Gemeente Moerdijk Definitief. Verkeersstudie Zevenbergschen Hoek

Gemeente Moerdijk Definitief

Verkeersstudie Zevenbergschen Hoek



Datum Kenmerk Eerste versie

www.goudappel.nl [email protected]

2 januari 2013 WLS011/Kmb/0098

Documentatiepagina

Opdrachtgever(s)


Titel rapport


Kenmerk

WLS011/Kmb/0098

Datum publicatie

2 januari 2013

Projectteam opdrachtgever(s)

De heer R. Stoop (projectleider), mevrouw K. van den Ouweland, de heer A. Boonman

Projectteam Goudappel Coffeng

De heer B. Heijnen (projectleider), de heer B. Klemann, de heer D. Walraven

Projectomschrijving

Verkeersonderzoek ontmoedigen sluipverkeer Zevenbergschen Hoek

Trefwoorden

Sluipverkeer, Zevenbergschen Hoek, doorgaand verkeer, vrachtverkeer

Inhoud

Pagina

1

Inleiding

1

2 2.1 2.2 2.3

Probleemschets Huidige situatie Toekomstige situatie Probleemdefinitie

2 2 9 9

3 3.1 3.2 3.3 3.3.2 3.3.3 3.4

Oplossingsrichtingen Oplossingsrichti ngen Beoordelingscriteria Oplossingsrichtingen Analyse oplossingsrichtingen Minimaliseren doorgaand verkeer Een rustig en veilig centrum Veilige ontsluiting bedrijventerrein Voorkeursoplossing

11 11 12 13 13 15 15 16

4 4.1 4.2 4.3 4.4

Uitwerking Uitwerking voorkeursoplossing Minimaliseren doorgaand verkeer Een rustig en veilig centrum Veilige ontsluiting bedrijventerrein Globale kostenraming

18 18 22 25 28

3.3.1

1 Inleiding

De gemeente Moerdijk heeft het plan Moerdijk MeerMogelijk gelanceerd, om de leefbaarheid in de kernen van Moerdijk een impuls te geven. Moerdijk MeerMogelijk bestaat uit negen plannen die samen kansen bieden voor de economie en de leefomgeving. Een van die plannen behelst het verbeteren van de leefbaarheid in Zevenbergschen Hoek. Om de leefbaarheid in Zevenbergschen Hoek een impuls te geven was het eerste idee de bedrijven op het bedrijventerrein aan de Bloemendaalse Zeedijk (het voormalig Campinaterrein waaronder het transportbedrijf Den Hartog) te verplaatsen, om zo het vrachtverkeer en de geluidshinder in de kern terug te dringen. Aanleiding daarvoor is dat de inwoners van Zevenbergschen Hoek overlast ondervinden van vracht- en sluipverkeer. Dit bestaat niet alleen uit verkeer naar het bedrijventerrein. De gemeente Moerdijk wil graag onderzoeken hoe ze de problematiek van vracht- en sluipverkeer aan kan pakken. De gemeente Moerdijk heeft Goudappel Coffeng BV opdracht gegeven om een verkeersstudie uit te voeren naar de mogelijkheden om het (doorgaand) verkeer in Zevenbergschen Hoek te verminderen. Doelstelling van de opdracht is een oplossing vinden om het doorgaand verkeer in de kern van Zevenbergschen Hoek te minimaliseren teneinde de leefbaarheid en verkeersveiligheid van de kern en het centrum te verbeteren. Daarnaast moet er een oplossing gevonden worden voor de overlast van vrachtverkeer van en naar het bedrijventerrein aan de Bloemendaalse Zeedijk.

Leeswijzer Het is noodzakelijk de problematiek in beeld te brengen om oplossingsrichtingen te schetsen. In hoofdstuk 2 wordt daarom de probleemschets beschreven. In hoofdstuk 3 worden de verschillende mogelijke oplossingsrichtingen beschreven en worden de effecten daarvan op verschillende criteria beoordeeld. Uiteindelijk wordt in hoofdstuk 4 de oplossing beschreven die benodigd is om de overlast in de kern van Zevenbergschen Hoek te minimaliseren.


1

2 Probleemschets

2.1

Huidige situatie

De ligging en structuur van Zevenbergschen Hoek De kern Zevenbergschen Hoek ligt parallel aan de A16 (Dordrecht- Breda, zie figuur 2.1). Vanuit de A16 is er een aansluiting om de kern van Zevenbergschen Hoek te bereiken.

Figuur 2.1: Zevenbergschen Hoek en A16


2

Hoofdstraat / Driehoefijzerstraat

Gelderseweg Hoge Zeedijk

Route door kern Wenselijke route

Figuur 2.2: Routes door en langs Zevenbergschen Hoek

De kern van Zevenbergschen Hoek heeft een kenmerkende lintbebouwing langs de Hoofdstraat/Driehoefijzersstraat. Van deze route maakt ook een bus gebruik. Tevens is deze route aangewezen als belangrijke fietsroute. De Hoofdstraat is een mogelijke route voor verkeer tussen de aansluiting Zevenbergschen Hoek en de N285, maar in functie is het niet gewenst dat ander verkeer dan bestemmingsverkeer gebruik maakt van deze route. Voor doorgaand verkeer is er een alternatieve route via de Gelderseweg en de Hoge Zeedijk, langs de westkant parallel aan de A16. Deze route wordt van zuid naar noord bewegwijzerd met ‘doorgaand verkeer’, en is 200 meter langer dan de route door de kern.

Foto 2.3: Bewegwijzering

In de richting van noord naar zuid wordt de alternatieve route via de Gelderseweg echter niet bewegwijzerd. Bewoners hebben aangegeven dat verkeer van noord naar zuid door


3

Zevenbergschen Hoek rijdt. Dit geldt ook voor doorgaand verkeer in de tegenovergestelde richting. Dit gebeurt met name wanneer er sprake is van congestie op de A16 of A59. Vanuit de aansluiting Terheijden aan de A59 is een alternatieve route naar de A16, het haven en industrieterrein Moerdijk, die door de kern van Zevenbergschen Hoek loopt.

Verkeersintensiteiten en mate van doorgaand verkeer Om meer duidelijkheid te krijgen hoeveel verkeer daadwerkelijk doorgaand verkeer is, heeft de gemeente Moerdijk in 2009 een kentekenonderzoek gehouden. Uit dit onderzoek blijkt dat er inderdaad sprake is van doorgaand verkeer door de kern van Zevenbergschen Hoek. Van de geregistreerde kentekens uit het onderzoek bleek dat meer dan 30% van de voertuigen doorgaand verkeer betrof (zie figuur 2.4). Dit doorgaand verkeer is zowel in noordelijke als zuidelijke richting geconstateerd. In zuidelijke richting is het percentage doorgaand verkeer hoger dan in de andere richting, mogelijk als gevolg van nog onvoldoende bewegwijzering ‘doorgaand verkeer’. Van het overige vrachtverkeer met bestemming Zevenbergschen Hoek zal naar verwachting een groot aandeel naar het bedrijventerrein aan de Bloemendaalse Zeedijk rijden.

Auto: 33% (435) Vracht: 38% (10) Auto: 45% (255) Vracht: 50% (9)

Figuur 2.4 : Percentages doorgaand verkeer uit kentekenonderzoek Gemeente Moerdijk met weekdagintensiteit

Naast het percentage doorgaand verkeer is ook geanalyseerd wat de verkeersintensiteiten zijn op het wegennet in en rondom Zevenbergschen Hoek. Uit de analyse van de verkeersintensiteiten blijkt dat de verkeersintensiteiten acceptabel zijn voor de functie van de weg. Het CROW hanteert als richtlijn vanuit het landelijke verkeersveiligheidbeleid ‘Duurzaam Veilig’ doorgaans een richtlijn van maximaal 4.000 à 6.000 mvt/etmaal voor een erftoegangsweg (30 of 60 km/h). Geconcludeerd kan worden dat de verkeersintensi1 teiten in Zevenbergschen Hoek acceptabel zijn. Uit de ongevallenstatistiek volgt: in de

1

Bron: Database Ministerie Verkeer en Waterstaat (www.dataportal.nl)


4

periode 2006 t/m 2009 (vier jaar) hebben twee geregistreerde ongevallen plaatsgevonden, waarbij geen doden of gewonden zijn gevallen. Het percentage doorgaand verkeer past echter niet bij de functie van een erftoegangsweg. Op een erftoegangsweg zou voornamelijk bestemmingsverkeer moeten rijden. Er is daarmee sprake van een leefbaarheidsprobleem in Zevenbergschen Hoek.

Figuur 2.5: Verkeersintensiteiten (mvt/etmaal) Zevenbergschen Hoek

De huidige problematiek Het hoge percentage vrachtverkeer door de kern wordt door bewoners van Zevenbergschen Hoek voor een deel toegeschreven aan het verkeer van en naar het bedrijventerrein aan de Bloemendaalse Zeedijk (waaronder andere transportbedrijf Den Hartog is gevestigd, zie figuur 2.6). Het is wenselijk dat verkeer van en naar het bedrijventerrein aan de Bloemendaalse Zeedijk zoveel mogelijk gebruik maakt van De Vlijt (de gewenste route wordt met een zwarte lijn weergegeven in figuur 2.6). Deze route loopt langs de kern van Zevenbergschen Hoek. In de praktijk komt het echter voor dat verkeer de route via de Driehoefijzersstraat en de Hoofdstraat rijdt.


5

Bedrijventerrein Bloemendaalse Zeedijk

Gebruikte route Wenselijke route Figuur 2.6: Locatie bedrijventerrein Bloemendaalse Zeedijk met ontsluitingsroutes

Vanuit de zuidelijke richting naar transportbedrijf Den Hartog kan hiervoor een mogelijke verklaring gevonden worden in het feit dat er voor zowel de Driehoefijzersstraat als De Vlijt een verbod geldt voor doorgaand vrachtverkeer, en dat hierdoor voor de onbekende vrachtwagenchauffeurs onduidelijkheid over het toegestane gebruik van beide routes ontstaat. Een algemene verklaring voor het feit dat de route meer gebruikt wordt dan de gewenste route komt omdat de weginrichting het aantrekkelijk maakt voor vrachtauto’s om deze route te rijden. Naast de bewegwijzering die verkeer niet goed om de kern van Zevenbergschen Hoek leidt, wordt ook door de weginrichting de route via de Driehoefijzersstraat/Hoofdstraat beter gebruikt dan de alternatieve route via de Gelderseweg/Hoge Zeedijk. De route via de Gelderseweg en Hoge Zeedijk is qua functie het alternatief voor de route Hoofdstraat/Driehoefijzersstraat en kent een snelheidsregime van 60 km/h. De route mag echter niet fungeren als aantrekkelijk parallelalternatief voor de A16. De route wordt deels wel bewegwijzerd als route voor doorgaand verkeer, maar is geen voorrangsweg. Daarnaast zitten er enkele knikken in de route, waardoor het gebruik onaantrekkelijker wordt. Navigatiesystemen leiden verkeer ook niet via deze route, maar via de route door de kern.


6

Foto 2.7: Gelderseweg/Hoge Zeedijk

De route door de kern van Zevenbergschen Hoek is onderverdeeld in twee functies. Een gedeelte van de route heeft een snelheidsregime van 30 km/h, het andere deel is 50 km/h. De gehele route door de kern kenmerkt zich door een sobere weginrichting met een beperkt aantal snelheidsremmende maatregelen. De snelheidsremmende maatregelen die er liggen zijn voornamelijk wegversmallingen. Wegversmallingen hebben echter alleen effect als de verkeersintensiteit in beide richtingen hoog is, zodat verkeer ook op elkaar moet wachten. In geval van spitsrichtingen is een wegversmalling niet of minder effectief. De weginrichting past, bekeken vanuit het principe van Duurzaam Veilig, ook bij gebiedsontsluitingswegen, wegen met een doorgaande functie. Dit betekent dat het verkeer snel door de kern kan rijden. Uit tellingen van de gemeente Moerdijk blijkt dat de gemiddeld gereden snelheid boven de toegestane snelheid ligt en dat een merendeel van het verkeer te hard rijdt.

Foto’s: 2.8: Route door kern

Verkeer richting het bedrijventerrein aan de Bloemdendaalse Zeedijk (o.a. transportbedrijf Den Hartog) moet gebruik maken van de route via De Vlijt. De Vlijt is een erftoegangsweg met een maximumsnelheid van 30 km/h. Op De Vlijt is elk kruispunt verhoogd uitgevoerd. Dit betekent dat vrachtverkeer dat van deze route gebruik maakt veel plateaus tegenkomt. De route via de Driehoefijzersstraat heeft minder plateaus (een weg-


7

versmalling en een plateau). Daarnaast moet verkeer vanaf de rotonde bij Driehoefijzersstraat met de Hoge Zeedijk dezelfde afstand afleggen als via De Vlijt.

Foto 2.9: De Vlijt


8

2.2

Toekomstige situatie

In de huidige situatie kent de kern van Zevenbergschen Hoek een probleem door doorgaand verkeer, maar de verkeersintensiteiten zijn nog acceptabel. In de toekomst worden er in de nabijheid van Zevenbergschen Hoek allerlei ontwikkelingen gerealiseerd. Allereerst wordt iets ten noorden van de kern van Zevenbergschen Hoek het stationsgebied van station Lage Zwaluwe ontwikkeld. In het stationsgebied is het voornemen een transferium, logistieke supportdiensten voor het Logistiek Park Moerdijk en hoogwaardige bedrijvigheid met een totale omvang van 25 hectare te ontwikkelen. Daarnaast wordt het Logistiek Park Moerdijk ontwikkeld. Het Logistiek Park Moerdijk wordt een industrieterrein voor logistieke bedrijven en krijgt een omvang van circa 150 hectare. Deze ontwikkelingen zorgen ervoor dat het in de omgeving van Zevenbergschen Hoek meer verkeer gaat rijden. Dit kan ook gevolgen hebben voor het aandeel doorgaand verkeer door Zevenbergschen Hoek.

Stationsgebied Lage Zwaluwe LPM

Figuur 2.10: Ontwikkelingen nabij Zevenbergschen Hoek

Als gevolg van beide ontwikkelingen is het zeer waarschijnlijk dat de bestaande problematiek van doorgaand verkeer zonder maatregelen verder toeneemt. Ook worden de verkeersintensiteiten dan mogelijk hoger dan gewenst. Op dit moment onderzoekt de provincie de effecten van het Logistiek Park Moerdijk, de ontwikkeling van het stationsgebied lage Zwaluwe wordt daarin als autonome ontwikkeling meegenomen.

2.3

Probleemdefinitie

Geconcludeerd kan worden dat het doorgaand verkeer door de kern van Zevenbergschen Hoek een knelpunt is. Een percentage van 33 tot 50% past niet bij de functie van de weg door de kern. Daarnaast zijn er goede alternatieven voor vrachtverkeer op wegen die


9

daarvoor wel geschikt zijn. Het is dan ook logisch dat door bewoners aangegeven wordt dat, als gevolg van het doorgaande verkeer, de leefbaarheid onder druk staat in Zevenbergschen Hoek. Verkeerskundig gezien is de totale verkeersintensiteit wel acceptabel voor de functie als erftoegangsweg. Het gebruik past bij de functie van de weg. De problematiek van het doorgaand verkeer wordt onder andere veroorzaakt doordat de weginrichting de doorgaande route aantrekkelijker maakt dan de gewenste alternatieve routes (de routes Gelderseweg/Hoge Zeedijk, en de route via De Vlijt voor verkeer naar transportbedrijf Den Hartog toe). De route is aantrekkelijk doordat de weginrichting het karakter heeft van een doorgaande route. De huidige weginrichting leidt ook tot hoge snelheden. Dit is voor de verkeersveiligheid een risico. Door toekomstige ontwikkelingen is het aannemelijk dat er meer verkeer door de kern gaat rijden. Gezien de omvang van de ontwikkelingen bestaat de kans dat voor het leefbaarheidsknelpunt in de nabije toekomst een oplossing nodig is. Deze probleemdefinitie maakt het nodig om oplossingen te zoeken voor de volgende drie aandachtsgebieden: 1. Minimaliseren doorgaand verkeer; 2. een rustig en veilig centrum; 3. veilige ontsluiting bedrijventerrein. Deze aandachtsgebieden staan natuurlijk niet op zichzelf, maar hebben een sterke onderlinge relatie.


10

3 Oplossingsrichtingen

Aan de hand van de inventarisatie en probleemdefinitie is gezocht naar oplossingsrichtingen voor de eerder genoemde aandachtsgebieden. Het palet aan maatregelen moet ervoor zorgen dat Zevenbergschen Hoek verkeersveiliger en leefbaarder wordt, zonder dat de bereikbaarheid voor de bewoners en bezoekers afneemt. De focus licht dan ook vooral op het minimaliseren van gebiedsvreemd (vracht)verkeer enerzijds, en op het sturen van verkeer naar wegen die daarvoor geschikt zijn anderzijds.

3.1

Beoordelingscriteria

Om de oplossingsrichtingen te kunnen toetsen zijn beoordelingscriteria nodig. De beoordeling op basis van de criteria moet er toe leiden dat de uiteindelijke voorkeursoplossing de verkeersproblematiek in de kern van Zevenbergschen Hoek zo goed mogelijk oplost. Bij het analyseren van de oplossingsrichtingen worden de volgende criteria beschouwd: ■ Probleemoplossend vermogen; hoe beter het probleem van doorgaand verkeer wordt aangepakt, hoe hoger de leefbaarheid in Zevenbergschen Hoek wordt. ■ Verkeersveiligheid; de verkeersveiligheid is onder andere door hoge snelheden niet optimaal. Met oplossingsrichtingen die de snelheid verlagen kan de verkeersveiligheid verbeterd worden. ■ Leefbaarheid; de leefbaarheid voor de inwoners van Zevenbergschen Hoek moet gewaarborgd blijven en zelfs verbeterd worden. Een voorbeeld is het behoud van de bus. ■ Toekomstvaste oplossing; een oplossingsrichting moet niet alleen voor de korte termijn een oplossing bieden, maar ook voor de langere termijn (met de ontwikkelingen van LPM en het stationsgebied Lage Zwaluwe in ogenschouw) de leefbaarheid in Zevenbergschen Hoek verbeteren. ■ Kosten; uiteraard is het gewenst om kosteneffectief de problematiek aan te pakken. ■ Alternatief A16; verkeer dat niet in of rondom Zevenbergschen Hoek moet zijn, moet via de A16 rijden. Een oplossingsroute moet er dan ook niet toe leiden dat dit verkeer via alternatieve routes in of rondom Zevenbergschen Hoek gaat rijden.


11

3.2

Oplossingsrichtingen

Mede aan de hand van een werkatelier met de gemeente Moerdijk zijn mogelijke oplossingsrichtingen bedacht. Deze oplossingsrichtingen staan hieronder kort beschreven. Daarbij is onderscheid gemaakt in de eerder genoemde drie aandachtsgebieden: ■ Minimaliseren doorgaand verkeer; ■ een rustig en veilig centrum; ■ veilige ontsluiting bedrijventerrein. De oplossingsrichtingen zijn steeds aan één aandachtsgebied toegekend, ze hebben echter een sterke relatie met elkaar. Het verbeteren van de bewegwijzering heeft bijvoorbeeld effecten op het doorgaand verkeer, maar tegelijkertijd ook een positieve invloed op het rustige en veilige centrum. In paragraaf 3.3 is de haalbaarheid van de oplossingsrichtingen aan de hand van de beoordelingscriteria uit de vorige paragraaf geanalyseerd.

Minimaliseren doorgaand verkeer ■ Verbeteren bewegwijzering; vanuit één richting wordt het doorgaande verkeer om de kern geleid. Dit zou in twee richtingen kunnen plaatsvinden. ■ Opwaarderen (aanpassen voorrangssituaties en verbeteren bewegwijzering) alternatieve route via Hoge Zeedijk/Gelderseweg; verkeer heeft de mogelijkheid om langs Zevenbergschen Hoek te rijden. Wanneer de alternatieve route wordt ingesteld als voorrangsweg, kan de aantrekkelijkheid van de route verbeterd worden. ■ Eenrichtingsverkeer instellen op de route door kern; met het instellen van eenrichtingsverkeer wordt verkeer gedwongen om een andere route te kiezen. ■ Fysieke afsluiting (‘knip’) in de kern realiseren; met een knip wordt het fysiek onmogelijk om in zijn geheel door Zevenbergschen Hoek te rijden. ■ Nieuwe infrastructuur realiseren; met nieuwe infrastructuur aan de zuidkant kan mogelijk een beter en aantrekkelijker alternatief gecreëerd worden voor de route door de kern.

Een rustig en veilig centrum ■ Afwaarderen doorgaande route (Hoofdstraat/Driehoefijzersstraat). De huidige route heeft in de huidige situatie twee snelheidsremmende maatregelen. Afwaarderen bestaat uit het terugdringen van de snelheid tot 30 km/h, inclusief aanpassen weginrichting in combinatie met het aanbrengen van meer snelheids- en verkeersremmende maatregelen.

Veilige ontsluiting bedrijventerrein ■ Verbeteren bewegwijzering; verkeer kan naar transportbedrijf Den Hartog via goede bewegwijzering via De Vlijt worden geleid. ■ Opwaarderen De Vlijt; ten opzichte van de route door de kern heeft De Vlijt meer snelheidsremmende maatregelen. Door De Vlijt anders in te richten kan deze voor vrachtverkeer aantrekkelijker worden en kan het gevoel van onveiligheid worden


12

weggenomen. Bij het opwaarderen van de Vlijt hoort een veilige en mogelijk vrijliggende route voor fietsers. Op korte termijn wordt het gedeelte van de Driehoefijzersstraat buiten de bebouwde kom naar de N285 afgewaardeerd. Er worden aanliggende fietsvoorzieningen gecreëerd en op diverse locaties worden verkeers- en snelheidsremmende maatregelen getroffen. Doel van de reconstructie is om een veiligere situatie (voor het fietsverkeer) te creëren, waarbij de snelheid van het gemotoriseerde verkeer wordt gereduceerd. In de volgende paragraaf wordt de analyse van deze oplossingsrichtingen beschreven.

3.3

Analyse oplossingsrichtingen

Minimaliseren Minimaliser en doorgaand d oorgaand verkeer 3.3.1 Verbeteren bewegwijzering De bewegwijzering is eenvoudig aan te passen. Uit het kentekenonderzoek blijkt dat het percentage doorgaand verkeer in de richting waar ‘doorgaand verkeer’ wordt aangegeven 10 tot 20% lager ligt dan in de andere route. Met het aanpassen van de bewegwijzering kan een gedeelte van het doorgaand verkeer gereduceerd worden. Er blijft naar verwachting echter een hoog percentage doorgaand verkeer bestaan. Daarnaast zijn er andere factoren die de routekeuze bepalen, zoals de weginrichting (waardoor ook ‘doorgaand verkeer’ genegeerd wordt). Aanvullend op het verbod voor vrachtverkeer (uitgezonderd bestemmingsverkeer) zou ook een verbod op autoverkeer (uitgezonderd bestemmingsverkeer) toegepast kunnen worden. Een dergelijk verbod is moeilijk te handhaven en wordt in de praktijk genegeerd. Naast de hierboven genoemde bewegwijzering en verboden is het mogelijk aanvullende bebording toe te passen, om zo bijvoorbeeld het snelheidsregime te verduidelijken. Al met al is bewegwijzering en bebording op zichzelf onvoldoende om het doorgaand verkeer voldoende terug te dringen en zo het verkeersprobleem van Zevenbergschen Hoek op te lossen. Het probleemoplossend vermogen van deze maatregel is beperkt. Het zorgt wel voor duidelijkere verkeersstructuur, waardoor gebiedsvreemd verkeer beter wordt geattendeerd op de gewenste routes. De kosten voor deze maatregel zijn beperkt.

Opwaarderen alternatieve route Er is al een alternatieve route aanwezig via de Hoge Zeedijk. Door deze route als voorrangsroute in te stellen wordt de route aantrekkelijker. Naast de voorrang zou bijvoorbeeld de weg verbreed kunnen worden, zodat de aantrekkelijkheid van de route Gelderseweg/Hoge Zeedijk verder verbeterd. Het opwaarderen van deze route biedt ook een duurzaam alternatief voor de situatie dat er meer verkeer als gevolg van toekomstige ontwikkelingen langs Zevenbergschen Hoek gaat rijden. Wanneer deze oplossingsrichting zonder maatregelen elders wordt uitgevoerd blijft de route door de kern aantrekkelijk en wordt de gewenste herkenbare verkeersstructuur


13

onvoldoende ondersteund. Ook biedt deze oplossingsrichting geen oplossing van het probleem van doorgaand verkeer naar transportbedrijf Den Hartog.

Eenrichtingsverkeer instellen Een oplossingsrichting voor het doorgaande verkeer is het instellen van eenrichtingsverkeer op de route door de kern. Dit zou op een gedeelte van de route of op de volledige route gedaan kunnen worden. Het is ook mogelijk eenrichtingsverkeer in te stellen in twee gedeeltes, waarbij het eenrichtingsverkeer in beide gedeeltes tegenovergesteld is van elkaar. Alleen deze laatste mogelijkheid pakt de problematiek van het doorgaande verkeer van twee richtingen aan, andere eenrichtingsoplossingen doen dit niet. Het is ook mogelijk eenrichtingsverkeer fysiek in de weginrichting te ondersteunen, maar dan is een herinrichting van de route nodig, wat aanzienlijk hogere kosten met zich meebrengt. Overigens zorgt dit wel voor een verkeersveilige situatie. Een nadeel van eenrichtingsverkeer is dat het gehandhaafd moet worden. Wanneer het fysiek mogelijk is, en het eenrichtingsverkeer is voor een beperkte lengte ingesteld, wordt het aantrekkelijk voor de weggebruiker om het eenrichtingsverkeer te negeren. Een aspect van eenrichtingsverkeer is dat (als gevolg dat tegemoetkomend verkeer ontbreekt) snelheden zullen toenemen. Dit komt de verkeersveiligheid niet ten goede. Eenrichtingsverkeer geldt daarnaast voor alle weggebruikers. Ook de inwoners van Zevenbergschen Hoek zullen dus om moeten rijden. Dit komt de leefbaarheid, verkeersveiligheid en bereikbaarheid niet ten goede. Daarnaast biedt deze richting geen oplossing voor het vrachtverkeer naar transportbedrijf Den Hartog. Geconcludeerd kan worden dat het instellen van eenrichtingsverkeer als oplossingsrichting niet wenselijk is omdat het met betrekking tot leefbaarheid, verkeersveiligheid en bereikbaarheid nadelen met zich meebrengt.

Knip Een mogelijkheid om het doorgaand verkeer volledig uit de kern te weren is het realiseren van een knip in de route door de kern. Door een knip wordt het simpelweg onmogelijk voor doorgaand verkeer om door de kern te rijden. Een knip is met relatief weinig kosten te realiseren. Het nadeel van een knip is dat ook verkeer in de kern van Zevenbergschen Hoek om moet gaan rijden, dit komt de leefbaarheid niet ten goede. Ook de bereikbaarheid van Zevenbergschen Hoek verslechtert door deze maatregel. Ondanks dat het instellen van een knip een groot probleemoplossend vermogen heeft voor het doorgaand verkeer, zou een dergelijke stringente maatregel alleen ingesteld moeten worden wanneer alle andere maatregelen niet blijken te werken.

Nieuwe infrastructuur De route langs de kern van Zevenbergschen Hoek (Hoge Zeedijk) wordt onvoldoende gebruikt en zou daarom aantrekkelijker gemaakt moeten worden. Dit kan bijvoorbeeld door nieuwe infrastructuur te realiseren, zodat de Driehoefijzersstraat rechtstreeks op de Hoge Zeedijk wordt aangesloten. Op deze manier rijdt verkeer eerder ‘rechtdoor’ de Gelderseweg/Hoge Zeedijk op en wordt deze route gestimuleerd zodat de route door de kern minder gebruikt wordt. De route door de kern blijft hetzelfde. De snelheidsproble-


14

matiek in de kern wordt niet opgelost. Ook wordt de route door de kern maar enkele meters langer gemaakt, waardoor de route niet veel onaantrekkelijker wordt. Het realiseren van nieuwe infrastructuur is een kostbare oplossing. Het risico bestaat daarnaast dat de nieuwe infrastructuur zorgt dat dit een te aantrekkelijkere alternatieve route wordt voor de A16. Daarnaast wegen de (maatschappelijke) kosten niet op tegen de baten (gaat hier maar om relatief weinig verkeer). Daarnaast wordt het voor verkeer naar bedrijventerrein aan de Bloemendaalse Zeedijk weer aantrekkelijker de route door Zevenbergschen Hoek te rijden. Geconcludeerd moet worden dat het toepassen van nieuwe infrastructuur verkeerskundig veel te ver gezocht is en geen meerwaarde biedt. De oplossing is daarnaast ook erg kostbaar.

3.3.2 Een rustig en veilig centrum Afwaarderen route door kern Het probleem is dat doorgaand verkeer de route door de kern kiest omdat deze aantrekkelijker is. Door de route af te waarderen zal een deel van het doorgaand verkeer de route niet meer kiezen. Voor een deel van het verkeer zal er (gevoelsmatig) geen alternatieve route zijn en wordt de doorgaande route gekozen. De weginrichting moet bij het afwaarderen volgens de eisen van Duurzaam Veilig als 30 km/h weg worden ingericht. Vooral voor het zuidelijke gedeelte (Driehoefijzersstraat) is dit van belang. Een dergelijke inrichting zal ook de snelheid omlaag brengen en daarmee de verkeersveiligheid verbeteren. In functie wordt voor de toekomst het woonkarakter van de weg verduidelijkt. Dit is ook voor de fietsroute door de kern een verbetering. Nadeel is dat aan een herinrichting kosten zijn verbonden. Daarnaast moet de bus een andere route gaan kiezen, maar de bus zou bijvoorbeeld via De Vlijt kunnen rijden. Het afwaarderen van de route door de kern heeft een hoog probleemoplossend vermogen, maar op zichzelf onvoldoende voor een gewenste herkenbare verkeersstructuur te krijgen. Het verlagen van de snelheid door de kern ondersteunt de gewenste functie van het verblijfsgebied in de kern en heeft een positief effect op de verkeersveiligheid en leefbaarheid.

3.3.3 Veilige ontsluiting bedrijventerrein Verbeteren bewegwijzering In de vorige paragraaf is het verbeteren van de bewegwijzering behandeld. Ook voor een goede ontsluiting van het bedrijventerrein is, ondanks het gebruik van navigatie, van belang. Het vrachtverkeer naar transportbedrijf Den Hartog kan via bewegwijzering via De Vlijt geleid worden. De route via de Driehoefijzersstraat blijft voor vrachtverkeer aantrekkelijker omdat deze een inrichting kent zonder plateaus of andere verkeersremmende maatregelen. Naast de bewegwijzering en inrijverboden is het mogelijk aanvullende bebording toe te passen om zo bijvoorbeeld het snelheidsregime te verduidelijken. Uiteraard blijft de kern van Zevenbergschen Hoek bewegwijzerd. Al met al is bewegwijzering en bebording op zichzelf onvoldoende om het doorgaand verkeer voldoende terug te dringen om zo het verkeersprobleem van Zevenbergschen Hoek op te lossen. Toch is het belangrijk om goed te communiceren over de gewenste route naar het bedrijventerrein. Door samen met een duidelijke bewegwijzering infra-


15

structurele maatregelen te nemen wordt de gewenste verkeersstructuur goed ondersteund.

Opwaarderen De Vlijt en afwaarderen Bloemendaalse Zeedijk west De Vlijt is de gewenste route voor (vracht)verkeer van en naar transportbedrijf Den Hartog. In de huidige situatie wordt deze route onvoldoende gebruikt. Vanuit de omgeving ondervindt de gemeente klachten over de verkeersveiligheid. Echter, het huidige profiel voldoet wel aan de functie en het gebruik van de weg. Door De Vlijt op te waarderen wordt de route aantrekkelijker voor het vrachtverkeer naar bedrijventerrein Bloemendaalse Zeedijk. Daarnaast ontlast het de route door Zevenbergschen Hoek. Bij het opwaarderen van de Vlijt kan gedacht worden aan het instellen van de voorrang, het aanbrengen van rood asfalt op de fietssuggestiestroken of een vrijliggend fietspad te creëren. Hierdoor krijgt het verkeer op De Vlijt voorrang, maar wordt de weg ook visueel versmald. Door het aanbrengen van rood asfalt blijft verkeer beter in het midden van de weg rijden en voelen fietsers zich veiliger. Dat geldt natuurlijk ook bij het creëren van een vrijliggend fietspad. Het opwaarderen van De Vlijt biedt daarnaast mogelijkheden een alternatieve busroute te creëren. Het opwaarderen van De Vlijt pakt alleen het probleem van vrachtverkeer van en naar transportbedrijf Den Hartog aan en is derhalve niet voldoende om het doorgaande verkeer terug te dringen.

3.4

Voorkeursoplossing

Uit de analyse blijkt dat geen enkele oplossingsrichting of maatregel op zichzelf voldoende oplossing voor het probleem biedt. Sommige oplossingsrichtingen hebben weliswaar een sterk probleemoplossend vermogen, maar tasten de leefbaarheid en bereikbaarheid van Zevenbergschen Hoek aan. Dit komt de doelstelling van een oplossingsrichting niet ten goede. Het heeft daarom in onze ogen de voorkeur een combinatie van maatregelen toe te passen om het probleem op te lossen. In de volgende combinatie van maatregelen zien wij per aandachtsgebied dat het probleem op de juiste wijze wordt aangepakt, zonder dat dit nadelig is voor de bereikbaarheid en leefbaarheid van Zevenbergschen Hoek. Minimaliseren doorgaand verkeer: ■ verbeteren bewegwijzering ■ opwaarderen Gelderseweg/Hoge Zeedijk Een rustig en veilig centrum: ■ afwaarderen route door de kern Veilige ontsluiting bedrijventerrein: ■ opwaarderen De Vlijt ■ afwaarderen Bloemdaalse Zeedijk west


16

Deze combinatie van maatregelen voldoet volgens Goudappel Coffeng dan ook het meest aan de gestelde beoordelingscriteria en het doel van het onderzoek. In het volgende hoofdstuk wordt deze voorkeursoplossing nader toegelicht en uitgewerkt.


17

4 Uitwerking voorvoorkeursoplossing

De kern van Zevenbergschen Hoek heeft te maken met een onnodig hoog percentage doorgaand (vracht)verkeer door de kern. Daarnaast is er overlast van vrachtverkeer van en naar transportbedrijf Den Hartog. Als gevolg van ontwikkelingen neemt het probleem van doorgaand (vracht)verkeer in de toekomst verder toe en leidt dit naar verwachting tot aantoonbare leefbaarheids- en verkeersveiligheidsproblemen. De gemeente Moerdijk wil een zo goed mogelijke oplossing voor dit probleem, waarbij het probleemoplossend vermogen zo groot mogelijk is. De oplossing moet duurzaam zijn, waarbij ook de verkeersveiligheid en leefbaarheid wordt verbeterd. Tenslotte moet het een kosteneffectieve oplossing zijn die geen alternatief vormt voor de A16. Om een zo goed mogelijke oplossing te bieden voor het verkeersprobleem in Zevenbergschen Hoek wordt geadviseerd een pakket van maatregelen toe te passen. Dit pakket bestaat uit het verbeteren van de bewegwijzering, afwaarderen van de route door de kern en het opwaarderen van zowel de Gelderseweg/Hoge Zeedijk als De Vlijt. Het door Goudappel Coffeng voorgestelde pakket aan maatregelen zorgt ervoor dat Zevenbergschen Hoek minder last heeft van gebiedsvreemd verkeer, zonder dat de kern voor bewoners of bezoekers onbereikbaar wordt. De maatregelen ondersteunen de gewenste verkeersstructuur en verbeteren de verkeersveiligheid en leefbaarheid van de kern. Geadviseerd wordt om het pakket aan maatregelen dat in de volgende paragrafen wordt uitgewerkt uit te voeren. De maatregelen zijn in deze studie globaal uitgewerkt en worden ondersteund door visuele voorbeelden. De gemeente kan, samen met de burgers van Zevenbergschen Hoek, de maatregelen verder uitwerken tot een concreet uitvoeringsplan.

4.1

Minimaliseren doorgaand doorgaand verkeer

De maatregelen die nodig zijn om het doorgaande verkeer aan te pakken worden hieronder beschreven en staan weergegeven in afbeelding 4.1.


18

Afbeelding 4.1: Gewenste maatregelen doorgaand verkeer

Verbeteren bewegwijzering De borden met ‘doorgaand verkeer’ moeten in beide richtingen verwijzen naar de Gelderseweg/Hoge Zeedijk. Daarnaast is het aan te bevelen ook verkeer naar station Lage Zwaluwe via die route te leiden. Voor het bedrijventerrein Bloemendaalse Zeedijk is het aan te bevelen, aanvullend op afspraken met de bedrijven, de bewegwijzering te verbeteren (ANWB borden). Vanaf het zuiden zou de route naar Bedrijventerrein Bloemendaalse Zeedijk via de Vlijt bewegwijzerd moeten worden. Vanuit het noorden (onder andere vanaf A16) zou de route via de Gelderseweg, Hoge Zeedijk en de Vlijt bewegwijzerd moeten worden. Aanvullend moet een algemeen verbod voor vrachtverkeer worden ingesteld op de Bloemendaalse Zeedijk tussen de Driehoefijzersstraat en De Vlijt alsmede een verbod voor doorgaand vrachtverkeer op de Olavstraat. Uiteraard blijft, net zoals in de huidige situatie, de kern van Zevenbergschen Hoek ook met bewegwijzering aangegeven op de toeleidende wegen naar het dorp toe.


19

Afbeelding 4.2: Voorbeelduitwerking bewegwijzering en visuele maatregel rotonde Driehoefijzersstraat – De Vlijt – Hoge Zeedijk Opwaarderen Geldersweg/Hoge Zeedijk Het opwaarderen van deze route is een vereiste om een aantrekkelijk alternatief te bieden voor de route door de kern. Het opwaarderen kan eenvoudig gerealiseerd worden door de route als voorrangsweg in te stellen (60 km/h behouden), waarbij de doorgaande richting meer wordt gestrekt. Het inrichtingsprofiel van een erftoegangsweg (verkeerssoorten gemengd) blijft behouden. Het volledig strekken van het profiel is niet aan te bevelen, omdat dan het risico bestaat dat de route door Rijkswaterstaat wordt gezien als aantrekkelijk alternatief voor de A16. In aanvulling hierop kan de route Hoofdstraat/Westelijke Parallelweg als voorrangsroute in een bocht worden aangegeven.

Afbeelding 4.3: Voorbeelduitwerking strekken aansluitingen Gelderseweg/Hoge Zeedijk Autoverkeer Voor het autoverkeer wordt de alternatieve route door de maatregelen aantrekkelijker om te gebruiken. Autoverkeer krijgt de voorrang op de alternatieve route. De inrichting van de weg blijft 60 km/h (erftoegangsweg), zodat de route alleen ten opzichte van de route door de kern van Zevenbergschen Hoek aantrekkelijker blijft. De bereikbaarheid blijft gewaarborgd.


20

Vrachtverkeer Voor vrachtverkeer zal door de aanpassingen het aantrekkelijker worden om de alternatieve route te pakken, dan door de kern van Zevenbergschen Hoek heen te rijden. Met name ook de maatregelen op de entree (drempel bij de rotonde) werken voor vrachtverkeer ontmoedigend.

Landbouwverkeer Het landbouwverkeer kan van beide routes gebruik blijven maken. Het alternatief parallel aan de A16 wordt door de maatregelen aantrekkelijker, ook voor landbouwverkeer.

Langzaam verkeer De Hoge Zeedijk wordt gebruikt door fietsverkeer tussen Zevenbergschen Hoek en Zevenbergen. Ook vanuit het buitengebied wordt de route gebruikt door fietsers. De weg maakt geen onderdeel uit van het gemeentelijk utilitair fietsnetwerk. De belangrijkste fietsroutes uit het fietsnetwerk tussen Zevenbergeschen Hoek en Zevenbergen zijn de routes via de Driehoefijzersstraat – N285 en de Hoofdstraat – Achterdijk. Het profiel van een erftoegangsweg (60 km/h) is in principe geschikt voor menging van gemotoriseerd en langzaam verkeer. Om de verkeersveiligheid van fietsers nog beter te kunnen waarborgen wordt geadviseerd om op de Hoge Zeedijk tussen de rotonde met de Driehoefijzersstraat en de Gelderseweg fiets(suggestie)stroken aan te leggen.


21

Afbeelding 4.4: Voorbeelduitwerking voorrangsroute Hoofdstraat/ Westelijke Parallelweg

4.2

Een rustig en veilig centrum

De maatregelen die nodig zijn om een rustig en veilig centrum te maken worden hieronder beschreven en staan weergegeven in afbeelding 4.5.

Afbeelding 4.5: Gewenste maatregelen rustig en veilig centrum

Afwaarderen doorgaande route De route door de kern moet worden ingericht als 30 km/h zone, waarbij de voorrangssituatie ook wordt aangpast (gelijkwaardige kruispunten). Het gaat dan vooral om de gehele Driehoefijzersstraat en het gedeelte van de Hoofdstraat tussen Bloemendaalse Zeedijk en de Olavstraat. Dit is qua intensiteiten mogelijk, en past beter


22

bij de gewenste functie van de weg. Om deze snelheid af te dwingen is het noodzakelijk een gedeelte van de route her in te richten. Met name het zuidelijke gedeelte (Driehoefijzersstraat) in het ‘centrum’, nabij het Kerkplein en Plein 1940 moet heringericht worden. Geadviseerd wordt een smal wegprofiel met plateaus toe te passen, zodat ook de hoge snelheden teruggedrongen kunnen worden. Het zuidelijke gedeelte bij het Kerkplein en Plein 1940 biedt goede kansen om een ruimtelijke oplossing te kiezen. Hier kan een echt hart voor het dorp worden gerealiseerd waar de mens centraal komt te staan en de auto te gast is (shared space). Hierdoor is het alleen voor bestemmingsverkeer aantrekkelijk om de route te blijven gebruiken.

Afbeelding 4.6: Voorbeelduitwerking ‘Plein 1940’

Afbeelding 4.7: Voorbeelduitwerking afwaarderen doorgaande route Daarnaast moet de voorrangssituatie op het kruispunt Hoofdstraat – Westelijke Parallelweg omgedraaid worden. Daardoor wordt duidelijk gemaakt dat de hoofdroute van en naar het station vanaf de rotondes met de op en afritten van de A16 ligt. Het verkeer vanuit het noorden is daardoor minder snel geneigd om door Zevenbergschen


23

Hoek te rijden. Dit is weergegeven in afbeelding 4.4. De drempel in de Hoofdstraat (vanuit het noorden) blijft gehandhaafd om het verkeer te ontmoedigen.

Autoverkeer Het centrum en de kern van Zevenbergschen Hoek blijft bereikbaar voor autoverkeer. Door de maatregelen wordt de route door de kern niet meer aantrekkelijk voor doorgaand verkeer, enkel nog voor bestemmingsverkeer. Door de maatregelen wordt daarnaast de snelheid van gemotoriseerd verkeer omlaag gebracht. Voor de bus blijft de route ook bereikbaar, de gemiddelde snelheid komt op 30 km/h te liggen.

Vrachtverkeer In de huidige situatie geldt reeds een verbod voor vrachtverkeer in de kern (met uitzondering van bestemmingsverkeer). Door de afwaarderingsmaatregelen is de inrichting voor vrachtverkeer niet meer aantrekkelijker.

Landbouwverkeer De route door de kern blijft behouden voor landbouwverkeer. De bereikbaarheid voor landbouwverkeer, bijvoorbeeld voor de Landekensdijk, blijft zo gewaarborgd. Wel wordt de route door de kern minder aantrekkelijk, en neemt de snelheid af.

Langzaam verkeer De maatregelen maken de route voor langzaam verkeer aantrekkelijker. De shared space inrichting geeft bijvoorbeeld meer de aanwezigheid van fietsers en voetgangers in de kern van Zevenbergschen Hoek aan. Ook neemt de gemiddelde snelheid (van gemotoriseerd verkeer) door de kern af, waardoor het risico op ongevallen afneemt. Door de voorgestelde maatregelen wordt het aantrekkelijker om te gaan lopen of fietsen.


24

4.3

Veilige ontsluiting bedrijventerrein

De maatregelen die nodig voor een veilige ontsluiting bedrijventerrein worden hieronder beschreven en staan weergegeven in afbeelding 4.8.

Afbeelding 4.8: Gewenste maatregelen veilige ontsluiting bedrijventerrein

Opwaarderen De Vlijt De Vlijt kan zoveel mogelijk als ontsluitende weg worden ingericht zonder daarbij de maximum toegstane snelheid van 30 km/h te verhogen. Wel wordt geadviseerd de voorrangssituatie aan te passen zodat de route De Vlijt richting bedrijventerrein een voorrangsroute wordt en de bestuurder automatisch de goede richting in stuurt. De bocht van de Bloemendaalse Zeedijk naar de Vlijt wordt goed toegankelijk gemaakt voor vrachtverkeer, zodat hiermee de route via De Vlijt meer gestimuleerd wordt. De fiets vraagt om speciale aandacht, veel schoolgaande kinderen fietsen hier en de entree van de speeltuin ligt aan De Vlijt. Het is mogelijk om het huidige trottoir om te vormen tot een tweerichtingen fietspad. Voetgangers kunnen gebruik maken van dit fietspad, aanvullend kan een voetpad langs de woningen worden aangelegd. Met een afwaardering van de route door de kern is het niet noodzakelijk om de plateaus te verwijderen, omdat de route automatisch aantrekkelijker wordt voor vrachtverkeer dan de route door de kern. Voor overig gemotoriseerd verkeer hebben de plateau’s op de Vlijt minder snelheidsremmend effect, waardoor deze route aantrekkelijker is dan de route door de kern.


25

Afbeelding 4.9: Voorbeelduitwerking opwaarderen De Vlijt

Afbeelding 4.10: Voorbeelduitwerking doorgaande bocht De Vlijt richting bedrijventerrein i.c.m. opties voor de Bloemendaalse Zeedijk

Afwaarderen Bloemendaalse Zeedijk Het opwaarderen van De Vlijt biedt ruimte om het westelijke deel van de Bloemendaalse Zeedijk af te waarderen. Het afwaarderen van dit deel maakt het tevens voor vrachtverkeer extra aantrekkelijk om De Vlijt te gebruiken. Hierdoor kan de leefbaarheid op het westelijke deel van de Bloemendaalse Zeedijk worden vergroot.

Afbeelding 4.11: Voorbeelduitwerking afwaarderen Bloemendaalse Zeedijk (tweerichtingen verkeer)


26

Afbeelding 4.12: Voorbeelduitwerking afwaarderen Bloemendaalse Zeedijk (eenrichtings verkeer) Auto Door de maatregelen ‘veilige ontsluiting bedrijventerrein wordt het voor autoverkeer aantrekkelijker om vanuit de Bloemendaalse Zeedijk de Vlijt te gebruiken als route. Alle wegen in de kern blijven verder bereikbaar voor autoverkeer.

Vrachtverkeer Voor vrachtverkeer wordt het, naast de al bestaande verboden, door diverse wijzigingen in de inrichting niet meer aantrekkelijk om door de kern te rijden. De route via de Vlijt wordt juist wel aantrekkelijk om te gebruiken voor vrachtverkeer naar het bedrijventerrein.

Landbouwverkeer Landbouwverkeer kan van beide routes gebruik blijven maken, maar de route door de kern wordt met de maatregelen minder aantrekkelijk gemaakt.

Langzaam verkeer Voor langzaam verkeer worden bij De Vlijt diverse maatregelen getroffen. Er worden aparte voorzieningen langs De Vlijt gerealiseerd, zodat het fietsverkeer zich niet hoeft te mengen met het auto- en vrachtverkeer. Dit is een verbetering voor de verkeersveiligheid. Op het westelijk gedeelte van de Bloemendaalse Zeedijk zal de hoeveelheid verkeer en de gemiddelde snelheid van het verkeer afnemen, waardoor het voor fietsers veiliger wordt om gebruik te maken van de Bloemendaalse Zeedijk.


27

4.4

Globale kostenraming kostenraming

De voorkeursoplossing is een zo goed mogelijke oplossing om het doorgaand verkeer in de kern van Zevenbergschen Hoek te verminderen en om het vrachtverkeer van en naar transportbedrijf Den Hartog van de route door de kern af te halen. De kosten van de combinatie van maatregelen zijn volgens een globale indicatie op basis van ervaringscijfers Goudappel Coffeng circa € 1.300.000,- tot € 2.400.000,- (afwijkingsmarge 30%). Minimaliseren doorgaand verkeer: ■ verbeteren van bewegwijzering € 15.000,- tot € 30.000,- (aanbrengen ANWBbewegwijzering); ■ opwaarderen Gelderseweg / Hoge Zeedijk € 100.000,- tot € 180.000,- (asfalt zagen, nieuw asfalt aanbrengen en aanpassen belijning). Een rustig en veilig centrum: ■ afwaarderen route door de kern € 600.000,- tot € 1.800.000,- (aanpassen bestrating Plein 1940, verkeersremmende maatregelen Driehoefijzersstraat/Hoofdstraat, aanpassen belijning). Veilige ontsluiting bedrijventerrein: ■ opwaarderen De Vlijt € 180.000,- tot € 260.000,- (vervangen trottoir, aanbrengen asfaltbestrating fietspad, nieuwe voetgangersbruggen, aanbrengen split/schelpen voetpad). ■ afwaarderen Bloemendaalse Zeedijk west € 60.000,- tot € 100.000,- (aanbrengen belijning, zagen asfalt en aanbrengen parkeervakken).


28

Vestiging Eindhoven Flight Forum 92-94 5657 DC Eindhoven T (040) 235 25 00 F (040) 235 25 55

www.goudappel.nl [email protected]

Gemeente Moerdijk Definitief. Verkeersstudie Zevenbergschen Hoek

Recommend Documents