Gemeentelijk klimaatactieplan

Gemeentelijk klimaatactieplan 2011-2020

‘sustainable energy action plan’ voor de Covenant of Mayors

Met steun van:

1 Gemeentelijk klimaatactieplan Merchtem

2011-2020


2011-2020

Inhoud 1.

Doelstellingen van dit klimaat actieplan ......................................................................................... 5 1.1.

Achtergrond............................................................................................................................. 5

1.2.

Ambitie van de gemeente Merchtem ..................................................................................... 5

1.3.

Algemene strategie ................................................................................................................. 5

2.

Nulmeting ........................................................................................................................................ 5

3.

Geplande acties en maatregelen..................................................................................................... 7

4.

3.1.

Monitoring van het klimaatbeleid ........................................................................................... 7

3.2.

Verwachte CO2 besparingen.................................................................................................... 7

3.2.1.

Gemeente als organisatie ................................................................................................ 7

3.2.2.

Wonen (huishoudens) ..................................................................................................... 8

3.2.3.

Mobiliteit ......................................................................................................................... 8

3.2.4.

Tertiaire sector (dienstensector) ..................................................................................... 9

3.2.5.

Landbouw ........................................................................................................................ 9

3.2.6.

Hernieuwbare energie..................................................................................................... 9

Specifieke acties en maatregelen .................................................................................................... 9 4.1.

Mobiliteit ................................................................................................................................. 9

4.1.1.

Doelstellingen van de gemeente ..................................................................................... 9

4.1.2.

Wat doet de gemeente nu al in deze sector? ................................................................. 9

4.1.3.

Mogelijke maatregelen.................................................................................................. 10

4.2.

Gebouwen ............................................................................................................................. 15

4.2.1.

Doelstellingen van de gemeente ................................................................................... 15

4.2.2.

Wat doet de gemeente nu al in deze sector? ............................................................... 15

4.2.3.


4.3.

Hernieuwbare energie........................................................................................................... 22

4.3.1.


4.3.2.


4.3.3.


4.4.

Landbouw en natuur ............................................................................................................. 25

4.4.1.


4.4.2.


4.4.3.


4.5.

Ruimtelijke ordening ............................................................................................................. 30

4.5.1.

Doelstellingen van de gemeente ................................................................................... 30 3

Gemeentelijk klimaatactieplan Merchtem

2011-2020

4.5.2.


4.5.3.


4.6.

Duurzame consumptie/ overheidsaankopen ........................................................................ 33

4.6.1.


4.6.2.


4.6.3.



2011-2020

1. Doelstellingen van dit klimaat actieplan 1.1.

Achtergrond

De gemeente Merchtem heeft op 25 juni 2014 samen met 56 andere Vlaams-Brabantse gemeenten het burgemeestersconvenant ondertekend. Hierbij speelt de provincie de rol van convenant coördinator. De provincie verleent de gemeenten steun bij het opstellen van hun actieplan. De provincie voorziet lijsten met mogelijke maatregelen per sector alsook Excel tools voor onder meer het maken van de nulmeting. Hiermee engageert de gemeente zich om een beleid te voeren die de CO2 uitstoot drastisch gaat verminderen. Na de goedkeuring in 2008 van het klimaat- en energiepakket van de EU lanceerde de Europese Commissie het Burgemeestersconvenant om de inspanningen van lokale overheden bij de uitvoering van duurzaam energiebeleid te onderschrijven en ondersteunen. Het burgemeestersconvenant geeft de ondertekende gemeenten tijd tot 2020 om hun CO2 uitstoot te reduceren met 20%. Er moet echter al een klimaatactieplan worden opgesteld binnen het jaar na ondertekening.

1.2.

Ambitie van de gemeente Merchtem

De vooropgestelde reductie van 20% tegen 2020 vraagt reeds een zware inspanning en de gemeente heeft daarom dan ook beslist om deze 20% als richtwaarde te gebruiken. Gebaseerd op de nulmeting van 2011 betekent de vermindering van 20% CO2 een reductie van 13.331 ton CO2 tegen 2020.

1.3.

Algemene strategie

Het convenant stelt een strategie voor die gemeenten kunnen volgen. Deze bevat een nulmeting om het startniveau te bepalen. Op basis van de resultaten van deze nulmeting zal de gemeente Merchtem de nodige maatregelen voorstellen. Alle maatregelen en hun numerieke reductiegevolgen worden samen gezet in het SEAP (Sustainable Energy Action Plan). De nulmeting werd reeds uitgevoerd voor het jaar 2011. Dit jaar wordt dan ook gebruikt worden als referentiejaar. De 20% CO2 reductie zal op deze resultaten berekend worden. De gemeente gaat niet enkel voor quick wins, maar ook voor maatregelen die hun werking op lange termijn hebben. Het klimaatbeleid is gekaderd binnen duurzame ontwikkeling. Het klimaatbeleid wordt geïntegreerd in alle beleidsdomeinen. Uit de gegevens van de nulmeting blijkt dat in Merchtem vooral de sectoren transport en huishoudens verantwoordelijk zijn voor de hoge CO2 emissies. Daarom is het aan te raden dat er vooral maatregelen voor deze sectoren uitgewerkt worden. Na de opstelling van het klimaatactieplan moet de gemeente een tweejaarlijkse rapportering en een vierjaarlijkse monitoring uitvoeren.

2. Nulmeting De nulmeting geeft emissiecijfers voor het jaar 2011 weer per sector. De voorspelde CO2 reductie waarden die zonder extra maatregelen wordt verwezenlijkt zijn ook gegeven. Deze nulmeting werd door de Vlaamse regering via het VITO ( Vlaams Instituut voor Technologische Ontwikkeling) voor elke Vlaamse gemeente ter beschikking gesteld. De nulmeting dient te worden aangepast met cijfers van het verbruik van de eigen organisatie (gemeente). De gegevens zijn aangevuld met onder meer cijfers van verbruik eigen vloot voertuigen, percentage eigen verbruikte groene stroom en eigen energiegebruik van de gemeente. Uit de onderstaande tabel blijkt dat voor Merchtem transport en huishoudens de belangrijkste CO2 emissiebronnen zijn. De CO2 emissie van huishoudens zal volgens de BUA (Business As Usual) voorspelling stijgen tegen 2020. De CO2 uitstoot van transport zal echter al een sterke daling ondervinden. Bij deze stijging en daling zijn nog geen maatregelen 5 Gemeentelijk klimaatactieplan Merchtem

2011-2020

geïmplementeerd. Men gaat ervanuit dat er business-as-usual (BAU) gaat voortzetten. Hierdoor zal er al een reductie van 6% gerealiseerd worden. De gemeente dient dus nog een bijkomende 14% CO2 reductie te realiseren tegen 2020. CO2 emissies per sector voor 2011 en voorspelde waarde voor 2020

CO2-emissies (in ton) 30000 26787

25865 25000 20000 15000 10000 5868

4898

5000

1639

1500 27920

5641

0

0

4898

1500

20665

1639

0 huishoudens

tertiair

openbare verlichting

landbouw

2011

industrie

transport

eigen organisatie

2020

Finaal energieverbruik en CO2 emissies per sector in 2011 en voorspelde waarde voor 2020 Finaal energieverbruik (MWh)

2011 huishoudens tertiair openbare verlichting landbouw industrie transport eigen organisatie totaal % 2020 - 2011

2020 121684 29076 0 19527 7283 106138 8133 291842

CO2-emissies (ton)

2011

132929 28024 0 19527 7283 82917 8133 278813 -4%

2020 25865 5868 0 4898 1500 26787 1639 66557

27920 5641 0 4898 1500 20665 1639 62263 -6%

Totale uitstoot in ton CO2: 66.557 in 2011 Totale voorspelde uitstoot zonder extra maatregelen in ton CO2: 62.263 in 2020


2011-2020

3. Geplande acties en maatregelen Dit hoofdstuk biedt mogelijke maatregelen om tegen 2020 een reductie van 20% van de CO2 uitstoot te realiseren. De provincie voorziet lijsten van maatregelen opgelijst per sector. Bij iedere maatregel wordt de termijn, kost en realiseerbaarheid gegeven. De gemeente Merchtem zal vooral inzetten op sectoren transport, huishoudens en de eigen organisatie. De gemeente zal echter ook acties ondernemen in andere sectoren waaronder tertiair, landbouw, hernieuwbare energie. Het effect van deze acties zal wel beduidend lager liggen dan deze van de gekozen sleutelsectoren. 20% reductie in CO2 uitstoot betekend voor onze gemeente een te realiseren reductie van 13.311 ton CO2 tegen 2020. Uit de nulmeting blijkt dat er al een besparing van 6% zal plaatsvinden zonder enige extra maatregelen. Om te voldoen aan de 20% CO2 reductiedoelstelling van het convenant moet de gemeente nog 14% extra CO2 besparen. Dit komt overeen met een reductie van 9.017 ton CO2. De sector mobiliteit zal instaan voor 2.619 ton CO2 reductie, huishoudens kunnen bij uitvoeren van maatregelen voor 3.558,85 ton CO2 reductie zorgen. De overige 2.839,15 ton CO2 kan bespaart worden door het uitvoeren van maatregelen bij gemeentelijke gebouwen, openbare verlichting, tertiaire gebouwen, landbouw en natuur en niet verplichte maatregelen.

3.1.

Monitoring van het klimaatbeleid

Om de uitvoering van het klimaatbeleid op te volgen moet er 2-jaarlijks gerapporteerd worden via een voortgangsrapport. Ook 4-jaarlijks moet er een uitgebreide update gegeven worden. Tweejaarlijks wordt een voortgangsrapport opgemaakt waarin de opvolging van acties, en waar nodig de het actieprogramma voor de twee komende jaren wordt aangepast en aangevuld; de provincie en de projectpartners bekijken nog hoe dat gezamenlijk kan worden aangepakt. Vierjaarlijks wordt een uitgebreidere update van de emissie-inventaris opgemaakt. Ook hier worden acties voor de komende 4 jaar geëvalueerd en eventueel aangepast.

3.2.

Verwachte CO2 besparingen

De hieronder beschreven besparingen werden berekend op basis van de door VITO (in opdracht van LNE) ontwikkelde ‘maatregelentool’ (http://aps.vlaanderen.be/lokaal/burgemeestersconvenant/burgemeestersconvenant.htm ). De besparingen zijn berekend t.o.v. het ‘BAU’-scenario in het jaar 2020. Het BAU (‘business as usual’) scenario geeft een inschatting van het energieverbruik en de gerelateerde CO2-emissies voor 2020, indien geen bijkomende acties zouden worden genomen. Het scenario houdt rekening met autonome evoluties en reeds beslist Europees beleid. 3.2.1. Gemeente als organisatie De gemeente investeert constant in haar patrimonium, deze investering zal worden verdergezet in de periode 2011-2020. Binnen de eigen organisatie wordt slechts een klein deel van de gehele CO2 uitstoot gerealiseerd. Hierdoor zullen de geplande maatregelen binnen de eigen organisatie maar een geringe invloed hebben op de globale reductie van 20% CO2 Concrete maatregelen die de gemeente zal uitvoeren/uitgevoerd heeft: nieuw dak sporthal, relighting van de sporthal, betere beglazing in de gemeentelijke technische school. Er zijn sinds 2011 ook al op de nodige plaatsen zuinige straatverlichting geplaatst. Gemeentelijke gebouwen brengen zo ook een (beperkte) reductie teweeg.


2011-2020

3.2.2. Wonen (huishoudens) De gemeente zal inzetten op sensibilisatie en andere acties om haar bevolking aan te zetten om energiezuiniger te wonen en te bouwen. Door deze acties zullen naar schatting van alle huishoudens: – 20% Dakisolatie plaatsen: 1.458 ton CO2-reductie – 20% Betere beglazing plaatsen: 978 ton CO2-reductie – 10% Muurisolatie plaatsen: 768,5 ton CO2-reductie – normale evolutie installatie warmtepompen en zonneboilers: 354,35 ton CO2 Ter info: 20% van de huishoudens komt overeen met 1388 huishoudens. Dit betekent dat puur door investeringen aan de gebouwen 3.204 ton CO2-reductie gerealiseerd kan worden. De verwachte CO2-besparing binnen de sector Wonen wordt daarmee geraamd op 3.559 ton. Deze cijfers komen uit de VITO tool van de provincie, gebaseerd op de nulmeting van de gemeente. (zie tabel onder)

Emissies CO2 in 2020 [ton] volgens … % reductie CO2 t.o.v. BAU in 2020 % reductie CO2 t.o.v. nulmeting in 2011

Nulmeting 2011

BAU 2020

BAU 2020 + 20% Dakisolatie

BAU 2020 + 10% Muurisolatie

BAU 2020 + 20% Betere beglazing

BAU 2020 + Warmtepomp

25 865

27 920

26 462

27 152

26 942

27 566

-5%

-3%

-4%

-1%

2%

1%

4%

6%

3.2.3. Mobiliteit De gemeente zal op sensibilisatie acties en infrastructuurwijzigingen inzetten. Zo hoopt de gemeente dat haar inwoners zich op een meer duurzame manier zullen verplaatsen. Door deze mentaliteitswijziging hoopt de gemeente ervoor te zorgen dat 10% van de kilometers die in 2011 met personenwagen werden gereden, tegen 2020 kunnen vervangen worden door verplaatsingen met de fiets of te voet. Hierdoor zal een CO2-reductie van 1.592 ton gerealiseerd kunnen worden. Verdere CO2-reductie is mogelijk door meer en efficiëntere inzet van openbaar vervoer, technologische vernieuwingen in het wagenpark en overstap naar alternatieve brandstoffen. Hierdoor hoopt de gemeente Merchtem 10% of 1.027 ton minder CO2 uit te stoten. De gemeente hoopt hiermee een CO2-besparing binnen de sector Mobiliteit te realiseren van 2.619 ton CO2.


2011-2020

3.2.4. Tertiaire sector (dienstensector) De gemeente zal inzetten op sensibilisatie- en andere acties om de tertiaire sector aan te zetten om hun gebouwenpatrimonium energiezuiniger te maken. Door deze acties zal naar schatting in 20% van de bebouwde oppervlakte maatregelen uitgevoerd worden. Voorbeelden van deze maatregelen zijn onder andere isoleren, plaatsen van zonwerende beglazing, mechanische ventilatie of natuurlijke ventilatie, condenserende ketel, compressiekoelmachine en ventilo-convectoren voor verwarming en koeling, energiezuinige verlichting met aanwezigheidsdetectie en daglichtsturing Een exacte besparing kan niet berekend worden maar door rekening te houden met 20% sectorale reductie betekent dit een CO2-besparing van 1.173 ton. 3.2.5. Landbouw De gemeente zal inzetten op sensibilisatie- en andere acties om de landbouwers aan te zetten om hun gebouwenpatrimonium en procesvoering energiezuiniger te maken. De verwachting is dat hiermee 10% CO2-reductie behaald kan worden t.o.v. het BAU-scenario, wat overeenkomt met 489 ton CO2 reductie. 3.2.6. Hernieuwbare energie Daarnaast zal de gemeente het gebruik en de installatie van hernieuwbare energie stimuleren (bv. het plaatsen van PV-panelen, zonneboilers, warmtepompen, windmolens, gebruik van warmte uit diepe geothermie en biomassa) waardoor de CO2-uitstoot verder daalt. Er zijn geen specifieke berekeningen die de reductie kunnen uitdrukken. Men kan de vooruitgang echter volgen door jaarlijks naar de vooruitgangsrapporten te kijken. Om de 20% CO2 reductie doelstelling te realiseren zou hernieuwbare energie moeten instaan voor 1.200 ton CO2 reductie.

4. Specifieke acties en maatregelen 4.1.

Mobiliteit

Duurzame mobiliteit zoekt het evenwicht tussen bereikbaarheid, economie, leefmilieu en klimaat. Duurzame mobiliteit draagt naast de verminderde CO2-uitstoot ook bij aan een betere luchtkwaliteit (fijn stof, NO2,…), verkeersveiligheid, minder geluidsoverlast, meer beschikbare open ruimte en economische winst. Binnen deze strategie wordt voorrang gegeven aan voetgangers, fietsers en collectief vervoer en wordt het autoverkeer verminderd. Zowel woon-werkverkeer, vrijetijdsverkeer als logistiek verkeer zijn aandachtspunten.

-

4.1.1. Doelstellingen van de gemeente Realiseren van minder autokilometers. Via een goede planning de nood aan de auto verminderen. Energiezuinig rijden promoten indien er toch voor de wagen wordt gekozen. Versnelde introductie van elektrische voertuigen Duurzame logistiek ingang doen vinden in de gemeente Minder CO2 uitstoot door gemeentebestuur

4.1.2. Wat doet de gemeente nu al in deze sector? De gemeente beschikt over een gemeentelijk mobiliteitsplan volgens het decreet van 20 maart 2009 betreffende het mobiliteitsbeleid. Het plan is goedgekeurd door de gemeenteraad in zitting van 22 9 Gemeentelijk klimaatactieplan Merchtem

2011-2020

november 2010. Tegen midden 2015 wordt een geüpdatete versie van het mobiliteitsplan verwacht. De vernieuwde versie van het plan zet in op verbreden en verdiepen van het vorige plan. Verbreden duidt op het aansnijden van nieuwe thema’s in het mobiliteitsplan. Verdiepen duidt op het verder doorgronden en uitdiepen van de bestaande thema’s van het eerdere mobiliteitsplan. Dit mobiliteitsplan bevat een omschrijving, analyse en evaluatie van de bestaande, lokale mobiliteitstoestand en onderzoekt de toekomstige mobiliteitsbehoeften van de onderscheiden maatschappelijke activiteiten. Er wordt rekening gehouden met ruimtelijke structuurplannen (provinciaal en gemeentelijk) en milieubeleidsplannen (provinciaal en gemeentelijk). In het Gemeentelijk Ruimtelijk Structuurplan staat hoe de mobiliteit op deze moment wordt geregeld in de gemeente alsook toekomstige doelstellingen. De problematiek in verband met het doorgaand verkeerd door Merchtem richting Brussel staat bijvoorbeeld beschreven als aandachtspunt. Het Milieubeleidsplan bepaalt de hoofdlijnen van het milieubeleid dat door het Vlaamse Gewest, en ook door de provincies en gemeenten in aangelegenheden van gewestelijk belang, dient te worden gevoerd. Naast een schets van de context, is in het plan een evenwaardige plaats toebedeeld aan de langetermijndoelstellingen, de overheidsinterne engagementen, de plandoelstellingen, de milieuthema’s en tenslotte de maatregelenpakketten. Legende: Rood: Nog niet van toepassing, toekomstige actie Geel: Uitvoering gepland op termijn & uitbereiding van de maatregelen mogelijk Groen: Reeds in uitvoering 4.1.3. Mogelijke maatregelen

Maatregel

Toelichting

Acties

Gemeentelijke diensten Inzicht creëren Inzicht in het verbruik van eigen voertuigen creëren.

Verminder de behoefte aan verplaatsing

Begeleiding door het Provinciaal Mobiliteitspunt Vlaams-Brabant is mogelijk.

Biedt alternatieve vervoersmiddelen aan

Er is reeds een systeem waarbij openbaar vervoer wordt terugbetaald en wie met de fiets komt krijgt een vergoeding. Er zijn gemeentelijke fietsen ter beschikking, waaronder een elektrische. Ook carpooling wordt al spontaan toegepast onder sommige personeelsleden.

- Energieboekhouding bijhouden van het wagenpark. (Al dan niet geautomatiseerd.) Bijvoorbeeld het aantal getankte liters brandstof bijhouden of via de kilometerstand in de wagens. - Neem maatregelen om het woon-werkverkeer te verduurzamen - Gemeentelijk personeel krijgt een vergoeding als ze met de fiets naar het werk te komen. - Stel dienstfietsen (al dan niet elektrisch) ter beschikking aan de werknemers voor verplaatsingen tussen gemeentelijke gebouwen en korte afstandsritten. - Geef een premie per afgelegde kilometer voor medewerkers die te voet of met de fiets komen. De gemeente geeft een vergoeding van 21 cent per afgelegde km. 10


2011-2020

Aanmoedigen van gebruik van openbaar vervoer

Terugbetaling van woon werkverkeer wordt reeds toegepast.

Nieuwe technologieën

Aangeboden door Eandis, laadpalen staan reeds in het centrum voor auto’s en fietsen. Het net kan naargelang de vraag worden uitgebreid.

Openbaar vervoer Maak het openbaar vervoer aantrekkelijker & aanbod beter bekend maken

De inwoners van de gemeente en de bezoekers van de gemeente aanzetten om meer het openbaar vervoer te gebruiken door de aanbodzijde te verbeteren. Er is reeds informatie ter beschikking in het gemeentehuis en aan het loket van het station. Er komt een nieuwe bushalte dichter bij het treinstation van Merchtem.

Met een minimum van 1km. - Moedig carpoolen aan tussen de gemeentelijke werknemers Mogelijke uitwerking voor carpool systeem: http://www.carpool.be/ - Fietsstalling elektrische fietsen verplaatsten naar OCMW om meer gebruik te krijgen. - 100% terugbetaling woonwerkverkeer met het openbaar vervoer of biedt een gratis openbaar vervoersabonnement aan ( wordt reeds uitgevoerd). - Laadpalen met groene stroom voorzien bij gemeentelijke gebouwen. Deze kunnen tegen betaling gebruikt worden door de bevolking. De laadpalen beschikken over een laadcapaciteit van 16 ampère hiermee kan een elektrische fiets opgeladen worden in 30 min en een auto in minder dan 4 uur. - Het volgend aangekocht dienstvoertuig van de gemeente zal een elektrische wagen zijn. - Het ter beschikking stellen van een centraal reservatiesysteem voor de dienstfietsen via outlook. - Plan een overleg met De Lijn / NMBS voor uitbreiding openbaar vervoeraanbod, verbetering toegangs- en wachtfaciliteiten van bussen of trams, frequentere reistijden,… (Gesprekken worden reeds gevoerd tussen schepen Paul Van Den Eynde en de top van het openbaar vervoer op regelmatige basis). - Resultaten van deze gesprekken zijn: een nieuwe halte van de lijn aan het station van Merchtem (in uitvoering stoep moet worden aangepast), nieuwe halte de lijn aan het Mieregemplein. -Inrichten van een mobiliteitsloket voor gemakkelijke toegang tot informatie in het gemeentehuis 11


2011-2020

en in het station. - Het project van deelfietsen kan hiermee in verband gebracht worden. Gevonden & gestolen fietsen worden opnieuw in orde gezet, de fietsen worden ter beschikking gesteld van leerlingen van de tuinbouwschool om zich te verplaatsen van de school naar het treinstation van Merchtem. Zou in werking moeten treden tegen september 2015. Particulier en commercieel vervoer Bereikbaarheid van De bereikbaarheid verbeteren kan (gemeentelijke) enerzijds door plannen te voorzien en openbare gebouwen anderzijds door de bevolking te sensibiliseren.

Uitbreiden, plannen en sturen van het

Het mobiliteitsplan wordt momenteel herzien. Het plan met de lijn en NMBS

- Er wordt in 2015 een schoolvervoersplan opgemaakt. Hierdoor promoot men de milieuvriendelijke en veilige verplaatsingen van en naar school (vooral voor lagere scholen). Sint Donatus lagere school heeft reeds een overzichtelijk plan met minst gevaarlijke routes naar school. Hierop wordt het nieuw schoolvervoerplan gebaseerd. - In 2015 zal gestart worden met digitaliseren van administratieve stappen door het aanbieden van een gemeentelijk intranet, en toegankelijk maken van gemeentelijke formulieren door downloaden. De website van de gemeente zal geïntegreerd worden in de site van het OCMW. Er zijn veel voordelen van 1 grote overzichtelijke site voor beide instellingen. Alle downloadbare dossiers zullen op 1 plaats verkrijgbaar zijn. Op deze nieuwe website wordt ook een plan gezet met de transportmogelijkheden in en rond de gemeente. Deze kaart geeft ook de mogelijke openbare vervoersmiddelen met opstaplaatsen weer. - Participatie van de bevolking op de gemeentelijke website in verband met het klimaatactieplan. - Stel een gemeentelijk mobiliteitsplan op (GMP). 12


2011-2020

mobiliteitsaanbod

Zacht mobiliteit Proactief beleid naar

bestaat al alsook de werkgroep rond integratie van transportmodi. Er word gekeken of er onderhoud aan de fietsstalling aan het station kan gebeuren. Nieuwe fietspaden moeten aangelegd worden om het gebruik van de fiets te stimuleren.

Het mobiliteitsplan is in de laatste fase van de herziening. Op de gemeenteraad van maart 2015 zal de beleidsnota van het “verdiepen en verbreden” van het mobiliteitsplan voorlopig vastgesteld worden. - Plan een overleg met De Lijn, NMBS en betrokken stakeholders voor de gewenste uitbreidingen aan het openbaar vervoeraanbod. - Richt een werkgroep op voor de integratie van de verschillende transportmodi. - Binnen de GECOMO zijn 2 werkgroepen actief de ene houdt zich bezig met het herwaarderen van trage wegen, de andere met het opmaken met het knelpunten programma voor fietspaden. - Veilig fietsen stimuleren bij scholen. Het opstellen van een plan veilig fietsen naar scholen wordt in orde gebracht tegen september 2015. - De gemeente zal verder investeren in schone, aantrekkelijke en veilige fietspaden. - Voorzie veilige fietsenstallingen bij belangrijke knooppunten van openbaar vervoer bijvoorbeeld extra plaatsen stalling van het station of onderhoud van de plaatsen die er zijn. - Inzetten op betere bewegwijzering om het centrum te ontlasten van zwaar vervoer. Bijvoorbeeld wegwijzers op de Brusselse steenweg naar Londerzeel zonder het centrum te passeren. - Fietsaanduidingen aan oversteekplaatsen zetten. Naar aanleiding van dit fietsplan werd reeds een budget besproken van 17.000 euro om o.a. verkeersborden te plaatsen.

Project rond deelfietsen in opmaak.

- Aankoop mobiele 13


2011-2020

zachte mobiliteit

Sensibiliseer de gebruikers

Hinder beperken aan scholen gebeurt al. Autoloze zondag wordt gecombineerd met speel-op-straatdag. Het centrum wordt al genoeg autovrij gemaakt door oa. Markt, kermis, kerstmarkt,…

Nieuwe mobiliteit en technologieën Gedeelde voertuigen Project om verloren fietsen om te bouwen naar deelfietsen voor de tuinbouwschool.

Individuele voertuigen

Voor het bekomen van testwagens via Eandis kan u terecht op de website. http://www.elektrischevoertuigeninacti e.be/elektrische-voertuigen/eandisleent-uit

fietsenstallingen voor evenementen. (Er is momenteel overleg over de aankoop) - Hinder door auto's aan school beperken. (Er is een schoolvervoersplan in opmaak, in dit plan wordt er rekening gehouden met de hinder van auto’s aan de school) - Organiseer een autoloze zondag ook bij speel op straat dag wordt het centrum autovrij gemaakt. De speel op straat dag werd in 2014 op 19 oktober georganiseerd. Er is een jaarlijkse gewoonte om dit te herhalen. - Ontwikkel een systeem om fietsen vrij ter beschikking te stellen. Het Project met deelfietsen loopt reeds bij leerlingen van de tuinbouwschool. Tegen september 2015 worden de eerste fietsen verwacht. Als dit project een succes is kan het aanbod worden uitgebreid naar andere scholen en eventueel opstellen voor de hele bevolking (type Villo) - Elektrische Voertuigen in Actie (EVA) wil de uitbouw van elektrisch rijden in Vlaanderen stimuleren. Mogelijkheid tot testen elektrische wagens aanbieden. (De gemeente is hierop ingegaan en in 2012 is er een proefproject van 3 maanden gehouden.) - Uitlenen van elektrische fietsen aan bevolking. Aan het gemeentehuis of OCMW, waar de elektrische fietsenstalling staat wordt een uitleendienst opgericht. Op vertoon van identiteitskaart en eventueel tegen kleine vergoeding kunnen mensen de elektrische fiets testen gedurende een bepaalde tijd. (De kans is groter dat mensen zelf een elektrische fiets 14


2011-2020

gaan aanschaffen als ze deze al eens kunnen testen hebben). - Rijlessen voor elektrische fietsen ( OKRA ) - De nieuwe technologieën slaan niet volledig aan bij de bevolking. De nieuwe technologieën in de kijker zetten moet dit meer onder de aandacht brengen.

4.2.

Gebouwen

4.2.1. Doelstellingen van de gemeente De gemeente kiest voluit voor duurzaam bouwen. Dit is een manier van bouwen waarbij de milieuen gezondheidseffecten over de volledige levensduur van het bouwproject tot een minimum worden beperkt. Hierbij wordt uitgegaan van de volgende principes: -

-

Bouwen over generaties heen. Niet alleen door duurzame materialen te gebruiken maar ook door comfortabele leefomgevingen te creëren waar mensen graag vertoeven. Efficiënt ruimtegebruik. Hoe dichter mensen bij elkaar wonen, hoe minder oppervlakte er bebouwd wordt, en hoe meer natuur behouden blijft. Bovendien beperkt dichte bebouwing de verplaatsingsafstand en het vergemakkelijkt een efficiënte infrastructuur en openbaar vervoer. Rationeel energiegebruik. Zowel tijdens het bouwproces als tijdens de levensduur van de woning. Essentiële voorwaarden hiervoor zijn: compact bouwen, een luchtdichte afwerking, grondig isoleren, efficiënte verwarmingsinstallatie op hernieuwbare energie, … Het gebruik van duurzame materialen met een zo laag mogelijke milieu-impact, waarbij de volledige levenscyclus in acht wordt genomen. Een goede waterhuishouding. …

Deze principes zullen in de mate van het mogelijke worden toegepast voor gemeentelijke faciliteiten (gebouwen, openbare verlichting,…), maar ook voor de woningbouw, industrie-, kantoorgebouwen, zorgsector, schoolgebouwen… 4.2.2. Wat doet de gemeente nu al in deze sector? De gemeentelijke gebouwen gebruiken allemaal 100% groene stroom. De stroom wordt niet opgewekt door de gemeente, maar wordt aangekocht via een openbare aanbesteding. Het energieverbruik van een deel van de gebouwen wordt ook al gemonitord. Er is een woonloket aanwezig voor inlichtingen omtrent wonen. Deze service kan nog worden uitgebreid op vlak van duurzaam bouwen. Er wordt ook deelgenomen aan de acties earth hour, Nacht van de duisternis en de gemeente geeft een premie aan inwoners die een zonneboiler plaatsen. 4.2.3. Mogelijke maatregelen

Maatregel

Toelichting

Acties

Gemeentelijke gebouwen en uitrusting/voorzieningen Verbeter de kennis van het Monitoring van energieverbruik gemeentelijk gebeurt al in verschillende

- Maak een gebouwpaspoort: inventarisatie van algemene 15


2011-2020

gebouwenpark

gebouwen ( groter dan 1000m2).

Energiezuinige renovatie

Veel van deze acties lopen constant. Sensibilisatie kan ook zonder subsidies te geven, het woonloket wordt hierbij betrokken. Eandis geeft verschillende premies die isolatie, hernieuwbare energie gaan promoten.

Energiezuinige nieuwbouw

Neem een voorwaarde voor commissioning op in het aannemerscontract. Tijdens de ‘commissioning’ gaat men na of de uitgevoerde werken

gebouwgegevens, gebruik van het gebouw, beheer technische installaties. Voor de 5 gemeentelijke gebouwen met een oppervlakte groter dan 1000m2 is er reeds een EPC gemaakt. Een extern bedrijf is momenteel bezig met het uitwerken van de EPC’s van de gebouwen kleiner dan 1000m2 en de AGB’s in de gemeente. - Monitor het energieverbruik van de gebouwen: energieboekhouding voor alle gemeentelijke gebouwen alle gegevens worden opgeslagen in een databank zodat de exacte daling per jaar kan worden vastgesteld. Door toevoeging van de gebouwen waar momenteel een EPC op uitgevoerd wordt kan de energieboekhouding volledig in kaart gebracht worden. - Breng vloer-, muur-, dakisolatie aan vervang enkel of dubbel glas door hoog rendement glas (op het gemeentehuis reeds gebeurt). - Relighting (is reeds toegepast in de sporthal). Er wordt gekeken naar de duurzaamheid van de verlichting van een gebouw en door op nuttige locaties nieuwe verlichting te hangen kan er stroom en budget bespaard worden. (Op het gemeentehuis werden alle TLlampen vervangen door energiezuinige LED-lampen) - Plan stookplaats renovaties tijdig in - Breng buitenzonnewering aan bij een Z-W gerichte oriëntatie van gevels met grote glaspartijen, (Het gemeentehuis heeft zonnewering op nuttige plaatsen) - Isoleren van leidingen, aanbrengen tochtstrips, plaatsen van aanwezigheidsdetactoren of klokschakelaars, correcte afstelling stookplaatsen, … - Voorzie tijdens het afsluiten van de bouwfase ook een periode voor 'commissioning' van de installatie gedurende het eerste jaar van ingebruikname. Zo weet de eigenaar 16


2011-2020

voldoende energie efficiënt/ geïsoleerd zijn. Is reeds zo, moet behouden worden!

of de woning voldoende voldoet aan de energie en isolatievoorwaarden. De gemeente verbruikt - De gemeente zet de aankoop van 100% groene stroom 100% groene stroom verder in de toekomst. Tertiaire (niet gemeentelijke) gebouwen en uitrusting/voorzieningen (industrie) Stimuleer energie- Beloon winkels/kantoren/bedrijven efficiëntie en rationeel die energiezuinig werken met energiegebruik bij tertiaire bijvoorbeeld een gemeentelijk gebouwen ecolabel als erkenning. Erkenning als ‘groene winkels’, 'groene kantoren',… door het aanbrengen van een logo kunnen ze zich onderschijden van andere bedrijven/winkels - Sensibiliseren van bv. winkels om openstaande deuren te sluiten - Promoten van energiezuinig IT, stimulere door bv. flyer te maken en te verspijden bij winkels en bedrijven. - Faciliteer sensibilisatiecampagnes voor gebruikers van tertiaire gebouwen. - Promoot het sluiten van openstaande winkeldeuren: idealiter zou een sas aan elke winkelingang moeten geïnstalleerd zijn. Stimuleer bijna-energie FRGE lening geeft hiervoor de - Energie premies /financiële neutrale (BEN) of lageoplossing. Samen energie stimulansen voor het realiseren van energie woningen voor project met thermo grafisch thermische renovatie renovatie onderzoek gaat van start dit (subsidies/lening zonder bijkomende najaar. Er wordt een info avond kosten). De gemeente is reeds lid georganiseerd in oktober. Bij 5 van het fonds ter reductie van de huishoudens wordt gratis een globale energiekost, opgericht op 10 thermo grafisch onderzoek maart 2006. verricht. Hier mogen dan - Organiseer opendeurdagen in minstens 5 andere mensen voorbeeldgebouwen op het eigen aanwezig zijn. Het is de grondgebied. (In samenwerking met bedoeling dat er op deze natuurpunt). manier een kettingreactie wordt opgezet. Stimuleer na-isolatie, De Vlaamse overheid geeft een - Subsidies voor REG-maatregelen. hoogrendementsketels en subsidie voor het installeren - Geven van een premie of hoogrendementsglas bij van hoog rendementsglas. Deze promoten van premies van andere kantoren en andere premie is afkomstig van de organisaties. De gemeente kan gebouwen netbeheerder en geldt ook bij bijvoorbeeld de premies van Eandis het vervangen van enkel glas promoten naar bedrijven toe. naar dubbel glas. Bij de combinatie van glasisolatie en muurisolatie is er een 17 Gemeentelijk klimaatactieplan Merchtem

2011-2020

Stimuleer BEN-norm voor nieuwbouw

combinatiepremie. BEN staat voor bijna energieneutraal. Het bijzondere aan BEN-woningen is dat ze weinig energie verbruiken voor verwarming, ventilatie, koeling en warm water. De energie die nog nodig is, wordt uit groene energiebronnen gehaald. De BEN norm zal standaard worden in heel Europa vanaf 2021. Voor onze gemeente kunnen we als eerste deze standaard hanteren.

Promoot hernieuwbare energie

Woningen Geef speciale aandacht aan mensen die met energiearmoede te maken hebben

- Geef een gemeentelijke premie rond BEN bouwen en/of promoot bestaande premies, groene lenkingen,… - BEN-norm (bijna-energieneutraal bouwen) promoten bij bouwaanvragen op nieuwe bouwgronden.

- Geef een premie voor de installatie van hernieuwbare energiebronnen aan bedrijven ( Er is reeds een premie voor zonneboilers voor particulieren uitbreiding naar bedrijven indien mogelijk). - Promoot het gebruik van warmtepompen, energie-efficiënte verwarmingsinstallaties eventueel door sensibilisatie (via woonloket reeds infoartikel dat verspreid werd) of anders door het geven van een premie op andere hernieuwbare energiebronnen. - Promoot de bestaande premies van zowel netbeheerder en Vlaamse overheid. ( reeds in werking via het woonloket met info artikels,…). De gemeente is uitgerust met een woonloket. Dit is een samenwerking tussen het OCMW en de gemeente. Dit loket is opgericht om advies te verlenen rond bouwen, verbouwen, premies en subsidies aan de bevolking. Er is ook speciale aandacht voor beschermde afnemers. De medewerker van de gemeente is van maandag tot woensdag aanwezig op het gemeentehuis. Om de drempel voor beschermde afnemers zo laag mogelijk te leggen is de medewerker donderdag en vrijdag aanwezig in het OCMW

- Verlenen van advies rond subsidies van Eandis voor beschermde afnemers. Dit zijn subsidies voor mensen die onder een inkomensgrens liggen of een sociale uitkering krijgen. Voor het installeren van bijvoorbeeld een condensatieketel krijgen enkel zij nog een premie. Deze premie dient om de overstap naar duurzamere energie voor elke bevolkingsgroep mogelijk te maken. - Informatie over het fonds ter reductie van globale energiekost is ook te verkrijgen bij het woonloket. De FRGE geeft leningen aan een zeer aantrekkelijke rentevoet. Er wordt onderscheid gemaakt tussen 18


2011-2020

Ondersteun duurzame wijkprojecten

gebouw.

beschermde afnemers, die kunnen lenen aan 0% en de overige bevolking die kan lenen aan een rentevoet van 2%. Deze leningen dienen enkel voor maatregelen ter besparing van energie. Ze gelden over een periode van 5 jaar met een maximaal bedrag van 10.000 euro. - Het woonloket promoot ook de sociale lening bij de doelgroep. Deze lening kan gebruikt worden voor zowel bouwen, verbouwen als bouwgrond kopen. De sociale lening geldt enkel voor mensen die aan een aantal voorwaarden voldoen. De kandidaten mogen maar een maximaal inkomen hebben of een sociale uitkering krijgen. Deze personen kunnen lenen aan een rentevoet van 1,55%. - Er zijn nog plannen voor de uitbreiding van het woonloket. Momenteel is er een project lopende rond kinderarmoede en hoe de ouders kunnen geholpen worden. Een deelaspect van dit project zou kunnen gaan over de voorziening in energie, woongelegenheid,… - Het woonloket bestaat niet enkel voor beschermde afnemers maar ook alle andere mensen kunnen hier informatie krijgen over duurzaam bouwen, leningen,…

Acties kunnen vervat worden in het woonloket. Hiervoor kan een voorbeeld genomen worden aan de stad Gent. Gent stimuleert duurzame wijkprojecten door een subsidie van 1.200 tot 15.000 euro. Voorbeelden van mogelijke projecten zijn samen daken isoleren, aanleggen van een groetentuin op een bedrijf dak, ... bron: https://www.gent.be/natuurmilieu/subsidies-voormilieuvriendelijkeprojecten/start-een-duurzaamwijkproject

- Geven van begeleiding, energieadvies, premies, samen aankopen stimuleren. - De gemeente ondersteund projecten door zelf projecten te starten en hiervoor de bevolking warm te maken. Dit kan ondergebracht worden in het woonloket. - Energievriendelijke investeringen in nieuwbouprojecten.


2011-2020

Stimuleren van lageenergie of BEN-renovatie (bijna-energieneutraal) van particuliere woningen

Dakisolatie, vloerisolatie en muurisolatie stimuleren

Vervanging van oude verwarmingsketels door HR-ketel, warmtepompen, pelletketel,…

Het woonloket werd reeds opgericht. Veel van de bovenstaande acties kunnen hier ondergebracht worden. Er bestaat de FRGE lening. Dit is een lening van maximaal 10.000 euro over een periode van 5 jaar. Deze lening geldt voor particulieren aan een rentevoet van slechts 2%. Voor minder bedeelde groepen is dit zelfs een renteloze lening. Ze is in het leven geroepen om voldoende renovaties per gemeente te verwezenlijken. Gratis energiescans worden reeds gegeven aan bepaalde doelgroepen. Tussen 2011 en 2013 was dit mogelijk voor iedereen. Tot het jaar 2015 geeft de fiscus een belastingvoordeel voor het plaatsen van dakisolatie van 30%. Ook Eandis geeft verschillende premies om renovatie te stimuleren. Voor een overzicht van de mogelijke premies : http://www.eandis.be/nl/klant/ energie-besparen/overzichtpremies

site voor de e-portemonnee: http://www.eportemonnee.be/index.php/25 1 'De e-portemonnee' is een

- Geef en/of promoot premies en goedkope/renteloze leningen voor dak-, vloer- en muurisolatie. De gemeente is lid van het FRGE. De bedoeling is om ervoor te zorgen dat alle maatschappelijke groepen een financiële kans krijgen om energiezuinig te bouwen. ( zie uitleg FRGE boven bij woningen). - Promoot duurzaam bouwadvies van het Provinciaal Steunpunt Duurzaam Bouwen. - Installeer en promoot een (inter)gemeentelijk energieloket en/of woonloket. - Geef gratis energiescans (gemeente geeft al gratis scans voor beschermde afnemers). - Bij woningen die niet in aanmerking komen voor grondige renovatie, stimuleert de gemeente op zich staande ingrepen. - Organiseer infoavonden over dak-, vloer- en muurisolatie met info over premies. ( infoavond duurzaam bouwen gepland 6/10/2015) - Deelname aan het project ‘samen energiek’ gaat door in 5 huizen waar een thermo grafisch onderzoek uitgevoerd wordt. Het is de bedoeling om de andere geïnteresseerde personen warm te maken voor deze thermo grafische scan. - Eandis geeft een premie bij het aanbrengen van muurisolatie, hoogrendementsglas. Premies worden berekend per isolatieoppervlakte. - Bij recente verbouwingen en nog uit te voeren verbouwingen moet er nog gekeken worden naar mogelijkheid Sensibiliseren van de bevolking over energiezuinige renovatie (integratie in het woonloket). - Via groene leningen, premies, eportemonnee (gratis toegang voor iedereen) hiervoor promotie organiseren is mogelijk. - Infoavond tips & tricks van 20


2011-2020

Overstap van stookolie naar pellets of warmtepomp bij particuliere woningen stimuleren

elektronisch spaar- en beloningssysteem in uw gemeente waarmee u door duurzaam en milieuvriendelijk gedrag punten kan verdienen. Deze punten kan u gebruiken om allerlei zaken te kopen.

duurzame verbouwing gaat door op 6 oktober 2015.

Eventueel voor oude installaties verwijzen naar bestaande premiereglementen.

- Geef een gemeentelijke premie voor mensen die overstappen van een verouderde stookolieketel naar een duurzame oplossing en/of promoot bestaande premies, groene leningen,… van andere instanties ( overheid, Eandis,…). -Aan het loket worden mensen met vragen geïnformeerd en eventueel doorverwezen naar woonloket, premie zonneboiler,… - De gemeente promoot en informeert over provinciaal steunpunt duurzaam bouwen. - Geef gemeentelijke premies en/of promoot bestaande premies, groene leningen,...

Een deel van de verlichting wordt gedoofd gedurende 1uur tijdens earth hour. In 2015 gaat earth hour door op 28 maart. Van 20:30 tot 21:30 vraagt het WWF om alle lichten te doven. Op die manier laat de gemeente weten dat het begaan is met klimaatverandering. De gemeente heeft een quickscan laten uitvoeren door Eandis. Deze scan gaat na waar het opportuun is om aanpassingen te doen aan openbare verlichting.

- De gemeente neemt deel aan het doven van de verlichting gedurende Earth Hour en nacht van de duisternis. - Bekijk of er nog meer verlichting gedoofd kan worden bij deelname aan deze acties.

Geef voldoende informatie bij nieuwbouw en renovatie welke opwekkingsmogelijkheden voor hernieuwbare energie mogelijk zijn. De gemeente promoot PVpanelen, zonneboilers, warmtepompen,... Openbare verlichting Deelname aan ‘Nacht van de duisternis’ en/of 'Earth Hour'

Openbare verlichting vervangen door LEDlichten

- Na uitvoeren van de quickscan bleek dat het rendabel was om op 6 locaties aanpassingen te doen aan de openbare verlichting. Het totaalbedrag van de investering bedroeg 71.363.45euro. Hiermee wordt er jaarlijks 85.764 kWh elektriciteit bespaard. Uit resultaten die werden gemeten in 2013 is gebleken dat er effectief een prijsdaling van 15.218euro per jaar gerealiseerd is door de inspanningen in 2011. - De quickscan dateert ondertussen 21


2011-2020

van 2011. Een hernieuwde uitgave kan nuttig zijn er staan ook nog een aantal andere mogelijk rendabele locaties vermeld. Hierin verder investeren zal op termijn winstgevend zijn en heeft een nuttige invloed op de CO2 emissie. Industrie - niet ETS Promoot de gratis energiescan voor KMO's Stimuleer energieefficiëntie en rationeel energiegebruik bij lokale bedrijven

4.3.

Aangezien er slechts weinig industrie in de gemeente Merchtem te vinden is. Kan men zich eerder toespitsen op landbouw.

- Promoot de gratis energiescan voor KMO's. - Vervangen van luchtgordijn door schuifdeuren. - Stimuleer energie-efficiëntie en rationeel energiegebruik bij lokale bedrijven.

Hernieuwbare energie

4.3.1. Doelstellingen van de gemeente Hernieuwbare energie is energie die gewonnen wordt uit onuitputtelijke bronnen. Vormen van hernieuwbare energie zijn o.a: bio-energie, geothermische energie, zonne-energie, energie uit water, windenergie. De gemeente zelf gebruikt ondertussen 100% groene stroom. De doelstelling op lange termijn is het promoten van groene stroom bij haar inwoners. 4.3.2. Wat doet de gemeente nu al in deze sector? De gemeente gebruikt nu al 100% groene stroom voor haar eigen installaties. Het gebruik van hernieuwbare energie kan meer worden gestimuleerd naar de inwoners toe. In 2011 werd een onderzoek verricht naar de mogelijkheid om het opwekken van groene stroom uit de grote Molenbeek. Uit dit onderzoek bleek dat het helemaal niet rendabel is om met zo een klein waterverval elektriciteit op te wekken. Ook zijn er al meerdere voorstellen gedaan voor het installeren van windenergie. Echter tot op heden werd dit niet goedgekeurd door o.a. het gebrek aan een geschikte locatie en omwille van protest door omwonenden. 4.3.3. Mogelijke maatregelen

Maatregel

Toelichting

Acties

waterkracht De gemeente zoekt naar geschikte locaties voor een waterkrachtcentrale

- Er werd in 2011 een onderzoek verricht naar de mogelijkheid om in de molenbeek kleinschalige waterkrachtcentrales te zetten. Uit de resultaten van dit onderzoek is gebleken dat het waterverval te klein is om rendabel te zijn. - De verkregen informatie uit het gevoerde onderzoek werd reeds verspreid. Daar het niet rendabel is

De gemeente organiseert een infoavond


2011-2020

zal er verder geen actie ondernomen worden. windkracht De gemeente gaat op zoek naar plaatsen om windmolens te plaatsen

De gemeente subsidieert projecten rond windenergie

Fotovoltaïsche energie De gemeente faciliteert

Goedkoper dan zelf een molen te plaatsen.

De premies voor zonnepanelen voor particulieren werden sinds kort afgeschaft vanuit de Vlaamse regering. Er is geen intentie om zelf als gemeente een premie te geven. Samen sterker is een organisatie die zich bezig houdt met groepsaankopen rond duurzame energie/installaties. http://www.samensterker.be/vla ams-brabant/

De gemeente communiceert

- Er is reeds onderzoek geweest naar mogelijke plaatsen waar een windmolen zou kunnen staan. (kouter, hoge jan,...) tot op heden werd hier nog geen goedkeuring voor verkregen. De zoektocht naar mogelijke locaties wordt verdergezet. - In geval van goedkeuring door stedenbouw Leuven kan de gemeente het zetten van particuliere windmolens promoten en informatie verschaffen. - De gemeente organiseert en/of ondersteunt een samen aankoop voor PV-panelen. Bestaand initiatief bekend maken bij bevolking (samen sterker). - De gemeente stelt daken van openbare/gemeentelijke gebouwen ter beschikking voor de plaatsing van PV-panelen door energieleveranciers, coöperatieven of particulieren (door de aankoop van de feestzaal te Brussegem waar er al zonnepanelen op liggen is deze manier van werken al eens toegepast) . Soortgelijke initiatieven kunnen op daken van sporthal, bib,… - Gemeente kan een hernieuwbare energiescan (HE scan) laten uitvoeren op het potentiële aanbod aan (zonne)energie op zijn grondgebied in kaart te brengen. - De gemeente gaat na welke hernieuwbare energiebronnen er op het grondgebied aanwezig zijn. (Reeds onderzoek gevoerd naar de mogelijkheid om water en windkracht te gebruiken. De adviezen waren tot nu toe negatief ). - De gemeente organiseert een infoavond over PV-panelen voor particulieren/voor bedrijven op 6/10/2015 (Op deze infoavond kan gepeild worden naar de bereidwilligheid van particulieren/bedrijven naar het 23


2011-2020

investeren in PV-panelen op gemeentelijke daken). - De gemeente voert een sensibilisatiecampagne voor het plaatsen van PV-panelen. (Met het woonloket worden mensen al geïnformeerd rond de mogelijkheid). warmtekrachtkoppeling De gemeente investeert

- De gemeente geeft een subsidie voor WKK’s. - De gemeente investeert zelf in warmtekoppeling. - De gemeente promoot WKK’s bij bedrijven.

De gemeente communiceert Biomassa De gemeente faciliteert

- De gemeente ondersteunt/zet een coöperatieve op voor een biomassacentrale. (De gemeentelijke loods gebruikt snoeiafval die verwerkt is tot pellets als verwarming). - De gemeente stimuleert de oprichting van een biogascoöperatieve bij de lokale boeren. (Met als voorbeeld de gemeentelijke loods kan de gemeente boeren aanzetten om soortgelijke installatie te zetten). (Er zijn al een aantal bedrijven die geïnvesteerd hebben in zo een installatie bv. Boerderij op koeweidestraat). - De gemeente organiseert een infoavond over warmtekrachtkoppeling voor particulieren/voor bedrijven.

De gemeente communiceert

Smart Grids De gemeente participeert in onderzoek rond Smart Grids

algemeen De gemeente stimuleert de aankoop van groene stroom

- De gemeente participeert aan een onderzoeksproject over slimme netten en slimme meters. Dit onderzoek werd opgestart in 2012. Op het moment dat het draagvlak groot genoeg wordt kunnen er verdere investeringen volgen. Project in opstart rond het samen aankoop van groene stroom.

- De gemeente koopt zelf 100% groene stroom aan. - De gemeente faciliteert de aankoop van groene stroom. - De gemeente onderteund de logistiek voor een infoavond rond groene stoom en samen aankoop. 24


2011-2020

- De gemeente geeft voldoende informatie bij nieuwbouw en renovatie welke opwekkingsmogelijkheden voor hernieuwbare energie mogelijk zijn. (verwerkt in het woonloket). De gemeente stimuleert het gebruik/productie van hernieuwbare energie algemeen

- De gemeente geeft voldoende informatie bij nieuwbouw en renovatie welke opwekkingsmogelijkheden voor hernieuwbare energie mogelijk zijn. (woonloket) - De gemeente stimuleert bedrijven om te investeren in lokale projecten voor hernieuwbare energie. - De gemeente geeft een premie voor de installatie van een zonneboiler bedraagt per aanvraag en per woongelegenheid van 12,50 euro per begonnen m2 zonnecollector. - Woonloket geeft informatie over premies van bijvoorbeeld eandis, vlaamse overheid, gemeente,… De gemeente - De gemeente heeft sinds 2012 een ondersteunt de eigen laadstation voor fietsen en ontwikkeling en auto’s. Ze kan gebruikt worden tegen verspreiding van maandelijkse vergoeding. En kan mits nieuwe technologieën groeiend draagvlak worden uitgebreid met meerdere stations. Bij elk van de boven staande topics staat vermeld om een infoavond te geven. Het zou nuttig zijn om 1 grote infoavond per jaar ( of meerdere jaren) te organiseren. Op deze avond kan er direct ingegaan worden op alle soorten hernieuwbare energie. Op de zelfde manier kan een grote info avond georganiseerd worden voor bedrijven/landbouw met specifieke informatie. Bijvoorbeeld een klimaatlunch met bedrijven. De informatie momenten van andere gemeenten kunnen gepromoot worden. ( op 6/10/2015 wordt een informatieavond rond duurzaam verbouwen)

4.4.

Landbouw en natuur

4.4.1. Doelstellingen van de gemeente Duurzame landbouw is economisch verantwoord, sociaal rechtvaardig en ecologisch leefbaar. Er worden productiemethoden gebruik die rekening houden met het bewaren van de biodiversiteit en erop gericht zijn om de uitstoot van schadelijke gassen te beperken. Via o.m. voldoende diversificatie van teelten wordt de bodemkwaliteit behouden. Het behoud, beheer en ontwikkeling van de natuur voor de gemeenschap en voor toekomstige generaties is een ecologische noodzaak en een ethische plicht. Een enkele maatregel die deze emissies aanzienlijk zou verminderen, is echter niet bestaande binnen de landbouwsector. De provincie en de gemeenten kunnen zich richten op het stimuleren van een 25 Gemeentelijk klimaatactieplan Merchtem

2011-2020

cluster van maatregelen, die samen tot een belangrijke reductie kunnen leiden. Voor landbouwbedrijven is de energiekost vaak een grote kost. De opportuniteiten voor emissiereductie moeten daarom gezocht worden in duurzame energieproductie. Enkele klimaatvriendelijke landbouwtechnieken zijn: - Het gebruik van dierlijke meststoffen in plaats van synthetische meststoffen. - Gebruik van nieuwe organische meststoffen - Telen van groenbemesters - Overschakelen van gewone landbouw naar organische landbouw - Toepassen van niet kerende grondbewerking (reeds overeenkomst met provinciale erosiecoördinator) Biodiversiteit en natuurlijke ecosystemen spelen ook een belangrijke rol in de hele klimaatproblematiek: - Dankzij biodiversiteit en ecosysteemdiensten zijn mensen, soorten en populaties veerkrachtiger en kunnen ze zich beter aanpassen aan de klimaatverandering. - Veerkrachtige en sterke ecosystemen kunnen tegelijk een verdere klimaatverandering tegengaan. Maar de klimaatsverandering heeft ook een invloed op de natuurlijke systemen. Klimaatverandering is schadelijk voor biodiversiteit en één van de oorzaken van biodiversiteitsverlies. Tegelijkertijd zal het klimaat nog sneller veranderen en zullen de gevolgen groter zijn als biodiversiteit en ecosystemen niet efficiënt beschermd worden. Biodiversiteit en ecosystemen spelen een cruciale rol bij klimaatregulering: - Veengebieden, moerassen, bodems, bossen en oceanen spelen een cruciale rol bij de opname en opslag van koolstof. Terrestrische ecosystemen slaan ongeveer 2100 Gigaton koolstof op in levende organismen, strooisel en organisch materiaal in de bodem. De uitstoot van broeikasgassen kan bijgevolg teruggedrongen worden door deze ecosystemen gezond te houden en beschadigde milieus te herstellen (o.a. bossen opnieuw aan te planten). - Bossen bijvoorbeeld zuiveren de lucht, slaan koolstof op in hun hout en nemen water op als een spons (nemen het water op, houden het vast en geven het geleidelijk weer af) waardoor overstromingen worden beperkt en water wordt opgeslaan voor drogere periodes. - Ook halfnatuurlijke en door de mens beheerde ecosystemen (waaronder landbouwgebieden) bieden veel mogelijkheden om actief koolstof vast te leggen en emissies te verminderen. Gezonde en veerkrachtige ecosystemen en populaties bieden meer weerstand tegen schommelingen en herstellen makkelijker van extreme weersomstandigheden. Hoe groter de verscheidenheid van dieren en planten, des te meer ecosystemen de schokken van de klimaatsveranderingen zullen overleven. Onze klimaatstrategieën afstemmen op de natuur heeft veel voordelen: - Door een ecosysteem gebaseerde aanpak voor de aanpassing en het tegengaan van klimaatverandering zorgen we er voor dat de mens en zijn bestaansmiddelen minder kwetsbaar worden voor klimaatverandering. - Het is een erg kostenefficiënte aanpak aangezien ecosystemen zorgen voor koolstofopslag tegen een lage kost.


2011-2020

4.4.2. Wat doet de gemeente nu al in deze sector? Er wordt jaarlijks een geboortebos aangeplant met medewerking van natuurpunt in de gemeente. De gemeentelijke loods wordt verwarmt met een biobrander. De brander werkt op houtsnippers afkomstig van snoeiafval van het openbaar domein. Indien opportuun koopt de gemeente percelen aan die kunnen bijdragen aan de bescherming van de natuur. Composteren wordt onder andere gepromoot door het voordelig aanbieden van compostvaten en in samenwerking met intercommunale Haviland. De gemeente streeft ernaar jaarlijks 1 project uit te werken om erosie te bestrijden. 4.4.3. Mogelijke maatregelen

Maatregel

Toelichting

Acties

Bebossen/ inwoners bedrijven, scholen stimuleren om bomen, groen en bos aan te planten

Toenemend bosareaal resulteert in een extra hoeveelheid CO2 die uit de atmosfeer wordt verwijderd. Het effect van een beheerd bos op het vastleggen van CO2emissies is groter dan dat van een onbeheerd bos. Op voorwaarde dat de houtproducten worden gebruikt als alternatieve brandstoffen.

- Jaarlijks wordt er een geboortebos plek aangelegd. - Promoten van week van het bos.

Beter beheer van inheemse natuur

Realiseren van meer groen in de omgeving

De gemeente koopt gronden aan indien de mogelijkheid zich voordoet. In het Gemeentelijk ruimtelijk structuurplan staan een aantal puntjes beschreven die ervoor moeten zorgen dat het landelijke karakter behouden wordt. Bijvoorbeeld het Leireken wordt gezien als groene as dwars door de gemeente. Het dreefeffect moet worden behouden en eventueel versterkt worden.

- Stimuleer aanplanten van inheemse soorten via actie RLGC. Deze actie loopt jaarlijks van 1 september tot 15 oktober. De inheemse bomen of struiken kunnen besteld worden via de website van RLGC. De bestelde planten kunnen dan afgehaald worden op het gemeentelijk afhaalpunt eind november. Deze actie wordt door de gemeente 2 jaarlijks georganiseerd en gepromoot. - Via kapvergunning wordt inheemse heraanplant opgelegd. - De gemeentelijk loods wordt verwarmt met houtafval die verwerkt wordt tot pellets. - Koop geïsoleerde natuur aan, richt in en beheer. Indien de percelen kunnen bijdragen aan de bescherming van de natuur. - Verbind zo veel mogelijk bestaande natuurgebieden tot robuuste natuurkernen. In het gemeentelijk ruimtelijk structuurplan is het verbinden van de beekvalleien met elkaar opgenomen. Bijvoorbeeld de vallei van de Molenbeek en Robbeek moeten verder worden verbonden. - Subsidie KLE houtkanten, haag, hoogstam,… (reglement bestaat). - Stimuleren van een meer natuurlijke, groenere inrichting van KMO-zones, bedrijventerreinen, scholen op het grondgebied van de gemeente. (Bij het 27


2011-2020

Sequentratie (opslag CO2) in tuin initiatieven

Via acties van regionaal landschap groene corridor.

Ecosysteemdiensten ondersteunen

Het ecosysteem moet zo veel mogelijk behouden worden. Ook bij ruimtelijke aanpassingen. De gemeente kan zelf een aantal maatregelen opleggen maar er is ook samenwerking nodig met andere instellingen.

aanbrengen van veranderingen aan de school/bedrijfsomgeving moet rekening worden gehouden met voldoende groen. Voor gemeentelijke scholen kan de gemeente deze beslissingen zelf nemen er is sensibilisatie vereist in de andere scholen/bedrijven. Het kan bijvoorbeeld vermeld worden bij het verlenen van een bouwvergunning. Op deze moment wordt er een groen scherm opgelegd bij stedenbouwkundige aanvragen voor bedrijven. Dit is echter een zeer beperkt toegepaste maatregel. De gemeente kan aanmanen op meer groen bij het afvaardigen van een vergunning. - Herstel, (her)inrichting van blauwe stapstenen (poelen). - Herstel, (her)inrichting van blauwe verbindingen (grachten, waterlopen) i.f.v. vergroten potenties ter plaatse vasthouden van water, buffering. (In het ruimtelijk structuurplan aangegeven welke bekkens moeten behouden en versterkt worden bv. Molenbeekbekken). - Compensatie voorzien voor elk parkje of buurtgroen dat verdwijnt indien mogelijk - Aanplanten van bomen stimuleren bij particulieren. (Er bestaat een 2 jaarlijkse aankoopactie van het RLGC deze gemeentelijk promoten). - De gemeente geeft een subsidie van max 50% voor het aanplanten van kleine landschapselementen. - Samenwerking met intercommunale in verband met composteren. - Het promoten van composteren door aanbieden van een compostvat aan gunsttarief. - Samenwerking met tuinbouwschool rond composteren. - Stimuleren van het gebruik van regenwater in de tuin, bv. via subsidies, sensibilisatiecampagnes, infosessies,… ( verplichten in bouwvergunning). - Sensibilisatie mbt het zo weinig 28


2011-2020

Promoten van klimaatvriendelijke landbouwtechnieken

Gemeente promoot klimaatvriendelijke landbouwtechnieken via infodagen, uitwisselingsmomenten Versterken en beheren van groen-blauwe infrastructuur op openbaar domein.

Gemeentelijke werking

mogelijk verharden van de tuin. - Sensibilisatie en educatie m.b.t. het gebruik van waterdoorlatende verhardingen. - Herstel, (her)inrichting, aanleg, aanplant van groene verbindingen (bermen, hagen, heggen, houtkanten, bomenrijen, dreven). - Opmaak van een beheerplan i.f.v. duurzaam beheer van de groenblauwe infrastructuur in kwestie. - Duurzaam beheer van groen-blauwe infrastructuur op privaat domein ( Stimuleren van de aanleg van heggen en bermen om versnippering tegen te gaan). - Infosessies, demo over klimaatvriendelijke techieken organiseren door de gemeente. Hierop de landbouwers uitnodigen. (In 2012 werd een infoavond georganiseerd voor landbouwers i.v.m. erosiebestrijdingstechnieken). - Scholen promoten om duurzame boerderijbezoeken te doen, de gemeente kan als tussenpersoon dienen tussen scholen en boerderijen. - Stimuleren afzet bio-landbouw, week van bio landbouw, ketenpartijen met elkaar in contact brengen. - Stimuleren van een nulgebruik van pesticiden in particuliere tuinen bv. via sensibilisatiecampagnes, infosessies, voorbeeldtuinen,… (Er is reeds wetgeving die het niet toestaat om pesticiden op de meeste openbare terreinen te gebruiken). - Campagne op tuinbouwschool over het nul gebruik van pesticiden. - Aanplant geboortebos/ plek -Kies voor inheemse soorten bij aanplantingen op openbaar domein. - Realiseren van meer groen op gemeentelijke begraafplaatsen (recent project uitgewerkt). - Integratie van klimaatmitigatie/ klimaatadaptatieprincipes bij de herziening van het gemeentelijk Ruimtelijk structuurplan. ( Bij de doelstellingen van het structuurplan staat dat versnippering moet worden 29


2011-2020

Bij het ontwerp en de inrichting van het eigen gemeentelijke patrimonium (administratief centrum, cultuurcentrum, gemeentelijke scholen...) zorgt de gemeente voor de integratie van de principes van duurzaam bouwen en de aanleg van zoveel mogelijk natuurlijk en duurzaam groen.

Welke planten in geventuin zetten. www.natuurinjebuurt.be

Sensibilisatie van de landbouw

Vlaanderen wil duurzame landbouw promoten door allerhande subsidies te geven. Voorbeelden zijn mechanische onkruid bestrijding, milieuvriendelijke sierteelt,…

4.5.

tegengegaan). - Aanmoedigen van initiatieven m.b.t. samen tuinen. (De gemeente heeft sinds 2012 24 volkstuintjes). - Aanleg van tegeltuintjes en geveltuintjes stimuleren, via sensibilisatie,… (De gemeente zal op aanvraag van een tegeltuin, de tegel wegnemen en gratis een plant zetten. Er wordt rekening gehouden met oriëntatie en inheemse soorten). - De gemeente heeft achter het kerkhof 24 volkstuintjes aangelegd, inwoners kunnen tuinieren op het stuk grond van 1 are. - Braakliggende gronden van gemeenten inrichten als (al dan niet tijdelijke) groene zone. - Sensibiliseren en informeren over acties die vanuit de landbouwsector ontstaan om het energieverbruik te verminderen. - Sensibiliseren en informeren over acties en mogelijkheden rond hernieuwbare energie in de landbouwsector. Dit komt erop neer dat de landbouwers ingelicht worden over de subsidies die bestaan.

Ruimtelijke ordening

4.5.1. Doelstellingen van de gemeente De visie op de ruimtelijke structuur in Vlaanderen wordt samengevat in de metafoor ‘Vlaanderen, open en stedelijk’. De open en stedelijke ruimten zijn in Vlaanderen niet te scheiden, in tegendeel ze zijn zeer sterk met elkaar verweven. De visie op de ruimtelijke ontwikkeling van Vlaanderen wordt vertaald in een gewenste ruimtelijke structuur en omvat vier structuurbepalende elementen. (gemeentelijk ruimtelijk structuurplan) -

Stedelijke gebieden Het buitengebied Concentratiegebieden van economische activiteiten Lijninfrastructuren

Ruimtelijke planning richt zich in belangrijke mate op lange termijn planning, maar is van cruciaal belang om een kentekening in het beleid (mobiliteit, wonen) te kunnen realiseren. Sinds de klimaatverandering een feit is waarvan ook bij ons de effecten reeds merkbaar zijn, maakt klimaatadaptatie deel van dit beleid. Klimaatadaptatie betekend het aanpassen aan de gevolgen van klimaatverandering. Het is het proces waardoor samenleving de kwetsbaarheid voor 30 Gemeentelijk klimaatactieplan Merchtem

2011-2020

klimaatverandering verminderen of waardoor zij profiteren van de kansen die een veranderden klimaat biedt. De gemeente gaat kansen voor optimaal ruimtegebruik zo goed mogelijk benutten, ruimte voor water creëren, zongericht bouwen promoten, bereikbaarheid voor zwakke weggebruikers optimaliseren. 4.5.2. Wat doet de gemeente nu al in deze sector? De gemeente heeft een Ruimtelijk Structuurplan. Dit plan werd goedgekeurd in september 2013. Het Gemeentelijk Ruimtelijk Structuurplan is een beleidsplan waarin de gemeente Merchtem in algemene termen aangeeft hoe ze in de toekomst de ruimte op haar gebied wil invullen. Het plan zegt niets over individuele percelen, maar vormt wel de basis voor de ruimtelijke uitvoeringsplannen en vorderingen die wel uitspraak kunnen doen over specifieke percelen. 4.5.3. Mogelijke maatregelen

Maatregel

Toelichting

Acties

Strategisch beleid voor ruimtelijke ordening De gemeente Bij vergunningaanvragen wordt schenkt aandacht rekening gehouden met open ruimte aan energie en en landinrichting. Beekvalleien en klimaat bij opmaak bosrijke gebieden hebben een hoge van nieuwe landschappelijke en natuurwaarde. ruimtelijke Naar de toekomst toe moeten ze plannen en bij gevrijwaard blijven. advisering van plannen van hogere overheden

De gemeente neemt energie-, beheers- en mobiliteit aspecten mee bij gebiedsontwikkelin g De gemeente kiest voor meer groene ruimte

Acties van het RLGC bijvoorbeeld stimuleren van fruitbomen door jaarlijkse actie met verkoop van de bomen. Groene daken werden tot voor kort nog gesubsidieerd dit kan opnieuw worden ingevoerd. Des te meer planten er groeien, des te meer CO2 er kan vastgelegd worden.

- Bij hernieuwing van het gemeentelijk structuurplan oog hebben voor energie en klimaat. - In het actieplan staan al verschillende plaatsen waar natuur moet behouden worden zoals het Leireken. Elk jaar wordt er ook al 1 project rond erosieproblematiek aangepakt. - Bij mogelijke toekomstige acties staat: voeren van een ecologisch verantwoord waterlopenbeheer in samenwerking met de provincie, zeker rekening mee houden! - De gemeente bekijkt de mobiliteitsaspecten bij het ontwikkelen van nieuwe gebieden. (Bijvoorbeeld bij project rond ginder ale). - Compact bouwen, meervoudig ruimtegebruik en zongericht bouwen worden opgenomen in het advies bij invullen van woongebieden. - De gemeente kiest voor structureel groen: bijvoorbeeld bij nieuwe verkavelingen wordt een percentage groen opgelegd. - De gemeente geeft subsidies voor het aanplanten van (fruit)bomen. (Reeds subsidie via besluit gemeenteraad 19 mei 2008). De uitgekeerde subsidie per boom of struik bedraagt 50 % van de aankoopprijs. Deze subsidie moet verdergezet worden.

Vervoer/ mobiliteitsplanning 31 Gemeentelijk klimaatactieplan Merchtem

2011-2020

De gemeente vermindert de CO2 uitstoot van transport door bij planning rekening te houden met mobiliteit

In het Ruimtelijk Structuurplan staan verschillende deelruimtes binnen de gemeente beschreven. Er wordt rekening gehouden met de hoeveelheid verplaatsingen die nodig zijn. Op die manier wordt transport verminderd.

De gemeente zorgt voor meer comfort voor voetgangers en fietsers

Normen voor renovatie en nieuwe projecten de gemeente Normen over open ruimte en plaat implementeert benutting staan in GRUP (gewestelijk normen voor ruimtelijk uitvoeringsplan) en BPA duurzaam (bijzondere plannen van aanleg). ruimtegebruik http://www.merchtem.be/fb111vrrd 924laob1bqib223.aspx

De gemeente hanteert normen voor energieprestaties van verkavelingen en gebouwen De gemeente hanteert normen voor duurzame mobiliteit

Meergezinswoningen moeten volgens de verordening van 31 augustus 2009 over minstens 1 parkeergelegenheid per gezin beschikken. Deze parkeergelegenheid moet op eigen perceel ingericht worden. Herwaarderen van trage wegen door deze wegen op te lijsten. Kan gebruikt worden om schoolgaande

- De gemeente maakt nieuwe functies zo veel mogelijk bereikbaar met openbaar vervoer. Bijvoorbeeld nieuwe halte De Lijn aan het station. - De gemeente koppelt verkeer gegenereerde functies in woonwijken aan het openbaar vervoersnetwerk. - De gemeente concentreert de nieuwe inplantingen zoveel mogelijk rond het openbare vervoersassen. - De gemeente plant en ontwikkelt zoveel mogelijk in de kern ipv buitengebied. (Opgenomen in het gemeentelijk ruimtelijk structuurplan). - De gemeente bouwt het fietsnetwerk uit. - De gemeente voorziet aansluitpunten elektrische voertuigen op strategische locaties. (Reeds in het centrum, als er meer vraag naar is kan dit uitgebreid worden). - De gemeente stimuleert compact bouwen, schakelen van bouwvolumes, stapelen van functies, ondergronds bouwen. - De gemeente legt normen op i.v.m. open ruimte. - De gemeente benut zoveel mogelijk ruimte in de dorpskern, ontwikkeld eerst zones die aansluiten op bebouwing. - De gemeente hanteert het principe van gefaseerde ontwikkeling - De gemeente adviseert de oriëntatie van gebouwen ( zongericht verkavelen en renoveren). - De gemeente streeft naar CO2 neutrale projecten, klimaat neutrale wijken. - De gemeente voorziet ruimte voor integreren van alternatieve vervoerswijzen in het openbaar domein. - De gemeente ondersteunt de speelstraten (jaarlijks) in 2014 werd de speel op staat dag georganiseerd op 19 oktober. Het centrum werd autovrij gemaakt en voor de eerste keer was de politie ook aanwezig met een fiets graveerstand. 32


2011-2020

kinderen een alternatieve ‘veilige’ weg te bieden.

4.6.

- De gemeente herwaardeert trage wegen.Binnen de gemeentelijke commissie mobiliteit (GECOMO) zijn er momenteel 2 werkgroepen, één daarvan houdt zich bezig met de trage wegen. - De gemeente hanteert strenge parkeernormen. (Hierover bestaat een verordening). - Opmaken van een folder of informatiepagina rond trage wegen.

Duurzame consumptie/ overheidsaankopen

4.6.1. Doelstellingen van de gemeente Onze productie en consumptiepatronen dragen bij tot de opwarming van de aarde, de verontreiniging van het milieu en de uitputting van natuurlijke hulpbronnen. De noodzaak om over te stappen op duurzamere consumptie- en productiepatronen is groter dan ooit. Hiervoor moeten we de algemene milieuprestaties van producten gedurende hun hele levenscyclus verbeteren, de vraag naar betere producten en productietechnologieën stimuleren, de consument helpen betere keuzes te maken. De gemeente moet uiteraard eerst haar eigen aankoopbeleid onder de loep nemen, om vervolgens het aankoopverdrag van burgers en bedrijven i de juiste richting te sturen. -

Uitoefenen van een voorbeeldfunctie Informeren en stimuleren van inwoners en bedrijven op vlak van duurzaamheid Promoten van lokaal van duurzaam geproduceerde producten

4.6.2. Wat doet de gemeente nu al in deze sector? Er worden projecten zoals MOS gepromoot in scholen. De gemeentelijke schoonmaakmiddelen zijn reeds duurzaam ook bij de aankoop van bureaumateriaal wordt gekeken naar duurzaamheid. De gemeente koopt reeds 100% van hun stroom groen aan. Ook kringloopwinkels worden gepromoot. 4.6.3. Mogelijke maatregelen

Maatregel

Toelichting

Acties

Verder uitbouwen van een intern milieuzorgsysteem

Via het milieuzorgsysteem worden acties opgezet, draagvlak gecreëerd zowel intern als extern.

- Stimuleer de MOS-logowerking in scholen. - Overleg met de betrokken diensten, communicatie naar personeel, Haviland betrekken bij afvalverwerking. - Voorbeeldfunctie van de gemeente communiceren naar de bevolking. - Duurzame aankoop van papier. - Gebruik duurzame schoonmaakmiddelen. - Aankoop van energiezuinige elektrische apparaten.

De MOS-projecten worden via de provincie opgevolgd.

Kiezen voor duurzame aankopen

Gebruik duurzaam kantoormateriaal.


2011-2020

Sensibiliseringsacties

Landbouw en consument worden dichter bij elkaar gebracht door bijvoorbeeld de BBQ voor nieuwe inwoners.

- Aankoop 100% groene stroom. - Wandeling met natuurgids met aandacht voor gevolgen van klimaatopwarming. - Campagne om gebruik van kraantjeswaterte gebruiken als drinkwater. - Ondersteun kringwinkels. - Landbouw en consument dichter bij elkaar brengen.


2011-2020

Gemeentelijk klimaatactieplan

Recommend Documents