GP De doop
Bij dit verhaal Focus: inwijding door water en door de Heilige Geest • Liturgisch verhaal • Kernpresentatie Materiaal: Locatie: Focuskast Materiaal: groot dienblad met een schaal (symbool voor doopvont), kan met water, duif, bakje met geurige olie, lucifers, kaarsendover, witte onderleggers, mandje met een baby pop die een witte jurk of witte doek gekleed is, mandje met kaarsen, Paaskaars Onderlegger: 3 witte cirkels van vilt Achtergronden Dit verhaal kan op elk moment gedurende het kerkelijk jaar gebruikt worden, maar het is met name geschikt op de eerste zondag na Driekoningen (6 januari). Dit is een zondag die bekend staat als ‘de doop van onze Heer’, of op een zondag wanneer er gedoopt wordt. De doop is een inwijding door water en door de Heilige Geest in de kerk. Dit kerkgebruik trekt het verleden en de toekomst allebei naar het heden toe, dus men hoeft maar één keer gedoopt te worden. Voor christenen is deze rite de toegang tot het deel uitmaken van de grote familie die wij kerk noemen. Het blijft een primair moment in het leven van een christen die we ons graag herinneren of waar we naar uit zien. We dopen mensen met het gebruik van de traditionele naam van de Drie-‐eenheid-‐ Vader, Zoon en Heilige Geest-‐ dus is het primaire materiaal dat we voor deze les gebruiken 3 overlappende witte cirkels, een bekend symbool van de Drie-‐eenheid. De namen Schepper, Verlosser en Helper worden naast deze klassieke taal genoemd om te laten zien dat de Drie-‐eenheid veel meer betreft dan geslacht. We plaatsen beelden van actie op elke witte cirkel; het schenken van het water voor de Schepper, het aansteken van de Paaskaars voor de Verlosser en het beeld van de Duif en de onzichtbare geur van olie voor de Helper. We vragen de kinderen om zich hun doop te herinneren of om naar hun doop uit te zien door hun eigen kaars aan de Paaskaars aan te steken. Dit omdat dit de dag is dat zij ook hun ‘licht’ ontvangen. Opmerkingen bij het verhaal Pak drie opgerolde witte vilten cirkels (ongeveer 45 cm diameter), een schaal (als doopvont), een kan met water, een driedimensionaal figuur van een duif, een flacon met geurige olie, kaarsen en een kaarsendover op een groot dienblad. Leg een babypop, gekleed in wit, in een klein mandje. Je hebt ook een schaal nodig die half gevuld is met zand en een mandje met kleine kaarsen (ongeveer 10 cm lang) nodig. Zorg ervoor dat de kaarsen in houders zitten zodat de handen van de kinderen beschermd zijn tegen de hete was. Je hebt ook een Paaskaars nodig. Je vindt de materialen voor deze presentatie in de focuskast. De Paaskaars staat op de bovenste plank van de focuskast, aan de linkerzijde. Het dienblad met materialen en het mandje met de babypop liggen op de middelste plank van de focuskast onder de Paaskaars (aan de linkerzijde). Het mandje met kleine kaarsen en de schaal met zand liggen op de onderste plank van de focuskast onder de andere materialen die gebruikt worden voor deze presentatie (aan de linkerzijde). Pas de materialen aan, aan de gebruiken in jouw kerk. Als er in jouw kerk bijvoorbeeld een schelp wordt gebruikt om mee te dopen, dan kun je deze op het dienblad samen met de andere materialen plaatsen. Als in jouw traditie gedoopt wordt door middel van onderdompeling, dan kun je zoeken naar een manier om dat uit te beelden. Dit zou bijvoorbeeld kunnen door een grotere schaal te gebruiken als doopvont. Extra Opmerkingen
NB deze tekst mag uitsluitend gebruikt worden in het kader van GP trainingen en pilots
1
Wanneer we het verhaal over de doop presenteren aan de kinderen zijn we op dat moment niet bezig met dopen en we spelen ook niet dat we aan het dopen zijn. In plaats daarvan nodigen we de kinderen uit om zich de dag van hun doop te herinneren of om naar de dag van hun doop uit te zien. Om deze reden gebruiken we een baby pop in plaats van een echt mens. Bij de schoonmaak materialen voor de kinderen moeten schoonmaakspullen zijn om dingen mee op te poetsen. Kinderen zullen het leuk vinden om de metalen dingen die bij deze presentatie horen op te poetsen. Sommige kinderen zullen er voor kiezen om het oppoetsen als hun individuele werk te doen. Bewegingen Woorden Vul de kan met water voordat de sessie begint, en controleer de lucifers. Als de kinderen zitten sta je op en loop je de ruimte rond. Kom dan weer terug naar de plek waar je zat bij de focus kast. De materialen voor de doop liggen op de onderste planken in de focuskast, onder de Paaskaars die aan de linkerkant van de bovenste plank van de focuskast staat. Draag het grote dienblad, de twee mandjes en de schaal met zand de kring in. Plaats deze materialen aan weerszijden van waar jij zit. Pak de Paaskaars. Begin wanneer jij zit en wanneer de kinderen er klaar voor zijn.
Kijk. Kijk waar ik heen ga om het verhaal te pakken. Dit zijn de Heilige Verhalen. Dit zijn de gelijkenissen. Dit zijn de liturgische verhalen. En dit is de les over de doop.
We hebben nog iets nodig.
Rol de eerste witte cirkel uit. Strijk die glad. Rol de tweede witte cirkel uit en leg deze zo neer dat het een overlap heeft met de eerste cirkel. Rol de derde cirkel uit en leg hem zo neer dat er een overlap is met de ander twee cirkels.
We dopen mensen in de naam van de Vader, de Zoon en de Heilige Geest.
Leun naar achteren en toon waardering voor dit symbool van de Drie-‐eenheid. Wijs dan iedere cirkel aan en benoem ze opnieuw.
De Schepper, de Verlosser en de Helper.
Plaats de kan en de schaal met water op de cirkel van de Vader, de Paaskaars op de cirkel van de Zoon en de duif en de olie op de cirkel van de Heilige Geest. Schenk water in de schaal, luister naar de klank van het water. Doe je hand in het water en beweeg terwijl je het benoemt. Vorm een beker van je hand en neem daar wat water in en laat het langzaam teruglopen in de schaal terwijl je verder gaat.
Dit is het water van de schepping, het gevaarlijke water van de vloed, het water waar het volk doorheen ging op weg naar vrijheid, het water waar Jezus in werd gedoopt, het water waar jij in werd – of of misschien wordt gedoopt, en nog zoveel meer.
NB deze tekst mag uitsluitend gebruikt worden in het kader van GP trainingen en pilots
2
Wanneer je hier even rustig over hebt nagedacht pak je de lucifers en wijs je naar de Paaskaars. Steek de Paaskaars aan.
Er was eens iemand die zulke wonderlijke dingen deed en die zulke verrassende dingen zei dat de mensen hem wel moesten vragen wie hij was. Één keer toen ze hem dat vroegen antwoordde hij: ‘Ik ben het licht’
Neem het dekseltje van het doosje met olie af en laat De Heilige Geest gaat waar hij wil. Hij vliegt met de het langzaam de kring rondgaan zodat de kinderen de onzichtbare wind als een duif en komt bij ons geur kunnen ruiken. wanneer wij zijn troost en kracht nodig hebben. Hij is onzichtbaar, zoals de geur van deze olie. Het is onzichtbaar, maar aanwezig. Neem de pop in je armen.
Gebruik de eerste naam die genoemd wordt en ga snel door.
Raak het water aan, en doe wat water op het hoofd van de pop of giet wat water over het hoofd van de pop of dompel de pop onder.
Doe wat olie op je vingers of duim en maak de beweging van een kruisje op het voorhoofd van de pop als dat is wat jullie gewoon zijn te doen. Leg de pop voorzichtig terug in het mandje. Pak dan een kaars. Als weer de naam Anne wordt genoemd ga je door. Steek de kaars van Anne aan en zet die in de schaal met zand.
Mensen worden gedoopt, als babies, als kinderen, als tieners of als volwassenen of wanneer zij heel erg oud zijn. We gaan een babypop gebruiken om te laten zien hoe dit gebeurt. We stellen vragen aan degene die gedoopt gaat worden, of we stellen vragen aan de ouders of peetouders als de baby nog te jong is om de vragen te beantwoorden. Daarna bidden we voor ze en dan zijn we klaar om te beginnen. Maar wacht eens. Hoe heet dit kind? Namen zijn erg belangrijk wanneer je gedoopt wordt. Anne, dat is een goede naam.
Anne, ik doop jou in de naam van de Vader…, de Zoon… en de Heilige Geest. Amen.
Anne, je bent gezalfd met de heilige Geest en je leven staat in het teken van Christus voor altijd. Amen.
Dit is de dag dat Anne zijn licht ontvangt. We ontsteken zijn licht aan de Paaskaars. Wat is de naam van dit kind? Anne, gedenk/ denk aan de dag van je doop.
NB deze tekst mag uitsluitend gebruikt worden in het kader van GP trainingen en pilots
3
Pak een andere kaars en gebruik deze voor jezelf. Zet jouw kaars in de schaal met zand. Geef de kaarsen door zodat elk kind een kaars kan pakken. Maak duidelijk dat het ook goed is als een kind niet wil. Herhaal het ritueel van naamgeven en kaars aansteken voor elk kind. De kinderen kunnen de kaars bij zich houden of in de schaal met zand zetten.
Wat is je naam? (Noem je eigen naam.) Gedenk / Denk aan de dag van je doop. Wat is je naam? Gedenk / Denk aan de dag van je doop.
Als alle kaarsen aangestoken zijn, richt je de aandacht Kijk het licht wordt meer en meer. Kijk hier eens naar. van de kinderen op de groeiende kring van licht De kaars waar al het licht vandaan komt wordt niet kleiner. Ik vraag me af hoe zoveel licht van een lichtje kan komen? Kijk eens naar al dit licht. Pak de kaarsendover Plaats de kaarsendover voorzichtig over de kaars. Laat hem daar tot de vlam gedoofd is . Doe de kaarsendover langzaam omhoog zodat de rook opstijgt en door de ruimte trekt.
Nu ga ik jullie iets laten zien. We gaan het licht veranderen. Nee ik zei niet dat we het licht uit gingen doen. Kijk maar, ik zal het jullie eerst laten zien met mijn licht. Zie je hoe al het licht in de vlam zit? Het is makkelijk om te zien. Maar kijk, het verandert. Zie je? Het licht verspreidt zich nog steeds. Het vult deze ruimte. Dat je het niet meer kunt zien betekent niet dat het weg is. Waar je ook in deze ruimt gaat, daar is het licht ook. Onze ruimte is vol onzichtbaar licht. Jouw licht. Het licht dat je ontving – of zult ontvangen – met je doop.
De kinderen kunnen om de beurt hun licht Als je je licht niet wilt veranderen dan mag je je licht veranderen. Uiteindelijk wordt het licht van de in het zand laten branden. Paaskaars veranderd. Sommige kinderen willen hun licht niet veranderen. Zij kunnen het laten branden in de schaal met zand.
NB deze tekst mag uitsluitend gebruikt worden in het kader van GP trainingen en pilots
4
Dit verhaal heeft in zichzelf al veel verwondering en omdat het een redelijk lange sessie is hoeft er geen verwondering plaats te vinden aan het eind van de les. Plaats alle materialen voorzichtig terug op de planken. Als er nog kaarsen in de schaal met zand branden plaats je deze naast de Paaskaars, anders ruim je deze ook op. Vaak zal er geen tijd meer voor verwerking zijn na deze les, dus dan kun je meteen doorgaan met het feest.
NB deze tekst mag uitsluitend gebruikt worden in het kader van GP trainingen en pilots
5
