Gezondheidsindicatoren Vlaams Gewest. Kanker en andere nieuwvormingen

Gezondheidsindicatoren 2004-2005 Vlaams Gewest Kanker en andere nieuwvormingen

Gepubliceerd op: http://www.zorg-en-gezondheid.be/Cijfers/Ziekten/Cijfers-over-kanker/ - december 2008 Door: Cloots Heidi, De Kind Herwin, Kongs Anne, Smets Hilde Team Gegevensverwerking en Resultaatsopvolging Afdeling Informatie & Ondersteuning Hoe refereren naar dit document? Team gegevensverwerking en resultaatsopvolging. Kanker en andere nieuwvormingen- 2004-2005 [Online publicatie]. Brussel: Vlaams Agentschap Zorg en Gezondheid, Afd. Informatie en Ondersteuning, 2011 [geraadpleegd op ../../..], Beschikbaar op: http://www.zorg-en-gezondheid.be/Cijfers/Over-dezecijfers/Vorige-Cijfers/ GI2005_kankerincidentie.pdf

Vlaams Agentschap Zorg en Gezondheid Gezondheidsindicatoren 2004-2005

Kanker en andere nieuwvormingen

Inhoudsopgave

Kanker en andere nieuwvormingen: Mortaliteit versus incidentie ........................... 1

1

Blaaskanker: mortaliteit versus incidentie ........................................................ 2

2

Borstkanker: mortaliteit versus incidentie......................................................... 3

3

Colorectale kanker: mortaliteit versus incidentie ............................................. 4

4

Huidkanker: mortaliteit versus incidentie .......................................................... 5

5

Leukemie en verwante kankers: mortaliteit versus incidentie ....................... 6

5.1

Hodgkin- en non-Hodgkinlymfonen............................................................. 6

5.2

Multipel myeloom en meest voorkomende vormen van leukemie......... 6

6

Kanker mannelijke geslachtsorganen: mortaliteit versus incidentie............. 8

7

Kanker vrouwelijke geslachtsorganen: mortaliteit versus incidentie ............ 9

8

Longkanker: mortaliteit versus incidentie ........................................................10

9

Nierkanker: mortaliteit versus incidentie ..........................................................11

Afd. Informatie & Ondersteuning Team Gegevensverwerking en Resultaatsopvolging



Kanker en andere nieuwvormingen: Mortaliteit versus incidentie Voor enkele belangrijke kankers (kwaadaardige nieuwvormingen) geven we hier een overzichtje van veel gebruikte indicatoren. Ze geven een idee van het belang van de kanker voor de volksgezondheid. We gebruikten hiervoor de sterftecijfers van 2005 en de incidentiecijfers van 2004. Volgende parameters worden weergegeven:  Absoluut aantal overlijdens en absoluut aantal nieuwe kankergevallen.  ASR(E): Europees gestandaardiseerde sterfte en Europees gestandaardiseerde incidentie per 100.000 inwoners. Die cijfers kunnen gebruikt worden om de Vlaamse cijfers te vergelijken met die van andere landen en om de evolutie in de tijd te beoordelen. Meer informatie over (directe) standaardisatie en Europese standaardbevolking vindt u in onze verklarende woordenlijst1.  Gemiddelde leeftijd bij overlijden en bij het stellen van de diagnose.  Cumulatief risico van 0 tot 74 jaar in %. Die cumulatieve incidentie geeft weer bij hoeveel personen op 100 de kanker in kwestie gediagnosticeerd wordt voor ze de leeftijd van 75 jaar bereikt hebben.  Mortaliteit-incidentieratio in %. Die ratio geeft een beeld van de globale overleving, en werd hier berekend als de verhouding van het aantal overlijdens in 2005 tot het aantal nieuwe kankergevallen in 2004. Het gaat hier (meestal) niet om dezelfde personen, eerder om mensen met gelijke diagnose. Hierbij wordt verondersteld dat zowel de sterfte als de incidentie stabiel blijven.  Relatieve 5-jaarsoverleving in % (Vlaanderen 1997 - 2001). Dat is een schatting van de verwachte overlevingskansen. Het wordt berekend door het geobserveerde aantal overlevenden te delen door het verwachte aantal overlevenden in een groep personen met dezelfde leeftijdsstructuur uit de totale bevolking. Dat cijfer werd berekend door het kankerregister en gepubliceerd in 'Cancer incidence en survival in Flanders, 2000-2001'. U kunt dat document raadplegen op de website van het kankerregsiter2. Meer uitleg over de methode kan u daar ook vinden.

1 2

http://www.zorg-en-gezondheid.be/Cijfers/Over-deze-cijfers/ http://www.kankerregister.org


-1-


1


Blaaskanker: mortaliteit versus incidentie

Overzicht: Blaaskanker in het Vlaamse gewest invasieve kankers (zonder carcinomata in situ) ICD-10 code C67 Sterfte 2005

Mannen

absoluut aantal

Vrouwen 357

129

9,1

2,1

gemiddelde leeftijd

74,6

78,2

absoluut aantal

952

245

ASR(E)

25,0

4,7

gemiddelde leeftijd

71,9

74,5

1,7

0,3

Mortaliteit-incidentie ratio in %

37,5

52,7

Relatieve 5-jaarsoverleving (Vlaanderen 1997-2001) (in %)

59,7

53,9

ASR(E)

Incidentie 2004

Cumulatief risico 0-74 jaar in %

bron: Overlijdenscertificaten Vlaams Gewest/ Kankerregister ASR(E): Direct gestandaardiseerd aantal per 100.000 inwoners, op basis van de Europese standaardbevolking

De mortaliteit-incidentieratio geeft een beeld van de globale overleving. Het gaat hier voor mortaliteit om de cijfers van 2005 en voor incidentie om cijfers van 2004.  Mortaliteit-incidentieratio's van 38 en 53 betekenen dat ruim 1 op de 3 mannen en 1 op de 2 vrouwen bij wie blaaskanker gediagnosticeerd werd, eraan sterven. Het cumulatieve risico geeft het risico weer (in %) om voor de leeftijd van 75 jaar met de diagnose van een bepaalde kanker geconfronteerd te worden.  Voor blaaskanker is dat het geval voor 17 op 1.000 mannen en 3 op de 1.000 vrouwen.


-2-


2


Borstkanker: mortaliteit versus incidentie

Overzicht: Borstkanker in het Vlaamse gewest invasieve kankers (zonder carcinomata in situ) ICD-10 code C50 Sterfte 2005

Mannen

Vrouwen

absoluut aantal

12

1.321

ASR(E)

0,3

30,1

70,3

68,6

absoluut aantal

57

5.374

ASR(E)

1,5

144,2

67,7

61,0

0,1

11,3


21,1

24,6


73,7

81,6

gemiddelde leeftijd Incidentie 2004

gemiddelde leeftijd Cumulatief risico 0-74 jaar in %

bron: Overlijdenscertificaten Vlaams Gewest / Kankerregister ASR(E): Direct gestandaardiseerd aantal per 100.000 inwoners, op basis van de Europese standaardbevolking

  

Een mortaliteit-incidentieratio van 25% betekent dat globaal gesproken een kwart van de vrouwen met borstkanker eraan sterft. Een cumulatief risico van 11% betekent dat 1 vrouw op de 10 voor de leeftijd van 75 jaar met de diagnose borstkanker geconfronteerd wordt. Het absolute aantal sterfgevallen door borstkanker bleef de laatste 10 jaar rond de 1.300 schommelen, terwijl de gestandaardiseerde sterfte daalde met bijna 1 per 100.000 vrouwen per jaar.


-3-


3


Colorectale kanker: mortaliteit versus incidentie

Overzicht: Colorectale kanker in het Vlaamse gewest invasieve kankers (zonder carcinomata in situ) ICD-10 code C18-C21 Sterfte 2005

Mannen

Vrouwen

absoluut aantal

945

807

ASR(E)

24,3

14,9

gemiddelde leeftijd

73,5

76,6

2.622

2.069

ASR(E)

69,0

42,6

gemiddelde leeftijd

69,8

71,7

5,3

3,2

Mortaliteits-incidentie ratio in %

36,0

39,0

Relatieve 5-jaarsoverleving (Vlaanderen 19972001) (in %)

56,6

57,3

Incidentie 2004

absoluut aantal









Een mortaliteit-incidentieratio van 36% betekent dat globaal gesproken ruim een derde van de mannen met colorectale kanker eraan sterven. Bij vrouwen ligt die verhouding nog iets hoger. Het cumulatieve risico voor colorectale kanker is 5% voor mannen en 3% voor vrouwen, wat betekent dat 1 op de 20 mannen en 1 op de 33 vrouwen voor de leeftijd van 75 jaar geconfronteerd wordt met de diagnose colorectale kanker. Het absolute aantal sterfgevallen door colorectale kanker bleef vrijwel stabiel, terwijl de gestandaardiseerde sterfte eerder daalde.


-4-


4


Huidkanker: mortaliteit versus incidentie

Overzicht: huidkanker in het Vlaamse gewest invasieve kankers (zonder carcinomata in situ) ICD-10 code

C43: Maligne melanomen Mannen

Sterfte 2005

absoluut aantal

Vrouwen

C44: Non-melanome huidkankers Mannen

Vrouwen

100

77

31

17

2,8

1,8

0,8

0,2

64,3

67,9

73,4

87,5

362

488

945

667

10,6

13,6

24,8

12,5

gemiddelde leeftijd

57,3

54,1

74,0

75,7

Cumulatief risico 074 jaar in %

0,9

1,1

1,5

0,8


27,6

15,8

3,3

2,5


68,8

79,5

--

--

ASR(E) gemiddelde leeftijd

Incidentie absoluut aantal 2004 ASR(E)


De mortaliteit-incidentie ratio geeft een beeld van de globale overleving. Het gaat hier voor mortaliteit om de cijfers van 2005 en voor incidentie om cijfers van 2004. Uiteraard gaat het niet om dezelfde personen en niet om een persoonlijk risico.  Een ratio van 28 en 16 betekent dat bijna een derde van de mannen en 16% van de vrouwen met maligne melanomen eraan sterven.  Een ratio van 3 betekent dat 3% van de mannen en 3% van de vrouwen met nonmelanome huidkanker eraan sterven. Het cumulatieve risico geeft het risico (in %) weer om voor de leeftijd van 75 jaar gediagnosticeerd te worden met de kanker in kwestie.  Voor maligne melanomen is dit 9 op de 1.000 mannen en 1 op de 100 vrouwen.  Voor non-melanome huidkanker is dit 15 op de 1.000 mannen en 8 op de 1.000 vrouwen. Hoewel het absolute aantal overlijdens de laatste 10 jaar licht steeg, was er in de gestandaardiseerde cijfers geen trend vast te stellen.


-5-


5


Leukemie en verwante kankers: mortaliteit versus incidentie

5.1 Hodgkin- en non-Hodgkinlymfonen Overzicht: Hodgkin- en non-Hodgkinlymfomen in het Vlaamse gewest invasieve kankers (zonder in carcinomata situ) ICD-10 code

C81: Hodgkinlymfoom Mannen

Sterfte 2005 absoluut aantal

C82-C85: Non-Hodgkinlymfomen

Vrouwen

Mannen

Vrouwen

24

14

189

183

0,6

0,3

4,8

3,3

64,4

67,7

70,8

75,2

absoluut aantal

84

77

597

505

ASR(E)

2,7

2,5

16,8

11,7

gemiddelde leeftijd

43,7

40,3

62,8

66,1

Cumulatief risico 074 jaar in %

0,2

0,2

1,3

0,9


28,6

18,2

31,7

36,2


86,2

86,7

59,0

59,0

ASR(E) gemiddelde leeftijd Incidentie 2004


De mortaliteit-incidentie ratio geeft een beeld van de globale overleving. Het gaat hier voor mortaliteit om de cijfers van 2005 en voor incidentie om cijfers van 2004. Uiteraard gaat het niet om dezelfde personen en niet om een persoonlijk risico. Hodgkin-lymfoom  Een ratio van 29 betekent dat meer dan een kwart van de mannen en bijna 1 op de 5 vrouwen met een Hodgkin-lymfoom aan die kanker sterven.  Een ratio van 18 betekent bijna 1 op de 5 vrouwen met een Hodgkin-lymfoom aan die kanker sterven Non-Hodgkin-lymfomen  Een ratio van 32 en 36 betekent dat ongeveer 1 op de 3 mannen met non-Hodgkinlymfomen aan die kankers sterven.  Een ratio van 36 betekent dat bijna 1 op de 3 vrouwen met een non-Hodgkinlymfomen aan die kanker sterven. Het cumulatieve risico geeft het risico (in %) weer om voor de leeftijd van 75 jaar gediagnosticeerd te worden met de kanker in kwestie.  Voor Hodgkin-lymfoom is dit 2 op de 1.000 mannen en vrouwen.  Voor non-Hodgkin-lymfoomis dit ruim 1 op de 100 mannen en bijna 1 op de 100 vrouwen.


-6-



5.2 Multipel myeloom en meest voorkomende vormen van leukemie Overzicht: multipel myeloom en meest voorkomende vormen van leukemie in het Vlaamse gewest - invasieve kankers (zonder carcinomata in situ) ICD-10 code

C90: Multipel myeloom

C91: Lymfatische leukemie

C92: Myeloide leukemie

Mannen Vrouwen Mannen Vrouwen Mannen Vrouwen Sterfte 2005

absoluut aantal

98

121

63

51

133

103

ASR(E)

2,5

2,1

1,7

0,9

3,6

2,1

gemiddelde leeftijd

70,3

77,6

68,6

77,8

68,4

71,5

absoluut aantal

223

216

273

213

170

161

5,9

4,7

7,7

5,3

4,6

3,9

67,8

69,8

61,4

62,1

65,7

64,5

0,5

0,4

0,6

0,4

0,4

0,3


43,9

56,0

23,1

23,9

78,2

64,0


41,8

44,8

61,8

65,9

28,2

26,0

Incidentie 2004

ASR(E) gemiddelde leeftijd Cumulatief risico 0-74 jaar in %

bron: Overlijdenscertificaten Vlaams Gewest / Kankerregister ASR(E): Direct gestandaardiseerd aantal per 100.000 inwoners, op basis van de Europese standaardbevolking

De mortaliteit-incidentie ratio geeft een beeld van de globale overleving. Het gaat hier voor mortaliteit om de cijfers van 2005 en voor incidentie om cijfers van 2004. Uiteraard gaat het niet om dezelfde personen en niet om een persoonlijk risico. Multipel myeloom  Een ratio van 44 betekent dat ruim 4 op de 10 mannen met multipel myeloom aan die kanker sterven.  Een ratio van 56 betekent dat bijna 6 op de 10 vrouwen met multipel myeloom aan die kanker sterven. Lymfatische leukemie  Een ratio van 23 betekent dat bijna 1 op 4 mannen en vrouwen met lymfatische leukemie aan die leukemie sterven.  Een ratio van 24 betekent dat bijna 1 op de 4 vrouwen met lymfatische leukemie aan die kanker sterven. Myeloïde leukemie  Een ratio van 78 betekent dat 3 op de 4 van de mannen met myeloïde leukemie aan die kanker sterven.  Een ratio van 64 betekent dat 2 op de 3 van de vrouwen met myeloïde leukemie aan die kanker sterven. Het cumulatieve risico geeft het risico (in %) weer om voor de leeftijd van 75 jaar gediagnosticeerd te worden met de kanker in kwestie.  Voor multipel myeloom is dit 5 op 1.000 mannen en 4 op de 1.000 vrouwen.  Voor lymfatische leukemie is dit 6 op de 1.000 mannen en 4 op de 1.000 vrouwen. Afd. Informatie & Ondersteuning Team Gegevensverwerking en Resultaatsopvolging

-7-

Vlaams Agentschap Zorg en Gezondheid Gezondheidsindicatoren 2004-2005 

6


Voor myeloïde leukemie is dit 4 op de 1.000 mannen en 3 op de 1.000 vrouwen.

Kanker mannelijke geslachtsorganen: mortaliteit versus incidentie

Overzicht: Kanker van mannelijke geslachtsorganen in het Vlaamse gewest invasieve kankers (zonder carcinomata in situ) ICD-10 code Sterfte 2005

C61: Prostaat

C62: Testis

absoluut aantal

901

5

ASR(E)

23,3

0,2

gemiddelde leeftijd

79,3

56,8

absoluut aantal

5.940

126

ASR(E)

157,9

4,2

gemiddelde leeftijd

69,7

35,1


13,0

0,3


15,2

4,0


84,9

95,2

Incidentie 2004


De mortaliteit-incidentie ratio geeft een beeld van de globale overleving. Het gaat hier voor mortaliteit om de cijfers van 2005 en voor incidentie om cijfers van 2004. Uiteraard gaat het niet om dezelfde personen en niet om een persoonlijk risico. In principe gaat het hier altijd om invasieve kankers (zonder carcinomata in situ), maar op de overlijdenscertificaten staat dat meestal niet expliciet vermeld. Daarom wordt de sterfte door prostaatkanker met deze cijfers vermoedelijk overschat, vooral bij hoogbejaarden.  Een ratio van 15 betekent dat 1 op de 7 mannen met prostaatkanker aan prostaatkanker zou sterven.  Een ratio van 4 betekent dat 1 op de 25 mannen met teelbalkanker aan die kanker sterft. Het cumulatieve risico geeft het risico (in %) weer om voor de leeftijd van 75 jaar gediagnosticeerd te worden met de kanker in kwestie.  Voor prostaatkanker is dat 13 op de 100 mannen.  Voor teelbalkanker is dat 3 op de 1.000 mannen.  

In de periode 1998-2005 daalde het gestandaardiseerde sterftecijfer voor prostaatkanker jaarlijks gemiddeld met 1 per 100.000. Het absolute aantal overlijdens daarentegen schommelde rond de 900 overlijdens per jaar.


-8-


7


Kanker vrouwelijke geslachtsorganen: mortaliteit versus incidentie

Overzicht: Kanker van vrouwelijke geslachtsorganen in het Vlaamse gewest invasieve kankers (zonder carcinomata in situ) ICD-10 code

Sterfte 2005

C53: C54: C55: C53-C55: C56: Baarmoeder- Baarmoeder- Baarmoeder, Baarmoeder Ovarium hals lichaam niet nader omschreven

absoluut aantal

116

132

55

303

428

2,7

2,5

1,0

6,3

8,7

65,7

74,2

74,8

71,0

72,1

372

856

23

1.251

560

ASR(E)

10,5

20,5

0,6

20,5

14,0

gemiddelde leeftijd

53,0

67,7

64,6

63,3

65,0

0,8

1,8

0,0

2,7

1,2

31,2

15,4

24,2

76,4

ASR(E) gemiddelde leeftijd Incidentie absoluut 2004 aantal

Cumulatief risico 0-74 jaar in % Mortaliteit-incidentie ratio in % Relatieve 5-jaarsoverleving (Vlaanderen 1997-2001) (in %)

68,4

78,0

60,3

45,8


De mortaliteit-incidentie ratio geeft een beeld van de globale overleving. Het gaat hier voor mortaliteit om de cijfers van 2005 en voor incidentie om cijfers van 2004. Uiteraard gaat het niet om dezelfde personen en niet om een persoonlijk risico. Omdat in de doodsoorzaken niet altijd een goed onderscheid kan worden gemaakt tussen baarmoederlichaam- en baarmoederhalskanker, komt de code C55 "baarmoeder niet nader bepaald" relatief veel meer voor bij sterfte dan in het incidentieregister. Daarom worden hier de incidentiecijfers en mortaliteitscijfers van de 3 rubrieken zowel apart als samen bekeken.  Een globale ratio van 24 betekent dat 1 op de 4 vrouwen met kanker aan de baarmoeder aan die kanker sterven.  Een ratio van 31 betekent dat 1 op de 3 vrouwen met baarmoederhalskanker aan die kanker zouden sterven. Dat cijfer moeten we als een onderschatting beschouwen.  Een ratio van 15 betekent dat 1 op de 7 vrouwen met kanker aan het baarmoederlichaam eraan sterven. Ook dat cijfer is allicht een onderschatting.  Een ratio van 76 betekent dat bijna 3 op de 4 vrouwen met kanker aan de eierstokken aan die kanker sterven. Het cumulatieve risico geeft het risico (in %) weer om voor de leeftijd van 75 jaar gediagnosticeerd te worden met de kanker in kwestie.  Voor baarmoederkanker is dit 27 op de 1.000 vrouwen. o Voor baarmoederhalskanker is dit 8 op de 1.000 vrouwen. o Voor baarmoederlichaamkanker is dit 18 op de 1.000 vrouwen. Afd. Informatie & Ondersteuning Team Gegevensverwerking en Resultaatsopvolging

-9-

Vlaams Agentschap Zorg en Gezondheid Gezondheidsindicatoren 2004-2005 


Voor eierstokkanker is dit 12 op de 1.000 vrouwen.

Uit de sterftestatistieken blijkt dat in de laatste 10 jaar noch voor absolute aantallen, noch voor gestandaardiseerde cijfers een trend is vast te stellen.


- 10 -


8


Longkanker: mortaliteit versus incidentie

Overzicht: longkanker in het Vlaamse gewest ICD-10 code C33-C34

Mannen


Vrouwen 2.999

716

ASR(E)

76,6

16,5

gemiddelde leeftijd

71,1

68,2

3.283

838

ASR(E)

81,0

17,4

gemiddelde leeftijd

68,9

65,2

7,2

1,8


91,3

85,4


14,5

19,8

Incidentie 2004

absoluut aantal



De mortaliteit-incidentie ratio geeft een beeld van de globale overleving. Het gaat hier voor mortaliteit om de cijfers van 2005 en voor incidentie om cijfers van 2004. Uiteraard gaat het niet om dezelfde personen en niet om een persoonlijk risico.  Een ratio van 91% betekent dat globaal gesproken de meeste mannen met longkanker eraan sterven (9 op de 10).  Ook voor vrouwen is de verhouding tussen incidentie en mortaliteit hoog (85 overlijdens per 100 nieuwe longkankerpatiënten). Het cumulatieve risico geeft het risico (in %) weer om voor de leeftijd van 75 jaar gediagnosticeerd te worden met de kanker in kwestie.  Voor longkanker is dit dus 7 op 100 mannen,  en 2 op 100 vrouwen.    

De laatste 10 jaar het absolute aantal sterfgevallen door longkanker bij mannen daalde (van gemiddeld 3.200 naar 3.000). Bij vrouwen steeg absolute aantal sterfgevallen (van 460 naar 700). Ook de gestandaardiseerde sterfte daalde bij de mannen significant (met gemiddeld 3 per 100.000 inwoners per jaar). Bij de vrouwen steeg de gestandaardiseerde sterfte significant (met gemiddeld 3 per 1.000.000 inwoners per jaar).


- 11 -


9


Nierkanker: mortaliteit versus incidentie

Overzicht: nierkanker in het Vlaamse gewest ICD-10 code C64

Mannen


Vrouwen 195

130

5,0

2,5

gemiddelde leeftijd

72,2

73,4

absoluut aantal

498

359

ASR(E)

13,9

8,4

gemiddelde leeftijd

64,6

67,0

1,2

0,7


39,2

36,2


60,7

60,4

ASR(E)

Incidentie 2004



De mortaliteit-incidentie ratio geeft een beeld van de globale overleving. Het gaat hier voor mortaliteit om de cijfers van 2005 en voor incidentie om cijfers van 2004. Uiteraard gaat het niet om dezelfde personen en niet om een persoonlijk risico.  Een ratio van 39 en 36 betekent dat ruim een derde van de mannen en vrouwen met nierkanker aan die kanker sterven. Het cumulatieve risico geeft het risico (in %) weer om voor de leeftijd van 75 jaar gediagnosticeerd te worden met de kanker in kwestie.  Voor nierkanker is dit dus 12 op de 1.000 mannen en 7 op de 1.000 vrouwen.


- 12 -

Gezondheidsindicatoren Vlaams Gewest. Kanker en andere nieuwvormingen

Recommend Documents