GGz Centraal Bestuursverslag 2013
dichtbij & deskundig
Inhoudsopgave 1. 2.
Voorwoord ...................................................................................................................... 4 Algemeen ....................................................................................................................... 5 2.1 De doelstelling van de instelling .............................................................................. 5 2.2 Kernactiviteiten........................................................................................................ 6 2.3 Kerncijfers ............................................................................................................... 7 2.4 De interne organisatiestructuur .............................................................................. 8 2.5 De juridische structuur............................................................................................10 2.6 Normen voor goed bestuur .....................................................................................11 3. Speerpunten GGz Centraal ...........................................................................................12 3.1 Zorg .......................................................................................................................12 3.1.1 E-health...........................................................................................................12 3.1.2 FACT ..............................................................................................................13 3.1.3 HOZ ................................................................................................................14 3.2 Kwaliteit..................................................................................................................14 3.2.1 Routine Outcome Monitoring (ROM) ...............................................................14 3.2.2 Kwaliteitsrapportages ......................................................................................15 3.2.3 Moreel beraad .................................................................................................15 3.3 Nieuw zorg informatie systeem: User .....................................................................16 4. Overige beleidsdoelstellingen ........................................................................................18 4.1 Naastbetrokkenenbeleid .........................................................................................18 4.2 Maatschappelijk verantwoord ondernemen ............................................................18 4.3 Kwaliteit en Veiligheid ............................................................................................18 4.3.1 HKZ-audit ........................................................................................................19 4.3.2 Incidentmeldingen ...........................................................................................19 4.3.3 Dwang & Drang 2013 ......................................................................................20 4.3.4 Veiliger werken, veilige zorg en verbeteren .....................................................21 4.3.5 Verbeterregister ..............................................................................................21 4.4 Personeelsbeleid ....................................................................................................21 4.4.1 Interne klachten en bezwaren .........................................................................21 4.4.2 Medewerkervertrouwenspersonen ..................................................................21 4.4.3 Een dag meelopen met de raad van bestuur ...................................................22 4.4.4 Beleid bezoldiging bestuurders en raad van toezicht .......................................22 4.4.5 Verzuim ...........................................................................................................22 4.5 Ict beleid.................................................................................................................23 4.6 Communicatiebeleid ...............................................................................................23 4.7 Afhandeling klachten ..............................................................................................24 4.7.1 Overzicht klachten in 2013 ..............................................................................24 4.7.2 Aanbevelingen van de klachtencommissie ......................................................25 4.7.3 Informatie over de klachtencommissie aan patiënten/cliënten .........................26 4.8 Medezeggenschap .................................................................................................26 4.8.1 Cliëntenraad ....................................................................................................26 4.8.2 Ondernemingsraad .........................................................................................27 5. Overige informatie .........................................................................................................29 5.1 Marketing en distributie ..........................................................................................29 5.2 Informatie over toepassing gedragscode ................................................................29 5.3 Transitie basis-ggz naar Indigo ..............................................................................30 5.4 GGz Centraal op ZorgDomein ................................................................................31 bestuursverslag GGz Centraal 2013 - 10 juni 2014 –
2
6.
Financiën ......................................................................................................................32 6.1 Ontwikkelingen .......................................................................................................32 6.1.1 Resultaatontwikkeling......................................................................................32 6.1.2 Hervormingen & Bezuinigingen .......................................................................32 6.1.3 Liquiditeitspositie en rol financiers ...................................................................33 6.1.4 Controleverklaring accountant .........................................................................34 6.1.5 Analyse van het resultaat ................................................................................34 6.2 De behaalde omzet ................................................................................................35 6.3 De toestand op balansdatum..................................................................................35 6.4 De voornaamste risico’s en onzekerheden .............................................................35 6.5 Toekomstige ontwikkelingen ..................................................................................37 6.5.1 Regeerakkoord Bruggen SlaanE.. ..................................................................37 6.5.2 Bestuurlijk akkoord GGZ-sector ......................................................................37 6.5.3 Substitutie Specialistische GGz naar de Basis-GGz ........................................37 6.5.4 Prestatiebekostiging ........................................................................................37 6.5.5 Extramuralisatie: Scheiden van Wonen en Zorg ..............................................37 6.5.6 AWBZ terug naar zijn oorspronkelijke doelstelling ...........................................38 6.5.7 WMO...............................................................................................................38 6.5.8 Transititie Jeugd GGz ....................................................................................38 7. Onderzoek en ontwikkeling ...........................................................................................39 7.1 Opleidingen ............................................................................................................39 7.1.1 A-opleiding; opleiding tot psychiater ................................................................39 7.1.2 P-opleiding; opleiding tot GZ-psycholoog, psychotherapeut en klinisch psycholoog ....................................................................................................................39 7.1.3 Opleiding tot Verpleegkundig Specialist (VS). .................................................40 7.1.4 Wetenschappelijk Onderzoek ..........................................................................40 7.1.5 Bij- & nascholing .............................................................................................41 7.1.6 Innovatie .........................................................................................................41 7.1.7 Wetenschappelijke bibliotheek ........................................................................42 8. Verslag Raad van Bestuur.............................................................................................43 8.1 Samenstelling en portefeuilleverdeling ...................................................................43 8.2 Afscheid bestuurder ir. G.H. ter Avest ....................................................................43 8.3 Informatievoorziening .............................................................................................43 8.4 Nevenfuncties raad van bestuur .............................................................................44 9. Verslag van de raad van toezicht ..................................................................................45 9.1 Samenstelling raad van toezicht eind december 2013............................................45 9.2 Rooster van aftreden raad van toezicht ..................................................................46 9.3 Evaluatie ................................................................................................................47 9.4 Honorering .............................................................................................................47 9.5 Werkzaamheden in het verslagjaar ........................................................................47 9.6 Overleg met de externe accountant........................................................................48 9.7 Vergaderingen raad van toezicht in vogelvlucht .....................................................48 9.8 Kennismaking met het primaire proces...................................................................49 9.9 Deskundigheidsbevordering raad van toezicht .......................................................49 9.10 Commissies raad van toezicht ................................................................................49 10. Toekomst ......................................................................................................................51 10.1 Algemeen ...............................................................................................................51 10.2 Zorg .......................................................................................................................51 10.3 Financiële verwachtingen .......................................................................................51 10.4 Personeel ...............................................................................................................52 10.5 Onderzoek en ontwikkeling ....................................................................................53
bestuursverslag GGz Centraal 2013 - 10 juni 2014 –
3
1. Voorwoord Hierbij bieden wij u het bestuursverslag 2013 van de Stichting GGz Centraal aan. 2013 was een bewogen jaar. De invoering van de prestatiebekostiging in de ZVW ging gepaard met een onverwacht achterblijven van de productie. Samen met een overschrijding van de personeelskosten ontstond een ongunstige ontwikkeling van het resultaat waarbij voor het eerst sinds jaren een negatieve uitkomst resulteert. In het laatste kwartaal lukte het zowel aan de opbrengsten- als uitgavenkant het tij te keren. Samen met de bezuinigingsplannen werd daarmee de basis gelegd voor een betere start in 2014. In hoofdstuk 6 van het bestuursverslag wordt hierop nader ingegaan. De veranderingen in het zorglandschap als gevolg van het overheidsbeleid leidde in 2013 tot de oprichting van Indigo Centraal BV waarmee werd geanticipeerd op de invoering van de basis ggz in 2014 naast de gespecialiseerde ggz. In 2015 volgen de transitie van de langdurige zorg en de transitie van de kinder- en jeugdpsychiatrie. De vele veranderingen nu en in de nabije toekomst hebben wij in het laatste hoofdstuk van het bestuursverslag beschreven met de verwachte gevolgen voor GGz Centraal. Een belangrijke verandering voor GGz Centraal was de (voorbereiding) van de overgang naar het nieuwe zorginformatiesysteem (ZIS) USER, een complexe operatie waarbij voornamelijk de conversie van data uit de twee voormalige ZISSEN veel ingewikkelder bleek dan vooraf aangenomen. Dit leidde tot uitstel van de livegang tot eind 2013 en tot extra inzet van geld en mankracht. Ondanks de vele veranderingen blijven onze medewerkers zich onverminderd inzetten voor zorg van hoge kwaliteit en voor verbeteringen in de zorg. Dit blijkt uit zowel de interne als externe audits (HKZ, IGZ) en ook uit de resultaten van innovatie en onderzoek. Goede zorg, dichtbij en deskundig, moet ook de komende jaren de focus blijven temidden van de grote veranderingen in het zorglandschap waarvan GGz Centraal deel uitmaakt!
Wij wensen u veel leesplezier.
Amersfoort, 10 juni 2014
Drs. A.C. van Esterik
Dr. T.J. Heeren voorzitter raad van bestuur
lid raad van bestuur
Dr. B.J.N. Schreuder lid raad van bestuur
Dr. E.P. de Jong voorzitter raad van toezicht
bestuursverslag GGz Centraal 2013 - 10 juni 2014 –
4
2. Algemeen 2.1 De doelstelling van de instelling GGz Centraal heeft ten doel het (doen) verlenen en bevorderen van geestelijke gezondheidszorg, het verzorgen van opleidingen en het verrichten van activiteiten die verband houden met re-integratie. Voorts doet de stichting al hetgeen wat met een en ander rechtstreeks of zijdelings verband houdt of daartoe bevorderlijk kan zijn, alles in de ruimste zin van het woord. GGz Centraal helpt mensen met psychische problemen opdat zij de regie over hun eigen leven kunnen houden. GGz Centraal biedt daartoe diagnostiek, behandeling, begeleiding, preventie en voorlichting aan mensen met psychische, psychiatrische en/of psychosociale problematiek. Naast direct cliëntgericht aanbod verzorgt GGz Centraal ook consultatie aan samenwerkingspartners en verwijzers. Geïnspireerd door Thornicroft & Tansella1 (2009) beschouwt GGz Centraal het als haar maatschappelijke verantwoordelijkheid in de regio’s waarin zij een grote zorgaanbieder is het voortouw te nemen bij het verbeteren van de kwaliteit van zorg in de (zorg)keten. Om te voorkomen dat mensen met psychische problemen tussen wal en schip vallen werken wij intensief samen met huisartsen, algemene ziekenhuizen, ambulante zorgaanbieders, forensische psychiatrie, verslavingszorg, RIBW-instellingen en bureaus Jeugdzorg.
Enkele samenwerkingsrelaties van GGz Centraal
Het streven van GGz Centraal is de zorg zo dicht mogelijk bij onze cliënten aan te bieden. Deskundige zorg: dichtbij en toegankelijk die aansluit bij de zorg van de huisarts en zo goed mogelijk is afgestemd op de vragen van onze cliënten. Goede zorg bevordert autonomie, is effectief en efficiënt. GGz Centraal streeft ernaar dat mensen voor GGz Centraal kiezen vanwege de professionele, kwalitatief hoogwaardige zorgverlening en voor de service en bejegening. Deskundig & dichtbij. Belangrijk principe is continuïteit van zorg. Met iedere patiënt wordt een zorgplan op maat afgesproken waarbij iedere patiënt een behandelaar als vast aanspreekpunt heeft, ongeacht of hij ambulante, deeltijd of klinische zorg ontvangt. Afhankelijk van de zorgvraag kan het zorgaanbod binnen het behandelprogramma in omvang variëren. Door goed te luisteren naar de behoeften van onze cliënten en te kijken naar de ontwikkelingen in het vakgebied en in de maatschappij krijgen wij signalen en ideeën voor het verder verbeteren en/of ontwikkelen van nieuwe zorgvormen.
1
Thornicroft, G. & Tansella, M. (2009). Better Mental Health Care. Cambridge Medicine. bestuursverslag GGz Centraal 2013 - 10 juni 2014 –
5
2.2 Kernactiviteiten GGz Centraal biedt klinische en niet-klinische GGZ voor volwassenen en kinderen/ jeugdigen en tevens beschermd wonen en verslavingszorg vanuit verschillende locaties in de provincies Utrecht, Noord-Holland, Gelderland en Flevoland. GGz Centraal rekent de gemeenten Amerongen, Almere, Amersfoort, Baarn, Barneveld, Blaricum, Bunschoten-Spakenburg, Bussum, Dronten, Eemnes, Elburg, Emmeloord, Ermelo, Harderwijk, Hattem, Heerde, Hilversum, Huizen, Laren, Leersum, Lelystad, Leusden, Maarn, Muiden, Naarden, Nijkerk, Nunspeet, Oldebroek, Putten, Renswoude, Rhenen, Scherpenzeel, Soest, Urk Veenendaal, Weesp, Wijdemeren, Woudenberg en Zeewolde tot haar verzorgingsgebied.
GGz Centraal heeft haar visie 2011 - 2014 als volgt geconcretiseerd: 1. Wij bieden onze hulpverlening aan in regionaal ingebedde geestelijke gezondheidszorg en in bovenregionale expertisecentra 2. Wij bevorderen de eigen kracht en stimuleren de mogelijkheden van cliënten (empowerment) en willen dit als leidraad opnemen in de zorgprogramma’s c.q. behandelplannen 3. Wij bieden een aangename, betrokken en veilige omgeving waar de cliënt zich op zijn gemak voelt 4. Wij staan iedereen direct te woord en elke vraag wordt adequaat beantwoord 5. Wij zijn een actieve partner voor het realiseren van geestelijke gezondheidszorg op cliënt, regionaal en landelijk niveau 6. Wij zijn een innovatieve kennisorganisatie die professionele behandeling, begeleiding biedt en professionals opleidt 7. Wij zijn voor alle medewerkers een uitdagende, betrouwbare werkgever en bieden een veilige werkomgeving 8. Wij spelen een proactieve rol in de maatschappelijke ontwikkeling van de geestelijke gezondheidszorg 9. Wij willen een grotere efficiency bereiken door schaalvergroting. De besturingsfilosofie doet recht aan de centrale positie van de cliënt en de sterke regionale inbedding van de zorg. Centraal staan het delen van kennis, het continue streven naar verbetering en innovatie en het verbinden van de collectieve ambitie met de persoonlijke competenties van onze medewerker.
bestuursverslag GGz Centraal 2013 - 10 juni 2014 –
6
2.3 Kerncijfers Personele bezetting aantal personeelsleden in loondienst 31-12-2013 waarvan vrouw waarvan man aantal Fte in loondienst op 31-12-2013
2011 3763 2736 1027 2658
Ontslagen in 2013 Ontslag op eigen verzoek Ontslag einde dienstverband voor bepaalde tijd Ontslag negatief studieadvies Ontslag pensioen Ontslag ontbinding/vaststellingsovereenkomst Ontslag omzetting dienstverband Overlijden Ontslag proeftijd Overig Totaal
Aantal 170 161 10 47 38 34 8 8 15 419
Vacatures in 2013
Aantal
opengestelde vacatures GGz Centraal
331
vacatures ingevuld met boventalligen
70
Totaal vacatures
401
Patiënten/cliënten, capaciteit, productie GGz Centraal Totaal aantal patiënten/cliënten waaraan ggz wordt verleend
Aantal patiënten/cliënten in zorg/behandeling op 31-12 van verslagjaar
2012 3479 2554 925 2444
2013 2990 2191 799 2363
Aantallen
2011
2012
2013
22.782
19.560
17.642
Capaciteit2 Het aantal bedden/plaatsen dat beschikbaar is voor dagelijkse planning van opnames, verblijf of voor dagbehandeling.
1.914
1.763
Productie (ZvW) Aantal in verslagjaar geopende DBC's (ontleend aan het instellingsinformatiesysteem, niet uit DIS)
2
33.382
28.323
27.316
Vanaf 2013 zijn capaciteitsgegevens ZvW +AWBZ niet meer te rapporteren. bestuursverslag GGz Centraal 2013 - 10 juni 2014 –
7
Aantal in verslagjaar gesloten DBC's (betreft aantal gesloten dbc’s in het betreffende jaar ongeacht het openingsjaar, ontleend aan het instellingsinformatiesysteem, niet uit DIS)
33.870
31.190
27.775
Productie (AWBZ)3 Aantal dagen met verblijfszorg inclusief kleinschalig wonen en BOPZ in verslagjaar
328.258
321.477
318.592
Aantal deeltijdbehandelingen in verslagjaar
0
0
0
Aantal ambulante contacten in verslagjaar
0
0
0
7.981
5.735
4.597
Aantal geleverde dagdelen dagactiviteiten in verslagjaar
2.4 De interne organisatiestructuur 4
3 vergelijkende cijfers hieronder van 2011 en 2012 wijken af van eerdere bestuursverslagen daar de ZvW aantallen hieruit zijn geëxtraheerd dit ten behoeve van de vergelijkbaarheid met de 2013 aantallen. Dit daar we vanaf 2013 geen aantallen/ oude parameters meer kennen voor de ZvW productie. 4 Henk ter Avest, lid raad van bestuur, nam afscheid van GGz Centraal op 14 november 2013. Tinus Smallenbroek, directeur bedrijfsvoering RVZe Flevoland, is op 1 november 2013 opgevolgd – interim - door Henk Schouten.
bestuursverslag GGz Centraal 2013 - 10 juni 2014 –
8
GGz Centraal wordt bestuurd volgens het raad van bestuur/raad van toezicht model. De raad van toezicht is het toezichthoudende orgaan van de stichting en houdt conform de statuten en reglementen toezicht op de wijze waarop de raad van bestuur de organisatie bestuurt. De principes van de Zorgbrede Governancecode zijn in de statuten en in het reglement raad van toezicht vastgelegd. De raad van bestuur is statutair en integraal eindverantwoordelijk voor de bestuurstaken. Elk lid van de raad van bestuur stuurt rechtstreeks een deel van het management aan. Hiervoor is een portefeuilleverdeling gemaakt. Ook portefeuilles zoals onder andere de kwaliteit van zorg en veiligheid zijn onder de verantwoordelijkheid van een bestuurslid gebracht. Eind december 2013 bestond het bestuur van de Stichting GGz Centraal uit een driehoofdig collegiaal bestuur onder voorzitterschap van dr. T.J. Heeren. GGz Centraal heeft de zorg georganiseerd in vijf resultaatverantwoordelijke zorgeenheden (RVZe). Vier hiervan kennen een geografische grondslag. De vijfde is doelgroepgeoriënteerd en omvat de kinder- en jeugdpsychiatrie. De interne organisatie van een RVZe is doelgroepgeoriënteerd en georganiseerd rondom behandelprogramma’s. Daarnaast worden een vijftal vakcentra onderscheiden, te weten: Mens & organisatie, Financiën & Administratie, ICT & Informatievoorziening en Facilitair Bedrijf & Vastgoed. De vakcentra hebben, elk op hun specifieke terrein, een beleidsvoorbereidende en een uitvoerende taak en zijn dienstbaar aan de organisatie. De controller is onafhankelijk. Innova is het instituut voor opleiden, wetenschappelijk onderzoek en innovatie van GGz Centraal. De geestelijke gezondheidszorg is een kennisintensieve sector. Kwaliteit van zorg is mede afhankelijk van het lerend vermogen van de organisatie en haar medewerkers. Wij vinden dat leren in de praktijk onlosmakelijk verbonden is met het opleiden en vormen van professionals. De praktijk stelt voortdurend nieuwe vragen aan de organisatie. Daarom bevordert GGz Centraal via Innova leren, onderzoek en innovatie en faciliteert zij de aansluiting van praktijk op theorie. GGz Centraal heeft een college geneesheer-directeuren BOPZ. Het college wordt gevormd door vier geneesheer-directeuren, benoemd door de raad van bestuur en aangesteld per RVZe. Dit zijn de heren F. Karman (Oostelijk Utrecht en KJP OU), T. Huygen (Gooi & Vechtstreek), R. Doornebal (Flevopolder Meregaard) en A. Hondius (Veluwe & Veluwe vallei, Flevopolder Lelystad en KJP Veluwe en Flevo), tevens voorzitter. De directe taken van het college houden verband met voor de patiënt ingrijpende beslissingen: voortzetten dwangbehandeling, beëindigen IBS of rechterlijke machtiging, ontslag of ongeoorloofde afwezigheid, opname, overplaatsing enz. Onder indirecte taken valt onder andere de uitvoering van de Wbopz-administratie. Medezeggenschap cliënten De centrale cliëntenraad is een onafhankelijk en zelfstandig orgaan van cliënten die gebruik maken van het zorgaanbod van GGz Centraal. Het doel van de centrale cliëntenraad is, binnen het kader van 5 de doelstellingen van GGz Centraal, het behartigen van gemeenschappelijke belangen van cliënten van de Stichting GGz Centraal. Conform de Wet Medezeggenschap Cliënten in de Zorg (WMCZ) brengt hij gevraagd en ongevraagd advies uit aan de raad van bestuur. De centrale cliëntenraad bevordert – in samenwerking met de RVZe-cliëntenraden - naar vermogen de participatie en medezeggenschap alsmede de belangenbehartiging van cliënten, zodat cliënten zoveel mogelijk worden betrokken bij de gang van zaken in de eigen leef-, behandel- en begeleidingsomgeving, op de verschillende locaties en niveaus binnen GGz Centraal. 5
Onder cliënten worden verstaan cliënten, patiënten en bewoners bestuursverslag GGz Centraal 2013 - 10 juni 2014 –
9
Medezeggenschap medewerkers De structuur van de medezeggenschap bestaat uit een ondernemingsraad (OR) en zes ondernemingsraadscommissies: (ORC’s) vijf voor de resultaat verantwoordelijke zorgeenheden (RVZe’s) en een voor de centrale diensten. Hiernaast heeft de OR een aantal vaste commissies voor centrale onderwerpen. De OR behandelt alle onderwerpen die de gehele organisatie betreffen, onderwerpen die het werkgebied van de ondernemingsraadscommissies overstijgen en onderwerpen die de ondernemer naar zich heeft toegetrokken. De ondernemingsraadscommissies behandelen voor de ondernemingsraad de aangelegenheden betreffende het organisatieonderdeel. Familie en naastbetrokkenen zijn een waardevolle gesprekspartner voor het management. De raden behartigen de collectieve belangen van familieleden en naastbetrokkenen. GGz Centraal streeft naar een familieraad per zorgeenheid. Eind 2013 kende GGz Centraal drie familieraden: Zon & Schild, Veluwe & Veluwe Vallei en Flevoland. De familieraad Gooi & Vechtstreek is in oprichting. Familievertrouwenspersoon (FVP) De familievertrouwenspersoon is sinds september 2011 uitgeleend aan de Landelijke Stichting voor Familievertrouwenspersonen. De inhoudelijke begeleiding gebeurt door de stichting. Organisatorisch is de familievertrouwenspersoon ondergebracht bij het vakcentrum Mens en Organisatie van GGz Centraal. De FVP verleent een bijdrage aan verbetering van de communicatie in de triade hulpverlener, cliënt en naastbetrokkene. Zij probeert met een onpartijdige opstelling en zo onafhankelijk mogelijk in eerste instantie een intermediair te zijn tussen hulpverleners en naastbetrokkenen. Ook hulpverleners kunnen een beroep op de FVP doen voor advies of bemiddeling uiteraard met instemming van de naastbetrokkenen. In tweede instantie biedt de FVP persoonlijke ondersteuning aan naastbetrokkenen door te luisteren, te coachen, te adviseren, te informeren, te verwijzen en in voorkomende situaties psycho-educatie te bieden. De FVP heeft dus ook oog voor de vaak overbelaste mantelzorger en onderzoekt welke ondersteuning geboden en gewenst is. In derde instantie kan zij ongevraagd en gevraagd het management adviseren op grond van signalen. Patiëntenvertrouwenspersoon (PVP) Als cliënten vragen of klachten hebben waar ze met hun behandelaar niet uitkomen kunnen ze terecht bij de patiëntenvertrouwenspersoon (PVP). De PVP weet welke rechten en plichten cliënten in de geestelijke gezondheidszorg hebben. De PVP kan cliënten helpen bij alle klachten die gerelateerd zijn aan de ggz-instelling waar zij in behandeling zijn. Daarbij behartigt de PVP de belangen van de cliënt en doet niets zonder hun toestemming. Bovendien is de PVP onafhankelijk en dus niet in dienst van GGz Centraal maar van de Landelijke Stichting PVP.
2.5 De juridische structuur De stichting GGz Centraal met statutaire zetel in de gemeente Amersfoort, kent als juridische structuur de stichting. • GGz Centraal is 100% aandeelhouder van de bijzondere vennootschap Indigo Centraal, waar de basis-ggz is belegd. • De stichting GGz Centraal heeft een maatschapovereenkomst afgesloten met de stichting De Bascule ten behoeve van het Regionaal Centrum voor Kinder- en Jeugdpsychiatrie (RCKJP) in ’t Gooi en met Tactus verslavingszorg ten behoeve van Amethist, verslavingszorg Flevoland. • Met de Stichting Meander Medisch Centrum heeft GGz Centraal een VOF afgesloten ten behoeve van het SymforaMeander Centrum voor Psychiatrie in Amersfoort. • Op 1 januari 2013 is Amethist Verslavingszorg van start gegaan. Amethist Verslavingszorg is in Flevoland de nieuwe organisatie op het gebied van psychiatrie en verslaving. Amethist is een fusie tussen onderdelen van GGz Centraal en Tactus Verslavingszorg.
bestuursverslag GGz Centraal 2013 - 10 juni 2014 –
10
•
Op 10 september 2013 is de afdeling Medische Psychologie & Psychiatrie van de MC Groep door GGz Centraal overgenomen.
2.6 Normen voor goed bestuur Governance laat zich niet alleen in regels vangen. Het komt tot uitdrukking in het doen en laten van personen. Governance principes krijgen pas betekenis als bestuurders en toezichthouders zich herkennen in de bijzondere maatschappelijke verantwoordelijkheid van hun zorgorganisatie en zij zich hierop laten aanspreken. Vanuit die gedachte richt de code zich op de kwaliteit van het bestuur, de kwaliteit van het toezicht daarop, de interactie tussen raad van bestuur en raad van toezicht en tenslotte op het op gepaste wijze betrekken van belanghebbenden bij het beleid van de zorgorganisatie. GGz Centraal hanteerde ook in 2013 de normen met betrekking tot goed bestuur, goed toezicht en adequate verantwoording, zoals die zijn vastgelegd in de Zorgbrede Governancecode. Dit betekent dat wij ons houden aan deze bepalingen en dat wij, waar wij dit niet doen, dit gemotiveerd uitleggen (“pas toe of leg uit-beginsel”). Deze normen zijn verankerd in de statuten en in de reglementen raad van toezicht en raad van bestuur. Conform artikel 6.2 van het Uitvoeringsbesluit heeft GGz Centraal in haar statuten vastgelegd dat de centrale cliëntenraad de belangen van de patiënten of cliënten van de zorginstelling vertegenwoordigt en heeft zij aan de centrale cliëntenraad het recht van enquête toegekend als bedoeld in titel 8 afdeling 2 van Boek 2 BW. GGz Centraal heeft een klokkenluidersregeling opgesteld. Deze regeling helpt werknemers en anderen die in contractuele relatie tot de zorgorganisatie staan, vermoedens van onregelmatigheden respectievelijk misstanden binnen de organisatie te melden zonder daardoor geschaad te worden in hun rechtspositie.
bestuursverslag GGz Centraal 2013 - 10 juni 2014 –
11
3. Speerpunten GGz Centraal 3.1 Zorg 3.1.1 E-health GGz Centraal beschouwt e-health (online hulpverlening) als een onmisbaar onderdeel van de behandeling. De kracht van e-health is het grootst als er goede mix is tussen online interventies en face-to-face behandeling. Dit noemen wij een blended behandeling. In 2013 werden 13 behandelprogramma’s blended aangeboden. GGz Centraal wil e-health sterk op de kaart zetten omdat de uitgangspunten van online hulpverlening goed aansluiten bij de kernwaarden van GGz Centraal: • Dichtbij; de cliënt kan vanaf huis online behandelopdrachten uitvoeren • Eigen kracht; de cliënt wordt online gestimuleerd om zelfstandig opdrachten uit te voeren; wat de empowerment vergroot. • Betrokken en veilig; in de veilige e-health omgeving vindt frequent contact plaats tussen behandelaar en cliënt. Dit versterkt hun onderlinge band. • Deskundig en vernieuwend; e-health is een innovatief product dat extra mogelijkheden biedt voor onze professionele behandelorganisatie • Midden in de maatschappij; communicatie via internet is gemeengoed geworden in de maatschappij; e-health sluit goed aan bij de behoefte van cliënten om internet als communicatiemiddel te gebruiken. Bij de blended behandelprogramma’s zien we de volgende positieve effecten: • De behandeling wordt transparanter • Het behandelproces is effectief ingericht • De zorg wordt voor de cliënt toegankelijker • Wachtlijsten worden korter • Het is eenvoudiger om samen te werken met andere steunsystemen en ketenpartners • De zelfredzaamheid van cliënten is vergroot • Het sociale netwerk van de cliënt kan makkelijker worden uitgebreid • Cliënten vinden het een groot pluspunt dat ze zelf kunnen bepalen waar en wanneer ze aan hun behandeling werken • Met input van cliënten is een App ontwikkeld, waardoor cliënten nu ook via hun mobiel aan hun behandeling kunnen werken
Om bij de implementatie van e-health de krachten te bundelen heeft GGz Centraal het initiatief genomen om een samenwerkingsverband op te richten met vier andere ggz instellingen: Altrecht, Arkin, Breburg en GGz Net. In dit samenwerkingsverband worden psycho-educatie en behandelopdrachten met elkaar gedeeld, zodat het minder tijd en geld kost om een blended behandelprogramma te ontwikkelen. Daarnaast worden congressen en workshops georganiseerd om kennis en ervaring te delen. In 2013 groeide het aantal gebruikers van e-health gemiddeld met 5% per maand tot 965 in december. Voor een organisatie brede implementatie is deze groei is te gering. Daarom worden er initiatieven ontplooid om de groei te stimuleren. Zo gaat GGz Centraal in 2014 participeren in een traject van GGZ Nederland en de stichting e-hulp. Dit traject heet : ‘Implementatie en opschaling ehealth – van masterclass tot masterplan’. bestuursverslag GGz Centraal 2013 - 10 juni 2014 –
12
3.1.2 FACT FACT staat voor functie assertive community treatment. FACT is een effectieve manier om mensen met langdurige psychiatrische problemen buiten de muren van een ggz-instelling (transmuraal) te behandelen. Een multidisciplinair team werkt intensief met de cliënt en andere belangrijke personen uit zijn of haar omgeving samen. Wat doet FACT? Het voornaamste doel van FACT is om cliënten zo dicht mogelijk in hun eigen leefomgeving met continuïteit te begeleiden, behandelen en ondersteunen. De behandeling en begeleiding sluiten aan op het gewone leven van de cliënt. Een FACT-team richt zich daarom niet alleen op het verminderen van de psychische klachten, maar ook onderwerpen als wonen, werken, sociale relaties en vrijetijdsbesteding. FACT-teams zoeken daarbij actief contact met familie, de buurt en andere instanties (zoals woningcoöperaties, de wijkagent, de huisarts). Meerdere teamleden kunnen tegelijk of afwisselend actief betrokken zijn bij de directe hulpverlening. Werkwijze In een FACT-team werken verschillende hulpverleners nauw met elkaar samen: psychiater/arts, psycholoog, maatschappelijk werker, (sociaal-) psychiatrisch verpleegkundigen, verslavingsdeskundigen, casemanagers en ervaringsdeskundigen, arbeidsconsulenten en woonbegeleiders. Alle kennis is in huis om de complexe problemen het hoofd te bieden. Iedere cliënt heeft zijn eigen casemanager. Cliënten die in een stabiele fase verkeren hebben vooral contact met hem/haar, maar soms ook met bijvoorbeeld de arbeidsdeskundige. De eigen casemanager komt met regelmaat op huisbezoek. Wanneer het niet goed gaat met de cliënt, bijvoorbeeld door een crisis of signalen van terugkerende psychose, dan wordt de intensiteit van de behandeling ‘opgeschaald’. De eigen casemanager kan dan een beroep doen op het hele team; ook andere teamleden doen dan huisbezoek. Zo kan soms zelfs dagelijks en ook in het weekend huisbezoek worden georganiseerd. Het team overlegt dagelijks of de zorg voldoende is: is de behandeling goed, is de veiligheid gewaarborgd, is de familie voldoende betrokken? Deze extra intensieve zorg duurt zo lang als nodig is; vaak lukt het daardoor om opname in een kliniek te voorkomen. Wanneer de crisis geweken is en de cliënt zich weer stabiel voelt, schakelen we terug naar de meer individuele begeleiding door de eigen casemanager. Met dit systeem kunnen we dus op heel persoonlijke manier schakelen tussen minder en meer intensieve zorg. Fact-teams in oprichting in GGz Centraal In alle regio’s van GGz Centraal zijn FACT-teams actief. FACT-teams bieden behandeling en begeleiding naar herstel voor mensen met ernstige psychiatrische aandoeningen in combinatie met problemen op andere levensterreinen (wonen, werken, sociale contacten, financiën etc.). De behandeling en begeleiding vindt plaats in de directe omgeving van de cliënt; dáár waar hij of zij het dagelijkse bestaan moet opbouwen. Met FACT houden patiënten zich steeds vaker staande in de maatschappij. En krijgen ze mogelijkheden om zelf aan hun eigen herstel te werken. In GGz Centraal zijn FACT-teams actief in de regio’s • Oostelijk Utrecht • Veluwe & Veluwe Vallei • Flevoland • Gooi en Vechtstreek
bestuursverslag GGz Centraal 2013 - 10 juni 2014 –
13
3.1.3 HOZ Herstel Ondersteunende Zorg is alle zorg die erop gericht is om het persoonlijk herstelproces van iemand te faciliteren. Herstel Ondersteunende Zorg (HOZ) en het inzetten van ervaringsdeskundigheid zijn belangrijke speerpunten uit het Meerjarenbeleidsplan GGz Centraal 2011 – 2014. GGz Centraal heeft haar ambities hierin als volgt verwoord: • Het benoemen en stimuleren van mogelijkheden die het empowerment van cliënten bevorderen. • Herstelondersteuning dient concreet zichtbaar en meetbaar te worden. • Organisatie brede voorlichting over herstel, empowerment, ervaringsdeskundigheid en herstelondersteunende zorg. • Verduidelijking en professionalisering van de rol en functie van ervaringsdeskundigheid. • Uitbreiding van de inzet van ervaringswerkers. • Ontwikkelen van scholing voor en door ervaringsdeskundigen op alle niveaus waarop scholing binnen Innova wordt geboden. • Integratie van kwaliteitscriteria voor herstelondersteuning in behandelprogramma’s. • Profilering als herstelondersteunende organisatie. Naar aanleiding van het advies van de werkgroep HOZ en ervaringsdeskundigheid zijn de volgende initiatieven ontplooit: • Er is een begrippenkader ontwikkeld met heldere definities voor: ‘herstelondersteunende zorg’, ‘ervaringsdeskundigheid’, ‘herstel’ en ‘empowerment’. • Er is een taak-functie omschrijving gemaakt een ervaringswerker schaal 35 en 40. • Op basis van de nieuwe taak-functie beschrijving zijn ervaringswerkers aangesteld • Er is een voorstel geschreven voor: o de positionering van HOZ binnen de organisatie o het oprichten van een kennisnetwerk Op advies van de werkgroep HOZ heeft de raad van bestuur in juni 2013 besloten om een commissie HOZ op te richten om vorm te geven aan de ambities voor herstel ondersteunende zorg. De commissie HOZ gaat voor 2014 toetsbare doelstellingen formuleren om de implementatie van HOZ goed te kunnen monitoren.
3.2 Kwaliteit 3.2.1 Routine Outcome Monitoring (ROM) Routine Outcome Monitoring (ROM) is een methode om de geleverde zorg inzichtelijk te maken, te evalueren en te verbeteren. In de praktijk wordt ROM toegepast door middel van één of enkele vragenlijsten, die tenminste aan het begin en aan het einde van een behandeling wordt afgenomen. GGz Centraal heeft als doel gesteld dat vanaf 2013 Routine Outcome Monitoring (ROM) een standaard onderdeel is van alle behandelprogramma’s binnen GGz Centraal. Concreet: • ROM is een onderdeel van het zorgpad / logistiek proces van elk behandelprogramma. Dit proces is beschreven en wordt periodiek geëvalueerd. • De uitkomsten van de ROM worden besproken met de cliënt en het behandelteam. • Er wordt per DBC minimaal een geldige voor- en nameting gehouden. In de onderstaande tabel is het aantal completers zichtbaar ten opzichte van het aantal afgesloten DBC’s. Een completer betekent dat er zowel een geldige voormeting als nameting is afgenomen conform de eisen die zijn gesteld door de stichting Benchmark (SBG). Dit aantal is ook in een percentage weergegeven van het aantal DBC’s. Verder is nog zichtbaar hoeveel geldige voormetingen en nametingen er zijn afgenomen.
bestuursverslag GGz Centraal 2013 - 10 juni 2014 –
14
In verband met de overgang naar USER in december is de ROM stuurinformatie over de maanden oktober, november en december incompleet. In onderstaande tabel en grafiek worden daarom de gegevens van januari tot en met september weergegeven.
DBC’s 13.497
Percentage completer januari t/m september 2013 Voormetingen Nametingen Completers 5.868 4.999 2.836
% Completers 20.4%
2013 is aangemerkt als projectjaar ROM, waarin extra geïnvesteerd is in ROM door het aanstellen van een ROM assistent per rvze. Er is een duidelijk stijgende lijn zichtbaar in het aantal completers. Ten opzicht van 2012 is er zelfs een verdubbeling van het percentage completers. Deze score van GGz Centraal loopt in de pas met het landelijk gemiddelde. Het streven is om de positieve lijn door te zetten zodat GGz Centraal in 2014 de landelijke afspraak (45% completers) steeds dichter nadert.
3.2.2 Kwaliteitsrapportages In de kwartaalrapportages wordt gerapporteerd over het aantal suïcides en calamiteiten, de percentages cliënten met behandelplannen en voor- en nametingen, de snelheid en adaptiviteit van klinische (na)zorg en de indeling wachttijden naar Treek-normen. Deze worden besproken met het MT en de RvT.
3.2.3 Moreel beraad Moreel beraad is een gespreksvorm waarbij aan de hand van een concreet voorbeeld op een methodische manier een morele kwestie of een dilemma uitgediept wordt. Het is de bedoeling om tot een gezamenlijke besluitvorming te komen over de juiste handelwijze of de juiste houding, waarbij recht gedaan wordt aan de verschillende perspectieven en de achterliggende normen en waarden. In 2012 is in het kader van het Innovatieproject moreel beraad op drie verschillende plekken gestart met het houden van morele beraden. Op grond van de positieve ervaringen heeft dit project in 2013 een vervolg gekregen in de vorm van het project: ‘Implementatie Moreel Beraad’. Doelstellingen Het vervolgproject Implementatie Moreel Beraad behelst de implementatie van moreel beraad binnen GGZ Centraal. Hiertoe is een coördinator moreel beraad aangesteld voor drie uur per week gedurende 10 maanden, en worden 10 medewerkers getraind als gespreksleider moreel beraad. Resultaten Het vervolgproject is in april van start gegaan met de werving van de gespreksleiders en het organiseren van de incompany training. Alle RVZE’s zijn vertegenwoordigd. De groep van
bestuursverslag GGz Centraal 2013 - 10 juni 2014 –
15
gespreksleiders is breed samengesteld: psychiater, manager bedrijfsvoering, teamleidster, trainster, twee verpleegkundigen, twee geestelijk verzorgenden en twee psychologen. De training, gegeven door de moreel beraad groep van het VUmc, is begin september gestart en loopt door tot februari 2014. Daarna volgen nog twee begeleide intervisies waarin de implementatie specifieker aan bod komt. In de trainingsperiode worden per gespreksleider tien morele beraden gehouden; vijf als gespreksleider en vijf als observator. In 2013 zijn in totaal 24 morele beraden begeleid. 22 morele beraden zijn gehouden met medewerkers uit het primaire proces, een moreel beraad met kwaliteit functionarissen en een met de cliëntenraad. De reacties van de deelnemers zijn overwegend positief tot zeer positief. Het wordt als vruchtbaar ervaren om op deze wijze afstand te kunnen nemen van de dagelijkse hectiek en stil te staan bij achterliggende waarden en normen en visie. Het leidt onder andere tot meer onderling begrip, meer ruimte in het omgaan met lastige dilemma’s en deelnemers voelen zich gesteund (empowerment). Het ligt in de bedoeling om na de trainingsperiode moreel beraad meer structureel in te zetten. Op twee plaatsen gebeurd dit al, de Mauritzhof te Bussum en de Riebeeckhof in Hilversum. In 2013 is een nieuwsbrief uitgekomen, o.a. met het oog op de werving van gespreksleiders en het stimuleren van teams om gebruik te maken van moreel beraad. Om moreel beraad in de organisatie meer bekendheid te geven is tevens een aparte intranetpagina aangemaakt. Met de directies is vastgelegd dat de gespreksleiders na hun training voor dertig uur per jaar vrijgesteld zijn om gemiddeld tien morele beraden per jaar per gespreksleider te kunnen leiden en vier intervisies per jaar bij te wonen. Morele beraden worden ingebed in bestaande overlegvormen, zoals intervisies, verdiepingsbijeenkomsten, casuïstiekbesprekingen en teamdagen, zodat dit geen extra tijdsinvestering vraagt. Daarnaast kan moreel beraad ingezet worden bij projecten, bijvoorbeeld zoals beoogd in het integriteitsonderzoek bij de RVZE Veluwe & Veluwe Vallei. Vervolg Voor 2014 wordt een advies voorbereid om positionering en de continuïteit van moreel beraad in de organisatie te borgen.
3.3 Nieuw zorg informatie systeem: User GGz Centraal beschikte na de fusie tussen Meerkanten en de Symfora groep in 2011 over twee elektronische patiëntendossiers (EPD). Dat bracht hoge kosten en een complexe zorgadministratie met zich mee. De raad van bestuur heeft besloten om de twee oude EPD’s (XMCare en EZIS) te vervangen door een nieuw zorginformatiesysteem: USER. De invoering van een nieuw zorginformatiesysteem voor GGz Centraal mag wel de meest ingrijpende operatie na de fusie genoemd worden. Met een grote impact op de medewerkers van GGz Centraal. Van 2011 tot en met 2013 is veel tijd, energie en geld besteed aan het implementatietraject van USER. De grootse uitdaging lag in de conversie. Dat wil zeggen het overzetten van alle gegevens uit de oude EPD’s naar USER. Onderstaande tabel geeft een indicatie welke gegevens overgezet moesten worden. Wat moet worden overgezet? Aantal cliënten Aantal relaties Aantal aanmeldingen Aantal diagnosen Aantal DBC’s (lopende en gesloten behandelingen) Aantal agenda-afspraken
Ezis 151.000 62.000 165.000 1.013.000 104.000 5.508.00
bestuursverslag GGz Centraal 2013 - 10 juni 2014 –
X/Mcare 85.000 84.000 96.000 741.000 75.000 4.189.000
16
Na een uitgebreid ontwikkel- en testtraject is USER op 20 december live gegaan. Het implementeren van een nieuw zorginformatiesysteem (ZIS) is een complex en tijdrovend project. Hoewel USER in december 2013 live is gegaan, is de verwachting dat de implementatie pas rond de zomer van 2014 afgerond kan worden. Maar de voordelen van één ZIS boven twee systemen zijn evident: • Medewerkers kunnen zich nu op één systeem focussen • GGz Centraal kan haar bedrijfsprocessen optimaliseren en uniformeren. • De beheerkosten voor het ZIS zullen gaan dalen Met de invoering van USER is er een koppeling gerealiseerd met het elektronisch voorschrijfsysteem. GGz Centraal hanteert nu één manier van voorschrijven. In 2014 zullen meerdere systemen aan USER gekoppeld worden. Zo zal USER onder andere gekoppeld worden aan het e-health platform ‘mijn.ggzcentraal’.
bestuursverslag GGz Centraal 2013 - 10 juni 2014 –
17
4. Overige beleidsdoelstellingen 4.1
Naastbetrokkenenbeleid
GGz Centraal gaat in haar naastbetrokkenenbeleid uit van de ‘Modelrichtlijn familie- en naastbetrokkenenbeleid’ (SLKF4, 2009) en het eigen strategisch Meerjarenbeleidsplan 2011-2014. Familieleden, partners, vrienden, of anderen die zich sterk betrokken voelen bij het wel en wee van een patiënt of cliënt, vormen een belangrijk deel van de sociale omgeving van onze patiënten en cliënten. GGz Centraal wil naastbetrokkenen een plaats geven in de triade cliënt, hulpverlener en naastbetrokkenen en dit in haar beleid vastleggen. Van alle afspraken wordt aantekening gemaakt in het elektronisch zorgdossier. Daartoe is een checklist opgenomen. Naastbetrokkenen worden door alle medewerkers van GGz Centraal met een vriendelijke en open houding tegemoet getreden. Naastbetrokkenen worden actief wegwijs gemaakt binnen GGz Centraal en niet-persoonsgebonden informatie wordt actief aan hen verstrekt: • Op de website van GGz Centraal is algemene informatie makkelijk toegankelijk voor naasten. • Er zijn er folders voor naastbetrokkenen beschikbaar op alle locaties Binnen iedere zorgregio is een familieraad actief of in oprichting en heeft GGz Centraal, ter ondersteuning van naastbetrokkenen, een familievertrouwenspersoon in dienst. Deze functionaris is algemeen aanspreekpunt voor naastbetrokkenen. De familieraden zijn regionaal belegd om de belangenbehartiging zo dicht mogelijk bij het primair proces vorm te geven zodat deze zo optimaal mogelijk kan worden ingebed in de triade cliënt, hulpverlener en naastbetrokkenen. Een convenant tussen de regionale familieraad en de directie van de resultaatverantwoordelijke zorgeenheid (RVZe) draagt daaraan bij. Regie en uitvoering van de samenwerkingsovereenkomst geschieden onder de verantwoordelijkheid van de RVZe-directie.
4.2 Maatschappelijk verantwoord ondernemen Het wezenlijke van Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen (MVO) is het verbinden van de thema’s mensen, milieu en bedrijfsvoering. Het doel is kwaliteit van leven te bereiken in een leefbare omgeving. Verandering kan alleen als onze stakeholders (leveranciers, cliënten, verzekeringsmaatschappijen etc.) betrokken zijn en de inzichten delen. GGz Centraal is op het gebied van Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen (MVO) in voorbereiding om hier formeel beleid op vast te stellen en deze in te bedden in de nieuwe meerjarenstrategie. Onze huidige activiteiten op het gebied van MVO en duurzaamheid zijn momenteel veelal gericht op energiebesparing en afvalverwerking. GGz Centraal zal in 2014 concern-breed MVO-beleid beschrijven om nog beter de verbinding tussen mensen, milieu en bedrijfsvoering te kunnen realiseren.
4.3 Kwaliteit en Veiligheid Monitoring van de kwaliteitscyclus binnen GGz Centraal komt tot stand door integratie van verschillende systemen die elkaar aanvullen te weten: • Het INK model: beleidscyclus en managementcontract: proces- strategie, • HKZ certificatie schema GGz: structuur en proces- toetsing; • Kwaliteitsindicatoren: structuur, proces en uitkomst- resultaat • Veiligheidsmanagementsysteem (VMS): structuur, proces en uitkomst.
bestuursverslag GGz Centraal 2013 - 10 juni 2014 –
18
4.3.1 HKZ-audit Medio juni is een externe HKZ audit uitgevoerd: • bij de raad van bestuur • bij het expertisecentrum voor persoonlijkheidsstoornissen Zwaluw & Enk • bij het behandelprogramma Herstel Volwassenen • op het thema kwaliteit en veiligheid • op het thema BHV en brandveiligheid. De auditoren bedanken ons voor de gastvrije ontvangst en troffen gemotiveerde en gedreven medewerkers aan. GGz Centraal kreeg een groot compliment voor het niveau van haar kwaliteitsmanagementsysteem en kwaliteitsbewustzijn. Als sterke punten kwamen o.a. naar voren: • hoge mate van risico- en veiligheidsbewustzijn; • taken en verantwoordelijkheden zijn goed belegd en worden adequaat afgestemd; • de behandelprogramma-systematiek wordt door de hele organisatie benut; • de toepassing van informed consent: wijze van informeren en betrekken van patiënt bij behandelplan. Er is één tekortkoming geconstateerd met betrekking tot het versiebeheer op documenten en de koppeling met intranet. Dit aandachtspunt is organisatiebreed opgepakt en heeft geresulteerd in een aanpassing van de procedure versiebeheer. Daarnaast kwam nog een aantal aandachtspunten naar voren gekomen. Dit betrof met name de doorontwikkeling van instrumentarium om centraal zicht te hebben op decentrale / integrale Prestatie indicatoren per RVZe. Begin 2014 is de opvolging van de tekortkoming en aandachtspunten getoetst en akkoord bevonden; de tekortkoming is gesloten.
4.3.2 Incidentmeldingen Incidenten en bijna-incidenten worden gemeld in het meld- en verbetersysteem TriasWeb. Waar in 2012 4138 incidenten werden gemeld, waren dat er in 2013 in totaal 3648. 37% van de meldingen betreft agressie. Na agressie zijn valincidenten (16%) en medicatiefouten (14%) de meest voorkomende typen incidenten.
In 2013 heeft een evaluatie plaatsgevonden van het incidentmeldingssysteem van GGz Centraal. Dat heeft geleid tot verbetermaatregelen op het gebied van: • Agressiepreventie • Terugdringen drang en dwang • Somatische comorbiditeit en leefstijl • Alcohol- en drugsmisbruik bestuursverslag GGz Centraal 2013 - 10 juni 2014 –
19
• • • •
Brandveiligheid Meldcultuur: het stimuleren van meldingsbereidheid bij alle disciplines Terugkoppeling van trendanalyses door VIM-commissies PRISMA-analyses bij hoog-risico-meldingen
4.3.3 Dwang & Drang 2013 In de afgelopen jaren zijn er grote stappen gezet in het verminderen in aantal en duur van separaties door het ontwikkelen, implementeren en borgen van good practices, maatwerk voor cliënten en naasten en ketensamenwerking. In 2013 lag de nadruk op consultatie bij langdurige vrijheidsbeperking en het toewerken naar High & Intensive Care. Het laatste wordt hieronder nader toegelicht. Belangrijkste resultaten • Risicotaxatie: De methodiek naar BVC (Brøset Violence Checklist) is op veel plekken geïmplementeerd en geborgd in bestaande werkwijzen; per dienst wordt BVC-score ingeschat volgens multidisciplinaire afspraken. Deze methodiek is gekoppeld aan de methode vroegsignalering (naar Fluttert), waardoor agressie en ongewenst gedrag vroegtijdig kunnen worden gesignaleerd en behandeld. 6 • Naastenbetrokkenheid: De Triadekaart wordt op meer plekken ingezet en rooming-in wordt steeds meer gemeengoed. Dat wil zeggen dat er een mogelijkheid is dat familie en naasten blijven slapen ter voorkoming of verkorting van separatie. • Consultatie: Het consultatiebeleid bij langdurige dwangtoepassingen is geëvalueerd en bijgesteld. Elke interne teamconsultatie vindt plaats met betrokkenen om van elkaar te leren en leidt tot kruisbestuiving met andere teams. Voor externe consultatie is een samenwerkingsovereenkomst met Altrecht, Pro Persona en Rivierduinen • Kennisontwikkeling: Er is maximaal ingezet op onder andere agressieregulatietraining (ART), gastvrijheid, de Mat, motiverende gespreksvoering, Helpen werkt averechts en Herstelondersteunende zorg. Op sommige plekken met externe ondersteuning. Wet- en regelgeving rondom dwangbehandeling en vrijheidsbeperkende maatregelen maakt ook deel uit van het scholingsaanbod en strategische opleidingsplannen. Daarnaast vindt in 2013 wetenschappelijk onderzoek plaats naar veiligheidsgevoel. De resultaten hiervan worden in het eerste halfjaar van 2014 verwacht. • Meten is weten: Separaties en andere vrijheidsbeperkende maatregelen worden geregistreerd volgens Argus in het elektronisch zorgdossier. De terugkoppeling van Argus-cijfers en analyse daarvan gebeurt elk kwartaal in relatie tot andere kwaliteitsindicatoren (o.a. VIM-cijfers en klachten). Beleid wordt geëvalueerd conform de beleidscyclus. In 2014 bereidt GGz Centraal zich onder meer voor op de komst van de Wet forensische zorg, de Wet zorg en dwang en de Wet verplichte ggz. Multidisciplinair en vooral binnen (F)ACT-teams, HIC-, ouderen- en jeugdafdelingen wordt deskundigheid in het terugdringen en voorkomen van dwang en drang verder bevorderd.
6 De Triadekaart is een praktisch hulpmiddel om de rol van naasten te verhelderen. De kaart is ontwikkeld door Ypsilon, vereniging van familieleden en naasten van mensen met een verhoogde kwetsbaarheid voor psychose. Medewerkers van GGz Centraal zijn door Ypsilon geschoold in het gebruik van de kaart.
bestuursverslag GGz Centraal 2013 - 10 juni 2014 –
20
4.3.4 Veiliger werken, veilige zorg en verbeteren GGz Centraal heeft in 2012 het ‘Kader Veiligheid, Veiliger werken, veilige zorg en verbeteren’, haar visie en doelstellingen beschreven en geactualiseerd. Waar in 2012 onder meer verbetering heeft plaatsgevonden op het gebied van agressiepreventie, medicatieveiligheid, het stimuleren van meldingsbereidheid en structurele analyse en terugkoppeling van incidentmeldingen, kwamen in 2013 nadrukkelijk ook de thema’s somatische comorbiditeit en leefstijl, alcohol- en drugsmisbruik, brandveiligheid en systematische calamiteitenanalyse met behulp van de PRISMA-methode aan bod. Hierbij is gebruik gemaakt van good practices als bijvoorbeeld te vinden op veiligezorgiederszorg.nl. Het veiligheidsmanagementsysteem (VMS) verschaft het management informatie om cyclisch gerichte verbeteringen in processen door te voeren en is daarmee integraal onderdeel van het kwaliteitssysteem. De bouwstenen van het VMS, als onderdeel van het kwaliteitssysteem, krijgen per bedrijfsonderdeel en per afdeling/ behandelprogramma vorm. Het VMS als onderdeel van het kwaliteitsmanagementsysteem ontwerpt beleid op het gebied van zorgveiligheid door systematische inventarisatie en beheersing van risico’s met als doel deze te minimaliseren of uit te sluiten. Een VMS bestaat uit een set van maatregelen die tot doel hebben de veiligheidsdoelstellingen (zoals geformuleerd in de veiligheidsplannen) te bereiken. De meerjaren-veiligheidsplannen zijn in 2013 bijgesteld. Veiligheidsfunctionarissen per RVZe en vakcentrum garanderen blijvende aandacht voor veiligheid op alle niveaus.
4.3.5 Verbeterregister GGz Centraal hanteert een verbeterregister waarin alle verbeteracties die voortkomen uit in –en exteerne audits, klachten of incidenten worden opgenomen met daarbij het plan van aanpak o te komen tot verbetering. Het verbeterregister wordt elk kwartaal besproken door de RvB met de verantwoordelijke directies of mangers.
4.4 Personeelsbeleid 4.4.1 Interne klachten en bezwaren De Commissie klachten en bezwaren medewerkers is ingesteld per 1 september 2011. Voorzitter en leden zijn benoemd door de raad van bestuur van GGz Centraal. De voorzitter is benoemd door de raad van bestuur. De voorzitter is extern en onafhankelijk. De commissieleden zijn deels voorgedragen door de raad van bestuur en deels door de Ondernemingsraad. Klachten In 2013 heeft de commissie 2 klachten ontvangen. Eén klacht is in behandeling genomen, één klacht werd direct afgewezen vanwege het feit dat deze klacht te maken had met boventalligheid en bij de Adviescommissie Sociale Begeleiding thuishoorde. Bezwaren In 2012 is binnen GGz Centraal gestart met de invoering van een nieuw functiegebouw. De grootte van het bestaande functiebestand maakte het noodzakelijk om de aanwezige functies in de organisatie d.m.v. een kernfunctiestructuur weer te geven. Vanwege de invoering van deze vernieuwde kernfunctiestructuur werd in 2013 een relatief groot aantal bezwaren ter beoordeling aan de commissie voorgelegd, namelijk 29 bezwaren. Vanwege het feit dat er gelijksoortige bezwaren zijn ingediend, heeft de commissie in 6 gevallen een groepshoorzitting gehouden.
4.4.2 Medewerkervertrouwenspersonen Uitgangspunt voor de medewerker vertrouwenspersonen is medewerkers te adviseren en te ondersteunen bij Psychosociale Arbeidsbelasting, zoals seksuele intimidatie, agressie en geweld, pesten, werkdruk en discriminatie. bestuursverslag GGz Centraal 2013 - 10 juni 2014 –
21
In totaal is in 2013 dertien keer een beroep op hen gedaan, veelal vanwege incidenten op het gebied van pesten en discriminatie. In 2013 zijn twee medewerker vertrouwenspersonen uit dienst getreden. Zij zijn niet vervangen, gezien de hoeveelheid gesprekken was dit niet noodzakelijk.
4.4.3 Een dag meelopen met de raad van bestuur De raad van bestuur biedt medewerkers van GGz Centraal de mogelijkheid om een dag met hen mee te lopen. In 2013 heeft de raad van bestuur acht medewerkers meegenomen in hun dagelijks werk. Zij waren allen bijzonder enthousiast over deze dag en hebben daarvan verslag gedaan op intranet. Daarin gaven zij aan dat zij veel hebben geleerd van de MT vergaderingen en de gesprekken die zij hebben gevoerd met de bestuurders en de stafdiensten. In 2014 zal dit initiatief een vervolg krijgen.
4.4.4 Beleid bezoldiging bestuurders en raad van toezicht De leden van de raad van bestuur zijn gehonoreerd conform de Beloningscode voor Bestuurders in de Zorg (BBZ). Deze is op 11 juni 2009 door de ledenvergadering van de NVTZ (Nederlandse Vereniging van Toezichthouders) vastgesteld en op 31 augustus 2009 door de algemene ledenvergadering van de NVZD (Nederlandse Vereniging van Zorg Directeuren). In augustus 2012 hebben de NVZD en de NVTZ deze code vernieuwd. De laatste versie geeft onder andere helderheid over componenten waaruit het totaal jaarsalaris is opgebouwd. Met de minister van VWS is deze regeling afgestemd. Op verzoek van de raad van bestuur zijn de salarissen in de afgelopen drie jaren(2011 t/m 2013) niet geïndexeerd. De raad van bestuur ontving en ontvangt geen bonussen. Onkostenregelingen vallen binnen het salaris. De salarissen worden jaarlijks gepubliceerd in de jaarrekening welke voor iedereen toegankelijk is. Op 1 januari 2013 trad de Wet Normering Topinkomens (WNT) in werking. Deze wet geldt voor de bestuurders in de zorg. De WNT voorziet in een overgangsregeling, waarin bestaande salarisafspraken gedurende vier jaar na 7 december 2011, de wet passeerde toen de Eerste Kamer, worden gerespecteerd en vervolgens in drie jaar worden afgebouwd tot de voor de sector gestelde norm. Wijzigingen en nieuwe arbeidsovereenkomsten overeengekomen na inwerkingtreding van de wet vallen niet onder het overgangsrecht, dat wil zeggen dat nieuwe topfunctionarissen na 1 januari 2013 direct onder de WNT vallen. De honorering van de leden van de raad van toezicht wordt jaarlijks vastgesteld op basis van de adviesregeling van de Nederlandse Vereniging van Toezichthouders in Zorginstellingen, augustus 2009. De honoraria voor de voorzitter, vice-voorzitter en leden bedroegen in 2013 respectievelijk € 14.239, € 11.866 en € 9.493 bruto en zijn geïndexeerd.
4.4.5 Verzuim Verzuim
2011
2012
2013
Verzuimpercentage e 1 ziektejaar e 2 ziektejaar Meldingsfrequentie Gemiddelde duur in dagen
5.03 4.58 0.45 1.2 14.06
5.21 4.68 0.53 1.12 14.66
5.40 4,48 0,77 1,09 17,66
bestuursverslag GGz Centraal 2013 - 10 juni 2014 –
22
Verzuim
2011
2012
2013
15-25 jaar 25-35 jaar 35-45 jaar 45-55 jaar 55+
2,17 3,65 4,78 4,64 6,64
3,52 4,11 5,14 4,52 6,84
1,97 4,66 5,34 5,30 6,98
Er is sprake van een stijgend ziekteverzuim in 2013.In vergelijking met vorig jaar stijgt het verzuim bij oudere medewerkers. Oorzaken voor verzuim in het algemeen zijn vaak werkgerelateerde oorzaken: agressie-incidenten met cliënten, het nieuwe roosteren, boventalligheid, hoge werkdruk en moeite met de stijl van leidinggeven. Opvallend is verder dat de meldingsfrequentie van GGz Centraal onder de gemiddelde meldingsfrequentie van GGZ Nederland ligt:1,09 versus 1,27. De drempel voor de werknemer om zich ziek te melden ligt bij GGz Centraal dus hoger dan bij het gemiddelde van andere GGz instellingen. De verzuimduur is praktisch gelijk: 17,66 dagen versus 17,7 dagen. GGz Centraal voert een proactief beleid om het ziekteverzuim terug te dringen door leidinggevenden te trainen in het omgaan en voorkomen van verzuim.
4.5 Ict beleid In 2013 is het programma Topdesk geïmplementeerd. TOPdesk wordt met name gebruikt voor een centrale en uniforme incidentregistratie. In het kader van informatiebeveiliging is aan de hand van de NEN7510 checklist een review uitgevoerd op de aanwezige beheersmaatregelen en resterende informatiebeveiligingsrisico’s. Op basis van daarvan zijn acties gedefinieerd om deze risico’s te mitigeren. Tevens is een coördinator informatiebeveiliging aangesteld. In 2013 heeft een ICT benchmark met andere ggz-instellingen plaats gevonden op basis van de cijfers van 2012. De resultaten uit de benchmark worden gebruikt om verbeteringen en kostenbesparingen door te voeren. Zo is een aanbestedingstraject gestart voor vernieuwing van de telefonie en telecom. Van het managementinformatiesysteem VIZIER zijn belangrijke nieuwe functionaliteiten opgeleverd. Deze betreffen met name stuur-informatie over de DBC- en de AWBZ-productie en de ROM-scores. Het gaat hierbij bijvoorbeeld om de aantallen nieuw geopende dbc's en de geregistreerde dbc-uren in een bepaalde tijdsperiode. Verder o.a. om de aantallen klinische verblijfsdagen en de ROMmetingen (voor- en nametingen en 'completers'). De resultaten worden in VIZIER vergeleken met de begrotingscijfers en weergegeven voor verschillende niveau's in de organisatie zoals RVZe, zorgcluster en individuele behandelaar.
4.6 Communicatiebeleid Vanuit de negen kernwaarden van GGz Centraal hebben we ook in 2013 onze communicatie vormgegeven. Dichtbij • Op de website, in folders en andere media profileren wij onze specialistische (complexe) zorg. • In 2013 hebben we een verwijzersspecial uitgebracht in ons hele werkgebied. • We stimuleren medewerkers om actief te zijn op ons forum, twitter, linked-In, facebook en yammer. • Er is een actief mediacontact per regio.
bestuursverslag GGz Centraal 2013 - 10 juni 2014 –
23
•
We spelen in op actualiteit en werkten in 2013 mee aan landelijke media zoals: een reportage over de gevolgen van de bezuinigingen in ‘Vrij Nederland’, een artikel in Zorgvisie over de diagnostische camera, een artikel in LEF magazine over Korsakovbehandeling bij JulianaOord en de TV-uitzending ‘document’ van de NCRV over ADHD.
Eigen kracht We zorgen continu dat de website up-to-date is. Hier kunnen cliënten en naasten zelf informatie tot zich nemen. Ook via facebook kunnen cliënten informatie vinden over activiteiten van diverse locaties en elkaar opzoeken. Indien gewenst ondersteunen wij dit. Binnen GGz Centraal is sinds 2013 Wi-Fi beschikbaar zodat cliënten en bezoekers gebruik kunnen maken van internet. Betrokken en veilig We monitoren via de communicatiemail, websites als zorgkaart, de pers (zorgvisie, skipr en regionale kranten) en cliëntwaarderingsresultaten of GGz Centraal als betrokken en veilig wordt ervaren. Gastvrij We maken onderscheid in doelgroepen en toonzetting in ons informatiemateriaal. We zorgen dat de website up-to-date en goed vindbaar is. Op vragen die bij communicatie binnen komen reageren wij op werkdagen binnen 24 uur. Verantwoordelijk We maken helder hoe GGz Centraal haar verantwoordelijkheid neemt op de website en in specials, mediacontacten, etc. Door middel van steekproeven checken we vooraf of de informatie aan de wensen voldoet. Deskundig en vernieuwend Via ons mediabeleid en de website maken we onze expertise, innovaties en effectiviteit zichtbaar. Bijvoorbeeld in ervaringsverhalen, uitkomsten van onderzoek of ROM-resultaten. Uitdagend en betrouwbaar We monitoren ontwikkelingen. Uitdagend komt vooral tot uiting in het zichtbaar maken binnen de arbeidsmarktcommunicatie dat opleiden binnen GGz Centraal erg belangrijk is. Midden in de maatschappij We voeren een pro-actief persbeleid en nodigen regelmatig pers en politiek uit. Doelmatig, doeltreffend, doordacht We hanteren een actief communicatiebeleid om daarmee GGz Centraal als sterk ‘merk’ te profileren.
4.7 Afhandeling klachten In 2013 hebben hebben SymforaMeander Centrum voor Psychiatrie en Indigo Centraal BV de klachtbehandeling door de klachtencommissie onder de bevoegdheid van de klachtencommissie GGz Centraal gebracht.
4.7.1 Overzicht klachten in 2013 De klachtencommissie heeft geconstateerd het aantal klachten in vergelijking met 2012 met 20% is toegenomen. Er zijn vooral meer klachten op grond van de Wet Klachtrecht Cliënten Zorgsector (WKCZ) ingediend. Een belangrijk deel van deze toename is toe te schrijven aan de problematiek rond eigen risico en eigen bijdrage.
bestuursverslag GGz Centraal 2013 - 10 juni 2014 –
24
Overzicht afhandeling klachten
2013 7
Klachten BOPZ Klachten WKCZ Totaal aantal klachten
2012
2011
35 79 111
35 53 89
19 60 79
2013 29 5 2 27 20 5 1 17 7 0
2012 24 3 9 36 18 6 8 0 0 14
2011 14 0 10 23 40 14 0 0 0 6
Specificatie van de klachtonderdelen Soort klacht Dwang - medicatie Middelen of Maatregelen Beperking bewegingsvrijheid Behandeling en Zorgverlening Communicatie en bejegening Privacy Veiligheid Declaraties en vergoedingen Medicatie gerelateerd Overig
4.7.2 Aanbevelingen van de klachtencommissie In 2013 zijn de volgende aanbevelingen gedaan: KC 2013-007 Cliënten hebben recht op vrijheid van meningsuiting. Daarbij dient het recht op privacy van derden – in het bijzonder van medecliënten en medewerkers – niet te worden geschaad. De commissie beveelt de raad van bestuur aan na te (doen) gaan of informatievoorziening hierover binnen GGz Centraal (website – gids voor cliënten of anderszins) aanwezig, c.q. wenselijk is, mede met het oog op het gebruik van ‘social media’. Reactie raad van bestuur: De RvB deelt mee dat naar aanleiding van deze aanbeveling de afdeling communicatie is gevraagd er voor te zorgen dat in de gids voor cliënten en hun naasten bij herdruk een passage op dit punt zal wordt opgenomen. De betreffende passage zal ook op de website van GGz Centraal worden opgenomen. KC 2013-010 De commissie beveelt – in het licht van art. 38, 38a en 38b BOPZ - aan dat in het patiëntendossier (en met name op het behandelingsplan) zorgvuldig aantekening wordt gehouden: • wanneer dit plan met patiënt is besproken en tot welk resultaat (instemming, gedeeltelijke instemming, geen instemming) dit heeft geleid • indien de patiënt wilsonbekwaam wordt geacht – een gemotiveerde beslissing daartoe van de behandelaar en vervolgens • met welke (wettelijk) vertegenwoordiger de behandelaar over het behandelingsplan heeft overlegd en tot welk resultaat dit heeft geleid (instemming, gedeeltelijke instemming, geen instemming). Reactie raad van bestuur De raad van bestuur onderschrijft de aanbevelingen en er zal voor worden gezorgd dat deze aanbevelingen onder de aandacht van behandelaren wordt gebracht. KC 2013-038
7
In drie klachten was tevens sprake van WKCZ-onderdelen. bestuursverslag GGz Centraal 2013 - 10 juni 2014 –
25
De commissie verzoekt de raad van bestuur een zodanige richtlijn te ontwikkelen dat een beslissing dwangbehandeling volgens art. 38 c lid 2 BOPZ – ook voor wat betreft de aanzeggingsbrief als vermeld in art. 40a BOPZ – wordt ondertekend door de voor de behandeling verantwoordelijke psychiater, althans door deze wordt medeondertekend. Reactie raad van bestuur De raad van bestuur neemt de aanbeveling ter harte. Deze wordt ingebracht in de eerstvolgende vergadering van het College van geneesheer-directeuren om te bezien op welke wijze de aanzeggingsbrief aangepast kan worden.
4.7.3 Informatie over de klachtencommissie aan patiënten/cliënten Elke patiënt of cliënt van GGz Centraal - en op verzoek ook zijn of haar familie - krijgt bij aanmelding bij of opname in GGz Centraal een algemeen informatieboekje. Hierin is te vinden hoe iemand een klacht kan indienen. Verder zijn op de GGz Centraal-locaties flyers en posters aanwezig, waarop is aangegeven wat een patiënt/cliënt kan doen bij klachten. Uitgebreidere informatie over het indienen van klachten staat in de informatiebrochure ‘Wanneer u als cliënt van GGz Centraal een klacht heeft’. In deze brochure wordt onderscheid gemaakt tussen het behandelen van klachten binnen de GGz Centraal-organisatie en klachtbehandeling door de klachtencommissie. Het algemene advies is de klacht eerst intern te bespreken, met de (hoofd)behandelaar, of als dit niet lukt, met de directeur van de RVZe. Verder is informatie over de klachtencommissie te vinden op de website van GGz Centraal. Klagers worden hierop gewezen in de brief waarin de ontvangst van de klacht wordt bevestigd.
4.8 Medezeggenschap 4.8.1 Cliëntenraad Structuur medezeggenschap door cliënten Bij GGz Centraal is de organisatie brede medezeggenschap door cliënten neergelegd bij de Centrale Cliëntenraad (CCR). De Centrale Cliëntenraad wordt gevormd door maximaal 11 vertegenwoordigers vanuit de vijf Resultaat Verantwoordelijke Zorgeenheden (RVZe) van GGz Centraal: Flevoland, Gooi & Vechtstreek, Oostelijk Utrecht, Veluwe & Veluwe Vallei en Fornhese. Ook dit verslag jaar is het helaas niet gelukt om jongeren van de RVZe raad Fornhese te betrekken bij de centrale cliëntenraad hoewel de centrale cliëntenraad wel graag jongeren wil betrekken bij de medezeggenschap. In 2014 zal er met de ondersteuner van de RVZe raad Fornhese gekeken worden naar alternatieve mogelijkheden van achterban raadpleging om de stem van jongeren meer te laten horen in de centrale cliëntenraad. Ontwikkelingen binnen GGZ centraal De centrale cliëntenraad wordt in ieder geval twee keer per jaar geïnformeerd over de algemene gang van zaken binnen GGZ centraal. De raad heeft veel informatie ontvangen over maatschappelijke ontwikkelingen rond de invoering van de basis GGz en de verdere ambulantisering van GGZ zorg. Deze maatschappelijke ontwikkelingen hebben grote gevolgen voor GGz centraal en uiteindelijk ook voor cliënten. Eind 2013 heeft de raad dan ook een advies aanvraag bezuinigingen en hervormingen gehad. Vanuit de centrale cliëntenraad wordt steeds meer gestuurd op een goede samenwerking met de Raad van Bestuur. Vanuit de constructieve overleggen die hebben plaats gevonden worden standpunten en meningen van de raad meegenomen in de besluitvorming van de Raad van Bestuur. Dit heeft naar mening van de raad als effect dat er minder formele adviesaanvragen zijn geweest in 2013. De raad realiseert zich dat we met dreigende bezuinigingen een moeilijke periode tegemoet
bestuursverslag GGz Centraal 2013 - 10 juni 2014 –
26
gaan maar wil ook de negatieve gevolgen van deze bezuinigingen voor cliënten zoveel mogelijk beperken. Ondersteuning Er is in dit verslagjaar verder gewerkt aan professionalisering van de cliëntenraden. Er is een functieprofiel voor raadsondersteuners in ontwikkeling en het aantal ondersteuningsuren is vastgesteld. Een aantal ondersteuners hebben een andere werkplek gekregen. De vacature voor ondersteuner van de RVZe raad V&VV is dit jaar ingevuld. Eind van het verslagjaar werd de centrale cliëntenraad geconfronteerd met het onverwachte overlijden van een van de ondersteuners. Dit heeft een diepe impact gehad op de leden van de raad. Hierdoor is er aan het eind van dit 2013 een vacature voor 36 uur ontstaan. Deze vacature wordt tijdelijk opgevuld door twee externe ondersteuners en zal in de loop van volgend jaar worden verder worden ingevuld waarin gekeken wordt of de vacature intern ingevuld kan worden. Overleggen De cliëntenraden van de RVZe-en hebben regelmatig overleg met de regiodirectie. De CCR heeft één keer per twee maanden (zes keer per jaar) overleg met de voorzitter van de Raad van Bestuur en een keer per jaar een overleg met de Raad van Bestuur en de Raad van Toezicht. De agenda voor het overleg wordt in samenspraak met de Raad van Bestuur opgesteld. Adviezen De CCR heeft in 2013 één centrale adviesaanvraag ontvangen. Naar aanleiding van deze adviesaanvraag is positief advies uitgebracht over het (niet)anonimiseren van BOPZ-uitspraken van de klachtencommissie cliënten. De raad ziet een grote rol voor de regionale raden wat betreft advisering. Zeker als deze adviezen directe gevolgen hebben voor cliënten. De raad is zich er van bewust dat veel advies aanvragen alleen regionaal spelen en kiest er dan ook voor deze adviesaanvragen haar regionale raden te laten behandelen. Kwaliteitstoetsing Op verzoek van de commissie kwaliteitstoetsing heeft de kwaliteitstoetsing uit cliëntperspectief zich dit jaar gericht op de dagactiviteiten centra. In Veluwe & Veluwe Vallei en Gooi en Vechtstreek is de kwaliteitstoetsing afgerond en zijn de resultaten gepresenteerd. De kwaliteitstoetsing in Oostelijk Utrecht wordt begin 2014 afgerond. Tot slot 2013 is een turbulent jaar geweest voor de centrale cliëntenraad. Het wegvallen van één van de vaste ondersteuners en de gevolgen die de bezuinigingen hebben hun weerslag op de leden van de centrale cliëntenraad. Ook in 2014 wil de raad zich op een constructieve manier bijdragen aan de medezeggenschap binnen GGz Centraal. Het is geweldig om te ervaren dat ook bij tegenwind de raadsleden blijven inzetten voor één doel: het behartigen van de belangen van cliënten.
4.8.2 Ondernemingsraad De zeggenschap bij GGz Centraal ligt bij de raad van bestuur, de medezeggenschap van medewerkers krijgt gestalte in de ondernemingsraad. De ondernemingsraad kan ‘mede’ invloed uitoefenen op het te voeren beleid. De OR vertegenwoordigt alle medewerkers en probeert de kloof tussen beleid en medewerkers te verkleinen door heldere en eerlijke communicatie. Veertien gekozen ondernemingsraadleden vertegenwoordigen samen met de gekozen leden van zes ondernemingsraadcommissies alle medewerkers van GGz Centraal. De OR is in 2013 tijdelijk uitgebreid met twee zetels voor Indigo Centraal BV.
bestuursverslag GGz Centraal 2013 - 10 juni 2014 –
27
Per 1 juli 2013 is Pieter van der Lans afgetreden als voorzitter van de OR. Hij is opgevolgd door Arno van Paassen. Op 1 januari 2014 nam Gerda Smid het secretarisschap over van Dick Moens die met pensioen ging. Minimaal elke drie jaar zijn er verkiezingen. De zittingstermijn van de huidige OR loopt van 1 juli 2011 tot 1 juli 2014. Medio juni 2014 vinden er verkiezingen plaats voor de OR en ondernemingsraadscommissies. De OR en de raad van bestuur hebben in het medezeggenschapsconvenant afspraken gemaakt over de structuur, de samenstelling en de faciliteiten van de medezeggenschap bij GGz Centraal. De samenstelling en werkwijze van de OR en de ORc’s wordt beschreven in het reglement. Elke RVZe heeft een eigen ondernemingsraadscommissie. De ondersteunende diensten en Innova hebben samen een eigen ondernemingsraadscommissie. De OR wil een betrouwbare gesprekspartner zijn voor de raad van bestuur en voor de achterban, waarbij de OR steeds zowel het organisatiebelang als werknemersbelang voor ogen heeft. Speerpunten van de OR zijn onder meer: • gezonde arbeidsomstandigheden, • scholing en opleidingsmogelijkheden voor iedereen. • duurzame inzetbaarheid van alle werknemers. De OR adviseerde in 2013 over: • Reorganisatie ondersteunende diensten 1e fase • Integratie PAAZ MC Groep in GGz Centraal • Op weg naar een nieuwe vastgoedorganisatie • Inrichting vakcentrum informatievoorziening • Reorganisatie vakcentrum personeelszaken en bestuursbureau • Deelname Ecademy • Oprichting Indigo Centraal BV basis ggz De OR stemde in 2013 in met: • Protocol internet en e-mail • Aangepaste regeling verzuim en re-integratie • Werving en selectie VOG • Plan van aanpak uitvoering risico inventarisatie • Wijziging klachtenreglement cliënten Eind 2013 kreeg de OR de bezuinigingsplannen en hervormingen voor 2014 voorgelegd. Tevens startte GGz Centraal gesprekken met de werknemersorganisaties over een addendum bij het doorlopend sociaal plan. In februari bracht de OR advies uit.
bestuursverslag GGz Centraal 2013 - 10 juni 2014 –
28
5. Overige informatie 5.1 Marketing en distributie GGz Centraal is een actieve partner voor het realiseren van geestelijke gezondheidszorg op cliënt-, regionaal en landelijk niveau. GGz Centraal speelt een proactieve rol in de maatschappelijke ontwikkelingen van de geestelijke gezondheidszorg. Wij willen de mening van landelijke, regionale en lokale politici beïnvloeden met als doel de positie van cliënten in de geestelijke gezondheidszorg te verbeteren. Daarnaast laten wij de zorg aansluiten bij de ontwikkelingen in de regio en de rol van onze ketenpartners. Wij onderhouden contact met maatschappelijke instanties die belangrijk zijn voor de positie van onze cliënten. Vanuit onze maatschappelijke opdracht werken wij samen met vele partners op diverse terreinen. Er bestaat een groot aantal (geformaliseerde) samenwerkingsverbanden en (zorg-)ketens. De samenwerking met de meeste partners krijgt vorm in convenanten en overeenkomsten. In het Meerjarenbeleidsplan 2011 – 2014 en de daaraan gekoppelde toetsbare doelstellingen is de afspraak gemaakt om de stakeholders jaarlijks actief te benaderen. In januari 2012 en 2013 is er een enquête uitgezet aan de hand van de door GGz Centraal vastgestelde kernwaarden. Echter toenemende invloed van stakeholders, door o.a. intensivering van diverse samenwerkingen, invloed van gemeenten en spreiding van financieringsbronnen vraagt om verdieping en intensivering van het stakeholdermanagement. Stakeholdermanagement is het opbouwen, verbeteren en beheren van de relaties met de diverse stakeholders. Het vereist dat GGz Centraal de belangen van de diverse stakeholders begrijpt en erkent en een evenwicht zoekt tussen die belangen en het eigen belang. Het betekent invulling geven aan de uitkomsten van de dialoog met de stakeholders. GGz Centraal heeft bepaald wie de voornaamste stakeholders zijn, de macht/invloed die zij uitoefenen en de interesse die ze tonen voor de activiteiten van GGz Centraal. Hiermee kunnen stakeholders worden onderscheiden en onderverdeeld van waaruit GGz Centraal haar wijze van interactie afleidt. De vergelijking tussen de behoeften en verwachtingen van de stakeholders en de mate waarin GGz Centraal op dit moment aan deze verwachtingen tegemoet komt, geeft inzicht in de knelpunten en verbetermogelijkheden. Verbetermogelijkheden worden gedefinieerd als acties/thema’s die de stakeholders erg belangrijk vinden, maar waarop GGz Centraal naar hun mening laag presteert. Heeft GGz Centraal op deze thema’s al aanzienlijke inspanningen geleverd, dan kan er gekozen worden hier over te communiceren. Is de lage beoordeling van de prestatie door de stakeholders terecht, dan kunnen er vervolgacties worden bepaald Stakeholdermanagement is een continu verbeterproces. De evaluatie wordt benut om het proces te optimaliseren.
5.2 Informatie over toepassing gedragscode GGz Centraal wil een integere organisatie zijn die zichzelf waarden en normen stelt en zorgvuldig omgaat met cliënten, medewerkers en andere betrokkenen. De integriteit van een organisatie als GGz Centraal is het resultaat van het gedrag van haar medewerkers. Iedere medewerker, ook de vrijwilliger en stagiair, heeft er invloed op. Zijn of haar gedrag wordt aan de organisatie toegerekend en slaat direct terug op de beeldvorming. GGz Centraal ziet integriteit als een kwaliteitskenmerk voor het functioneren van mensen en de organisatie. Integriteit geeft niet alleen de mate van onkreukbaarheid en betrouwbaarheid aan, maar is ook een maatstaf of iemand zich in zijn handelen laat leiden door de normen en waarden die bestuursverslag GGz Centraal 2013 - 10 juni 2014 –
29
kenmerkend zijn voor een ieder die verbonden is aan GGz Centraal. Integriteit komt concreet tot uiting in het handelen van mensen in uiteenlopende situaties en is een veelomvattend begrip. In 2013 heeft GGz Centraal in haar integriteitsbeleid beschreven op welke wijze zij integriteit wil vormgeven. Niet door een opsomming van gebods- en verbodsbepalingen. Moreel handelen kan namelijk nooit uitputtend worden vastgelegd in een code, maar is bedoeld om houvast te bieden bij het nemen van beslissingen over integriteitdilemma’s. Gebruik internet en e-mail Nadat de OR er mee had ingestemd, is in oktober 2013 het ‘Protocol gebruik Internet en E-mail‘ vastgesteld. Het document geeft medewerkers duidelijkheid over wat binnen GGz Centraal wel en niet is toegestaan op het gebied van internet- en e-mailgebruik. Tevens biedt het GGz Centraal de mogelijkheid een correct gebruik van e-mail en internet te stimuleren en eventueel misbruik te kunnen bestrijden. Het document is geplaatst op intranet.
5.3
Transitie basis-ggz naar Indigo
GGz Centraal biedt preventie en basis-ggz in haar werkgebied aan onder de naam Indigo Centraal. In februari 2013 is de BV Indigo Centraal opgericht. Vanaf dat moment kon personeel geworven worden startend met een interne werving GGz Centraal. In mei 2013 zijn medewerkers van alle preventieafdelingen van GGz Centraal, van Indigo Veluwe én twee behandelaren onderdeel geworden van Indigo Centraal. In mei mocht Indigo Centraal de eerste cliënt verwelkomen. Tussen juni en december zijn alle behandelaren in dienst getreden van Indigo Centraal. Uiteindelijk stond de formatie eind 2013 op 44 medewerkers (ongeveer 36,5 Fte). De overstap van cliënten vanuit GGz Centraal naar Indigo Centraal verliep langzamer dan verwacht, waardoor het aantal te openen DBC’s laat op gang kwam. De instroom van cliënten groeide echter geleidelijk en vanaf oktober 2013 was een duidelijk stijgende lijn in de aanmeldingen te zien. Eind oktober zaten we op 80 lopende DBC’s en eind december waren al ongeveer 450-500 DBC’s geopend. Zorgtoelating en zorgverkoop In 2013 heeft Indigo Centraal het juridische proces rond zorgtoelating en AGB code doorlopen, zodat per 1-1-2014 Indigo Centraal met een eigen AGB code zorg kan leveren. Voor de zorgverkoop is Indigo Centraal gezamenlijk opgetrokken met GGz Centraal. De budgettoewijzing en tarieven zijn naar tevredenheid verlopen. De verschillen tussen zorgverzekeraars m.b.t. de regels rondom verzekerde zorg bleek echter een grote tegenvaller in 2013. Vooral de regels tussen wie wel of niet hoofdbehandelaar/ medebehandelaar mag zijn én het percentage inzet hoofdbehandelaar in het zorgproduct van zorgverzekeraars verschillen behoorlijk. Communicatie Indigo Centraal heeft vanaf de start van de BV veel geïnvesteerd in de communicatie naar alle medewerkers van GGz Centraal, huisartsen, gemeentes en andere zorgaanbieders. Voorbeelden van de investering in externe contacten zijn bezoeken aan diverse huisartsenpraktijken in het verzorgingsgebied, aansluiting bij overlegvormen in gemeentes, gesprekken met zorgaanbieders over samenwerking, etc. WMO In 2013 heeft Indigo Centraal subsidieaanvragen in de regio’s Gooi en Vechtstreek, Veluwe en Veluwe Vallei en Flevoland (incl. NOP) voor 2014 gedaan, waarvan een groot deel inmiddels is toegekend. Overige ontwikkelingen • In 2013 zijn we ook gestart met een behandelaanbod kinderen en jeugd, in samenwerking met Fornhese.
bestuursverslag GGz Centraal 2013 - 10 juni 2014 –
30
• • •
We hebben een grote groep ziekenverzorgers van Icare getraind in psychopathologie. We hebben in 2013 op geleide van grootte onze locaties uitgebreid in diverse gemeentes, zodat we onze missie zorg dichtbij te leveren steeds beter kunnen waarmaken. Sinds augustus 2013 bieden wij bij de obesitaspoli en het Chronisch VermoeidheidsCentrum van het ‘Zorgteam’ in Flevoland (onderdeel van de MC groep) psychologische behandelingen aan cliënten met een DSM stoornis.
Uitdaging In 2013 werden we geconfronteerd met het feit dat het budget voor de geïndiceerde preventie eind 2013 zou aflopen, zonder een duidelijk afgestemd plan tussen huisartsen, de zorgverzekeraars en zorgaanbieders voor de toekomst. Al met al was 2013 een enerverend en uitdagend jaar, waarin we weliswaar een vliegende start hebben gemaakt in het ons duidelijk profileren in de zorgmarkt, maar we hadden graag wat hoger gevlogen met betrekking tot gerealiseerde productie.
5.4 GGz Centraal op ZorgDomein Met ingang van december 2013 is GGz Centraal aangesloten op de ZorgDomein Verwijsapplicatie. Huisartsen kunnen vanaf dat moment hun patiënten digitaal via ZorgDomein verwijzen naar GGz Centraal. Huisartsen in de regio’s Veluwe en Veluwe Vallei, Gooi en Vechtstreek én Oostelijk Utrecht hadden al vaker aangedrongen op aansluiting door GGz Centraal op ZorgDomein. In december kon deze aansluiting daadwerkelijk gerealiseerd worden voor alle werkgebieden waar GGz Centraal actief is. Hiermee is een nieuwe stap gezet naar verdere verbetering van onze samenwerking met de huisartsen in de regio’s. In ZorgDomein is het actuele zorgaanbod van de verschillende locaties van GGz Centraal te vinden. Ook vinden huisartsen hier relevante informatie voor de patiënt over de afspraakprocedure bij de verschillende locaties van GGz Centraal en eventuele verwijscriteria. De patiënt krijgt de benodigde informatie op papier mee of per mail toegestuurd en de huisarts verzendt de verwijzing eenvoudig elektronisch naar GGz Centraal. Binnen GGz Centraal kan de aanmelding dan verder digitaal verwerkt worden en aan het zorginformatiesysteem gekoppeld worden.
bestuursverslag GGz Centraal 2013 - 10 juni 2014 –
31
6. Financiën 6.1 Ontwikkelingen 6.1.1 Resultaatontwikkeling Over 2013 is een negatief resultaat gerealiseerd van € 11,2 miljoen. Dit verlies is het gevolg geweest van een achterblijvende productie in DBC-termen en overschrijding van personele kosten, op grond waarvan een reorganisatie is ingezet. De kosten van de reorganisatie, circa € 4,5 miljoen, zijn ten laste van het verslagjaar gebracht. Daarnaast is het resultaat beïnvloed door incidentele baten en lasten die verband houden met het gewijzigd toekomstperspectief voor de GGz. Maatregelen in de bedrijfsvoering om productie te verhogen en kosten te verminderen zijn in 2013 op volle kracht ingezet. Regionale verschillen maken dat niet één centrale aanpak doelmatig is, doch noodzaken maatwerk in de herstelmaatregelen en hernieuwde afstemming tussen regio’s onderling en met de vakcentra. De resultaten daarvan worden in 2014 zichtbaar. De migratie van twee zorginformatiesystemen naar één nieuw zorginformatiesysteem (USER) is een complicerende factor gebleken in het ombuigingsproces maar ondersteunt het bezuinigings- en hervormingsproces op termijn. Behalve de resultaatontwikkeling in 2013, vormen ook de zorgcontractering voor 2014 en de aanstaande transities belangrijke ankerpunten voor het toekomstig financieel beleid binnen GGz Centraal. Medio 2013 is een traject gestart om tot bezuinigingen en hervormingen te komen die moet resulteren in een evenwichtige exploitatie in 2014 en volgende jaren, met een totale ombuigingsdoelstelling van € 13 miljoen. Teneinde deze ombuiging te kunnen realiseren zijn met de Ondernemingsraad en vakbonden in goed constructief overleg afspraken gemaakt over de noodzaak tot reductie van het personeelsbestand en de wijze waarop dit gerealiseerd wordt.
6.1.2 Hervormingen & Bezuinigingen De resultaatontwikkeling in 2013 en de vooruitzichten op basis van zorgcontractering 2014 en verwachte transities, zijn direct aanleiding geweest voor een omvangrijk reorganisatieprogramma, gebaseerd op twee pijlers: verbetering van de productiviteit en verlaging van de kosten, waarbij de focus ligt op de ondersteunende activiteiten en diensten. Hiertoe zijn per regio’s programma’s gestart om de ombuigingsdoelstelling concreet in te vullen. Tot deze programma’s behoren naast kostenreductie ook proceshervormingen en verbeteringen in de bedrijfsvoering. Na een zorgvuldige voorbereiding in 2013, waaronder afstemming en overleg met OR en Vakbonden over onder meer het sociaal plan, is de uitvoering begin 2014 ter hand genomen. Door het beëindigen van tijdelijke contracten en via vrijwillige vertrekregelingen is het aantal boventalligen belangrijk gereduceerd. De boventalligen wordt diverse regelingen aangeboden met als primair uitgangspunt een werk-naar-werk-begeleiding waartoe externe expertise is ingehuurd De programma’s resulteren in 2014 in lagere kosten en een betere benutting van het productiekader, op grond waarvan bedrijfseconomisch herstel wordt gerealiseerd. Met de implementatie van het nieuwe ZIS ter vervanging van de twee huidige ZIS-sen, wordt feitelijk het laatste deel van de fusie tussen Symfora en Meerkanten afgerond. Het nieuwe ZIS levert een eenduidige procesdefinitie op, waardoor efficiencyslagen mogelijk zijn.
bestuursverslag GGz Centraal 2013 - 10 juni 2014 –
32
6.1.3 Liquiditeitspositie en rol financiers De liquiditeitspositie van GGz Centraal is in 2013 als gevolg van de resultaatontwikkeling en als gevolg van terugbetalingsverplichtingen aan zorgverzekeraars onder druk komen te staan, doch blijft binnen de bandbreedte van de kredietfaciliteit verstrekt door de bank door middel van een prudent investeringsbeleid en strikte richtlijnen omtrent inzet van externen. De huidige spelregels omtrent declaratie van afgesloten DBC’s, betekent dat het werkkapitaal structureel negatief is en er naast bevoorschotting door verzekeraars noodzakelijkerwijs gebruik wordt gemaakt van kredietfaciliteiten van banken. De actuele discussie tussen banken en zorgverzekeraars omtrent hun zekerheidsverdeling raakt de sector en ook GGz Centraal direct. Pogingen om tot een oplossing te komen voor het hoofdprobleem van de verdeling van de rechten van enerzijds de zorgverzekeraars (ZN) met het verrekeningsrecht en de banken (NVB) met anderzijds het pandrecht bij een eventueel faillissement zijn op niets uitgelopen, ondanks het feit dat beide partijen onder toezicht staan van De Nederlandse Bank. GGz Centraal heeft betrokken partijen hierop aangesproken en concludeert dat de discussie over de rug van de zorgaanbieders wordt voortgezet. De Rabobank heeft aangekondigd de kredietfaciliteit te verlagen, de dominante verzekeraar (Achmea) heeft nog geen blijk gegeven haar bevoorschotting te willen verhogen. Tevens heeft de Rabobank een renteverhoging aangekondigd waarmee op jaarbasis circa € 0,5 miljoen aan publieke middelen aan de zorg wordt onttrokken. Met de banken is in het kader van de resultaat- en liquiditeitsontwikkeling en ten behoeve van aangescherpte monitoring een informatie- en overlegstructuur opgezet. GGz Centraal is van mening dat de huidige declaratiesystematiek niet passend is en roept de NZa op de declaratieregels zodanig aan te passen dat het leveren van prestaties, de bekostiging daarvan én de financiering daarvan met elkaar in balans worden gebracht. Dat betekent een stelsel waarbij DBC’s tussentijds afgesloten mogen worden ten behoeve van facturatie of een stelsel waarbij tussentijdse facturatie op onderhanden DBC’s mogelijk is. Op die wijze kunnen de risico’s voor banken worden ingeperkt (lager werkkapitaalfinanciering) en worden de financieringslasten beperkt. Op grond van de resultaatontwikkeling plaatsten de bankiers GGz Centraal onder bijzonder beheer en zijn afspraken gemaakt over de inperking van de overeengekomen kredietfaciliteit van € 50 miljoen, volgend op onze liquiditeitsbegroting. Deze inperking tot € 40 miljoen vindt plaats per 1 oktober 2014 en wordt mede ingegeven door de landelijke discussie tussen banken en verzekeraars omtrent hun zekerheidsstellingen. De situatie van bijzonder beheer leidt ertoe dat GGz Centraal continu aan de voorwaarden en gemaakte afspraken, waaronder de budgetratio, dient te blijven voldoen, om daarmee over voldoende liquiditeiten te kunnen beschikken. Met name in de maanden juni en juli 2014 zijn de bandbreedtes klein, maar verwacht de Raad van Bestuur binnen de afspraken te opereren. GGz Centraal maakt gebruik van een kredietfaciliteit. In de kredietovereenkomst zijn diverse convenanten opgenomen, waaronder een jaarrekening met een goedkeurende controleverklaring en ratio’s. Als gevolg van landelijke onzekerheden is de jaarrekening van GGz Centraal voorzien van een controleverklaring met beperking. Dit betekent een breuk met een convenant uit de overeenkomst. De bank verstrekt conform haar interne beleid geen waiver voor de convenantbreuk, op grond waarvan zekerheid kan worden ontleend dat de kredietfaciliteit niet wordt ingetrokken, voordat de controleverklaring bij de jaarrekening is afgegeven. Als gevolg van voorgaande bestaat een onzekerheid van materieel belang die gerede twijfel kan doen ontstaan over de continuïteit van GGz Centraal. Met de banken vindt constructief en positief overleg plaats op grond waarvan de Raad van Bestuur van GGz Centraal de overtuiging heeft dat de kredietfaciliteit niet eenzijdig zal worden opgezegd of zodanig zal worden verlaagd dat GGz Centraal niet aan haar financiële verplichtingen zou kunnen voldoen. Op grond van de vooruitzichten voor 2014 met afslankingen in de kostenstructuur, verbetering van de resultaten en bij het beschikbaar houden door de bank van de kredietfaciliteit, is sprake van een
bestuursverslag GGz Centraal 2013 - 10 juni 2014 –
33
voldoende basis om te veronderstellen dat zich in 2014 en de eerste helft van 2015 geen liquiditeitsproblemen zullen voordoen. Solvabiliteit Voor de ontwikkeling van vigerende ratio’s wordt verwezen naar paragraaf 6.3.
6.1.4 Controleverklaring accountant Over 2013 verstrekt de accountant een controleververklaring met beperking wegens landelijk geldende onzekerheden als gevolg van de invoering van de prestatiebekostiging. In de controleverklaring komt tot uitdrukking dat de accountant van mening is dat vermogen en resultaat in overeenstemming zijn met de werkelijkheid, doch dat er inherent aan de bekostigingssystematiek van de GGz onzekerheden zijn omtrent het normenkader waaraan de accountant de omzetverantwoording dient te toetsen. Het ontbreken van een helder normenkader is een landelijk probleem. Hoewel wij de controleverklaring vanuit het perspectief van de externe accountantscontrole kunnen billijken, zijn wij van mening dat GGz Centraal haar beleid en richtlijnen steeds nauwgezet en zorgvuldig heeft afgestemd op de vigerende voorwaarden.
6.1.5 Analyse van het resultaat Het resultaat over 2013 is beïnvloed door een aantal incidentele posten. De reorganisatievoorziening ziet op de kosten die samenhangen met het op een zorgvuldige wijze doen afvloeien van personeel, via diverse (pre)mobiliteitsregelingen. De omvang van de voorziening wordt toereikend geacht om alle kosten die daarmee samenhangen te dragen. De implementatiekosten van het nieuwe systeem zijn omvangrijker dan verwacht. De conversie van twee zorginformatiesystemen naar één, is een aanzienlijk complexer proces gebleken en heeft tot noodzakelijke extra inzet van medewerkers geleid. Naar aanleiding van de sectorbrede discussie omtrent de onzekerheid van het normenkader waaraan de rechtmatigheid van de productie is getoetst, heeft GGz Centraal hiervoor een voorziening gevormd van ca. 1% van de AWBZ/ZVW omzet. In 2013 is het beleid van onderhoudsvoering op het vastgoed herzien. Geconcludeerd is dat op het planmatig onderhoud minder uitgaven noodzakelijk zijn. Dit leidt tot een bijstelling van de onderhoudsvoorziening en daarmee tot een vrijval ten gunste van het resultaat. Tenslotte is geconcludeerd dat een deel van reeds gerealiseerde plankosten op geplande vervangende nieuwbouwprojecten niet langer bruikbaar zijn als gevolg van trends tot beddenafbouw en ambulantisering. Gecorrigeerd voor deze posten bedraagt het operationele verlies circa € 4,5 miljoen. Binnen GGz Centraal is een groot pakket aan maatregelen om dit verlies om te buigen, samen te vatten onder de noemer Bezuinigingen & Hervormingen. De resultaatontwikkeling in 2014 geeft het vertrouwen dat de goede maatregelen genomen zijn en dat resultaten verbeteren.
bestuursverslag GGz Centraal 2013 - 10 juni 2014 –
34
6.2 De behaalde omzet Bedrijfsopbrengsten (in euro's)
2011
2012
2013
Totaal bedrijfsopbrengsten (in euro's) in verslagjaar
214.220.044
213.604.205
197.385.812
Waarvan wettelijk budget voor AWBZ/Zvw-zorg, exclusief subsidies
203.910.551
201.218.940
184.967.008
Waarvan overige bedrijfsopbrengsten
10.309.493
12.385.265
12.418.804
6.3 De toestand op balansdatum 2011 Totaal bedrijfsopbrengsten Exploitatieresultaat Eigen vermogen en budgetratio8
2012
2013
214.220.044
213.604.205
197.385.812
4.161.419
1.887.200
-11.244.224
39.173.255
41.060.455
29.816.230
18,29%
19,22%
15,11%
0,63
0.83
0,72
14,37%
15,71%
13,38%
Current ratio Solvabiliteit (EV/TV)
6.4 De voornaamste risico’s en onzekerheden Uitgangspunt bij de toepassing van risicomanagement binnen GGz centraal is dat risicomanagement een integraal onderdeel is van de zorgverlening en de bedrijfsvoering. In de beleidscyclus komt dit tot uiting door structurele aandacht voor en opvolging van risico’s en maatregelen in o.a. de management contracten en de management review. Risicomanagement heeft een vaste plaats binnen procesbeschrijvingen, jaarplannen en projectplannen. Medewerkers zijn geschoold in het toepassen van prospectieve risico inventarisaties. Zowel management team als raad van toezicht hebben in 2013 een risico-inventarisatie uitgevoerd. De belangrijkst risico’s zijn hieronder weergegeven. De opvolging van de risico’s is geborgd in de beleidscyclus. Het gaat om een selectie en weergave van de belangrijkste risico’s en onzekerheden.
8
Tevens solvabiliteitsratio voor de banken
bestuursverslag GGz Centraal 2013 - 10 juni 2014 –
35
Onderdeel
Toelichting
GGz Centraal
Strategie
Risico’s en onzekerheden die een belemmering vormen om een strategie te realiseren. Bijvoorbeeld de mate van concurrentie, technologische ontwikkelingen. Risico’s en onzekerheden die direct de effectiviteit en efficiency van de operationele activiteiten beïnvloeden. bijvoorbeeld de kwaliteit van personeel, uitval van ICT systemen.
Zorgdiscontinuïteit. Onrust en werkdruk door bezuinigingen.
Operationeel
Financieel
Bijvoorbeeld liquiditeitsrisico’s, renterisico’s, onzekerheid om (geborgd) geld aan te trekken
Financiële verslaggeving
Risico’s en onzekerheden die verband houden met de betrouwbaarheid van de verslaggeving. Bijvoorbeeld waarderingsvraagstukken rondom zorgvastgoed, de mate van subjectiviteit van inschattingen. Dit soort risico’s en onzekerheden hebben een directe invloed op de organisatie en de bedrijfsprocessen.
Wet- en regelgeving
Verkeerde discipline mix / onvoldoende gekwalificeerd personeel. Implementatie USER voldoet niet aan de verwachtingen. Onvoldoende monitoring. Ontoereikende stuurinformatie. Onvoldoende registratie en productiviteit. Te hoge (personeels)kosten. Vertraging in facturatie van DBC’s a.g.v. interne en externe oorzaken. Het niet meer voldoen aan de vereisten van externe financiers om zelfstandig leningen aan te gaan via het Waarborgfonds van de Zorgsector Onzekerheid in ‘permanente’ bevoorschotting zorgverzekeraars. Onzekerheid in hoogte werkkapitaalfinanciering huisbankier Rente risico’s. Overgang op nieuw ZIS. Impairment gevolgen. Leegstand vastgoed.
Onzekerheid over wet- en regelgeving. met vervallen vangnet in 2013. Vanuit extern opgelegde ratio’s.
bestuursverslag GGz Centraal 2013 - 10 juni 2014 –
36
6.5 Toekomstige ontwikkelingen De GGZ-zorg wijzigt ingrijpend de komende jaren. Ofschoon finale politieke besluitvorming nog moet plaatsvinden, houdt GGz Centraal in haar financieel meerjarenbeleid rekening met de volgende ontwikkelingen:
6.5.1 Regeerakkoord Bruggen Slaan?.. In het regeerakkoord zijn voor Zorg en Welzijn drie prioriteiten gesteld. De kwaliteit van de geleverde zorg moet omhoog, de kosten moeten omlaag en de samenwerking tussen verschillende zorgaanbieders moet worden bevorderd. In de langdurige en welzijnszorg wordt de komende periode een omslag gemaakt naar meer maatwerk, meer zorg in de buurt, meer samenwerking tussen de verschillende aanbieders maar ook naar houdbaar gefinancierde voorzieningen, zodat ook latere generaties er nog gebruik van kunnen maken. In de kortdurende zorg is het doel om uiterlijk in 2017 de gehele GGZ op te nemen in de ZvW.
6.5.2 Bestuurlijk akkoord GGZ-sector In het bestuurlijk akkoord over de toekomst van de GGZ is vastgelegd dat zorgverzekeraars en aanbieders streven naar een afbouw in de periode tot 2020 van één derde (33%) van de bedden ten opzichte van 2008. Dit bestuurlijk akkoord loopt vooruit op het scheiden van wonen en zorg (SWZ).
6.5.3 Substitutie Specialistische GGz naar de Basis-GGz In overeenstemming met het bestuurlijk akkoord vindt een verschuiving plaats van de specialistische GGz naar de Basis-GGz. Verzekeraars gaan daarbij uit van verschuivingen van 5 tot 10% van het budget alleen al in 2014. GGz Centraal gaat uit van een verschuiving van 7% richting de Basis-GGz. Hierbij is de vraag of GGz Centraal (Indigo) de productie voor de Basis-GGz volledig gegund krijgt, of er vervolgens voldoende patiënten verwezen worden voor de Basis-GGz en of de huidige tarieven blijven behouden.
6.5.4 Prestatiebekostiging Zorginstellingen worden door invoering van de prestatiebekostiging in toenemende mate afgerekend op de geleverde productie. In dit systeem is de hoogte van het budget van een zorgaanbieder afhankelijk van de zorgzwaarte van de cliënten. Een gedachte van de overheid die aan deze bekostigingsveranderingen ten grondslag ligt, is dat deze manier van prestatiebekostiging zorginstellingen prikkelt om meer in te spelen op de individuele zorgvraag en dus op de leef- en woonwensen van de cliënt. Tevens bestaat er binnen de GGz landelijk een grote druk op de huidige tarieven. Daarnaast ontstaat door de DBC-systematiek de problematiek tussen jaarbudgetten en de productieafspraken met de zorgverzekeraars waarbij er sprake is van schadelastjaren.
6.5.5 Extramuralisatie: Scheiden van Wonen en Zorg Scheiden van wonen en zorgt betekent een verschuiving van het wonen in een instelling, naar een vorm van wonen waarin de cliënt zelfstandig woont en huur betaalt. Vanuit die situatie kan de cliënt zorg en begeleiding vragen. De extramuralisatie is concreet vanaf 1 januari 2013 ingegaan voor de zorgzwaartepakketten VV 1 en VV 2 (sector verpleging en verzorging), GGZ 1 en GGZ 2 (geestelijke gezondheidszorg) en voor VG 1 en VG 2 (verstandelijk gehandicaptenzorg). Per 2014 wordt ook ZZP VV 3 geëxtramuraliseerd voor nieuwe cliënten.
bestuursverslag GGz Centraal 2013 - 10 juni 2014 –
37
Op basis van het document: Hervorming van de langdurige ondersteuning en zorg (dd: 25 april 2013) is de volgende fasering voorgesteld. • • • •
2013: ZZP VV1 en VV2, GGZB/C1 en GGZB/C2 en VG1 en VG2 voor nieuwe cliënten vanaf 23 jaar 2014: VV3 voor nieuwe cliënten 2015: ZZP VG3 voor een deel ( ca. 50%) van de nieuwe cliënten 2016: ZZP LG1 en LG3, ZG1 ( auditief/visueel) en VV4 (ca. 50%) van nieuwe cliënten
Zie punten: 1, 2 en 4 in de omzetprognose.
6.5.6 AWBZ terug naar zijn oorspronkelijke doelstelling Waar in de loop der jaren de AWBZ steeds meer ‘niet noodzakelijke’zorg is gaan bevatten, is het de bedoeling van de overheid om de AWBZ nog slechts, als waar aanvankelijk voor bedoeld, te vullen met onverzekerbare risico’s. De AWBZ zal in 2015 worden omgedoopt tot de wet Langdurige Intensieve Zorg (=LIZ). Voor de intramurale GGZ is het voornemen om per 2015 alle intramurale GGZ-zorg voor cliënten vanaf 18 jaar gericht op behandeling over te hevelen naar de ZvW. Het begeleid wonen dat gericht is op participatie zal hoogstwaarschijnlijk worden overgeheveld naar het gemeentelijke domein. Zie punten: 2, 3, 4, 5 en 6 in de omzetprognose.
6.5.7 WMO De functies extramurale individuele en groepsbegeleiding, dagbesteding en kortdurend verblijf worden vanuit de AWBZ gedecentraliseerd naar de Wet Maatschappelijke Ondersteuning (WMO). Gemeenten worden geheel verantwoordelijk voor deze activiteiten op het gebied van ondersteuning, begeleiding en verzorging. De aanspraken worden beperkt, dienstverlening wordt versoberd en meer gericht op waar ze het hardste nodig is. De overheveling zal gepaard gaan met een budgetkorting van 25%. Daarnaast is het de vraag wat gemeenten bij GGz Centraal gaan inkopen. Zie punten: 8, 9 en 10 in de omzetprognose.
6.5.8 Transititie Jeugd GGz In het nieuwe jeugdstelsel valt alle Jeugdzorg (jeugdhulpverlening en Jeugd-GGz) onder één weet. Hiermee wordt de Jeugd-GGz vanuit de ZvW, de AWBZ en de WMO naar de Jeugdwet overgeheveld en komt de verantwoordelijkheid voor de Jeugd-GGz bij gemeenten te liggen. Hierbij zal onder andere worden gestuurd op kwaliteit, toegankelijkheid en betaalbaarheid van deze vorm van Jeugdzorg. Ook deze overheveling gaat gepaard met een budgetkorting.
bestuursverslag GGz Centraal 2013 - 10 juni 2014 –
38
7. Onderzoek en ontwikkeling GGz Centraal vindt opleiden, wetenschappelijk onderzoek en innovatie belangrijk. Deze activiteiten liggen in het verlengde van, en zijn onlosmakelijk verbonden met het primaire proces zorgverlening. Om deze binding vorm te geven zijn alle activiteiten rond opleiden, onderzoek, innovatie gebundeld binnen Innova. Innova geeft vorm aan de ambities van GGz Centraal om een lerende organisatie te zijn en om voorop te lopen in kennismanagement en vernieuwing Innova is verdeeld in vijf onderdelen: • Opleidingen • Wetenschappelijk onderzoek • Bij-en nascholing • Innovatie • Wetenschappelijke bibliotheek
7.1 Opleidingen GGz Centraal kent een jarenlange opleidingstraditie en verzorgt drie grote beroepsmatige- en specialisten-opleidingen. 7.1.1
A-opleiding; opleiding tot psychiater
In februari 2012 heeft het register geneeskundig specialisten (RGS) de opleiding gevisiteerd en goedgekeurd voor vijf jaar. Naast avondreferaten, die we vanuit deze specialisten-opleidingen organiseren voor behandelaren en specialisten in opleiding, organiseert de A-opleider ook grootreferaten drie maal per jaar waar met een éminence grise uit het vak van gedachten gewisseld kan worden en cultuuravonden waarin hij film- en boekbesprekingen relateert aan de psychiatrie. Inmiddels is ook het algemeen onderwijs in de aandachtsgebieden opgezet en ingevoerd. Resultaat opleidelingen: 44 opleidingen waren gedurende 2013 in A-opleiding, waarvan 12 nieuwe aiossen-instroom. 6 aiossen rondden hun opleiding tot psychiater af.
7.1.2 P-opleiding; opleiding tot GZ-psycholoog, psychotherapeut en klinisch psycholoog De opleidelingen krijgen zo veel als mogelijk te maken krijgen met diverse patiëntenpopulaties en diverse settingen. Opleidelingen tot GZ-psychologg zullen tijdens de opleiding kennis maken met psychiatrische ziektebeelden door een stage bij acute psychiatrie. Opleidelingen tot psychotherapeut en klinisch psycholoog zullen hun praktijkopleiding doen zowel op poliklinieken als in (deeltijd-) klinische setting. In dat kader creëren we opleidingscarrousels van de verschillende zorg-units. Nieuwe opleidelingen worden verwelkomd op een introductiebijeenkomst, wanneer opleidelingen de opleiding afsluiten volgt er een exit gesprek Voor alle opleidelingen zijn er twee opleidelingendagen georganiseerd. Tijdens deze dagen wordt in een vergadering aandacht besteed aan knelpunten en verbeterpunten in de praktijkopleidingsplekken, en het opleidingsklimaat, vond intervisie plaats en werd daarnaast een inhoudelijk programma geboden. In mei was het onderwerp: de kwaliteit van de opleidingsplekken, in september: de mentale weerbaarheid van de behandelaar. Daarnaast hebben diverse overleggen plaatsgevonden met de opleidingen van Altrecht en Parnassia in het kader van uitwisseling van en kwaliteitsbeleid ten aanzien van supervisoren en afstemming van beleid ten aanzien van combinatieplekken in de opleiding met externe partijen. Een van de resultaten is dat de P –opleidelingen van deze drie organisaties jaarlijks gezamenlijk een supervisorencursus gaan organiseren.
bestuursverslag GGz Centraal 2013 - 10 juni 2014 –
39
7.1.3 Opleiding tot Verpleegkundig Specialist (VS). De opleiding tot verpleegkundig specialist kent twee varianten: driejarige variant (GGZ VS) • • • •
tweejarige variant (MANP)
2 opleidelingen gestart 2 tweede jaars 1 derdejaars. 2 afgestudeerd.
• • •
2 opleidelingen gestart 2 tweede jaars 2 afgestudeerd
Praktijkopleiding mbo en hbo opleidingen en stagebureau De belangrijkste ontwikkeling binnen de praktijkopleiding in 2013 was de samenwerking tussen GGzCentraal en de twee oorspronkelijke ROC’s, Landstede en MiddenNederland. De beide ROC’s zijn vanaf dit jaar gezamenlijk verantwoordelijk voor de opleiding en de uitvoering van de leerling verpleegkundige niveau 4 opleiding. Een deel van de lessen worden uitgevoerd op locatie(s) van GGz Centraal met zowel docenten van de ROC’s als eigen docenten te weten GGz Centraal praktijkopleiders en zorgprofessionals. Enkele cijfers: Er zijn in 2013 40 leerlingen gediplomeerd. Het aantal leerlingen niveau 3, 4 en 5 voor 2013 is 108. Stagebureau Totaal hadden we in 2013 395 stagiaires, met name leerlingen van diverse mbo- en hbo-opleidingen uit heel Nederland. Deels overlappen deze aantallen met 2012 en 2014, vanwege schooljaren, die anders lopen dan kalenderjaren.
7.1.4 Wetenschappelijk Onderzoek Het wetenschappelijk onderzoek is één van de speerpunten van het Beleid. De centrale doelstelling is het stimuleren, faciliteren, begeleiden en uitvoeren van praktijk gerelateerd wetenschappelijk onderzoek met (dus) relevantie voor de behandeling. Wetenschappelijk onderzoek vergroot de kennis van diagnostiek en behandeling van psychiatrische aandoeningen. Onderzoeksresultaten kunnen vertaald worden in verbetertrajecten, leidend tot innovatie van de zorg. Wetenschappelijk onderzoek brengt meer dynamiek in de organisatie doordat er voortdurend nieuwe vragen gesteld worden. In 2013 was er sprake van meer dan 35 lopende onderzoeksprojecten waarvan iets minder dan de helft voor promoties. Verreweg de meeste onderzoeken vallen in één van de 4 onderzoekslijnen: • Psychotische stoornissen • Persoonlijkheidsstoornissen • Angst- en dwangstoornissen • Psychometrie. Door de onderzoekslijnen ontstaat er verdieping en is er een grotere output te realiseren, er wordt immers voortdurend voortgebouwd op deze ‘body of knowledge’. Jaarlijks wordt een (nationaal toegankelijk) wetenschappelijk congres georganiseerd en in 2013 was dat het symposium ‘Angst en dwang’. Kijk voor een overzicht van de lopende onderzoeken op de website van Innova. In 2013 rondden zes medewerkers van GGz Centraal hun promotie-onderzoek af: • Wessel van Beek, psycholoog, op de ‘rol van tijd en toekomstdenken op suïcidaliteit’. Bouwstenen voor een behandeling die positief denken vergroot. Gerandomiseerde studie met 75 patiënten; • Cor Arends, geestelijk verzorger, op de ‘theologische lezing van de waan’. De waan als een gemankeerde religieuze ervaring. Literatuur en archiefstudie; • Jochem Gregoor, psychiater in opleiding, op ‘de invloed van erfelijke verschillen op het effect van antipsychotica’. Onder andere verschillen in activiteit van een leverenzym. Onderzoek gebaseerd op klinisch bekende data; bestuursverslag GGz Centraal 2013 - 10 juni 2014 –
40
• • •
Aart de Leeuw, psychiater, op dwangstoornis, behandeling en neurobiologische afwijkingen. Gerandomiseerde placebo-gecontroleerde studie bij 37 patiënten; Yvette Roke, psychiater, op ‘de effecten van risperidon (antipsychoticum) bij autisme- of gedragstoornis’. Lichamelijke en hormonale effecten. Cross-sectionele studie bij 65 jongens; Tekleh Zandi, psychiater op overdiagnostiek van psychotische stoornissen bij Marokkanen. Gebruik van een cultuur sensitieve vragenlijst. Volgens de promovenda gaat het meestal om verkeerde diagnosen. Als rekening wordt gehouden met de culturele achtergrond blijken Nederlanders van Marokkaanse komaf geen verhoogd risico te hebben op de ziekte.
7.1.5 Bij- & nascholing In 2013 heeft de fadeling bij- en nascholing van Innova ‘mijninnova’ gelanceerd. Het digitale opleidingsportaal voor elke individuele medewerker. Hierin kan de medewerker zien welk opleidingsen scholingsaanbod er is en zich aanmelden hiervoor. Verder geeft ‘mijninnova’ het opgebouwde curriculum per medewerker weer. In dit jaar heeft GGz Centraal ook de eerste e-learning module in bedrijf genomen, een product uit het samenwerkingsverband ggzecademy (www.ggzecademy.nl), zoals reeds in 2012 was aangekondigd. Verder zijn er veel trainingsactiviteiten uitgevoerd rondom: • Leefstijl • Veiligheid • Het omgaan met agressie en moeilijke situaties met patiënten. En aan de managers van GGz Centraal zijn diverse Management Development colleges gegeven.
7.1.6 Innovatie In 2013 zijn er PR acties geweest om het innovatiebudget en de projecten binnen GGz Centraal nog beter bekend te maken. Zo is er in samenwerking met een cliënt en medewerker dagbesteding een teaser gemaakt die meer dan 1000 keer is bekeken. Bij livegang van deze teaser zijn er oordopkoptelefoons over heel GGz Centraal verspreid en is het geluid op nagenoeg alle computers aangezet. Ook was er een succesvolle ‘week van de bijwerkingen’ waar onder andere een goedbezochte innovatiemarkt plaatsvond op het terrein van Zon & Schild. Beoordeling projecten De beoordeling van innovatievoorstellen geschiedt 4 keer per jaar door de innovatiecommissie, bestaande uit zes medewerkers van GGz Centraal die verschillende posities binnen de organisatie bekleden. Het advies dat hieruit voortkomt, gaat naar de directie van Innova die de budgetten toekent. In 2013 hebben wij 20 aanvragen ontvangen, waarvan vijftien zijn gehonoreerd, een van deze projecten is niet tot uitvoering gekomen. Nieuwe projecten Het project DigiDac is een van de projecten die van start is gegaan. Doel van het project is het creëren van een herstelwerkplek onder regie van de afdeling communicatie en begeleiding van de DAC’s voor cliënten die affiniteit hebben met digitale communicatie. Een andere project, ‘PEPNed’, is een samenwerking met UMCU en de Universiteit Maastricht. Via de leerstoel bewegingsstoornissen heeft GGz Centraal een Psychofarmaca Expert Platform (PEP) opgericht met bijbehorende website (www.pepned.nl). Doel is kennis over deze stoornissen te vergroten. Afgeronde projecten In 2013 zijn 8 projecten afgerond. Voorbeelden zijn:
bestuursverslag GGz Centraal 2013 - 10 juni 2014 –
41
•
•
•
De digitale coach: de digitale coach is een smartphone applicatie die cliënten met een obsessieve impulsieve stoornis in hun dagelijks leven ondersteunt door gepersonaliseerde feedback; Music & memory: het beluisteren van muziek op de iPod maakt dementerende ouderen spraakzamer en actiever, zo blijkt uit een Amerikaans onderzoek. Voor onze muziektherapeuten een reden om in een innovatieproject te onderzoeken of dit ook bij patiënten van de Rembrandthof werkt; Pilot medimate minilab: Soms kan een snelle bepaling van de Lithium noodzakelijk zijn om verantwoord te beslissen over het beleid. In deze pilot is onderzocht of het gebruik van Medimate-minilab een toegevoegde waarde heeft bij de behandeling van patiënten in een FACT-team.
Financieel Het innovatiebudget voor 2013 bedroeg €390.000, hiervan is ongeveer tweederde gerealiseerd.
7.1.7 Wetenschappelijke bibliotheek Naast de reguliere ondersteuning van alle opleidelingen en andere medewerkers van GGz Centraal bij het vinden van informatie ten behoeve van onderzoek en scholing is de zogenaamde CATalysator verder gebruikt. Dit is het e-learning programma waarbij een klinische zoekvraag in de (wereldwijde)literatuur opgezocht wordt. In 2013 hebben de medewerkers van de bibliotheek op diverse locaties informatie- en instructiebijeenkomsten verzorgd in het kader van effectief en efficiënt digitaal bibliotheek-gebruik.
bestuursverslag GGz Centraal 2013 - 10 juni 2014 –
42
8. Verslag Raad van Bestuur 8.1 Samenstelling en portefeuilleverdeling Tot 14 november 2013 werd GGz Centraal geleid door een collegiale driehoofdige raad van bestuur9. Deze raad van bestuur bestond uit mevrouw. dr. T.J. Heeren (voorzitter), de heer dr. B.J.N. Schreuder en ir. G.H. ter Avest. Per 01-01-2014 is ir. G.H. ter Avest opgevolgd door drs. A.C. van Esterik. De raad van bestuur is integraal verantwoordelijk voor de instelling en het instellingsbeleid. De leden hebben de bestuurstaken verdeeld in een duidelijke verdeling van aandachtsgebieden (portefeuilles). Er is sprake van een gezamenlijke verantwoordelijkheid voor het instellingsbeleid, terwijl er tevens tussen de bestuurders sprake is van een heldere verdeling van aandachtsgebieden (portefeuilles). In het reglement raad van bestuur worden de volgende kernelementen beschreven: de bestuurstaak, verantwoording en verantwoordelijkheid, besluitvorming, vergaderingen, waarneming en vacature, openbaarheid en belangenverstrengeling, geheimhouding, medezeggenschap, openheid en verantwoording extern en deskundigheid. Het reglement kan worden gewijzigd door een besluit van de raad van bestuur. Het besluit behoeft de goedkeuring van de raad van toezicht. In voorkomende gevallen waarin het reglement niet voorziet besluit de raad van bestuur met inachtneming van wettelijke bepalingen en statuten. In de jaarlijkse evaluatie van zijn functioneren gaan de raad van bestuur en de raad van toezicht na of het reglement nog aan de daaraan te stellen criteria voldoet.
8.2 Afscheid bestuurder ir. G.H. ter Avest Henk ter Avest heeft op 14 november 2013 afscheid genomen van zijn functie als lid van de raad van bestuur van de Stichting GGz Centraal. Hij heeft in deze functie een belangrijke bijdrage geleverd aan landelijke ontwikkelingen in de geestelijke gezondheidszorg op gebied van automatisering, vastgoedontwikkeling en (collectieve) verzekeringen. Naast zijn hoofdfunctie heeft hij diverse nevenfuncties verricht, zoals lid van de Raad van Toezicht van Cultura in Ede. De afscheidsbijeenkomst stond in het teken van een middagsymposium op het gebied van e-health, waar innovatieve sprekers boeiende presentaties hielden. Aan het eind van de middag werd dhr. Ter Avest benoemd tot Ridder in de Orde van Oranje Nassau. In zijn vergadering van 17 september 2013 heeft de raad van toezicht de heer Ter Avest bedankt voor zijn langdurige inzet voor en niet aflatende betrokkenheid bij GGz Centraal en haar rechtsvoorgangers.
8.3 Informatievoorziening De raad van bestuur draagt zorg voor een tijdige informatievoorziening aan de raad van toezicht over algemene, zorginhoudelijke, financieel-economische, personele en sociale, externe, ethische en overige aangelegenheden die van een zodanig belang zijn dat de raad van toezicht hiervan redelijkerwijs op de hoogte behoort te zijn om zijn toezichthoudende en adviserende taak adequaat te kunnen vervullen. Hiertoe verschafte de raad van bestuur in het verslagjaar de raad van toezicht periodiek informatie over de realisatie van de doelstellingen en de beleidsplannen inclusief de daaraan verbonden risico’s, de kwaliteit van de zorg alsmede de doelmatigheid en continuïteit van de organisatie en de bedrijfsvoering. Afspraken rond de informatieverstrekking aan de raad van toezicht zijn vastgelegd in het Informatieprotocol.
9 De raad van bestuur bestond tot half november uit een driehoofdige raad van bestuur. Bestuurslid ir. G.H. ter Avest ging per 14 november 2013 met pensioen.
bestuursverslag GGz Centraal 2013 - 10 juni 2014 –
43
8.4 Nevenfuncties raad van bestuur Mw. dr. T.J. Heeren heeft de volgende nevenfuncties: • lid commissie Zorgvisie en Normering van GGz Nederland; • lid van de Beraadsgroep Maatschappelijke Gezondheidszorg van de Gezondheidsraad; • vice-voorzitter van de raad van toezicht van het Erasmus Medisch Centrum, Rotterdam • lid commissie Nationaal Programma Ouderenzorg van ZonMW; • vice-voorzitter Union européenne des médecins spécialistes/UEMS Sectie Psychiatrie; • lid commissie Hoogspecialistische GGZ van de Gezondheidsraad; • lid adviescommissie Innovatie Zorgberoepen en Opleidingen. De heer dr. J.N. Schreuder heeft de volgende nevenfuncties • voorzitter Registratiecommissie Geneeskundig Specialisten (RGS); • voorzitter auditor NIAZ en lid redactieraad NIAZ; • arbiter Landelijk Scheidsgerecht Gezondheidszorg; • lid Stuurgroep Veilige zorg, ieders zorg van het patiëntveiligheidsprogramma GGZ van GGZ Nederland • lid commissie Werkgevers- en Arbeidszaken van GGz Nederland; • lid bestuur stichting Postacademische Opleidingen in de klinische Neuropsychologie (PaON)
bestuursverslag GGz Centraal 2013 - 10 juni 2014 –
44
9. Verslag van de raad van toezicht In de statuten en het reglement raad van toezicht (mei 2011) zijn de taken en verantwoordelijkheden van de (leden van de) raad van toezicht beschreven. In de raad is de noodzakelijke kennis van uiteenlopende disciplines aanwezig: bestuurlijke kennis en ervaring, financiële expertise, inzicht in de (kwaliteit) van zorg van aanpalende disciplines. In het Informatieprotocol zijn de afspraken vastgelegd met betrekking tot de informatie van de raad van bestuur aan de raad van toezicht.
9.1 Samenstelling raad van toezicht eind december 2013
Naam
Hoofdfunctie
Dhr. dr. E.P. de Jong
Nevenfuncties10 voor zover relevant voor de vervulling van de taak • • • • • • • • • • •
Dhr. dr. R.V. Bijl
Adjunct-directeur Sociaal en Cultureel Planbureau
•
• •
Dhr. drs. C. de Kruijf
voorzitter Raad van Toezicht NCRV; vice-voorzitter Raad van Toezicht KRO-NCRV; voorzitter Raad van Commissarissen woningcorporatie Habion; vice-voorzitter Stichting Instituut Gak; vice-voorzitter Raad van Toezicht van Vilans; voorzitter Stichting Achmea Slachtoffer en Samenleving; plaatsvervangend voorzitter Klachtencommissie Zorggroep Almere; voorzitter Stichting Franciscaans Studiecentrum, verbonden aan de Universiteit van Tilburg; voorzitter Raad van Commissarissen LandstedeMolijn de Groot Beheer b.v. te Nunspeet; voorzitter CDA afdeling Nunspeet; lid Raad van Advies van Reliëf, christelijke vereniging van zorgaanbieders. lid Wetenschappelijke Adviescommissie Volksgezondheid Toekomstverkenningen 2014 RIVM; lid Adviescommissie Sociale Statistieken, Centraal Bureau voor de Statistiek Raad van Toezicht Herman Jordan Montessori Lyceum in Zeist
•
fractievoorzitter Provinciale Staten Utrecht; voorzitter Noodfonds RWA-Amersfoort e.o.; trainer/bemiddelaar Algemene Onderwijsbond; voorzitter cliëntenraad WSW regio Eemland; lid Raad van Toezicht De Klimboom, stichting voor kinderopvang; voorzitter Partij van de Arbeid, afdeling Leusden
• • • • •
Dhr. drs. F.J. van der Lee
Managing Consultant BDO
• •
Lid raad van toezicht Stichting ZorgAccent Docent accountancy Markus Verbeek Praehep
Mw. drs. L.M.B. Musterd
Zelfstandig adviseur Musterd Organisatieadvies
•
voorzitter Klachtencommissie voor medewerkers Zorgcentrum De Posten te Enschede; voorzitter Bezwarencommissie Sociaal Plan van “Mediant” geestelijke gezondheidszorg te Enschede; adviseur Fonds Cultuurparticipatie te Utrecht;
• •
10 Voordat leden van de raad van toezicht nieuwe nevenfuncties aangaan, wordt dit eerst besproken met de voltallige raad van toezicht om na te doen gaan of er sprake is van belangenverstrengeling.
bestuursverslag GGz Centraal 2013 - 10 juni 2014 –
45
lid Raad van Toezicht stichting Youké, jeugdzorg te Zeist; lid Raad van Toezicht InteraktContour te Nunspeet. bestuurslid van de Stichting Kröller Muller Fonds te Otterlo bestuurslid Stichting Leergeld te Enschede lid Raad van Toezicht Onderwijsgroep Tilburg Bestuursvoorzitter Stichting Emre Voorzitter alumni Tilburg University chapter Turkey medisch adviseur St. Klankbord (patiëntenvereniging voor Hoofd-Hals kanker); Lid Raad van Advies, Medisch Contact
• • • Dhr. drs. U. Pekdemir MPA 11
Mw. dr. L.A. van der Velden
Directievoorzitter Rabobank NoordKennemerland LUMC, Senior staflid KNOarts/Hoofd-Hals Chirurg
• • • • • •
Overzicht van de leden van de Raad van Toezicht GGz Centraal per 31 december 2013
9.2 Rooster van aftreden raad van toezicht Benoeming van leden van de raad van toezicht vindt plaats voor een termijn van vier jaar, waarna de leden eenmaal herbenoembaar zijn voor vier jaar. De heer drs. F.A. van der Lee RA is per 1 mei 2013 aangetreden. In de vergadering van 10 december 2013 heeft de heer drs. U. Pekdemir aangekondigd zijn functie als lid van de raad van toezicht per 1 januari 2014 neer te leggen. Taken en verantwoordelijkheden als directievoorzitter van Rabobank Noord Kennemerland enerzijds en als lid van de raad van toezicht van GGz Centraal anderzijds zijn naar zijn oordeel voor hem niet langer verenigbaar. Als voorzitter van de auditcommissie heeft de raad van toezicht uit zijn midden de heer Van der Lee benoemd als opvolger van de heer Pekdemir. Naam en geboortedatum
Functie
1ste benoeming
Datum herbenoeming
Datum aftreden
Dhr. dr. E.P. de Jong 05.08.1945
voorzitter raad van toezicht • voorzitter remuneratiecommissie • voorzitter selectiecommissie
01.01.2007
15.12.2010
01.01.2015
Dhr. dr. R.V. Bijl 15.02.1955
lid raad van toezicht • lid remuneratiecommissie • lid selectiecommissie • voorzitter commissie kwaliteit & veiligheid
01.06.2007
01.06.2011
01.06.2015
Dhr. drs. C. de Kruijf 19.12.1949
lid raad van toezicht • lid auditcommissie
20.05.2008
19.05.2012
20.05.2016
Dhr. drs. F.A. van der Lee 19.11.1967
lid raad van toezicht • voorzitter auditcommissie
01.05.2013
01.05.2017
01.05.2021
Mw. drs. L.M.B. Musterd 04.03.1947
lid raad van toezicht • lid commissie kwaliteit & veiligheid
01.01.2007
15.12.2010
01.01.2015
vice-voorzitter raad van toezicht 01.01.2012 • lid remuneratiecommissie • lid selectiecommissie • lid commissie kwaliteit & veiligheid Overzicht rooster van aftreden raad van toezicht GGz Centraal per 1 januari 2014
01.01.2016
01.01.2020
Mw. dr. L.A. van der Velden 19.11.1963
11 Lid met professionele zorgachtergrond
bestuursverslag GGz Centraal 2013 - 10 juni 2014 –
46
9.3 Evaluatie De raad van toezicht is verantwoordelijk voor de kwaliteit van zijn eigen functioneren zoals is bepaald in onderdeel 4.1.6 en 4.1.7 van de thans geldende Zorgbrede Governance Code 2010. Ten minste jaarlijks evalueert de raad van toezicht zijn eigen functioneren buiten de aanwezigheid van de raad van bestuur en informeert de raad van bestuur over de uitkomsten hiervan. Jaarlijks voert de raad van toezicht met de raad van bestuur als geheel een evaluatiegesprek over het wederzijds functioneren van beide organen op zich in relatie tot elkaar. Op 22 oktober 2013 vond de evaluatie raad van toezicht 2013 plaats. De evaluatie was gericht op de toezichthoudende rol van de raad en op de relatie raad van toezicht – raad van bestuur. De relatie tussen raad van bestuur en raad van toezicht is ingebed in een open sfeer. Ook de individuele verhoudingen tussen de leden zijn open van aard. Korte lijnen zijn kenmerkend voor de verhoudingen. Tussen bestuur en toezicht is een manier van werken ontwikkeld, die door de leden van de raad van toezicht op hoofdlijnen positief wordt beoordeeld. De leden van beide raden respecteren en waarderen elkaar. Het periodieke voorzittersoverleg van raad van bestuur met de voorzitter raad van toezicht (en de secretaris of zijn plaatsvervanger) functioneert goed ter voorbereiding van de vergaderingen van de raad van toezicht en zijn commissies. De agenda’s voor de raadsvergaderingen waren adequaat, de vergaderingen effectief en efficiënt. Hieraan draagt zeker bij dat – na een eerdere evaluatie - bestuurlijke mededelingen op schrift bij de agenda van vergaderingen zijn gevoegd. De commissies hebben in samenspraak met de raad van bestuur hun rol als adviseur van de raad van toezicht goed vervuld. Tijdens de evaluatie is lang stilgestaan bij aard en inhoud van het toezicht en de visie op toezichthouders. Bij de introductie van het RvT-model destijds was de afstand tussen bestuur en toezicht redelijk groot. Er is een tendens waarneembaar dat het toezicht minder op afstand behoort te staan van de bestuurder en dus veel concreter betrokken is bij het bestuur van de organisatie. De mate van betrokkenheid zou intensiever kunnen en moeten. De raad van toezicht zou graag meer uitgedaagd willen worden om de bestuurders te ‘helpen’ en wil meer met de bestuurders de dialoog aangaan, ook in een vroegtijdig stadium van de bestuurlijke besluitvorming. Het gaat daarbij ook om het ‘zorgen delen’. Dikwijls hebben de vergaderingen van de raad van toezicht een min of meer interrogatief karakter, de vergaderingen zouden meer een stimulerende, een motiverende impact moeten hebben, zodat de leden van de raad van bestuur en de raad van toezicht meer uitgedaagd worden.
9.4 Honorering De honorering van de leden van de raad van toezicht is vastgesteld op basis van de adviesregeling van de Nederlandse Vereniging van Toezichthouders in Zorginstellingen, augustus 2009. De honoraria voor de voorzitter, vice-voorzitter en leden bedroegen in 2013 respectievelijk € 14.239, € 11.866 en € 9.493 bruto.
9.5 Werkzaamheden in het verslagjaar De raad van toezicht vergaderde in het verslagjaar zes maal in aanwezigheid van de raad van bestuur, te weten op 29 januari, 23 april, 11 juni, 17 september, 22 oktober en 10 december 2013. De septembervergadering vond plaats tijdens een tweedaagse heibijeenkomst. Als gastspreker was aanwezig de heer Paul van Rooij, directeur GGZ NL, die inging op de verwachte ontwikkelingen in de ggz en het (politieke) krachtenveld waarbinnen deze zich afspelen. De remuneratiecommissie heeft functioneringsgesprekken gevoerd met de leden van de raad van bestuur. In het verslagjaar heeft een aantal leden van de raad van toezicht deelgenomen aan de
bestuursverslag GGz Centraal 2013 - 10 juni 2014 –
47
jaarlijkse overlegvergadering tussen respectievelijk de ondernemingsraad en de raad van bestuur, twee keer per jaar en de centrale cliëntenraad en de raad van bestuur, één keer per jaar. Conform de beleidscyclus van de organisatie wordt de raad van toezicht betrokken bij de strategie en de prestaties van de organisatie
9.6 Overleg met de externe accountant In het reglement raad van toezicht GGz Centraal staat beschreven hoe het overleg met de externe accountant binnen GGz Centraal is ingericht; Artikel 8.2.5 – De raad van toezicht vergadert zesmaal per jaar, waarvan tenminste één vergadering wordt gehouden ter bespreking van de jaarstukken in aanwezigheid van de accountant van de stichting en één vergadering ter bespreking van het jaarplan en de daarbij behorende begroting voor het komend boekjaar. Artikel 9.2.2 – De auditcommissie rapporteert schriftelijk aan de raad van toezicht. Binnen de raad is de auditcommissie het eerste aanspreekpunt voor de accountant. Vergaderingen van de auditcommissie worden in beginsel bijgewoond door een lid van de raad van bestuur en de accountant, tenzij de auditcommissie om bijzondere redenen zonder een van hen wil vergaderen.
De accountant was in het verslagjaar aanwezig in de vergaderingen van de raad van toezicht op 23 april (bespreking jaarstukken) en 10 december (bespreking management letter).
9.7 Vergaderingen raad van toezicht in vogelvlucht In de reguliere vergaderingen van de raad van toezicht zijn onder andere de volgende onderwerpen aan de orde geweest: Ter bespreking: • Zorgcontractering 2013 • Stakeholdermanagement in relatie tot de betrokkenheid van leden raad van toezicht • Financiële (kwartaal)rapportages, liquiditeitsprognoses en eindejaarsverwachting 2013 • Bezuinigingsdoelstellingen 2013 • Managementreview 2012 • Synergiemonitor 2012: notitie gericht op de waardecreatie door synergie (2,5 jaar na fusie) • Rapportages kwaliteitsindicatoren 2013 • Strategisch gebruik van vastgoed • Sociaal beleid in relatie tot de bezuinigingen en hervormingen in 2014 • Management Letter 2013 • Treasury Jaarplan 2014 • Risico-inventarisatie 2013 Ter goedkeuring/besluitvorming: • Oprichting Indigo Centraal B.V. • Profiel lid raad van bestuur • Advies over de Wet Normering Topinkomens in relatie tot GGz Centraal • Bestuursverslag GGz Centraal 2012 • Jaarrekening 2012 GGz Centraal en bevestiging bij de jaarrekening 2012 • Definitieve begroting 2013 • Aangepast Treasury Statuut 2013 • Overname PAAZ MC Groep • Benoeming nieuw lid raad van toezicht (per 1 mei 2013, de heer drs. F.A. van der Lee) • Benoeming nieuw lid auditcommissie van de raad van toezicht (per 1 mei 2013, de heer Van der Lee) • Kadernota 2014 GGz Centraal • Kaderbegroting 2014 GGz Centraal bestuursverslag GGz Centraal 2013 - 10 juni 2014 –
48
• • • • •
Benoeming van een nieuwe bestuurder per 1 januari 2014 (de heer drs. A.C. van Esterik). Jaarplanning raad van toezicht GGz Centraal 2014 Inschakelen exteren adviesbureau bij de werving & selectie van een nieuwe voorzitter raad van toezicht voor GGz Centraal Intentieverklaring tussen Riagg Amersfoort e.o., Algemene Zorggroep Midden-Nederland en GGz Centraal Rooster van aftreden en samenstelling commissies raad van toezicht
9.8 Kennismaking met het primaire proces Voorafgaand aan een aantal vergaderingen bezocht de raad van toezicht, in het kader van kennismaking met de directe zorgverlening en ondersteunende processen, één van de zorgeenheden dan wel vakcentra van GGz Centraal. In juni bezocht de raad van toezicht het Sociaal Psychiatrisch Centrum in Amersfoort en voorafgaand aan de vergadering in december bracht de raad van toezicht een bezoek aan de RVZe Fornhese, kinder- en jeugdpsychiatrie in Almere. Tijdens dit bezoek stond ‘het nieuwe werken’ centraal. Tevens werd aandacht besteed aan de transitie van de Jeugdzorg naar de WMO in 2015.
9.9 Deskundigheidsbevordering raad van toezicht In het kader van deskundigheidsbevordering volgde de raad van toezicht in het verslagjaar, samen met de leden van het managementteam van GGz Centraal een in company training op het gebied van human resource management. Performancemanagement, terugdringen van verzuim, duurzame inzetbaarheid van medewerkers, management development en talentontwikkeling waren enkele onderwerpen waarop werd ingezoomd. De inleiding van en het gesprek met de heer Van Rooij tijdens de september-tweedaagse kan eveneens als deskundigheidsbevordering worden aangemerkt. Ook individueel benutten raadsleden mogelijkheden voor deskundigheidsbevordering.
9.10 Commissies raad van toezicht Binnen de raad van toezicht zijn taken, conform de Governancecode, verdeeld in vier kerncommissies. Dit zijn de auditcommissie, de selectiecommissie, de remuneratiecommissie en de commissie kwaliteit & veiligheid. Auditcommissie De vanuit de raad van toezicht ingestelde auditcommissie, tijdens het verslagjaar bestaande uit de heren Pekdemir (voorzitter), De Kruijf en Van der Lee, vergaderde in 2013 viermaal met de raad van bestuur, de manager Financiën & Administratie, de controller en tweemaal met de externe accountant KPMG. De vergaderingen vonden respectievelijk op 19 maart, 16 april, 27 augustus en 3 december 2013 plaats. De volgende onderwerpen kwamen in deze vergaderingen aan bod: • Businesscase GGz Centraal • Definitieve begroting 2013 • Jaarrekening 2012 GGz Centraal en bevestiging bij de jaarrekening 2012 • Accountantsverslag controle jaarrekening 2012 • Bestuursverslag 2012 GGz Centraal • Financiële kwartaalrapportages 2013 • Managementletter 2013 • Treasury statuut (aangepast) • Treasury jaarplan 2014 • Strategisch gebruik van vastgoed • Kader begroting 2014 GGz Centraal
bestuursverslag GGz Centraal 2013 - 10 juni 2014 –
49
• •
Kadernota 2014 GGz Centraal Financiële ontwikkelingen en het ‘in control’ zijn van de organisatie
Een extra vergadering vond plaats op 29 oktober 2013. Deze stond in het teken van de financiële stand van zaken binnen GGz Centraal in het kader van de noodzakelijke bezuinigingen 2013/2014. Na de vergadering van de auditcommissie werden de resultaten van de besprekingen van de auditcommissie teruggekoppeld in de eerstvolgende raad van toezichtvergadering zodat discussie en besluitvorming over deze onderwerpen in de voltallige raad van toezicht kon plaatsvinden. De verslaglegging van de auditcommissie werd verspreid onder alle leden raad van toezicht. Remuneratiecommissie Aan het eind van het verslagjaar bestaat de remuneratiecommissie uit de heer De Jong, voorzitter raad van toezicht; mevrouw Van der Velden, vice-voorzitter raad van toezicht en de heer Bijl, lid van de raad van toezicht. De werkgeversrol van de raad van toezicht krijgt vooral gestalte via de remuneratiecommissie. De door deze commissie in het verslagjaar gevolgde 360°-feedback ter voorbereiding van de jaargesprekken met de leden van de raad van bestuur én de raad van bestuur als college is als een uitstekende methode gekwalificeerd, met een zeer bevredigend resultaat. Op 26 maart 2013 vonden de jaargesprekken plaats. De gekozen aanpak (360°–feedback) is goed bruikbaar voor jaarlijkse toepassing. De remuneratiecommissie wordt ambtelijk ondersteund door de manager van het vakcentrum Mens & Organisatie. Over de beloning van de bestuurders wordt gerapporteerd in de Jaarrekening 2013. De remuneratiecommissie vergaderde op 26 maart 2013, waarin de voorbereiding van de jaargesprekken met de leden van de raad van bestuur, de Wet Normering Topinkomens en het aanstellen van een nieuw lid raad van bestuur centraal stonden. Selectiecommissie De selectiecommissie bestaat uit dezelfde leden als de remuneratiecommissie. In de selectiecommissie van de raad van toezicht is in 2013 gesproken over het profiel en de werving van een nieuw lid voor de raad van toezicht. Het geworven lid, de heer Van der Lee, aangesteld per 1 mei 2013, beschikt in het bijzonder over financieel-economische- en vastgoeddeskundigheid en bedrijfskundige ervaring. Hij is per 1 mei 2013 tot de auditcommissie van de raad van toezicht toegetreden. In nauwe samenwerking met het Bureau Klaus Schmitt & Partners is in het verslagjaar een nieuwe bestuurder geworven als opvolger voor ir. G.H. ter Avest. De nieuwe bestuurder, drs. A.C. van Esterik, trad per 1 januari 2014 aan. Commissie kwaliteit & veiligheid De commissie kwaliteit & veiligheid bestaat aan het eind van het verslagjaar uit de volgende leden: de heer Bijl, voorzitter van de commissie en de dames Musterd en Van der Velden. De commissie heeft in 2013 vier keer vergaderd: 29 januari, 16 april, 27 augustus en 3 december. De taakstelling van deze commissie is het (voorbereidend) adviseren van de raad van toezicht, in goed overleg met de raad van bestuur, aangaande vraagstukken die het bestuursbeleid raken inzake de kwaliteit en de veiligheid van de zorg in en vanuit de instelling. Tijdens de vergaderingen is met name aandacht besteed aan kwaliteitsindicatoren (managementreview/bestuursverslag 2012) en aan de voortgangsnotitie 'kwaliteit en veiligheid’, waarin uiteengezet wordt op welke manieren GGz Centraal zich inzet om kwalitatief goede en veilige zorg te bieden.
bestuursverslag GGz Centraal 2013 - 10 juni 2014 –
50
10.
Toekomst
10.1 Algemeen In de diverse akkoorden12 zijn voor de GGZ veel veranderingen overeengekomen. De belangrijkste afspraken gaan over afbouw van klinische zorg, versterken van ambulante hulpverlening en het invoeren van basis-GGZ naast de specialistische GGZ. Tevens wordt een grootschalige transitie van zorg voorbereid waarbij gemeenten verantwoordelijk worden voor langdurige zorg ook voor een gedeelte van de mensen die langdurig afhankelijk zijn van GGZ. In 2013 is ook besloten dat de basis- en specialistische GGZ voor kinderen en jeugdigen vanaf 1 januari 2015 geen deel meer uitmaakt van de verzekerde zorg maar een voorziening wordt onder gemeentelijke verantwoordelijkheid. Naast veranderingen in de organisatie van de zorg brengen deze beleidsvoornemens ook grote veranderingen in de bekostiging van de zorg van GGZ-instellingen.
10.2 Zorg De bovenbeschreven ontwikkelingen betekenen voor GGz Centraal een verder focus op Specialistische GGz en op het vervangen van klinische zorg door ambulante behandeling. Hierbij zal worden ingezet op FACT en IHT (intensive home treatment) en op HIC (high & intensive care). Met de gemeentes zullen afspraken worden gemaakt voor de ondersteunende (woon)zorg van mensen met Ernstige Psychiatrische Aandoeningen (EPA) nu deze zorg per 1 januari 2015 overgaat van de huidige AWBZ naar de WMO. De situatie rond Specialistische GGZ voor kinderen en jeugdigen vraagt speciale aandacht omdat hierbij niet alleen de ondersteunende (woon)zorg de verantwoordelijkheid wordt van de gemeenten maar ook de specialistische behandeling! De verwachte invoering van de Wet op de Verplichte GGZ en de Wet Forensische zorg in 2014 versterkt de noodzaak van focus op specialistische behandeling voor mensen met de ernstigste aandoeningen. In haar methodiek wil GGz Centraal nog meer aandacht geven aan HOZ, gezamenlijke besluitvorming over gewenste behandeling en gezamenlijke doelen van cliënt en hulpverlener (shared decision making) en aan het meten van uitkomsten van zorg.
10.3 Financiële verwachtingen De GGZ-zorg wijzigt ingrijpend de komende jaren. Ofschoon finale politieke besluitvorming nog moet plaatsvinden, houdt GGz Centraal in haar financieel meerjarenbeleid rekening met de ontwikkelingen zoals geschetst in paragraaf 6.5. GGz Centraal heeft de verwachte impact van toekomstige transities doorgerekend in meerjarenprognoses die tevens de basis vormen voor de bedrijfswaardeberekening. Voor de jaren 2014 en 2015 wordt een daling van de opbrengsten verwacht, onder druk van de huidige trend tot ambulantisering, beddenafbouw en transities van deze van de zorg naar bijvoorbeeld de gemeenten. De begroting 2014 sluit met een beperkt positief resultaat. In het meerjarenperspectief is sprake van structurele positieve resultaten. Door middel van het Indigo concept wordt fors ingezet op de basisGGz. Bij de voorbereidingen op de overige transities voert GGz Centraal frequent overleg met betrokken partijen (gemeenten, branche organisaties, verzekeraars en ministerie). Hierdoor zijn wij goed geïnformeerd over de ontwikkelingen, de trends en de verwachte financiële impact. 12
Bestuurlijk Akkoord GGZ 2013-2014 en het Regeerakkoord 2013 bestuursverslag GGz Centraal 2013 - 10 juni 2014 –
51
De liquiditeitspositie ontwikkelt zich volgens prognose positief. Indien de NZa besluit tot een herziening van het declaratiestelsel kan de afhankelijkheid van financiers verder worden verminderd. De financieringskosten zullen in komende jaren toenemen bij het huidige beleid. De banken zullen het toegenomen risico verdisconteren in hun tarieven. Het toegenomen risicoprofiel betekent tevens dat het verkrijgen van financiering voor (vervangende) nieuwbouw lastig, zoniet onmogelijk wordt, wat de kwaliteit van de zorg niet ten goede komt. Op het gebied van vastgoed ontwikkelt GGz Centraal een hernieuwde meerjarenvisie met als doel het aantal m2 in beheer te verminderen en de zorg en ondersteuning efficiënter te organiseren. Omdat het voor noodzakelijk investeringen in 2014 nog lastig zal zijn aanvullende financiering te verkrijgen, zijn alternatieve scenario’s ontwikkeld waarbij investeringen tot 2015/ 2016 uitgesteld kunnen worden.
10.4 Personeel GGz Centraal sluit het verslagjaar 2013 af met een fors negatief exploitatieresultaat vanwege enerzijds een onderschrijding van de productie- en registratieafspraken én anderzijds een overschrijding van personele kosten. Daarnaast wordt GGz Centraal in 2014 niet alleen geconfronteerd met een bedden afbouw maar ook met een verschuiving van zorg van de specialistische ggz naar de basis-generalistische ggz. Bovenstaande betekent dat GGz Centraal in 2014 fors moet bezuinigingen en reorganiseren om de organisatie naar de toekomst toe gezond en bestendig te maken. Ingrijpende maatregelen zijn noodzakelijk en GGz Centraal dient de formatie drastisch te reduceren. Gelet op de beperkt interne herplaatsingsmogelijkheden komt de bedrijfsvoering van GGz Centraal in 2014, bij onveranderd sociaal beleid, in gevaar en kan GGz Centraal genoodzaakt zijn om bij het UWV ontslagvergunningen aan te vragen. Begin december 2013 is GGz Centraal met de werknemersorganisaties in gesprek gegaan om te komen tot aanvullingen op c.q. aanpassingen van het Doorlopend Sociaal Plan. Dit heeft geresulteerd in een addendum op het Doorlopend Sociaal Plan. Hieronder volgt een overzicht van de belangrijkste punten uit het addendum: • Op basis van het reorganisatieplan en het hieruit voorvloeiende formatieplaatsenplan van en voor iedere Bedrijfsvestiging wordt bepaald welke werknemers boventallig zullen worden verklaard. Boventalligheid van medewerkers zal worden vastgesteld aan de hand van het formatieplaatsenplan van de betreffende Bedrijfsvestiging. • Boventalligheid wordt bepaald aan de hand van het afspiegelingsbeginsel. • De risicogroepen zal de raad van bestuur in samenspraak met de Ondernemingsraad identificeren. • Voorafgaand aan de bepaling en vaststelling van de boventalligheid zet GGz Centraal een premobiliteitsfase in waarin op vrijwillige basis met alle medewerkers van een risicogroep, waarin zich boventalligheid gaat voordoen, een toekomst verkennend gesprek over kansen, mogelijkheden en verwachtingen inzake werk zal worden gevoerd. • De medewerker kan hierin wensen en ambities met betrekking tot mobiliteit kenbaar maken. • Op basis van het formatieplaatsenplan 2014 worden de desbetreffende medewerkers per 17 maart 2014 schriftelijk boventallig verklaard. • De boventallig verklaarde medewerkers worden direct aangemeld bij het mobiliteitscentrum van GGz Centraal. • Uiterlijk binnen 2 weken na de boventallig verklaring zal voor alle boventallige medewerkers een belangstellingsgesprek hebben plaatsgevonden waarna het mobiliteitstraject via het mobiliteitscentrum aanvangt. • De werkgever is gehouden zich vanaf aanvang mobiliteitstermijn tot en met het einde van de opzegtermijn in te spannen om de werknemer waarvan de functie is komen te vervallen, te herplaatsen binnen of van werk naar werk te begeleiden buiten haar organisatie. Ook zal de bestuursverslag GGz Centraal 2013 - 10 juni 2014 –
52
•
werkgever trachten met andere (zorg)organisaties in de omgeving afspraken te maken met betrekking tot een voorrangspositie in geval van vacatures. Uiterlijk 19 juni 2014 vindt een toetsmoment plaats om het aantal succesvolle trajecten en het resterend aantal boventalligen in relatie tot de financiële draagkracht van GGz Centraal vast te stellen en vindt overleg plaats tussen GGZ Centraal en de werknemersorganisaties over de noodzaak tot het aanvragen van ontslagvergunningen.
10.5 Onderzoek en ontwikkeling In het Meerjarenbeleid van Innova, instituut voor opleiden, onderzoek en innovatie, staan de doelstellingen voor de komende jaren beschreven. Alle activiteiten van Innova zullen gericht blijven op het verbeteren van zorg en behandeling. De eisen tav effectiviteit en doelmatigheid zullen hoog blijven of verder toenemen bij een veranderende patiëntenpopulatie.
bestuursverslag GGz Centraal 2013 - 10 juni 2014 –
53