GGzE
www.ggze.nl
jaargang 5 • nummer 4 • 2010
Elisa Carter maakt overstap naar EMC
Iedereen welkom bij Binnen
10 jaar Clinical Casemanagement
Elisa Carter na zes jaar weg bij GGzE
Colofon
Dit magazine over concern GGzE verschijnt vier keer per jaar.
'Niet dromen maar doen'
Vijfde jaargang nr. 4 – 2010. Oplage: 2500 exemplaren.
Het volgende nummer verschijnt in december 2010.
3
Vormgeving/dtp
Roland Heeren, huisdrukkerij GGzE Drukwerk
Zes jaar drukte Elisa Carter een stempel
op diverse ontwikkelingen binnen GGzE. Op háár manier: direct, daadkrachtig en resultaatgericht.
GrafiPrint BV
Iedereen is welkom bij Binnen
Beeldmateriaal Karin Quint
Dender Communicatie
Afdeling Communicatie GGzE
10 - 12
Tekst
Karin Quint, José van der Waerden, Afdeling Communicatie GGzE, De Combinatie
Onorthodox omgaan met ‘moeilijke mensen’
GGzE, afdeling Communicatie
Postbus 909, 5600 AX Eindhoven tel. (040) 297 05 06
Foto voorpagina: Somatische zorg
Zo wil het nieuwe GGzE-merk ‘Binnen’ zich profileren. Hierin zijn activiteiten
van GGzE op het gebied van preventie en diversiteit ondergebracht.
de laatste werkdag van
20 - 21
Tien jaar geleden ontwikkelde GGzE
van Bestuur van GGzE. Ze is
module. Doel: een constructieve
overgestapt naar de Raad
en hulpverlener.
van Bestuur van het
voor onbehandelbaren de CCM-
werkrelatie opbouwen tussen cliënt
Erasmus MC in Rotterdam. Zes jaar drukte Elisa Carter Verder in dit nummer
een stempel op diverse
Symposium ‘Long-Care: the missing link!’............................................................ 6
ontwikkelingen binnen
Aandacht voor stress, overspannenheid en burn-out......................................7
GGzE. Op háár manier:
Act-team Vroegpsychose krijgt keurmerk CCAF.................................................7
direct, daadkrachtig en
Seks is meer: verhalen vertellen............................................................................... 8
resultaatgericht. “Ik houd
Het magazine wordt met zorg samen-
Planetree-concept wordt ingevoerd....................................................................... 9
niet van slap gedoe.”
onjuistheden in staan. Aan de inhoud
Iedere melding is goed................................................................................................14
Veel belangstelling voor open dag.......................................................................... 6
Omwonenden Huize Ignatius op de koffie.......................................................... 6
GGzE is een HKZ-gecertificeerde organisatie.
gesteld. Toch kan het voorkomen dat er van dit magazine kunnen geen rechten
Scouting op Landgoed De Grote Beek.....................................................................7 De Grijze Generaal zoekt gastheren en -vrouwen............................................ 8
Doe mij maar details..................................................................................................... 8
Cliëntenraden zorgen voor ‘win-win’..................................................................... 13 Meer aandacht voor somatische zorg binnen GGzE.......................................16
worden ontleend.
Dankzij ROM een behandeling op tijd bijsturen..............................................18
Niets uit deze uitgave mag worden
Samen ISD-hobbels te lijf.......................................................................................... 22
verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt
worden zonder schriftelijke toestemming van afdeling Communicatie van GGzE.
2
14 september was officieel Elisa Carter, lid van de Raad
Redactiesecretariaat
e-mail:
[email protected]
Fris, modern, toegankelijk en zinderend.
“Niet dromen maar dóen”
GGzE Magazine
Inge Bongers, hoogleraar Evidence Based Management.............................19
Werknemer bij GGzE en (pleeg)moeder............................................................. 24
Column: Raad van Bestuur........................................................................................26
Open voor publiek: ’t Groen...................................................................................... 27
>>
GGzE Magazine
3
In januari stak ze het in een interview met
Wij keken enorm op tegen dat grote
hoogleraren aan, breidde de academische
Veranderingen
meer is dan eten, drinken en pillen krijgen.
“Dat iedereen op de centen moet letten.
banken: als ze nog eens een stap kon maken,
werken.” Eén keer mocht ze ‘proeven’, tijdens
kundestudenten binnen.
een aantal punten veranderd, heeft Carter
bescherming tegen ongewenste invloe-
hemel en daarvan moet elke medewerker
een zorgvakblad niet onder stoelen of
dan wilde ze heel graag naar een universitair ziekenhuis. In juni kreeg ze een telefoontje van een recruitbureau: het Erasmus MC
een stage voor de anesthesieopleiding.
“Want daar was het Van Dam te klein voor.”
wilde met haar praten. Ze is er nog
Energie
onverwacht. Ik ben 55 jaar en heb in de zorg
van 2.000 naar circa 14.000 medewerkers.
steeds wat verbaasd over. “Het was zo heel veel meegemaakt: ziekenhuizen,
extramuraal, GGD, GGZ, het hele palet.
Vanwege mijn leeftijd dacht ik: wat wil ik
nog? Mijn hele familie woont in Suriname en mijn dochter in de VS. Nu was het
moment om een keuze te maken: óf de supertop óf een leven buiten Nederland.
En dan komt het Erasmus MC op je pad.
Van GGzE naar het Erasmus MC betekent Binnen de vierkoppige Raad van Bestuur in Rotterdam krijgt Carter als hoofdtaak
financiën, met een jaarbudget van 1,1 miljard euro. In haar portefeuille zitten verder onder andere het oncologisch centrum Daniel
den Hoed en de sector Spoed en Intensief (spoedeisende hulp, intensive care).
Een droom die uitkomt.”
Mijn ding
Het Erasmus is voor Elisa Carter geen
van de Raad van Bestuur van GGzE maakte
onbekende. Als jonge verpleegkundige
uit Suriname had ze haar eerste baan bij
het toenmalige Van Dam ziekenhuis, ook in Rotterdam. “Het Erasmus, dat toen
nog Dijkzigt heette, lag als het ware in de
achtertuin van het veel kleinere Van Dam.
4
ziekenhuis. Als je dáár toch eens kon
GGzE Magazine
In de zes jaar dat Elisa Carter deel uitmaakte ze zich voor een aantal zaken extra sterk.
Onder meer voor onderwijs en onderzoek.
“Dat is echt mijn ding. De interne praktijkopleiding moest excellent worden en
onderzoek, liefst toegepast, vind ik essen-
tieel voor evidence based werken.” Ze stelde
werkplaatsen uit en haalde weer geneesOok aandacht voor het verschil tussen
en belang van vrouwelijke en mannelijke
eigenschappen binnen een organisatie zette ze op de kaart. “Dat heeft wel voor spin-off gezorgd, zeker op managementniveau.”
Heel belangrijk vond ze de menselijk zorg voor cliënten. Daarom stimuleerde ze
onder meer de renovaties van gebouw W
en Woonondersteuning. “Met een winter-
tuin, snoezelruimte, fijne ambiance, rust en
minder prikkels konden we het voor cliënten aangenamer maken.”
Op Landgoed De Grote Beek maakte ze vaak een praatje met langdurig zieke cliënten. “Je
komt ze op het terrein tegen. Ik ben bevriend met ze geraakt. In Rotterdam zal dat anders
zijn. Het contact met de mensen voor wie je het doet, zal ik wel missen. Maar het mooie van de zorg is dat je altijd wel, direct of
indirect, ziet of voelt dat mensen tevreden zijn over wat jij doet.”
De GGZ-sector is in haar GGzE-jaren op
ervaren. “Ik ben erg blij dat we cliënten op
een andere manier zijn gaan bejegenen wat betreft separeren. Niet meer mensen
strippen en naakt in een separeerruimte zetten. Het landelijke project Dwang en
Drang speelt daar een belangrijke rol bij.” Ook de groeiende aandacht voor zelf-
Het gaat ook om meer herstelzorg en om
den van buitenaf. En om begeleiding naar
bijvoorbeeld de stad, vanuit het oogpunt van vermaatschappelijking. Dat is steeds beter
georganiseerd, onder andere door de verdere ontwikkeling van het Cliëntenbelangenbureau; een groot winstpunt.”
redzaamheid van cliënten en ervarings-
Onorthodox
verheugd is ze over de impact van de nieuwe
vindt Carter, maar ze ziet het tempo graag
deskundigheid stemt haar positief. Minder financieringssystematiek op langdurig
zieken. “Het is zo ondoorzichtig dat ze het
niet meer begrijpen. Ook de rol van het CIZ
snappen mensen niet. Dat CIZ moet gewoon weg. Het is een overbodige constructie
geworden. Het is hoog tijd dat professionals terugkeren in de driverseat als het gaat over diagnose stellen en behandelen.”
Een positieve verandering bij GGzE is volgens Elisa Carter de huisvesting van langdurig zieke cliënten. “Men ziet steeds meer in
dat op Landgoed De Grote Beek verblijven
Veranderingsbereidheid is er zeker bij GGzE, een stuk omhoog gaan. “Het is soms te
bedachtzaam, te weinig ondernemingsgezind. Niet dromen maar dóen. Ik houd niet
van slap gedoe. Durf risico’s te lopen. Fouten maken is niet erg. Die herstel je en daar leer je van. De bedrijfsvoering en checks and
balances in orde hebben, gaat mij goed af.
Dat geldt ook voor reorganiseren zonder een
De bomen groeien niet meer tot aan de tot in z’n nieren doordrongen zijn en
tegelijkertijd ook de beste zorg leveren. Verder hoop ik dat alle systemen snel volledig gedigitaliseerd worden.”
Terugkijkend op zes jaar GGzE komen
bijzondere momenten naar boven. Het feest van het 90-jarig bestaan, filmopnamen met mensen van het Cliëntenbelangenbureau, cliënt Gijs die altijd kwam groeten, de leermomenten en gezelligheid met
collega-bestuurder Joep Verbugt en het
managementteam. Maar als eerste denkt Elisa Carter aan die ochtend in de regen, toen ze met oud-bestuursvoorzitter
Piet Verbraak moest joggen voor een
promotiefilmpje. “We waren nat en uitgeput, maar wat hébben we gelachen.”
externe procesbegeleider. Gewoon samen
Elisa Carter wil tot slot nog het volgende
Centraal Management Team een reorganisa-
afgelopen jaren mijn carrière hebben
met mijn collega Joep Verbugt en het
tie volbrengen. Dat geeft mij energie.”
Wat ze GGzE nog meer wil meegeven?
kwijt: “Ik dank alles en iedereen die de verrijkt!”
GGzE Magazine
5
Veel belangstelling voor open dag Zo’n duizend belangstellenden bezochten op zaterdag 17 juli de open dag van De Woen-
Symposium ‘Long-Care: the missing link!’
selse Poort. Deze dag was één van de weinige kansen voor buitenstaanders om een kijkje
Op een artistieke en inspirerende locatie in
eerder die week officieel is geopend.
op 14 december, ter gelegenheid van het feit
te nemen in het Forensisch Psychiatrisch Centrum, onderdeel van De Woenselse Poort, dat
Eindhoven organiseert De Woenselse Poort dat Theo Van Luyten zijn functie als direc-
teur van De Woenselse Poort neerlegt, het symposium ‘Long-Care: the missing link!’. De Long-Care is begin 2009 gestart als
nieuwe klinische behandelvorm voor chronisch psychiatrische cliënten met een jus-
Aandacht voor stress, overspannenheid en burn-out De Landelijke Dag Psychische Gezondheid, die wereldwijd op 10 oktober wordt gehouden, staat dit jaar in het teken van stress, overspannenheid en burn-out. Binnen biedt in de week van 11 tot en met 15 oktober een goed gevuld programma met activiteiten rondom dit thema.
Stress, overspannenheid en burn-out zijn veelvoorkomende klachten. Reden voor Binnen om hier langer dan één dag aandacht aan te besteden. Doel van de week is de kennis en het begrip rondom het onderwerp te vergroten.
Voor verschillende doelgroepen zijn verschillende activiteiten. Medewerkers van zelfhulpgroepen krijgen een ‘lesje stress’, er wordt met gemeenteambtenaren van gedachten gewisseld over collectieve preventie en aanstaande ouders kunnen meedoen met een activiteit van Baby Extra.
In sociaal cultureel centrum de Muzenval in Eersel staat een lunchbijeenkomst gepland voor maatschappelijk werkers. Ook is er een symposium rond Mindfulness, ter gelegenheid van het 25-jarig jubileum van Binnen-preventiemedewerkster Katrien Lucassen. Binnen grijpt deze week ook
aan om ‘open huis’ te houden voor belangstellenden. Verder worden alle buren van Binnen aan de Dommelstraat uitgenodigd voor een kop koffie.
titiële titel of ernstig ontwrichtend gedrag.
Tijdens het symposium komen verschillende vragen rond de Long-Care aan bod. Zoals:
kun je mensen met psychiatrische problematiek wel rechtstreeks vanuit een forensische
Scouting op Landgoed De Grote Beek
de reguliere GGZ? Is dit geen aanleiding tot
De Eindhovense scoutingclub Johannes Vianney heeft een nieuw
ke druk in reactie daarop de uitzichtloze weg
maakt de scouting op vrijdagavond en zaterdag gebruik van het
of penitentiaire instelling in laten stromen in recidiveren? Wordt door de maatschappelij-
De Woenselse Poort beleefde een aantal drukke dagen. Op woensdag 15 juli opende
mevrouw Ten Hoorn Boer, directeur-generaal van de sectie preventie, jeugd en sancties van het Ministerie van Justitie, het Forensisch Psychiatrisch Centrum. Zij plaatste een plataan –
het kenmerk van Planetree. Haar woorden waren lovend: “U scoort hoog”, was haar oordeel over De Woenselse Poort.
Een dag later konden collega’s van andere instellingen, studenten en werkzoekenden een
kijkje nemen. Voor De Woenselse Poort leverde dit een aantal serieuze sollicitaties op. Betsy Strijbos, communicatieadviseur van GGzE. “Sommigen waren zo enthousiast dat ze direct vroegen: waar kan ik solliciteren?”
Bij de open dag voor omwonenden en overige geïnteresseerden waren de reacties
eveneens positief. Betsy Strijbos. “De dag is prima verlopen. Mensen hebben een veel beter beeld gekregen van wat er in het centrum gebeurt, welke behandelingen worden gegeven en hoe veiligheid en beveiliging is vormgegeven. Het is goed dat we de deuren hebben
van een Long-Stay niet te makkelijk gekozen? Moet er niet een derdelijns GGZ-voorziening
Scouting Johannes Vianney bestaat voornamelijk uit bewoners van
Biedt een GGZ-Long-Care-afdeling daarop
onderkomen op de locatie Pastoor van Arskerk werd de scouting
ging vormt naar de reguliere psychiatrie? het passende antwoord?
Gerenommeerde sprekers zoals prof. dr. Raes, prof. dr. Van Nieuwenhuizen en
mr. drs. ing Klaasen zullen hierover tijdens het symposium spreken. Dagvoorzitter is mr. J.W.P. Verheugt.
Het symposium is alleen toegankelijk voor
genodigden. Aansluitend vindt een receptie plaats ter ere van Theo Van Luyten.
de wijk Woensel en bestaat ruim 80 jaar. Door de verkoop van hun gedwongen een nieuw onderkomen te zoeken. Scouting JV on-
derzocht met diverse partijen vele mogelijkheden, waaronder met GGzE. Omdat GGzE op actieve wijze contacten met maatschappe-
lijke instellingen wil aangaan, is de samenwerking met de scouting ontstaan.
De scoutingclub was bekend met GGzE omdat zij al jaren scou-
tingactiviteiten ontplooit op het landgoed en GGzE-evenementen logistiek ondersteunt. De komende tijd gaan de scouting en
De Boei ook gezamenlijke projecten ontwikkelen die ten goede komen aan cliënten.
Omwonenden Huize Ignatius op de koffie
Act-team Vroegpsychose krijgt keurmerk CCAF
Omwonenden van Huize Ignatius in Eindhoven hebben op zaterdagmiddag 25 septem-
Stichting Centrum Certificering ACT en FACT (CCAF) heeft aan Act team Vroegpsychose het keurmerk ACT met het predikaat ‘optimale
Huize Ignatius is een nieuwe locatie van GGzE centrum woonbegeleiding. Cliënten met
Het team is zo door de auditoren van
Volgens de auditoren kenmerkt het Act
dagstructuur, sociale vaardigheden en zelfverzorging. Voor zo’n veertig cliënten is Huize
ingedeeld en krijgt voor het onder-
sfeer. Daarnaast geeft het team een open
ber een kijkje kunnen nemen in het voormalige zusterklooster aan de Tongelresestraat.
psychiatrische beperkingen kunnen hier rustig wonen en wanneer nodig hulp krijgen bij Ignatius inmiddels thuis geworden.
Omwonenden kregen op informele wijze, onder het genot van een hapje en drankje,
uitleg over de werkwijze van GGzE in Huize Ignatius. Ook konden ze kennismaken met een aantal medewerkers.
GGzE Magazine
Activiteitencentrum van De Boei.
zijn die cliënten begeleidt en een overbrug-
opengezet.”
6
onderkomen gevonden op Landgoed De Grote Beek. Voortaan
implementatie’ toegekend.
CCAF bij de beste van Nederland
zoek een DACTS score van 4,3 en een
DACTS+addendum+ GOI score van 4,1 op een schaal van 1-5.
te zijn. Het team heeft een mooie balans
team Vroegpsychose zich door een goede
(gevonden) van een nuchtere houding
indruk en is er ruimte voor discussie. “Elk
wel en wee van hun cliënten.” Het keurmerk
teamlid heeft zijn eigen inbreng en er lijkt een goede en makkelijke samenwerking
gecombineerd met betrokkenheid bij het is drie jaar geldig, tot 2 juni 2013.
GGzE Magazine
7
De Grijze Generaal zoekt gastheren en -vrouwen GGzE is voor de locatie Grijze Generaal aan de Onze Lieve Vrouwestraat in Eindhoven (tegenover Winkelcentrum Woensel) op zoek naar vrijwilligers die gastheer of gastvrouw willen zijn. Het gaat om een nieuwe functie die nu begint met een proefperiode.
Wie de Grijze Generaal binnenstapt, komt in het ruime atrium terecht. Voor nieuwe bezoekers kan het lastig zijn om de weg te vinden naar de juiste wachtruimte. Het is de taak van de gastheer of gastvrouw om bezoekers hierbij te helpen. Ieder dagdeel zullen er twee gastheren of -vrouwen
Planetree-concept wordt ingevoerd
Ook de kleine dingen tellen mee
aanwezig zijn. Mensen die voor deze vrijwilligersfunctie in aanmerking komen, zijn representatief, hebben goede sociale vaardigheden, zijn gastgericht en kunnen zelfstandig werken.
Heeft u interesse in deze functie? Neem dan contact op met Marie-Anne Hendrikx, vrijwilligerscoördinator, tel 06-54917299 of e-mail
[email protected].
bij het creëren van een goed klimaat voor cliënt en medewerker.” Dat ‘alles’ kan iets groots, maar ook iets kleins zijn. Een goed gesprek met een
cliënt, een bloemetje op de afdeling, de handen uit de mouwen steken als dat nodig is. Met het Planetree-concept als leidraad wil GGzE naar een betere organisatie met betere zorg.
‘Seks is Meer’:
Doe mij maar details
Geen blauwdruk
verhalen vertellen
‘Doe mij maar details’ is een boek dat op initiatief van GGzE centrum autisme volwassenen
maken met Planetree, zijn er speciale
Op 7, 8 en 9 oktober wordt het derde
hoe mooi de ‘kleine’ dingen kunnen zijn.
themaweekend gehouden van het project
tot stand is gekomen. Het toont acht kunstenaars die ieder op hun eigen wijze laten zien
‘Seks is Meer’, een samenwerking tussen
Hoe je je kunt verwonderen over dingen die anderen over het hoofd zien. Dat je dingen op
weekend draait het om het vertellen van
beperking is immers niet altijd alleen maar een beperking. Het moet gezien worden als een
GGzE en het Van Abbemuseum. Tijdens dit verhalen rond en over seks.
Wat is seks, wat betekent het voor mij, jou en ons, hoe beleven we het?
meerdere manieren kunt bekijken en dat niet iedereen dezelfde interpretatie heeft. Een
eigenschap waar je veel uit kunt halen. Dit boek geeft een uniek en bijzonder inzicht in de
wijze waarop de mensen met wie wij werken kijken. Het getuigt van het talent om anders te zien en anders te denken dan de meeste mensen.
moeten binnen de teams en afdelingen de discussies op gang komen. Wat kan iedere afdeling zélf doen om meer mensgerichte zorg te leveren? Hoe kan een afdeling een prettigere werkplek worden?
Dat hangt helemaal van de afdeling zelf
lemaal onbegrijpelijk. “We kennen natuurlijk de bezuinigingen met alle perikelen van
dien. Maar dat wil niet zeggen dat je niets kunt veranderen. Er vinden veel positieve,
leuke veranderingen plaats in de organisatie
benadrukt Ad. “Je moet GGzE zien als een restaurant dat wil groeien naar één of meer sterren. Dan let je niet alleen op
het eten, maar op alles. Ook de muziek, verlichting en de servetten tellen mee.”
af, zegt Ellen Knippers. “We willen geen
blauwdruk opleggen. Afdelingen krijgen de ruimte om hierin helemaal hun eigen weg
iedereen. “Het is een visuele ideeënbus die
Jans. Ook is in de bibliotheek de ‘Seks is
regelmatig geoogst moet worden”, legt Ad
Meer-vitrine’ te zien, met collagewerk van
uit. “Het moet bijna een sport worden om
Dirk Meinzer.
een bijdrage te leveren.”
Het project ‘Seks is Meer’ ging in april
van start en is een initiatief van GGzE en
Om de uiteindelijke effecten van Planetree
seksualiteit onder de aandacht te brengen.
focusgroepen samengesteld. Deze worden
te onderzoeken zijn er meerdere
het Van Abbemuseum. Het heeft als doel
uniform samengesteld. Zo zijn er een
Door middel van verschillende thema's
cliëntengroep en een groep assistent-
met daarin presentaties, workshops,
centrummanagers. “De focusgroepen zijn
lezingen en persoonlijke verhalen worden
de thermometer van onze organisatie”,
mensen aan het denken gezet over de
zegt Ellen. Met iedere groep zijn de
relatie tussen en de vormen van cultuur en
afgelopen tijd gesprekken geweest. Over
seksualiteit in de hedendaagse samen-
een jaar of twee gebeurt dat nog een keer,
leving.
om te kijken of er verbeteringen zijn.
met een symposium. Meer informatie over
Het boek is voor 27,50 euro te koop via afdeling Communicatie. Stuur hiervoor een mail naar
van het Van Abbemuseum:
zonder extra verzendkosten toegezonden.
GGzE Magazine
“Planetree moet een mindset worden”,
gemerkt. Maar er is ook weerstand. Niet he-
in de boom gehangen en zijn zichtbaar voor
van de vertellers is GGzE-seksuoloog Bert
www.vanabbemuseum.nl.
is groot, hebben Ad en Ellen inmiddels
kennismakingsbijeenkomsten. Daarna
we iedereen ook laten zien”, zegt Ellen.
maken van een ‘wensboom’. Ideeën worden
Eindhovense bibliotheek hun verhaal. Eén
‘Seks is Meer’ is te vinden op de website
en niet alles kost (veel) geld. Dat willen
Het enthousiasme onder de medewerkers
stimuleren, kunnen de afdelingen gebruik-
met verschillende achtergronden in de
Het project wordt in december afgesloten
Mindset
Om iedereen bij concern GGzE bekend te
te vinden.” Om ze daarbij te helpen en te
Gedurende het weekend vertellen mensen
8
“Alles doet er toe”, zegt Ad van Oostrum. Hij coördineert samen met Ellen Knippers de implementatie van Planetree bij GGzE. “Alles is van belang
[email protected] met je naam en postadres. Het boek en de factuur worden je dan
Ook de medewerkers- en klanttevreden-
heidsonderzoeken die GGzE al heeft, zijn goede graadmeters.
GGzE Magazine
9
>>
Iedereen is welkom bij
Binnen
Nieuwe merknaam voor laagdrempelige activiteiten
Fris, modern, toegankelijk en zinderend. Zo wil het nieuwe GGzE-merk ‘Binnen’ zich profi-
leren. Hierin zijn activiteiten van GGzE op het gebied van preventie en diversiteit onder-
gebracht. Op 13 september zijn in het nieuwe
onderkomen de naam en het logo van Binnen onthuld. Én ging www.zorgvoorjehoofd.nl de lucht in.
Niet iedereen begrijpt meteen waar de naam
‘Binnen’ voor staat. Centrummanager Marian van Engelenburg legt het nog maar eens uit: “Allereerst willen we er onze laagdrempeligheid mee aangeven: ‘kom maar binnen,
iedereen is welkom’. Verder zegt het iets
over het proces dat zich ‘binnen’ het hoofd
afspeelt, waar mensen zelf mee aan de slag
moeten. Binnen heeft daarom als slogan ‘Zorg voor je hoofd’. Dit is ook de naam van onze website.
Binnen is de tweede nieuwe ‘merknaam’
van GGzE in het kader van het merkenbeleid. In januari 2009 werd De Woenselse Poort gelanceerd. Onder deze noemer valt alle
forensische en intensieve zorg voor volwas-
Vier groepen
Volwassenen die zelf psychische klachten
naar buiten toe - een duidelijker, scherper
“Wij zijn de enige in de regio met een
sussen en trainingen op diverse gebieden:
senen. Doel van het merkenbeleid is – vooral onderscheid maken in de vele activiteiten van GGzE.
Met Binnen krijgen preventieve, voor-
lichtende en ondersteunende cursussen en trainingen een eigen ‘smoel’. En dat is
belangrijk, vindt Marian van Engelenburg.
“GGzE richt zich op mensen met complexe
mensen met borderline, psychotische
stoornissen, dementie, autisme en psycho-
trauma”, licht Marian toe. “Hiermee steunen we bijvoorbeeld familie en vrienden en
helpen we voorkomen dat zij door over-belasting zelf psychische problemen krijgen.” Ook voor de kwetsbare groep kinderen van
van. Binnen richt zich op cursussen,
verslaving zijn bijzondere projecten opgezet,
trainingen en preventieactiviteiten die ergere problemen voorkomen. ” GGzE Magazine
gespecialiseerd aanbod voor naasten van
problematiek. Voor veel mensen die bij
Binnen aankloppen is daar nog geen sprake
10
Binnen werkt voor vier groepen (zie kader).
ouders met psychiatrische problemen of een waaronder Baby Extra.
hebben, kunnen bij Binnen terecht voor cur(werk)stress, spanning, depressie, angst en opvoeding/adoptie. Enkele cursussen zijn
speciaal bedoeld voor ouderen, migranten of allochtone jongeren. Met collectieve
preventie richt Binnen zich op alle inwoners van de regio Eindhoven. Zij worden onder meer via informatiebijeenkomsten, gast-
lessen op scholen en activiteiten zoals de Week van de Psychiatrie voorgelicht over
psychische klachten en daarmee samen-
hangende problemen. Gemeenten zijn belangrijke partners bij collectieve preventie.
GGzE Magazine
11
Op eigen kracht
“Veel mensen blijven last houden van
Over wachtlijsten gesproken: Binnen zelf
eigen kracht, regie en verantwoordelijkheid
sen en trainingen krijgen ze daar inzicht in
niets zó Planetree als Binnen, met onze
De werkwijze van Binnen gaat uit van de
van mensen. “Deelnemers moeten het zélf
doen”, benadrukt Marian. “Wij willen dat ze na afloop zeggen: ‘Ik heb bij Binnen veel
geleerd’, in plaats van: ‘Bij Binnen hebben ze
klachten en beperkingen. Via onze cursus-
en leren ze dat je ook met beperkingen een
bevredigend leven kunt hebben. Dat helpt bij het voorkomen van een terugval.”
me goed geholpen’. Onze preventiewerkers
Sterke punten
ze het beste kunnen omgaan met proble-
diverse punten: een breed én specialistisch
en trainers kauwen cursisten niet voor hoe men. Mensen moeten zelf in beweging
komen en wij reiken ze daarvoor handvatten aan.”
Een deel van de cursussen heeft tot doel problemen te voorkomen. Daarnaast
ondersteunt Binnen mensen na of tijdens
een GGZ-behandeling. “Het is een illusie om te denken dat iedereen na een behandeling honderd procent ‘gezond’ is”, zegt Marian.
heeft ze nauwelijks. “Wat dat betreft is er individuele benadering, laagdrempeligheid en transparantie.”
Invoering van ‘centrumraden’ grote verbetering
Binnen scoort volgens Marian hoog op
aanbod, de inzet van ervaringsdeskundigen, professionaliteit, de kracht van groeps-
cursussen (ervaringen delen, lotgenotencontact) en een wetenschappelijke en
innovatieve attitude. “En natuurlijk de korte lijnen met GGzE. Binnen werkt zelfstandig,
maar we maken dankbaar gebruik van hun expertise; wat overigens niet betekent dat
wij daardoor wachtlijsten bij GGzE kunnen omzeilen.”
Cliëntenraden zorgen voor ‘win-win’ Op het gebied van cliëntenparticipatie
cliëntenraden of huiskameroverleggen, maar
nieuw pand. Soms verloopt die inspraak
‘Binnen’ in het kort
Zo’n dertig jaar geleden werd in Eindhoven
Westeijn. Met twee andere onder-
Over enkele onderwerpen kunnen
Eén op de vier Nederlanders heeft in zijn leven wel eens last van psychische problemen. Door
lopende Centrale Cliëntenraad en hebben
heeft GGzE een reputatie hoog te houden.
hoge werkdruk, ingrijpende levenservaringen, intensieve zorg voor anderen of iets anders
waardoor het allemaal teveel wordt. Wie dan behoefte heeft aan een extra steuntje in de rug, kan terecht bij Binnen.
Binnen is het nieuwste ‘merk’ van het concern GGzE. De andere merknamen zijn GGzE, De Woenselse Poort en De Boei.
Met laagdrempelige cursussen, trainingen en voorlichting richt Binnen zich op vier groepen: •
naastbetrokkenen van mensen met bijzondere psychiatrische problemen;
•
jongeren en volwassenen met psychische klachten;
• •
kinderen met ouders of een broer/zus met psychiatrische problemen; de gehele samenleving, via collectieve preventie.
Deze activiteiten werden voorheen uitgevoerd door de GGzE-afdeling Preventie, die nu is opgegaan in Binnen.
De website van Binnen heet www.zorgvoorjehoofd.nl. Dit is de snelste toegangspoort naar alle informatie. Op de website kunnen bezoekers onder meer een zelftest doen en vinden ze het actuele cursusaanbod.
Binnen heeft een nieuw, eigen pand aan de Dommelstraat 6 in Eindhoven. In dit gebouw is een informatieruimte met foldermateriaal ingericht. Ook wordt hier een deel van de cursussen en trainingen gegeven. De openingstijden voor vrije inloop staan op www.zorgvoorjehoofd.nl. Binnen is centraal bereikbaar via telefoonnummer: (040) 232 46 80.
12
GGzE Magazine
één van de eerste GGZ-cliëntenraden opgericht. Inmiddels is er een goed
bijna alle GGzE-centra een eigen ‘centrumraad’. Een verbetering voor de raden én de organisatie.
Officieel heten ze ‘cliëntenraad GGzE
centrum angst- en stemmingsstoornissen’ of ‘cliëntenraad GGzE centrum intensieve behandeling’. Maar dat is zo’n mond
vol dat men ze ‘centrumraden’ is gaan
noemen. Elf centrumraden zijn er nu, met
daaronder diverse werkgroepen en locatieraden, en daarboven de Centrale
Cliëntenraad (CCR). Elk CCR-lid zit ook in
een centrumraad. “Op die manier krijgen we van onderaf te horen wat er speelt”,
vertelt Cees Gerris (CCR en centrumraad GGzE centrum autisme volwassenen).
dat was nogal een allegaartje”, aldus Leny
steuners en een ambtelijk secretaris staat zij de cliëntenraden met advies, hulp en
scholing bij. “Die uitgebreide ondersteuning is best bijzonder. Het geeft aan hoe belangrijk GGzE de cliëntenraden vindt.”
Werken met centrumraden blijkt een grote
via het wettelijk vastgelegde adviesrecht. cliëntenraden zelfs een verzwaard advies
geven. Wanneer het management dat advies niet overneemt, kan de cliëntenraad de
kwestie voor een bindend advies voorleg-
gen aan een onafhankelijke bemiddelingscommissie.
verbetering. “Vroeger hadden we als CCR de
Maar over het algemeen wordt goed naar
afdelingsniveau. Punten die voor alle cliën-
Leny. “Centrummanagers hebben ervaren
handen vol aan allerlei problemen op
ten belangrijk zijn, nemen wij mee naar de CCR”, zegt Cees. Dat werkt goed, vult Harry
van Zon (CCR en centrumraad GGzE centrum spoedeisende psychiatrie en GGzE centrum diagnostiek en advies) aan. “Hierdoor heeft de CCR meer tijd kunnen steken in
bijvoorbeeld het vrijwilligersbeleid, het
inzetten van ervaringsdeskundigen, veilig-
heid op het terrein en meer activiteiten voor alle cliënten.”
de centrumraden geluisterd, vinden Cees en dat het tijdig betrekken van de raad een winwin situatie oplevert. Door de tips van de
raad worden hun plannen beter.” Het sluit allemaal naadloos aan op de Planetreevisie die cliëntgerichtheid hoog in het
vaandel heeft. “Planetree is een enorme
steun in de rug voor ons”, vindt Harry. “Het gaat immers precies over het soort zorg waar wij ons sterk voor maken.”
Ondersteuning
Adviesrecht
gevolg van de omvorming van de GGzE-
raden al vroegtijdig betrokken bij
Meer informatie over alle cliëntenraden staat
het zorgbeleid of de inrichting van een
Nieuwe leden zijn altijd welkom!
Het invoeren van centrumraden is een
organisatiestructuur naar centra. “Vóór die tijd bestonden er op sommige plekken wel
Ondertussen wordt een aantal centruminhoudelijke zaken zoals de begroting,
op www.ggze.nl (cliënt & betrokkenen).
GGzE Magazine
13
MICC ziet aantal meldingen van incidenten toenemen
“Iedere melding is goed”
Een incident dat bij de MICC gemeld wordt,
aandacht nodig hebben. “Als er in een week
serieus door ons bekeken. In het afgelopen
uitgegleden op een natte vloer, iemand die
je je afvragen hoe dat komt”, legt Irma uit.
Het is niet aan de MICC om maatregelen
kan van alles zijn. Cliënten die zijn
een brandende sigaret in een met papier
gevulde vuilnisbak heeft gegooid, fouten die zijn gemaakt bij het toedienen van
medicijnen: alles wat de cliëntenzorg
onverwachts nadelig beïnvloedt, is een incident.
Meer meldingen
Het aantal meldingen van incidenten is de
laatste paar jaar toegenomen. Dat kun je op
verschillende manieren interpreteren. Zijn er meer incidenten óf wordt er meer melding van gemaakt? Het is lastig om daar op dit moment duidelijkheid in te krijgen,
zeggen Corina Verwer en Irma Ballering van
de MICC. Sinds de invoering van het geautoIncidenten melden is belangrijk. Het kan duidelijkheid geven over de oorzaak van het voorval en met die informatie kun je een incident in de toekomst proberen te voorkomen. Bovendien is melden een wettelijke verplichting. De Meldingscommissie Incidenten en Calamiteiten Cliëntenzorg (MICC) analyseert incidenten bij GGzE. Het digitale systeem dat twee jaar geleden in gebruik werd genomen, blijkt daarbij een goed hulpmiddel.
matiseerde meldsysteem is het in ieder
geval eenvoudiger om een melding te maken, wat een goede verklaring zou kunnen zijn. Ook blijken GGzE–medewerkers niet
bang te zijn hun eigen fouten te melden.
“Dan krijgen we een melding waarin iemand zegt: het was dom van me, maar ik heb dit
of dat fout gedaan”, vertelt Irma. Die open-
heid is zeer te prijzen. “Omdat we zo kunnen zien of er op bepaalde onderdelen meer
scholing nodig is om fouten te voorkomen”, zegt Corina. Maar pas als iedereen het systeem goed onder de knie heeft en
nauwkeurig bekeken, omdat er veel van te
leren is. Soms gaan leden van de commissie ter plekke kijken om de situatie waarin het
incident plaatsvond beter in beeld te krijgen. Omdat de commissie multidisciplinair is samengesteld, brengt ieder lid eigen
inzichten en ervaringen mee. “We merken dat er soms een soort blindheid is”, zegt Irma. “Dat bepaalde zaken als normaal
worden gezien, terwijl ze dat voor ande-
ren niet zijn.” Bijvoorbeeld als het gaat om
agressie van cliënten naar medewerkers. Iets
te nemen als ze de melding heeft bekeken
en de situatie duidelijk is. Die verantwoordelijkheid ligt bij de manager van de
betreffende afdeling of, als het om GGzE-
brede trends gaat, aan de Raad van Bestuur.
De MICC analyseert en doet aanbevelingen. “Vaak verwachten melders dat ze iets van
ons terughoren. Maar als een incident goed is afgehandeld, hoeft er verder niets mee
gedaan te worden. Als dit niet zo is, is het de verantwoordelijkheid van de manager.”
wat toegenomen lijkt in de afgelopen jaren.
Aandachtspunten
niet erg vinden, maar een ander weer wel.”
punten naar de Raad van Bestuur gegaan.
Irma: “De één zal een dagelijkse scheldpartij Momenteel loopt er een onderzoek naar
agressiemeldingen. “We willen zien of wat medewerkers op papier melden, overeen-
komt met de hoeveelheid agressie waarmee medewerkers op een afdeling te maken
hebben”, zegt Corina. “Als dat niet zo is, wat
zijn dan de barrières om een incident niet te melden? Gaat dat bijvoorbeeld om tijd, om de cultuur van een afdeling, of kennen ze
het systeem niet goed genoeg? We zien nu
een topje, maar weten nog niet hoe groot de ijsberg is.”
Ook dit jaar is er een lijst met aandachts-
De bevindingen van de MICC zijn een goed hulpmiddel om de doelstellingen van
Planetree, waaronder betere zorg in een helende omgeving, te bereiken. In de
opsomming vallen twee punten op: de eer-
der genoemde toename van agressie en het
hogere aantal suïcides in het afgelopen jaar.
Ook hiervoor heeft de MICC geen eenduidige oorzaak. Het kan bijvoorbeeld te maken
hebben met de doelgroep waar GGzE zich op richt: mensen die langdurige en complexe zorg nodig hebben.
Serieus
Tot nu toe kunnen alleen medewerkers
nu geëvalueerd.
je iets? Als een cliënt iedere dag agressief
zou de commissie graag zien dat ook
Verbeteren
Doel van de MICC is de cliëntenzorg te verbeteren. De meldingen laten zien welke punten GGzE Magazine
Maar ook losstaande incidenten worden
jaar waren dat er 1830.”
volledig gebruikt, kunnen echt trends vast-
gesteld worden. Daarom wordt het systeem
14
tien cliënten uit hun bed vallen, dan moet
De grote discussie blijft altijd: wanneer meld gedrag vertoont, moet je dat dan iedere dag melden? “Dat is helemaal aan de melder
zelf om dit te beoordelen”, zegt Irma. Corina vult aan: “Iedere melding is goed en wordt
melding doen bij de MICC. In de toekomst cliënten deze mogelijkheid krijgen.
“In het kader van Planetree zou dat heel mooi zijn.”
GGzE Magazine
15
‘We worden overstelpt met vragen’ Meer aandacht voor somatische zorg binnen GGzE
Vorig jaar startte GGzE met de uitvoering van een verbeterplan om meer aandacht te
vragen voor somatische (lichamelijke) zorg voor cliënten. Inmiddels is het belang van goede somatische zorg veel meer gaan leven bij medewerkers van GGzE. “We worden overstelpt met vragen”, zegt Marecille van Herpen, centrummanager van GGzE Medisch Centrum De Grote Beek.
Cliënten met ernstige psychiatrische proble-
relaxen, gaan we bijvoorbeeld naar de sauna.
Dat kan komen door bijvoorbeeld medicijn-
vaak niet”, legt Van Herpen uit. Tijdens een
men hebben vaak ook lichamelijke klachten.
gebruik, gebrek aan beweging of ongezonde voeding. “Somatische zorg is in de psychiatrie heel lang een ondergeschoven kindje
geweest”, zegt Van Herpen. “Wat eigenlijk heel erg raar is. Vooral als je bedenkt dat bepaalde ziektebeelden ook psychoso-
matische klachten met zich meebrengen.” Met het verbeterplan ‘Integrale Zorg 20092014’ moet daar binnen GGzE verandering in komen. Zes verschillende werkgroepen
zijn aan de slag gegaan met de aandachts-
punten uit het plan. Dat heeft al tot concrete verbeteringen geleid. De cultuurverandering die er nodig is om bij iedereen somati-
brainstormsessie in het Ketelhuis, voor
GGzE-medewerkers en externe samen-
werkingspartners, presenteerden studenten van de Fontys opleidingen Toegepaste Psychologie en Sociaal Pedagogische
Hulpverlening de resultaten van hun
onderzoeken naar het belang van wellness
voor mensen met psychiatrische problemen. Studenten Technische Bedrijfskunde van
de Universiteit van Utrecht presenteerden
Verbeterplan Integrale Zorg; wat is de stand van zaken?
wellness binnen GGzE, bijvoorbeeld in een
•
De werkgroep Leefstijl heeft een aantal pilots opgezet om de leefstijl van cliënten te verbeteren. Zo is bij casemanagement de pilot Health4U
nu nader bekeken.
In september is gestart met een pilot ‘Stoppen met roken’ bij De Woenselse Poort. Ook zijn er eigen initiatieven van cliënten op dit gebied.
vijf opties voor de praktische realisatie van heus Wellness-centrum. Die opties worden
van start gegaan. Dit is een training waarbij cliënten zich bewuster worden van de relatie tussen hun leefstijl en klachten.
Om cliënten te motiveren gezonder te eten, brengt GGzE binnenkort een receptenboek uit met gezonde, eenvoudig te maken recepten.
sche zorg op het netvlies te krijgen, begint
Week
niet alleen meer vragen over bijvoorbeeld
de aandacht te brengen, wordt van 4 tot en
•
Vanaf juni worden cliënten die anti-psychotica gebruiken gescreend op lichamelijke bijwerkingen. De screenings worden uitgevoerd door
heid’ gehouden. Gedurende deze week zijn
•
In een kliniek komt het met enige regelmaat voor dat er mensen overlijden tijdens hun verblijf binnen de instelling. Om palliatief terminale
langzaam op gang te komen. “We krijgen
verpleegtechnische handelingen, maar er
is ook meer belangstelling voor onderwijs”,
vertelt Marecille van Herpen. “Management
en medewerkers bedenken zelf wat er nodig is om bekwaam en bevoegd te zijn op het gebied van somatische zorg.” Wellness
Dat er draagvlak is voor lichamelijke zorg
voor cliënten blijkt ook uit het enthousiasme waarmee is meegedacht over ‘wellness’
mogelijkheden, die de kwaliteit van leven zouden kunnen vergroten. “Als wij willen
16
Een cliënt heeft dit soort mogelijkheden
GGzE Magazine
Om somatische zorg nog eens extra onder met 11 november de ‘Week van de gezonder op verschillende locaties allerlei activiteiten die te maken hebben met gezond leven en bewegen. Dat begint al met de
opening op 4 november, die gekoppeld is aan een lunchwandeling. In die week
worden ook symposia gehouden over
cultuurverandering een extra zetje te geven. “Aandacht voor somatische zorg moet er
straks bij GGzE gewoon structureel in zitten.”
deze recepten.
biometristen van Diagnostiek voor U (voorheen Diagnostisch Centrum Eindhoven).
zorg te verbeteren, is er bij GGzE een consultatieteam opgestart. Dit team geeft, wanneer er sprake is van een ongeneeslijk zieke cliënt, ondersteuning en advies aan het behandelend team, de cliënt en diens familie. Het gaat dan over zaken als goede pijn- en symptoomcontrole en
•
somatische screening en palliatief terminale zorg. Van Herpen hoopt op die manier de
Dit boekje zal verspreid worden op afdelingen waar cliënten zelf koken. Ook komen er kookworkshops om cliënten vertrouwd te maken met
rouwvoorbereiding.
Er zijn straks twee bedden bestemd voor palliatief terminale zorg.
Deskundigheidsbevordering is een belangrijk onderdeel van het verbeterplan Integrale Zorg. De werkgroep die zich hiermee bezighoudt,
werkt aan het opzetten van scholing voor artsen/psychiaters, onder andere op het gebied van neurologie, interne geneeskunde en KNO. Ook
wordt per centrum of afdeling bekeken welke vaardigheden voor de verschillende cliëntengroepen nodig zijn. Voor onderwijs zal steeds meer
•
e-learning ingezet gaan worden.
Medicatie heeft vaak een negatief effect op het gebit. Bovendien zijn er psychiatrische aandoeningen waarbij het gebit veel te lijden heeft, zoals Korsakov en anorexia. Voor deze cliëntgroepen is een aparte screening. Wij kijken ook of de aanwezige tandheelkundige zorg op Landgoed De Grote Beek ook ingezet kan worden voor ambulante cliënten.
GGzE Magazine
17
Interview met Inge Bongers, hoogleraar Evidence Based
Dankzij ROM een behandeling op tijd bijsturen
Management Iedere organisatie heeft in haar missie
staan dat ze innovatief wil zijn. “Bij GGzE
is dat geen loze kreet”, zegt Inge Bongers. Begin dit jaar werd zij benoemd tot
bijzonder hoogleraar Evidence Based Management in de GGZ.
“Het hoogleraarschap biedt de mogelijk-
heid om nóg meer onderzoek van de grond te krijgen”, aldus Bongers.
GGzE hecht grote waarde aan wetenschappelijke onderbouwing van het zorgaanbod en managementprocessen. Daarom heeft
GGzE samen met onderzoeksbureau IVA de
leerstoel Evidence Based Management in de
De M in ROM kan staan voor Measurements
GGzE als instelling? “Meetgegevens worden
manier krijg je een duidelijk overzicht van
ervoor gekozen om die laatste betekenis te
Het geeft hulpverleners extra informatie
van een cliënt effect heeft? En op welke de effecten van die behandeling bij
meerdere cliënten? Het antwoord is
Routine Outcome Monitoring (ROM), een
methode die aan de hand van vragenlijsten
het verloop en de effecten van behandeling kan analyseren. In de afgelopen maanden
heeft GGzE zijn eerste ervaringen opgedaan met ROM en het digitale systeem NetQ-ROM.
Uiteraard werd eerder al gekeken naar de
effecten van een behandeling op een cliënt. Maar aangezien GGzE jaarlijks zo’n 16.000
cliënten heeft, is het ondoenlijk om die ge-
gevens allemaal handmatig te analyseren en daarvan een eenduidig overzicht te krijgen. Dit zou een te grote inspanning vereisen
van bijvoorbeeld de behandelaars. Daarom wordt er vanaf begin dit jaar gebruikge-
maakt van het systeem NetQ-ROM. "Ver-
gelijk het met een röntgenfoto", zegt Coy
Koopal, directeur behandelzaken. “Het beeld dat daarop te zien is, moet door iemand
geïnterpreteerd worden. Met een digitaal
ROM-systeem heb je een informatiesysteem dat automatisch een interpretatie maakt van de gegevens.”
18
GGzE Magazine
– metingen – of voor Monitoring. GGzE heeft gebruiken. “We willen niet alleen het begin en het eind van een behandeling meten”,
zegt Marcel van Ham, stafmedewerker kwaliteit en informatievoorziening. “Daar heb-
ben cliënt en behandelaar op dat moment niets aan. Wij onderscheiden ons door het
verloop van de behandeling, gekoppeld aan onze behandelplannen, te monitoren.” Hobbels
De afgelopen maanden heeft het Top
Referent Trauma Centrum van GGzE de
actief gebruikt in het hulpverleningsproces. waarmee ze hun behandelingen kunnen evalueren”, zegt Van Ham. Op de langere
termijn, als er meer gegevens verzameld zijn, kan NetQ-ROM voor GGzE als organisatie
veel gaan betekenen. “Als blijkt dat er bij een bepaalde behandeling na zeven behandel-
contacten geen effect meer optreedt, terwijl er tien contacten zijn gepland, dan kun je
dat aantal aanpassen”, geeft Koopal als voorbeeld. Ook zijn de gegevens van belang voor onderhandelingen met verzekeraars.
eerste ervaringen met NetQ-ROM opgedaan.
Eén lijn
pilot, zegt Van Ham. “De applicatie moest
nen met de uitrol naar andere GGzE-centra.
Er waren nogal wat hobbels tijdens deze
ingericht worden, medewerkers moesten er bekend mee worden en er was een koppe-
ling nodig met het klinisch pad.” Toch waren de uiteindelijke meningen positief, aldus Koopal. “Toen de pilot na drie maanden
afgelopen was, wilden ze graag doorgaan.
Het systeem kwam tegemoet aan een vraag die hulpverleners al langer hadden. Dus zijn we doorgegaan.”
De cliënt heeft duidelijk baat bij ROM. Maar wat betekent het voor de hulpverleners en
De pilot is geslaagd en inmiddels is begonToch is nog niet alles uitgekristalliseerd.
Landelijk zijn er verschillende organisaties
bezig met ROM, zoals Zichtbare Zorg en ROM GGZ. “Qua keuze van meetinstrumenten en
doelgroepen zitten zij nog niet altijd op één
lijn”, zegt Van Ham. “Dat maakt het voor ons
ook lastig om keuzes te maken. We willen de medewerkers zo min mogelijk belasten met wijzigingen.” Toch is het goed dat GGzE nu
met ROM aan de slag gaat. “Deze methode
invoeren kost tijd, daarom moeten we er nu mee starten.”
GGzE, als programmamanager Onderzoek en Ontwikkeling. Ze kent de organisatie
goed. “Deze leerstoel is er natuurlijk niet out of the blue gekomen. GGzE heeft vrucht-
bare grond als het gaat om onderzoek en
toepassing van innovaties.” Bongers noemt
als voorbeeld onderzoek dat heeft geleid tot het opzetten van klinische paden, waarin
het zorgaanbod beter gestructureerd wordt. Cliënten zijn sneller gediagnosticeerd en
kunnen sneller aan een behandeling begin-
nen. Een ander voorbeeld is het ontwikkelen van inzicht in vraag en aanbod binnen de zorg. Bijvoorbeeld als het gaat om woonaanbod voor cliënten. Hoe kan GGzE op
veranderingen in de vraag anticiperen en voorkomen dat het achter de feiten aan holt?
GGZ ingesteld. De leerstoel is ondergebracht
Praktijk
voor transformatie van zorg van de Universi-
dere uitgangspunten van Planetree, zoals de
bij Tranzo, het wetenschappelijk centrum Hoe meet je objectief of de behandeling
Inge Bongers is sinds 2006 verbonden aan
teit van Tilburg.
Met de onderzoeken die Bongers gaat leiden, kan GGzE zorg- en managementprocessen verbeteren, wat leidt tot betere zorg. “De cliënt van vandaag zal daar waarschijnlijk niet direct iets van merken”, zegt de
hoogleraar,“maar de cliënt die over drie
maanden binnenkomt, misschien al wel.”
‘GGzE heeft vruchtbare grond voor onderzoek’
Ieder onderzoek sluit aan bij één of meer-
gezonde organisatie en het creëren van een helende omgeving. Onderzoeken naar het gebruik van licht of techniek in het zorg-
proces kunnen daar uiteindelijk direct aan
bijdragen. “Bij ieder onderzoek staan cliënt en hulpverlener voorop”, stelt Bongers. “Onderzoeksvraagstukken komen niet
vanuit een universitaire invalshoek, maar
vanuit de praktijk. Dat zorgt voor synergie tussen onderzoek en ontwikkeling.”
Er wordt al lange tijd veel onderzoek gedaan bij GGzE. Waarom is het instellen van deze leerstoel dan zo belangrijk? “Het hoog-
leraarschap is een soort katalysator”, zegt Bongers. “Het geeft nóg meer power voor
bijvoorbeeld subsidieaanvragen, publiciteit
en het opbouwen van een netwerk. Ik word nu bijvoorbeeld veel meer gevraagd om
lezingen te geven. Het is een versterking van de weg die GGzE al lang geleden is ingeslagen.”
Maar een hoogleraar kan niets alleen doen,
benadrukt ze. “Je hebt anderen nodig. Zoals
de medewerkers van Onderzoek en Ontwikkeling en de staf Kwaliteit en Informatie-
voorziening. En natuurlijk de hulpverleners die een belangrijke bijdrage leveren aan de onderzoeken. Zij reiken zelf zaken aan en
laten zien waar ze in de dagelijkse praktijk tegenaan lopen.”
GGzE Magazine
19
10 jaar Clinical Casema nagement
Onorthodox omgaan met ‘moeilijke mensen’ ‘Moeilijke mensen’. Zo worden cliënten van Clinical Casemanagement (CCM) vaak omschreven. Hun persoonlijkheidsproblematiek is zo ernstig dat ze zichzelf en anderen, inclusief hulpverleners, vaak tot wanhoop drijven. Tien jaar geleden ontwikkelde GGzE voor deze ‘onbehandelbaren’ de CCMmodule. Doel: een constructieve werkrelatie opbouwen tussen cliënt en hulpverlener. Het zijn GGZ-cliënten bij wie een reguliere,
probleemoplossende behandeling niet aan-
Niet ingrijpen
zijn ze bijvoorbeeld verwaarloosd, misbruikt
Clinical Casemanagement van GGzE is uniek
ten worden niet aangezet tot verandering
ze niets waard zijn.” Het feit dat cliënten bij
“Iedereen kent dit soort cliënten, maar
De aanpak van CCM lijkt onorthodox. Cliënen bij een crisis grijpt de hulpverlener –
behalve in extreme situaties – bij voorkeur niet in. Wel volgt meestal een gesprek
waarin uitgezocht wordt wat de crisis ver-
oorzaakt heeft. Gevolgd door de vraag hoe
de cliënt zijn gevoelens weer onder controle
krijgt. ‘Oude’ oplossingen worden ter discus-
bij CCM is dan een alternatief.
Al tien jaar is Albert Dijkhuizen intensief
betrokken bij deze cliëntengroep. “Omdat
het een soort uitdaging is. Je wilt volhouden en bereiken dat er een samenwerking ont-
downs - in rustig vaarwater komt. Hierdoor
stabiliseert ook het gedrag: minder crisissen en zelfbeschadiging, minder overlast.
heeft, is vaak niet duidelijk. Evenmin staat
casemanager Roos Stals uit. “Als hulpver-
gaan de samenwerking kleuren. Aanmelden
ner na verloop van tijd – en soms na ups en
niet helpt.
uitgewezen dat dit op langere termijn vaak
ontstaat een verstoorde werkrelatie en soms van onmacht, wanhoop en hopeloosheid
zorgt ervoor dat de relatie met de hulpverle-
Of de cliënt zichzelf écht beter voelt, dus
“Wij zetten niet in op gedrag, maar op de
worden problemen zelfs groter. Gevoelens
CCM niets hóeven en veel ruimte krijgen,
sie gesteld, want het verleden heeft immers
sluit. Zo’n aanpak roept juist conflicten en
spanningen op, bij cliënt én hulpverlener. Er
of mishandeld. Vaak kregen ze te horen dat
werkrelatie met de cliënt”, legt clinical
lener leg je niets op, maar je neemt ook
minder geestelijke en lichamelijke klachten vast dat behandeling bij CCM de persoonlijkheidsproblematiek vermindert. Om inzicht
te krijgen in deze vragen, is Roos Stals in juli gestart met een onderzoek.
geen verantwoordelijkheid over. De cliënt
Ontwikkeling
maakt zijn eigen keuzes. Wij benoemen wat
verschillende ontwikkelingen plaats-
kan altijd met vragen bij ons terecht, maar
er speelt, zonder oordeel, en gaan vervolgens als een soort detective met de cliënt op zoek naar wat bepaalde gedragingen over die persoon zeggen.”
staat die helend werkt voor de cliënt.
Beschadigd
bij 60 tot 70 procent uiteindelijk, vaak pas
Hun persoonlijkheidsproblematiek heeft
In de tien jaar dat CCM bestaat, hebben er gevonden. De hulpverleners begonnen
boeiend.” En er is nog een reden: de onvoor-
den. “Wij komen heel beschadigde mensen
tegen”,niet verteltalleen. Albert Dijkhuizen. “Als kind spelbaarheid. “Het is hier nooit saai.” tussenvorm bedacht: wél zelfstandig maar
Clinical Casemanagement in het kort
nergens worden ze zo systematisch behan-
• Clinical Casemanagement (CCM) is bedoeld voor mensen met ernstige
deld als bij ons. Vaak zitten ze verspreid over
verschillende teams. Het risico op uitgeputte hulpverleners is dan groot. Ons team is juist helemaal ingesteld op deze mensen. Eén van onze uitgangspunten, en dat is best bijzonder, is dat onze medewerkers zelf
gezond moeten blijven. Daarom hebben
we onder meer elke week intensief casus-
overleg. Iedereen kan dan moeilijke situaties
lengebruik bekeken, wat leidde tot aanpas-
singen in de aanpak. Stals: “We leren te groot. GGzE heeftRoos daarom een
van de vragen van cliënten en stemmen ons aanbod daarop af.”
voor. Cliënten vertonen vaak zelfdestructief en suïcidaal gedrag.
• De module CCM maakt onderdeel uit van het GGzE centrum persoonlijkheidsstoornissen. Albert Dijkhuizen, programmanager van dit centrum, werkt ook als psychiater bij CCM, samen met zes clinical casemanagers en een
secretaresse. De hulpverleners verdelen hun tijd tussen CCM en een andere functie binnen GGzE.
• Er wordt nauw overlegd met ketenpartners, bijvoorbeeld psychiaters van
in- en extern meer onder de aandacht willen
• CCM is gevestigd aan de Stratumsedijk 29 in Eindhoven.
Dijkhuizen en Stals graag de CCM-methode brengen. Bijvoorbeeld door aan te
tien jaar zijn ruim 155 mensen behandeld, van wie de meesten langdurig. PAAZ-afdelingen.
schuiven bij casusoverleg of het geven van trainingen.
cliënten is dat erg goed, vindt Roos Stals.
verbanden en patronen bij cliënten. In een
De relatie met hulpverleners is uiterst moeizaam en crisissituaties komen vaak
Kijkend naar de toekomst zouden
verhoud je je als cliënt en hulpverlener tot
elkaar. Daarna kwam er meer aandacht voor
combinatie met middelengebruik. Eerdere behandelingen zijn vastgelopen.
• De caseload van het CCM-team bedraagt circa 90 cliënten. In de afgelopen
wordt veel tijd voor ingeruimd.”
Gastvrij
relationship management, ofwel: hoe
persoonlijkheidsproblematiek en traumagerelateerde problemen, vaak in
inbrengen en het van zich af praten. Daar
vanuit de principes en richtlijnen van
volgende fase werdvan de relatie met middeCCM-cliënten voelen zichverblijven, snel ‘klem’ zitten. En dancliënten merk je datdie doorinvol te houden er Veel een Beschermende Woonvorm (BW) zouden graag een huis zichzelf veelal te maken een traumatisch na jaren, toch garen op devrijheid. klos komt. Maar Dat is de overstap hebben, met meer naarmet alleen wonen, isverlevaak
in ons land, vertelt Albert Dijkhuizen.
CCM zetelt in hartje Eindhoven. Voor de
“Het werkt normaliserend. Ook de open
sfeer in het gebouw, het kleinschalige en de
laagdrempeligheid dragen daartoe bij.” CCM heeft vanaf de start een gastvrije ontvangst belangrijk gevonden, benadrukt Albert Dijk-
huizen. “Iets wat uitstekend in het Planetree concept past.”
Team Clinical Casemanagement
20
GGzE Magazine
GGzE Magazine
21
Samen ISD-hobbels te lijf De Woenselse Poort en PI Vught kiezen voor nieuwe aanpak Ze worden draaideurcriminelen of veelplegers genoemd. Als ze voor de zoveelste keer voor de rechter staan, kan die de ISD-maatregel opleggen. Maar deze combinatie van celstraf en gedragsbehandeling blijkt in de praktijk lastig uitvoerbaar. Om hobbels weg te nemen, zijn De Woenselse Poort en de PI Vught intensiever gaan samenwerken.
ISD staat voor ‘Inrichting voor Stelsel-
soms ook een verstandelijke beperking. De
Afspraken
voor criminelen die veel delicten plegen
al zo’n twintig jaar in een bepaalde cultuur.
hebben De Woenselse Poort en de PI Vught
matige Daders’. De maatregel is bedoeld waarvoor ze vaak maar korte celstraffen
krijgen. De veelpleger is daar niet van onder
de indruk en ziet geen reden om zijn levens-
Het is dus niet eenvoudig om dat te veranderen.”
wijze te veranderen. Via de ISD-maatregel,
Het goed uitvoeren van de ISD-maatregel
twee jaar van de straat worden gehouden.
problemen. Zo zijn er vaak wachttijden voor
die in 2004 werd ingevoerd, kan iemand
Eén periode brengt de dader door in een
gevangenis, bijvoorbeeld de PI Vught; een volgende periode wordt hij behandeld in een passende instelling zoals De Woen-
selse Poort. De ‘veelplegersmaatregel’ dient daarmee twee doelen: de samenleving een
tijdlang verlossen van overlast en criminaliteit én de dader een kans geven om het uitzichtloze patroon van vastzitten,
vrijkomen en terugvallen te doorbreken
en zo nodig af te kicken. Zware doelgroep
Armand van der Kruit werkt bij De Woenselse Poort als GZ-psycholoog en is er
programmacoördinator Dubbele Diagnose. Over de ISD’ ers die naar Eindhoven komen, zegt hij: “Het is een heel zware, kwetsbare
groep met complexe problemen. Tachtig tot
negentig procent is langdurig verslaafd, vaak aan meerdere middelen. Ze hebben bijna
allemaal een persoonlijkheidsstoornis en
22
gemiddelde leeftijd is 37 jaar. Vaak leven ze
GGzE Magazine
stuit in de praktijk, in het hele land, op
de gedragsbehandeling. “Sommige mensen kun je daardoor niet lang genoeg behandelen.” Minstens zo’n groot probleem is het
feit dat nogal wat gedetineerden totaal niet
gemotiveerd zijn om aan een behandeling te beginnen. Ze kiezen liever voor twee jaar cel.
“Je ziet daardoor steeds meer ISD-afdelingen
Om meer uit de ISD-maatregel te halen,
de handen ineen geslagen. Afgesproken is binnen een jaar met de behandelfase te
beginnen. Daarnaast zijn er pre-klinische
interventies gestart: medewerkers van De
Overgang én ketensamenwerking verbeteren’
in Vught voor een eerste diagnostiek, het
Bij de samenwerking met de PI Vught heeft De Woenselse Poort onder andere contact met ISD-manager Katinka
het tijdig instellen van medicatie. “Bij ons
moeilijk ISD’ers geplaatst te krijgen en alternatieven zijn er eigenlijk niet. We wilden dit dus graag aanpakken.
Woenselse Poort bezoeken gedetineerden vroegtijdig stimuleren van de motivatie en mag geen methadon gebruikt worden. Hoe sneller dit in Vught wordt afgebouwd, hoe eerder de behandeling kan beginnen”, legt Van der Kruit uit.
Reijnders. “Toen we merkten dat veel ISD’ers vroegtijdig terugkwamen, maakten we ons grote zorgen. Het is al Ten eerste om de overgang zo te versoepelen dat het resultaat voor de ISD’er beter wordt. Ten tweede om de
ketensamenwerking bij de uitvoering van de maatregel te versterken. Actief bij elkaar betrokken blijven, ook als er problemen zijn. Ketensamenwerking is een kenmerk van de ISD-maatregel. Als PI Vught worden wij daarop getoetst door de rechtbank.”
binnen gevangenissen ontstaan die sum-
De nieuwe aanpak houdt ook in dat
Persoonsgebonden en op maat. Zo moet de overgang vanuit Vught naar Eindhoven voortaan verlopen. “We b
veel mensen is dat niet voldoende.”
in Eindhoven. “Veel van deze mensen vallen
pre-klinische interventies kunnen onze eigen psychologen in een eventuele wachtlijstperiode alvast zaken opstarten.
miere behandeltrajecten aanbieden. Voor
Nog een hobbel: de forse uitval van ISD’ers
die wél naar een kliniek gaan. Dat is frustrerend voor de cliënt, de behandelaars én de penitentiaire inrichting, want die moet de
gedetineerde terugnemen. Ook hier spelen
motivatieproblemen een belangrijke rol. “Om daar iets aan te kunnen doen, is een goede
diagnostiek noodzakelijk. Maar dat kost tijd en die gaat van de behandeling af. Voor je
gedetineerden een keer op bezoek komen onder de groep die we ‘zorgmijders’
noemen. Ze hebben zich altijd onttrokken aan hulpverlening. Hierdoor hebben ze
geen of een verkeerd beeld van een behandelinstelling. Via gesprekken met mede-
werkers en toekomstige medecliënten laten
eginnen op het moment dat het ministerie van Justitie het plaatsingsbesluit heeft genomen. Met de input van de Een ander punt is het goed op elkaar afstemmen van vrijheden. Binnen de ISD-maatregel heeft een gedetineerde
bij ons redelijk veel verlofmogelijkheden. Wij gaan daar strak mee om, maar het kan zijn dat iemand de laatste drie maanden van zijn detentie elk weekend naar huis mag. De Ponder heeft een eigen vrijhedenbeleid. Als mensen daardoor opeens weer drie maanden permanent binnen moeten zitten, is dat niet bevorderlijk voor iemands motivatie.”
we zien wat een behandeling inhoudt.
De Woenselse Poort is de eerste instelling waarmee de PI Vught afspraken heeft gemaakt om het succes van de ISD-
vergroten.”
dan krijgt dit ongetwijfeld navolging.”
Ook dat is een manier om de motivatie te
maatregel te vergroten. Katinka Reijnders: “Als het werkt, wat ik zeker verwacht wat betreft de ketensamenwerking,
het weet, zijn er twee jaar voorbij.”
GGzE Magazine
23
Een pittige combinatie Pleegzorg Er zijn veel gezinnen als de familie Van Engelenburg die voor een kind uit hun
netwerk zorgen. Maar er zijn ook veel pleegouders die tijdelijk zorgen voor het kind van een onbekende.
Pleegzorg kent veel vormen zoals weekend- en vakantiepleegzorg, pleegzorg voor korte tijd, crisisopvang en pleegzorg voor lange tijd. Voor kinderen die
meer zorg en aandacht nodig hebben is er specialistische pleegzorg. In overleg met pleegzorg kan een pleegouder de vorm kiezen die het beste bij de eigen situatie past.
Pleegzorg iets voor u?
Dan kunt u vrijblijvend een informatiepakket aanvragen of één van onze
maandelijkse informatieavonden bijwonen. U kunt hiervoor contact opnemen met Triangel, het Centrum voor Pleeggezinnen van De Combinatie Jeugdzorg via (040) 245 19 45 of
[email protected] Meer informatie over
pleegzorg kunt u vinden op www.decombinatie.nu en www.pleegzorg.nl.
Op deze laatste site vindt u ook ervaringsverhalen en dagboeken van pleegouders.
Werknemer bij GGzE en (pleeg)moeder Marian van Engelenburg werkt sinds
november 2003 bij GGzE. Ze begon als
Coördinator preventie en sinds een kleine twee jaar is ze centrummanager en
coördinator Wmo. In het centrum is ze
verantwoordelijk voor laagdrempelige
activiteiten, zoals preventie, diversiteit, ervaringsdeskundigheid en herstel en
maatschappelijke steunsystemen wat samengebracht is onder Binnen.
Daarnaast is ze voor de regiogemeenten gesprekspartner als het gaat over de Wmo. Ze vindt het een leuke en
Naast haar carrière timmert Marian ook
kinderen hebben we gesproken en eigenlijk
ineens komen praten: voorlopige voogd,
Hoe ervaart Max het om opgenomen te
Wat maakt pleegzorg de moeite waard?
van twee zoons van 15 en 14 en een dochter
gewoon een tijdje bij ons komen wonen!
straks weer een andere pleegzorgbegeleider.
Hij is weer meer kind geworden. Hij heeft
even het verschil maken en een jongen
thuis aan de weg. Ze is getrouwd en moeder van 11. Sinds half maart is het gezin
uitgebreid met een pleegzoon van 14 jaar, Max. Geen onbekend kind voor de familie
Van Engelenburg, maar de vriend van hun
met betrekking tot de plaatsing van het
bekende en de gevolgen hiervan voor haar gezin spraken wij Marian.
hij niet alleen thuis mocht blijven wonen.
van zijn vriend in het ziekenhuis lag en dat Hij moest naar een pleeggezin of naar een
internaat. Daarop zijn we in gesprek gegaan
of Max misschien tijdelijk bij ons kon wonen.
Aangezien Max op de kamer van mijn oudste zoon zou komen te slapen, hebben we dit
wel goed doorgesproken. Ook met de andere
24
GGzE Magazine
paar dagen later was hij er.”
tijdelijk te zorgen voor het kind van een
het onderling in toenemende mate van gaat goed”, aldus Marian.
welkom was, ging het eigenlijk heel snel. Een
De Startmodule is een onderzoek naar de
netwerkpleegzorg. Over het besluit om
“Onze oudste zoon vertelde dat de moeder
goede samenwerking hebben en dat
Toen we aan Max lieten weten dat hij bij ons
oudste zoon. Deze vorm van pleegzorg heet
gevarieerde baan en ook het contact
met de collega’s is prima. “We moeten
was iedereen het erover eens: Max moet
geschiktheid van het netwerkpleeggezin betreffende kind. Als het pleeggezin het kind voldoende veiligheid en ontwikkelingskansen kan bieden, wordt het
gezin geaccepteerd. In deze onderzoeks-
tijd woont het kind meestal al wel in het
gezin. Hoe ervaren jullie de Startmodule? Dit is wel laat op gang gekomen. Het onder-
definitieve voogd, netwerkonderzoeker en
Hoe was het toen Max net bij jullie kwam? Hoe is het nu?
In het begin was het wennen. Vooral voor onze oudste zoon omdat Max en hij van vrienden ineens kamergenoten werden.
Inmiddels is het heel gewoon geworden dat
Max er is. Er zijn de gebruikelijke wissewasjes
Daarentegen praat hij wel veel met onze
oudste zoon. Een mooi moment was toen we bij school spraken met een coördinator en
Max aangaf hoe het voor hem is bij ons: een opluchting en rust!
dingen in het gezin zijn op een natuurlijke
contact blijft met de eigen ouders. Hoe
manier verschoven en dat is erg leuk om te zien.
op gerekend. De hele procedure om net-
jongens verloopt dit zoals het al in het gezin
overdone. Ook zijn er veel hulpverleners die
makkelijk in het uiten van zijn gevoelens.
Eén van de verschillen tussen adoptie en
algemeen is het heel gezellig. De verhou-
Hoe combineer je pleegzorg met je werk?
werkgezin te mogen zijn is in onze ogen wat
zich makkelijk aangepast. Hij is niet
en ergernissen over en weer, maar over het
zoek is nu nog gaande terwijl Max al sinds
maart bij ons is. Die onzekerheid had ik niet
zijn in jullie gezin?
Aangezien Max in de leeftijd is van onze eigen was: soms is de combinatie gezin en werk pittig maar over het algemeen in balans.
Je doet er toe voor een kind. Je kunt net
laten delen in de ‘rijkdom’ van een normaal gezin. Tegen mensen die overwegen om
pleegouder te worden zou ik dan ook willen zeggen “Als je een klein plekje over hebt,
overweeg eens een kind tijdelijk in je rijkdom te laten delen!”.
pleegzorg is dat er (indien mogelijk) altijd gaat dat bij jullie?
Moeder is aan de beterende hand en het
contact is beperkt maar verloopt goed. Met de vader is geen contact. De opa en oma
laten geregeld van zich horen en dat is heel prettig.
Om privacyredenen is de naam van de
pleegzoon in dit artikel niet zijn echte naam. GGzE Magazine
25
Open voor publiek:
Column Raad van Bestuur
Minder bedden in de GGZ
rustgevend het kan zijn om
te wroeten, plantjes te zien groeien en tot bloei te zien
voor een ambulante cliënt. GGzE stond
niet eens meer verlengd. Dat betekent dat
inwoners . Het verschil met de andere
reductie. Niet alleen omdat je daarmee
komst onvermijdelijk wordt.
landen is in de afgelopen jaren alleen maar toegenomen. Met name in de sector
Beschermend Wonen is de groei fors
geweest. Onder druk van de bezuinigingen wordt in de politiek de roep om vermin-
dering van dat aantal bedden alleen maar groter. Als het in andere landen kan,
moet het hier toch ook kunnen nietwaar?! Natuurlijk moeten we het in Nederland ook met minder bedden kunnen doen.
Niet enkel vanuit het oogpunt van kostenbesparing, maar wellicht nog wel meer
vanuit de overtuiging dat minder bedden
ook een verbetering van kwaliteit van leven kan betekenen. In de langdurige zorg voor
destijds ook al achter die bedden-
kosten bespaard maar ook omdat de
En dat is een goede zaak. Die weg moeten
inspirerende dagbesteding.
noodzakelijke bijdrage aan de reductie van
Coördinator Frank Vermeij
lingen in Nederland, De ‘bedden’ zijn dus
niet gelijk over Nederland ‘gespreid’. Bij een
toekomstige beddenreductie moet daar wèl rekening mee worden gehouden.
Omdat een bed meer geld oplevert dan ambulante zorg is er nu verhoudings-
gewijs in de regio Zuid-Oost Brabant minder geld beschikbaar voor GGZ dan in andere
regio’s. De kaasschaafmethode toepassen op àlle instellingen is dan ook absoluut
en duurdere voorzieningen. Vooral omdat
de samenleving kan deelnemen des te beter het is. Daarom moeten we het niet alleen
hebben over ‘minder bedden’ maar zeker ook over verkorting van de verblijfsduur, want
hiervoor zijn tenslotte ook minder bedden nodig. Maar, daarvoor moet wel de ambulante zorg versterkt worden.
binnen onze instelling duidelijk verminderd. we verder vervolgen. Dan leveren ook wij een bedden. Onze ambitie is en blijft om
specialistische psychiatrische zorg te leveren
vertelt.
voor Zuid-Nederland. Zelfs met een concentratie van voorzieningen op Landgoed
De Grote Beek kunnen en moeten we onder het landelijk gemiddelde van het aantal
bedden blijven. Dan is ‘ons bedje’ gespreid.
ongewenst.
herstel, burgerschap en maatschappelijke
behandeling als ‘gewone’ burgers weer aan
cliënten van GGzE een
bedden ingeleverd, meer dan andere instel-
In de ziekenhuiswereld wordt meer en meer
participatie tegen. Hoe eerder men na een
deel van De Boei, vinden
In het afgelopen jaar is de opnameduur
mensen met psychiatrische problema-
tiek komen we steeds vaker de begrippen
concentratie van forensische zorg in de toe-
komen. In ’t Groen, onder-
kwaliteit van leven van cliënten daarmee wordt verbeterd. GGzE heeft toen veel
Voor wie is ’t Groen bedoeld?
ders die creatief zijn tot op het bot. Met
Wat kunnen mensen van buiten De Grote
mensen met een psychiatrische en/of
te maken. De waardering die deelnemers
“De Boei organiseert workshops bloemschik-
“Wij bieden een dagbesteding aan
psychosociale achtergrond. Onze deel-
gepleit voor concentratie van specialistische
nemers doen allerlei groenactiviteiten, zoals kweken, stekken, oogsten en het verzorgen
dat efficiënter, kwalitatief beter en zeker
ook goedkoper is. Dat pleidooi geldt wat mij om de 25 kilometer in Nederland een bijna
beeld geen potgrond. We hebben binnen- en
in de nieuwe ‘winkelstraat’ op Landgoed De
mogelijk, uiteindelijk naar betaald werk.
uit elkaar liggen. Voor aantoonbaar betere
Maar het hoeft niet, er zit geen druk achter.
zorg rij je graag een stukje verder toch?!
Wanneer iemand hier alleen komt om
gewoon dingen te doen die hij leuk vindt,
Dat geldt zeker ook voor de forensische
GGZ terug te brengen. Met de gelden die
voorzieningen zijn fors en de markt is weinig
Hoeveel deelnemers zijn er?
worden langzamerhand te groot. Twee jaar
allemaal een of meerdere dagdelen hier zijn.
daarmee gespaard worden, kunnen meer cliënten op ambulante basis geholpen
worden. Een instelling ontvangt voor een bed namelijk meer geld dan voor de zorg GGzE Magazine
is dat ook prima.”
zorg. De vastgoed-investeringen voor die
stabiel. De risico’s voor nieuwe investeringen
“We hebben ongeveer 45 deelnemers, die
geleden vlogen de Tenders nog bij Justitie de deur uit. Nu worden aanbestedingen
Ook kan op aanvraag op deze prachtige loca-
Welke ontwikkelingen zijn er bij ’t Groen?
woordelijkheden. En eventueel, wanneer
voorzieningen mogen best wel wat verder
belangstellenden, zoals mensen uit de buurt.
kopen. Ons aanbod is niet zo uitgebreid als
bijvoorbeeld vrijwilliger met meer verant-
beschikbaar zijn? Specialistische klinische
doet ze goed.”
ken voor onze eigen deelnemers en andere
stimuleren onze deelnemers om door te groeien in hun rol, van deelnemer naar
volledig pakket van GGZ voorzieningen
krijgen door de verkoop van de producten,
Beek nog meer doen bij ’t Groen?
Wie kan bij ’t Groen kopen?
proberen we te werken aan herstel. We
betreft ook voor de GGZ. Waarom moet er
weinig middelen weten ze bijzondere dingen
van de planten. Door deze dagbesteding
Een aantal jaar geleden is door de over-
heid ook getracht het aantal bedden in de
’t Groen
met de vingers in de aarde
Nederland heeft in de GGZ wereldwijd gezien de meeste bedden per 1000
26
Iedere tuinier weet hoe
Zij worden ondersteund door vier begelei-
“Iedereen die planten nodig heeft, kan hier bij een tuincentrum – we hebben bijvoor-
buitenplanten en groentes als courgettes,
komkommers en tomaten. We maken hier
veel mooie dingen. We zijn nu al druk bezig met het voorbereiden van de kerststukjes
voor de kerstmarkt in december. Dat is één van onze grootste evenementen, dat altijd heel erg druk bezocht wordt. Net als onze lentemarkt, wanneer we jonge plantjes
aanbieden. Hele rekken vol staan er hier dan buiten de kas en die zijn binnen twee dagen leeg.”
tie een high tea georganiseerd worden.”
“We hebben een winkeltje ondergebracht
Grote Beek, Dr. Poletlaan 35. Daar verkopen
we producten die onze deelnemers hebben gemaakt. Het vergroot het welzijn op het
terrein en hopelijk zorgt het ook voor meer toeloop van buitenaf. Zo wordt Landgoed De Grote Beek een klein dorp.”
Openingstijden ’t Groen:
dagelijks van 9.00 tot 16.00 uur
Joep Verbugt, voorzitter Raad van Bestuur GGzE Magazine
27
WELKOM BIJ BINNEN Eén op de vier Nederlanders heeft in zijn leven wel eens last van psychische problemen. De oorzaken zijn verschillend: hoge werkdruk, ingrijpende levenservaringen, intensieve zorg voor anderen of iets anders waardoor het allemaal even teveel wordt. We kunnen er allemaal mee te maken krijgen. Wie op zo’n moment behoefte heeft aan een extra steuntje in de rug, kan terecht bij Binnen.
Binnen is onderdeel van concern GGze
Alle informatie over Binnen is het snelst te vinden op www.zorgvoorjehoofd.nl. Bellen kan ook, op telefoonnummer 040-2324680 of loop binnen aan de Dommelstraat 6 in Eindhoven.
