GEZONDHEIDSCENTRUM
SCHALKWIJK
JAARVERSLAG 2012
GEZONDHEIDSCENTRUM
SCHALKWIJK
GEZONDHEIDSCENTRUM
SCHALKWIJK
JAARVERSLAG 2012
Voorwoord
Inhoud
Voor u ligt het jaarverslag 2012 van Gezondheidscentrum Schalkwijk. 2012 was een jaar met veel dynamiek. We hebben met elkaar gewerkt aan wijkgerichte zorg. Kwaliteit, betrokkenheid en plezier in het werk zijn daarbij belangrijke sleutelbegrippen.
Beschrijving van de organisatie
Naast alle zorgtaken is in 2012 veel aandacht besteed aan het vormgeven van het strategisch beleidsplan 2012 - 2014 en het uitwerken van de geformuleerde speerpunten. Dit zal in 2013 verder gecontinueerd worden en leiden tot een verandering van de organisatiestructuur.
Bestuursstructuur
5
9
Organisatie van de zorg
13
Kwaliteitsbeleid en zorginnovatie
17
Zorgprogramma’s en multidisciplinaire afspraken
21
Patiëntgerichtheid
27
Colofon
30
Wij wensen u veel leesplezier! Namens bestuur en team,
Nelleke van Velthoven-Weijermans en Arianne Baak, directie
3
GEZONDHEIDSCENTRUM
SCHALKWIJK
GEZONDHEIDSCENTRUM
SCHALKWIJK
Doelstelling De doelstelling van Stichting Gezondheidscentrum Schalkwijk zoals weergegeven in de statuten van de stichting luidt: “De stichting stelt zich ten doel het bieden en het scheppen van voorwaarden voor geïntegreerde eerstelijnszorg aan de patiënten en cliënten van het werkgebied Schalkwijk en omgeving”. De stichting tracht haar doel te bereiken door: • het tot stand brengen en in stand houden van een inter disciplinaire samenwerking van ten minste de huisartsen, fysiotherapeuten, psychologen, diëtisten, maatschappelijk werkenden, thuiszorg en overige relevante disciplines; • het, waar nodig, bevorderen van de samenwerking met instellingen en andere personen uit de gezondheids- en welzijnszorg in het werkgebied; • het beheren en exploiteren van het Gezondheidscentrum Schalkwijk; • het, desgewenst, in dienst nemen van personeel; • alle andere middelen die bij kunnen dragen aan de realisering van de doelstelling. Het werkgebied Gezondheidscentrum Schalkwijk is gesitueerd in de wijk Schalkwijk, gemeente Haarlem. De wijk is onderverdeeld in 4 buurten, te weten: Boerhaavewijk, Europawijk, Meerwijk en Molenwijk. In Schalkwijk wonen relatief veel onvolledige gezinnen, langdurig werklozen en personen met een minimumuitkering. Tevens is er een toename van vergrijzing, zijn er bovengemiddeld veel allochtone inwoners, is er een groot aantal asielzoekers en illegalen. Dit alles leidt tot een hoge werkbelasting bij de zorgaanbieders.
JAARVERSLAG 2012 BESCHRIJVING VAN DE ORGANISATIE
Visie Gezondheidscentrum Schalkwijk biedt geïntegreerde populatiegerichte eerstelijnsgezondheidszorg. De zorg is afgestemd op de behoeftes van de patiënt. Door continue innovatie is de patiënt steeds verzekerd van professionele zorg die van kwalitatief hoog niveau is. Geïntegreerde eerste lijn De kracht van een sterke eerste lijn zit in de breedte van het aanbod van zorg en dienstverlening en de mate waarin dit aanbod gecoördineerd wordt aangeboden. De basis wordt gevormd door goed opgeleide professionals. Deze professionals werken volgens de landelijke afspraken en standaarden, geldend voor hun beroepsgroep. Daarnaast zijn er afspraken over afstemming en coördinatie van gezamenlijke patiënten binnen het centrum. Daarmee is sprake van een geïntegreerd zorgaanbod, indien van toepassing in nauwe samenwerking met andere sectoren. Zorg is toegankelijk De zorg is georganiseerd voor tenminste de inwoners in de wijk Schalkwijk. Op werkdagen is het gezondheidscentrum bereikbaar en is er altijd iemand aanspreekbaar. Voor spoedeisende hulp neemt het gezondheidscentrum deel aan 7 x 24-uurs bereikbaarheidsregelingen. Het centrum is toegankelijk voor rolstoelgebruikers en slechtzienden. Laagdrempelige zorg vanuit EEn locatie Het gezondheidscentrum wil laagdrempelige zorg in de wijk bieden. De zorg wordt dan ook zoveel mogelijk vanuit één locatie geboden. Wanneer dit niet mogelijk is, vindt de regie vanuit het gezondheidscentrum plaats, eventueel samen met andere organisaties in de wijk.
5
GEZONDHEIDSCENTRUM
SCHALKWIJK
Kwaliteit van zorg Het gezondheidscentrum streeft naar optimale kwaliteit van zorg. Dit streven wordt gerealiseerd door het leveren van zorg voor de cliënten volgens de best beschikbare kennis, ervaring en professionele richtlijnen. Kwaliteit is een permanent punt van aandacht. De verschillende disciplines en het gezondheidscentrum, als samenwerkingsverband, hebben continue kwaliteitsverbetering in de dagelijkse praktijk geïntegreerd en verlenen zorg die toetsbaar is. Professionele zorgorganisatie De geïntegreerde dienstverlening wordt verricht vanuit een professionele zorgorganisatie die vraaggericht en populatiegericht werkt. De cliënten worden periodiek betrokken bij het beleid van de organisatie via cliëntenraadpleging. Er zijn afspraken over het waarborgen van de privacy van de cliënt en over klachtenopvang en bemiddeling. De zorgorganisatie is een rechtspersoon, heeft een kwaliteitssysteem en streeft naar het voldoen aan ambities en afspraken die gemaakt worden op sectorniveau. Innovatief beleid Aantrekkelijk en gewaardeerd blijven lukt alleen omdat de organisatie zich continu ontwikkelt. Het accent ligt daarbij op nieuwe mogelijkheden ontdekken en uitwerken. Van belang daarbij is samenwerking met onder andere (medische) kennisinstituten, universiteiten en hogescholen.
6
JAARVERSLAG 2012 BESCHRIJVING VAN DE ORGANISATIE
Organisatiestructuur Gezondheidscentrum Schalkwijk kent een platte organisatiestructuur. De basis wordt gevormd door de verschillende disciplines. De besturing en algemene leiding van de organisatie ligt in handen van het bestuur van het gezondheidscentrum. Het bestuur heeft de dagelijkse leiding van de organisatie gedelegeerd aan de directeur.
GEZONDHEIDSCENTRUM
SCHALKWIJK
GEZONDHEIDSCENTRUM
SCHALKWIJK
GEZONDHEIDSCENTRUM
SCHALKWIJK
Stichting Gezondheidscentrum Schalkwijk kent een bestuursstructuur. Het beleidsbepalend bestuur is eindverantwoordelijk voor het functioneren van de organisatie. Ten behoeve van de dagelijkse leiding is een directeur benoemd. Door middel van een directiestatuut en delegatiebesluit zijn taken gedelegeerd aan de directeur. De samenstelling van het bestuur op 31 december 2012: • de heer mr. R.J.E. de Jonge, voorzitter • de heer J.J.N. Walter, secretaris • de heer dr. H.J. van Alphen, penningmeester • mevrouw C. Weenink, longarts • mevrouw G. Wiskerke-Hulshof CMC Verslag bestuur In het bestuur zijn bestuurlijke, financiële, zorginhoudelijke en organisatorische kennis en ervaring vertegenwoordigd. In het verslagjaar heeft het bestuur 10 keer vergaderd. Als gevolg van de bestuursstructuur werd het bestuur als besluitvormingsorgaan bij veel operationele onderwerpen betrokken. Ook de jaarlijks terugkerende onderwerpen werden besproken: vaststelling jaarrekening 2011, tussentijdse beoordeling van de financiële situatie en voortgang van zorginhoudelijke plannen van het lopend jaar en het werkplan en de begroting 2013. Samen met de accountant kon worden geconstateerd dat het gezondheidscentrum over een solide financiële basis beschikt.
JAARVERSLAG 2012 BESTUURSTRUCTUUR
Daarnaast is er in 2012 specifiek aandacht besteed aan de volgende onderwerpen: Strategisch beleid In mei heeft het bestuur het strategisch beleidsplan 2012 - 2014 vastgesteld. In het plan worden de ambities weergegeven die door de (mede)werkers van het gezondheidscentrum zijn geformuleerd. De speerpunten voor de komende jaren zijn: • het bieden van geïntegreerde populatiegebonden zorg; • kwaliteit leveren en prestaties tonen; • een klantgerichte zorgorganisatie zijn. Verandering van de organisatie Door ziekte was de directeur, mevrouw Adriaanse, sinds het najaar van 2011 afwezig. Aangezien aan het begin van 2012 nog niet kon worden voorzien wanneer zij haar werkzaamheden weer zou hervatten, werd door het bestuur besloten een interim directeur aan te trekken. Mevrouw Van Velthoven-Weijermans werd met ingang van 1 februari 2012 voor deze functie ingezet. In de loop van de maand mei 2012 heeft mevrouw Adriaanse haar werkzaamheden weer (deels) hervat. Vervolgens sprak zij de wens uit aan het eind van het jaar terug te willen treden. Op basis van het geformuleerde strategisch beleid en de constatering dat een verdergaande professionalisering van de eerstelijnsorganisatie nodig is en dat de bestaande kwetsbaarheid van de organisatie aandacht verdient, hebben directie en bestuur besloten een organisatiewijziging in gang te zetten. De interim directeur heeft daartoe voorstellen gedaan en voorts het veranderingsproces in gang gezet.
9
GEZONDHEIDSCENTRUM
SCHALKWIJK
In het najaar formuleerde het bestuur een voorgenomen besluit tot wijziging van de interne organisatie met de volgende uitgangspunten: • een professionele organisatie met een tweehoofdige en eindverantwoordelijke raad van bestuur/directie en • daarnaast een raad van toezicht; • een meer directe betrokkenheid, inbreng en verantwoordelijkheid van de zorgverleners voor het functioneren van het gezondheidscentrum; • een heldere verantwoordelijkheids- en bevoegdhedenstructuur binnen het gezondheidscentrum; • adequate ondersteuningsfuncties. Het voorgestelde model is ter advisering voorgelegd aan het personeel van de stichting en aan de zorgverleners met wie de stichting een toetredingsovereenkomst heeft gesloten. Het model kreeg brede steun; echter op punttaken en bevoegdheden tussen directie en raad van toezicht is nadere toelichting gevraagd. Na beraad van het bestuur en een organisatiebrede discussie, ten aanzien van het creëren van een breed draagvlak, zal naar verwachting in de loop van 2013 de uiteindelijke beslissing worden genomen, waarna tot uitvoering over kan worden gegaan. Om voortgang te houden in het gewenste veranderingsproces heeft het bestuur mevrouw Van Velthoven-Weijermans tot eind 2013 benoemd tot interim algemeen directeur en een van de huisartsen, mevrouw Baak, tot interim directeur zorg. Deze managementfuncties voeren zij in deeltijd uit.
10
JAARVERSLAG 2012 BESTUURSTRUCTUUR
Herziene toetredingsovereenkomst In 2012 is als gevolg van gewijzigde regelgeving in de eerstelijnszorg een nieuwe toetredingsovereenkomst - mede op basis van extern juridisch advies - opgesteld en voorgelegd aan de zorgverleners. In die overeenkomst worden de rechten en plichten tussen de stichting en de zorgverleners geregeld en vastgelegd. De overeenkomst zal begin 2013 door partijen worden ondertekend.
GEZONDHEIDSCENTRUM
SCHALKWIJK
GEZONDHEIDSCENTRUM
SCHALKWIJK
GEZONDHEIDSCENTRUM
SCHALKWIJK
Binnen het gezondheidscentrum werkten in 2012 de volgende disciplines samen: huisartsen, centrumassistenten, praktijkondersteuners, fysiotherapeuten, een manueel therapeut, een cesartherapeut, psychologen, diëtisten, algemeen maatschappelijk werkers, apothekers, logopedisten, verloskundigen, pedicures, een podotherapeut, thuiszorg, een bloedafnamepost, een arbo arts en centrum indicatiestelling zorg. De maatschappen huisartsen, fysiotherapeuten en psychologen hebben een toetredingsovereenkomst met de stichting. De overige disciplines hebben een samenwerkingsovereenkomst en/of een huurovereenkomst.
JAARVERSLAG 2012 Organisatie van de zorg
disciplines binnen het gezondheidscentrum Disciplines
In loondienst centrumassistenten praktijkondersteuners somatiek praktijkondersteuner GGZ Maatschappen met toetredingscontract huisartsen fysiotherapeuten/manueel-/cesartherapeut psychologen Samenwerkende disciplines met afspraken diëtisten algemeen maatschappelijk werkers/ sociale raadslieden/ouderen adviseurs bloedafnamepost apothekers verloskundigen logopedisten pedicures podotherapeut thuiszorg arbo arts centrum indicatiestelling zorg
aantal fte medewerkers
11 3 1
8,2 1,8 0,4
7 5 3 3 7 n.v.t. 2 4 7 3 1 n.v.t. n.v.t. n.v.t.
13
GEZONDHEIDSCENTRUM
SCHALKWIJK
Organisatie van de zorg
Algemeen maatschappelijk werk In juli 2012 is Stichting Kontext gestart met de inzet van gebiedsteams, dichter bij de belevingswereld van de klant en met betere mogelijkheden voor samenwerking met partijen op wijkniveau. De gebiedsteams worden gevormd door algemeen maatschappelijk werkers, sociale raadslieden en ouderen adviseurs. In 2012 werkten in totaal 4 maatschappelijk werkers, 2 sociale raadslieden en 3 ouderen adviseurs bij Kontext.
Huisartsen De 6 huisartsenpraktijken hebben een patiëntenpopulatie van een kleine 13.000 patiënten. De praktijken vormen samen een maatschap. De centrumassistenten en praktijkondersteuners somatiek zijn in loondienst van Stichting Gezondheidscentrum Schalkwijk. De praktijkondersteuner GGZ wordt gedetacheerd vanuit GGZ InGeest.
Diëtisten De afdeling diëtetiek wordt gevormd door de diëtistenpraktijk JuBel. Deze praktijk bestond in 2012 uit 3 diëtisten met uitgebreide ervaring in de doelgroep van het gezondheidscentrum.
Fysiotherapeuten Op de afdeling fysiotherapie waren in 2012 5 fysiotherapeuten werkzaam: 2 algemeen fysiotherapeuten, 1 psychosomatisch gespecialiseerd fysiotherapeut en 1 cesartherapeut en 1 manueel therapeut, die tevens psychosomatisch gespecialiseerd is. 4 fysiotherapeuten vormen samen met de cesartherapeut een maatschap; de 5e fysiotherapeut (tevens manueel therapeut en psychosomatisch gespecialiseerd) is werkzaam op freelancebasis.
14
JAARVERSLAG 2012
Patiëntenbestand huisartsen Jaar 2008 2009 2010 201 1 2012
Totaal 12.7 1 0 12.823 12.794 12.785 13.065
In het gezondheidscentrum zijn de artsen en de assistenten, verdeeld over de tweede en de derde etage, en werken de praktijkondersteuners op de vierde etage. Logopedie Binnen het gezondheidscentrum bestaat een allround logopediepraktijk waar in 2012 7 logopedisten werkzaam waren. De logopedisten behandelen stem-, spraak- en taalstoornissen verworven door neurologische stoornissen en afwijkende mondgewoonten. Er zijn specialisaties in huis op het gebied van de behandeling van jonge kinderen die niet of nauwelijks spreken, verworven neurologische stoornissen, logopedische problemen als gevolg van de ziekte van Parkinson en stotteren.
GEZONDHEIDSCENTRUM
SCHALKWIJK
Medial Diagnostische Centra In Gezondheidscentrum Schalkwijk bevindt zich een voormaligMedial bloedafnamepost. Deze is van maandag tot en met vrijdag geopend. In 2012 hebben 9.003 patiënten bij deze prikpost hun bloed laten afnemen. 7.816 patiënten hiervan zijn afkomstig vanuit de huisartsenpraktijk in het gezondheidscentrum (eerste lijn). De overige patiënten zijn naar deze post doorverwezen vanuit de tweede lijn (o.a. Kennemer Gasthuis en Spaarne Ziekenhuis). Medial is sinds juni 2012 onderdeel van Atal-Medial, het grootste medisch diagnostisch centrum van Nederland. Stichting AtalMedial biedt diagnostiek in de volle breedte voor de eerste en tweede lijn, zelf of in samenwerking met anderen. Stichting Atal-Medial heeft dagelijks zo’n 5.500 patiëntcontacten voor diagnostisch onderzoek van lichaamsvloeistoffen of -functies. Zij doet laboratoriumonderzoek en zorg en begeleiding aan mensen met chronische ziekten zoals trombose en Diabetes Mellitus. Stichting Atal-Medial beschikt over innovatieve laboratoria voor klinische chemie, medische microbiologie, moleculaire biologie en toxicologie. De opdrachtgevers zijn voornamelijk huisartsen en ziekenhuizen maar ook verloskundigen, verpleeghuizen en instellingen voor geestelijke gezondheidszorg. Ook worden diensten verleend aan andere medische laboratoria. Stichting Atal-Medial richt zich op service dichtbij de patiënten en aanvragers. Mediq Apotheek Meerwijk 2012 is het jaar van de krimp. Het aantal personeelsleden is afgenomen en Apotheek Boerhaavewijk heeft eind van het jaar haar deuren gesloten. Apotheek Meerwijk is gestopt met de magistrale bereidingen. Verder is het aantal afleveringen van Apotheek Boerhaavewijk en
JAARVERSLAG 2012 Organisatie van de zorg
Mediq Apotheek Meerwijk gezamenlijk iets afgenomen. Het team van Apotheek Meerwijk heeft veel aan opleiding gedaan en zijn er 2 stagiaires opgeleid. Er is goed (periodiek) overleg met de artsen van het gezondheidscentrum. Dit heeft tot gevolg dat er kwalitatief goede Farmacotherapie wordt geleverd. Achmea heeft dit beloond met het hoogst haalbare contract, een met 4 sterren. Pedicures en podotherapeut In 2012 werkten er 3 pedicures en 1 podotherapeut in het gezondheidscentrum. Zij vormen het “Voetenteam” voor multidisciplinaire behandelingen van patiënten met Diabetes Mellitus en voetproblemen. Psychologen Binnen de maatschap zijn er 2 psychologen werkzaam. Daarnaast wordt er samengewerkt met een freelancer. Verloskundigen De maatschap “Verloskundigen aan het Spaarne” wordt gevormd door 4 verloskundigen. Eén maal per week houden ze spreekuur binnen het gezondheidscentrum. Verpleging en verzorging Binnen het gezondheidscentrum is gehuisvest Zorgbalans Thuiszorg. Deze discipline verleent praktische hulp bij de dagelijkse verzorging en biedt gespecialiseerde zorg en intensieve begeleiding en verpleging aan mensen thuis.
15
GEZONDHEIDSCENTRUM
SCHALKWIJK
GEZONDHEIDSCENTRUM
SCHALKWIJK
In 2012 is het strategisch beleidsplan 2012 - 2014 geschreven. Er is een visie geschreven over de kwaliteit van zorg in de komende jaren gericht op de wijk Schalkwijk en haar bewoners. Gezondheidszorg De druk op de gezondheidszorg neemt toe, veroorzaakt door meer ouderen, minder jongeren, slechtere levensstijl en meer medische mogelijkheden. Er is sprake van een stijging van het aantal mensen met een chronische aandoening op steeds jongere leeftijd, meer kwetsbare ouderen en tegelijkertijd kondigen zich tekorten van zorgprofessionals aan. Veel ziekten en ongezond gedrag zijn (sterk) gerelateerd aan opleidingsniveau, sociaal economische situatie en etniciteit. Hierdoor is de druk binnen de wijk extra hoog. Daarnaast neemt de complexiteit van de samenleving (regels, keuzes, tempo, gebrek aan sociale steun, etc.) en de diversiteit toe. Er wordt meer van de mensen verwacht. Het aantal mensen dat steun nodig heeft, om zich in de samenleving te redden, groeit. Populatiegerichte eerstelijnsgezondheidszorg Deze ontwikkelingen leiden tot een forse groei van de kosten in de zorg. Wij staan in ons land voor de gezamenlijke opgave om de kosten in de gezondheidszorg te beheersen en met minder beschikbare zorgprofessionals iedereen van de noodzakelijke zorg te voorzien. Meer van hetzelfde is daarom geen optie en het gezondheidscentrum zal naast aandacht voor ziekte en zorg aandacht moeten geven aan gezondheid en leefstijl. Er komen meer kwetsbare ouderen waarbij pro-actief handelen, casemanagement en multidisciplinair samenwerken belangrijk is. Preventie, vroegopsporing en het ondersteunen van zelfmanagement worden belangrijke onderdelen van de behandeling. Er is veel meer aandacht nodig voor psychosociale ondersteuning, eerstelijns Geestlijke Gezondheidszorg (GGZ) en
JAARVERSLAG 2012 Kwaliteitsbeleid en zorginnovatie
lokale afstemming met welzijn. Daarnaast neemt de vraag naar transparantie toe. Om dit klantvriendelijk en efficiënt te kunnen organiseren is een goede organisatie nodig. Al deze ontwikkelingen maken de noodzaak van geïntegreerde populatiegerichte eerstelijnsgezondheidszorg groter. Gezondheidscentrum Schalkwijk wenst geïntegreerde populatiegerichte eerstelijnsgezondheidszorg neer te zetten voor tenminste de wijk Schalkwijk. Wijkscan Het gezondheidscentrum heeft een wijkscan uitgevoerd om te bepalen welke groepen patiënten geïntegreerde, multidisciplinaire zorg nodig hebben. Uit de wijkscan komt naar voren dat er 3 groepen mensen in Schalkwijk zijn die behoefte hebben aan gestructureerde, geïntegreerde eerstelijnszorg, te weten: • de kwetsbare ouderen; • de niet-vitale mens; • de mensen met lichamelijk onverklaarbare klachten die veel zorg consumeren (SOLK). Zorgprogramma’s Voor deze 3 groepen mensen is in 2012 gestart met het ontwikkelen van multidisciplinaire zorgprogramma’s welke in 2013 geïmplementeerd zullen worden. In deze programma’s wordt samengewerkt met huisartsen, fysiotherapeuten, praktijkondersteuner GGZ, praktijkondersteuners somatiek, diëtisten, psychologen, maatschappelijk werk en directie. Al deze multidisciplinaire programma’s worden schriftelijk vastgelegd en regelmatig vindt afstemming plaats met het hele team. Belangrijk in deze programma’s is hoe de patiënt zelf de regie c.q. verantwoordelijkheid van zijn klachten en leefstijl kan nemen en kan werken aan meer gezondheid of kwaliteit van leven.
17
GEZONDHEIDSCENTRUM
SCHALKWIJK
Dit wordt vanuit het gezondheidscentrum ondersteund en begeleid door een multidisciplinair team. Geestlijke GezondheidsZorg (GGZ) Komende jaren zal er veel veranderen in de GGZ-zorg. Veel zorg zal vanuit de tweede lijn terug gaan naar de eerste lijn. Het is belangrijk om een GGZ-structuur in de eerste lijn neer te zetten die deze toenemende zorgvraag zal kunnen opvangen en daarnaast ook in staat is kwalitatief goede zorg te verlenen. Dit kan alleen als er samenwerking plaatsvindt tussen alle eerstelijns GGZ-zorgaanbieders. Het doel is om de GGZ-zorg in het gezondheidscentrum gestructureerd vorm te geven. In 2012 is een werkgroep zorgprogramma GGZ gestart bestaande uit huisartsen, praktijkondersteuner GGZ en psychologen. Het doel is om de GGZ-zorg in het gezondheidscentrum verder vorm te geven. In 2013 zal bekeken worden hoe ook maatschappelijk werk betrokken kan worden bij de werkgroep.
18
Kwaliteitsverbeteringen Naast deze multidisciplinaire kwaliteitsverbeteringen en zorginnovaties zijn er ook per discipline kwaliteitsprojecten. De fysiotherapeuten hebben in 2012 de HKZ-certificering gekregen en zijn in 2012 gestart met het Pluspraktijktraject, dat eind 2013 zal worden afgerond. Het Pluspraktijktraject heeft als doel diagnostiek en behandelingen van fysiotherapeuten inzichtelijk en meetbaar te maken, conform de KNGF Richtlijn Verslaglegging. Hiermee kunnen de fysiotherapeuten vervolgens starten met het geven van uitgebreidere groepsbehandelingen aan patiënten die deelnemen aan bepaalde zorggroepen. De huisartsen blijven meedoen met NHG–accreditering.
JAARVERSLAG 2012 Kwaliteitsbeleid en zorginnovatie
De verbeterplannen in 2012 zijn: • vermindering van de uitloop bij spreekuurtijden (huisartsen hebben cursus ‘voorkomen uitloop spreekuur’ gevolgd); • verbeteren aanbod spreekuurtijden; • verbeteren planning taken van assistentes, verminderen werkdruk; • planning administratieve taken praktijkondersteuning; • stop rookadvies huisartsen bij patiënten met verhoogd CVR; • ampullen beheer: single-dosis kenacort bij injecties. Verder hebben de huisartsen een cursus ‘efficiënt vergaderen’ gevolgd. Academisch netwerk huisartsen VU medisch centrum Tot 1 oktober 2012 hebben de huisartsen van het gezondheidscentrum actief meegedaan aan de Academisch Netwerk Huisartsgeneeskunde (ANH) van de VUmc, een plek waar wetenschappelijk onderzoek gedaan wordt en waar zorginnovatie een doel is. De huisartsen hebben meegedaan aan onderzoek, hebben tweejaarlijkse bijeenkomsten bijgewoond en een vertegenwoordiger van de huisartsen is aanwezig op de platformbijeenkomst. In verband met het opzeggen van het lidmaatschap SEHO (Stichting Eerstelijnszorg HaarlemOost) door de huisartsen van het gezondheidscentrum zijn de activiteiten aan het ANH momenteel gewijzigd tot het verstrekken van data voor wetenschappelijk onderzoek en meedoen aan enkele wetenschappelijke onderzoeken en het bijwonen van de wetenschappelijke dagen. Opleiding en onderwijs Jaarlijks worden door de huisartsen 4 AIOS (arts in opleiding tot specialist) opgeleid tot huisarts. Daarnaast zijn er elk jaar 2-4 stagiaires bij de centrumassistenten in opleiding tot doktersassistente.
GEZONDHEIDSCENTRUM
SCHALKWIJK
GEZONDHEIDSCENTRUM
SCHALKWIJK
GEZONDHEIDSCENTRUM
SCHALKWIJK
JAARVERSLAG 2012 Zorgprogramma’s en multidisciplinaire afspraken
De zorgprofessionals behandelen volgens de landelijke standaarden van de betreffende beroepsgroep. Voor een aantal chronische aandoeningen zijn aparte zorgprogramma’s gemaakt. In een zorgprogramma zijn afspraken vastgelegd over de afstemming van de zorg. Deze afspraken worden periodiek geëvalueerd en indien nodig bijgesteld.
Diabetes Mellitus II (DM II)
Met de zorgverzekeraars zijn er afspraken gemaakt ten aanzien van de te behalen indicatoren voor deze zorgprogramma’s, namelijk Diabetes Mellitus type 2 (DM II), COPD en Cardio Vasculair Risico Management (CVRM). In dit jaarverslag worden een aantal van deze indicatoren gepresenteerd.
Realisatie In 2012 waren er gemiddeld 857 patiënten met DM II waarvan 715 als hoofdbehandelaar de huisarts hadden (86%). De zorg rondom de cliënt met DM II is gebaseerd op de zorgstandaard van de NHG. De contractering van de ketenzorg verloopt via Kcoetz. De begeleiding en controles van patiënten bestaat uit een jaarcontrole door de praktijkondersteuner en driemaandelijkse controles door de centrumassistenten. Bij gecompliceerde patiënten (therapie-ontrouw, taalproblemen, multi-pathologie, psychische of sociale problematiek en patiënten die een huisbezoek nodig hebben) worden alle controles gedaan door de praktijkondersteuner. Met de diëtisten en het voetenteam (podotherapeut en pedicure) bestaan binnen het gezondheidscentrum geprotocolleerde samenwerkingsafspraken betreffende patiënten met Diabetes Mellitus.
Doelstelling De zorg voor patiënten met DM II in de eerste lijn optimaliseren. Bij diabetes gerelateerde complicaties wordt, op indicatie en volgens afspraak, verwezen naar de tweede lijn.
Enkele indicatoren DM II
Indicatoren DM II % DM-patiënten bij wie het HbA1c is bepaald % DM-patiënten bij wie de bloeddruk is bepaald % DM-patiënten bij wie het lipidenprofiel is bepaald % DM-patiënten bij wie de rookstatus is bepaald % DM-patiënten bij wie voetonderzoek is gedaan % DM-patiënten bij wie fundusonderzoek is gedaan in de afgelopen 2 jaar
2012 97% 96% 96% 97% 79% 91%
21
GEZONDHEIDSCENTRUM
SCHALKWIJK
JAARVERSLAG 2012 Zorgprogramma’s en multidisciplinaire afspraken
COPD
cardioVasculair Risico Management (CVRM) bij patiënten met Hart- en Vaatziekten
Doelstelling Het aanbieden van gestructureerde, multidisciplinaire zorg aan mensen met COPD die onder behandeling zijn binnen de eerste lijn. In 2012 is doorgegaan met het oproepen van de patiënten met COPD voor jaarcontrole, in 2012 waren dit 328 COPDpatiënten, onder behandeling van de huisarts. Er worden vragenlijsten ingevuld met betrekking tot de klachten/ziektelast van COPD, rookstatus en voedingsstatus wordt uitgevraagd, de inhalatietechniek wordt doorgenomen en geoefend in de apotheek, en met de patiënt wordt een zorgplan voor komend jaar gemaakt. Patiënten met COPD worden verwezen naar de fysiotherapeut voor beoordeling over een beweegplan en naar de diëtist om de voedingsstatus te bepalen. Het blijkt erg moeilijk om patiënten met COPD op het jaarlijks spreekuur te krijgen, het kost veel tijd en energie om patiënten het belang van deze zorg in te laten zien.
22
Enkele indicatoren COPD
Indicatoren COPD % COPD-patiënten waarvan de rookstatus is vastgelegd % COPD-patiënten bij wie BMI is bepaald % COPD-patiënten waarbij de mate van bewegen is gecontroleerd % COPD-patiënten bij wie inhalatie-instructie is gegeven % COPD-patiënten met MRC bekend % COPD-patiënten met CCQ bekend
Doelstelling De zorg voor patiënten met een doorgemaakt event (hart- en vaatziekten) optimaliseren en kwalitatief verbeteren, zodat zich uiteindelijk minder complicaties voordoen en herhaling van een event wordt voorkomen. In 2012 waren dit 338 patiënten. Realisatie Alle patiënten die een hart- of vaatziekte hebben doorgemaakt in het verleden en niet meer onder controle zijn van een specialist worden jaarlijks opgeroepen, er wordt eerst bloed geprikt (glucose, nierfunctie, cholesterol en urineonderzoek op vaatschade). Daarna is er een gesprek met één van de praktijkondersteuners waar alle facetten van hart- en vaatziekten worden doorgenomen en waar voor op lifestyle verandering wordt gefocust. Indien nodig, wordt de patiënt verwezen naar de diëtist. Enkele indicatoren CVRM
2012 99% 52% 49% 27% 27% 26%
Indicatoren CVRM % patiënten met HVZ bij wie bloeddruk is bepaald % patiënten met HVZ bij wie de rookstatus is vastgelegd % patiënten met HVZ bij wie BMI is bepaald % patiënten met HVZ van wie voedingspatroon in kaart is gebracht % patiënten met HVZ bij wie het glucose is gemeten % patiënten met HVZ bij wie het lipiden profiel is bepaald
2012 78% 62% 62% 60% 77% 65%
GEZONDHEIDSCENTRUM
SCHALKWIJK
JAARVERSLAG 2012 Zorgprogramma’s en multidisciplinaire afspraken
CVRM bij patiënten met verhoogd risico op hart- en vaatziekten Jaarlijks worden alle patiënten met een verhoogd cardiovasculair risico opgeroepen. Elke patiënt wordt jaarlijks uitgenodigd voor een bloed- en urineonderzoek. Er wordt een cardiovasculair risicoprofiel gemaakt en patiënten krijgen medicatie- en leefstijladviezen op maat. In 2102 werden ook patiënten met reumatoide arthrtis opgeroepen. Uit onderzoek blijkt nu dat zij ook een verhoogd risico hebben op hart- en vaatziekten. In totaal kregen 1338 patiënten een oproep. De patiënten bij wie een gestoord-nuchter glucose wordt gevonden, worden jaarlijks ook opgeroepen.
Farmacotherapieoverleg (FTO) De huisartsen en apothekers hebben een gestructureerd farmacotherapieoverleg. Er is in 2012 weer gewerkt op DGV-4 niveau (prestatieniveau). Er wordt gewerkt met prescriptiecijfers en aan de hand hiervan worden onderlinge afspraken gemaakt die later getoetst worden. De onderwerpen in 2012 waren: medicatieoverdracht (protocol gemaakt), polyfarmacie, antistolling, therapietrouw depressie. Een terugkerend onderwerp is de herhaalreceptuur. Het streven is om met de werkwijze FTO het voorschrijfgedrag en de samenwerking tussen huisartsen en de apotheek verder te optimaliseren.
Stoppen met roken In 2012 is ook weer het zorgprogramma ‘Stoppen met roken’ uitgevoerd. Bij iedere patiënt werd door de praktijkondersteuner een rookprofiel opgemaakt en een stopplan opgesteld. De patiënt kreeg 4 tot 6 gesprekken aangeboden aan de hand van een stappenplan ‘Stoppen met roken’ en het boek: “Nederland stopt nu!”. In 2012 werd wel de begeleiding door de praktijkondersteuning vergoed, maar niet de geneesmiddelen, waardoor het animo om te stoppen met roken lager was dan in 2011. In 2012 hebben de praktijkondersteuners 19 intakes gedaan, waarvan er na 3 tot 6 maanden 9 gestopt waren met roken. Ongeveer de helft van de patiënten heeft naast de gesprekken gebruik gemaakt van medicamenteuze ondersteuning en een kwart van nicotinevervangers.
Multidisciplinair Overleg (MDO) Zorgcentrum Schalkweide Eind 2007 werd een begin gemaakt met kwaliteitsverbetering van de samenwerking rondom de patiënten in zorgcentrum Schalkweide. De zorg voor de bewoners in het verzorgingshuis wordt steeds complexer. Consultatie of medebehandeling van de specialist ouderengeneeskunde is steeds vaker nodig. In 2009 werd een start gemaakt met het Multi Disciplinair Overleg (MDO) met deelname van verzorging, specialist ouderengeneeskunde, huisarts en praktijkondersteuner. In 2010 werd besloten dat de apotheker voortaan bij dit overleg aanwezig zal zijn, aangezien de medicatie een belangrijk aandachtspunt is bij ouderen. Ook in 2012 hebben de huisartsen verschillende MDObijeenkomsten gehad met praktijkondersteuner, verzorging, apotheker en op indicatie de specialist ouderengeneeskunde. Tijdens dit overleg werd de casuïstiek besproken. In eerste instantie ging het om de bewoners die de specialist ouderen-
23
GEZONDHEIDSCENTRUM
SCHALKWIJK
geneeskunde in mede-behandeling had. Daarna zijn de minder zorgvragende bewoners aan bod gekomen. In 2012 zijn er 12 MDO-bijeenkomsten geweest. Buiten deze multidisciplinaire overleggen wordt ieder jaar een verbeteronderwerp gekozen. In 2011 ging het om het uniform vastleggen van de wens tot reanimatie in het dossier van de huisarts en van de verzorging in de woonvoorziening. Voor 2012 is dit uitgebreid door de wensen van bewoners ten aanzien van behandelbeleid op beide plaatsen uniform vast te leggen. Jaarlijks vindt overleg plaats met de leiding van het verzorgingshuis, ter evaluatie van de samenwerking.
24
Slaapproject In 2012 heeft 2 maal een slaapcursus plaatsgevonden van elk 6 sessies. In totaal hebben 8 mensen deelgenomen. Doel was de verbetering van het slapen van de deelnemers voor wat betreft de duur en ervaren kwaliteit - gemeten met een slaapdagboek en de Insomnia Severity Index (ISI) -, alsmede een verbetering van het dagelijks functioneren, gemeten op de overspanningsklachtenlijst (Schmidt AJM, 2001). Subdoel was de vermindering van de inname van slaapmedicatie. De deelnemers lieten gemiddeld een verbeterde score zien op alle uitkomsten. MOVEkids De diëtist, psycholoog en fysiotherapeut hebben in 2012 voorbereidingen getroffen om september 2013 te starten met Movekids. Dit is een intensief beweeg- en begeleidingsprogramma voor kinderen met overgewicht in Schalkwijk en hun ouders.
JAARVERSLAG 2012 Zorgprogramma’s en multidisciplinaire afspraken
GEZONDHEIDSCENTRUM
SCHALKWIJK
GEZONDHEIDSCENTRUM
SCHALKWIJK
GEZONDHEIDSCENTRUM
SCHALKWIJK
Bereikbaarheid en toegankelijkheid Gezondheidscentrum Schalkwijk ligt midden in de wijk Schalkwijk aan de Briandlaan. Het centrum is toegankelijk voor rolstoelgebruikers en slechtzienden. Tussen 8.00 uur en 17.00 uur is het gezondheidscentrum altijd voor zorgverlening toegankelijk. Dit is noodzakelijk omdat het gezondheidscentrum voor de wijk ook een EHBO-functie heeft, getuige de aanloop van ook niet bij het gezondheidscentrum ingeschreven patiënten. De 24-uurs bereikbaarheid is per discipline geregeld. Patiëntenkrant Open Brief De patiëntenkrant “Open Brief”, met een oplage van ruim 6.500 exemplaren, verschijnt vier maal per jaar. Elke editie is gewijd aan een thema en overige informatie over medische & sociale zorg, activiteiten, ingezonden brieven, voorstellen nieuwe medewerkers en stagiaires, etc. De artikelen voor de krant wordt door het team in samenwerking met de redactie aangeleverd. Redactiewerkzaamheden, lay-out, distributie en penningmeesterschap worden door 4 vrijwilligers en 2 teamleden (2 huisartsen) verzorgd. De bezorging, bij patiënten aan huis, wordt door 45 vrijwilligers gedaan. Ook wordt de krant aan ongeveer 50 instellingen toegestuurd. De 4 thema’s van 2012 waren: • Bekkenfysiotherapie & ketenzorg; • Stervensbegeleiding en euthanasie; • Medicijngebruik; • Veranderingen in de zorgverzekering 2013 & Dikke darmkanker en het bevolkingsonderzoek.
JAARVERSLAG 2012 Patiëntgerichtheid
Informatiemateriaal Er is een algemene folder van Gezondheidscentrum Schalkwijk met de contactgegevens van alle disciplines. Daarnaast is er voorlichtingsmateriaal in de vorm van folders, NHG brieven, video’s, en CD-rom’s beschikbaar. Gezien de multiculturele patiëntenpopulatie is deze informatie beschikbaar in diverse talen. Website Het gezondheidscentrum heeft een website: www.gcschalkwijk. nl. Hierop is veel informatie te vinden over alle disciplines. Er zijn foto’s van alle medewerkers. Er is informatie over de klachtencommissie en er zijn handige links naar websites op het gebied van de gezondheidszorg. Ook kan men de digitale versie van de patiëntenkrant “Open Brief” raadplegen. Wijkactiviteiten Het gezondheidscentrum volgt met belangstelling de wijkactiviteiten en is ook vertegenwoordigd in diverse overleggen op wijkniveau. Klachten Binnen Gezondheidscentrum Schalkwijk zijn er meerdere manieren om klachten kenbaar te maken: direct bij de desbetreffende hulpverlener of bij de interne klachtencommissie. Wanneer blijkt dat dat niet voldoende is, dan wordt de klager doorverwezen naar de klachtencommissie van de beroepsgroep van de beklaagde. Eenmaal per jaar bespreekt en toetst de interne klachtencommissie de afhandeling van de klachten. Daarnaast wordt de klacht geanonimiseerd besproken met het team ter verbetering van de organisatie. In 2012 zijn er 10 klachten binnengekomen bij het gezondheidscentrum. Alle klachten zijn met de betrokkenen besproken en afgehandeld.
27
GEZONDHEIDSCENTRUM
SCHALKWIJK
GEZONDHEIDSCENTRUM
SCHALKWIJK
GEZONDHEIDSCENTRUM
SCHALKWIJK
Uitgave van: Gezondheidscentrum Schalkwijk Ontwerp & opmaak: Spacebar, Robert Muda Fotografie: Nienke Veneboer Drukkerij: Colorworks
30
Bezoekadres:
Briandlaan 11 2037 XE Haarlem
Postadres:
Postbus 4090 2003 EB Haarlem
www.gcschalkwijk.nl
© 2013 Gezondheidscentrum Schalkwijk
JAARVERSLAG 2012 colofon
GEZONDHEIDSCENTRUM
SCHALKWIJK
GEZONDHEIDSCENTRUM
SCHALKWIJK
JAARVERSLAG 2012
