Goede vrienden, Trefpunt nr. 54 juni 2014

Trefpunt nr. 54 – juni 2014

Goede vrienden, Het lijkt wel of het normale leven de laatste maanden stilgevallen was en alles in het teken van de verkiezingen stond. Nergens was er enig nieuwtje te rapen, alles draaide rond de heren en dames politiekers die mekaar rond de oren sloegen met beloften en helaas ook verwijten. Nu het stof rond de verkiezingen gaan liggen is zou je kunnen verwachten dat er ons een beetje rust gegund wordt. Maar niets daarvan, nu heerst koning voetbal en zijn we collectief in de ban van het wereldkampioenschap. Tegen wil en dank. Alles wat je ziet kleurt zwart-geel-rood en waag het niet te zeggen dat voetbal je niet echt interesseert want je wordt meteen als landverrader bestempeld. En toch zijn er nog zoveel andere dingen die de moeite waard zijn. Een mooie fietstocht (al dan niet elektrisch ondersteund), een wandeling, een museumbezoek of een gezellige barbecue met vrienden, in deze zomermaanden ligt het allemaal zomaar voor het grijpen. Misschien komt er wel één van de kleinkinderen met een diploma naar huis en vormt dit een gelegenheid om een feestje te bouwen. En van feesten gesproken, jij komt toch ook naar het grote jubileumfeest in Gent ter gelegenheid van 25 jaar Sociaal Fonds op 25 september? Wie weet kunnen we elkaar dan eens in levende lijve ontmoeten en wordt de band tussen de oudgedienden van KBC weer wat aangehaald. Wij kijken er in elk geval al naar uit!

Correspondentieadres: Sociaal Fonds KBC vzw, BRUhav6 – PSF t.a.v. Dirk Evenepoel, Havenlaan 2, 1080 Brussel E-mail: [email protected] Tel. 02 429 12 13 – fax 02 429 10 05 http://www.actiefoprust.be

Beleggen, een kopzorg? Defensief beleggen is in. Defensiviteit wordt op tal van manieren in de portefeuilles ingebouwd. Bescherming is echter niet gratis. Segmenteer uw portefeuille om een overdosis van bescherming te vermijden.

Defensief, defensiever, defensiefst De hoge graad van risicoaversie en de magere rendementen op beleggingen uit obligatieland drijft de belegger naar spaarboekjes. Beleggingen, die coupons van 6% en meer dragen en op vervaldag komen, kunnen niet herbelegd worden aan voorwaarden die in de buurt van de oude komen. Ze worden dan maar tijdelijk geparkeerd op spaarboekjes in afwachting dat de rendementen aantrekkelijker worden. Volgens de statistieken van de Nationale Bank van België is op die manier al 30% van het financieel vermogen van de Belgen in spaarboekjes en termijnrekeningen belegd. Tijdelijk parkeren is niet gratis. Het rendement op deze ultraveilige beleggingen is symbolisch, bijna onbestaande en dat zal niet snel veranderen. Niemand verwacht dat de Europese Centrale Bank voor 2016 haar rentetarieven zal verhogen en het zijn deze tarieven die richtinggevend zijn voor de tarieven op deposito’s in de eurozone. Ondertussen tast de inflatie de koopkracht van het spaargeld aan. Het koopkrachtverlies van het geparkeerde vermogen is natuurlijk beperkt, zolang de parkeertijd kort is. De inflatie is immers laag. Naarmate de tijd verstrijkt, tikt de geldontwaarding echter wel aan. Ook een dunne waterstraal holt de hardste steen uit. 70% van het financieel vermogen wordt dus belegd. Ongeveer vier op vijf beleggers meten zich een defensief (of zeer defensief) profiel aan. Slechts 20% noemen zich dynamisch. Voor de financiële crisis van 2008 – ’09 waren deze verhoudingen evenwichtiger. De beursrally van de voorbije jaren (op 2 april ll. heeft de S&P-500 zijn hoogste indexstand aller tijden doorbroken) heeft de beleggers niet kunnen verleiden terug te keren naar de oude profielen. Portefeuilles met een defensief profiel hebben traditioneel een groot gehalte aan obligaties en zijn daardoor extreem rentegevoelig. Vandaag bedraagt de Duitse tienjaarsrente, de referentie van de euromarkt, geen 1,5%. Het is onbegrijpelijk dat beleggers zich hiermee tevreden stellen, want wie durft te verwachten dat de inflatie over de periode 2014 – ’24 minder dan 1,5% per jaar zal bedragen? Zelfs een bescheiden rentestijging leidt tot negatieve rendementen in obligatieportefeuilles en vanaf de huidige niveaus is het risico op een stijgende obligatierente groter dan de kans op een voortgezette rentedaling. Dat is geen aantrekkelijk perspectief, temeer daar weinig segmenten van de obligatiemarkten nog uitweg bieden. Het extra

2

rendement voor bedrijfsobligaties of andere vormen van kredietrisico is ook al mager geworden. Wie het wisselkoersrisico niet schuwt, kan in een aantal emerging markets nog wat opportuniteiten oppikken. Beleggers kiezen niet alleen massaal voor het defensief profiel, zij kiezen meteen ook voor allerlei vormen van bodembewaking en/of kapitaalbescherming. Het trauma van de financiële crisis zit diep en elke vorm van een (nominaal) verlies moet worden vermeden. Daarbij wordt sterk op het risico van aandelen gefixeerd en wordt vergeten dat de portefeuille ook aan andere risico’s bloot staat. Hoger hebben we reeds op het renterisico gewezen. Daarnaast is het inflatierisico het grootste risico van elke portefeuille: het risico dat het rendement achterblijft bij de inflatie en de reële waarde van de portefeuille erodeert. Protectie moet worden gedoceerd. Protectie heeft immers een kost, direct via hogere instapkosten en ook indirect, via het inleveren van rendement.

De horizon is determinerend Beleggers hebben dus de neiging het defensief karakter van hun portefeuille exponentieel op te voeren. Beleggingsdoelen kunnen daardoor nog moeilijk worden gehaald. Het regelgevend kader van MIFID en usances in de sector versterken dit gedrag. Beleggers worden een beleggersprofiel aangemeten voor het geheel van hun portefeuille en er bestaat een sterke neiging die portefeuille in te vullen uitsluitend met beleggingsinstrumenten voor dit profiel bestemd. Voor het bepalen van dat profiel wordt gepeild naar een heel gamma van factoren zoals de beleggingshorizon, de risicotolerantie, de leeftijd en de ervaring met beleggingsinstrumenten. Veruit de belangrijkste determinant is evenwel de beleggingshorizon. Een portefeuille bevat meer dan een ambitie, dus meer dan een horizon, dus meerdere graden van risicotolerantie. Er moet een ijzeren buffer aangehouden worden om onvoorziene voorvallen het hoofd te bieden. Er wordt gerekend op een kasstroom als aanvullend inkomen. Een kapitaal wordt aangelegd met het oog op een investering binnen een paar jaar. Hoe sneller de belegging ten gelde moet kunnen worden gemaakt, hoe defensiever het kapitaal moet belegd zijn. Hoe verder de liquidatiedatum in de tijd, hoe dynamischer de belegging mag zijn.

Ken jezelf Beleggers zijn daarom niet of defensief of dynamisch, maar van beide wat, afhankelijk van de ambities. Ken je ambities is onontbeerlijk. Concretiseer ze. Maak een financiële planning op voor de eerste zeven jaar. Dat omvat de ijzeren buffer, het doelsparen voor specifieke projecten in het lopende jaar en elk van de volgende zes jaren en het aanvullend inkomen in elk van die jaren. Wees realistisch. Het geheel van deze ambities is redelijkerwijs in balans als het beperkt blijft tot maximum 30% van het financieel vermogen. Is het hoger dan dreigt later de beleggingsportefeuille ontoereikend te zijn om de welstand na zeven jaar verder te zetten.

3

Dit gedeelte moet defensief belegd worden. De beleggingen moeten een vaste vervaldag hebben in overeenstemming met de kalender. De noden voor het eerste jaar worden geparkeerd op een spaarboekje. Termijnrekeningen, kasbons en bedrijfsobligaties zijn instrumenten om de kapitalen, die in jaar twee tot vijf moeten vrijkomen te genereren. De jaren zes en zeven kunnen alweer wat dynamischer worden ingevuld. Denk aan aandelenfondsen-met-kapitaalbescher-ming (en met de gepaste looptijd). In vergelijking met een klassieke obligatie wordt een zekere, maar lage coupon ingeruild voor een onzekere, maar allicht hogere meerwaarde. Telkens is het bedoeling dat de ontvangen rente de koopkrachterose door de inflatie compenseert. In ieder geval is het inflatierisico over een horizon van zeven jaar nog beheersbaar. Het renterisico werd uitgesloten. De beleggingsportefeuille (ongeveer 70% van het financieel vermogen) moet onze welstand garanderen na jaar 7. Het nagestreefde rendement moet de inflatie overstijgen en wel in voldoende mate dat minstens een deel van de opgesoupeerde kapitalen wordt terugverdiend. Rendement is dus cruciaal. De portefeuille mag dynamisch worden beheerd. Als we starten met een beleggingsportefeuille, die 70% van ons initieel financieel vermogen groot is, moet het rendement jaarlijks ongeveer 5,25% boven de inflatie zijn, willen we na zeven jaar (de koopkracht van) ons initieel vermogen hersteld zien. In jaar 8 kunnen we de financiële planning dan herhalen. Dat is een hele uitdaging. Hoe defensiever gestructureerd, hoe meer bodembewaking, hoe moeilijker die doelstelling te realiseren.

7 als scharnier De Egyptenaren wisten het al. Na zeven magere jaren, komen zeven vette. Door de beleggingsportefeuille over een volledige economische, rente- en beleggingscyclus heen te tillen laten we goede en slechte beleggingsjaren elkaar uitvlakken. Belangrijker is dat de kasstromen in elke zeven jaarsperiode niet door het beleggingsklimaat worden geaffecteerd. Een hele geruststelling voor elke defensieve belegger. Luk Van Heden Strategist KBC Asset Management

4

Wij hebben het voor u 25 jaar Sociaal Fonds Dit jaar bestaat het Sociaal Fonds KBC 25 jaar en dat gaan we vieren met een groot jubileumfeest waarvoor we jou en je partner graag uitnodigen. We verwachten jullie op donderdag 25 september 2014 in Hall 8 van Flanders Expo te Gent voor een namiddagvullend programma. De deuren gaan open vanaf 13.30 uur en het einde van het feest is voorzien rond 18 uur. De bekende stemmenimitator Dirk Denoyelle zal het geheel op ludieke wijze aan elkaar praten en we krijgen een toespraak van Jacques Haegemans, voorzitter van het Sociaal Fonds KBC en van de voorzitter van KBC, Johan Thys. Günther Neefs en zijn orkest zorgen nadien voor een muzikaal intermezzo. Jullie worden de ganse namiddag vergast op koffie en frisdranken en het geheel wordt afgerond met een royaal dessertbord. Vanaf dat ogenblik zijn ook andere dranken gratis verkrijgbaar aan de bar. Enkele dagen geleden hebben jullie reeds een uitnodigingsbrief op jullie huisadres ontvangen, waarin jullie gevraagd werd om tijdig in te schrijven. Dit kan door rechtstreeks 10 euro (per persoon) te storten op rekening van het Sociaal Fonds (BE92 7360 0388 5623) indien je op eigen houtje naar Gent komt, of door je in te schrijven bij je kring van gepensioneerden indien je gebruik wenst te maken van hun vervoerfaciliteiten en waarvoor je van je kring onlangs een brief ontvangen hebt. Dit feest biedt je de unieke gelegenheid om nog eens een heleboel collega’s die je misschien reeds lang uit het oog verloren had te ontmoeten en nog even bij te praten. Mis deze kans dus niet en zorg dat je erbij bent op 25 september in Gent!

Onze website is weer actief Het heeft lang geduurd, te lang zelfs voor sommigen, maar nu is het er eindelijk toch van gekomen. Na het nemen van vele hindernissen, onderhandelingen over veiligheidsvoorschriften, wegwerken van technische beslommeringen, hebben we onze website weer op het net gekregen. Met enige trots nodigen we je dus uit eens een kijkje te nemen op www.actiefoprust.be Er zijn nog wel enkele pagina’s waaraan nog wat moet gesleuteld worden maar daar wordt in de loop van de komende weken werk van gemaakt.

5

Het waarom van de lokale KBC-community’s In het werkgebied van een KBC-kantoor werken gemiddeld 9 KBC‘ers én wonen gemiddeld 10 gepensioneerde KBC’ers en 15 KBC’ers van hoofdkantoor of een ander kantoor. Dat zijn gemiddeld 34 collega’s die KBC enthousiast zouden kunnen aanbevelen aan anderen in hun leefomgeving om zo de lokale verbondenheid van KBC te verstevigen. Maar doen ze dat ook allemaal? Dat was de vraag waarop men in KBC een antwoord op wilde. Daarom werd recent een korte bevraging gedaan via e-mail bij alle KBC-ers, zowel actieven als gepensioneerden. Bij de gepensioneerden kon die bevraging enkel gedaan worden bij diegenen waarover het Sociaal Fonds over een privé-e-mail adres beschikt. De resultaten bij de gepensioneerden zijn bemoedigend: 38% van de bevraagden beveelt KBC effectief aan omdat zij tevreden zijn over de dienstverlening en de vriendelijkheid van het lokale kantoor. Dat zijn de ‘ambassadeurs’ waar ze in KBC heel blij mee zijn. 16% van de bevraagden zegt KBC zeker niet aan te bevelen om allerlei meestal privéredenen waar men bij KBC begrip voor heeft. 46% van de ondervraagden blijkt ‘passief tevreden’ te zijn en daar wil men iets aan doen. Het is de ambitie om de groep ‘ambassadeurs’ nog meer in de watten te leggen en om de groep ‘passief tevreden collega’s’ over de drempel te halen om ook ambassadeur te worden. Daarvoor is men bezig met het oprichten van lokale KBC-community’s waarbij je uitgenodigd wordt door je lokaal kantoor en verzekeringsagent om op een leuke manier elkaar (beter) te leren kennen. Misschien werd je al uitgenodigd, misschien nog niet. De reden is een gefaseerde uitrol, maar in principe komt iedereen aan bod. KBC hoopt alvast dat je ingaat op deze uitnodiging en massaal komt opdagen om een speciale band met je lokale actieve KBC’ers te smeden en KBC lokaal sterker te maken. Dat is namelijk het uiteindelijke doel van deze community. Zoals in ‘de tijd van toen’, toen we nog een ‘familie’ waren en voor mekaar opkwamen in goede en in slechte dagen. Hartverwarmend was dat. Hopelijk kan dat nu terug. Op een eigentijdse manier, dankzij jouw enthousiaste medewerking, je jarenlange ervaring en inzet. Met een warm hart voor KBC. Want zeker in deze tijden hebben wij daar allemaal nood aan.

6

Omdat ‘genoeg’ voor iedereen verschillend is Sinds 17 juni heeft KBC een volledig nieuw aanbod rekeningen en kredietkaarten. We zetten alles op een rijtje. Heb je genoeg aan een eenvoudig, gratis betaalpakket? Maak dan kennis met de nieuwe KBC-Basisrekening. Standaard zit in dat pakket een rekening, een KBCBankkaart, toegang tot KBC-Online/Mobile en gebruik van alle KBC- en CBCautomaten. Verkies je een pakket met ruimere mogelijkheden, dan is de KBC-Plusrekening vast iets voor jou. Je krijgt dan bovenop de rekening twee bankkaarten die je ieder jaar opnieuw mag personaliseren met een foto, toegang tot KBC-Online/Mobile, gebruik van alle automaten, geldopnames aan het loket, papieren rekeninguittreksels, enz. Bovendien kan je de KBC-Plusrekening uitbreiden met één of meerdere kredietkaarten. En ook deze zitten in een nieuw kleedje! De KBC-Kredietkaart Silver (Flex) is een handige kredietkaart die je toelaat comfortabel te betalen op restaurant, op vakantie of via internet. Belangrijkste troeven blijven de aankoopbescherming van 90 dagen en de verlengde garantie op elektrotoestellen (wit- en bruingoed) die je aankoopt met je KBC-Kredietkaart Silver(flex). Pik je af en toe al eens een reisje mee? Neem dan de nieuwe KBC-Kredietkaart Gold (Flex) zeker in overweging. Naast de voordelen van de KBC-Kredietkaart Silver (flex) is aan deze kredietkaart ook een reisannuleringsverzekering gekoppeld. Bovendien ben je met de KBC-Kredietkaart Gold (flex) ook verzekerd als er iets fout loopt bij aankopen die je doet op het internet. Met de KBC-Kredietkaart Platinum (Flex) wordt een heuse lifestylekaart op de markt gebracht met een ruim aanbod van verzekeringen. Naast de verzekeringen die je al terugvindt bij de KBC-Kredietkaart Silver (Flex) en Gold (Flex), ben je met de KBC-Kredietkaart Platinum Flex ook verzekerd bij een vertraagde vlucht en vertraagde bagage én is er geen franchise bij een schadegeval met een huurwagen. De verlengde garantie op wit- en bruingoed wordt hier uitgebreid met een garantie voor aankopen van pc, laptop, tablet, monitor en toetsenbord. En uniek op de markt: heb je tickets voor een sport- of cultuurevenement, en kan je niet gaan, dan ben je ook hiervoor verzekerd. Je bestaande KBC-Compact- of Comfortrekening wordt op het einde van het jaar automatisch omgezet naar de KBC-Plusrekening, omdat deze het best aansluit bij de behoeften die je huidige rekening dekt.

7

Heb je nu al een kredietkaart en komt deze op vervaldag, dan wordt je kredietkaart vervangen door de nieuwe kredietkaarten: HUIDIG

NIEUW

KBC-Visa Vision KBC-Visa Classic KBC-Mastercard Globe KBC-Gold Mastercard KBC-Pinto Visa

KBC-Kredietkaart Silver Flex KBC-Kredietkaart Silver KBC-Kredietkaart Gold Flex KBC-Kredietkaart Gold KBC-Pinto Visa

Voor verdere uitleg over deze nieuwe rekeningen en betaal- en kredietkaarten (en wat ze jou kosten) verwijzen we je naar je KBC-bankkantoor.

Je bank- en verzekeringsadministratie overzichtelijk houden met Doccle! Geen zin meer in eindeloze administratie? Je kent het vast wel: al die vervaldagberichten, fiscale attesten en andere paperassen die je eindeloos moet bewaren. Want je weet maar nooit of je ze ooit nog nodig hebt. Om die administratieve rompslomp te vereenvoudigen is KBC in zee gegaan met Doccle. En ook jij kan daar gratis en vrijblijvend gebruik van maken. Wat is Doccle? Doccle is tegelijk een online brievenbus, archiefkast en administratieve hulp waarin je veilig jouw persoonlijke documenten van verschillende leveranciers kunt bewaren. Alles netjes geordend op één centraal punt. KBC is (samen met CBC) de eerste financiële instelling die gebruik maakt van Doccle. Onder de andere bedrijven die al aangesloten zijn, behoren CM, Acerta, Telenet en binnenkort ook ACV, De Watergroep en water-link. Daarnaast zijn er nog heel wat gesprekken lopende met andere bedrijven. Sinds de lancering van Doccle in januari zijn er al meer dan 300 000 Belgen die kozen voor Doccle om documenten veilig digitaal bij te houden en af te handelen. Per dag registreren op piekdagen meer dan 16 000 gebruikers zich op het gratis online platform en worden meer dan 400 000 documenten verzonden. Wat zijn de voordelen van Doccle? De mogelijkheid om meerdere bedrijven -en ook gezinsleden- te koppelen aan eenzelfde Doccle account, het feit dat je via een e-mailtje verwittigd wordt van nieuwe documenten en de beschikbaarheid van een betaalknop om in Doccle betalingen uit te voeren. Bovendien lanceert Doccle nog heel wat vernieuwingen in de komende maanden waaronder mobiele apps op iOS en Android tablets, nieuwe functionaliteiten zoals het opladen van eigen documenten en enkele innovaties in de mobiele sfeer.

8

Welke KBC bank- en verzekeringsdocumenten vind je nu en binnenkort in Doccle? Open je een Doccle-account en verbind je die met KBC, dan vind je daar o.a. kredietdocumenten terug, de uitgavenstaten van je kredietkaart (VISA/MC Classic) en jouw fiscale attesten. Binnenkort zal je ook de domiciliërings- en vervaldagberichten van je verzekeringen in je Doccle-kast kunnen ontvangen. Toegang tot Doccle? Heel eenvoudig. Ga naar www.doccle.be en maak een account aan. Zodra je account is aangemaakt, kan je aanloggen met je gekozen gebruikersnaam en wachtwoord. Om KBC op Doccle te verbinden, klik je onder het KBC logo op Verbinden en vul je je cliëntnummer en 2 tokens in. De tokens heb je eerder dit jaar gekregen via KBConline of per post. Vind je ze niet meer? Dan kan je terecht bij het KBC-Telecenter (telefoon 078 152 153) om ze op te vragen. Interesse? Meer informatie vind je op www.doccle.be.

Een weekendje Gelderland “De Hoofdige Boer”

Het landhotel “De Hoofdige Boer” ligt aan de rand van het natuurgebied “het Elger”, in de nabijheid van Lochem en Zutphen: ideaal voor fietstochten en prachtige wandelingen. Omnia Travel biedt je een schitterend 3-daags arrangement aan tegen slechts 89 euro per persoon. Hiervoor krijg je 2 overnachtingen, ontbijtbuffet, een tweegangendiner en zelf samen te stellen lunchpakket.

9

Voor meer info en reserveringen kan je (uitsluitend) terecht op: [email protected] of telefonisch op 016 24 38 11.

Sprokkels Het comfort van een keuzebeding voor gehuwden met kinderen Successieplanning is meer dan ooit een ‘hot item’. Voor elke gehuwde is het huwelijkscontract een bepalende factor bij de successieplanning. Voor gehuwden met kinderen kan een belangrijke troef in het huwelijkscontract worden toegevoegd: een keuzebeding. Zo’n beding geeft na een overlijden een brede zeggenschap over het vermogen aan de langstlevende echtgenoot. Door zo’n keuzebeding heeft de langstlevende echtgenoot de mogelijkheid om na een overlijden nog te bepalen wat hij/zij behoudt voor zichzelf en wat er eventueel gedeeld wordt met de kinderen. Een erg comfortabele positie voor de huwelijkspartner.

WAAROM een keuzebeding nemen? Stel: je bent gehuwd, je hebt gemeenschappelijke kinderen en je partner overlijdt. Zonder eigen regeling wordt de erfenis van je partner dan verdeeld volgens de regels van de wet. De wet bepaalt dat de blote eigendom van de erfenis van je partner aan je kinderen toekomt. De langstlevende echtgenoot erft enkel het vruchtgebruik, d.i. het gebruiksrecht en de opbrengsten. In een klassiek gezin betekent dat dat de langstlevende echtgenoot enkel het vruchtgebruik heeft op de helft van alle onroerende goederen (gezinswoning, tweede verblijf, gronden, …) en op de helft van alle roerende goederen (beleggingen en gelden). Bij jonge ouders houdt dit in dat de kinderen plots eigenaar worden van de helft van het vermogen. Bij ouders op leeftijd kan de zorg ontstaan of het resterende vermogen van de langstlevende wel zal volstaan om rond te komen. Er kunnen nog veel andere redenen zijn om je vermogen anders te verdelen na een overlijden: de wens om de gezinswoning te behouden, extra bescherming voor de langstlevende echtgenoot voorzien, familiale en/of fiscale motieven, … Voor veel gehuwden is de automatische wettelijke verdeling dus niet gewenst. Een keuzebeding komt tegemoet aan al deze zorgen en wensen.

10

WAT is een keuzebeding? Een keuzebeding is een bepaling in een huwelijkscontract tussen de echtgenoten. De langstlevende echtgenoot krijgt daardoor de keuzevrijheid om na overlijden van de partner het vermogen (zowel roerend als onroerend) te verdelen naar eigen wens. Hij/zij duidt aan welke goederen aan wie toekomen (aan zichzelf of aan de kinderen, in volle eigendom, naakte eigendom of vruchtgebruik). Een groot comfort. Een jonge weduwe of weduwnaar die het gemeenschappelijk vermogen volledig wilt behouden in volle eigendom, kan dit via het keuzebeding. Het erfrecht van de kinderen wordt dan uitgesteld tot bij het overlijden van de langstlevende. Een weduwe of weduwnaar op leeftijd die graag eigenaar blijft van de gezinswoning, maar de beleggingsportefeuille wel wilt delen met de kinderen, kan zijn keuze in die zin vastleggen. De keuze van verdeling moet pas gemaakt worden binnen de 4 maanden na het overlijden van de partner. Net daar zit het grote voordeel van het keuzebeding: je kan afwijken van de wettelijke verdeling als dat je beter uitkomt op dat moment. Tijdens de 4 maanden na het overlijden heb je voldoende tijd om je te laten adviseren over de beste verdeling op dat ogenblik. De leeftijd en de toekomstplannen van de langstlevende, de omvang van het vermogen, de familiale en fiscale situatie spelen hierbij zeker een rol.

HOE een keuzebeding voorzien? Een keuzebeding moet worden opgemaakt door een notaris, op een ogenblik dat beide gehuwden in leven zijn en gezond van geest. De procedure is eenvoudig: je maakt beiden een afspraak met een notaris naar keuze, de notaris maakt een huwelijkscontract op met een keuzebeding en je ondertekent dit beiden. De notaris registreert het huwelijkscontract nadien in het Centraal Register voor Huwelijkscontracten (CRH). De notaris zal: - als je al een huwelijkscontact hebt, je huwelijkscontract nakijken (en eventueel een aantal artikels schrappen) - als je een testament hebt, dit nakijken (en eventueel aanpassen) - met jou bespreken welke verdeling er moet gebeuren als je géén keuze zou maken binnen de periode van 4 maanden na een overlijden. Dit wordt immers mee bepaald in je keuzebeding. Vaak wordt dan de gewone wettelijke verdeling gevolgd (naakte eigendom voor de kinderen, vruchtgebruik voor de langstlevende) - bekijken of er nog andere wijzigingen nuttig of aangewezen zijn in jouw situatie. Soms wordt in dezelfde notariële akte een eigen goed (bijvoorbeeld een onroerend goed uit erfenis of schenking) gemeenschappelijk gemaakt (‘inbreng’).

VOOR WELK HUWELIJKSSTELSEL is een keuzebeding nuttig? Welk huwelijksstelsel je ook hebt, als je gehuwd bent en gemeenschappelijke kinderen hebt is een keuzebeding een aanrader. Ook bij stelsels van scheiding van goederen kan een keuzebeding worden ingebouwd (“contractuele erfstelling” of “gift tussen echtgenoten” met keuzemogelijkheden genaamd).

OOK VOOR NIEUW SAMENGESTELDE GEZINNEN? Ook in nieuw samengestelde gezinnen is een keuzebeding mogelijk. Het gebruik ervan is wel beperkt door de wet, als bescherming van het erfdeel van de eigen kinderen van de overleden echtgenoot. Bespreek dit zeker met je notaris.

11

CONCLUSIE Wens je dat jijzelf of je huwelijkspartner beslist over de verdeling van het vermogen na een overlijden, dan is een keuzebeding een aanrader. Een keuzebeding moet door beide echtgenoten worden toegevoegd in een huwelijkscontract, via een notaris. Het keuzebeding zal gebruikt worden door de langstlevende echtgenoot. Die zal binnen de 4 maanden na het overlijden van de huwelijkspartner zijn keuze moeten vastleggen, afhankelijk van zijn/haar wensen op dat ogenblik.

Omgangsrecht is recht Grootouders hebben het recht om hun kleinkinderen te zien. Dat recht kunnen ze desnoods afdwingen via de rechtbank. De meeste grootouders zien hun kleinkinderen regelmatig. Familieruzies of een echtscheiding kunnen dat contact verstoren. In het slechtste geval krijgen grootouders hun kleinkinderen dan zelfs helemaal niet meer te zien. Daar hoeven ze zich niet zomaar bij neer te leggen. Volgens de wet hebben grootouders recht op persoonlijk contact met hun minder-jarige kleinkinderen, zelfs als de ouders van die kleinkinderen geschei-den zijn. Het enig criterium is dat de familieband juridisch is vastgesteld. Op die regel bestaat er echter een uitzondering: het omgangsrecht kan de grootouders ontzegd worden als het zou ingaan tegen het belang van het kleinkind. Dat kan gebeuren als hun kind het kleinkind niet meer mag zien en de vrees bestaat dat de grootouders misbruik maken van hun recht om hun kind opnieuw in contact te brengen met het kleinkind.

12

Naar de rechtbank Raken de grootouders het niet eens met hun kinderen over de frequentie van het contact met hun kleinkinderen, dan kunnen ze het omgangsrecht afdwingen bij de jeugdrechtbank. Vanaf september 2014 wordt de familierechtbank daarvoor bevoegd. Zo’n procedure is helaas niet goedkoop. De grootouders nemen daarvoor het best een advocaat in de arm. Het is verstandig vooraf af te spreken welke honoraria de advocaat aanrekent; vaak werkt hij met een uurtarief. Daarbovenop betalen de grootouders de dagvaardingskosten of het rolrecht van het verzoekschrift. Winnen ze de procedure, dan moet de andere partij aan de grootouders de gerechtskosten terugbetalen en een vergoeding betalen als compensatie voor de kosten van hun advocaat. Verliezen ze de zaak, dan moeten zij de gerechtskosten en eventueel een rechtsplegingsvergoeding betalen. Zo’n rechtsplegingsvergoeding bedraagt doorgaans 1 320 euro per aanleg. Is het kleinkind twaalf jaar of ouder, dan wordt het door de rechter gehoord. Het kan dan zijn eigen standpunt geven over het gevraagde omgangsrecht. Een procedure voor de rechtbank neemt gemiddeld een zestal maanden in beslag. In dringende gevallen kunnen grootouders een kortgedingprocedure opstarten. Het duurt dan slechts enkele weken voordat er een uitspraak is. Frequentie van het contact Het omgangsrecht van grootouders is beperkter dan dat van een gescheiden vader of moeder. Vaak wordt aan een grootouder een omgang van één dag per maand toegestaan (of twee halve dagen) en eventueel wat langer in de schoolvakanties. Hoe hechter de band met hun kleinkind is, hoe meer kans ze maken dat ze een uitgebreider omgangsrecht krijgen.

13

Alleen geregistreerde homeopaten toegelaten Vanaf 22 mei 2014 moeten homeopaten zich bij de Minister van Volksgezondheid laten registreren om de titel van homeopaat te mogen dragen. Deze registratie regelt de toegang tot de titel van homeopaat en patiënten krijgen een garantie van een kwaliteitsvolle dienstverlening.

Wie mag homeopathie beoefenen? 

De uitoefening van de homeopathie wordt enkel aan artsen, tandartsen en vroedvrouwen voorbehouden. De homeopaat kan de homeopathie enkel als aanvulling op zijn gezondheidszorgberoep en binnen de perken van zijn bevoegdheid uitoefenen.  De homeopaat moet beschikken over een diploma homeopathie van universitair of hoger onderwijs:  voor een arts gaat het om 400 uren theoretische vorming en 200 uren stage bij een geregistreerde arts-homeopaat  voor een tandarts gaat het om 150 uren theoretische vorming en 50 uren stage bij een geregistreerde tandarts-homeopaat  voor een voedvrouw gaat het om 50 uren theoretische vorming en 50 uren stage bij een geregistreerde vroedvrouw-homeopaat. Het probleem is wel dat die opleidingen momenteel nog niet bestaan aan de universiteiten en hogescholen. Er zijn ook overgangsmaatregelen voor de erkende gezondheidsbeoefenaars die niet aan de voorwaarden voldoen. Zij moeten een minimumopleiding van bachelor (voor een gezondheidszorgberoep) hebben en een opleiding homeopathie volgen of gevolgd hebben die erkend is door de Kamer Homeopathie. Velen van degenen die vandaag homeopathie beoefenen, vallen daar niet onder en moeten dus stoppen. Bij de registratieaanvraag moeten ze het bewijs leveren dat ze minimaal 150 lesuren over niet-homeopathische farmacologie en klinisch onderzoek van de patiënt gevolgd hebben. Enkel de beoefenaars die hun aanvraag hebben ingediend voor 12 november 2014 mogen tijdens de behandeling van hun aanvraag verder werken. Ons land telt momenteel 340 homeopaten die bij een beroepsvereniging aangesloten zijn. Daarvan heeft meer dan 20 procent geen enkele medische of paramedische opleiding genoten. De cijfers over hoeveel Belgen een beroep doen op een homeopaat lopen uiteen. Een studie van het Kenniscentrum voor de Gezondheidszorg uit 2009 had het over 4 procent van de bevolking dat het voorbije jaar een homeopaat had bezocht, terwijl het opiniepeilingsinstituut IPSOS in mei 2011 schatte dat 40 procent van de gezinnen er een beroep op deed.

14

Let op voor een tekenbeet Het tekenseizoen is weer van start gegaan. Steeds meer mensen worden gebeten door een teek. En ook al lijkt de beet van zo’n klein beestje op het eerste gezicht onschuldig, toch is het verstandig om voorzichtig te zijn , want één op de vijf teken draagt de Borrelia-bacterie die de ziekte van Lyme kan veroorzaken. Wat is een tekenbeet? Een teek is een klein (een tot drie millimeter groot), bruin-zwart spinachtig insect. Teken kruipen. Ze kunnen niet springen of vliegen. Teken leven vooral in struiken en hoog gras, in bossen, heide, duinen, parken en tuinen. Ze houden van een vochtige omgeving en zijn vooral actief van maart tot oktober. Teken kruipen of klimmen op passerende mensen en dieren en bijten zich vast in de huid. Door het opzuigen van bloed zwelt de teek langzaam op tot een bruin-zwart of grijzig bolletje van ongeveer een centimeter groot. Na enkele dagen laat de teek vanzelf los. Een tekenbeet kan overal op het lichaam voorkomen, vooral op warme vochtige plekken zoals de oksels, de liezen, de knieholtes en de bilspleet; bij kinderen vaak ook op het hoofd, achter de haargrens en achter de oren. Sommige teken zijn besmet met bacteriën. Ze kunnen dan ziekten overdragen, zoals de ziekte van Lyme. Als je de teek direct verwijdert, is de kans op besmetting klein. Wat zijn de verschijnselen van een tekenbeet? Tekenbeten zijn vaak pijnloos, waardoor je ze niet opmerkt. Op de plaats van de beet ontstaat vaak snel een rood vlekje, zoals bij de meeste insectenbeten. Het vlekje wordt meestal niet groter dan één of twee centimeter en verdwijnt binnen twee weken. Controleren en verwijderen Controleer je huid zorgvuldig als je in de natuur bent geweest (in bos, park, hei, duinen of tuin, in hoog gras en tussen struiken en oude bladeren). Verwijder eventuele teken direct. Controleer je hele lichaam, vooral op warme vochtige plekken zoals de oksels, de liezen, de knieholtes en vooral bij kinderen ook op het hoofd, achter de haargrens en achter de oren. Teken zijn heel klein, controleer dus met goed licht. Beschermen en voorkomen Je kan de kans op tekenbeten verkleinen door hoog gras en struiken te vermijden en in de natuur op wandelpaden te blijven. Goed sluitende kleding (met lange mouwen en broekspijpen in de sokken) geeft ook enige bescherming. Kleine kinderen kunnen een pet dragen om het hoofd tegen teken te beschermen. Hoe verwijder je een teek? Je kan het best met een puntig pincet (of een tekentangetje) de teek zo dicht mogelijk op je huid vastpakken. Trek de teek voorzichtig uit de huid. Als het snuitje van de teek hierbij afbreekt en in de huid achterblijft is dat niet erg. Het resterende stukje komt er vanzelf weer uit. Je mag de teek niet met alcohol, olie, nagellak, zeep of 15

andere middelen bewerken of verdoven. Als het je niet lukt de teek te verwijderen, ga dan dezelfde dag nog naar je huisarts. Wanneer moet je contact opnemen met je huisarts na een tekenbeet? Neem contact op met je huisarts:  als het je niet lukt om een teek te verwijderen  als je een teek hebt verwijderd die waarschijnlijk al 24 uur op de huid vast heeft gezeten;  als in de buurt van een tekenbeet binnen enkele dagen tot drie maanden een rode of blauwrode vlek of ring ontstaat die binnen enkele dagen groter wordt;  als je je binnen drie maanden na een tekenbeet grieperig gaat voelen met koorts, hoofdpijn, spierpijn en vermoeidheid;  als je lang na een tekenbeet dubbel gaat zien of een scheef gezicht krijgt;  als je lang na een tekenbeet pijn, tintelingen of minder kracht in je arm of been hebt;  als je lang na een tekenbeet één of meer dikke en pijnlijke gewrichten krijgt, meestal aan je armen of benen.

Trefpunt sprak met Dat er onder de KBC-gepensioneerden heel wat taaie rakkers rondlopen is al lang geweten. Maar sommigen zijn toch wel uit heel speciaal hout gesneden. Frans Vansintjan (°1948) uit Halle is er zo één. Als verwoede wandelaar had hij al heel wat tochten in binnen- en buitenland gemaakt toen hij besloot om samen met zijn vrienden van de KBC-Mont Blanc klimmers, het Himalaya gebergte te gaan opzoeken. We trokken naar Halle op interview en kwamen terug met een fantastisch verhaal. Frans, hoe heeft de wandelmicrobe jou te pakken gekregen? De natuur heeft mij altijd aangetrokken, van kindsbeen af. Ik ben opgegroeid in een omgeving van bossen, heiden en vijvers. 's Morgens vroeg de natuur intrekken om deze te zien ontwaken en genieten van de rust en de stilte aan de oevers van de vijvers van Zevenbronnen, in het Hallerbos of op de heide daar kon ik toen al van genieten. Hoe kwam je erbij de stap te zetten naar buitenlandse trektochten? Enerzijds, door mijn legerdienst. Ik heb namelijk gediend bij het 3 de regiment paracommando. Tijdens deze legerdienst hebben we onder meer rondgetrokken op Texel, in Schotland en Corsica. Toen al had ik besloten om, na mijn legerdienst, zeker naar Schotland en Corsica terug te keren. Ook heb ik er altijd van gedroomd om een trektocht naar de hoogste berg ter wereld, de Mount Everest, te maken. Maar de grote doorbraak voor buitenlandse trektochten is er gekomen na de oprichting van de KB, nu KBC, Mont Blanc klimmers, in 1991. Collega Marc Engelbeen van zetel Brugge deed indertijd via het KB Bulletin een oproep om kandidaten te vinden om samen de Mont Blanc te beklimmen. De deelnemers aan deze beklimming hebben toen besloten dat dit geen éénmalig evenement mocht blijven en hebben de KB Mont Blanc klimmers opgericht met als

16

doel jaarlijks één of meerdere trektochten te organiseren, en zo zijn we dan ook uiteindelijk, 9 jaar later, in Nepal beland. Nepal Ik heb met de KBC Mont Blanc klimmers 2 tochten gemaakt in de Himalaya in Nepal. Een eerste maal in 2000 de Everest trekking met als hoogtepunt de beklimming van de Kala Patar (5.680m) en dan een tweede keer in 2008 de Annapurna trekking, waarbij de tocht over de Thorung La pas (5.416m) de zwaarste klus was. Voor mij persoonlijk was de Everest trekking de mooiste die we ooit gemaakt hebben. De vlucht van Katmandu naar de landingspiste van Lukla was al een belevenis op zich, landen op zo'n grindpiste tegen een steile bergflank, waarbij de piloot bij de landing zelfs gas moest bijgeven om op het einde van de landingsbaan op het plateautje te geraken waar het vliegtuigje kon stoppen. En dan de trekking zelf, al wandelend, klimmend en dalend ging het van Lukla (2.806m) naar Lobuche (4.930m). Over tientallen, soms gammele, hangbruggen, waarvan sommige nog door Sir Edmund Hilary gebouwd waren. Door diepe kloven, doorheen rododendron wouden, langs het beroemde klooster van Tengboche en dit van Pangboche waar de wereldberoemde Yeti scalp bewaard wordt. Het panorama werd met de dag, en soms met het uur, indrukwekkender en de zonsopgangen en ondergangen met de dag mooier, vooral deze op de heilige berg Ama Dablang (6.858m) waren spectaculair. Via de brede Khola vallei en de uitlopers van de Khumbu gletsjer kwamen we na 7dagen in Lobuche (4.950m) onze hoogste overnachtingsplaats. Slapen was haast onmogelijk door de ijle lucht en om 4 uur in de ochtend vertrokken we, in volledige duisternis, om via Gorak Shep (5.200m) door te klimmen naar de top van de Kala Patar (5.680m). Deze klim stelt geen enkel technisch probleem, enkel de ijle lucht maakt deze beklimming zwaar. Stap voor stap, naar adem happend, zijn de meesten van onze groep tussen 8 en 10 uur in de ochtend boven geraakt. Het panorama was geweldig. Nauwelijks enkele honderden meters verder ligt de hoogste berg: de Mount Everest (8.848m). Andere bergreuzen zoals de Lhotse (8.501m), Nuptse (7.879m) en de Pumori (7.145m) lagen zo voor het grijpen. Onder ons bijna uitsluitend gletsjers, met op de Khumbu gletsjer het basiskamp van de Everest expedities. Vlak voor ons, de beroemde ijsval, waar een paar weken geleden nog een aantal sherpas om het leven kwamen.

17

Hoe bereid je je daar fysisch maar ook mentaal op voor ? De meeste trektochten die wij doen zijn meestal tochten in het hooggebergte, dus is er wel een goede fysieke conditie vereist. Ik heb vroeger altijd gevoetbald en dus ook hard en veel getraind, toen was de fysiek geen probleem. Na mijn actieve voetbalcarrière moest ik wel iets anders vinden om de conditie op peil te houden. Van dan af ga ik iedere zondagvoormiddag, meestal samen met een paar vrienden, wandelen. Mentaal heb ik nooit problemen gehad, je moet voor je aan een trektocht begint zeker zijn van jezelf. Je moet zeker zijn van “ik kan dit aan”. Dus je vooraf goed informeren over de streek waarin je rondtrekt en over de accommodaties waar je kan overnachten, zodat je voor geen verrassingen komt te staan tijdens de tocht. Ben je op trektochten nooit bang geweest ? Ik ben maar éénmaal echt bang geweest. Toen we in 2000 na de trektocht naar de Kala Patar terug in Lukla toekwamen is daar plots mist opgekomen, waardoor de vluchten naar Katmandoe afgelast werden. Wij moesten 3 dagen later onze vlucht naar Brussel hebben. De 2de dag heeft de reisorganisatie dan beslist om ons daar te ontzetten. Rond 11 uur in de voormiddag kwam er uit de mist opeens zo'n grote Russische Sykorsky transporthelikopter tevoorschijn. Vaten brandstof werden uitgeladen en met een handpomp werden de benzinetanks terug gevuld. Een boordtechnicus kroop op de heli en begon, met een schroevendraaier, hier en daar wat vijzen aan te spannen. Onze rugzakken werden in het midden van de laadruimte gestapeld en iedereen kon gewoon op de vloer plaatsnemen. Ik had echter gemerkt dat er tegen de cockpit, naast de ingangsdeur, een klapstoeltje was en had mij daarop neergezet. Toen de helikopter goed en wel de lucht in was en een bocht maakte schoof plots die deur open! Ik zat daar naast een gapende leegte, klampte me vast aan het stoeltje en durfde, verstijfd van schrik, niet meer verroeren. Mark Engelbeen die als eerste aan de kant van de deurzijde zat heeft toen, met zijn voet, die deur gedeeltelijk terug dicht geduwd en geblokkeerd. Heb je je nooit afgevraagd: “mens, waarom loop ik hier nu af te zien, waarom doe ik dit toch?” Toen ik in 2005, samen met collega's Theo Boelaert en Francis Mommaert de ”via de la plata” van Sevilla naar Santiago, zo'n 1.100 km gewandeld heb, heb ik na 4 dagen, mijn rechtervoet in de prak gelopen. Eerst een klein blaartje, dan een grote blaar en twee dagen later een ontstoken voetzool. Ik heb toen 23 dagen werkelijk op mijn tanden moeten bijten om te blijven volhouden. Toen heb ik meermaals deze vraag gesteld. Maar, ik wou gewoon niet opgeven, dat woord staat trouwens niet in mijn woordenboek. Ik wou deze bedevaart vooral uitwandelen voor mijn moeder die toen al maanden zwaar ziek was. De laatste week was de blaar genezen en kon ik pijnloos verder, en geloof het of niet, na mijn terugkeer is mijn moeder weer snel beter geworden.

18

Is zo'n trektocht weggelegd voor iedereen of moet je uit speciaal hout gesneden zijn ? Voor trektochten in het hooggebergte of trektochten langer dan een week moet je eerst en vooral een goede fysieke conditie hebben. Moet je kunnen afstand doen van alle luxe die wij in het dagelijks leven gewoon zijn. Berghutten, lodges en refuges zijn geen viersterrenhotels! Moet je kunnen samenleven met onbekende mensen op een kleine ruimte. Moet je eten, soms gerantsoeneerd, en drinken wat de pot schaft. Ook de sanitaire instellingen zijn niet altijd wat wij gewoon zijn, soms een put in de grond met een zeil rond of een wankele houten constructie boven een afgrond. Wil je je wassen, dan moet je soms eerst het ijs op de waterton stuk slaan en douches zijn vaak waterslangen die ergens boven de hut in een riviertje liggen en zo de douche van water voorzien. Welk land heb je nog nooit bewandeld en zou je toch nog graag eens willen aanpakken ? Er blijven er nog heel wat over en de keuze om voor één bepaald land of trektocht te kiezen is niet makkelijk! India en het koninkrijk Bhutan spreken mij wel aan maar als ik dan toch eentje moet voorop stellen, dan de Inca Trail in Peru.

Onze eeuwelinge, Madeleine Vandendriessche, overleden Twee jaar geleden mochten Jacques Haegemans (voorzitter Sociaal Fonds) en Daniel Verbeke (voorzitter kring Gent) het glas heffen ten huize van Madeleine Vandendriessche, op dat ogenblik de oudste KBC-gepensioneerde. Madelon, zoals zij door haar familie en kennissen genoemd werd, had toen net de kaap van de 100 jaar genomen en verkeerde ondanks haar hoge leeftijd nog in vrij goede gezondheid. Helaas werd zij korte tijd nadien ziek en overleed zij op 10 april 2014. Onze oprechte deelneming aan de familie en vrienden van Madelon.

19

Cultiveer je cultuur Het lijkt wel of de organisatoren van kunstmanifestaties en – tentoonstellingen dit jaar een sabatjaartje nemen want er valt maar heel weinig nieuws te melden vanuit die hoek. Misschien zitten de vele activiteiten die georganiseerd worden rond de herdenking van de Eerste Wereldoorlog daar wel voor iets tussen. Toch hebben we twee interessante ideetjes gevonden voor een museumbezoekje, mocht het weer het een beetje tegen zitten deze zomer. Ravage: Kunst & Cultuur in tijden van conflict In het kader van de herdenking van de eerste wereldoorlog memoreert deze tentoonstelling de enorme ravage die de Duitse troepen aangericht hebben bij hun intocht in Leuven in 1914. De stad werd grotendeels vernield en de bibliotheek ging volledig in de vlammen op. Deze expo biedt een unieke kijk op de impact van oorlog en conflict op kunst en kunstenaars. Praktisch: Museum M, Vanderkelenstraat 28, Leuven tot 1 september. Open: elke dag (uitgezonderd woensdag) van 11 tot 18 uur. Meer info: www.ravage1914.be en www.mleuven.be.

Mauritshuis Den Haag Na een verbouwing van twee jaar opent het Mauritshuis opnieuw zijn deuren op 27 juni. Het Museum huisvest het Koninklijk Kabinet van schilderijen. Dit inmiddels geprivatiseerde en relatief kleine museum heeft een wereldberoemde verzameling van 800 schilderijen die in het bijzonder fraaie interieur zeer goed tot hun recht komen. Het toont het beste van de schilderkunst in de Nederlanden tijdens de Gouden Eeuw doch er hangen ook enkele topwerken uit de 18 e eeuw. Dit stadspaleis is tussen 1633 en 1644 gebouwd door Jacob van Campen en Pieter Post in Hollands-Classicistische bouwstijl. De opdrachtgever was Graaf Johan Maurits van Nassau-Siegen, voorheen gouverneur-generaal van Nederlands-Brazilie. Het gebouw aan de Hofvijver is eigendom van de Staat en behoort tot de Top 100 der Nederlandse Unesco-gebouwen. Het vernieuwde Mauritshuis verdubbelt in oppervlakte door een ondergrondse uitbreiding naar een gebouw aan de overkant van de straat. Beslist een aanrader voor diegenen die het Mauritshuis nog niet kennen. Praktisch: Mauritshuis, Korte Vijverberg, 8 Den Haag. Meer info: www.mauritshuis.nl

20

Gingen van ons heen In ons vorige Trefpunt werd in de lijst van de overleden gepensioneerden ook Marcel Deville vermeld. Dit berustte echter op een spijtige vergissing daar het niet Marcel was die overleden was doch diens echtgenote, Paula Noynaert (overleden op 08/12/2013). Onze oprechte excuses hiervoor.

Overleden gepensioneerden Walter Tettelin Marcel Lagae Constant Van Goethem Gabriella Hofmans Felix Melis Norbert Boone Frans Janssens Frans Louw Madeleine Vandendriessche Joanna Verschooren Jacques Degrendel Frans De Coninck Roger Michels Paul Boyen Raoul Deplancke Henny Huyssoon Roger Hoedemaekers Wilfried Hoens

Overleden in actieve dienst Christoph Maes Annelies Van Audenaerde Gerda Van Dam

Werkcentrum Brussel Kortrijk Hoofdkantoor Hoofdkantoor Hoofdkantoor Oost-Vlaanderen Antwerpen Brussel-Brabant Oost-Vlaanderen Hoofdkantoor Hoofdkantoor Hoofdkantoor Gent Hoofdkantoor Hoofdkantoor Antwerpen Hoofdkantoor Vlaanderen

Werkcentrum KBC Verz. Vl. KBC Blankenberge KBC Zoersel St. Ant.

Geboortedatum

Datum overlijden

14/07/1941 27/02/1927 30/07/1943 13/01/1936 27/09/1931 30/09/1940 20/07/1921 12/05/1917 12/11/1912 29/07/1921 15/05/1947 29/09/1932 6/02/1944 19/03/1937 03/08/1923 11/02/1924 07/06/1919 31/07/1945

11/01/2014 2/03/2014 5/03/2014 7/03/2014 17/03/2014 19/03/2014 28/03/2014 31/03/2014 10/04/2014 18/04/2014 24/04/2014 1/05/2014 7/05/2014 15/05/2014 17/05/2014 29/05/2014 9/06/2014 12/06/2014

Geboortedatum

Datum overlijden

9/08/1969 1902/1978 8/12/1954

20/03/2014 22/03/2014 10/04/2014

Woonplaats Meise Kortrijk Leuven Dilbeek Antwerpen Meulebeke Schoten Koekelaere Ronse Antwerpen Brugge Opwijk Kruishoutem Ninove Zottegem Deurne Beersel Blankenberge

Woonplaats Torhout Brugge Beerse

21

Uitsmijter Opa Er was eens een grootvader op een portret Die vroeger veel bloempjes had buitengezet Hij hing aan de schouw en soms dacht hij met spijt Nog even terug aan die heerlijke tijd. Die heerlijke tijd van de sjarleston Die niemand kon dansen gelijk hij dat kon. Soms welde er dan fluks een traan naar zijn oog Maar hij kon niet huilen: portretten staan droog. Soms kijkt men naar hem en murmelt heel zoet: “Ach, ach, wat was opa toch braaf en goed.” Dan heeft hij veel last om zijn lach in te houden, Want ze hebben hem nooit gekend voor hij trouwde. (Louis Verbeeck)

22