‘GENTMOMENTEN’ lessenreeks n.a.v. de stadsklassen 21 tot 23 april 2009
Overzicht van de verschillende ‘Gentmomenten’. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10.
Pointillisme in de drie hoofdkleuren op zwartwitfoto’s van Gent Wat zegt ‘Gent’ ons reeds ? De strip van Gent De plattegrond van Gent Gent op de kaart van België Gent in getallen … … … …
eerste ‘Gentmoment’ Pointillisme in de drie hoofdkleuren op zwartwitfoto’s van Gent Vak : Muzische/beeldopvoeding Doelen : 1. uit een kopie van een foto van Gent een bruikbaar vlak naar compositie selecteren ; 2. dat vlak met kleur vullen door het aanbrengen van kleurstippen ; 3. weten wat de drie hoofdkleuren zijn ; 4. door middel van kleur een deel van een werkstuk in het oog laten springen ; 5. van gedachten wisselen over de realisaties leermiddelen :
afdrukken op A3-formaat van foto’s van Gent, puntige dunne stokjes, plakkaatverf in de drie hoofdkleuren, lat en potlood, voorbeelden van kunstwerken
werkwijze : De verschillende foto’s worden aan de leerlingen getoond en ze krijgen de kans er iets over te vertellen (herkennen ze de plaats, vinden ze het mooie foto’s, …).
De leerlingen krijgen uitleg over de opdracht : wat gaan we doen (pointillisme toelichten) en hoe gaan we dat doen. Elke leerling kiest op zijn foto een vlakje dat getekend wordt met potlood. In dit vlak gaan we nu schilderen. Enkel de hoofdkleuren worden gebruikt en de verf wordt in stippen op de foto aangebracht. Voor elke stip wordt een ander stokje gebruikt. Na het opruimen worden enkele werkjes besproken en uitgehangen in het ‘Genthoekje’.
tweede ‘Gentmoment’ Wat zegt ‘Gent’ ons reeds ? Vak : WO ; taal(spreken) Doelen : 1. kinderen kunnen informatiebronnen op een doeltreffende manier hanteren ; 2. kinderen kunnen informatie aanbrengen, ordenen, rubriceren, classificeren ; 3. kennismaken met de verschillende ‘functies’ van een stad, van de stad Gent in het bijzonder leermiddelen :
meegebrachte boeken, brochures, folders, foto’s, … , titelblad
werkwijze : Op voorhand wordt gevraagd aan de leerlingen om informatie over Gent te verzamelen, op te zoeken en die mee te brengen naar school. Die informatie wordt samengebracht in het ‘Genthoekje’. Als eerste deel van deze les wordt er individueel een woordspin gemaakt rond ‘Wat zegt ‘Gent’ ons reeds?’. Op het titelblad komt dan van elke leerling één gegeven tijdens het klassikaal overlopen van de items die opgeschreven werden. Elke leerling hoeft maar één gegeven op te noemen. Als tweede onderdeel komt aan bod : ‘Wie bezocht er al Gent en wat deed je daar dan ?’ Leerlingen die reeds in Gent waren, mogen vertellen wat ze daar nog over weten : wanneer ? met wie ? waarom ? wat gedaan ? Eventueel kan de meegebrachte informatie hierbij als illustratie aan bod komen.
Met al die gegevens te verzamelen en te ordenen zou er uiteindelijk een bordschema moeten ontstaan (met de extra inbreng van de leerkracht) met de verschillende ‘functies’ die de stad allemaal heeft : toerisme, cultuur, wonen, werken, studeren, industrie, natuur, sport, geschiedenis, … Per categorie kunnen de leerlingen nu op zoek gaan naar foto’s, teksten, brochures die daarbij aansluiten, waarbij ook duidelijk zal worden dat een aantal van die ‘functies’ niet afgelijnd zijn binnen één gebied.
derde ‘Gentmoment’ De strip van Gent Vak : WO (tijd en ruimte) Doelen : 1. Kinderen kunnen de tijdband van de grote perioden functioneel gebruiken ; 2. kinderen zien in dat een stad (de stad Gent) evolueert in de tijd en dat dat te maken heeft met verschillende factoren ; 3. kinderen zijn nieuwsgierig naar die evolutie ; 4. kinderen zien in dat er verbanden zijn tussen een historisch verschijnsel en de tijdsomstandigheden. leermiddelen :
per leerling de strip, extra documentatie (prenten, foto’s, kaart, …), invulblad : namen en data – gebouwen en plaatsen
werkwijze : De leerlingen krijgen het stripverhaal : ‘De strip van Gent’. Ze krijgen de opdracht dat ze straks dat stripverhaal gaan moeten lezen, maar dat ze er nog een paar taken erbij krijgen, dingen die ze ook nog in de volgende les (De plattegrond van Gent) nodig zullen hebben. De eerste opdracht : bekijk eens goed het titelblad : wat zie je allemaal. Laten bespreken en onder andere komen tot het gegeven dat er eigenlijk een dubbele titel is : De strip/strop van Gent. Na het lezen van het verhaal moeten ze dit kunnen verklaren. Tweede opdracht : in het stripverhaal komen een heel aantal namen aan bod van historische figuren die in de geschiedenis van Gent een belangrijke rol gespeeld
hebben. Die namen vullen ze telkens in op het blad : namen en data (eerst nog eens de jaartallen en periodes laten invullen). Derde opdracht : naast personages worden ook een heel aantal gebouwen en plaatsen ter sprake gebracht. Ook die worden genoteerd op het blad gebouwen en plaatsen. Ernaast wordt geschreven in welke periode die plaatsen en gebouwen voor het eerst ter sprake kwamen en ook of er nu nog restanten van terug te vinden zijn in het Gentse. Na het lezen van het verhaal : besluiten dat Gent er een hele geschiedenis op na houdt die zeker de moeite waard is. Ter ‘controle’ de invulbladen klassikaal bespreken. Met die twee taken zal er in de volgende les nog verder gewerkt moeten worden.
vierde ‘Gentmoment’ De plattegrond van Gent Vak : WO (ruimte) Doelen : 1. kinderen kunnen plaatsen en gebeurtenissen waar ze kennis mee maken vlot op een passende kaart of plattegrond terugvinden ; 2. kinderen herkennen en interpreteren op een plattegrond typische patronen in ruimtelijke spreiding en ordening. leermiddelen :
stadsplannen van Gent, kompassen, de strip van Gent (voortaak), foto’s en eventueel andere informatie
werkwijze : Per twee leerlingen krijgen ze een kaart van Gent. Als eerste kennismaking wordt er een rondleiding ‘gemaakt’, een potlood neemt de plaats van de gids in die ons door de stad zal leiden. We vertrekken op de plaats waar de jeugdherberg zich bevindt voor een wandeling langs een paar belangrijke plaatsen in Gent om ten slotte terug uit te komen bij onze startplaats. Aan de hand van het register bij het plan, wordt er nu gewerkt met de voortaken (opdrachten uit ‘Gentmoment drie’). Eerst kijken we naar het blad met de gebouwen en plaatsen : zoek ze even op in het register, vind je ze terug ? Duid ze dan aan op de plattegrond.
(Vind je veel zaken terug ? Waar zijn de meeste zaken te vinden ? Vallen er dingen op ?) Het blad met de namen van mensen die een belangrijke rol speelden is nodig voor de tweede opdracht : zijn er nu nog straatnamen die verwijzen naar die personen, zoek ze op in het register en probeer ze eens terug te vinden op de kaart. Zijn er in die straat gebouwen die je daarnet al hebt aangeduid ? Als besluit komt nog eens aan bod dat Gent een hele geschiedenis achter de rug heeft, maar dat er daar heden ten dage nog steeds sporen van terug te vinden zijn in de stad.
vijfde ‘Gentmoment’ Gent op de kaart van België Vak : WO (ruimte) Doelen : 1. kinderen kunnen plaatsen en gebeurtenissen waar ze kennis mee maken vlot op een passende kaart of plattegrond terugvinden ; 2. kinderen kunnen zich vlot in de ruimte oriënteren ; 3. verschillende ‘toegangswegen’ tot Gent aanduiden en benoemen (wegen, spoorwegen, rivieren). leermiddelen :
wegenkaarten, geografische kaarten
werkwijze : In de vorige les werd reeds gewerkt met een kaart : de plattegrond van Gent. In dit vijfde Gentmoment gaan we het iets ruimer zien. De leerlingen krijgen achtereenvolgens drie verschillende kaarten met als titel : ‘Gent op de kaart van België’. Bij elke kaart zullen ze de windrichtingen moeten noteren. Eerste kaart : Gent met de omliggende steden, gemeenten. Oriëntatie-oefening met de vier windstreken en de tussenwindstreken : ‘Als ik richting … ga, welke stad of gemeente kom ik dan eerst tegen. Na deze oefening kan er besloten worden : zeg aan een volwassene dat hij de acht namen die we daarnet gevonden hebben, moet lezen. Daarna volgt dan de
vraag : bij welke stad liggen die gemeenten ? De persoon zal zeker antwoorden bij Gent. Tweede kaart : Gent in het Vlaamse Gewest. Zelfde oefening als daarnet. Besluit : met de acht namen te overlezen, zal je niet direct denken aan Gent. Als je echter de acht namen op de kaart met elkaar verbindt, zou Gent heel dicht in de omgeving moeten komen met het middelpunt van de ‘windroos’. Derde kaart : kaart van België met de belangrijkste steden, wegen, spoorwegen, rivieren. Kaartoefening (bespreken, aanduiden waar mogelijk, …) : Gent is de provinciehoofdstad van Oost-Vlaanderen, Gent ligt op een kruispunt van twee belangrijke rivieren, verschillende autostrades en spoorwegen leiden naar Gent.
zesde ‘Gentmoment’ Gent in getallen Vak : WO Doelen :
1. Volgende begrippen verklaren : bevolkingsaantal, bevolkingsaangroei, oppervlakte, bevolkingsdichtheid, … ; 2. Twee krantenartikels lezen en vergelijken met elkaar ; 3. Enkele gegevens over de stad Gent kunnen opsommen.
leermiddelen :
www.gent.be, www.gent.lokaal.be, vergelijkende krantenartikels over het aantal inwoners, werkblad ‘Gent in getallen
werkwijze : Er wordt gestart met te vertellen dat Gent wel af en toe eens in het nieuws komt (tv, radio, krant, internet). Vandaag lezen we een krantenartikel dat verscheen over Gent. Maar we zullen eveneens een artikel lezen over Roeselare. Na lezing zullen we die twee dan eens vergelijken met elkaar. Na het werken met de krantenartikels wordt het werkblad ‘Gent in getallen en …’ aangevuld. Daarin komen er naast de getallen nog een heel aantal interessante zaken aan bod i.v.m. Gent en zijn geschiedenis, cultuur, evenementen, …
