Gereformeerde wijkgemeente Woerden Oost
Beleidsplan 2011-2015
Uitgave: april 2011
Het eerste plan is besproken in de wijkkerkenraadsvergadering van januari 2010. Het is daarna in de koelkast gezet wegens de langdurige ziekte van de wijkpredikant. I.v.m. de begin 2011 op te starten beroepingsprocedure is het beleidsplan nu in tweede lezing – na het aanbrengen van mutaties op basis van de eerdere bespreking – aan de wijkkerkenraad voorgelegd met de wetenschap dat een nieuw te beroepen predikant aanpassingen in details kan initiëren. Het plan is in eerste opzet gemaakt door een werkgroep, waarin de volgende gemeenteleden zitting hadden: Klaas van Donkersgoed Peter Helmantel Frans Jansen Wouter Kok Victor Lasthuis. De kerkenraad is deze werkgroep dankbaar voor het vele en goede werk om dit beleidsplan tot stand te brengen.
1
Het profiel van de wijkgemeente De wijkgemeente Oost van de Gereformeerde kerk in Woerden heeft een pluriforme samenstelling, maar is toch een redelijke hechte gemeenschap van ruim 900 leden. Enerzijds zijn daar de autochtone Woerdenaren, die vooral in het centrum wonen. Anderzijds de wijk Snel & Polanen, waar vooral veel jongeren wonen, die voor een deel van buiten Woerden komen. Ook alle schakeringen daartussen zijn in de wijk te vinden. Van het aantal leden in 2011 (942) zijn er ca. 90 jonger dan 11 jaar. Ruim 125 leden zijn ouder dan 70 jaar. Dit brede spectrum zorgt voor verschil in geloofsbeleving. Bijlage 1 geeft een uitsplitsing van de verdeling van de gemeenteleden over de secties met de verschillende leeftijdscategorieën. De Opstandingskerk is de wijkkerk. De samenstelling van de wijkkerkenraad (WKR) en verdere administratieve gegevens zijn in de informatiegids vermeld. De WKR ziet het als haar opdracht er voor te zorgen dat er ruimte is voor jong en oud, diversiteit in liturgie en mogelijkheid tot ontmoeting. Doopleden worden toegelaten tot het avondmaal. De wijkgemeente bevindt zich in het midden van de Protestantse Kerk Nederland, met openheid voor zowel de Gereformeerde traditie als voor oecumenische en evangelische impulsen.
2
Missie De wijkgemeente neemt als haar missie de missie van de Gereformeerde kerk in Woerden over. Deze is in 2003 door de toenmalige KAZ vastgesteld. Zij luidt: Bewogen door het Evangelie van Jezus Christus onze Heer, en vertrouwend op de kracht van de Heilige Geest, zien wij het als opdracht een gemeenschap van mensen te zijn die – onderling en naar buiten - op een aansprekende manier in woorden en daden getuigt van het Evangelie.
3
Analyse van de situatie waarin de wijkgemeente verkeert 3.1 Intern We zijn een "warme" gemeente met veelal intern gerichte activiteiten. In de wijk Snel en Polanen wordt gestreefd naar de vorming van een Protestantse gemeente vanuit de Evangelisch Lutherse gemeente, de Hervormde en Gereformeerde wijkgemeenten. Dit zal voor de huidige wijkgemeente Oost en daarmee voor de Gereformeerde kerk van Woerden als geheel consequenties hebben. De wijkgemeente krimpt en vergrijst en de belangstelling voor de kerkdiensten neemt af. De afnemende financiën en de mogelijke vorming van een Protestantse wijkgemeente in S&P brengen onzekerheid met zich mee. 3.2 Extern Bestaande instituten en verbanden staan onder druk: politiek, vakbeweging, kerk. De Kerk verdwijnt naar de rand van de samenleving. Wat daarbij opvalt is een vlucht uit het midden. Ook in de kerken worden de randen opgezocht: streng dogmatisch of meer missionair. Er is sprake van individualisering en populisme. De belevingswereld is voortdurend aan wijzigingen onderhevig. Dit leidt tot korte houdbaarheidsdata en life-cycles. Men maakt de keuzes los van oude verbanden en meer op gevoel dan op rationele gronden. Hier tegenover staat een groeiende belangstelling voor spiritualiteit en religiositeit, een zoeken naar waarden. Voor alle kerken wordt een daling van het ledenbestand verwacht: het SCP ziet in de komende 15 jaar een verlies met 2/3 van het ledenbestand. Dank zij de uitbreiding in S&P en Waterrijk stabiliseert zich het aantal in onze wijk. Deze tendens zal zich onder invloed van de toekomstige uitbreiding in deze wijken naar verwachting voortzetten.
4
Strategie Wij willen als kerkgemeenschap ertoe doen. Wij willen er zijn voor de gemeenteleden en voor de samenleving, in Woerden, Nederland en wereldwijd. Dit vraagt het versterken van onze kerkgemeenschap door intensivering van de pastorale zorg, door aansprekende en bezielende erediensten en door in woord en daad te getuigen van het woord van Christus.
5
Hoofdtaken Om de missie te realiseren onderkent de wijkkerkenraad drie hoofdtaken: - Het bouwen aan de relatie tot de Heer - Het bouwen aan de geloofsgemeenschap - Getuigenis en dienst in de samenleving (diaconale en missionaire taak)
6
Doelstellingen om de hoofdtaken te realiseren 6.1 Het bouwen aan de relatie tot de Heer De Heer is een persoonlijk God die ons begeleidt en ondersteunt. De relatie met deze God willen we versterken, waarbij wij de verlegenheid om over deze God te spreken laten varen. Dit kunnen we bereiken door: 6.1.1 In de eredienst de rol van onze Heer in ons leven te verwoorden en de relatie met Hem te verdiepen. Dit vraagt een aansprekende dienst in een taal die men begrijpt, waarin de lofprijzing en de verkondiging samengaan met het ontmoeten van elkaar. Doelstelling: Wensen en behoefte van de kerkgangers bepalen vorm en inhoud van de eredienst. In overleg met de wijkpredikant wordt het aantal bijzondere diensten vastgesteld. Bij deze diensten hebben gemeenteleden een eigen inbreng in de dienst en worden diensten voorbereid met gemeenteleden. 6.1.2 Het pastoraat te versterken. De ambtsdragers en de wijkcontactpersonen zullen daarbij iedere twee jaar de ingeschreven gezinnen en alleenwonenden bezoeken. Iedereen, die als Gereformeerd is ingeschreven bij de Protestantse Kerk in Nederland, die in de wijk komt wonen wordt opgenomen in de administratie van de kerk en van de ambtsdragers. Zij worden welkom geheten door een wijkcontactpersoon en krijgen Kerkklanken toegezonden. Indien zij geen belangstelling tonen worden zij als inactief aangemerkt. Alleen op hun uitdrukkelijk verzoek worden zij uitgeschreven. Doelstelling: Ieder gemeentelid wordt iedere twee jaar daadwerkelijk aangesproken op zijn/haar lid-zijn van onze Gemeente. Nieuw ingekomenen worden binnen 4 weken na de berichtgeving bezocht door de wijkouderling. 6.1.3 Vorming, opbouw & toerusting een duidelijke plaats te geven binnen de gemeente. Alle gemeenteleden voelen zich, in elke levensfase, toegerust om Christen te zijn in deze tijd. In elke levensfase heeft een mens zijn vragen en uitdagingen. Daarom moet iedereen blijven werken aan continue groei. Doelstelling: De Werkgroep Geloof en Cultuur geeft leiding in onze kerk m.b.t. opbouw en toerusting. De wijkkerkenraad voedt deze werkgroep met de behoeften op dit gebied, zoals deze zich in onze wijk voordoen.
6.2 Het bouwen aan de geloofsgemeenschap De wijkgemeente vormt een gemeenschap waarin men elkaar opzoekt en elkaar ondersteunt en men samen aan een gemeenschappelijk doel werkt. Dit kunnen we bereiken door: Aansprekende erediensten toegespitst op de leefwereld van de gemeenteleden. Doelstelling: De leefwereld van onze gemeenteleden is zo goed als mogelijk inzichtelijk gemaakt. Deze is de basis voor vorm en inhoud van de diensten van de eigen predikant. Binnen het overleg van de moderamina van de Woerdense PKN-wijkkerkenraden zullen door onze wijkkerkenraad initiatieven ontwikkeld worden om een breed palet met verschillende inhoud van diensten aan te bieden, zodat er iets te kiezen is. Opbouw en toerusting voor de verschillende doelgroepen: jeugd, volwassenen, ouderen. -De jeugdouderlingen van Protestants Woerden hebben gezamenlijk hun visie ontwikkeld op hun werk binnen de Protestantse geloofsgemeenschap in Woerden. Vorming en toerusting van de jeugd behoort tot de speerpunten binnen onze kerk. Geheel in overeenstemming met de tijdgeest is het jeugdwerk op PKN leest geschoeid, waarbij grotendeels de grenzen tussen de 3 PKN kerken zijn weggevallen. Binnen het Protestants Jeugd Overleg is het beleid m.b.t. het jeugdwerk vastgesteld. Onze wijkkerkenraad voedt de activiteiten met gevraagde en ongevraagde aanbevelingen. Een belangrijk aandachtsgebied daarbij is het binnenboord houden van de jeugd tussen 15 en 30 jaar. Tenminste één jeugdouderling maakt deel uit van de wijkkerkenraad. - Voor volwassenen en ouderen worden bijeenkomsten georganiseerd. Voor 'algemene' onderwerpen wordt gewerkt met het aanbod van de Werkgroep Geloof & Cultuur (WGC). Daar waar het onderlinge vertrouwen of gemeenteopbouw een belangrijke rol speelt wordt meer op het niveau van de wijk / sectie gewerkt. Zo kunnen ook per sectie bijeenkomsten, zoals gesprekskringen, gemeenteavonden en huiskamergesprekken worden belegd om de onderlinge band te versterken. Een jaarthema is leidend voor deze bijeenkomsten en waar mogelijk worden deze ontwikkeld en georganiseerd samen met de andere Gereformeerde en/of Hervormde wijkgemeente(n).
Doelstelling: De WKR en de gemeente zijn op de hoogte van het werk van de jeugdouderlingen. Zij ontvangen alle benodigde steun zodat zij hun werk goed kunnen uitvoeren. Ook het clubwerk en catechese zijn in kaart gebracht Alle andere doelgroepen zijn bekend, zoals volwassenen en ouderen en voor iedere doelgroep is de behoefte aan opbouw en toerusting ingevuld. Zie ook 6.1.3. 6.3 Getuigenis en dienst in de samenleving Een levende Kerk is een lichtend licht en een zoutend zout. De gemeente heeft een missie en haar aanwezigheid betekent iets voor haar omgeving. 6.3.1 De wijkgemeente werkt waar mogelijk samen met andere kerkgenootschappen om de Kerk en Gods woord present te stellen in Woerden en in de wereld. Dit wordt in Woerden gerealiseerd door gezamenlijk diensten, samenwerking van de diaconieën en missionaire commissies en door gezamenlijke vorming en toerusting. Wij zetten ons in om deze samenwerking uit te breiden en te intensiveren.
Doelstelling: Onze wijk participeert via het college van diakenen in de diaconale commissie van de Raad van Kerken. De missionaire commissie opereert wijkgrens overstijgend. De wijkkerkenraad zal haar werk steunen met gevraagde en ongevraagde adviezen en inhaken op naar buiten gerichte activiteiten. Tenminste eenmaal per jaar zal er een welkomstdienst gehouden worden, gericht op de niet kerkelijk actieve inwoners van Woerden. 6.3.2 In Woerden Snel&Polanen/Waterrijk (hierna aangeduid als S&P, waaronder verstaan wordt het deel van Woerden tussen spoorlijn en A12) wordt gewerkt aan de opbouw van een geloofsgemeenschap, waarin de 3 PKN kerken gezamenlijk optrekken. De WKR ondersteunt de vorming van een Protestantse wijkgemeente1 in S&P actief. Het rapport "Plan Snel & Polanen: een christelijke gemeente met aantrekkingskracht in Snel & Polanen / Waterrijk "is daarbij richtinggevend. Rond de Rots2 zal gewerkt worden aan de vorming van een gemeenschap waarin men elkaar erkent en herkent als leden van de Protestantse Kerk. Deze gemeenschap zal herkenbaar moeten zijn in de wijk en daar actief moeten zijn in het betrekken van Lutherse, Hervormde en Gereformeerde leden bij haar werk en bij de samenkomsten. De nieuwe geloofsgemeenschap wordt ontwikkeld op basis van voorbereidend onderzoek van de stuurgroep S&P door een taakgroep, waarin ook onze kerkenraad vertegenwoordigd is. Het uitgangspunt bij de vorming van deze geloofsgemeenschap is dat zij anders is dan de bestaande wijkgemeenten. Dit impliceert dat zij haar eigen beleidsplan zal ontwikkelen. Doelstelling: In S&P is, gezamenlijk met de Lutherse en Hervormde gemeente, een kerkelijk werker aangesteld. Rond de “Rots” heeft zich een grote, herkenbare, groep Hervormden en Gereformeerden verzameld die samen een geloofsgemeenschap vormen en op een groot aantal punten samenwerkt. De taakgroep heeft een duidelijk en ruim mandaat om een gemeenschap te ontwikkelen met een grote aantrekkingskracht op de bewoners van S&P, die de “traditionele” kerken nog niet hebben weten te bereiken resp. waarmee deze kerk de aansluiting heeft verloren. Er is een streven om te komen tot een Protestantse wijkgemeente. 6.3.3 Raad van Kerken in Woerden / Oecumene De WKR ondersteunt de taak van de Raad van Kerken in Woerden e.o. De Raad zal de oecumene bevorderen en het “totaal” van de kerken meer zichtbaar maken in de gemeente Woerden. Doelstelling: Een afgevaardigde van de wijkkerkenraad bezoekt de bijeenkomsten van de Raad van Kerken. Vanuit het midden van de gemeente wordt door iemand deelgenomen aan het bestuur van de Raad. Onze wijkgemeente participeert in door de Raad ontwikkelde activiteiten. 6.3.4 Diaconaal werk in Woerden In ieder sectieteam is een diaken aanwezig om als zich noden binnen de gemeente voordoen daarvoor voorzieningen te zoeken. Voor wijkoverschrijdende taken wordt in het college van diakenen samengewerkt en wordt het beleidsplan van de diaconie gevolgd. Daarnaast worden specifieke doelen, waarvoor gemeenteleden of instellingen binnen de wijkgemeente zich inzetten, ondersteund.
1
2
Waar wordt gesproken van een Protestantse (wijk-)gemeente betreft dit de het samengaan van (het merendeel van )de Lutheranen, Hervormden en Gereformeerden in één organisatie; het zegt niets over de uiteindelijke juridische verschijningsvorm. Hier wordt gesproken over het wijkcentrum “de Rots”. Hiermee wordt, los van de uiteindelijke naamgeving, ook het vervangende in 2011 te bouwen kerkelijk centrum bedoeld.
Voor het diaconale werk over de grenzen wordt het ZWO beleidsplan van de diaconie gevolgd. De Presbyteriaanse gemeente in Boamang wordt ondersteund door hen te helpen bij het in stand houden en uitbreiden van hun werkzaamheden.
Doelstelling: De diakenen participeren actief in de sectieteams. De wijkkerkenraad samen met het college van diakenen zorgt er voor dat de gemeenteleden diaconaal bewust zijn en de bedoeling van de collecten en activiteiten van de diaconie en de ZWO kennen. Daarnaast kennen zij het werk in Boamang. 6.3.5 Evangelisatie, Missionair werk In de WKR is een evangelisatieouderling aanwezig. Deze maakt eveneens deel uit van de missionaire commissie. Waar nodig wordt hij of zij vanuit de kerkenraad ondersteund. Doelstelling: Binnen de wijkgemeente is een evangelisatieouderling actief. Twee keer per jaar is in de kerkdienst of in de wijkgemeente specifiek aandacht voor het missionaire werk. Er wordt regelmatig aandacht besteed aan missionaire aspecten buiten de wijk. 7
Organisatie, financiën, kerkgebouw 7.1 Organisatie Een levende actieve gemeente heeft aantrekkingskracht. Dat houdt in dat men heel veel zelf kan organiseren en dat men te maken heeft met een platte organisatie met veel eigen verantwoordelijkheid. Om de afstemming binnen de Gereformeerde kerk van Woerden te waarborgen worden de taken t.a.v. eredienst en liturgie (BEL), opbouw en toerusting (WGC voorheen BOT) en jeugd (PJO) bij gemeenschappelijke, wijkgrensoverstijgende commissies gelegd. De WKR houdt rekening met een wijziging van de professionele ondersteuning. In het rapport "Plan Snel & Polanen: een christelijke gemeente met aantrekkingskracht in Snel & Polanen / Waterrijk" is de aanstelling van een kerkelijk werker voorzien. Zodra de "nieuwe Rots" gereed is zal deze aan de slag moeten gaan. Een en ander houdt in dat de taken van de professionele krachten herschikt moeten worden. Doelstelling: De organisatie van de Gereformeerde kerk is plat. De plaatselijke regelingen zijn geëvalueerd en aangepast aan de nieuwe situatie. 7.2 Financiën De wijkgemeente heeft geen eigen financieel beheer; dat behoort tot de verantwoordelijkheid van het college van kerkrentmeesters met de algemene kerkenraad (AK) als eindverantwoordelijke. Maar de WKR voelt zich wel medeverantwoordelijk voor een evenwichtige begroting en wil de kosten- en batenontwikkeling volgen. De WKR zal door haar vertegenwoordigers in het college van kerkrentmeesters en in de AK actief betrokken worden bij het denken over, en het realiseren van een gezonde verhouding tussen lasten en baten. Indien de inkomsten onvoldoende zijn om het beleidsplan uit te voeren zal, alvorens taken worden afgestoten, zij actief meedenken bij het stellen van prioriteiten. Doelstelling: De inrichting van en de activiteiten binnen de wijkgemeente zijn afgestemd op de financiële mogelijkheden. Vrijwilligers Onze wijkgemeente kan niet zonder vrijwilligers. De moderne vrijwilliger is graag bereid kortdurende en afgebakende taken op zich te nemen. Voor langdurige, ruim te interpreteren taken, is het moeilijker vrijwilligers te vinden. Dit vraagt een herbezinning
op de inrichting van onze kerkelijke werkzaamheden. Taken en verantwoordelijkheden worden opnieuw in kaart gebracht om als basis te dienen voor een talenten- en vacaturebank. Taken worden zo nodig herzien om aan te sluiten bij de behoefte aan meer afgebakende taken en meer kortdurende verplichtingen. Door een goede ondersteuning en door scholing en vorming wordt het werkklimaat en de satisfactie optimaal gemaakt. Bij het opzetten van de talenten- en vacaturebank wordt samengewerkt met wijkgemeente West. Een “HR manager” zal dit hiervoor verantwoordelijk zijn. De kosterstaken worden uitgevoerd door een team vrijwilligers onder een coördinator , rapporterend aan het college van kerkrentmeesters Doelstelling: Bij de invulling van vacatures is er inzicht in de inhoud van taken en functies, zodat er bij de invulling aansluiting is bij de talenten en ambities van gemeenteleden. 7.3 Communicatie en PR Voor het werk van de WKR en van de wijkgemeente is essentieel dat het bekend is binnen de gemeente en in Woerden. Wij gebruiken daarvoor de zondagsbrief, Kerkklanken, de website en de lokale pers. Voor de verschillende doelgroepen komt er een elektronische nieuwsbrief. Doelstelling: Binnen de wijkgemeente wordt iedereen op de hoogte gehouden van voor hem of haar relevante ontwikkelingen. Binnen Woerden is ruim bekend wat binnen onze wijkgemeente leeft en men is op de hoogte van de activiteiten binnen de wijkgemeente. De werking van het beleidsplan, Actieplannen Het concretiseren van dit beleidsplan, met de daarin genoemde resultaten, vraagt een aantal acties. Deze acties worden opgenomen in een actieplan met de duur van 1 jaar.. Dit actieplan wordt in januari door de WKR vastgesteld.
In eerste lezing door WKR vastgesteld d.d. 7 maart 2011
Vastgesteld door de Wijkkerkenraad Woerden, 9 mei 2011
Preses: A. Kamer
Scriba: A. van Leeuwen-van Leeuwen
Toegezonden na het horen van de gemeente en de vaststelling van de wijkkerkenraad aan: Gereformeerde kerk Woerden: Algemene kerkenraad, wijkkerkenraad West, Diaconie, College van Kerkrentmeesters Hervormde gemeente Woerden: AK, WKR Centrum, Oost, Noord en West Evangelisch Lutherse gemeente Woerden
