Gipsverbanden
! !
U heeft op de Gipskamer of op de afdeling Spoed Eisende Hulp ( SEH) een gips gekregen. Deze informatie is voor u samengesteld om u in te lichten hoe hier mee om te gaan. Ook staat er in wat u moet doen bij klachten, waar u terecht kunt met uw vragen en waar u rekening mee moet houden als het gips er af mag. Realiseert u wel dat voor u persoonlijk de gegeven informatie of omstandigheid anders kan zijn. Alle Röntgenfoto’s worden door een team van specialisten iedere dag beoordeeld en zal de behandeling die u zal krijgen worden besproken en vastgesteld. Op de eerst volgende werkdag wordt u door de secretaresse van de Gipskamer gebeld voor een vervolgafspraak. Wilt u a.u.b. niet zelf bellen? Op deze vervolgafspraak zal de behandeling worden verteld en uitgelegd. Dit gebeurt over het algemeen door de gipsverbandmeester.
! Het gipsverband !
Uw voorziening kan gemaakt zijn van kunststof of gips en zorgt voor rust van het aangedane deel. Bij een botbreuk zorgt deze voorziening ervoor dat de botten in een goede positie staan en kunnen vastgroeien. Maar pees- en spierletsel, wonden en pijn kunnen redenen zijn om u een gips te geven.
! Stevigheid !
Het gips is na 48 uur uitgehard, het kunststof na 30 minuten. In deze periode is het van belang dat het gips ingedeukt kan worden door bijvoorbeeld een harde rand.
!
!
! ! ! http://www.gipsverbandmeesters.com | Copyright 2014 - Jan Cees Reijnders
!1 van 6 !
Gips en water
!
Gips mag niet nat worden, ondanks het feit dat kunststof wel tegen vocht is bestand. Wordt het gips wel nat zuigen de onderlagen van kous en watten het water op en zorgen voor verweking en stukgaan van de huid. Voor het douchen zijn bij de Gipskamer en bij de SEH douchezakken te koop via een éénmalige bankmachtiging. Let er op dat u eerst een pantykous over het gips heen trekt vóór u de douchehoes aantrekt.
!
!
! Zwelling !
Vooral de eerste dagen tot week heeft u last van zwellingen en bloeduitstortingen. Om problemen zo klein mogelijk te houden is het zaak om in geval van arm letsel uw mitella of sling te dragen, zodat de arm boven de hartstreek uitsteekt. Maar meer van belang is om goed te oefenen met de vingers. Hiervoor kunt u gebruik maken van een stressballetje, droge spons, opgerolde sok en dergelijke. U knijpt tot de knokkels wit zien. Vervolgens strekt u de vingers volledig. Dit herhaalt u continu en voorkomt dat u in de cirkel komt van niet kunnen oefenen door pijn, veroorzaakt door zwelling.
!
!
!
’s Nachts haalt u de arm uit de mitella/sling en kunt u hem op een kussen leggen.
! ! ! ! ! !
http://www.gipsverbandmeesters.com | Copyright 2014 - Jan Cees Reijnders
!2 van 6 !
In geval u letsel aan het been heeft, is het in deze periode belangrijk om de enkel bóven de hartstreek te leggen. Het handigste is om een doos,kist of krat op de bank/bed te leggen, daarbovenop een kussen, waar dan het been op kan rusten. ’s Nachts legt u een kussen of aktekoffertje ónder het matras.
!
!
!
Als u met krukken mag lopen, moet u evenwicht zoeken tussen hoog houden en kruklopen. In verband met de zwelling mag u geen ringen dragen.
!
!
! ! Pijn !
Letsels gaan vaak gepaard met pijn. Tenzij er medische bezwaren zijn, kunt u gerust een pijnstiller als Paracetamol gebruiken. Oefeningen
!
Het is belangrijk dat u oefeningen doet om de bloedsomloop te stimuleren, niet ingegipste gewrichten soepel te houden en de spierkracht zo veel mogelijk te behouden. Probeer de volgende oefeningen enkele malen per dag te doen en minimaal vijf keer achter elkaar.
! ! ! ! !
http://www.gipsverbandmeesters.com | Copyright 2014 - Jan Cees Reijnders
!3 van 6 !
!
➢ Armoefeningen: maak 3 tellen een stevige vuist, strek de vingers vervolgens drie tellen. Sta voorover gebogen, steun met de andere arm op een tafel of aanrecht en draai rondjes met de bovenarm alsof u koffie maalt of in een pan roert. Als de elleboog vrij is, strek en buig de elleboog.
!
!
!
➢ Beenoefeningen: trek de tenen naar u toe ( naar de neus) gedurende drie tellen; druk ze daarna drie tellen juist van u af. Til zittend het gestrekte been tien centimeter hoog gedurende tien tellen. Rust hierna tien tellen en herhaal de oefening. Indien de knie niet is ingegipst, buig en strek de knie.
!
! ! Elleboogkrukken !
Belasten of juist niet belasten; hierover krijgt u instructies van de gipsverbandmeester, de dokter of SEH verpleegkundige. Elleboogkrukken kunt u verkrijgen via de SEH, die deze uitgeeft namens de Thuiszorgwinkel / Vegro. Ook bij de Thuiszorgwinkels zelf kunt u deze verkrijgen. U dient de krukken wel zelf bij de Thuiszorgwinkels terug te brengen en niet bij de SEH of Gipskamer.
! Loopgips !
Als u loopgips heeft en u mag volledig belasten,moet u zich realiseren, dat normaal lopen niet altijd mogelijk is. Binnenshuis kunt u zich redelijk
http://www.gipsverbandmeesters.com | Copyright 2014 - Jan Cees Reijnders
!4 van 6 !
voortbewegen eventueel met 1 kruk. Buitenshuis echter is het vaak handig om hierbij 1 of 2 krukken te gebruiken. Door het lopen kan er weer enige onrust in het been ontstaan en zwelling tot gevolg hebben. Zoekt evenwicht tussen lopen en hooghouden.
! Jeuk en huid !
Jeuk wordt vooral veroorzaakt door vocht tussen de huid en de kous van het gips. Dit kunt u bestrijden door te föhnen met koude lucht. Ook zijn er bij de apotheek en drogist spuitbussen te koop ( Comfort-Aid, Cast Blast, Cool Talc) die u gedoseerd in het gips kunt spuiten. Gebruik in geen geval breinaalden of andere voorwerpen! Deze veroorzaken verwondingen aan de huid.
!
!
! ! Trombose !
Als tegelijkertijd knie en enkel in het gips zitten zal de dokter of gipsverbandmeester u Fraxiparine spuitjes (bloedverdunners) voorschrijven. Bij alle overige beenvoorzieningen zal het geven van Fraxiparine afhangen van uw verhouding lengte en gewicht (BMI). Deze spuitjes worden door uzelf in de huid gegeven, eventueel zal de wijkverpleging u hierbij behulpzaam zijn.
! Contact !
Neem telefonisch contact op, wanneer, ondanks de aanwijzingen in deze folder:
!
➢ Uw vingers of tenen tintelen, gevoelloos, dik worden of zeer donker verkleuren, ➢ U de vingers of tenen niet of nauwelijks meer kunt bewegen, ➢ Het gips pijn veroorzaakt of knelt, ➢ Het gips gebroken is. Als u loopgips heeft, belast uw been dan niet meer. ➢ Het gips nat en niet meer werkzaam is, ➢ U onduidelijkheden heeft over uw behandeling of voorziening.
http://www.gipsverbandmeesters.com | Copyright 2014 - Jan Cees Reijnders
!5 van 6 !
!
!
! ! ! Einde van de behandeling !
Als het gips van uw arm of been af mag blijven, moet u wel rekening houden met een arm of been die nog niet zo functioneert als voor het letsel. U bent beperkt. Ook is het normaal dat uw arm of been iets zwelt. Meestal krijgt u voor de beginperiode een elastische kous voor overdag. ’s Nachts doet u deze kous af. Hoe lang u deze draagt is per individu verschillend. Vergeet niet uw schoenen mee te nemen bij beenletsels.
! Telefoonnummers !
Op werkdagen is de Gipskamer bereikbaar van 09.00 – 12.00 en van 13.30 – 15.30 uur. Buiten deze tijden is de SEH voor spoed gevallen bereikbaar.
! ☎ ! ☎ !
Gipskamer Spoed Eisende Hulp
✉
[email protected]
Copyright. No part of this publication may be reproduced, stored in a retrieval system, or transmitted in any form or by means ,electronic, mechanical, photocopying, recording or otherwise, without the prior permission of the author.
http://www.gipsverbandmeesters.com | Copyright 2014 - Jan Cees Reijnders
!6 van 6 !