatechnic. De eerste stond de klant op alle mogelijke manieren bij in de zoektocht naar de geschikte verpakking, terwijl de tweede via een huurkoopformule een machine ter beschikking stelde waarmee de producent van filet américain- en préparéproducten meteen aan de slag kon.
een hoogwaardige kwaliteit aan een competitieve prijs kunnen aanbieden. Ondertussen bedraagt onze wekelijkse productie bijna dertig ton en is ons personeelsbestand verdubbeld. Als private laEHOIDEULNDQWRQWZLNNHOHQZLMJUDDJVSHFL¿HNHFRQFHSWHQRSPDDW zowel met onze industriële partners, de groothandel als met onze retailklanten. Dat we in dergelijke projecten kunnen slagen, is mede aan de hulp van Decapac en Decatechnic te danken.”
ASSISTENTIE BIJ TENDER Enkele maanden geleden besloot Prima Food om zich in te schrijven op een tender van een grootwarenhuis. Peter Aerts: “Het was een veelbelovende opportuniteit die helemaal binnen onze groeistrategie kaderde. Maar wel één met een, voor ons nog niet eerToen Pascal Verbinnen in 2008 zijn succesvol uitgebouwde be-
der toegepast, verpakkingstype. De traditionele slagersbakjes zijn
drijvengroep Lintor-Verbinnen aan de GIMV investeringsgroep
nog steeds gegeerd, maar daarnaast merken we binnen het vers-
verkocht, besloot hij actief in een aantal groeibedrijven te parti-
segment toch wel een evolutie naar vernieuwende verpakkingsvor-
ciperen. Eén daarvan is Prima Food, een fabrikant die zich exclu-
men. Een decoratieve IML-verpakking vervult vandaag de wens
VLHIIRFXVWRSGHRQWZLNNHOLQJHQSURGXFWLHYDQ¿OHWDPpULFDLQHQ
van consumenten die op zoek zijn naar een aantrekkelijk product
préparébereidingen. “Een uitgelezen opportuniteit om zijn kennis
dat lucht- en lekdicht is verpakt. Na verschillende gesprekken met
en ervaring in de vleeswarenindustrie te valoriseren,” vertelt Peter
huisleverancier Decapac en Decatechnic besloten we onze kans te
Aerts, Commercieel Directeur bij Prima Food. “Met de overname
wagen. We vonden beide partijen immers bereid om ons bij dit pro-
van Vanloo vleeswaren in 2012 en recent ook van het handelsfonds
ject te assisteren. Meer nog, we kregen de garanties dat we meteen
en de recepturen van APG uit Brecht is Prima Food in deze niche-
de productie zouden kunnen opstarten mochten we de opdracht
markt tot een speler van formaat uitgegroeid, en dit tot grote tevre-
binnenhalen, en dit zonder dat we zelf de investeringkosten moes-
denheid van de klanten.”
ten dragen. Decatechnic zou ons immers een machine ter beschikking stellen volgens het principe van huurkoop.”
UITBREIDING VAN DISTRIBUTIE NOOD-ZAKELIJK Eind 2012 ging Pascal Verbinnen van start met een tiental mede-
VAKKUNDIGE ONTWIKKELING VERPAKKING
werkers. Als locatie voor Prima Food besloot hij een deel van de
In concreto zocht Decapac intensief naar een verpakking die precies
productieruimte van charcuteriefabrikant OK Foods in Herenthout
op de vereisten van de tender inspeelde. Patrick Snijders, Sales van
te huren. “Mogelijk opteren we in de nabije toekomst voor een eigen
Decapac: “Het moesten rechthoekige, sealbare potjes uit polypro-
uitvalsbasis,” vertelt Peter Aerts. “Maar vandaag maken we op deze
pyleen met In Mould Labeling zijn. Op zich was dit geen moeilijke
manier optimaal gebruik van aanwezige synergieën, waardoor we
opdracht omdat ons gamma voldoende standaardverpakkingen telt
PUBLIREPORTAGE / food INDUSTRY / NOVEMBER 2014 / 13
Patrick Snijders, Luc De Boeck, Peter Aerts
Gebruiksvriendelijkheid is één van de belangrijkste streefdoelen van Decatechnic.
De Reepack Reeflex 150 bleek de ideale machine te zijn.
die in aanmerking kwamen: het volstond
eerst gevacumeerd, vervolgens wordt een
ter beschikking te stellen waarmee ze zon-
om deze te personaliseren naar de wensen
beschermgas ingeblazen en tenslotte wordt
GHU ¿QDQFLsOH LPSOLFDWLHV HHQ JURWH VWDS
van de retailer. En aangezien we over een
de folie op de verpakking gesealed. Dit al-
voorwaarts kunnen zetten, winnen we op
spuitgietmachine beschikken, is het een
les gaat aan een tempo van duizend stuks
termijn allebei. De producent kan een soli-
kolfje naar onze hand om verpakkingen te
per uur, waarmee Prima Food ruimschoots
de bedrijf uitbouwen en wij worden huisle-
decoreren.” Luc De Boeck, Sales Manager
voldoende capaciteit heeft om het order in
verancier van een onderneming die continu
van Decatechnic, vervolgt: “Moeilijker was
te vullen. Want momenteel gaat het nog om
evolueert en uitbreidt...”
de juiste gassamenstelling te bepalen om de
een regionale opdracht. Eens de bestelling
gewenste houdbaarheid van het product te
op nationaal niveau zou worden uitgebreid,
EEN TEVREDEN KLANT...
bekomen. Want préparé- en américainpro-
zullen we niet nalaten om in een grotere
In elk geval is Prima Food erg gelukkig met
ducten zijn op dat vlak erg delicaat. We heb-
machine te voorzien mocht dat nodig blij-
de kans die Decatechnic bood. “De formule
ben ondertussen meer dan dertig jaar erva-
ken. Ik wil trouwens nog opmerken dat we
van huurkoop is gewoonweg ideaal voor be-
ring in MAP-verpakken, maar afhankelijk
een codeersysteem voor het drukken van de
drijven die graag in innovatie investeren,”
van de ingrediënten van het product, dient
vervaldatum en het lognummer in de ver-
legt Peter Aerts uit. “Het risico op overcapa-
het gasmengsel mogelijks lichtjes te worden
pakkingsinstallatie hebben geïntegreerd.
citeit tijdens de opstart van een nieuwe lijn
aangepast. Vandaar dat we in ons labo ver-
Want dat laat Prima Food toe om elke
wordt hierdoor aanzienlijk gereduceerd.
schillende testen met het gamma van Prima
verpakking individueel van een lotnum-
Toch is het niet alleen voor deze opportu-
Food hebben uitgevoerd, en dit zowel op het
mer en houdbaarheidsdatum te voorzien.
niteit dat we Decatechnic en Decapac als
vlak van houdbaarheid als van smaak- en
Gebruiksgemak is immers onze toppriori-
huisleverancier hebben gekozen. De pro-
kleurbehoud. Deze inspanning heeft wel
teit. Vooral wanneer een nieuw gamma in
IHVVLRQDOLWHLWNHQQLVÀH[LELOLWHLWHQGLHQVW
degelijk vruchten opgeleverd, want het or-
een extreem korte tijdspanne moet worden
naverkoop zijn eveneens doorslaggevende
der werd binnengehaald.”
gelanceerd, is het cruciaal dat er meteen
argumenten. En natuurlijk het feit dat je zo-
probleemloos en zonder bijkomende tech-
wel machines als verpakkingen bij dezelfde
nische competenties kan worden gewerkt.”
¿UPDNXQWDDQNRSHQ+HWLVDOWLMGYRRUGHOLJ
REEPACK REEFLEX 150 ALS IDEALE MACHINE
om maar één aanspreekpunt voor zowel de verpakkingsinstallatie als -materialen te
labo van Decatechnic uitgevoerd op een
STREVEN NAAR PARTNERSHIP OP LANGE TERMIJN
semi-automatische machine. Na overleg
Dat Decatechnic de machine via de formule
fect op elkaar afgestemd. En bij problemen
met Prima Food bleek dat de Reepack Ree-
van huurkoop aanbiedt, is een bewuste stra-
kan de ‘fout’ sneller worden gedetecteerd en
ÀH[GHLGHDOHRSORVVLQJ]RX]LMQYRRUGH
tegische keuze. Luc De Boeck: “We streven
opgelost.”
effectieve productie. Luc De Boeck: “Toen
naar partnerships op lange termijn, waar-
Prima Food het order binnenhaalde, kon-
bij een win/winsituatie voor beide partijen
den we dan ook snel in actie treden. Op
wordt gecreëerd. Kleine en/of beginnende
minder dan drie weken was de machine
producenten beschikken vaak niet over de
geïnstalleerd en voorzien van de passende
EHQRGLJGH ¿QDQFLsOH PLGGHOHQ RP JURWH
tools voor de betreffende verpakking. Het
orders binnen te halen en snel te groeien.
gaat om een traysealer die onder vacuüm
Vandaar dat we ze graag een duwtje in de
en gas kan verpakken. Het potje wordt
rug geven. Door ze een productieapparaat
De testen van de verpakking werden in het
hebben. Op die manier is alles immers per-
Toekomstlaan 14 - 2200 Herentals Tel. 014/ 28 65 00 Fax 014/ 28 65 01
[email protected] - www.deca.be
14 / NOVEMBER 2014 / food INDUSTRY / ACTUA
TEKST ELS JONCKHEERE - FOTO’S PURATOS
NIEUW R&D-CENTER VOOR PURATOS Interdisciplinair onderzoek voor meer innovatie
Op 16 oktober laatstleden opende Puratos officieel haar nieuwe R&D-center in Groot-Bijgaarden. In dit gebouw dat op een aanpalende site werd gebouwd, huizen 140 van de 170 R&D- en marketingmensen die de groep in België telt. Bedoeling is een interdisciplinaire samenwerking te bevorderen, en dit zowel tussen de BU’s als kennisinstellingen, klanten en leveranciers. “Dit is vandaag de enige manier om echt revolutionaire innovaties te ontwikkelen,” aldus Filip Arnaut, R&D Director Group Research & Services Lab van Puratos.
Het succes van Puratos is altijd op innovatie gestoeld geweest.
te verbeteren. Toen het pand naast onze hoofdzetel vrijkwam,
En dat wil de groep zo houden: getuige is de 2,5% van haar om-
heeft het management de kans gegrepen om het gebouw en
zet die de onderneming jaarlijks in R&D pompt. Het kloppen-
GHJURQGWHNRSHQ(QKHWZDVPHWHHQGXLGHOLMNGDWGH]HH[-
de hart van het onderzoek ligt in België, maar de groep heeft
tra ruimte zou worden aangewend om onze researchers let-
ook een groot R&D-center in China (voor Azië), de Verenigde
terlijk bij elkaar te brengen. Meer nog: er werd besloten om
Staten, Brazilië en Spanje. Daarnaast zijn er nog heel wat lan-
ook het marketingteam naar deze locatie te brengen. Want
den waar Puratos een kleiner center heeft, en beschikken alle
door marketing in een vroeg stadium bij R&D te betrekken,
productiefaciliteiten over een eigen R&D-departement. In
is het mogelijk om producten te ontwikkelen die een grotere
totaal stelt Puratos een vierhonderdtal mensen tewerk in 69
kans op commercieel succes hebben. Omgekeerd is het voor
labo’s, waarvan 140 in België.
de researchers belangrijk om toegang tot markttendensen en -studies te hebben, zodat ze hun pijlen op de juiste problemen
LETTERLIJK DICHTER BIJ ELKAAR
en evoluties kunnen richten.”
Tot voor kort zaten de Belgische R&D-mensen verdeeld over de Business Units en fabrieken. Filip Arnaut: “Naast een toene-
ECOLOGISCH GEBOUW
mend plaatsgebrek, was het op die manier ook niet zo eenvou-
Het oude aangekochte gebouw werd afgebroken en door een
dig om gemakkelijk met elkaar te communiceren. De resear-
gloednieuw pand van 6.000 m² (twee verdiepingen) vervan-
chers van de verschillende BU’s hadden immers onvoldoende
gen. Het gaat om een betonstructuur die met een brug van
contact met elkaar, terwijl de ontwikkeling van nieuwighe-
twaalf meter met het hoofdgebouw (waar zich onder meer de
den dit steeds meer vereist. De BU’s zijn immers opgebouwd
receptie en het Innovation Center bevinden) is verbonden. Het
URQGVSHFL¿HNHLQJUHGLsQWHQ]RDOVEDNNHULMPL[HQFKRFRODGH
is een erg ecologisch pand. Zo beschikt het over een ‘groen-
PL[HQYRRUSDWLVVHULHIXQFWLRQHOHYHWWHQ8+7SURGXFWHQ«
dak’: op het dak worden laaggroeiende planten aangebracht
Maar de scheidingslijn vervaagt gestaag, vooral als je echte
GLH UHJHQZDWHU RSYDQJHQ HQ KHW JHERXZ H[WUD LVROHUHQ 'LW
innovaties op de markt wil brengen. Zo hebben we onlangs
wordt gecombineerd met superisolerend glas en automatisch
een cacaovulling gemaakt waarbij het grootste gedeelte van
aangestuurde zonneluifels. Verder werd gekozen voor de com-
de vetten door water werd vervangen. Een ander voorbeeld is
binatie van een optimaal gebruik van natuurlijke lichtinval,
KHWJHEUXLNYDQIHUPHQWDWLHSURGXFWHQLQFDNHRPGHWH[WXXU
lichtsensoren en een energiezuinige verlichting. Ovens en
ACTUA / food INDUSTRY / NOVEMBER 2014 /
15
Filip Arnaut
Het ‘instrumentatie’ labo verzamelt alle apparatuur: van gaschromatografen en reologie, over massaspectometrie en infrarood, tot NMR.
rijskasten staan in een apart lokaal om de
bestaat het team van het GRS-labo in Groot-
zoeken naar nieuwe formules en producten
belasting op het airconditioningsysteem te
Bijgaarden uit 35 mensen.”
op basis van ingrediënten die Puratos zelf produceert of aankoopt. Filip Arnaut: “We
minimaliseren. Ramen kunnen niet wor-
NIEUWE ORGANISATIESTRUCTUUR
hebben nu ook voldoende fysische ruimte
verloren gaat. De warmte van de afgezogen lucht wordt via een warmtewisselaar op de
In plaats van de andere labo’s volgens de
kennisinstellingen te doen. Het is onze be-
verse aangetrokken lucht overgezet. Het
BU’s in te delen, werd voor een totaal nieuwe
doeling om dergelijke samenwerkingen op
verwarmen van de lokalen gebeurt op tradi-
formule gekozen. De structuur is nu volgens
korte termijn aanzienlijk te verruimen, want
tionele manier, door middel van gas. Maar
technologie opgezet. Een ‘analytisch’ labo
we willen het ‘open onderzoek’ stimuleren.
door te kiezen voor vloerverwarming, wordt
staat in voor de fysicochemische activiteit
Tevens kunnen we nu ook gemakkelijk men-
met een minimale hoeveelheid energie toch
ELQQHQ5 'VWDDOYRRUEHUHLGLQJH[WUDFWLHV
VHQXLWDQGHUH¿OLDOHQHHQRSOHLGLQJJHYHQ´
den geopend, zodat er geen warmte of koelte
om dit samen met de klant, leverancier of
een comfortabele temperatuur bereikt. Ten-
van vetten, bepalen van eiwitten, activiteits-
In het vijfde labo wordt onderzoek verricht
slotte wordt met een ‘building management
DQDO\VHV WLWUDWLHV « +HW µLQVWUXPHQWDWLH¶
naar alles wat gebakken producten betreft.
system’ gewerkt dat het energieverbruik in
labo verzamelt alle apparatuur: van gaschro-
Hierbij werken patisserie en bakkerij nu op
het gebouw minimaliseert.
matografen en reologie, over massaspectro-
ppQ HQ KHW]HOIGH SODWIRUP ZDDUPHH 3XUD-
metrie en infrarood, tot NMR. De andere
tos opnieuw een interessante kruisbestui-
KANTOREN, CREATIVITY ROOMS EN GRS-LABO
labo’s kunnen er terecht voor alle mogelijke
ving tracht te bereiken. Tenslotte is er nog
DQDO\VHV
HOHPHQWDLUH
het ‘evaluatie’ labo waar de ontwikkelde
De investering in het nieuwe R&D-center
samenstelling, ... In het ‘fermentatie’ labo
nieuwigheden worden getest op het vlak
bedroeg vijftien miljoen euro. De helft van
wordt onderzoek naar allerlei soorten fer-
YDQVPDDNWH[WXXUNOHXUVWUXFWXXUKRXG-
het gebouw bestaat uit kantoren, ‘creativity
mentaties gedaan. Filip Arnaut: “Hierbij
baarheid, ... Dit laboratorium bevindt zich
rooms’ (waar met klanten en leveranciers
laten we ons inspireren door traditionele
weliswaar in het nieuwe gebouw, maar toch
wordt gebrainstormd over nieuwigheden)
fermentaties wereldwijd. Zo zijn we bezig
buiten de R&D-omgeving. Filip Arnaut: “De
en vergaderzalen. De andere helft omvat
met research naar de Chinese steam buns,
procedures inzake voedselhygiëne en -vei-
zes laboratoria. Een eerste is het Group
een soort van tarwebroodjes die worden ge-
ligheid liggen er iets lager, waardoor ook
Research & Services Lab (GRS lab). Dit cor-
stoomd in plaats van gebakken. Dergelijke
de drempel voor derde partijen lager ligt.
porate labo focust op componenten van pro-
traditionele lokale technieken en recepturen
Zodoende kunnen klanten en interne me-
ducten. Filip Arnaut: “Daar bevinden zich
proberen we naar hedendaagse producten
dewerkers gemakkelijk komen kijken of de
RQ]HµH[SHUWV¶PHQVHQGLHLQppQHQNHORQ-
om te zetten, die we wereldwijd kunnen
ontwikkeling aan hun noden beantwoordt.
derdeel, zoals vetten, cacao, proteïnen, aro-
commercialiseren. Natuurlijk blijft zuurde-
We hebben trouwens eveneens een nieuwe
ma’s, zijn gespecialiseerd. Hun taak bestaat
VHPRRNppQYDQGHEHODQJULMNHDDQGDFKWV-
videoconferencing room geïnstalleerd met
voornamelijk uit het leiden van projecten
punten in dit labo. Maar op dat vlak wordt
speciale camera’s die toelaten om een dui-
in samenwerking met de BU’s. Daarnaast
ook veel onderzoek gedaan in Andenne en
GHOLMN EHHOG RYHU ELMYRRUEHHOG GH WH[WXXU
]LMQHUQRJGHµVHUYLFHH[SHUWV¶'DW]LMQPH-
Sankt-Vith waar we onze eigen zuurdesem-
van nieuwigheden te kunnen doorsturen.
dewerkers met een sterke competentie in
fabriek en -bibliotheek hebben.”
Dat is handig voor zowel klanten als R&D-
WH[WXXUEHSDOLQJ
sensoriële, nutritionele en fysicochemische
PHGHZHUNHUV LQ DQGHUH ¿OLDOHQ :H ]XOOHQ
analyses. Zij focussen voornamelijk op on-
NOG DRIE ANDERE LABO’S
derzoek in hun vakdomein tijdens de ont-
In het ‘BU’ labo zijn alle R&D-mensen van
sneller kunnen overleggen en het milieu wat
wikkeling van nieuwe producten. In totaal
de verschillende BU’s samengebracht. Zij
ontlasten...” ]]
immers minder tijd aan reizen verliezen,
16 / NOVEMBER 2014 / food INDUSTRY / MILIEU
TEKST ELS JONCKHEERE - FOTO’S VLEVICO
COLRUYT GROUP FINE FOOD MEAT MAAKT DRINKWATER 60% van gezuiverde afvalwater gaat naar productie
Sinds begin dit jaar kan Colruyt Group Fine Food Meat (het vroegere Vlevico) 60% van zijn gezuiverde afvalwater opnieuw in de productie aanwenden. Dit is het gevolg van een samenwerkingsovereenkomst met De Watergroep die op de site een systeem voor ultrafiltratie en omgekeerde osmose bouwde. Dankzij deze oplossing kan Colruyt Group Fine Food Meat zijn ecologische voetafdruk reduceren, met de garantie altijd over voldoende water te zullen beschikken.
RSWHULFKWHQGLH]LFKVSHFL¿HNRSKHWYOHHVJDPPD]RXULFK-
OP ZOEK NAAR OPLOSSING VOOR DRINKWATER
WHQ%HGRHOLQJZDVNDUNDVVHQWHYHUVQLMGHQWRWRSFRQVXPHQ-
&ROUX\W*URXS)LQH)RRG0HDWEHVORRWDOHQNHOHMDUHQJHOH-
WHQQLYHDX FKDUFXWHULH WH PDNHQ HQRI WH VOLFHQ HQ EHUHLGH
GHQRPQDWHJDDQRIHUJHHQPRJHOLMNKHGHQEHVWRQGHQRP
JHUHFKWHQWHPDNHQ&ROUX\W*URXS)LQH)RRG0HDWZHUGppQ
KHWJH]XLYHUGHZDWHURSQLHXZLQGHSURGXFWLHDDQWHZHQGHQ
YDQGHVXFFHVYHUKDOHQELQQHQGHJURHS$OLQHQRRN
1DHHQJURQGLJHPDUNWDQDO\VHJLQJGHJURHSLQ]HHPHW'H
QRJHHQVLQZHUGGHXLWYDOVEDVLVLQ+DOOHXLWJHEUHLG,Q
:DWHUJURHS 'ULHV 9DQ (UWYHOGH 3URMHFWLQJHQLHXU YDQ &RO-
QRYHPEHUGLWMDDUZRUGWJHVWDUWPHWGHERXZYDQHHQWZHHGH
UX\W*URXS³+HWPDNHQYDQGULQNEDDUZDWHULVHHQSURFHV
SURGXFWLHIDFLOLWHLW RS GH]HOIGH VLWH 2S GH]H ORFDWLH EHYRQG
GDW ZH OLHYHU LQ KDQGHQ YDQ H[SHUWV ODWHQ 'H IRUPXOH YDQ
]LFKHHQGLVWULEXWLHFHQWUXPGDWNRQZRUGHQDIJHEURNHQRP-
'H:DWHUJURHSOHHNRQVXLWHUPDWHLQWHUHVVDQW:DQWPHWEH-
GDW&ROUX\W*URXSEH]LJLVPHWGHRSVWDUWYDQHHQJURWHULQ
SHUNWHHLJHQLQYHVWHULQJHQNXQQHQZHWRFKRQ]HHFRORJLVFKH
2OOLJQLHV'HQLHXZHIDEULHN]DOPëJURRW]LMQHQ]LFK
YRHWDIGUXN DDQ]LHQOLMN UHGXFHUHQ %HODQJULMN LV RRN GDW ZH
YDQDI KHW YRRUMDDU XLWVOXLWHQG RS GH IDEULFDWLHVOLFLQJ
]HNHUKHLGRYHUGHZDWHUDDQYRHUKHEEHQ7HYHQVZRUGWRQ]H
YDQYOHHVZDUHQEHUHLGHJHUHFKWHQHQVDODGHVWRHOHJJHQ'H
ZDWHUNRVW EHWHU EHKHHUVEDDU DDQJH]LHQ ZH PHW 'H :DWHU-
UHVWYDQGHDFWLYLWHLWHQEOLMIWLQKHWRRUVSURQNHOLMNHJHERXZ
JURHSHHQDIQDPHFRQWUDFWYDQWLHQMDDUPHWHHQYDVWWDULHI
In 1982 besloot Colruyt Group om een dochteronderneming
WATER ZUIVEREN MET BUUR +HWYHUVQLMGHQYDQYOHHVHQGHSURGXFWLHYDQFKDUFXWHULHHQ
KHEEHQ DIJHVORWHQ )LQDQFLHHO JH]LHQ LV KHW YRRUQDDPVWH YRRUGHHOGDWGHOR]LQJVNRVWHQDIQHPHQ´
GDQYRRUQDPHOLMNYRRUKHWUHLQLJHQYDQGHPDFKLQHV&ROUX\W
ULTRAFILTRATIE EN OMGEKEERDE OSMOSE
*URXS )LQH )RRG 0HDW SURGXFHHUW GDQ RRN KHHO ZDW DIYDO-
'H:DWHUJURHSQDPGHUHDOLVDWLHYDQKHWKHOHSURMHFWYRRU
ZDWHU]R¶QPìSHUMDDU9DQGDDUGDWDOLQHHQ
]LMQ UHNHQLQJ ZHOLVZDDU LQ QDXZH VDPHQZHUNLQJ PHW &RO-
DIYDOZDWHU]XLYHULQJVLQVWDOODWLHZHUGJHERXZG+HWDIYDOZD-
UX\W*URXS)LQH)RRG0HDWGHYRRUDIJDDQGHVWXGLHGHLQ-
WHUGRRUORRSWLQGH]HLQVWDOODWLHYHUVFKLOOHQGHEHKDQGHOLQJV-
YHVWHULQJHQGHXLWEDWLQJRQGHUKRXGYDQKHWV\VWHHPRPKHW
VWDSSHQ ZDDURQGHU EHOXFKWLQJ GHQLWUL¿FDWLH HQ QDEH]LQ-
JH]XLYHUGHZDWHULQGULQNZDWHURPWH]HWWHQ,QHHQJHERXZ
NLQJZDDUQDKHWYROJHQVGHRSJHOHJGHOR]LQJVQRUPHQLQGH
YDQPëGDWQHWQDDVWGHZDWHU]XLYHULQJVLQVWDOODWLHZHUG
ULROHULQJZRUGWJHORRVG6SHFLDDOLVZHOGDWGH]HLQYHVWHULQJ
QHHUJHSRRWNZDPHHQXOWUD¿OWUDWLHHQHHQRPJHNHHUGHRV-
VDPHQPHWEXXU0RQGHOq]JHEHXUGH6WHIDQ*RHWKDHUW'L-
PRVHV\VWHHP2UWZLQ'HURRDUFKLWHFWVHQLRUSURMHFWPDQD-
UHFWHXU &ROUX\W *URXS )LQH )RRG ³$DQJH]LHQ GH ZDWHU]XL-
JHUEXVLQHVVXQLW,QGXVWULH 6HUYLFHVYDQ'H:DWHUJURHS
YHULQJVLQVWDOODWLH ]LFK RS KHW JURQGJHELHG WXVVHQ GH EHLGH
³'HXOWUD¿OWUDWLHYHUZLMGHUWYLDKROOHPHPEUDQHQDOOH]ZH-
EHGULMYHQEHYLQGWZDVGLWHHQORJLVFKHHQHFRQRPLVFKUHQ-
YHQGHVWRIIHQDOVRRNKHWPHUHQGHHOYDQGHEDFWHULsQHQYL-
GDEHOHRSORVVLQJ%RYHQGLHQ]LMQEHLGHDIYDOVWURPHQFRPSD-
UXVVHQ'HRPJHNHHUGHRVPRVHKDDOWYHUYROJHQVELMNRPHQG
WLEHOYRRUHHQJRHGH]XLYHULQJ´
GH RSJHORVWH ]RXWHQ PHWDOHQ SURWHwQHQ HQ DQGHUH RUJDQL-
EHUHLGHPDDOWLMGHQLVHHQDFWLYLWHLWGLHYHHOZDWHUYHUHLVWHQ
VFKHYHUELQGLQJHQXLWKHWZDWHU'DWZRUGWYHUYROJHQVLQHHQ
MILIEU / food INDUSTRY / NOVEMBER 2014 /
17
EXIIHUWDQN RSJHVODJHQ HQ PHW VWDGVZDWHU YHUPHQJG 'H]H VWDS LV HQHU]LMGV QRGLJRPKHWWHNRUWDDQEHQRGLJGZDWHURS WH YDQJHQ ZDQW &ROUX\W *URXS )LQH )RRG 0HDWZRUGWQXXLWVOXLWHQGYDQXLWGH]HWDQN EHYRRUUDDG$QGHU]LMGVZDVKHWRRNQRRG]DNHOLMN RP HHQ UHVWKDUGKHLG YDQ ) WH NULMJHQ ZDQW QD GH EHKDQGHOLQJ LV GLH ]R JRHG DOV ) 'H RPJHNHHUGH RVPRVH YHUZLMGHUWLPPHUVELMQDDOOHPLQHUDOHQXLWKHW ZDWHU 9OHYLFR KHHIW HFKWHU HHQ UHVWKDUGKHLG QRGLJ RPGDW YROOHGLJ JHGHPLQHUDOL-
De Watergroep installeerde op de site een systeem voor ultrafiltratie en omgekeerde osmose.
VHHUG ZDWHU GH LQVWDOODWLHV NDQ DDQWDVWHQ ,Q GH WDQN JHEHXUW WURXZHQV QRJ HHQ QD-
JDDWGDQWHUXJQDDUGHKHWDIYDOZDWHU]XLYH-
GHVLQIHFWLH GRRU PLGGHO YDQ KHW GRVHUHQ
ULQJVVWDWLRQ RP YHUYROJHQV RSQLHXZ GRRU
YDQ FKORRU +HW ZDWHU YHUEOLMIW WURXZHQV
RQVWHZRUGHQEHKDQGHOG´
PDDU HQNHOH XUHQ LQ GH EXIIHU ZDQW &ROUX\W*URXS)LQH)RRG0HDWKHHIWGDJHOLMNV
VOORZIEN OP GROEI
PìQRGLJ´
9RRU GLW SURMHFW ZDUHQ JHHQ DDQSDVVLQJHQ
Het versnijden van vlees en de productie van charcuterie en bereide maaltijden is een activiteit die veel water vereist.
DDQ GH EHVWDDQGH ZDWHU]XLYHULQJVLQVWDOOD-
60% GERECUPEREERD
WLHYHUHLVWGHXLWJDQJZHUGYLDGHRYHUVWRUW
³2S]LFKLVGDWJHHQSUREOHHPLQKHWWHFK-
,Q FRQFUHWR ZRUGW ]R¶Q YDQ KHW DI-
YDQ GH QDEH]LQNHU YLD HHQ OHLGLQJ JHZRRQ
QLVFK HQ ERXZNXQGLJ FRQFHSW LV UHNHQLQJ
YDOZDWHU RQJHYHHU Pì SHU MDDU
DDQ GH GULQNZDWHUSURGXFWLH JHNRSSHOG
JHKRXGHQ PHW HHQ FDSDFLWHLWVYHUGXEEHOLQJ
gerecupereerd. Een deel moet immers
:DQQHHU &ROUX\W *URXS )LQH )RRG 0HDW
RSWHUPLMQ'LWSUREOHHP]DO]LFKHFKWHUSDV
QRRGJHGZRQJHQ ZRUGHQ JHORRVG RPGDW HU
]LMQ WZHHGH IDEULHN ERXZW ]DO HU QDWXXU-
RYHUHQNHOHMDUHQVWHOOHQZDQWZHFRQFLSLs-
ELM &ROUX\W *URXS )LQH )RRG 0HDW LQ KHW
OLMNPHHUDIYDOZDWHUZRUGHQJHSURGXFHHUG
UHQGHLQVWDOODWLHVDOWLMGRS]R¶QPDQLHUGDW
ZHHNHQG JHHQ SURGXFWLHDFWLYLWHLW LV HQ GH
6WHIDQ *RHWKDHUW ³+HW LV QLHW GH EHGRH-
H[WUDFDSDFLWHLWNDQZRUGHQLQJHYXOG´
DIYDOZDWHU]XLYHULQJ EHVW ]R FRQWLQX PR-
OLQJ RP RQ]H FDSDFLWHLW PHWHHQ RS WH GULM-
7HQVORWWH QRJ GLW KHW GULQNZDWHU ZRUGW
JHOLMNZRUGWJHGDDQ'DDUQDDVWJDDWHUQRJ
YHQPDDUZHJDDQHUWRFKZHOYDQXLWGDW
XLWVOXLWHQG GRRU &ROUX\W *URXS )LQH )RRG
HHQ JHGHHOWH YHUORUHQ LQ KHW SURFHV QD GH
KHWZDWHUYHUEUXLNHQGXVRRNGHKRHYHHO-
0HDWJHEUXLNW6WHIDQ*RHWKDHUW³+HW]RX
DIYDOZDWHU]XLYHULQJ 'ULHV 9DQ (UWYHOGH
KHLG DIYDOZDWHU WHJHQ PHW ]DO
RQORJLVFKJHZHHVW]LMQRP0RQGHOq]ELMGLW
³=R¶Q EHYDW GH YXLOYUDFKW GLH ZLM XLW
WRHQHPHQ,QSULQFLSHKHHIWKHWEHVWDDQGH
SURMHFW WH EHWUHNNHQ DDQJH]LHQ HU PLQGHU
KHW DIYDOZDWHU KDOHQ HQ ZRUGW QRJ LQ GH
DIYDOZDWHU]XLYHULQJVVWDWLRQ
YROGRHQGH
GULQNZDWHU ZRUGW JHSURGXFHHUG GDQ ZLM
ULROHULQJ JHORRVG 'DDUQDDVW ZRUGW RQJH-
FDSDFLWHLW RP GLW RS WH YDQJHQ 0DDU GH
]HOIQRGLJKHEEHQ0DDURQ]HEXUHQSUR¿-
YHHU YDQ KHW XOWUD¿OWUDDW JHEUXLNW RP
GULQNZDWHUSURGXFWLH ]RX LQ GDW JHYDO ZHO
WHUHQZHOPHHYDQGH]HRSORVVLQJDDQJH]LHQ
GHXOWUD¿OWUDWLHPHPEUDQHQWHVSRHOHQ'LW
PRHWHQZRUGHQXLWJHEUHLG´2UWZLQ'HURR
GHOR]LQJVNRVWHQ]LMQJHUHGXFHHUG´]]
Anticimex bestrijdt doeltreffend en biedt een permanente preventieve bescherming. Veilig, milieuvriendelijk en met 100 % waarborg. Insecten - knaagdieren (tox/non-tox) - houtworm - vogelwering - ruimtebehandeling - ISPM15 Conform ISO 9001-VCA, HACCP, BRC, IFS, AIB,...
tek 4 ser vice 24/7 4 gratis bes 4 snelle ser vice! 4 discreet
T: 0800 96 900 •
[email protected] • www.anticimex.be Je kan ons vinden in Roeselare, Lokeren, Antwerpen, Heusden-Zolder, Anderlecht, Floreffe en Rocourt.
18 / NOVEMBER 2014 / food INDUSTRY / MILIEU
TEKST ELS JONCKHEERE - FOTO’S ENPROTECH/AAQUA
WATERZUIVERING: GEEN NOODZAKELIJK KWAAD Valorisatie is mogelijk!
Waar bij duurzaam ondernemen de laatste jaren het accent vooral op energiereductie lag, zien we dat vandaag de hergebruikmogelijkheden van afvalwater in de picture komen te staan. Vooral de mogelijkheden om afvalwaterbehandeling door te trekken naar de productie van drinkwater en/of biogas, blijken de voedingsproducenten erg te interesseren. Want dergelijke projecten openen niet alleen perspectieven om de ecologische voetafdruk te reduceren, maar ook om aanzienlijke besparingen te genereren...
'H KHI¿QJVNRVWHQ RS KHW OR]HQ YDQ DIYDOZDWHU DFWXHHO JH-
WHUNXQQHQKDOHQ(U]LMQLPPHUVYHUVFKLOOHQGHPRJHOLMNKH-
NHQG DOV ERYHQJHPHHQWHOLMNH VDQHULQJVELMGUDJH VWLMJHQ HON
GHQRPGH]HQHYHQVWURRPWHYDORULVHUHQ´
MDDU 0DDU YRRUQDPHOLMN KHW JHEUXLN YDQ GH ULROHULQJ JHPHHQWHOLMNH VDQHULQJVELMGUDJH NDQ VHULHXV LQ GH WRWDDOIDF-
ENERGIE PRODUCEREN
WXXU GRRUZHJHQ ,Q NDQ GH ELMGUDJH HXURPì
$IYDOZDWHUXLWGHYRHGLQJVVHFWRUEHYDWJH]LHQGHRRUVSURQJ
EHGUDJHQDIKDQNHOLMNYDQGHJHPHHQWH 9DDNLVHHQELMNR-
VXLNHUV NRROK\GUDWHQ SURWHwQHQ YHWWHQ HQHUJLH 'H
PHQGHELRORJLVFKH]XLYHULQJPHWOR]LQJRSRSSHUYODNWHZDWHU
PHHVWHDIYDOZDWHUVNXQQHQPHWDQDHUREHWHFKQLHNHQZRU-
HQRI JHGHHOWHOLMN KHUJHEUXLN YDQ KHW JH]XLYHUGH ZDWHU GDQ
GHQYRRUEHKDQGHOGZDDUELMHQHUJLHULMNELRJDVZRUGWJHSUR-
HHQ HFRQRPLVFK LQWHUHVVDQW DOWHUQDWLHI 0HW DQGHUH ZRRU-
GXFHHUG'HJHSURGXFHHUGHHQHUJLHNDQRSORSHQYDQHQNHOH
GHQ LQYHVWHUHQ LQ HHQ ZDWHU]XLYHULQJVLQVWDOODWLH 7RW YRRU
N:SHUPDIYDOZDWHU±N:P WRWPHHUGDQN:
NRUWZHUGGLWHFKWHUPHHVWDOEHVFKRXZGDOVHHQQRRG]DNHOLMN
P'H]HHQHUJLHNDQHHQYRXGLJLQEHVWDDQGHVWRRPNHWHOV
NZDDG RP DDQ GH VWUHQJH RSJHOHJGH OR]LQJVQRUPHQ WH EH-
ZRUGHQ DDQJHZHQG RI YLD FRJHQHUDWLH LQ HOHNWULVFKH HQHU-
DQWZRRUGHQ 0DUF )H\WHQ &(2 YDQ $DTXD ³'H]H PLQGVHW
JLH HQ ZDUPWH ZRUGHQ RPJH]HW +DQV YDQ 6RHVW *HQHUDO
LVYROOHGLJDDQKHWNHUHQQDDUHHQµ:DVWH7R9DOXH¶SULQFLSH
0DQDJHU(QSURWHFK³:DDUYURHJHU]RYHHOPRJHOLMNQLHWRS-
9RHGLQJVEHGULMYHQEHVHIIHQGDW]HµZDDUGH¶XLWKXQDIYDOZD-
JHORVWHRQ]XLYHUKHGHQRSYRRUKDQGPHFKDQLVFKRIPHWI\VLFRFKHPLHHQÀRWDWLHEH]LQNLQJZHUGHQYHUZLMGHUGVWXUHQ ZLMELMDQDHUREHYRRU]XLYHULQJDDQRSKHWPD[LPDOHEHKRXG YDQ DOOH DIEUHHNEDUH VWRIIHQ ]ZHYHQGH EH]LQNEDUH GHOHQ HQYHWWHQ WHQHLQGHGHHQHUJLHSURGXFWLHWHPD[LPDOLVHUHQ =RZRUGHQHUPLQGHUDIYDOVWRIIHQHQRYHUVFKRWVOLEJHSURGXFHHUGWHUZLMOGHZHUNLQJVNRVWHQRSHQHUJLHHQFKHPLFDOLsQ GDOHQWHUZLMORSGHNRRSWRHHQHUJLHZRUGWJHSURGXFHHUG *URWHUHKRHYHHOKHGHQDIYDONXQQHQHYHQWXHHODSDUWZRUGHQ YHUJLVW 'RRU GH DDQ]LHQOLMNH HQHUJLHSURGXFWLH RQWVWDDW HU HHQWHUXJEHWDOLQJVFDSDFLWHLWGLHQLHWDOOHHQGHH[WUDLQYHVWHULQJPDDUKHWKHOHSURMHFWRYHUHHQSHULRGHYDQYLHUWRW ]HV MDDU NDQ WHUXJEHWDOHQ RQDIKDQNHOLMN YDQ GH JURHQHVWURRPFHUWL¿FDWHQ´
KOSTEN VOOR AFVOER VERMINDEREN 9DQGDDJZRUGWDOYHHOVOLEQDDUYHUJLVWLQJVLQVWDOODWLHVDIJHYRHUGZDDUHUGDQELRJDVHQYHUYROJHQVJURHQHVWURRPYDQ Met hoogrenderende warmtewisselaars en specifieke warmtepompen kan de warmte van afvalwater worden gerecupereerd.
ZRUGW JHPDDNW 0DUF )H\WHQ ³,Q WHJHQVWHOOLQJ PHW ELRORJLVFK VSXLVOLE LV KHW YRRU]XLYHULQJVVOLE YDQ GH YRHGLQJVLQ-
MILIEU / food INDUSTRY / NOVEMBER 2014 /
GXVWULH YDDN KHHO HQHUJLHULMN 9HUJLVWHUV
WIE IS ENPROTECH?
KRXGHQ YDQ GHUJHOLMNH VWURPHQ ZDDUGRRU
19
Hans van Soest, General Manager Enprotech
(QSURWHFK RI µ(QYLURQPHQWDO 3URWHFWLRQ 7HFKQRORJLHV¶
GH NRVW YDQ DIYRHU YDQ YRRU]XLYHULQJV
ZHUG LQ RSJHULFKW HQ WHOW YDQGDDJ HHQ WDO LQJH
VOLE PHW LV JHGDDOG WHQ RS]LFKWH YDQ
QLHXUVHQWHFKQLFL=HEHKHHUVWKHWYROOHGLJHJDPPDYDQ
WLHQ MDDU JHOHGHQ %HODQJULMN LV ZHO GDW GH
EHVW EHVFKLNEDUH WHFKQRORJLH GLH ZRUGW WRHJHSDVW LQ GH
YRRU]XLYHULQJRSGHMXLVWHPDQLHUJHEHXUW
DIYDOZDWHU]XLYHULQJ DIYDOEHKDQGHOLQJ HQ GH SURGXFWLH
PHHVWDO PHW FRDJXODWLH ÀRFFXODWLH HQ HHQ
HQKHUJHEUXLNYDQJH]XLYHUGZDWHU'HJOREDOHFRQFHSWHQ
'$)ÀRWDWLH'LVVROYHG$LU)ORWDWLRQ 2RN
]LMQ VOHXWHO RS GH GHXU LQFOXVLHI GH LPSOHPHQWDWLH YDQ HQHUJLH HQ ZDWHUUHWRXU QDDU
YRRUNOHLQHUHGHELHWHQZRUGHQQX]R¶QFRP
GHSURGXFWLH'HGLHQVWYHUOHQLQJRPYDWGHYRRUVWXGLHDOGDQQLHWRQGHUVWHXQGGRRU
SDFWH '$)XQLWV JHERXZG +LHUGRRU NDQ
KDDOEDDUKHLGVWHVWHQSURFHVRQWZHUSHQGHWDLOHQJLQHHULQJWRWSURMHFWPDQDJHPHQWHQ
GH WRWDOH DIYDOZDWHUNRVW ]XLYHULQJ HQ KHI
WXUQNH\SURMHFWUHDOLVDWLH+LHUQDDVWPDDNWSURFHVWHFKQLVFKHXLWEDWLQJYDQUHHGVJHUH
¿QJHQ YRRU NOHLQHUH EHGULMYHQ HYHQHHQV
DOLVHHUGHSURMHFWHQVWHHGVPHHUGHHOXLWYDQKHWRUGHUERHNMH5HFHQWZRUGHQRRNSUR
VLJQL¿FDQWGDOHQ9RHGLQJVSURGXFHQWHQGLH
MHFW¿QDQFLHULQJHQDDQJHERGHQYRRUSURMHFWHQPHWLQWHUHVVDQWHWHUXJEHWDDOFDSDFLWHLW
YHHODIYDOZDWHUKHEEHQNXQQHQ]HOIVRYHU ZHJHQRPLQHHQHLJHQYHUJLVWHUWHLQYHVWH UHQHQGXV]HOIHQHUJLHWHSURGXFHUHQ´
HERSLUITEN VAN DE WATERCYCLUS
PDNHQ 0DUF )H\WHQ ³9RRUDO ELM JURRW
RP VWRRPNHWHOV WH YRHGHQ ZDUP ZDWHU WH
YHUEUXLNHUV LQ GH YRHGLQJVLQGXVWULH PHW
SURGXFHUHQNRHOWRUHQVWHYRHGHQ´
DIYDOZDWHUOR]LQJHQYDQPHHUGDQPì GDJ LVGLWHFRQRPLVFKJH]LHQHHQJRHGDO
HERGEBRUIK VAN WARMTE
'RRU XOWUD¿OWUDWLH HQ RPJHNHHUGH RVPRVH
WHUQDWLHIYRRUVWDGVZDWHU%LMNRPHQGYRRU
,Q EHSDDOGH YRHGLQJVEHGULMYHQ EHYDW KHW
LV KHW PRJHOLMN RP YDQ DIYDOZDWHU WHUXJ
GHHOKHWSURFHVZDWHULVGDQN]LMGHEHZHU
JH]XLYHUGHDIYDOZDWHUQRJÀLQNZDWZDUPWH
SURFHVZDWHU PHW GULQNZDWHUNZDOLWHLW WH
NLQJ RRN RQWKDUG ZDDUGRRU KHW SHUIHFW LV
j& 0HWKRRJUHQGHUHQGHZDUPWH
Powerful, low shear food pumps Our MasoSine pumps combine virtually no shear with powerful suction and are ideal for food processing applications. t)ZHJFOJDBOEQVMTFGSFFnPXT t0OFTIBGU POFTFBMBOEPOFSPUPSoWFSZMPX NBJOUFOBODF FBTJMZDMFBOFEBOEGVMMZ$*1BCMF
t6OJRVFTJOFQVNQEFTJHOQSPWJEFTNJOJNBM QSPEVDUEBNBHFBOEIJHIFSZJFMET
www.watson-marlow.be +32(0)TBMFT!XNQHCF
20 / NOVEMBER 2014 / food INDUSTRY / MILIEU
Marc Feyten, CEO van Aaqua
ZLVVHODDUVHQVSHFL¿HNHZDUPWHSRPSHQNDQGH]HZDUPWHZRUGHQ JHUHFXSHUHHUG HQ LQ GH SURGXFWLH ZRUGHQ JHEUXLNW 0DUF )H\WHQ ³(HQYRRUEHHOGLVNLSSHQVODFKWKXLV1ROOHQVGDWPHWRQ]Hµ%OXH+HUR¶RSORVVLQJ GH ZDUPWH XLW KHW JHORRVGH DIYDOZDWHU JHEUXLNW RP KDDU LQNRPHQG SXWZDWHU WRW & YRRU WH YHUZDUPHQ +LHUGRRU EHVSDDUW]HMDDUOLMNV]R¶QHXURDDQVWRRNNRVWHQYRRUZDUP-
WIE IS AAQUA? $DTXD LV VLQGV JHVSHFLDOLVHHUGLQGHHQJLQHHULQJHQERXZ YDQ LQGXVWULsOH ZDWHU]XLYHULQJVLQVWDOODWLHV 'RRU YHUUHJDDQGH DXWRPDWLVHULQJHQDOPHHUGDQ
ZDWHUSURGXFWLH´
$:=,¶V PHW DIVWDQGVPRQLWRULQJ
VEELAL AANPASSINGEN EN UITBREIDINGEN %OLMNEDDU EHJLQQHQ DOVPDDU PHHU YRHGLQJVEHGULMYHQ LQ WH ]LHQ GDWHULQKXQZDWHU]XLYHULQJRSSRUWXQLWHLWHQOLJJHQRPWHEHVSDUHQHQKHWPLOLHXWHVSDUHQ+DQVYDQ6RHVW³(HQKHHOJURRWGHHO YDQRQ]HSURMHFWDDQYUDJHQNRPWYDQOHYHQVPLGGHOHQEHGULMYHQ'H UHGHQHQRPEHVWDDQGH]XLYHULQJHQDDQWHSDVVHQ]LMQRQGHUPHHU GDW HU DDQ VWUHQJHUH HLVHQ PRHW ZRUGHQ YROGDDQ RPGDW HU ZRUGW
NULMJHQGHNODQWHQHHQVQHOOHUHVSRQVHQRQGHUVWHXQLQJ+LHUELM ELHGW KHW EHGULMI RRN RSORVVLQJHQ YRRU HQHUJLHUHFXSHUDWLH HQZDWHUKHUJHEUXLN'HFRQVWUXFWLHYDQDOOHV\VWHPHQJHEHXUW QDRQWZHUSYDOLGDWLHHQZRUGWHYHQWXHHOYRRUDIJHJDDQGRRUSLORRWWHVWHQ$DTXDRQGHUVFKHLGW]LFKLQKHWDIVWHOOHQHQRSWLPDOLVHUHQ YDQ GH ZDWHU]XLYHULQJVLQVWDOODWLHV 'LW LV FUXFLDDO RP HHQFRQVWDQWHZDWHUNZDOLWHLWHQHHQPLQLPDDOHQHUJLHYHUEUXLN WHJDUDQGHUHQ
RYHUJHJDDQ QDDU OR]LQJ RS RSSHUYODNWHZDWHU ELMYRRUEHHOG RP RS DIYDOZDWHUKHI¿QJHQ WH EHVSDUHQ RPGDW GH $:=,FDSDFLWHLW YHU-
YRRUGHOHQ XLW GH LQYHVWHULQJ NXQQHQ KDOHQ´ 7RFK EOLMNHQ YROOHGLJ
JURRWPRHWZRUGHQRPXLWEUHLGLQJHQDDQSDVVLQJHQLQGHSURGXFWLH
QLHXZHLQVWDOODWLHVPLQGHUDDQGHRUGHWH]LMQ+DQVYDQ6RHVW³,Q
WHNXQQHQYROJHQ«´0DUF)H\WHQ³,QHHUVWHLQVWDQWLHJDDQGHEH-
YHUKRXGLQJNULMJHQZHLQ%HOJLsPHHUDDQYUDJHQYRRUXLWEUHLGLQJ
GULMYHQ LQGHUGDDG GH LQYHVWHULQJ RYHUZHJHQ RPZLOOH YDQ YHUJXQ-
YHUDQGHULQJ(HQNOHLQDDQWDOQLHXZH$:=,¶VZRUGHQELMEHVWDDQGH
QLQJHQRIXLWEUHLGLQJHQ0DDUDOV]HKXLGLJHWHFKQLHNHQEHJLQQHQ
EHGULMYHQ JHERXZG GLH RPZLOOH YDQ SODDWVSUREOHPHQ GH ORFDWLH
DQDO\VHUHQEHVHIIHQ]HVQHOGDW]HRRNHFRQRPLVFKHHQHFRORJLVFKH
YDQKXQ$:=,PRHWHQYHUDQGHUHQ'HJURRWVWHUHGHQGDWHUZHLQLJ QLHXZHV\VWHPHQZRUGHQJHERXZGLVYROJHQVRQVGDWHULQRQVODQG UHHGV HHQ JURWH ZDWHU]XLYHULQJVLQIUDVWUXFWXXU DDQZH]LJ LV HQ GDW HUQRJPDDUZHLQLJQLHXZHYRHGLQJVIDEULHNHQZRUGHQJHERXZG´
Een nieuwe vloer in 24u!
deva floor Kunststofvloeren
WELKE LEVERANCIER KIEZEN? (U]LMQKHHOZDWDDQELHGHUVRSGHPDUNW9UDDJLVGDQRRNZDDURS XPRHWOHWWHQDOVXHHQOHYHUDQFLHUYDQHHQZDWHU]XLYHULQJVVWDWLRQ NLHVW +DQV YDQ 6RHVW ³%HWURXZEDDUKHLG HQ UREXXVWKHLG ]LMQ GH DOOHUEHODQJULMNVWH IDFWRUHQ +HW LV QRRG]DNHOLMN RP KHW YROOHGLJH FRQFHSW WH EHNLMNHQ HQ YHUJHOLMNHQ LQFOXVLHI OHYHULQJVRPYDQJ HQ YRRUQDPHOLMNGHRSHUDWLRQHOHNRVWHQ6WDDUXGXVQLHWEOLQGRSGH LQYHVWHULQJVSULMV PDDU DQDO\VHHU GH RSHUDWLRQHOH NRVWHQ HQ RSEUHQJVWHQ´ 0DUF )H\WHQ ³(HQ ZDWHU]XLYHULQJVLQVWDOODWLH LV HHQ LQYHVWHULQJ RS ODQJHUH WHUPLMQ 'H NHX]H YDQ GH OHYHUDQFLHU LV HU GXVRRNppQYDQODQJHWHUPLMQ.LMNYRRUDOQDDUGHEHWURXZEDDUKHLGYDQGHOHYHUDQFLHUHQGHH[SORLWDWLHNRVW'H]XLYHULQJPRHWLQ IXQFWLH YDQ GH VSHFL¿HNH QRGHQ HQ RPVWDQGLJKHGHQ YDQ KHW YRHGLQJVEHGULMI]LMQRQWZRUSHQHQGLWPHWYLVLHQDDUPRJHOLMNHJURHL WRHNRPVWLJH QRUPHQ RI KHUJHEUXLN´ +DQV YDQ 6RHVW ³'DDUHQER-
klaar voor gebruik 2u na plaatsing II flexibele werkploegen (eigen personeel) II diverse graden van slipvastheid II taai II heel duurzaam en een hoge slijtvastheid II elastisch II naadloos II hittebestendig systeem beschikbaar II hygiënisch en gemakkelijk te reinigen II geschikt voor hogedrukreiniging II goede weerstand tegen zuren en logen II esthetisch verantwoord, met gekleurd kwartszand of chips II kan aangebracht worden op oude of nieuwe ondergronden II Gratis opmeting en offerte Rode Dries 24 I 2288 Bouwel I 014 51 54 85 I info@devafloor.eu verkoop & advies I 0493 21 31 22
www.devafloor.eu
YHQPRHWHQVOXLWHQGHJDUDQWLHVZRUGHQJHJHYHQ]RGDWGHYRRURSJHVWHOGHRSHUDWLRQHOHNRVWRRNHIIHFWLHIZRUGWJHUHDOLVHHUG7RWVORW PRHWQHW]RDOVGHSURGXFWLHYDQHHQEHGULMIGHZDWHU]XLYHULQJVLQVWDOODWLHPHHHYROXHUHQ(HQUHJHOPDWLJHRSYROJLQJYDQEXLWHQDI NDQ PRJHOLMNH SUREOHPHQ HQ YRRUQDPHOLMN NRVWHQ WLMGLJ YRRUNRPHQ´]]
MILIEU / food INDUSTRY / NOVEMBER 2014 /
TEKST ELS JONCKHEERE
AFVALWATER ZUIVEREN MET MICROALGEN Resultaat: duurzame Omega-3
AlgaeBiotech is er tijdens het BioBased Delta project, samen met projectpartner CSM, in geslaagd een methode te ontwikkelen om afvalwater te zuiveren met behulp van microalgen. Deze zijn vervolgens gebruikt als bron voor duurzame Omega-3. Het doel van het ‘Biobased Delta’-project is het ontwikke-
blijkt dat de biomassa uitermate als visvoer is geschikt en
len van alternatieve grondstoffen die fossiele grondstoffen
veel betere resultaten oplevert dan synthetisch voer. De
kunnen vervangen. Het onderdeel waar AlgaeBiotech zich
jongen vissen zijn gezonder en de overlevingskans stijgt
op heeft gericht, is het kweken van microalgen in afvalwa-
VLJQL¿FDQWZDWGHHI¿FLsQWLHELQQHQNZHNHULMHQYHUJURRW
ter, afkomstig van de bakkerij- en zuivelindustrie. Dit zit namelijk boordevol nutriënten die zeer geschikt zijn voor
PLANNEN OM OP TE SCHALEN
de cultivatie van algen. De gekweekte algen worden daarna
Dankzij de positieve resultaten van het project zal Algae-
gebruikt om hoogwaardige Omega-3 voor menselijke con-
Biotech verder onderzoek blijven doen en zich verder con-
sumptie te extraheren. De overgebleven biomassa wordt
FHQWUHUHQRSKHWYHUJURWHQYDQGHHI¿FLsQWLHYDQKHWSURFHV
aangewend voor aquacultuurapplicaties, zoals visvoer voor
Een belangrijk doel wordt het opschalen van microalgen-
commerciële kwekerijen.
kweek op afvalwater met een gelijkmatige consistentie. ]]
AFVALWATER ALS VOEDING VOOR ALGEN Tijdens de productie van fruit gerelateerde halffabricaten voor de bakkerij- en zuivelindustrie worden de installaties veelvuldig gereinigd. Daarbij gaan telkens productresten verloren, waarvan een groot deel uiteindelijk in het riool terechtkomt. Na testen bij CSM is gebleken dat door concen-
TempWeb
Draadloze temperatuurbewaking en -registratie via internet.
tratie van deze ‘schone reststroom’ waardevolle bestanddelen kunnen worden behouden die als voedingsbron voor algen kunnen dienen.
DUURZAME EN GEZONDE OMEGA-3 Op dit moment wordt Omega-3 voornamelijk uit vis(afval) gewonnen. Jaarlijks wordt ongeveer dertig miljoen ton vis
Tijdbesparend, automatiseert uw temperatuurregistratie
gevangen alleen maar voor Omega-3 productie. Het is evident dat dit een aanzienlijke belasting op de wereldwijde vispopulatie vormt. Maar daarnaast bevat vis steeds meer
Alarmeringen via e-mail, SMS en Voice Call
verhoogde concentraties aan zware metalen en andere gif-
Voldoet aan HACCP-eisen
tige stoffen (zoals PCBs). Deze negatieve effecten kunnen
Flexibel en betrouwbaar
worden voorkomen door Omega-3 uit de originele bron (microalgen) te winnen. Door microalgen in een goed gecontroleerde omgeving te kweken, is het mogelijk om een 100% puur en contaminatievrij product te maken.
MICROALGEN ALS VISVOER Nadat de omega-3 uit de microalgen is geëxtraheerd, blijft een nutriëntenrijke biomassa over. Aangezien microalgen het natuurlijke dieet van jonge wilde vis vormen, zijn er testen uitgevoerd bij commerciële viskwekerijen. Daaaruit
tempweb.be
21
22 / NOVEMBER 2014 / food INDUSTRY / MILIEU
TEKST ELS JONCKHEERE - FOTO’S HUYGHE-BROUWERIJ VAN MELLE
MILIEUCOÖRDINATOR BIJ HUYGHE-BROUWERIJ VAN MELLE
Hoe de meest duurzame speciaalbierbrouwerij van België worden? Hij was gepassioneerd door scheikunde en wou de theorie aan een aantrekkelijke praktijk koppelen. Dus besloot Filip Devolder om voor brouwerij-ingenieur te studeren. Zijn droom om in een brouwerij te werken, ging in vervulling. Het lot besliste echter dat zijn carrière weinig met scheikunde zou te maken hebben. Want het is milieumanagement dat al vele jaren tot zijn takenpakket behoort. Maar Filip Devolder doet dit met veel plezier, vooral dan in HuygheBrouwerij Van Melle. Deze producent van de ‘Delirium Tremens’ besloot enkele jaren geleden immers om de duurzaamste brouwer van het land te worden...
In de brouwzaal zorgt een systeem dat de damp, die bij het koken van de wort vrijkomt, via een warmtewisselaar wordt gerecupereerd om warm water van 75 naar 99°C op te warmen.
Food Industry: “Waarom hebt u voor de studies van
nationale plicht in het leger vervullen. Maar daarna kon ik
brouwerij-ingenieur gekozen?”
PHWHHQDDQGHVODJELM/LHIPDQVLQ2XGHQDDUGHGDWRSGDW
Filip Devolder (46): “Tijdens mijn middelbare school ont-
moment door Riva was overgenomen. Deze kleine brouwerij
wikkelde ik een grote passie voor scheikunde. Maar ik wou
met amper drie personeelsleden was op zoek naar een nieu-
later geen beroep waar ik in een labo zou zijn opgesloten of
we plantmanager. Uiteindelijk heb ik deze job gedaan tot Ri-
puur met onderzoek zou bezig zijn. Ik wou een carrière waar
va-Liefmans eind 2007 de boeken moest neerleggen. Geluk-
LNLQWKH¿HOGNRQVWDDQZDDULNLQGHSUDNWLMNFKHPLHNRQ
kig vond ik snel een nieuwe uitdaging bij Huyghe-Brouwerij
toepassen. En als goede Belg wist ik al vrij snel in welke sec-
9DQ0HOOHZDDULNZHUGDDQJHZRUYHQYRRUGHDDQNRRSYDQ
tor ik dat wou doen: de brouwerijwereld. Want bier is schei-
JURQGVWRIIHQ KHW EHKHHU YDQ KHW NZDOLWHLWVV\VWHHP HQ DOOH
kundig gezien een erg fascinerend product. Vandaar dat stu-
opdrachten inzake milieu.”
deren voor brouwerij-ingenieur een logische keuze was.” Food Industry: “Van uw oorspronkelijke ambitie om Food Industry: “Bent u na uw studies meteen in de
vooral met scheikunde bezig te zijn, is dus weinig in
brouwerswereld terechtgekomen?”
huis gekomen?”
Filip Devolder: “Helaas moest ik eerst nog een jaar mijn
Filip Devolder: “Het is inderdaad wat anders gelopen dan
MILIEU / food INDUSTRY / NOVEMBER 2014 /
ik had gedacht. Maar daarom is mijn carrière er niet minder interessant op geworden. Bij Riva-Liefmans kreeg ik op erg jonge leeftijd een functie die niet alleen veel verantwoordelijkheid LQKLHOGPDDURRNHUJJHYDULHHUGZDV=RPRHVWLNGHSURGXFWLH LQJRHGHEDQHQOHLGHQVWRQGLNLQYRRUGHNZDOLWHLWVFRQWUROHHQ
De Business-IT-oplossing voor uw complete bedrijf
nam ik de wettelijke verplichtingen inzake milieu en voedselYHLOLJKHLGYRRUPLMQUHNHQLQJ,QWRHQSURGXFWLHEHGULMYHQ ZHUGHQYHUSOLFKWRPHHQPLOLHXFR|UGLQDWRULQGLHQVWWHKHEEHQ heb ik een jaar lang avondcursus gevolgd om het diploma milieucoördinator niveau B te behalen. Beetje bij beetje is milieu een belangrijkere rol in mijn carrière gaan spelen. En dat vond ik eigenlijk wel een aangename evolutie. Want door ermee bezig WH ]LMQ KHE LN EHVHIW GDW GXXU]DDP RQGHUQHPHQ HFKW ZHO HHQ vereiste is om de toekomst van onze kinderen en kleinkinde-
Succes is een kwestie van het juiste systeem
ren niet in gevaar te brengen. Vandaar dat ik al jaren ook in mijn privéleven maximaal mijn ecologisch steentje probeer bij te dragen. En dat ik heel erg blij was bij Huyghe-Brouwerij Van 0HOOHDDQGHVODJWHNXQQHQ:DQWLQKHHIWGH]DDNYRHUGHU $ODLQ'H/DHWDDQJHNRQGLJGGDWKLMYDQ]LMQEHGULMIGHPHHVW duurzame speciaalbierbrouwerij in België wil maken. Dit beteNHQWGDWLNHHQEUHGHZDDLHUDDQPLOLHXHI¿FLsQWHPDDWUHJHOHQ kan doorvoeren. Hier draait het bij ecologische investeringen LPPHUVQLHWHQNHORP¿QDQFLHHOJHZLQ'DDUGRRUEHKRUHQRRN ingrepen met een terugverdientijd van zelfs meer dan tien jaar tot de mogelijkheden. Bovendien staat de brouwerij open voor totaal nieuwe concepten...” Food Industry: “Dus u bent de belangrijkste actor om deze plannen te realiseren? Waar haalt u de inspiratie om de gestelde doelstelling te halen?” Filip Devolder: “Ik ben zeker niet de enige persoon in Huyghe-Brouwerij Van Melle die met ideeën voor duurzaam onderQHPHQ RS GH SURSSHQ PRHW NRPHQ ,QWHJHQGHHO KHW EHKDOHQ van de doelstellingen is een rode draad doorheen het totale EHOHLGZDWEHWHNHQWGDWLHGHUHHQHUDDQPHHZHUNW=RLVHUZHkelijks een meeting met de verantwoordelijken van alle afdeOLQJHQ SURGXFWLH NZDOLWHLW HQ RQGHUKRXGVPDQDJHU DOVRRN de zaakvoerder) waarin we onder meer brainstormen over mogelijke optimalisaties. Maar natuurlijk hou ik de evoluties in GH PDUNW LQ GH JDWHQ YLD YDNOLWHUDWXXU YDNEHXU]HQ FROOHJD¶V OHYHUDQFLHUV´
Sneller Betrouwbaarder Productiever Succesvolle bedrijven in de voedings-middelenbranche vertrouwen wereldwijd op het CSB-systeem. Verhoog ook uw concurrentievermogen met onze IT-oplossingen. Uw voordelen: Optimaal vooraf geconfigureerde processen Dekking van alle branche-eisen Snelle ROI door korte implementatietijden
Food Industry: “Welke verwezenlijkingen heeft Huyghe-Brouwerij Van Melle intussen al gedaan op het vlak van duurzaam ondernemen?”
QR-Code scannen en nader informeren!
Filip Devolder: “Aangezien een groot deel van onze brouwHQ DIYXOLQVWDOODWLHV RS VWRRP ZHUNW KHEEHQ ZH GH ODDWVWH MDren veel geïnvesteerd om dit verbruik te reduceren. Er werd een nieuwe stoomketel op aardgas geplaatst en alle leidingen werden geïsoleerd. Hoewel het om een hoogrendementsketel
CSB- System, Office Belgium & Luxembourg Brusselstraat 51 2018 Antwerpen, België Tel.: + 32 32 44 18 31 Fax: + 32 32 48 84 49
[email protected] www.csb.com
23
24 / NOVEMBER 2014 / food INDUSTRY / MILIEU
NRPWYLDHHQZDUPWHZLVVHODDUUHFXSHUHHUW
JHwQYHVWHHUGGHGRPSHOEHOXFKWHUYDQRQ]H
RPZDUPZDWHUYDQQDDU&RSWHZDU-
ZDWHU]XLYHULQJVLQVWDOODWLH GRRU HHQ ¿MQH
men. Dit wordt dan via een warmtewisse-
EHOOHQ W\SH YHUYDQJHQ 39SDQHOHQ RS GH
laar gebruikt om de wort van het volgende
daken gelegd (met een vermogen van 300
EURXZVHOQDGH¿OWUDWLHYDQWRW&RSWH
kWp) en de verlichting in de grote maga-
ZDUPHQ 'H OHLGLQJHQ YDQ KHW ¿OWUDWLHV\V-
zijnen door kwikdamplichten vervangen.
teem hebben we van proefkraantjes voor-
Hierdoor is het elektriciteitsverbruik van
]LHQZDDUGRRUKHWYHUOLHVDDQZDUPZDWHU
N:KSHUKHFWROLWHUELHUQDDUN:K
met ongeveer 80% wordt gereduceerd. Te-
teruggebracht.”
vens gebruiken we de warmte van de luchtFRPSUHVVRUHQRPZDWHURSWHZDUPHQGDW
Food Industry: “Doen jullie ook aan
eveneens in de buffertank van warm water
rationeel waterverbruik?”
komt die dan voor het spoelen van de vaten
Filip Devolder: ³2P ELHU WH EURXZHQ LV
wordt gebruikt. Tenslotte wordt de warmte
veel water nodig. Het is dan ook evident
van de koelcompressor in de rijpingska-
dat we voldoende aandacht aan deze kos-
PHUV JHEOD]HQ $O GH]H LQVSDQQLQJHQ VD-
tenpost besteden. Met kleine ingrepen kan
JDDW KHEEHQ ZH HU QRJ HHQ URRNJDVNRHOHU
PHQ PHW WDOOR]H NOHLQH LQJUHSHQ KHEEHQ
al veel worden bereikt: denk maar aan het
bijgeplaatst. Daarmee kunnen we de rook-
ertoe geleid dat we op acht jaar tijd ons
plaatsen van spuiten op de waterdarm (in
gassen met koud water afkoelen. Dit water
VWRRPYHUEUXLN SHU KHFWROLWHU ELHU YDQ
SODDWVYDQYULMHXLWORRS KHWVHQVLELOLVHUHQ
RQJHYHHUPì ZRUGWKLHUGRRUYDQWRW
naar 132 megajoule hebben gereduceerd.”
YDQ KHW SHUVRQHHO « 0DDU +X\JKH%URX-
Filip Devolder
ZHULM9DQ0HOOHJDDWYHUGHU=RKHEEHQZH
&RSJHZDUPG:HJHEUXLNHQKHWGDDUQD om onze vaten te spoelen. Dit dient met wa-
Food Industry: “Hebt u ook ingrepen
op onze tunnelpasteurisatie een koeltoren
WHUYDQ&WHJHEHXUHQZDDUGRRUZHGXV
op het vlak van elektriciteitsverbruik
geplaatst die toelaat om bij het koelen van
PDDU&PHHUPRHWHQELMYHUZDUPHQ,Q
gedaan?”
GH ÀHVMHV KHW ZDWHU WH KHUJHEUXLNHQ :H
de brouwzaal hebben we een systeem dat
Filip Devolder: “Jazeker: we hebben in
investeerden tevens in veel automatische
GHGDPSGLHELMKHWNRNHQYDQGHZRUWYULM-
nieuwe hoogrendementskoelcompressoren
&,3LQVWDOODWLHV ZDQW GH]H ]RUJHQ HUYRRU dat de naspoeltijd drastisch wordt inge-
WIE IS HUYGHE-BROUWERIJ VAN MELLE Net als bij de meeste brouwerijen van speciaalbieren is het moeilijk om de exacte oprichtingsdatum van Huyghe-Brouwerij Van Melle te achterhalen. Maar zeker is dat er al in HHQEURXZHULMDFWLYLWHLWZDVRSGHDSSHOKRHNLQ0HOOH,QQDP/HRQ+X\JKHGH EURXZHULMRYHUHQJDI]HGHQDDP%URXZHULM+X\JKH9DQDIYHUDQGHUGHGH]H¿UPD het geweer van schouder: van lokale brouwerij van pils/tafelbier naar een internationale brouwerij van speciaalbieren. Deze strategische beslissing resulteerde in een aanzienlijke groei: van 13.000 hectoliter in 1986 tot 173.000 hectoliter in 2013. De belangrijkste JURHLSROHQ]LMQGHVSHFLDDOELHUHQ'HOLULXP/D*XLOORWLQHHQ$YHUERGH9DQGDDJZHUNHQ ELM+X\JKH%URXZHULM9DQ0HOOHPHQVHQGLHGLWMDDUHHQRP]HWYDQPLOMRHQ]XOOHQ realiseren. Het grootste deel van de productie wordt geëxporteerd naar tachtig landen ZHUHOGZLMGYRRUQDPHOLMN)UDQNULMN9HUHQLJGH6WDWHQKHW9.HQ&DQDGD
kort. Ook gebruiken we doelbewust grotere tanks voor gisting en helder bier. Want deze kunnen in verhouding met veel minder water worden gespoeld dan kleine types. De koeler van de vacuümpomp van het afvulsysteem hebben we dan weer van een thermostaat voorzien. Wanneer de afkoeling YROGRHQGHLV]RUJWGH]HHUYRRUGDWGHZDteraanvoer meteen wordt gestopt. Al deze ingrepen zorgden ervoor dat we in zes jaar WLMGRQVZDWHUYHUEUXLNYDQQDDUOLWHU per liter bier hebben kunnen terugdringen.” Food Industry: “Zijn er nog domeinen waarop u probeert duurzamer te werken?” Filip Devolder: “Transport is nog een erg belangrijk aandachtspunt. Al enige tijd proberen we onze grondstoffen in grotere hoeYHHOKHGHQ DDQ WH NRSHQ ZDDUGRRU ZH KHW aantal leveringen met 30 tot 40% kunnen beperken. Daarnaast zijn we nu bezig met de bouw van twee nieuwe laadkades. Nog
MILIEU / food INDUSTRY / NOVEMBER 2014 /
dit jaar zullen we daarop een verdieping
ons eigen putwater blijven gebruiken. Mo-
kan bijdragen. Bij Huyghe-Brouwerij Van
bouwen waarin we een beschutte werk-
menteel wordt alle koelvloeistof die warm
Melle komt daar nog bij dat ik deel uitmaak
plaats willen onderbrengen. Want vandaag
XLWGHSURFHVVHQWHUXJNRPWYROOHGLJWHUXJ
van een duurzaam beleid dat echt het ver-
JHEHXUW KHW RPYHUSDNNHQ YDQ ÀHVVHQ LQ
afgekoeld via onze koelcompressoren. In de
schil wil maken. De negatieve kant vind ik
promo- of cadeauverpakkingen op loca-
toekomst zouden we ze al gedeeltelijk wil-
YRRUDOGHZHWWHOLMNHYHUSOLFKWLQJHQHQGDQ
WLH ZDDUGRRU ZH GDJHOLMNV JHPLGGHOG GULH
len afkoelen via een warmtewisselaar met
meer bepaald de continue veranderingen.
vrachtwagens op de baan moeten sturen.
YORHLEDUH &22. Tenslotte zoeken we naar
$OOHVHYROXHHUWPDDURSKHWYODNYDQHFROR-
Alleen al door de beschutte werkplaats naar
PRJHOLMNKHGHQRPGH&22 die bij het gisten
gie is de overheid toch enigszins wispeltu-
KLHUWHEUHQJHQ]XOOHQZHRQ]H&22-uitstoot
ZRUGW JHSURGXFHHUG WH UHFXSHUHUHQ YRRU
rig. Soms vraag ik me af waarom bepaalde
PHWRQJHYHHUWRQNXQQHQUHGXFHUHQ´
hergebruik in het proces. Dit is vrij moei-
zaken telkens weer worden aangepast. Ook
lijk aangezien we veel verschillende bieren
de jaarlijks verplichte bijscholing is zwaar
Food Industry: “Staan er nog projec-
PHW ELMKRUHQGH DURPD¶V SURGXFHUHQ 'H]H
RP GUDJHQ ZDQW GLH QHHPW WLMG LQ EHVODJ
ten op stapel?”
&22 moet dus niet enkel worden gecompri-
die je anders in praktische duurzame rea-
Filip Devolder: “In de komende maanden
PHHUGPDDURRNYROOHGLJZRUGHQJHZDVVHQ
lisaties kan steken. Tenslotte heb ik het er
willen we een grote stap zetten. Het is im-
en compleet steriel zijn.”
moeilijk mee dat bedrijven worden afge-
mers de bedoeling om het afvalwater verder
VWUDIWDOV]HRSppQQRUPVOHFKWVFRUHQWHU-
WH ]XLYHUHQ GRRU PLGGHO YDQ QDQR¿OWUDWLH
Food Industry: “Wat zijn voor u de
wijl ze voor tien andere normen ver boven
zodat we 70% terug in de productie kun-
positieve en negatieve kanten van uw
het gemiddelde zitten. Met andere woor-
nen aanwenden. We spreken hier wel over
job als milieucoördinator?”
den: het milieubeleid in Vlaanderen is niet
WRHSDVVLQJHQ ]RDOV UHLQLJHQ HQ VSRHOHQ
Filip Devolder³,NYLQGKHWKHHO¿MQGDW
altijd even consequent en we zouden daar
want voor de fabricatie van bier zullen we
ik via mijn job mijn steentje aan het milieu
graag verandering in zien.” ]]
Brochettemachines
Machine TRADITION "SUJTBOBBM WFSWBBSEJHEFCSPDIUFUUFT
OPGELET het nieuwe zomerseizoen komt er snel aan.
Machine ESA ,VCVTWPSNJHF CSPDIFUUFT
Vlaanderen:"%4."5t(4. Wallonië: 5t't&BMBJOMFLFVY!DPOESPNBUCF
26 / NOVEMBER 2014 / food INDUSTRY / MILIEU
TEKST ELS JONCKHEERE - FOTO’S AQUA4C/TOMATO MASTERS
AQUA4C EN TOMATO MASTERS SLAAN HANDEN IN ELKAAR Uniek project voor duurzame aquacultuur
Op 9 oktober gaf Vlaams minister van Omgeving, Natuur en Landbouw Joke Schauvliege de eerste spadesteek voor de bouw van een aquacultuurbedrijf in de glastuinbouwzone Stokstorm. Het verhaal begon met onderzoek van de KULeuven naar de mogelijkheden om omegabaars te kweken. En nu wil spin-off Aqua4C in deze nieuwe uitvalsbasis jaarlijks zo’n 200 ton vis produceren. Op zich is dat al spectaculair, maar de exploitatie gebeurt ook nog eens in samenwerking met Tomato Masters: een unicum in Europa.
In 2010 besloten de leden van AquaVlan om elk een proefpro-
voordeel is dat hij geen vismeel of -olie behoeft. Zijn voed-
ject inzake ecologisch verantwoorde aquacultuur op te star-
selpakket bestaat quasi volledig uit plantaardige producten,
ten. De KULeuven concentreerde zich hierbij op de kweek van
zoals maïs, koolzaad, lijnzaad, zeewieren, microalgen, ... De
omegabaars, een vis die enkel in Australië voorkomt. Stijn
omegabaars is bovendien geen veelvraat: anderhalve kilo-
Van Hoestenberghe, Managing Director van Aqua4C (die ook
gram voedsel volstaat om één kilo vis te verkrijgen. Het is
het onderzoek voerde): “Naast milieuvriendelijkheid, was het
tevens een type dat redelijk snel groeit. Vanaf zeven maan-
immers ook de bedoeling om een hoge rendabiliteit te beha-
den is de omegabaars slachtklaar (+/- 750 gram). En ook niet
len. Vandaar dat we een vis wilden kweken die enerzijds heel
onbelangrijk: de vis is heel erg lekker, heeft een zachte smaak
goed groeit met een dieet van vegetarisch voedsel, en ander-
en een malse textuur. Hij leent zich uitstekend tot gebakken,
zijds erg robuust is. De meeste types in de aquacultuur zijn
gegrilde, gerookte en rauwe bereidingen. Intussen is de ome-
immers erg fragiel, waardoor de ziektedruk hoog ligt. En dit
gabaars al erg gegeerd bij de Belgische chef-koks.”
duwt het prijskaartje per geproduceerde kilogram naar omhoog. Trouwens, de meeste vissen in aquacultuur consume-
WEINIG WATER EN ENERGIE VEREIST
ren meer vis dan ze opbrengen. Zo is er voor één kilogram
Alle participanten van AquaVlan maakten gebruik van een
zalm twee à drie kilogram vis als voeder nodig. Uiteindelijk
recirculatiesysteem dat ze optimaliseerden. Stijn Van Hoes-
viel onze keuze op de omegabaars, een vis die in de Australi-
tenberghe: “Dit is de meest milieuvriendelijke oplossing: het
sche ‘billabongs’ leeft. Dat zijn een soort van modderpoelen
water wordt continu gezuiverd en hergebruikt om een opti-
die in het regenseizoen tot ware rivieren uitdeinen. Doordat
male waterkwaliteit te verkrijgen. Hierdoor bedraagt het wa-
de omegabaars dus zowel in weinig als veel water goed gedijt,
terverbruik amper 50 à 100 liter per kilogram geproduceerde
betreft het een erg resistente en robuuste vis. Belangrijkste
vis, terwijl de traditionele aquacultuur 10 à 20.000 liter vereist. Ook hebben we veel minder energie nodig. Het water dient immers tot 27°C te worden verwarmd opdat de omegabaars goed zou gedijen. Maar omdat we het recirculeren, hoeven we het na de zuivering maar een paar graden bij te verwarmen. Precies dit pluspunt opent perspectieven om in onze streek warmwatervis te kweken. Het zijn immers alleen dit soort vissen die aquacultuur rendabel maken, aangezien ze sneller groeien dan koudwatersoorten.”
IDEALE MESTSTOF VOOR TOMATEN Om zo ecologisch mogelijk te kunnen werken, onderzochten de participanten van AquaVlan ook manieren om de nevenstromen te valoriseren. Stijn Van Hoestenberghe: “In de Verenigde Staten wordt aquacultuur al met het telen van tomaten gecombineerd. Want de vissen produceren meststoffen die in gezuiverde vorm een interessante meststof voor
MILIEU / food INDUSTRY / NOVEMBER 2014 /
27
als we een deel aan het aquacultuurbedrijf kunnen verkopen, krijgen we er een betere prijs voor, terwijl Aqua4C een goedkoper tarief geniet dan bij een traditionele energieleverancier. Dit heeft alles te maken met het feit dat de elektriciteit rechtstreeks van onze WKK naar de gebruiker kan worden getransporteerd. Het gaat weliswaar maar om 1.000 mWh per jaar, want er is enkel elektriciteit nodig voor de waterpompen, de beluchters, de verlichting en het kantoorStijn Van Hoestenberghe
materieel. Maar het loont de moeite, aangezien we enkel in een hoogspanningskabel en een warmwaterbuis moeten investeren.
de planten opleveren. Bovendien krijgen
WIN/WINSITUATIE...
Aqua4C zal op haar beurt een ondergrond-
tomaten hun bemesting sterk aangelengd
Toch had Aqua4C oor naar de oproep van
se leiding bouwen voor het transporteren
in water: precies de nevenstroom die aqua-
de Vlaamse Landmaatschappij om zich in
van het afvalwater.”
cultuur oplevert. Doordat de omegabaars
de glastuinbouwzone Stokstorm te vestigen
‘vegetariër’ is, produceert die ook de ide-
en een nauwe samenwerking met de toma-
GEBOUW ONDER DE LOEP
ale meststof voor tomaten. Het afvalwater
tenteler Tomato Masters aan te gaan. Ir.
Het pand dat Aqua4C nu aan het bouwen is,
is immers rijk aan P, N en K, en bevat veel
Evelyne Goemaere van de Vlaamse Land-
bestaat uit een metalen skelet dat met iso-
minder Na, een typische stof die in vismeel
maatschappij Regio West: “Het provinciaal
panelen wordt ingevuld. Op de bovenver-
wordt aangetroffen.”
ruimtelijk uitvoeringsplan voorziet dat der-
dieping zullen de kantoren worden onder-
tig hectare van de site voor glastuinbouw is
gebracht. Het gelijkvloers van 2.500 m2 zal
DUOTEELT HEEFT NADELEN
bestemd, en twee hectare voor complemen-
in negen ruimtes worden opgedeeld. Een
Momenteel worden de vissen in de ser-
taire activiteiten. Met andere woorden: het
eerste zal een vijftigtal kleine tanks bevat-
res zelf gekweekt, zoals in het Provinciaal
was voor Aqua4C mogelijk om een compleet
ten. Deze zijn bestemd voor de moederdie-
Tuinbouw Instituut van Kortrijk en het
apart gebouw neer te poten, maar toch een
ren en de pasgeboren visjes. De effectieve
Provinciaal Proefcentrum in Kruishou-
nauwe samenwerking met de tomatenteler
productieruimte is voorzien van twaalf
tem. Maar de resultaten van deze ‘duoteelt’
op te zetten.” Dirk Vlaemynck, zaakvoer-
tanks van 40 m³, zes van 20 m³ en zes van
vallen in onze contreien tegen. Stijn Van
der van Tomato Masters: “Dit project laat
8 m³. Naarmate de visjes groter worden,
Hoestenberghe: “Eerst en vooral wordt veel
een wisselwerking toe die nog ongekend is.
moeten ze immers naar grotere tanks ver-
energie verspild aan het opwarmen van de
Wij zijn erg in de meststof geïnteresseerd.
huizen. Het slachtgewicht bedraagt 400 à
bassins. Want serres zijn van glas, en de
Want vooral kalium wordt alsmaar duurder
800 gram: de omegabaars heeft zes tot acht
lambda-waarde van superisolerend glas
omdat de bronnen schaarser worden. Door
maanden nodig om dit gewicht te bereiken.
ligt nog altijd beduidend lager dan deze van
deze reststroom van Aqua4C aan te kopen,
Op het gelijkvloers is tevens een slacht-
een goed geïsoleerde ruimte die in beton of
kunnen wij onze kosten drukken, terwijl
ruimte van 100 m² voorzien. Stijn Van
met isopanelen wordt opgetrokken. Daar-
voor het aquacultuurbedrijf de lozingskos-
Hoestenberghe: “Aanvankelijk zullen we op
naast nemen de bassins natuurlijk wel wat
ten wegvallen. Bovendien zullen ook wij
ijs slachten, maar het is de bedoeling om zo
plaats in, waardoor de opbrengst van de to-
in staat zijn om inkomsten uit de samen-
snel mogelijk op elektrisch slachten over te
maten afneemt. Wanneer de vissen moeten
werking te genereren. In 2012 hebben we
schakelen. Verwerking zullen we niet doen,
worden gevoederd of van tank verwisseld,
immers in een WKK van 7,5 MWe geïnves-
daarvoor is onze productie te klein. Boven-
staan de planten in de weg. En vice versa:
teerd. De gegenereerde warmte gebruiken
dien hebben we er ook de ruimte niet voor.”
bij het oogsten van de tomaten wordt hin-
we voor de verwarming van de serres, maar
der van de tanks ondervonden. Tenslotte is
er is nog een beetje overschot. En dat is pre-
het een risicovolle onderneming om beide
cies voldoende om het water van Aqua4C
START PRODUCTIE IN APRIL
in één ruimte te plaatsen. Want als er een
op te warmen. Bovendien is er nog de elek-
Het gebouw zou eind december klaar moe-
probleem met de ene optreedt, komt de an-
triciteit die we met de WKK produceren.
ten zijn. Vervolgens zal Aqua4C gedurende
dere in gevaar. Vandaar dat wij liever niet
Daarvan kunnen we zelf amper 5% gebrui-
enkele maanden de installaties op punt zet-
voor deze combinatie wilden opteren.”
ken, de rest injecteren we op het net. Maar
ten, om in april met de eigenlijke productie
28 / NOVEMBER 2014 / food INDUSTRY / MILIEU
toch niet willen, dan kunnen we het toch gemakkelijk kwijt geraken. Dat zal wellicht niet gebeuren, want ons afvalwater heeft nog een interessant pluspuntje op het vlak van mest. Aangezien de omegabaars een vegetarisch dieet heeft, bevat het afvalwater minder natrium en nitraat, maar meer fosfaat dan bij andere vissen. Want plantenmateriaal heeft meer gebonden fosfaat ¿WDDW GDW]LFKLQKHWZDWHULQRUWKRIRVIDDW Het provinciaal ruimtelijk uitvoeringsplan voorzag dat 30 ha van Stokstorm voor glastuinbouw moet worden gebruikt, en 2 ha voor complementaire activiteiten.
omzet. En dit is een erg gunstige meststof voor tomatenplanten.”
ber 2015 de eerste oogst zal kunnen gebeu-
GEFASEERDE SAMENWERKING
REGENWATER ALS KWEEKWATER
ren. Bedoeling is dat er jaarlijks 200.000
In eerste instantie zal de wisselwerking
Tenslotte nog dit: Aqua4C zal in eerste in-
kg omegabaars wordt gekweekt. Omdat
op Stokstorm eenrichtingsverkeer zijn:
stantie een kleine hoeveelheid grondwater
alles quasi volautomatisch en hoogtech-
Aqua4C dat warmte en elektriciteit van
gebruiken om de vis te kweken. Stijn Van
nologisch verloopt, volstaan vier mede-
Tomato Masters afneemt. Het meststoffen-
Hoestenberghe: “We willen dit echter be-
werkers om het volledige productie- en
verhaal is immers pas voor 2016. Stijn Van
perken. Vandaar dat we geleidelijk aan op
slachtproces in goede banen te leiden. Er
Hoestenberghe: “We willen ons in eerste
regenwater zullen overschakelen. Hiertoe
zijn nog mogelijkheden om het ‘moeder-
instantie op de kweek van de vissen focus-
wordt een ondergrondse buffertank van
huis’ in capaciteit te verdubbelen, maar
sen. Daarnaast moeten we nog het zuive-
700 m³ gebouwd. Daarnaast kunnen we
meer volgroeide vis produceren, zal in dit
ringssysteem verder ontwikkelen en testen.
gebruik maken van de overschotten van het
gebouw niet lukken. Stijn Van Hoesten-
Het principe is dat we eerst de vaste mest-
regenwater dat Tomato Masters opvangt.
berghe: “Mocht er nood aan meer omega-
stoffen uit het water zullen halen door mid-
Zij beschikken immers over een buffertank
baars zijn, dan zullen we een tweede ves-
del van een bandzeef. Vervolgens gaat het
van 75.000 m³ en hebben daarmee (in nor-
tiging moeten openen. En hopelijk kan dit
water doorheen een percolatierietveld om
male regenjaren) nog wat overschot.” Dirk
dan opnieuw in een glastuinbouwzone met
KHW WHQVORWWH QRJ HHQV GRRU HHQ ]DQG¿OWHU
Vlaemynck: “Onze buffer is eigenlijk voor-
mogelijkheden tot een soortgelijke wissel-
te sturen. Op die manier willen we komen
zien op een verdubbeling van de serre, een
werking als met Tomato Masters.” De vis
tot een water met opgeloste stoffen (nitraat,
project dat wellicht volgend jaar van start
zal uitsluitend aan grossiers, viswinkels en
fosfaat en kalium) waarvan de deeltjes niet
gaat. Maar als we bijbouwen, willen we so-
de horeca in België worden geleverd. Ex-
groter dan 60 micron zijn. Dit is een ver-
wieso een extra buffertank voorzien. Want
porteren staat niet op de agenda: Aqua4C
eiste van Tomato Masters om het te kun-
water heb je als tomatenteler nooit teveel.
is ervan overtuigd dat de vraag in eigen
nen gebruiken. Omdat het water is gezui-
En aangezien we weten dat Aqua4C de
land voldoende groot zal zijn om alle ome-
verd, voldoet het om in de beek te worden
overschotten wil gebruiken, is deze investe-
gabaars te kunnen verkopen.
geloosd. Dus mocht Tomato Masters het
ring dan ook gerechtvaardigd.” ]]
te beginnen. Verwacht wordt dat in okto-
WIE IS TOMATO MASTERS? Tomato Masters werd in 2012 opgericht door de familie Vlaemynck. Het oorspronkelijke bedrijf had immers geen uitbreidingsmogelijkheden meer, terwijl de derde generatie graag in de zaak wou participeren. Intussen werd elf hectare van de grond met serres bebouwd. Daarin worden jaarlijks zo’n 6.500 ton trostomaten geteeld, waarvan meer dan de helft voor export naar Duitsland, Frankrijk en Nederland is bestemd. In totaal werken bij Tomato Masters een vijftigtal mensen (deels vast en deels seizoensarbeid), die jaarlijks gemiddeld een omzet van 4 miljoen euro realiseren (afhankelijk van de tomatenprijs op jaarbasis).
De gebroeders Herman, Dirk en Johan Vlaemynck leiden samen met Tim (zoon Herman) en Tom (zoon Dirk) Tomato Masters
Hoe bouwt u uw Food & Agri business optimaal uit?
Vraag advies aan uw ING Relationship Manager. Als ondernemer in de voedings- en agro-industrie moet u met
door en door kent. Van de marktsituatie tot de leveranciers en
heel wat rekening houden. Want de belangrijkste industriële
de afnemers. Het gevolg? U krijgt financiële oplossingen die
sector in België is constant in beweging. En dan komt het erop
voldoen aan uw specifieke behoeften. Zo maken we samen uw
neer de juiste beslissingen te nemen die ook op lange termijn
onderneming nog succesvoller. Op de lange termijn.
hun vruchten afwerpen. Daar helpt ING u graag bij. Want bij ons krijgt u advies van een Relationship Manager die de sector
ing.be/business
Aanbod van bankdiensten onder voorbehoud van aanvaarding door ING België en wederzijds akkoord. De voorwaarden en modaliteiten (reglementen, tarieven en andere aanvullende informatie) zijn beschikbaar bij uw ING Relationship Manager of op www.ing.be/business. ING België nv – Bank/Kredietverlener – Vennootschapszetel: Marnixlaan 24, B-1000 Brussel – RPR Brussel – Btw: BE 0403.200.393 – BIC: BBRUBEBB – IBAN: BE45 3109 1560 2789. Verantwoordelijke uitgever: Inge Ampe – Sint-Michielswarande 60, B-1040 Brussel.
30 / NOVEMBER 2014 / food INDUSTRY / SPECIAL GROENTEN, FRUIT & AARDAPPELEN
TEKST ELS JONCKHEERE - FOTO’S ARCHIEF
GROENTEN, FRUIT EN AARDAPPELEN Belg blijft voor vers kiezen
Ruim driekwart van de groente- en fruitaankopen voor thuisverbruik zijn vers. In 2013 consumeerde de Belg gemiddeld 48,8 kg vers fruit en ruim 40,5 kg verse groenten. Als maaltijdcomponent blijft de verse aardappel het hoogst scoren: 66% versus 34% diepvries aardappelproducten, droge deegwaren, droge rijst en verse verwerkte aardappelen. Dit blijkt uit de cijfers van het marktonderzoeksbureau GfK Panelservices Benelux, dat in opdracht van VLAM het thuisverbruik van 5.000 Belgische gezinnen volgt.
VERSE GROENTEN EN FRUIT DOMINEREN De Belg blijft de voorkeur aan verse groenten en fruit geven. De verwerkte producten (diepvries, blik en bokaal) waren in 2013 stabiel tot licht dalend. Verse producten wonnen dus relatief aan belang. Vorig jaar besteedden onze landgenoten gemiddeld 113 euro aan verse groenten en 93 euro aan vers fruit. Sommige soorten boetten aan populariteit in, terwijl andere meer werden aangekocht. Groenten die verschillende toepassingsmogelijkheden hebben, bleken duidelijk een streepje voor te hebben. Tot de grootste stijgers behoorden de aromatomaten, kerstomaten, ijsbergsla en rucola. Basisgroenten zoals prei, ui en wortel bleven sterkhouders in 2013.
SPECIAL GROENTEN, FRUIT & AARDAPPELEN / food INDUSTRY / NOVEMBER 2014 /
31
DĂƌŬƚĂĂŶĚĞĞůďŝŶŶĞŶƚŚƵŝƐǀĞƌďƌƵŝŬǀĂŶǀĞƌƐĞĂĂƌĚĂƉƉĞůĞŶŝŶ ĞůŐŝģ;ŝŶйǀĂŶŚĞƚǀŽůƵŵĞͿ 100% 90%
9,8%
9,5%
9,0%
8,8%
7,9%
8,0%
10,6% 3,6%
10,4% 4,4%
80%
15,4%
14,1%
13,5%
van de koolsoorten (witte, rode, groene en
70%
5,2%
4,5% 12,5%
13,8%
13,2%
60%
11,9%
12,9%
bloemkool): zij zien op tien jaar hun volume
5,1% 11,0%
11,9% 4,5%
gehalveerd. Groenten die bij de jongere ge-
50%
24,0%
24,3%
zinnen beter scoorden, zijn komkommer,
40%
paprika’s en pepers. Uitgesproken ‘jonge’
30%
producten waren ook kerstomaten en de
20%
40,1%
nieuwe slasoorten. Ouderen kochten dan
10%
De grootste klappen vielen in het kamp
weer meer selder, bonen, peulvruchten, witloof en witte asperges. Ook vers fruit werd in 2013 blijvend goed onthaald door
overige recht van bij de boer AGF-winkel
22,6%
20,7%
21,6%
24,1%
36,1%
38,6%
38,9%
37,8%
Buurtsupermarkten Hard discount 39,7%
DIS 1
0%
2008
2009
2010
2011
2012
2013
Bron: GfK Panelservices Benelux
de gepensioneerden. Vooral peren, steenvruchten, citrusvruchten en klein fruit wa-
kg per capita. Kropsla bleef de belangrijk-
groei qua verkoop van groeten en fruit (van
ren bij deze oudere bevolkingsgroep in trek.
ste soort met 47% van het volume, maar
21,6 naar 22,7% marktaandeel). Ook de
Bij jonge alleenstaanden (-40 jaar) scoorde
ijsbergsla en de speciale slasoorten (zoals
buurtsupermarkten deden het goed (van
exotisch fruit beter dan andere fruitsoor-
rucola en de gemengde sla) wonnen dui-
14,2 naar 14,6 %). Dis 1 verliest dus terrein,
ten. En gezinnen met kinderen kozen rela-
delijk terrein. Met uitzondering van cham-
maar blijft niettemin de marktleider met
tief meer voor appelen, bananen en kiwi’s.
pignons verhoogde de aankoop van de top
47,2% marktaandeel. Voor de verse aardap-
tien groenten gedurende de afgelopen tien
pelen kende de hard discount een heel erg
jaar. Nieuwkomer was de komkommer, die
beperkte groei van 24,0% naar 24,3%. De
bloemkool van zijn tiende plaats wipte.
buurtsupermarkten kenden een dalende
TOMAAT EN WORTEL SPELEN HAASJE-OVER
verkoop (van 13,8 naar 13,2%). De Dis 1
Wortel en tomaat waren de meest aange-
bleef ook voor dit product het belangrijkste
noeg evenveel gekocht: 6,260 kg tomaten
HARD DISCOUNT WINT TERREIN
versus 6,230 kg wortelen. Wortel moest
In de verdeling van distributiekanalen ver-
de directe aankoop, die goed is voor 10%
zijn eerste plaats na één jaar al prijsgeven
toonde de hard discount in 2013 een sterke
marktaandeel. ]]
kochte groenten in België en werden nage-
en prijkte in 2013 opnieuw op de tweede plaats. Het volumeaandeel van de normale (losse) tomaten bedroeg in 2000 bijna driekwart, maar is intussen tot een derde gedaald. De trostomaten haalden een volumeaandeel van 38%. Vorig jaar zette de trend naar de ‘specialere’ types zich verder: zo haalden kerstomaten al 13% marktaandeel en waren de lange romatomaten goed voor 16%, ondanks het feit dat beide respectievelijk 250 en 30% duurder waren dan de losse, normale tomaten. Op plaats drie tot negen volgden dezelfde groenten als het jaar ervoor. Het streekeigen witloof stond op een stabiele vierde plaats met 3,670 kg. Sla volgde met 2,630
aankoopkanaal (40%). Tenslotte is er nog
32 / NOVEMBER 2014 / food INDUSTRY / SPECIAL GROENTEN, FRUIT & AARDAPPELEN
TEKST ELS JONCKHEERE - FOTO’S GREENYARD FOODS/ARCHIEF
DE RUSSISCHE BOYCOT
Catastrofe of stimulans voor een betere toekomst? Het sluiten van de Russische grenzen voor Europese agroproducten is op het eerste zicht een ware ramp. Maar volgens Herwig Dejonghe van Greenyard Foods zou deze catastrofe wel eens een positief staartje kunnen krijgen. “Bedrijven en overheden worden gedwongen om van de nood een deugd te maken. Dankzij deze crisis worden initiatieven genomen die ervoor zullen zorgen dat de sector op middellange termijn een veel sterkere positie op de wereldmarkt zal innemen.”
Ook bij Greenyard Foods staat 7 augustus 2014 in het geheugen gegrift als een dag waarop het onmogelijke opeens realiteit werd. “Niemand had dit zien aankomen,” vertelt COO Herwig Dejonghe. “Exporterende bedrijven hebben meestal wel een noodscenario klaar voor calamiteiten waarbij grenzen tijdelijk worden gesloten omwille van een probleem met voedselveiligheid. Maar het stilvallen van de uitvoer omwille van politieke redenen, in een land dat als ‘redelijk stabiel’ wordt beschouwd? Neen, daar had geen enkele speler rekening mee gehouden.”
ONDUIDELIJKHEID TROEF Het grote probleem was vooral de onduidelijkheid. Want Vladimir Poetin bleek niet alle producten te willen verbieden.
Herwig Dejonghe
Zo zijn bijvoorbeeld verwerkte aardappelen (friet, kroketten,
als Flanders Investment & Trade en VLAM). Herwig Dejong-
...) en diepvriesrijst of gegrilde groenten wel toegelaten, ter-
he: “We besloten om vanuit het worst case scenario te ver-
wijl diepvriesgroenten (zoals wortelen, bloemkool, broccoli,
trekken: een langdurige sluiting van de grenzen. Met andere
bonen,...), alsook peren en appelen de Russische grens niet
woorden: in plaats van te hopen op een snelle oplossing en/
meer over kunnen. Herwig Dejonghe: “Na een kleine week
of tegenvallende late oogst, zetten we resoluut in op het sen-
wisten we waar we op dat vlak aan toe waren. De tweede on-
sibiliseren van de eigen markten en vooral op het vinden van
duidelijkheid, namelijk hoe lang de grenzen zouden gesloten
nieuwe afzetgebieden buiten Europa. Er was een consensus
blijven, is veel zwaarder om dragen. Want niemand kan voor-
en solidariteit bij alle schakels van de ketting, ook de bedrij-
spellen wanneer de Russische president van gedachten zal
ven die niet of nauwelijks slachtoffer van de boycot waren.
veranderen. Tenslotte is er ook de jaarlijkse onzekerheid over
Want allen beseften ze dat uiteindelijk iedereen indirect door
de oogsten. Want hoewel die tot nu toe heel erg goed zijn,
deze crisis zal worden getroffen. Hoewel een aantal groenten
kan een vroege of strenge wintervorst het tij volledig doen
en fruit vele maanden vers kunnen worden gestockeerd, zul-
keren. In normale omstandigheden zou dat tot een tekort aan
len ze immers ooit op de markt worden gebracht. Vers wordt
groenten en fruit leiden, maar dit jaar zou een dergelijke te-
nu al onder zijn waarde verkocht en verder overaanbod zal
genvaller de situatie met Rusland wat neutraliseren. Precies
resulteren in een toenemende concurrentie tussen vers en
deze onbekende factoren maakten het aanvankelijk moeilijk
verwerkte groenten en fruit. De concurrentie in de Europese
om te beslissen welke strategie we zouden hanteren.”
markt zal harder worden omdat alle honden om hetzelfde been vechten. En dit is dus een scenario waar alle betrok-
ACTIES VANUIT WORST CASE SCENARIO
kenen niet beter van worden...”
In elk geval bleven noch de overheden, noch de getroffen sectoren bij de pakken zitten. Al op 12 augustus was er ke-
STERKER IN DE TOEKOMST?
tenoverleg met alle actoren: van landbouwers, over voedings-
Het vinden van nieuwe afzetmarkten gebeurt niet in enkele
producenten, tot distributeurs en warenhuizen. En dit samen
maanden. Veelal moeten immers handelsakkoorden worden
met de overheden en exportondersteunende organisaties (zo-
afgesloten, en daar komt lobbywerk aan te pas. Dat vergt tijd.
SPECIAL GROENTEN, FRUIT & AARDAPPELEN / food INDUSTRY / NOVEMBER 2014 /
33
Herwig Dejonghe: “We bemerkten wel dat de Vlaamse regering, die pas was gevormd op het crisismoment, snel in actie schoot. Denk maar aan de onderhandelingen om peren naar Canada uit te voeren. Ook het vrijhandelsakkoord dat de E.U. binnenkort verder met de Verenigde Staten onderhandelt, wordt nu positiever bekeken. Eigenlijk heeft de situatie ervoor gezorgd dat alles in een stroomversnelling is geraakt. Exportondersteunende organisaties, federaties en overheden waren al bezig met nieuwe afzetmarkten. Maar dankzij de Russische crisis hebben ze een tandje moeten bijsteken, waardoor de hele kwestie op termijn wellicht een positief effect zal hebben. Want eenmaal de Russische grens weer wordt
Diepvrieswortelen mogen de Russische grens niet meer over.
De Vlaamse regering schoot snel in actie. Denk maar aan de onderhandelingen om peren naar Canada uit te voeren.
omdat ze op nieuwe markten actief zullen
blemen geraken. Maar we gaan ervan uit
nog mee. Er zijn voldoende opslagmogelijk-
zijn. Bovendien bestaat er zelfs een kans
dat ook hier, in uiterste nood, de overheid
heden en we zijn er sterk van overtuigd dat
dat er schaarste ontstaat door deze nieuwe
zal ingrijpen. Tenslotte nog dit: deze crisis
er over een aantal maanden nieuwe export-
export en een eventueel gedaald areaal,
is voor de hele sector een wijze les. Onder
markten zullen opengaan. Bovendien kun-
waardoor de prijzen weer kunnen stijgen.”
GUXNYDQNRVWHQHI¿FLsQWLH]LMQYHHOSDUWLMHQ
nen de volgende teelten worden aangepast
hun eieren in één of enkele exportmandjes
in functie van de situatie: minder of andere
EERST DOOR DE ZURE APPEL BIJTEN
gaan leggen. Want het is natuurlijk een stuk
gewassen zaaien/planten, lost ook het pro-
goedkoper om grote hoeveelheden naar een
EOHHPYDQSRWHQWLsOHRYHUVFKRWWHQRS9HUV
Het is dus nu wel eerst door de zure appel
handvol landen uit te voeren dan talrijke
is zwaarder getroffen dan diepvries omdat
heen bijten om hopelijk binnen een aantal
kleine batches naar heel veel verschillende
de producenten ervan enerzijds grotere
maanden tot een jaar de vruchten van deze
contreien. Nu blijkt echter dat risicosprei-
hoeveelheden naar Rusland exporteerden
inspanningen te kunnen plukken. Herwig
ding toch wel zijn voordelen heeft...”
en de betrokken partijen anderzijds veelal
opengesteld, zullen de betrokken actoren in een sterkere onderhandelingspositie staan
Dejonghe: “We bemerken echter dat de
QLHWGH¿QDQFLsOHUHVHUYHVKHEEHQRPGH]H
heel weinig gebruik gemaakt van de Euro-
CRISIS VALT AL BIJ AL NOG MEE
pese compensatievergoeding om oogsten te
,Q FRQFUHWR ZRUGW LQ %HOJLs RS GULH SLVWHV
wel heel erg zwaar is getroffen. 30% van de
vernietigen. Enerzijds is er het geloof dat de
ingezet. Eerst en vooral heeft VLAM een
diepvriesgroentenexport uit dit land gaat
nieuwe exportmarkten zich effectief zullen
grote campagne opgezet om de consument
naar Rusland. We verwachten dan ook dat
openen. Anderzijds is het vernietigen van
te overtuigen groenten en fruit van natio-
de crisis daar tot serieuze marktverschui-
voedsel gewoonweg ethisch moeilijk uit te
nale kweek te kopen. Daarnaast wordt ge-
vingen zal leiden. En de vraag is natuurlijk
voeren, vooral als het gaat om producten
ZHUNW RS 7XUNLMH :LW5XVODQG HQ 6HUYLs
welke effecten dit zal hebben. In elk geval is
die kunnen worden opgeslagen. Het enige
die wel nog naar Rusland mogen uitvoeren
een snelle oplossing van het Russische con-
waarop we momenteel nog geen zicht heb-
en waar er schaarste aan deze groenten en
ÀLFW KHW PHHVW DDQJHZH]HQ 0DDU KRH GDQ
EHQ LV KRH ÀH[LEHO GH NUHGLHWLQVWHOOLQJHQ
fruit in eigen land dreigt te ontstaan. De
ook: het is een negatief verhaal dat we mits
zich zullen opstellen. Want de extra op-
belangrijkste piste, tenslotte, is deze van
voldoende creativiteit en solidariteit tot iets
slag van groenten en fruit kost natuurlijk
nieuwe afzetmarkten buiten Europa. Daar
positiefs in de toekomst kunnen ombuigen.
centen, terwijl er geen inkomsten zijn. Als
wordt in het bijzonder gewerkt op Canada,
Tenslotte wil ik iedereen er nog op wijzen
GH ¿QDQFLsOH ZHUHOG QLHW EHUHLG LV HHQ LQ-
GH 9HUHQLJGH 6WDWHQ $]Ls $IULND =XLG
dat het uitermate belangrijk is om het con-
spanning te leveren om deze periode te
$PHULND HQ $XVWUDOLs +HUZLJ 'HMRQJKH
tact met de Russische klanten te blijven
overbruggen, zullen – vooral in de vers-
³9RRU GH %HOJLVFKH LQGXVWULsOH JURHQWHWH-
onderhouden. Want vroeg of laat gaan de
sector – toch heel wat bedrijven in de pro-
lers en -verwerkers valt de crisis al bij al
grenzen terug open...” ]]
meeste bedrijven dit inzien. Want er werd
crisis te doorstaan. Niettemin is de situatie niet te vergelijken met Polen dat echt
34 / NOVEMBER 2014 / food INDUSTRY / SPECIAL GROENTEN, FRUIT & AARDAPPELEN
TEKST ELS JONCKHEERE - FOTO’S IPOT
AARDAPPELINDUSTRIE KRIJGT NIEUWE ONDERSTEUNING ‘iPot’ voor meer opbrengst
Op 19 augustus laatstleden werd ‘iPot’ gelanceerd: een innovatief project dat data over productiefactoren van aardappelen zowel vanop de grond, als uit de lucht en de ruimte wil verzamelen. Bedoeling is een webgebaseerd geo-informatieplatform op te zetten en een instrument te ontwikkelen dat de opbrengst en productie van de hele Belgische aardappelketen kan verhogen. De Belgische aardappelsector kende de voorbije jaren een
we speciale technieken om ontbrekende waarnemingen (bij-
spectaculaire ontwikkeling. Ons land groeide uit tot de
voorbeeld omwille van wolken) op te vullen. Nadeel van deze
grootste exporteur van diepgevroren aardappelproducten ter
satellietbeelden is dat ze relatief weinig detail tonen. Daarom
wereld. Meer dan een kwart wordt uitgevoerd naar landen
zetten we ook drones in, die we over een beperkt aantal vel-
buiten de EU, maar de belangrijkste afnemers blijven toch
den laten vliegen. Deze beelden zijn nauwkeuriger en laten
Frankrijk, het Verenigd Koninkrijk, Nederland en Spanje.
ons toe om de satellietbeelden beter te interpreteren. De in-
Om verder te kunnen groeien, is de beschikbaarheid van vol-
zet van drones voor het systematisch monitoren van grotere
doende aardappelen als grondstof cruciaal. De regio België,
gebieden kent echter heel wat beperkingen, zowel op tech-
Noord-Frankrijk, Zuid-Engeland en Nederland behoort tot
nisch vlak als op het vlak van wetgeving.”
de belangrijkste teeltgebieden ter wereld (naast Canada en de Verenigde Staten). Romain Cools, Algemeen Secretaris van
DIVERSE MOGELIJKHEDEN
Belgapom: “Meer nog, de opbrengst per hectare is in onze
Door satellietbeelden, luchtbeelden, weerstationsgegevens,
regio het hoogst. Toch bereikt de aardappelteelt nog steeds
gewasgroeimodellen, ... te combineren, kan de groei en ont-
niet de maximale rendementen die mogelijk zijn. Vorig jaar
wikkeling van aardappelen in het hele productiegebied op
werd in België 3,5 miljoen ton product geoogst, waarvan 3,4
HHQHI¿FLsQWHPDQLHUZRUGHQRSJHYROJG=RNDQSHUSHUFHHO
miljoen ton door de industrie werd verwerkt. Het is duidelijk
bijvoorbeeld het ontwikkelingsstadium van het gewas en de
dat er nood is aan nog meer aardappelen. Uitbreiding van het
mogelijke oogstdatum worden ingeschat. Een andere moge-
areaal is niet meer mogelijk en daarom moeten we proberen
lijkheid bestaat erin het risico op productie- of kwaliteits-
om de opbrengsten nog verder te verhogen.”
verlies in te schatten door opvolging van de temperatuur, de neerslag en het bodemvochtgehalte van het perceel en de
COMBINATIE VAN DIVERSE BRONNEN
algemene gezondheidstoestand van het gewas. Andere optie
‘iPot’ is een project met partners uit zowel de aardappelhan-
is de ruimtelijke variabiliteit binnen het perceel in kaart te
del en -verwerking (Belgapom) als onderzoekers uit Vlaan-
brengen en de opbrengsten al in de loop van het groeiseizoen
deren en Wallonië (VITO, CRA-w en ULg) dat door Belspo
te voorspellen. Jean-Pierre Goffart, onderzoeker CRA-W:
ZRUGWJH¿QDQFLHUG%HGRHOLQJLVDOOHEHVFKLNEDUHGDWDVDPHQ
“Op die manier kunnen de verwerkers de staalname gerich-
te brengen in een instrument dat de opbrengsten van de Bel-
ter aanpakken (welke velden eerst bezoeken – opstellen van
gische aardappelteelt substantieel kan verhogen. Er wordt
een prioriteitenlijst) en de teelten beter begeleiden. Tevens
gebruik gemaakt van de technieken van de precisielandbouw
kunnen met deze informatie gewasgroeimodellen voor op-
waarbij informatie van diverse bronnen wordt gecombi-
brengstschattingen worden opgesteld. En natuurlijk wordt
neerd: weersgegevens, bodemkaarten, veldwaarnemingen,
het met de data eveneens mogelijk om adequate teeltmaat-
luchtbeelden (via drones) en satellietbeelden. Isabelle Pic-
regelen te nemen, alsook de logistieke planning te optima-
card, Onderzoekster bij VITO: “Met één enkel satellietbeeld
liseren.”
krijg je meteen een overzicht van het hele productiegebied. Als je wekelijks een nieuw beeld hebt, kan je de gewasgroei
GEBRUIKSVRIENDELIJKE INTERFACE
mooi opvolgen gedurende het hele seizoen. Om zoveel mo-
iPot wil in elk geval opbrengstschattingen en -voorspellin-
gelijk waarnemingen te bekomen, combineren we data van
gen voor twee variëteiten doen, en dit respectievelijk voor de
satellieten met verschillende opnamemomenten of gebruiken
verwerking en de versmarkt. Hiertoe zullen de onderzoekers
SPECIAL GROENTEN, FRUIT & AARDAPPELEN / food INDUSTRY / NOVEMBER 2014 /
een gewasgroeimodel ontwikkelen. Daarnaast is het de bedoeling om een gebruiksvriendelijke interface voor de Belgische aardappelsector op te zetten. Deze moet de beschikbare informatie en kennis van de onderzoekswereld en de sector toegankelijk maken voor alle betrokken partijen. Romain Cools: “De telers zullen dan bijvoorbeeld kunnen nagaan hoe gezond hun veld en gewassen zijn, hoever de gewassen staan in hun groeicyclus, wat de verwachte opbrengsten zijn, of er een grote variabiliteit is in de percelen, ... Dit alles zou moeten leiden tot een verbeterde opvolging van de aardappelteelt, wat een verhoogde opbrengst in zowel volume en kwaliteit met zich zou moeten meebrengen.” ]]
35
CRA-W Het Centre Wallon de Recherches Agronomiques is een instelling van openbaar nut die landbouwkundig onderzoek doet. Het beschikt over een experimenteergebied van meer dan 200 ha, bestaande uit akkers, boomgaarden, kassen, stallen en varkenskwekerijen. Het CRA-W ontwikkelt zijn onderzoeksprogramma in het raam van ecologisch intensieve landbouw. Met andere woorden: het performant, maar beperkt en optimaal gebruik van hulpstoffen, alsook het benutten van de natuurlijke functionaliteit van het landbouwgebied. Bij iPot zijn twee onderzoekseenheden betrokken. Enerzijds is er ‘Fytotechnische strategieën’ dat standaarden voor zowel grote traditionele als gespecialiseerde teelten ontwikkelt. Deze eenheid zal haar kennis over de aardappelteelt ter beschikking stellen. Anderzijds is er ‘Landbouwsystemen, Grondgebieden en Informatietechnologie’ dat instrumenten ontwikkelt die toelaten om op de nieuwe maatschappelijke verwachtingen in te spelen, alsook systemen uitwerkt om te helpen bij beslissingen met het oog op betere technisch-economische prestaties en milieuprestaties van de landbouwsystemen. De groeimodellen van deze eenheid zullen binnen het iPot-project worden gebruikt voor het inschatten en voorspellen van de aardappelopbrengsten.
BELGAPOM Belgapom is de erkende beroepsvereniging voor de Belgische aardappelhandel en -verwerking, die zowel op nationaal als internationaal vlak de belangen behartigt van de Belgische handelaars in
ULG De onderzoeksgroep ‘Agrometeorologie’ van de Universiteit van Luik (ULg) is werkzaam in de domeinen ‘milieu’ en ‘landbouw’, meer bepaald op het raakvlak van beide. Er wordt onderzoek gedaan rond het inschatten van de landbouwproductie in diverse uithoeken van de wereld (België, Marokko, Ethiopië, Armenië, Senegal, Niger, China, …). Daarbij worden onder andere Bodem-Plant-Atmosfeer modellen gebruikt, bijvoorbeeld om de impact van landbouwpraktijken op oppervlakte- en grondwater na te gaan of om potentiële gewasproducties te voorspellen. Deze modellen maken gebruik van weersgegevens,
bodem/plantgegevens
en satellietbeelden. Binnen ‘iPot’ zal de expertise van ULg worden ingezet om het bodemvochtgehalte van de aardappelpercelen in kaart te brengen en de aardappelopbrengst in te schatten (in samenwerking met CRA-W).
aardappelen, de bereiders/verpakkers, exporteurs,
aardappelschilbedrijven,
aardappelverwerkers en de producenten/handelaars in pootgoed. Onder de
VITO
slogan ‘samen voor een duurzame groei’
VITO’s Aardobservatie Unit draagt ac-
werden met diverse partners in België
tief bij tot het onderzoeksprogramma
enkele belangrijke projecten opgestart,
‘Landgebruik’. Ze is actief bezig met de
waaronder ‘iPot’. Deze projecten be-
ontwikkeling van nieuwe aardobser-
ogen de beschikbaarheid van duurzame
vatiesensoren voor diverse platformen
grondstof. Op deze wijze kan de econo-
(satellieten,
mische ontwikkeling van alle operato-
systemen, ...), alsook de verwerking en
ren in de aardappelketen verder worden
distributie van satelliet/luchtbeelden.
bestendigd. Binnen ‘iPot’ vervult Belga-
Tevens ontwikkelt ze webservices die
pom een coördinerende rol en faciliteert
eindgebruikers over de hele wereld moe-
ze de interactie tussen haar leden en de
WHQWRHODWHQRPJHRJUD¿VFKHLQIRUPDWLH
‘iPot’ onderzoekers.
afgeleid uit deze beelden, in combinatie
vliegtuigen,
onbemande
met in situ waarnemingen, te gebruiken voor praktische toepassingen, zoals landbouw (en dit zowel op lokale schaal als wereldwijd). VITO zal binnen iPot het geo-informatieplatform voor aardappelmonitoring opzetten en informatie aanleveren afgeleid uit satelliet- en luchtbeelden.
36 / NOVEMBER 2014 / food INDUSTRY / MILIEU
TEKST ILVO - FOTO’S ILVO
RESTSTROMEN UIT LANDBOUW EN VISSERIJ NIET LANGER VERSPILD? Eerste oriëntatie van het grootschalige ILVO-project ‘GeNeSys’
ILVO (het Instituut voor Landbouw- en Visserijonderzoek) voert volop onderzoek als antwoord op de maatschappelijke nood om voedselverliezen te vermijden, productiemiddelen efficiënter in te zetten en kringlopen zo goed mogelijk te sluiten. Veel restfracties in de dierlijke en plantaardige productie kunnen immers een toepassing met een hogere waarde krijgen. s. Na 1 jaar intensief onderzoek in het ILVO-onderzoeksproject’ GeNeSys’ (Gebruik van Nevenstromen als Systeeminnovatie) geven we een eerste stand van zaken...
De eerste verkennende fase is geconcretiseerd in drie cases: valorisatie van reststromen uit de fruit- en groententeeltteelt, valorisatie van visserijreststromen en valorisatie van plantaardige en dierlijke reststromen door middel van compostering. Uit vier synthesedocumenten over de GeNeSys-doctoraten blijken er eindeloze mogelijkheden en opportuniteiten voor hoogwaardige valorisaties te zijn. Maar die hangen samen met enorme technische en economische uitdagingen.
SYSTEEM OM SLAAGKANSEN TE VERGROTEN De hogere valorisatie van reststromen past binnen de overgang naar een bio-economie. Er zijn erg ingrijpende veranderingen nodig in verschillende elementen van het huidige voedselproductiesysteem. En de manier van innoveren moet worden herdacht, met veel aandacht voor de interactie tussen nische dimensies en tussen de verschillende innovatiefases.
RESTSTROMEN UIT DE FRUIT- EN GROENTENTEELT
Volgens het ILVO-onderzoek wordt de interactie best inge-
Vergeleken met productcategorieën zoals granen, vis, vlees en
bed in een stapsgewijs en lerend traject, een soort blauwdruk
zuivel, is de fruit- en groentesector de sector waar de grootste
voor concrete toepassingen. Een dergelijke blauwdruk is nu
volumes aan verliezen worden opgetekend (productie en ver-
de verschillende belanghebbenden, tussen de sociale en tech-
binnen GeNeSys ontwikkeld, gebaseerd op het SIC-model
werking samengeteld). Er zijn drie categorieën: de oogstres-
(System Innovation Cycle). Het model vormt een leidraad
ten en productuitval bij de teler, de productieverliezen bij de
voor het uitbouwen van het innovatieproces en het vormen
verwerkende industrie en de overproductie die op de veiling
van een netwerk dat rekening houdt met alle betrokken par-
ontstaat. Ondanks stimuli in de huidige regelgeving wor-
tijen en interacties, maar dat ook toelaat om het model voort-
den al deze stromen nog voornamelijk op het land uitgere-
GXUHQGDDQWHSDVVHQDDQGHVSHFL¿HNHHLJHQVFKDSSHQYDQGH
den. Desondanks biedt bijvoorbeeld de laatste categorie van
reststroom in kwestie. Daarnaast duidt het SIC-model ook
reststromen tal van opportuniteiten voor toepassingen in de
op de verschillende functies die het netwerk van innoverende
humane- en diervoeding. Ze bezitten immers een goede kwa-
organisaties kan vervullen. Potentiële valkuilen doorheen
liteit en komen bovendien geconcentreerd vrij op de veiling.
het innovatietraject worden daaraan opgehangen, en mits
Maar er treden typische problemen op die hoogwaardige va-
tijdig opgespoord, ontweken en zelfs omgebogen tot nieuwe
lorisatie bemoeilijken: een variabele kwaliteit, de beperkte
opportuniteiten.
houdbaarheid en de ongelijke aanvoer. In theorie kunnen
Naadloze vloeren
al na 2u belastbaar
Top in snelheid en kwaliteit! al na 2u belastbaar! uitzonderlijk hygiënisch speciale oppervlaktestructuren bijzonder onderhoudsvriendelijk onverslijtbaar glad of antislip
voor u slager! chemisch resistent hittebestendig 100% vloeistofdicht zwaar belastbaar voldoet aan de haccp-norm
www. actifloor. be
actifloor bvba Veilingstraat 57 2320 Hoogstraten Tel +32 497 880 121
[email protected]
We optimize your flow Uw voedselveiligheid, onze zorg
Packo Pumps België Tel. +32 51 51 92 80 •
[email protected]
www.packopumps.com
38 / NOVEMBER 2014 / food INDUSTRY / MILIEU
ten, door lage visprijzen en door een toe-
COMPOST DESIGN
nemende vraag naar duurzaam gevangen vis. De grootste uitdaging komt echter van het nieuwe Gemeenschappelijk Visserijbeleid, dat een gefaseerde aanlandingsverplichting oplegt en het visserijbeheer regionaliseert. Door de veranderingen in de Europese beleidsvoering zullen zowel de maatse als ondermaatse gequoteerde vistomatenstengels de basis voor karton vor-
soorten niet meer mogen worden terugge-
men, maar ze zijn slechts beschikbaar na
gooid. Het inschatten van het volume en de
de oogst, en dan in grote hoeveelheden,
samenstelling van deze nieuwe reststroom
Bij het valoriseren van reststromen is het
terwijl karton continu wordt geproduceerd.
is erg moeilijk. In elk geval wordt het een
steeds de uitdaging om de hoogst moge-
Deze problemen zijn volgens ILVO deels
nieuwe bron van visresten die bovenop de
lijke valorisatie na te streven. In eerste
weg te werken door een geschikte organi-
vis komt die niet op de veiling verkocht ge-
instantie is dat binnen de voedingsketen,
satievorm, zoals een aangepaste logistieke
raakt, de ondermaatse garnalen of ‘puf’, de
in tweede instantie wordt gestreefd naar
keten. De beschikbaarheid kan worden
afgekeurde vis, en het visafval. Momenteel
toepassing in de veevoeding (gezien de
aangepast door de ontwikkeling van sta-
worden deze resten nauwelijks benut. De
biomassa zo onrechtstreeks opnieuw in de
bilisatietechnieken en extractiemethodes,
verkenningsfase van het GeNeSysproject
voedingsketen terechtkomt). Daarna kun-
zodat de houdbaarheid en kwaliteit van de,
brengt nochthans veel informatie naar
nen reststromen fungeren als grondstof
uit de reststromen afgeleide, grondstoffen
boven over het potentieel van vis(resten)
in diverse industrieën, zoals farmacie en
kunnen worden gegarandeerd. Fruitresten
en interessante toepassingen. Het ver-
cosmetica. En ze kunnen ook een (nieuwe)
die na het persen van sap (de perskoek) ont-
werken tot vismeel en visolie is algemeen
functie krijgen in de compostering en ver-
staan, kunnen op die wijze later worden ge-
gekend, de producten worden toegepast
gisting. Goede compost biedt belangrijke
recycleerd als bron van voedingsvezels en
in voedingssupplementen, diervoeding en
kansen voor het behoud van bodemkwa-
als smaakstof. Een punt van aandacht blijkt
industriële toepassingen. Andere, minder
liteit en -vruchtbaarheid, en door te com-
de wet- en regelgeving te zijn: die beïn-
gekende opties, zijn het ensileren (inkui-
posteren worden groene, natte oogstresten
vloedt de beschikbaarheid, prijs en toepas-
len) en hydrolyseren (behandeling met
gevaloriseerd, de kwaliteit van mestfrac-
sing van tuinbouwreststromen. Recent zijn
enzymen). Vissilage wordt bijvoorbeeld ge-
ties verhoogd, en een win-win gecreëerd
er veel ontwikkelingen gebeurd rond de de-
bruikt als bemestingsmiddel en brijvoeder
tussen het beheer van natuurgebieden en
¿QLWLHYDQDIYDOHQELMSURGXFWHQRPHUYRRU
voor varkens.
landbouwproductie. Om al deze voordelen
re zorgen dat reststromen niet meteen het
In deze sector zijn er dus duidelijke oppor-
te kunnen benutten, moeten we echter het
label ‘afval’ krijgen. Dergelijke versoepeling
tuniteiten te vinden, maar de valorisatie
composteerproces en de manier waarop
zet de deur naar valorisatie open.
van reststromen staat nog in de kinder-
compostering wordt georganiseerd, gaan
schoenen. Noch aan boord, noch aan wal
optimaliseren. Dat kan op verschillende
zijn er al stappen ondernomen om te sor-
niveaus, bijvoorbeeld door een betere
teren, stockeren, stabiliseren, transpor-
voorbehandeling, het mengen van de juiste
teren of verwerken. Voor alle beschreven
materialen in geschikte verhoudingen, en
reststromen zijn ook de sortering (vb. per
de inzet van additieven. Het puur compos-
soort), scheiding van matrices (vb. vlees,
teren van tomatenloof is bijvoorbeeld niet
graten, huiden, ingewanden), aanvoercon-
aan te raden, omdat het te nat is. Er moet
tinuïteit, homogeniteit en stabiliteit (koe-
dus ander materiaal in worden vermengd.
len, drogen, invriezen, etc.) van belang.
Naast het composteerproces zelf, stellen er
Nu al is duidelijk dat de keuze van het va-
zich opnieuw uitdagingen op het vlak van
lorisatietraject zal samenhangen met de
organisatie, logistiek en regelgeving. De
mogelijkheid om een logistiek netwerk op
investering in een betonnen compostvloer
VISRESTEN EN DE AANLANDINGSVERPLICHTING
te zetten, de technische en economische
en een compost-keerder zijn bijvoorbeeld
De Vlaamse zeevisserijsector beleeft een
haalbaarheid, de bereidheid tot medewer-
moeilijk te dragen door individuele land-
overgangsfase die wordt gedreven door
king van de betrokken beroepsgroepen en
bouwers, waardoor samenwerkingsver-
oplopende brandstof- en materialenkos-
de potentiële afzetmarkt.
banden aantrekkelijk worden.
MILIEU / food INDUSTRY / NOVEMBER 2014 /
DE VOLGENDE STAP? De komende 3 à 4 jaar focust het ‘GeNeSys’-team zich op meer con-
«Your partner in food labels»
crete ideeën die van A tot Z worden uitgewerkt,en dit op basis van het participatieve SIC-model en de reeds opgebouwde expertise. De stakeholdersnetwerken rond de drie beschreven reststromen of valorisatietrajecten bestaan al. Maar bedrijven of organisaties die zich in deze of latere fases in één van de trajecten herkennen, blijven meer dan welkom. ]]
MAÏSRESTEN VERKOPEN ALS ZOETE BROODJES?! FarmPack BV, de grootste Nederlandse producent van diepgevroren zoete maïskolven, klopte bij de ‘Food Pilot’ van ILVO aan om een oplossing te vinden voor de valorisatie van haar maïsresten (jaarlijks meer dan 150 ton). Door de gevraagde lengte van de kolven (15 cm) gaan bovenste en onderste delen van de maïskolf verloren, al zijn die niet minder van kwaliteit. Momenteel worden deze resten naar vergistingsinstallaties afgevoerd, maar de vraag naar een meer hoogwaardige toepassing drong zich op. Het onderzoek in de Food Pilot resulteerde in twee interessante producten: een maïspoeder geschikt voor de bakkerij en een suikerrijk sap dat mogelijkheden biedt voor het coaten van maïskolven binnen de eigen productie. De Food Pilot, opgericht door Flanders’ FOOD en ILVO, biedt de mogelijkheid tot het testen van processing op semi-industriële schaal, alsook het uitvoeren van productanalyses en het leveren van advies. Als eerste stap in de valorisatie werden de onder- en bovenstukken van de kolven tot maïspuree vermalen. Het materiaal is zowel vers als diepgevroren beschikbaar, dus EHLGHSLVWHVZHUGHQRQGHU]RFKW9LDHHQVSLUDDO¿OWHUSHUVZHUG de puree in twee kwaliteitsvolle producten omgezet: een perskoek en een sap dus. Via een luchtdroger werd de perskoek herleid tot maïspoeder. Persen zorgde voor de aanrijking van vet en
The Globall Solution Solutio tion n Labels - Printers ers - Ribbons bons Software - Technical h i l Service S i
zetmeel in het maïspoeder en van suikers in het sap. Vervolgens werd de applicatie van het maïspoeder in talrijke bakkerijproGXFWHQ]RDOVNRHNMHVPXI¿QVHQEURRG JHsYDOXHHUGRPPRJHlijke afzetmarkten te verkennen. De bakproeven waren alvast succesvol, en leidden tot smaakvolle luchtige producten. Klassiek kent maïsmeel al tal van toepassingen, en dat geldt
-BCFMT
1SJOUFST
3JCCPOT
voor het ontwikkelde maïspoeder net zozeer.
www.turbel.be
Rue du Bassin Collecteur 11 Spaarbekkenstraat 1130 Bruxelles-Brussel Tel: +32/2/240.94.00 -Fax: +32/2/241.88.81
[email protected]
39
40 / NOVEMBER 2014 / food INDUSTRY / SPECIAL GROENTEN, AARDAPPELEN & FRUIT
TEKST ELS JONCKHEERE - FOTO’S MYDIBEL
MYDIBEL INVESTEERT AAN DE LOPENDE BAND De realisaties van de laatste jaren...
De laatste drie jaar investeerde de Mydibel-groep een aanzienlijk bedrag in de forse uitbreiding, efficiëntieverhoging en milieuvriendelijkheid van haar sites. Hierbij ging ze geen enkele uitdaging uit de weg, wat wel vaker in een unicum resulteert. Zo bouwde ze tussen haar nieuwe aardappelsorteercentrum en de Mydibel-fabriek een ‘waterglijbaan’. Op haar Gramybel-site liet ze het grootste PV-park op de grond van Wallonië installeren. En vandaag is ze bezig met de implementatie van een waterzuiveringsstation dat in de toekomst drinkbaar water zal produceren.
De Mydibel Groep ontstond in 1988 op initiatief van de fa-
drik Van Houcke, Sales & Marketing Director Mydibel: “Na
milie Mylle (actief in de aardappelhandel). Er werd gestart
het fabricageproces worden de producten automatisch ver-
met de fabricatie van diepgevroren en verse voorgebakken
pakt, in omdozen gelegd, gepalletiseerd, naar het vrieshuis
friet, maar al snel werd het assortiment met talrijke aardap-
getransporteerd, gelabeld en opgeslagen. Ook het picken van
pelproducten uitgebreid. Vandaag bestaat de groep uit drie
orders gebeurt volledig automatisch, tot en met het klaarzet-
dochterondernemingen die elk over hun eigen productiefa-
ten op de laadkade en het genereren van de nodige transport-
ciliteit (allen in Moeskroen gevestigd) beschikken. Mydibel
documenten. Het enige wat nog manueel gebeurt, is het laden
specialiseert zich nog steeds in diepgevroren en verse voor-
van de vrachtwagens. Dankzij dit project hebben we minder
gebakken friet, maar staat tevens in voor de fabricatie van
mankracht nodig en zijn onze onderhoudskosten aanzienlijk
diepgevroren aardappelproducten, zoals pommes rissolées,
gereduceerd. De fysieke beschadigingen die hef- en reacht-
pommes sautées, aardappelkwartjes, ... Jaarlijks is ze goed
rucks aanrichten, zijn immers volledig weggevallen. Tenslot-
voor 150.000 ton afgewerkt product. In 1998 kwam Pomco-
te besparen we eveneens op energie aangezien de deuren niet
bel erbij, dat zich op de productie van diepgevroren aardap-
constant meer open- en dichtgaan. Er zijn maar twee ope-
pelpureespecialiteiten toelegt. Dit gebeurt in een fabriek op
ningen meer: één om de goederen binnen te brengen en één
dezelfde site, die vorig jaar 40.000 ton afgewerkt product
om ze naar de laadkaaien te brengen. En deze zijn net ietsje
DÀHYHUGH7HQVORWWHLVHUQRJ*UDP\EHOGDWLQZHUGRS-
groter dan een gevuld pallet, waardoor we bij het openen een
gestart en zich op de aanmaak van aardappelgranulaten en
minimum aan koude verliezen.”
-vlokken (respectievelijk 16.000 en 7.000 ton per jaar) conzich enkele kilometers verder situeert. Vandaag stelt de groep
NIEUW AARDAPPELSORTEERCENTRUM
360 personen tewerk. Zij realiseerden vorig jaar een omzet
Ook dit jaar werd er voor 5,2 miljoen euro in een nieuw ge-
van 123 miljoen euro. De groep is erg exportgericht: 95% van
bouw geïnvesteerd. De Mydibel Groep kreeg immers de kans
de productie kent een afzet in 110 landen wereldwijd.
om het terrein te kopen dat zich voor de grootste site bevindt.
centreert. Dit gebeurt in een fabriek op een tweede site die
Ze besloot om daar een nieuw aardappelsorteercentrum te
BESPAREN DANKZIJ VOLAUTOMATISCH MAGAZIJN
bouwen. Dit omvat de receptie van aardappelen, twee grote
De investeringen binnen de Mydibel Groep volgen zich in
van de Mydibel Groep: “Dit was een logische stap, aangezien
razendsnel tempo op. In 1989 werd een eerste fabriek voor
deze activiteiten voordien afzonderlijk in de drie productiefa-
Pomcobel gebouwd. In 2002 was het de beurt aan een pro-
ciliteiten gebeurden. Door alles te groeperen, kunnen we veel
ductiefaciliteit voor Gramybel en zes jaar later werd de fa-
NRVWHQHI¿FLsQWHU ZHUNHQ :DQW ZH EHVFKLNNHQ QX RYHU HHQ
briek van Pomcobel volledig vernieuwd. In 2012 werd dan
HQNHOYRXGLJHÀRZYDQRQWYDQJVWRYHUVRUWHULQJHQZDVVHQ
weer in een volautomatisch diepvriesmagazijn geïnvesteerd.
WRWGHSURGXFWLH:HKHEEHQWHYHQVPHHUEHGULMIV]HNHUKHLG
Het gaat om een gebouw van 6.000 m² en 32 meter hoog
:DQW YURHJHU ZDV GH YRRUEHKDQGHOLQJ UHFKWVWUHHNV DDQ GH
waarin 31.000 palletten kunnen worden opgeslagen. Hen-
SURGXFWLH JHNRSSHOG :DQQHHU HU LQ GH HHUVWH IDVH LHWV IRXW
waslijnen en de sorteerinstallaties. Carlo Mylle, Bestuurder
SPECIAL GROENTEN, AARDAPPELEN & FRUIT / food INDUSTRY / NOVEMBER 2014 /
41
liep, lag heel de fabriek stil. Nu werken we met een buffer zodat dergelijke problemen niet meer kunnen voorvallen. Ook is het een milieuvriendelijkere manier van werken: het waterverbruik wordt met de helft gereduceerd.”
PATATJES IN DE GLIJBAAN Uniek aan dit project is dat er een brug
Dit jaar centraliseerde de Mydibel de receptie, sortering en het wassen van aardappelen in één centraal nieuw gebouw.
In 2012 werd in een volautomatisch diepvriesmagazijn van 6.000 m² en 32 meter hoogte geïnvesteerd.
over de weg werd gebouwd om de aar-
een soort van ‘waterglijbaan’: een buis van
UITBREIDING VAN WATERZUIVERING- EN BIOGASINSTALLATIE
180 meter met water waarin de aardappe-
Omdat de Mydibel Groep de laatste drie
we in een eerste fase 20% minder water
len als het ware zwemmend de fabrieken
jaar een productiestijging van 50% kende,
zullen verbruiken. Op termijn willen we de
bereiken. Het gaat om een gesloten circuit:
is ook de hoeveelheid afvalwater aanzien-
installatie verder uitbouwen, zodat we het
het water stroomt door de hellingsgraad
lijk toegenomen. Vandaar dat de bestaande
water eveneens in de rest van de productie
en wordt op het einde van het traject te-
zuiveringsinstallatie dringend aan een ca-
kunnen aanwenden, waardoor ons water-
rug naar boven gestuwd door middel van
paciteitsuitbreiding toe was. Hendrik Van
verbruik drastisch zal afnemen. Het residu
SRPSHQQDGDWKHWHHUVWYLDHHQ]HHI¿OWHU
Houcke: “In het kader van ons streven een
willen we dan weer met calciumcarbo-
van vervuilingen wordt ontdaan). Carlo
‘green factory’ te worden, besloten we om
naat (kalk) verrijken, zodat het een ideale
Mylle: “Door de stuwing en hellingsgraad
deze investering aan een ecologisch project
meststof voor onze aardappeltelers wordt.
hebben we enkel maar energie nodig om
te koppelen, namelijk de uitbreiding van
Op deze manier is de cirkel rond: het aar-
de pompen aan te drijven: het is dus een
onze biogasproductie. In het eerste kwar-
dappelresidu van de vergister wordt terug
erg goedkope oplossing qua werkingskos-
taal van volgend jaar zouden we in staat
naar het land gebracht.”
ten. Daarnaast zijn er geen bewegende on-
moeten zijn om via deze installatie 95% (in
derdelen zoals dat bij transportbanden het
plaats van de huidige 30%) van de elektri-
HOE WERKT HET?
geval is, waardoor ook het onderhoud tot
citeitsnood binnen Mydibel en Pomcobel
In concreto wordt de bestaande anaerobe
een absoluut minimum is beperkt. Op zich
in te vullen. Onze volledige vegetale rests-
waterzuiveringsinstallatie uitgebreid. De
is het geen nieuw systeem, maar gezien de
troom wordt gevaloriseerd en niet langer
organische residuen worden vervolgens in
afstand die wordt overbrugd, is het wel de
DOVLQJUHGLsQWYRRUYHHYRHGHUZHJJHYRHUG
de vergister gebracht, waar ze gedurende
langste in de sector.”
Daarbovenop krijgen we ook nog eens
twintig dagen op een temperatuur van 32°C
dappelen naar de productie in Mydibel en Pomcobel te transporteren. Het gaat om
JURHQHVWURRPFHUWL¿FDWHQ +HW JH]XLYHUGH water zal voor het wassen van de aardappelen worden gebruikt, met als gevolg dat
Food Blending We offer food powder blending, packaging and labelling for our customers’ processing needs. Our machinery, knowhow and quality management systems are aimed at giving us a competitive edge in the market place and makes us a reputable entreprise for food companies in Europe. We are BRC certified, level A and certification can be arranged for Kosher and Halal products. If your project involves powder, we can help!
Discover us at www.foodblending.be | Finlandstraat 13B | 9940 EVERGEM (Belgium) | M: 0489/284.911
42 / NOVEMBER 2014 / food INDUSTRY / SPECIAL GROENTEN, AARDAPPELEN & FRUIT
blijven. Carlo Mylle: “Via de vegetale ne-
de baan op sturen (die voordien werden
energie aan te maken. Haar voorkeur ging
YHQVWURPHQ ZRUGHQ GH PHWKDDQEDFWHULsQ
ingezet voor het transport van de vegetale
uit naar een windmolen, maar het bleek
gevoed, waardoor ze biogas produceren.
nevenstromen naar de producenten van
onmogelijk te zijn om daarvoor een vergun-
Dit wordt opgevangen en vervolgens naar
veevoeder).
ning te krijgen. Vandaar dat ze uiteindelijk
motoren gestuurd, die op hun beurt een
besloot om een PV-park te implementeren. In totaal werden op het stuk braakliggend
WRWDDON:KHOHNWULFLWHLW]XOOHQSURGX-
GROOTSTE PV-INSTALLATIE OP DE GROND
ceren.” Belangrijk is dat de Mydibel Groep
Ook op Gramybel een bio-installatie
PHW HHQ YHUPRJHQ YDQ N:S JHwQVWDO-
voldoende nevenstromen heeft om de bio-
bouwen, was economisch gezien geen op-
OHHUG+LHUPHHZRUGWMDDUOLMNV0:K
gasinstallatie volledig zelf te voeden. Het is
tie. De reststromen van deze dochter zijn
elektriciteit geproduceerd, wat goed is voor
dus niet de bedoeling om ook vegetaal afval
trouwens nodig om voldoende elektrici-
20% van de energiebehoefte in Gramybel.
van derden te verwerken. Tenslotte nog
teit op de Mydibel-site te kunnen produ-
Momenteel gaat het om het grootste PV-
dit: dankzij deze installatie zal de Mydibel
ceren. Toch wou de groep voor Gramybel
SDUNRSGHJURQGLQ:DOORQLs
Groep 2.500 vrachtwagens per jaar minder
een milieuvriendelijke manier vinden om
elektrogroep aandrijven en zodoende in
grond naast de fabriek 4.048 zonnepanelen
MET DE STEUN VAN HET MEZZANINEFONDS
NIEUW MASTERPLAN OP STAPEL
De Mydibel Groep genoot de steun van Mezzanine Partners 1, het eerste mezzanine-
Blijkbaar is de Mydibel Groep nog lang niet
IRQGVLQ%HOJLsGDWLQIHEUXDULZHUGRSJHULFKWHQWLHQMDDU]DOORSHQ,QFRQFUHWR
klaar met haar investeringen. Hendrik Van
ZRUGHQ NPR¶V JH¿QDQFLHUG YLD DFKWHUJHVWHOGH OHQLQJHQ ]RQGHU GDW HU HLVHQ ZRUGHQ
Houcke: “De uitbreiding van de waterzui-
gesteld op het vlak van aandeelhouderschap of dagelijks bestuur. Bedoeling is om
vering- en biogasinstallatie is het eindpunt
WHJHQHHQJHGLYHUVL¿HHUGHSRUWHIHXLOOHYDQYLMIWLHQWRWWZLQWLJ¿QDQFLHULQJHQXLW
van ons Masterplan 2008-2018. Maar mo-
te bouwen. Sinds begin november heeft Mezzanine Partners de voorziene honderd
menteel zijn we al bezig met het ontwikke-
miljoen euro ter beschikking. Initiatiefnemers PMV en Capital@rent hebben allebei
len van een nieuw tienjarig Masterplan van
vijftien miljoen euro ingebracht. De overige middelen komen van Belgische investeer-
investeringen dat opnieuw moet inspelen
GHUVLQGXVWULsOHQHQ,1*0H]]DQLQH3DUWQHUV¿QDQFLHUGHDOYRRUPLOMRHQHXUR
op de evoluties van het bedrijf en ons moet
Per dossier wordt 2,5 tot 10 miljoen geïnvesteerd.
WRHODWHQRPQRJNRVWHQHI¿FLsQWHUHQHFRORgischer te produceren.” ]]
TEKST ELS JONCKHEERE - FOTO ARCHIEF
ECOLOGIEPREMIE OM PROCESWATER TE MAKEN 'H HFRORJLHSUHPLH LV HHQ ¿QDQFLsOH WHJH-
hoogwaardige toepassingen geschikt wor-
moetkoming van het Vlaams Gewest voor
den gemaakt. Vanaf 17 november wordt
investeringen op het vlak van milieu en
GH OLPLWDWLHYH OLMVW PHW WHFKQRORJLHsQ GLH
energie. Investeringen in watertechnologie
YRRUVXEVLGLsULQJYLDGHHFRORJLHSUHPLHLQ
QRORJLHsQ+HWHOHNWURQLVFKDDQYUDJHQYDQ
werden tot nu toe enkel ondersteund mits
aanmerking komen, van 140 naar 30 af-
een ecologiepremie dient voor de start van
het afvalwater werd gebruikt. In het kader
geslankt. De weerhouden selectie bevat de
de investering te gebeuren op www.eco-
van herstelmaatregelen voor grondwater
PHHVW SHUIRUPDQWH WHFKQRORJLHsQ HQ GH
logiepremie.be :LH RS ]RHN LV QDDU HHQ
wordt het echter steeds belangrijker om
WHFKQRORJLHsQGLHKHWPHHVWHELMGUDJHQDDQ
watertechnologieleverancier, kan na regis-
gebruik te maken van laagwaardig water,
het behalen van de Kyoto-engagementen,
tratie gratis gebruik maken van de water-
zoals ondiep grondwater, hemelwater of
de Europese 20/20/20 doelstellingen en
databank van Vlakwa (www.vlakwa.be/
oppervlaktewater. Mits een passende wa-
de Vlaamse milieubeleidsdoelstellingen.
waterdatabank). Deze bevat een overzicht
terbehandeling (zoals omgekeerde osmose,
Een installatie voor het geschikt maken
van alle Vlaamse bedrijven en organisaties
(membraan)elektrodialyse, adsorptie (bv.
van freatisch grondwater, hemelwater of
met waterkennis en -technologie. U kan De
op actieve kool) en chemische oxidatie met
oppervlaktewater voor hoogwaardige toe-
:DWHUJURHSFRQWDFWHUHQYLDLQGXVWULH#GH-
behulp van ozon en UV) kan dit water voor
passingen, is één van de weerhouden tech-
watergroep.be. ]]
Gezond water in een gezonde installaƟe! Verbeterde systeemprestaƟes door beheersing van corrosie, afzeƫngen en biologie in al uw waterstromen. VloeistofcondiƟonering door lucht en vuil verwijdering! SpiroCombi Magnet, de veiligste en meest gebruiksvriendelijke manier van lucht- & vuilverwijdering in verwarmings-, koel-, en procesinstallĂƟes. Snel en eīecƟef lucht, magneƟsche en niet magneƟsche vuildeeltjes in het leidingsysteem afvangen en verwijderen.
1. dry-pocket construcƟe, speciaal ontworpen voor het opƟmaal afvangen van magneƟet, 2. Spirobuis, component voor opƟmale afscheiding van lucht en vuil bij zeer lage weerstand, 3. Conus, neutraliseert het magneetveld; het magneƟsch vuil laat los door het wegvallen van de magneetkracht, 4. Spuikraan voor verwijdering van het afgevangen vuil, 5. Flexibel trekmechanisme, opvangen van het magneƟsch vuil via de dry-pocket construcƟe.
ChloorDioxide zonder generator! OƉƟmale verwijdering en prevenƟe van bacteriën, virussen, parasieten en bioĮlm in koelsystemen, proces en drinkwater.
Spirotech België bvba, Essenschotstraat 1, 3980 Tessenderlo, België Tel +32 (0)13 35 37 80 Fax +32 (0)13 67 42 47 inf
[email protected]
LISA, de optimale software voor uw ERP-oplossing ... standaard en toch op uw maat !
Financieel
De totale FOOD workflow beheerd door één volledig geïntegreerd modulair softwarepakket
Aankoop
De specifieke kenmerken van Lisa-FOOD: Verkoop
Lot & traceerbaarheid Dubbele eenheden
Voorraad
Productie
Technische dienst
Link met grootdistributie Koppeling met weeg-, etiketten- en verpakkingsmachines Kwaliteitsopvolging (HACCP)
n brengen Uw klante s in der on-line or plicatie p uw weba
Lange Ambachtstraat 18, 9860 Oosterzele T 09 362 36 93 •
[email protected] • www.cce.be
B E D R I J V E N D I E VO O R L I S A KO Z E N