GROEIPIJNEN BIJ SNEL OF GESTAAG GROEIENDE ONDERNEMINGEN
Met een goed product, een uitstekende dienst en veel werkkracht, goesting en wat geluk doet een beginnende of een gepokt en gemazelde ondernemer zijn bedrijf groeien. En die groei, die kan pijn doen. De geschikte instanties om de juiste middelen vragen en je bedrijf scherp maar dynamisch organiseren, brengen dan soelaas. Belfius Bank, BNP Paribas Fortis en Securex geven ondernemers advies en begeleiden de groei van hun bedrijvigheid. Een levendig rondetafelgesprek.
Trends Information Services is een afdeling van Roularta Custom Media. Met Trends Information Services kunnen organisaties hun standpunten, strategieën en oplossingen delen met de community van Trends. De inhoud van Trends Information Services valt buiten de verantwoordelijkheid van de redactie van Trends. Interviews en redactie: Dirk De Moor.
Namen deel aan het rondetafelgesprek: Belfius Bank Mario De Vry, Director Corporate Banking & Financial Institutions BNP Paribas Fortis Joachim Verheyen, Head of Business Development Corporate & Public Bank, Belgium Securex Peter Danneels, Business Marketing Director
MARIO DE VRY
Snel groeien doet soms pijn De wereld verandert elke dag, onder meer als gevolg van de toename van de digitalisering en de globalisering. Sommige industrietakken krijgen het moeilijk, andere duiken als uit het niets op. Soortgelijke of complementaire bedrijven fuseren en doen aan acquisitie of zijn er het voorwerp van. Er ontstaan thematische clusters die de grenzen van de samenstellende activiteiten of organisaties overschrijden. Kortom, alles verschuift. Ook de rol van banken en hr-dienstverleners in de brede zin van het woord. In dat almaar wisselende landschap stagneren en verdwijnen bedrijven en slaat disruptie toe. Andere ondernemingen handhaven zich of groeien, gestaag en organisch of snel en exponentieel. Groeiende bedrijven hebben het niet onder de markt, vanwege groeipijnen, zoals het vinden van voldoende centen en de juiste mensen.
Groentje of al wat grijzend?
JOACHIM VERHEYEN
Peter Danneels, Business Marketing Director bij Securex: “Snelgroeiende bedrijven, het kunnen zowel start-ups als gevestigde ondernemingen zijn. Die laatste groeien meestal eerder gestaag en organisch, tenzij ze door een fusie of acquisitie morgen plots over meer gebouwen, meer voorraad, meer medewerkers, meer klanten… beschikken dan gisteren. Je kunt verkiezen om een M&A een consolidatie in de markt te noemen, maar het kan de betrokken bedrijven best wel wat kopzorgen bezorgen. Doorgaans worden die natuurlijk al in het voorbereidende traject proactief aangepakt.”
Onderzoeker wordt ondernemer PETER DANNEELS
2 TRENDS INFORMATION SERVICES
“Sommige managers van snelgroeiende bedrijven, bijvoorbeeld in medische, groene of biotechnologie, waren tot de groei nog onderzoeker met misschien
enkele medewerkers naast zich”, zegt Joachim Verheyen, Head of Business Development Corporate & Public Bank, Belgium bij BNP Paribas Fortis. “Is die onderzoeker wel de juiste persoon om als CEO het bedrijf te doen groeien en het nieuwe bedrijf te leiden? Kan hij een ploeg van tien, twintig of vijftig mensen managen?” “Die bedrijven hebben een andere dynamiek en een ander DNA dan wat we commerciële bedrijven noemen”, vult Mario De Vry, Director Corporate Banking & Financial Institutions bij Belfius Bank aan. “Het is lang niet evident voor een onderzoeker om de stap naar een ‘commercieel’ bedrijf te zetten. Voor de oprichter van een klein bedrijfje, met pakweg vijf medewerkers, is plots groeien natuurlijk evenmin evident.”
Inleven in nieuwe rollen “Veranderingen, zoals (snelle) groei, dwingen managers en medewerkers om alert te zijn en soepel te reageren”, weet Peter Danneels. “Ook om anders te werken dan ze gewend waren. En vooral om met meer mensen in verschillende en vaak nieuwe rollen vlot en gestructureerd samen te werken. Dat vergt grote inspanningen van de bedrijfsleider, zijn managers én zijn medewerkers. Vandaar het belang van een goede voorbereiding en nazorg op het vlak van organisatie en human resources.”
Professionaliseren is key Tegenwoordig kun je gemakkelijker en sneller een bedrijf oprichten. Ook diverse middelen zijn binnen handbereik. Niet alleen financiële middelen, maar ook informatie van allerlei aard. Het is een cliché van formaat, maar de wereld is een dorp geworden en iedereen kan iedereen bereiken, of toch bijna. Tegelijk zijn er ook meer en beter opgeleide mensen beschikbaar. Toch is om te groeien professionalisering hard nodig. Mario De Vry: “In het kmo-segment is er vaak nog wel werk aan de winkel als het over professionaliseren van de interne processen gaat. Ondernemers werken vanuit hun kennis, ervaring en buikgevoel. En vaak is de oprichter-eigenaar tegelijk CEO, CFO, COO, HR Manager en ga zo maar door. Al die jobs kun je niet tegelijk goed doen. Vooral niet als het bedrijf begint te groeien, laat staan als het uit zijn voegen barst. Vanuit mijn job heb ik enorm veel respect voor die kmo-bedrijfsleiders gekregen. En wees gerust: ze zijn moedig en ze hebben lef.” “Het is vaak vanuit hun buikgevoel dat ze hun onderneming begonnen zijn”, vervolgt De Vry. “Maar plots is er meer nodig en is het tijd om aan een middenkader te denken dat het bedrijf op diverse vlakken kan ondersteunen. Aan een formeel beslissingsproces ook. Het kan best wel aangenaam werken zijn in een bedrijf met een vlakke structuur, maar zo’n bedrijf is tegelijk kwetsbaar. Wat gebeurt er als die ene duivel-doetal plots zou wegvallen? Dat gevaar is allesbehalve denkbeeldig.”
Familie niet altijd de oplossing Joachim Verheyen: “Ook de opvolging in een familiebedrijf kan een groeipijn zijn, en er zijn best wel wat familiebedrijven in België. En ook daar is vaak nood aan professionalisering. Wie neemt het bedrijf over, wordt het een van de kinderen of een externe manager? Veel familiebedrijven zijn nog geneigd om per definitie het bedrijf door de familie te laten leiden. Vaak werkt dat perfect, maar soms hebben familieleden niet noodzakelijk zin in die opvolging of zijn ze misschien niet de juiste persoon.” “Het emotionele speelt een rol en afstand doen vergt veel moed, maar je kunt de eigendom en de leiding van het bedrijf ook uit elkaar houden. Familiebedrijven kunnen veel baat hebben bij externe ervaring en kennis in het management en de raad van bestuur. Bijvoorbeeld om een duidelijke, dynamische en flexibele groeistrategie uit te tekenen. Problemen met de opvolging kunnen een hypotheek op de groei van
het bedrijf betekenen. Een onafhankelijke vertrouwenspersoon kan daarbij een objectiverende rol spelen.”
'War for talent' nog niet gestreden “Ook buiten het management om heeft een bedrijf de juiste mensen op de juiste plaats nodig”, licht Peter Danneels toe. “Daarom bieden we bedrijven – ook snelgroeiende – vanuit verschillende competentiecellen een brede waaier van diensten op het vlak van human resources aan.” “Veel bedrijven kampen nog altijd met de War for talent. Dat is lang geen loos begrip en de beschikbaarheid van geschikte en gemotiveerde medewerkers is nog altijd een belangrijk issue. Geschikte medewerkers zijn voor de verdere professionalisering en groei van bedrijven nochtans van groot belang. Heel wat vacatures blijven lang openstaan en dan zijn er nog de knelpuntberoepen. De schaarste aan de juiste medewerkers geldt overigens zowel bij kmo’s als bij grote ondernemingen.” TRENDS INFORMATION SERVICES 3
HR COACHING
HR Coaching: de flexibele oplossing voor uw personeelsbeheer! • Evaluatie van uw medewerkers op een objectieve manier uitvoeren? • Moeilijkheden bij het rekruteren? • Meer tijd besteden aan uw personeel? • Duwtje in de rug nodig om structuur en procedures te implementeren? • Begeleiding nodig bij uw persoonlijke ontwikkeling?
Ik geef u een antwoord op deze vragen in functie van uw situatie en behoeften. Na een eerste evaluatie van uw vraag stel ik u een oplossing op maat van uw bedrijf voor. Mijn ervaring en expertise garanderen u een professionele begeleiding.
Veerle Hanssens HR Coach
Doe een beroep op uw HR Coach via
[email protected].
www.securex.be/hrcoach
Krijg ik snel een smak risicokapitaal, bankier? Die vraag krijgen bankiers geregeld, in de ene of de andere vorm. Maar het is de verkeerde vraag. Althans, niet voor de bankier bestemd, en al helemaal niet in het begin van de zoektocht naar centen. Alles hangt af van de reden voor de financiering en van de mate waarin en de manier waarop het bedrijf al is gefinancierd. Aldus Belfius Bank en BNP Paribas Fortis. Er wordt snel gezegd dat banken geen geld meer uitlenen. Maar dat is – zo zeggen de bankiers Mario De Vry en Joachim Verheyen – niet terecht. Het volstaat om er de cijfers van de Nationale Bank op na te slaan en je stelt het tegendeel vast, zwart op wit. Wel staan banken niet te springen om risicokapitaal te verschaffen.
kers en meer recentelijk ook crowdfunding en de nieuwe tax shelter voor sommige start-ups. En er is natuurlijk ook de bank. Behoudens een kleine afdeling voor durfkapitaal (Private Equity) is de bank er vooral om de snelle groei mee te begeleiden en te voorzien van werkkapitaal, investeringen en andere financiële diensten.”
Geen risico met andermans centen
Interne bronnen van financiering
Mario De Vry: “Zo nu en dan kloppen bedrijven inderdaad aan bij hun bankier voor een lening, terwijl ze eigenlijk risicokapitaal nodig hebben. Banken zijn er nochtans niet om ondernemers risicokapitaal te verschaffen. Uit principe niet, want als een bank een bedrijf geld leent, dan krijgt ze, als het goed gaat, het geld (met intrest) terug. Als het bedrijf het fantastisch doet, dan nog krijgt de bank alleen haar kapitaal (en intrest) terugbetaald. Maar als het slecht gaat, dan ziet ze niets terug van het geld, dat niet eens het hare is. Dat kan een bank nooit compenseren. Bij verschaffers van risicokapitaal is dat anders: they win some, they loose some.” Hoe je dan wel aan centen komt om je groei te financieren? Joachim Verheyen: “Er zijn de eigen middelen van de oprichter(s), centen van vrienden en familie (de zogenoemde ‘family, friends and fools’) participaties van belangrijke klanten of leveranciers, subsidiemogelijkheden of waarborgen bij de overheid, businessangels of durfkapitaalverstrek-
Beide bankiers zijn overtuigd van het belang van de bronnen voor interne financiering: “Betaaltermijnen bijvoorbeeld, van klanten en van leveranciers, of het voorraadniveau in je bedrijf… Houd die bronnen onder controle. Natuurlijk, je wilt snel veel klanten voor je product of dienst winnen en daarom sta je (te) lange betaaltermijnen toe. Tegelijk verwacht je van je leveranciers een onberispelijke service en daarom aanvaard je korte be-
taaltermijnen. Ten slotte wil je snel leveren en daarom bouw je een (te) grote en dus dure voorraad op. Dat zijn gemiste kansen voor interne financiering, die je bovendien zuur kunnen opbreken.”
Duidelijke rollen “Wanneer we als bankier risicokapitaal zoekende ondernemers voor ons hebben zitten, dan moeten we de rol van de bank duidelijk maken”, stellen beide bankiers. “Dat betekent helemaal niet dat we onze klanten met een kluitje in het riet zouden sturen. Integendeel, we leggen uit welke financieringsmogelijkheden er bestaan, waar en hoe je die vindt en wat we als bank voor ze kunnen betekenen.”
JOACHIM VERHEYEN
MARIO DE VRY
Lefgozer verovert de wereld “Het begrip risicokapitaal heeft in disruptieve, snelgroeiende sectoren een andere invulling gekregen”, zegt Joachim Verheyen. “Het risico bij de groei van klassieke bedrijven kunnen we als bankiers redelijk goed inschatten. We hebben daar de ervaring, de tools en de ratio’s voor. Bovendien zijn er tal van benchmarks in de markt die een voorspelbaar kredietbeleid mogelijk maken. Maar als er zich plots een lefgozer aandient met de mededeling dat 'hij technologisch iets formidabels aan het ontwikkelen is, enkele jaren geen winst zal maken, maar de wereld zal veroveren (te beginnen met de VS), op voorwaarde dat hij nu een smak geld van de bank kan lenen…’, dan is het moeilijker om de haalbaarheid van dat project in te schatten. En risicovoller.”
TRENDS INFORMATION SERVICES 5
Iemand een stukje taart? De ambitie van de ondernemer bepaalt mee de aard van de financiering en dus de groei van de onderneming. Wil hij de enige eigenaar van het bedrijf blijven, daardoor wellicht minder (snel) groeien, maar zelf alle inkomsten behouden? Of ziet hij zijn bedrijf snel groeien dankzij de inbreng van externe investeerders? In dat tweede geval wordt de te verdelen taart misschien aanzienlijk groter, maar krijgt hij een kleiner stuk, dat best nog wel lekker kan zijn.
6 TRENDS INFORMATION SERVICES
Snelle groeier? Asset Based Finance! Snel groeien brengt de nood aan professionalisering, een betere organisatie, of extra beslissingsprocessen in een bedrijf met zich mee. Tegelijk ontwricht het – vaak alleen tijdelijk – de financiële structuur van de onderneming. Asset Based Finance is dan een aangepaste financieringsvorm. Zo klinkt het bij Belfius Bank.
Mario De Vry: “De ontwrichting van de financiële structuur in een snelgroeiend bedrijf komt er vanwege investeringen waarvoor er pas later return is. Die return genereert dan winst of kasstroom, die het eigen vermogen ver-
sterkt, waardoor het financiële evenwicht wordt hersteld. Om die periode te overbruggen, willen ondernemers een financiering. Bankiers evalueren dan of de kasstroom uit het verleden toereikend is voor het investerings-
programma. Bij klassieke en gestaag groeiende bedrijven is dat vaak het geval, bij echt snelle groeiers bijna nooit.”
Commercial finance
Operationele autolease
Een sprekend voorbeeld van Asset Based Finance is commercial finance (factoring in de volksmond). Mario De Vry: “Bij een snelgroeiend bedrijf nemen ook de handelsvorderingen fors toe. Anders zou de onderneming niet snel groeien. Als bank verlenen we een krediet, op basis van de openstaande handelsvorderingen, dat – in tegenstelling tot een vaste kredietlijn, zoals een kaskrediet of straight loan – flexibel en automatisch mee evolueert met de toenemende omzet. De instapdrempel (het risico) voor de bank is laag en de dynamische flexibiliteit is voor het bedrijf een goede zaak.”
Ook de operationele autolease is zo’n voorbeeld. Een bedrijf met een beperkt aantal medewerkers stelt volgens hun wensen of noden bedrijfsauto’s ter beschikking. “Maar bij een snelle groei is die verscheidenheid niet vol te houden. Dan is een operationele lease met duidelijke categorieën van auto’s beter. Ook de leasing van machines is een handige oplossing. Er kan geen conflict zijn met een andere bankwaarborg en er is een 100% financiering met voorfinanciering van de btw. Een off-balanceleasing belast bovendien de balans van de snelle groeier niet.”
Businessmodel: klassiek of niet?
Het belang van belangen
Veel snelle groeiers hebben geen flauw idee hoe je een bedrijf runt. Ze bedenken een product of dienst, en dromen al meteen van de VS. Die ambitie is formidabel, maar ook het businessplan en het verdienmodel moeten kloppen. Bij potentieel snelle groeiers is dat geen klassiek model (meer). Het kan gaan om een groei van niet 10 of 20, maar van zelfs 100, 500 of 1.000%.
Nuttig om te weten is dat een investeringsfonds als durfkapitaalverstrekker andere belangen heeft dan de ondernemer. De meeste onder hen investeren in een potentieel snelgroeiende onderneming om hun aandelen na een tiental jaar met winst te verkopen. Ze maken het bedrijf als het ware rijp voor een opvolger-financier, die er dan (hopelijk) meer voor zal betalen.
Onderpand verkleint risico “Om de ondernemer te helpen, kiezen wij graag voor Asset Based Finance. Dat betekent dat we financieren met een duidelijk te identificeren activabestanddeel als onderpand: een machine of auto, handelsvorderingen, voorraad… Belangrijk is dat, in tegenstelling tot bij een hypotheek, het voorwerp van het onderpand meteen eigendom is van de bank. Loopt er dus toch iets fout, dan volgt er geen juridische procedure om het geleende bedrag terug te vorderen.”
Perfectie kan te lang duren Veel starters (overigens lang niet altijd jonge mensen) blijven hun product te lang perfectioneren vooraleer ze het in de markt zetten. Ooit zei iemand dat wie niet een beetje beschaamd is over zijn aanbod helaas al ruimschoots te laat is. Durfkapitaalverstrekkers verkiezen om te investeren in een bedrijf dat al met producten of diensten op de markt is, hoe bescheiden ook. Dat bewijst dat er een proof of concept is en dat de ondernemer commerciële ambities koestert. Het kan overigens geen kwaad dat je als ondernemer eerst zelf de mouwen opstroopt voor je anderen om hulp of geld vraagt.
TRENDS INFORMATION SERVICES 7
Snel groeien vergt organisatie Anders gaan werken In de markt duiken intussen ook nieuwe vormen van werken op, zoals het Nieuwe Werken tout court. “Over afzienbare tijd zullen wellicht meer medewerkers zelfstandig of deeltijds voor verschillende opdracht- of werkgevers aan de slag zijn”, schat Peter Danneels. “Soms is een specifieke expertise nuttig voor een onderneming, maar niet tijdens alle twintig werkdagen van de maand. Ook bij die evolutie hebben bedrijven advies nodig. Het wetgevende kader is overigens nu nog wel een rem, maar zal (moeten) veranderen. Websites die freelancers en ‘deeltijdsers’ met freelance- of deeltijdse opdrachten verenigen nemen in elk geval al hand over hand toe, zowel lokaal als globaal.”
8 TRENDS INFORMATION SERVICES
Ondernemen betekent de handen uit de mouwen steken. En dat geldt zowel voor de ondernemer als voor alle medewerkers in het team. Maar hoe organiseer je zo’n team netjes rond de ambitie en de cultuur van het bedrijf? Hoe krijg je alle neuzen in dezelfde richting, gedreven, bedreven en enthousiast? Om zelfstandigen, kmo’s of grote ondernemingen in hun groei te helpen, levert Securex een uitgebreide dienstverlening op het vlak van human resources. In de bijzonder brede zin van het woord. “De financiering van een groeiend bedrijf is vanzelfsprekend belangrijk”, bevestigt Peter Danneels. “Een van de eerste stappen bij een snelle groei is trouwens vaak de uitbreiding van het managementteam met een Chief Financial Officer. Maar onvermijdelijk komt er bij de toename van het aantal medewerkers ook een hrproblematiek. Want om (snelle) groei in goede banen te leiden, is meer nodig dan alleen centen. Ik denk dan aan de afstemming en de definitie van de inhoudelijke rol van de bedrijfsleider en zijn medewerkers, de organisatiestructuur en de taakverdeling tussen de managers en de operationele medewerkers, het organiseren van
werkoverleg en communicatie. Een optimaal gefinancierd bedrijf waarin op organisatorisch vlak van alles misgaat, zal niet snel of zelfs helemaal niet groeien.”
Mensen werken samen “Mensen zijn belangrijk, als personen en als medewerkers en collega’s in een onderneming. Succes en groei van een onderneming hebben veel te maken met de manier waarop het bedrijf zijn menselijke kapitaal aantrekt, talent koestert en medewerkers behoudt en blijft uitdagen. Medewerkers moeten zich goed voelen in hun job, en passen in het team en de bedrijfscultuur. Dan geven ze het beste van zichzelf.”
“De organisatie van al het menselijke verkeer en alle interacties tussen rollen, jobs, verantwoordelijkheden, uitdagingen, ambities en verzuchtingen is essentieel. Alleen zo krijg je een geoliede machine van mensen die graag en goed samenwerken om de doelstellingen van het bedrijf mee te bewerkstelligen. Onder meer omdat ze op die manier ook hun persoonlijke verwachtingen inlossen.” Onderschat het belang van een uitstekende organisatie niet: het betekent het verschil tussen groeien en ter plaatse trappelen. “Die ervaring is wat onze deskundigen aanbieden aan zelfstandigen, kmo’s en grote ondernemingen. Zowel op het vlak van administratie, payroll, welzijn, enzovoort. Onze oplossingen kunnen projectmatig zijn of punctueel, en bestaan uit advies, consultancy, begeleiding en technologie.”
Van tien naar vijftig of honderd “Voor sommige bedrijfsleiders is groeien best wel aanpassen geblazen. Ze richtten enkele jaren eerder een zaak op en kenden de eerste vijf medewerkers bij naam en toenaam. Ze aten ’s middags zelfs samen broodjes. Omdat ze elkaar elke dag zagen, konden ze alles meteen afspreken en eventuele problemen snel oplossen. Maar met plotsklaps vijftig of honderd nieuwe collega’s, in België en in het buitenland, is het anders samenwerken. Dan moet je misschien in een tussenniveau voorzien, overlegmomenten inbouwen, formele(re) processen implementeren of een uniforme rapportering invoeren. Om maar enkele mogelijke veranderingen te noemen.” “Ook mensen motiveren gebeurt anders in een club van vijf dan in een ‘boîte’ met honderd collega’s. Bij een handvol medewerkers kun je nog rekening houden met eigen wensen. Denk aan de bedrijfsauto, thuiswerk, collectief verlof of niet… Eenmaal je bedrijf een groter aantal medewerkers telt, vergen ook de soorten contracten, verloven, verloning, bedrijfswagens en employee benefits
PETER DANNEELS
meer structuur en organisatie. Als je daar geen lijn in aanbrengt, heb je voor je het weet belangrijke onevenwichten en frustraties in het team.”
Maatwerk voor alles “Op al die vlakken is advies en begeleiding op maat noodzakelijk. Tegelijk is het belangrijk om in het groeitraject van de onderneming aandacht te hebben voor, zeg maar de driehoek van de medewerker, het team en de bedrijfsleider of het management. Iedereen moet optimaal kunnen functioneren, in relatie met zichzelf, met het team en met leidinggevenden of ‘ondergeschikten’. Hoe stimuleer je de samenwerking in een team, hoe ontwikkel je
talent, hoe geef je feedback, hoe delegeer je…? Belangrijk in het hele verhaal zijn functiebeschrijvingen, periodieke functioneringsgesprekken, evaluatie, motivatie… Het klinkt op het eerste gezicht niet meteen sexy, maar het zijn stuk voor stuk belangrijke aandachtspunten die stellig het verschil maken.” “Het is trouwens de kunst om met het invoeren van structuur en organisatie niet tegelijk de goede sfeer en de zin voor initiatief onder de medewerkers en in het management te fnuiken”, waarschuwt nog Danneels. “Georganiseerd samenwerken mag spontaneïteit niet in de weg staan. Chaos werkt niet, maar gooi het kind niet met het badwater weg.”
Speciaal voor starters Securex reikt speciaal voor starters een begeleidingstraject van zes maanden aan. Dat gaat om administratieve hulp, zoals bij vergunningen en paperassen, maar toch vooral om een persoonlijke begeleiding van de oprichter-starter langs het ondernemersparcours. Deskundigen bouwen als het ware samen met de ondernemer het startende bedrijf uit. Ze helpen bij het zoeken en vinden van geschikte medewerkers, bij de marketing- of communicatieaspecten, bij sales, enzovoort. Trouwens, omdat centen belangrijk zijn, begeleiden ze vooraf de samenstelling van een goed kredietdossier op basis van een geloofwaardig businessplan. Securex werkt onder meer met BAN Vlaanderen (businessangels) en www.angel.me (crowdfunding) samen.
TRENDS INFORMATION SERVICES 9
Groeien via overheidsopdrachten Sinds 1 juli 2013 is in België een nieuwe wetgeving voor overheidsopdrachten van kracht. Daaronder vallen nu ook heel wat sociale instellingen. Belfius Bank heeft van oudsher ervaring in werken voor de overheid en maakt ondernemingen wegwijs in de wereld van de aanbestedingen. Nieuwe markten aanboren, ook dat is groeien. Mario De Vry licht toe. “De markt van de overheidsopdrachten in België is goed voor een omzet van 50 miljard euro. De opdrachten gaan over openbaar vervoer, infrastructuurwerken, stedenbouw, diensten, kantooruitrusting, catering, afvalverwerking, evenementen… En met de nieuwe wetgeving vallen ook talrijke sociale instellingen onder de overheidsopdrachten: ziekenhuizen, hogescholen en universiteiten, gesubsidieerd vrij onderwijs…”
Complexiteit troef Alles bij elkaar gaat het om een gigantische markt, maar het wettelijke kader dat de aanbestedingen regelt, is complex, zeker voor nieuwkomers. “Denk aan de strikte en soms nieuwe regels op het vlak van percelen, borgtocht, betalingstermijn, verificatietermijn, nalatigheidsintrest… En aan het verplichte bankverklaringsmodel, dat de bank extra verantwoordelijkheid oplegt, om van tal van andere procedures nog te zwijgen.”
Pijn of hindernis? De drempel van de overheidsopdrachten is strikt genomen geen groeipijn, maar toch een hindernis op het traject naar groei. “Veel ondernemingen hebben geen idee van de verscheidenheid van de overheidsopdrachten en missen daardoor interessante business. Bovendien kampen ze met heel wat vragen: ‘Waar vind je de aanbestedingen?’, ’Wat kun je maar beter vooraf weten?’, ‘Wat zijn de vormvereisten?’, ‘Kun je over een opdracht overleggen?’, ‘Hoeveel bedraagt de bekendmakingsdrempel?’… Bij de aanbestedende overheden is er 10 TRENDS INFORMATION SERVICES
de duidelijke wil om bedrijven nauwer te betrekken bij overheidsbestellingen. Meer dan de helft van alle overheidsopdrachten belandt trouwens bij lokale economische spelers. Dat zijn mooie kansen voor ondernemingen die zich kunnen aanpassen aan de strikte methodologie en vormvereisten van overheidsopdrachten.”
MARIO DE VRY
Accelerator: tools en diensten Op basis van haar jarenlange ervaring en haar kennis ontwikkelde Belfius de Belfius Accelerator. “Dat is een reeks tools en diensten die ondernemingen helpen om hun omzet in de publieke en sociale sector op te drijven. Ons aanbod verhoogt hun kansen om overheidsopdrachten in de wacht te slepen. Bovendien kunnen ondernemers in een database met 120.000 beleidsmakers en 17.500 organisaties een contactpersoon in de publieke of de sociale sector zoeken. Klanten krijgen ook toegang tot aanvullende diensten en gespecialiseerde financiële oplossingen. En een geschikte financiering is belangrijk om zich zonder kleerscheuren in de wereld van overheidsopdrachten te begeven.”
ten is h c a r d p o s id e overh Toegang tot rdt. o w id le e g e b ls u goed a r e jk li e k k a m
W ij gaan 100 % voor
% 9te5 vreden klanten.
Van de eerste steen van een ziekenhuis tot de balpen waarmee de plannen werden goedgekeurd, de mogelijkheden die overheidsopdrachten bieden, zijn onbegrensd. Als jarenlange partner bij uitstek van de publieke en sociale sector, helpt Belfius u als geen ander bij het vinden van nieuwe opportuniteiten voor uw bedrijf. Met onze Corporate-specialisten aan uw zijde was zaken doen met de overheid nog nooit zo eenvoudig. Want investeren in deze markt is goed voor uw omzet, voor de samenleving ... en voor uw tevredenheid. Ontdek wat uw Corporate-specialist allemaal voor u kan doen op belfius.be/B2G. Belfius Bank NV, Pachecolaan 44, 1000 Brussel – IBAN BE23 0529 0064 6991 – BIC GKCCBEBB – RPR Brussel BTW BE 0403.201.185 – FSMA nr. 19649 A.
Groeien in het buitenland Groeihindernissen zijn ook een vorm van groeipijnen. Denk aan export waarbij – vanwege gebrek aan tijd of ervaring – kmo’s geen voet aan de buitenlandse grond krijgen. Het marktonderzoek vooraf lukt nog aardig, maar zodra er contacten moeten worden gelegd, dan verwateren de inspanningen. BNP Paribas Fortis doet daar iets aan met het initiatief Trade Development. Rob van Veen, Trade Development Manager bij BNP Paribas Fortis ontmoette al de bedrijfsleiders van zo’n 400 kmo’s in België. “Ik help ze bij de verwezenlijking van hun buitenlandse ambities”, zo zegt hij. “We hebben vanuit de bank een goed inzicht in de lokale markt waarop een bedrijf wil ondernemen. En we verzamelen zo veel mogelijk antwoorden op vragen die ondernemers – bedrijfsleiders of exportmanagers van kmo’s – zich over specifieke landen stellen.”
vergt en kennis van onder meer de lokale taal en gebruiken. Dan brengen wij de kmo in contact met onze Trade Development Partners. Dat is een netwerk van lokale deskundigen op diverse vlakken, die zorgvuldig door BNP Paribas Fortis werden gescreend als waren het eigen medewerkers. Bovendien zijn ze stuk voor stuk uitstekend in het buitenlandse lokale weefsel ingewerkt.”
Een netwerk van partners
“Die Trade Development Partners maken een strenge selectie van potentiële exportpartijen op basis van juridisch, financieel en commercieel onderzoek. En ze introduceren de Belgische kmo bij een vijftal geselecteerde partijen. Zo kan de kmo een gefundeerde keuze maken en bij wederzijdse interesse tot samenwerken snel en veilig van start
“Voor de verkenning vanop afstand van de markt of de niche hebben de meeste kmo’s ons niet nodig. Maar zodra er een keuze uit enkele potentiële distributeurs, invoerders of agenten moet worden gemaakt, dan krijgt de kmo het moeilijker. Alleen al omdat dat aanwezigheid (en tijd) ter plekke 12 TRENDS INFORMATION SERVICES
gaan. Ook nadien blijven de Trade Development Partners ter beschikking van de inmiddels uitvoerende kmo.”
Snel en veilig uit de startblokken
ROB VAN VEEN
IN EEN WERELD IN VERANDERING,
IS EEN BEDRIJF RUNNEN TOPSPORT. #changeleague
André Papoular CEO – Schréder
HOE GAAT UW BEDRIJF OM MET VERANDERING? Doe mee aan The Change League van BNP Paribas Fortis en maak kans op een inspirerende reis naar Silicon Valley.
Afspraak op changeleague.be
De bank voor een wereld in verandering
Innovation Hubs, pijnstiller tegen groeipijnen Het soms verschroeiende groeitempo van innovatieve ondernemingen vraagt een aangepaste begeleiding en ondersteuning. Daartoe zette BNP Paribas Fortis al in acht Belgische steden Innovation Hubs op. Snelgroeiende innovatieve bedrijven kunnen er terecht bij in innovatie gespecialiseerde medewerkers, die intensief werden opgeleid om hen bij te staan in hun ontwikkeling, zowel lokaal als internationaal.
Joachim Verheyen: “In Europa en in België in het bijzonder is er een verschuiving merkbaar van (zware) industrie naar een wendbare maakindustrie en diensteneconomie. Voeg de toenemende digitalisering, connectiviteit, mobiliteit, demografische verschuivingen, technologische ontwikkelingen (3D-printers, Internet of Things, nanotechnologie...) daaraan toe en je begrijpt meteen dat morgen – en eigenlijk vandaag al – ondernemers op een andere manier zullen denken en werken. Bedrijfsmodellen wijzigen, netwerken en innovatie worden nog belangrijker. We moeten ons met z’n allen bewust zijn van die trends en evoluties en er actief aan meewerken.”
Van bij het prille begin Om al snel in contact te treden met de bedrijven die de toekomst zullen vormgeven – en om ze al van bij de start te begeleiden – richtte BNP Paribas Fortis recent Innovation Hubs op. Speciaal opgeleide medewerkers werken nauw
14 TRENDS INFORMATION SERVICES
samen met externe partners uit lokale en nationale ecosystemen rond innoverende ondernemingen met als enige doel de gepaste steun en begeleiding te geven in elke ontwikkelingsfase. De eerste Innovation Hubs zijn gevestigd in Brussel, Charleroi, Gent, Hasselt, Leuven, Antwerpen, Luik, Namen, en later volgt Kortrijk.
Businessangels doen uiteraard mee Ondernemer Cédric Donck leidde een tachtigtal mensen in uiteenlopende functies (gaande van relatiebeheerders, productspecialisten tot kredietbeslissers) in de bank op om de noden van snelgroeiende ondernemers te kunnen detecteren en te helpen invullen. Als businessangel is Cédric Donck gespecialiseerd in internetbedrijven. Daarnaast geeft hij ook les in ondernemerschap, aan o.a. de Solvay Brussels School in Economics & Management. En hij richtte twee ngo’s op in Afrika voor de ondersteuning van lokale ondernemers.
Why start-ups fail In 2013 verscheen het boek Pimento Map, geschreven door Cédric Donck, Béatrice de Mahieu en Pierre-Alexandre Losson. Ondernemers kunnen aan de hand van specifieke vragen in het boek de kracht van hun businessplan evalueren. Binnenkort verschijnt een ander boek van Cédric Donck: Why start-ups fail. Daarin beschrijft de businessangel enkele veelgemaakte (maar te vermijden) fouten waardoor beginnende ondernemers uiteindelijk niet in hun opzet slagen.
Cédric Donck gelooft in de Innovation Hubs en de visie van de bank: “BNP Paribas Fortis biedt deze ondernemers natuurlijk bancaire producten aan, maar de bank wil ook vanuit een maatschappelijke bekommernis de innovatieve economie steunen. Want die wordt de komende tien jaar erg belangrijk voor de welvaart en de groei in ons land. Denk alleen al aan internet- en biotechbedrijven.”
Werken en leren bij Co.Station Innovatie steunen is ook het doel van het initiatief en bedrijf Co.Station, met een drievoudig aanbod: flexibele en vaste werkruimte, een academie en een accelerator. Allemaal om het ondernemerschap te bevorderen. Zowel BNP Paribas Fortis als Cédric Donck verlenen aan Co.Station hun medewerking.
Exponentiële groei in goede banen geleid Weinig spelers in de West-Europese vrijetijdssector hebben nog niet gehoord van de oplossingen die Syx Automations biedt. Of het nu gaat om gemeentebesturen, musea, recreatieparken, dierentuinen, theaters, sportzalen… Het bedrijf groeit snel en rekent op Securex om een en ander in goede banen te leiden. Veel recreatiebedrijven gebruiken software en apps van Syx Automation voor inschrijvingen, kassabeheer, ticketing, reserveringen, toegangscontrole… Het bedrijf uit Ieper groeide de voorbije vijf jaar fors met vestigingen in Nederland, Groot-Brittannië en, sinds 2014, in India. “De toename van het aantal medewerkers zorgde voor een grote diversiteit aan jobs, zoals consultants, trainers, ontwikkelaars of helpdeskmedewerkers”, zegt HR Assistant Lien Waerlop. “En dat leidde tot extra praktische en juridische complexiteit. Denk aan thuiswerk, verlof en wachtdiensten. De begeleiding van Securex op juridisch vlak was erg welkom.”
Heldere rapportering Maar ook op financieel-technisch vlak zorgt groei voor uitdagingen. Hans Vermaerke, CFO: “Het overzicht bewaren over medewerkers in alle landen is belangrijk. Daarvoor is meer rapportering nodig dan vandaag. Daarom schakelen we over op een ruimer softwarepakket van Securex, voor de rapportering over prestaties, afwezigheden, employee benefits, bedrijfsauto’s…” In totaal zal Syx Automations vanaf juni een veertigtal rapporten kunnen raadplegen, per afdeling, per vestiging of per land. “We zullen beschikken over interessante statistische informatie over de leeftijd van de medewerkers, hun
anciënniteit, de ontwikkeling van hun loopbaan… De begeleiding van die overschakeling door Securex gebeurt uiterst professioneel.”
TRENDS INFORMATION SERVICES 15