Lid Belgische Bond van Aquarium en Terrariumhouders Lid B.B.A.T. – Limburg Lid Stedelijke Culturele Raad Genk
België – Belgique P.B. – P.P. 3530 Houthalen – Centrum BC 30519 P 702137
AQUARIUM –EN TERRARIUMVERENIGING
GENK
Jaargang 38 nr.3 - 2010 Januari 2009 Afgiftekantoor: 3530 Houthalen
verschijnt maandelijks
Verantw. Uitgever: G. Rens – Musstraat 55 – 3530 Houthalen
niet in juli en augustus
Op maandag gesloten
Contactadressen Black Molly Genk Voorzitter Redactie Guido Rens Musstraat 55 3530 Houthalen 089/38.37.60
[email protected]
Ondervoorzitter Penningmeester Materiaalmeester Arthur Gorissen Bronweg 63 3530 Houthalen 011/52.66.20 0497/74.08.58
[email protected]
Secretaris Bibliothecaris Wilfried Maesen Eikenstraat 9 3690 Zutendaal 089/61.23.71
Redactie Joris Aerts Groenstraat 85A 3530 Houthalen 0488/42.75.71
[email protected]
[email protected] http://users.pandora.be/killivissen
Raadslid Werner Dossler 15 Augustusstraat 37/4 3690 Zutendaal 0495/18.74.85
[email protected]
Webmaster Gunther Koolen
[email protected] http://www.blackmolly.be
www.blackmolly.be
Lidgeld Black Molly € 22 / jaar inclusief Aquariumwereld
Rekeningnr. Black Molly 001-0483542-73
contactgegevens -1-
Deze maand in ons clubblad
Wist je dat? ................................................................. 3
Volgende ledenvergadering ....................................... 4
Nieuws ......................................................................... 5
Terrarium
Algemeen
Vampierkrabben: Geosesarma Sp. .............. .7
Pangasius: de wondervis uit de vriezer ........12
Zoetwater
De rode fantoomzalm ...................................16
jaargang 38 nr. 3 / maart 2010 Bezoek onze website: www.blackmolly.be inhoudstafel -2-
Industrieweg Noord 1102 A 3660 Opglabbeek www.soleco.be tel : 089 41 51 00
Samen met SOLECO helpen we het Milieu en maken we onze Hobby goedkoper !
Sponsors Bondsdag B.B.A.T. op 2 oktober 2010
zorg dat je er bij bent !! Planetarium te Genk - Een organisatie van B.B.A.T. - Limburg
Relaxzetels op maat www.revilax.be
[email protected] Tel : 089 / 47. 34. 60
Kokkelstraat 15 3680 Maaseik
Wist je dat ?
Er vorige vergadering heel wat leden de handen uit de mouwen staken nadat we eerst een heldere uiteenzetting over achterwanden kregen van Werner. Lancelot zo fier als een gieter huiswaarts keerde met een mooie achterwand die we voor hem op maat gemaakt hebben. We willen helpers dan ook van harte bedanken voor hun inzet tijdens deze avond. We ook tijdens de volgende vergadering ‘back to basics’ gaan. Joris gaat ons van a tot z doorheen het inrichten van een aquarium loodsen. Je vindt natuurlijk meer uitleg over deze avond in dit boekje. We ook dit jaar weer een stand voor onze club reserveren op de LimBeurs. We doen alvast een oproep aan jullie om materiaal dat je op overschot hebt, nakweek van je vissen, planten,.. te verzamelen om hier te verkopen. Je nog bij Werner terecht kan om het bondsblad Aquariumwereld te laten inbinden. Dit kan zowel voor de laatste jaargang (2009) als oudere exemplaren. Heb je nog vragen hieromtrent dan mag je Werner contacteren. Wilfried, Lambert en Joris op zondag 28 maart naar Charleroi trekken voor het eerste killivissencongres van het jaar (dat van de Waalse AKFB). Hier worden 200 koppeltjes tentoongesteld, gekeurd en dan per opbod verkocht. Er is nog één plaatsje vrij in de auto voor een enthousiasteling. Tuur wist je dat? -3-
Volgende ledenvergadering Dinsdag 2 maart 2010 Het inrichten van een aquarium – Joris Aerts
N
adat we tijdens de vorige ledenvergadering een achter-
wand hebben gemaakt, is het logisch dat we de lijn doortrekken. ‘Hoe richt je nu je aquarium verder in?’ is dit logische vervolg. Over smaken en kleuren valt niet te discussiëren, maar er bestaan wel een aantal richtlijnen die te maken hebben met het diervriendelijk en ecologisch inrichten van je bak. Bovendien worden er heel wat ideetjes aangereikt die als inspiratiebron voor je eigen vivarium kunnen dienen. We behandelen zoveel mogelijk facetten van het inrichten. Dit gaat van de keuze van de bodem, over de plaatsing van de beplanting tot het aanwenden van hout en veel meer. In tegenstelling tot veel van dergelijke vergaderingen gaan we het inrichten van een aquarium ruimer bekijken dan de regels van de kunst die voor het klassieke ‘Hollandse aquarium’ gelden. Een vergadering die ongetwijfeld heel wat stof tot gesprek en discussie, zelfs tijdens de voordracht zelf, zal opleveren. Het is niet de bedoeling dat je aandachtig luisterend naar het scherm zit te kijken, maar dat je zoveel mogelijk actief deelneemt door ideeën naar voor te schuiven, eigen bevindingen mee te delen,…kortom; een interactieve vergadering!
Tot dan!
Volgende ledenvergadering -4-
Aquariumnieuws
O
ok deze maand doken er weer heel wat vissen en ander aquariumgespuis in de media op. Ik wil je deze nieuwtjes natuurlijk niet onthouden. –Joris-
van de gevreesde witte stip, is niet ongegrond!
Mysterie van witte stip Chinese en Amerikaanse wetenschappers hebben iets vreemds ontdekt toen ze de ons allen bekende witte stip onder de loep namen.
Witte stip onder de loep genomen
Cichliden volgen roggen
Witte stip, ICHTYOPHTIHRIUS SP. , is een parasitair trilhaardiertje dat het nogal eens op onze vissen gemunt heeft. De witte stip zelf heeft echter ook een gast.
In het stroomgebied van de Braziliaanse Rio Paraná kwam aan het licht dat sommige cichliden bijzonder goed weten waar een makkelijke maaltijd te vinden is.
De onderzoekers merkten op dat er maar liefst drie verschillende bacteriën in symbiose leefden binnenin de witte stip parasiet.
Wetenschappers merkten dat de zoetwater pijlstaartroggen POTAMOTRYGON FALKNERI en P. MOTORO gevolgd werden door de volgende grote cichlidensoorten: CRENICICHLA BRITSKII, SATANOPERCA PAPPATERRA, CICHLA KELBERI en GEOPHAGUS PROXIMUS. Wanneer de cichliden een stofwolk over de rivierbodem
Het is echter nog niet duidelijk welke functie, als die er al is, deze bacteriën hebben. De hoop dat dit wel eens zou kunnen leiden naar een vereenvoudigde behandeling
nieuws -5-
Schildpadden laten alarm afgaan
zagen bewegen, bleken zij maar al te goed te beseffen dat deze gecreëerd werd door een rog op strooptocht.
In het Britse Sea Life Aquarium van Great Yarmouth wordt alles gedaan om de bewoners zo goed mogelijk te verzorgen. De combinatie van twee zulke goede zorgen, was echter niet zo geslaagd.
De cichliden weten blijkbaar ook dat de tafelmanieren van roggen niet zo verfijnd zijn. De etensresten van de roggen zijn een welkom hapje voor de achtervolgers.
Enerzijds zijn de aquaria beveiligd met een alarm dat afgaat wanneer er water over de rand loopt (bij een verstopte afvoerbuis bijvoorbeeld).
Bovendien schrikken de roggen tijdens het omploegen van de bodem ook heel wat bodembewoners op die dan de pech hebben om in de richting van de cichlidenmuilen weg te vluchten.
Anderzijds kregen de zeeschildpadden een gezonde aanvulling op hun dieet in de vorm van rauwe spruitjes. De schildpadden hadden echter dezelfde reactie als mensen op rauwe spruitjes. De gasbellen die zij in erg grote hoeveelheden produceerden, activeerden het alarm dat overstromingen moet voorkomen.
Potamotrygon Motoro
Enkele duizenden liters water moesten afgeheveld worden totdat de schilpadden ‘ontgast’ waren.
Geophagus Proximus
nieuws -6-
Vampierkrabben – Geosesarma Sp.
D
tuinman en snoeien ze alle planten (dat is nog zeer voorzichtig uitgedrukt). Een aantal soorten bereikt dan ook nog eens een behoorlijk fors formaat.
e laatste jaren werden
ongewervelden bijzonder populair in onze hobby. Ik bedoel hiermee niet zozeer bij de zeewaterliefhebbers, die al geruime tijd deze dierengroep in de armen heeft gesloten, maar wel de zoetwateraquarianen. Nano-aquaria met fel gekleurde garnaaltjes zijn ondertussen een ware rage. Hele hobbykelders werden gevuld met allerhande kreeftjes en de reusachtige, fel gekleurde slakken van Sulawesi doen het hart van menig liefhebber sneller slaan. Dit succes is voor een groot deel te danken aan de enorme toevloed van nieuwe, spectaculaire soorten uit Indonesië.
Tenslotte hebben ze meestal ook nog een erg nauwe band met de zee. De larven drijven af naar brak –of zeewater waar ze samen met de larven van andere ongewervelden, vissen en koralen (beter bekend als plankton) een hele cyclus doormaken om vervolgens als miniatuurkrab naar het zoete water terug te keren. Ook hier brengen de nieuwe Indonesische importen verandering in. Ik stel u graag voor aan de vampierkrabjes!
Eén groep van ongewervelden is echter nog niet zo populair als de voorgaande diertjes: de krabben.
De Nederlandse naam, die overigens een letterlijke vertaling is van de Engelse naam die deze diertjes kregen van de Aziatische exportfirma’s, belooft alvast niet veel beterschap ten opzichte van de dikwijls erg gewelddadige krabben die we reeds kennen in onze hobby.
Dit is niet echt verwonderlijk. Veel krabbensoorten zijn onderling bijzonder agressief. Bovendien spelen ze graag
terrarium -7-
Formaat
Gelukkig is niets minder waar. Deze aparte naam danken de GEOSESARMAsoorten aan hun aparte uiterlijk. Veel van de soorten (50 beschreven en nog eens tal van onbeschreven soorten) hebben knalrode oogjes waardoor de keuze voor de naam vampierkrab duidelijk wordt.
Het rugpantser of carapax heeft een doormeter van een drietal centimeters. Afhankelijk van de soort kan dit een centimetertje groter of kleiner zijn. Kleur Veel soorten zijn opmerkelijk gekleurd. Paars, rood en oranje zijn bij zo goed als alle soorten de hoofdkleuren. Hier bovenop komen dan dikwijls de bloedrode oogjes, poten of vlekken in het geel, wit,blauw,… De fraaiste soorten hebben daarenboven ook nog stippen of streepjes in felle kleuren.
Wat maakt deze krabbetjes dan zo interessant voor de ‘gemiddelde’ aquarium –en terrariumliefhebber?
Kweken Deze krabben hebben hun band met de zee volledig doorgeknipt. Net zoals veel zoetwatergarnalen dragen ze relatief weinig eieren wanneer men ze vergelijkt met hun zeegebonden soortgenoten. Uit deze eieren komen echter een 50-tal volledig ontwikkelde miniatuurkrabbetjes. Uit de eerste kweekresultaten blijkt dat deze krabbensoort haar jongbroed met rust laat en dat de jongen
Geosesarma Sp., een vampierkrab
terrarium -8-
zelf niet uitgesproken kannibalistisch zijn (een gewond of ziek diertje wordt wel opgepeuzeld door de broertjes en zusjes).
commercieel visvoer in alle mogelijke vormen en smaken wordt gretig naar binnen gewerkt. Alhoewel ze omnivoor zijn, hebben ze een duidelijke voorkeur voor dierlijk voedsel. Deze voorkeur, gecombineerd met hun kleine klauwen, zorgen ervoor dat planten behoorlijk veilig zijn bij deze rakkertjes. Actief Deze krabben zijn niet gebonden aan de schemeruren of de nacht. Het zijn ook geen passieve diertjes die zich in een donkere hoek verstoppen en wachten op een voorbijkomende prooi.
Een vampierkrab met gele ogen
De vrouwtjes zijn van de mannetjes te onderscheiden doordat ze grotere ‘buikflappen’ hebben. Deze dienen om de eieren onder het lichaam te kunnen dragen.
Zelfs met de verlichting van een TL-lamp boven hun kopjes, gaan ze zeer actief doorheen het vivarium rondcrossen op zoek naar voedsel.
Voedsel Krabben zijn typische alleseters. Ze eten werkelijk alle organisch materiaal dat voedingsstoffen bevat en verwerkbaar is met hun scharen. Dit kunnen kleine levende prooien zijn zoals watervlooien, kleine pisse- bedden,… Dezelfde prooi-dieren worden echter ook verorberd als ze reeds dood zijn (half vergaan mag ook nog). Ook
Huisvesting Veeleisend zijn GEOSESARMA niet wat hun woonomgeving betreft. Het is echter belangrijk dat ze zowel over een land als een waterdeel beschikken.
terrarium -9-
Liefhebbers zijn het echter niet eens over de ideale leefomstandigheden voor deze 10-potige vampiertjes.
Toen ikzelf via een bevriend aquariaan aan deze krabbetjes kon geraken, besloot ik het erop te wagen. Ik kwam in het bezit van een vijftal diertjes met zeer donkere, paarse rugschilden en poten. De klauwen zijn echter spierwit en ze hebben de karakteristieke rode oogjes. Volgens de importeur kwamen ze van Borneo.
Ze blijken het goed te doen in zowel zacht, licht zuur water als hard, basisch water. Nakweek verschijnt enkel in vivaria waar ze minstens vijf centimeter diep water ter beschikking hebben. Dit waterdeel mag een aantal liters in beslag nemen. Een plastieken doos met daarin water geeft geen goede kweekresultaten. Zorg er voor dat de krabben makkelijk uit het water kunnen klauteren.
Zoals het een plichtsbewuste hobbyist betaamt, ging ik op zoek naar de nodige informatie om deze diertjes goed te kunnen verzorgen en eventueel te kweken. Omdat de informatie op het internet zeer schaars was en ik in de literatuur niet meer vond dan een foto met de genusnaam, heb ik de gevonden informatie samen met mijn beperkte eigen ervaringen gebundeld tot dit artikeltje.
Het landdeel kan je best voorzien van wat schuilplaatsen zodat de dieren zich kunnen terugtrekken wanneer ze dit wensen. De luchtvochtigheid moet hoog liggen (80% of meer). Denk eraan dat je een dergelijk vochtig vivarium goed verlucht om schimmel-vorming te voorkomen. De temperatuurvereisten liggen
Het determineren van de exacte soort blijkt echter een waar huzarenstuk. Er bestaat geen literatuur die je toelaat om de soort makkelijk te bepalen. Ook het internet biedt alsnog geen overzicht van alle soorten met bijhorende foto’s en beschrijvingen. Je zou natuurlijk de weten-
tussen de 22 en 30°C. Een aantal liefhebbers kon reeds vaststellen dat de krabbetjes merkelijk actiever worden vanaf 24°C.
terrarium - 10 -
schappelijke beschrijvingen van alle soorten kunnen aanschaffen, maar dit wordt een dure grap als je weet dat één enkele publicatie van een soortbeschrijving wel 60 euro kan kosten en er reeds 50 soorten beschreven zijn. Over één van die beschreven soorten wil wel kort uitweiden. GEOSESARMA MALAYANUM leeft zoals de naam reeds doet vermoeden in Maleisië. Deze soort behoort tot de weinige soorten die we Nepenthefiel kunnen noemen. NEPENTHES is een geslacht van Aziatische vleesetende planten die insecten vangen in grote bekers. Dit krabbetje leeft in deze bekers. Ze verorbert daar de insecten die door de zoete geur aangetrokken werden en zo gevangen geraakten in de bekers. Je zou denken dat de plant daar niet blij mee is, maar omdat deze krab nogal slordig eet, blijven er veel kleine stukjes insect in de beker achter. Deze kleine stukjes worden door de plant sneller verteerd. Zo kan de prooi niet gaan rotten of beschimmelen, wat veel ellende voor de plant kan betekenen.
Geosesarma Malayanum in een Nepenthes.
Totaalbeeld van een Nepenthes
Ik hoop alvast dat dit artikeltje de interesse voor deze vergeten ongewervelden wat kan doen toenemen.
Joris Aerts – Black Molly Genk
terrarium - 11 -
Zondag 4 juli 2010 van 10.00 tot 16.00 Instituut Don Bosco
Houthalen Helchteren
EEN ORGANISATIE VAN B.B.A.T. - LIMBURG Aqua Noord Limburg Black Molly Genk Colisa Mol www.Limbeurs.be www.BBAT-Limburg.be
Maroni Maaseik vzw Orkas Kwaadmechelen Tanichthys Hasselt vzw Zilverhaai Beringen vzw
D E ME EST CO MPLE TE AQ U AR IU MS PEC I AAL ZA AK
Maastrichterstraat 209 3740 Bilzen - Waltwilder Rec ht tegenover Ford garage Bec kers.
089 50 31 40
[email protected] www.aquabilzen.be Open van 9.00 tot 18.00. Gesloten op zon- en maandag.
Kwaliteit en service aan eerlijke prijzen
Alles voor Huisdieren en afdeling - aquarium
Bosdel , 26 B1 3600 Genk (BELGIUM)
www. Tomandco.be Openingsuren:
Maandag: Dinsdag: 9u-18u30 Woensdag: 9u-18u30 Donderdag: 9u-18u30 Vrijdag: 9u-18u30 Zaterdag: 9u-18u Zondag: 9u-18u
Grond, afbraak en Metselwerken Aanleggen van parkings & opritten Leveren van gezeefde zwarte grond, zand & grint Septische putten, regenputten & mazout tanks
Kraaibosstraat 51 3900 Overpelt Tel & Fax : 011/667378 GSM : 0476/229380
SCHRIJNWERKERIJ Plaatsing – Afwerking – Herstelling Lenaerts Michael Fletersdel 42 – 3600 Genk GSM:0497 486284
Jan Aertssen Ringlaan 11 3530 Houthalen-Helchteren tel. 011/605.705 fax 011/605.708
bvba VERCOVER
Verzekeringen, Kredieten, Beleggingen Openingsuren: maandag tot vrijdag 8.45 tot 12 + 13.45 tot 17 uur zaterdag op afspraak e-mail :
[email protected]
Dekkenstraat 74 3800 Zepperen dinsdag ,woensdag en donderdag open van : 11.30 uur tot 13.30 uur 16.30 uur tot 22.00 uur vrijdag en zaterdag open van : 11.30 uur tot 13.30 uur 16.30 uur tot 23.00 uur zondag en maandag : Gesloten
15 Augustusstraat 37 Bus 10 3690 Zutendaal
[email protected] www.hego-mobile.be
0497/24.57.35 089/614943 (Na 20h)
50 zitplaatsen en 2 vergaderzalen Grotestraat 2
3600 Genk
089 / 35. 21.31
CDV-nummer : 11778
Döner Kebap / Pizzeria
Sprinkelestraat 4C 3690 Zutendaal centrum Tel. 089/852 852
MARCEL VANOPPEN Keukens op maat Rafnusstraat 75 3530 Houthalen Tel. 011/52.21.14
Stijlkeukens. Moderne keukens. Badkamer meubelen. Bijpassende elektrische toestellen.
Pangasius: de wondervis uit de vriezer
M
dat is de jongste jaren veranderd, en nu is Europa met 35 procent de grootste afnemer, en hangen de States aan het staartje met amper 4 procent.
isschien hebt u hem al
gezien en zelfs gekocht uit het vriesvak van uw supermarkt of vishandel: de exotische Pangasius. Het lijkt op het eerste gezicht een goeie keuze. Want op grote schaal gekweekt in Azië, ergo een ethisch verantwoord alternatief voor het eten van gevangen, bedreigde soorten. Zo simpel is het echter niet. Pangasius is een Vietnamees succesverhaal. 90 procent van alle Pangasius wordt gekweekt in de Mekongrivierdelta. Het gaat eigenlijk om twee soorten katvis: tra (PANGASIANODON HYPOPHTHALMUS) en basa (PANGASIUS BOCOURTI). In 1995 bedroeg de 'oogst' 10.000 ton, in 2008 was het al meer dan 1,1 miljoen ton. Die groei is marktgedreven. Pangasius wordt nu uitgevoerd naar 130 landen, bijna allemaal in de vorm van witte filets. 80 procent van de export ging naar de VS, maar
Waterkwaliteit geen punt Het succes van Pangasius heeft de vis onder meer te danken aan een fysiologisch kenmerk. Door z'n unieke zwemblaas kan de soort direct zuurstof halen uit de lucht. Dat betekent dat kwekers niet te veel moeten wakker liggen van het zuur-
algemeen - 12 -
stofgehalte van het water. Lees: waterkwaliteit is niet echt een punt en je kan heel veel vissen in heel weinig water kweken. De norm is zowat 150 stuks in een drijvende kooi van een kubieke meter, en een stuk of tachtig per vierkante meter in een kunstmatige vijver.
gebruik van pesticiden. De impact is nog niet duidelijk: de effecten van chronische arseenvergiftiging zijn vaak pas na tien jaar te zien. Daarnaast munt de Mekong uit door de prominente aanwezigheid van kankerverwekkende PCB's, DDT's, CHL's, HCH's en HCB's. De vis-apotheker Uw pangasiusfilet leeft niet alleen in dat water; het wordt ook gebruikt om hem in te vriezen. Dat is niet alles. De sjiekste zelfstandigen in de regio zijn de handelsreizigers die met een koffer vol geneesmiddelen tegen parasieten in de vis, pre- en antibiotica en nog van dat fraais aankloppen bij de viskweker. In het assortiment ook steevast trifluralin, dat met recht en rede in Europa verboden is. Het pesticide excelleert in zowat alles wat u niet in de buurt van vis voor consumptie wil: persistent in de bodem en niet gemakkelijk biologisch afbreekbaar en een hoog potentieel voor bioaccumulatie, met name in waterorganismen. De viskwekers vinden het echter een doeltreffend middel tegen
Poisson poison De Mekong is één van de zwaarst vervuilde rivieren ter wereld. De hoeveelheid arseen in de stroom ligt tot acht keer hoger dan wat de Wereldgezonheidsorganisatie als veilig acht. In het grondwater is de concentratie zelfs twintig keer hoger dan veilig. Het gif komt onder meer van een quasi ongecontroleerd
algemeen - 13 -
ongewilde plantengroei hun vijvers.
Pentanatriumtrifosfaat
in
Een keer verwerkt, krijgt de pangasiusfilet een injectie met een pentanatriumtrifosfaatoplossing. Die bedraagt tussen 10 en 20 procent van het gewicht van de filet. De filet wordt daardoor zwaarder (en brengt meer op) plus zorgt dat hij langer bewaard kan worden.
Urine zwangere vrouwen Een ander middeltje dat gretig wordt afgenomen: vrouwelijke pangasius groeit opmerkelijk sneller en legt sneller en meer eieren wanneer ingespoten met een hormonenextract dat een Chinese firma produceert uit gedehydrateerde urine van zwangere vrouwen. De kip en de vis De pangasius krijgt korrel als eten. Daarin onder meer vismeel (dat komt uit ZuidAmerika, waar 90 procent van de ansjovisvangst verwerkt wordt tot beestenvoeder, maar dat is een ander verhaal), eiwitten van plantaardige oorsprong zoals soya, maar ook eiwitten van dierlijke oorsprong en nogal wat pluimen van kippen en andere bijproducten van gevogelte. Dat laatste kan het risico met zich meebrengen dat het in die regio gangbare vogelgriepvirus ook in de vissector terecht komt.
Feodaal systeem Niet dat het de viskwekers echt rijk maakt allemaal. Een maximum maandinkomen van 50 Amerikaanse dollar is gewoon. Er is ook een soort feodaal systeem ontstaan langs de oevers van de Mekong, waarbij een arme viskweker het vissenvoer "in bruikleen" geleverd wordt. De leverancier van het voer neemt na 180 dagen de vis-
algemeen - 14 -
sen af tegen een vergoeding die per persoon neerkomt op ongeveer de armoedegrens.
het zou naïef zijn om te denken dat deze vangst niet meer dan het topje van de ijsberg was.
Katvis vermoordt dolfijn En dan is er de strontmond De kweek van pangasius heeft sterk bijgedragen tot het verdwijnen van de populatie van irrawaddydolfijnen (ORCAELLA BREVIROSTRIS) in de Mekong. Er zouden er nog hooguit een vijftigtal zijn. De dolfijnen zijn bijna allemaal gestorven als gevolg van een bacteriële infectie, waarschijnlijk afkomstig door aanraking met kweekkooien. Die ziekte is op zich niet dodelijk, behalve wanneer het immuunstelsel van de dieren is aangetast. Bij de autopsie troffen onderzoekers toxische niveaus van pesticiden (vooral DDT) en PCB's aan.
Tilapia is oorspronkelijk Afrikaans, maar nu wordt hij voornamelijk in Zuid-China, Indonesië en Bangladesh gekweekt. De export gaat grotendeels richting Amerika, maar ook in Europese supermarkten duikt de vis op. Het grootse probleem met tilapia zijn hormonen. Alleen de mannetjes van de soort zijn bruikbaar om verwerkt te worden. Dus worden van de vrouwtjes op jonge leeftijd mannetjes gemaakt. Dat kan door het toedienen van grote dosissen testosteron. Te veel testosteron kan onder meer leiden tot borstkanker.
Zwarte markt Tilapia wordt ook wel "strontmond" genoemd door z'n kwekers. De vis is de kampioen in het eten van zijn eigen uitwerspelen; hij consumeert tot zes keer meer uitwerpselen dan dat hij er zelf produceert.
Vorig jaar werd in de VS een lading pangasius onderschept van 4.545 ton. Op de verpakkingen stonden de namen van duurdere vissen zoals tongfilet, kabeljauw en zeebaars: alles behalve pangasius. Het kopstuk achter de zwendel werd gepakt en kreeg 63 maanden cel. Maar
Bron: HLN.be 16/02/2010
algemeen - 15 -
De rode fantoomzalm: M. Sweglesi
H
nomeen heeft tot gevolg dat het door dringen van het daglicht nog meer belemmerd wordt en dat de groei van waterplanten er totaal onmogelijk is. Het water is er zeer zacht (2dGH) en zuur en de karbonnaathardheid is nihil. De bodem bestaat uit zand of kiezel en is vaak bedekt met een laag detritus van afgestorven planten. De temperatuur varieert er van 22 tot 25°C in de met oevervegetatie overwoekerde beekjes, van 25 tot 29°C in de rivieren. 's Nachts koelt het er nauwelijks af.
et thuisfront van de ro-
de fantoomzalm is het, voor ons aquariumliefhebbers, zo productieve Amazonebekken. Hij leeft in Peru, Brazilië en Columbia. In Brazilië bevolkt hij de zijrivieren van de Solimoes, in Columbië vind je hem in de bovenloop van de Orinoco, in de Rio Muco en in de Rio Meta, die het grensgebied tussen Columbië en Venezuela bevloeit. De MEGALAMPHODUS SWEGLESI tref je er in de talloze kleine rivieren en beekjes, die dit reusachtig tropisch gebied dooraderen, in grote scholen aan. Hij wordt vooral gevonden aan de oevers van deze waterlopen, waar de overgroeiende oevervegetatie er voor zorgt dat een groot gedeelte van het zonlicht weggefilterd wordt. Bovendien heeft het water er, al naargelang de densiteit van de hierin opgeloste organische stoffen, de kleur van slappe of sterke thee. Dit fe
De rode Fantoomzalm is een rustige en toch speelse vis, die pas tot zijn recht komt als je hem in een schooltje van 10 of 15 stuks houdt. Zoals zijn natuurlijk biotoop uitwijst, hou je hem best in een niet
zoetwater - 16 -
te fel verlichte bak, met een donkere bodemgrond en een goede achter- en randbeplanting, waarin overhangende fijnbladige planten zoals LIMNOPHILIA of CABOMBA voor de nodige schaduwplekken zorgen. In grotere aquaria kan je diffuus licht creëren, door gebruik te maken van drijfplanten zoals eikebladvaren (CERATOPTERIS THALICTROIDES) of blad-opblad (CERATOPTERIS CORNUTA).
De rode fantoomzalm is simpelweg een knappe verschijning. Zijn ruitvormig, zijdelings sterk samengedrukt lichaam, is doorschijnend rood- tot roestbruin. Zijn buik is glanzend goudgeel. Iets na het kieuwdeksel heeft hij een pekzwarte, eivormige schoudervlek. De rugvin is bij jonge mannetjes bloedrood en langgerekt. Volwassen exemplaren hebben een zwarte vlek in hun rugvin, die in het hoogste topje nog een wit stipje meevoert en aan de basis eveneens bloedrood is. De buik- en aarsvin zijn doorzichtig rood, de borstvinnen zijn grijsachtig transparant. De vrouwtjes zijn kleiner en geblokter dan de 4cm grote mannetjes.
Aan het water, dat je gaat gebruiken, moet je de nodige aandacht besteden. Als je vertrekt van leidingwater kan je dit, om het te verzachten, net zo lang mengen met regen- of zacht bronwater tot je op een hardheid uitkomt van 4 tot 6dGH. De pH moet minstens neutraal, maar liever nog lichtzuur zijn. Om dat te bereiken, kan je het water filteren over turf. Het krijgt dan een barnsteenkleur, wat bijdraagt tot de behaaglijke sfeer die een Amazonebekken uitstraalt. Een paar knoestige stukken kienhout geven aan het geheel de nodige dynamiek.
Dit visje is levendig en kleurrijk. De mannetjes gaan vaak schijngevechten aan, waarbij ze pronken met hun mooiste kleuren en met volledig gespreidde vinnen op elkaar toezwemmen. Averij wordt er bij deze spelletjs zelden opgelopen. Ook draaien ze frivool rond de wijfjes, om hen te imponeren en te verleiden. Het is trouwens niet uitgesloten dat ze in de gezelschapsbak, tussen fijnbladige
zoetwater - 17 -
planten of in een dot Javamos, spontaan afzetten. Jongen zal je hier, omdat de omstandigheden in uw aquarium niet goed genoeg zijn, niet aan overhouden. De rode Fantoomzalm bevolkt bij voorkeur de middelste waterlagen. Hij eet liefst kleine voedseldieren zoals DAPHNIA's, CYCLOPS en zwarte muggenlarven, maar ook fruitvliegjes snapt hij zwierig van het wateroppervlak weg. Ook een goede kwaliteit droogvoer eet hij gewillig mee.
het wateroppervlak uitstoot, zodat er geen sterke stroming ontstaat. Je verwarmt het zachte (max. 2dGH), zure (pH 5-6) water tot op een temperatuur van 26°C en legt er een dikke, schoongespoelde dot Javamos in. Nu vang je het dikste wijfje en het mooiste mannetje uit je gezelschapsbak. Bij de kleine hoeveelheid water, waarin de visjes zitten als je ze uitschept, voeg je door middel van een afgeklemd luchtslangetje druppelsgewijs water van de kweekbak toe. Als het bokaaltje vol is, zet je de visjes voorzichtig over. Je voedert ze stevig met levend voer en laat ze de tijd om aan elkaar te wennen. Is er na enkele dagen nog niets gebeurd, wordt het niks tussen die twee en zoek je best een ander koppeltje uit. Als het wel lukt zal je zien dat het mannetje, met volledig gespreide vinnen, rond het wijfje danst. Mocht zij proberen te ontsnappen aan zijn avances, gaat hij haar als een gek achterna. Uiteindelijk bereiken ze de climax en zwemmen ze, zij aan zij, door het bakje. De eitjes worden door het wijfje sidderend in het
Als je gericht wil kweken, neem je een bakje van 10 tot 15 liter. De bodem schilder je aan de buitenkant zwart om het kopstaan van de visjes te vermijden. Met het oog op het later onderhoud, laat je hem best kaal. Een hoekfiltertje, waarin je perlon stopt, houdt het water helder. Steek er een plasticpijpje in, dat het gefilterde water zachtjes aan
zoetwater - 18 -
vrije water uitgestoten en door het mannetje bevrucht. Ze vallen naar de bodem en zijn roodbruin van kleur. Na iedere eiafzetting gaat het paartje eventjes uiteen, om dan aan een nieuwe paringsbeurt te beginnen. Na iets minder dan twee uur is de paring afgelopen en wordt het koppeltje uit het kweekbakje verwijderd.
zoals vijverplankton of pantoffeldiertjes, die je zelf kan kweken, is veiliger dan fijn droogvoer omdat het de waterkwaliteit minder gaat belasten. Na enkele dagen schakel je dan over op ARTEMIAnaupliën, waarop de jonge visjes verzot zijn. De bodem van het kweekbakje moet kraaknet blijven en alle voedsel- en ontlastingsresten worden, door middel van een stukje luchtslang, nauwgezet afgeheveld. Na een week of twee breng je de visjes over in een grotere bak, gevuld met water van dezelfde kwaliteit, waarin je ze verder groottrekt. Zorg er voor dat de temperatuur nooit onder de 25°C zakt, want dan hou je er een hoop dode visjes aan over.
Nu is het ogenblik aangebroken om dit bakje volledig te verduisteren met krantenpapier of zwarte plasticfolie. De eitjes zijn immers zeer gevoelig voor schimmelinfecties of voor aantasting door algen. Na 18 tot 24 uren komen de jonge visjes uit, teren hun dooierzak op en beginnen na drie dagen vrij rond te zwemmen. Nu is het ogenblik aangekomen om te voederen. Je kan dit doen met stofvoer, maar je moet er dan wel nauwlettend op toezien dat alles opgegeten wordt. Overblijvende voedselresten gaan, bij de hoge temperatuur in het kweekbakje, onmiddellijk tot ontbinding over. Het is dus aangewezen om er, meerdere keren per dag, een kleine hoeveelheid van te geven. Natuurlijk fijnvoer,
Zoals je hebt kunnen vaststellen, is het op een juiste manier houden van deze visjes niet zo eenvoudig. Het door hen vertoonde coloriet en de daverende show die zij, als ze in optimale conditie verkeren, dag na dag opvoeren compenseert ruim de kleine meerinspanning die ze van je vragen. Karel Fondu,- De Siervis Leuven Bewerkt door Black Molly Gekn
zoetwater - 19 -
Termien - Genk - CLUBLOKAAL Tel. 089/35 90 20
Fax 089/35 90 35
DAK - EN TIMMERWERKEN NV PAULUSSEN Gsm : (0475) 72 34 88 Tel : 089 / 85 69 49 Fax : 089 / 85 85 42
ZINK - KOPER - LOOD - PVC RENOVEREN EN ISOLEREN Leyssenstraat , 32
3660
OPGLABBEEK
Café Belgiek Weg naar As 35 Genk
Het stamcafé van Black Molly Genk
