11 Geijkt N i e u w s Eijkelkamp Agrisearch Equipment Maart 2003
Nieuwsbrief
Thema: Bodemvocht In dit nummer o.a.:
• • • • • •
All it takes for environmental research
Interview DLV De waterkringloop ‘Heath forest’ mysterie Bodemvochtsensoren Grashoogtemeter Divernieuws
INTERVIEW INTERVIEW INTERVIEW INTERVIEW INTERVIEW INTERVIEW INTERVIEW INTERVIEW INTERVIEW Hoe werkt BAB eigenlijk? eisen die gesteld worden aan INTERVIEW BAB werkt heel eenvoudig. Het de kwaliteit van boomkwekerijINTERVIEW systeem van meten is gebaseerd op producten. Boomkwekers dienen het bepalen van de zuigspanning goed op de hoogte te zijn van de INTERVIEW van de bodem. De zuigspanning nieuwste ontwikkelingen om zo INTERVIEW efficiënt mogelijk een goed product van een bodem is de waarde die INTERVIEW aangeeft hoe hard een plant aan te kweken. Daarnaast krijgen INTERVIEW de bodem moet zuigen om water boomkwekers steeds meer te INTERVIEW te kunnen opnemen. Deze maken met ingewikkelde wetzuigspanning wordt gemeten met en milieuregelgeving. Het op de INTERVIEW een uitleesapparaat. De meter hoogte blijven van actuele zaken INTERVIEW wordt aangesloten op vier (of en het nemen van de juiste INTERVIEW meer) in de grond vaststaande beslissingen op het juiste moment INTERVIEW bodemvochtsensoren (Wateris een grote verantwoordelijkheid. INTERVIEW marks). Op deze wijze kan elk DLV Adviesgroep kan hierbij moment van de dag op een ondersteunen. De adviseurs van INTERVIEW eenvoudige wijze de zuigspanning de marktgroep Boomteelt bieden INTERVIEW iedere boomkweker een deskundig van de bodem worden afgelezen. INTERVIEW Francois van Abeelen: en objectief advies op maat. DLV INTERVIEW “In het (gefinancierde) project Boomteelt begeleidt kwekers van ‘Waterbesparing Boomteelt’ sierheesters, coniferen, laanbomen, INTERVIEW participeerde van elk van de ‘volle rozen, vaste planten en bos- en INTERVIEW grond’ gewassengroepen (rozen, haagplantsoen. INTERVIEW
DLV Beregenings Adviessysteem Boo In 1999 is DLV Boomteelt, als onderdeel van DLV Adviesgroep, begonnen met een project dat bedoeld is om kwekers spaarzaam met water om te laten gaan. Een gesprek met Francois van Abeelen, Adviseur voor Sierteeltbedrijven bij DLV Boomteelt. Francois was nauw betrokken bij het zogenaamde BAB-project (Beregenings Adviessysteem Boomteelt), waarbij met de aanschaf van een groot aantal Watermarks tevens het eerste contact met Eijkelkamp Agrisearch Equipment gelegd werd. DLV Adviesgroep
DLV Adviesgroep NV is een toonaangevend full-service adviesbureau dat zich richt op de
15
20
10
10
5
0
0
www.eijkelkamp.com
2 GEIJKT NIEUWS 11 +31 313 88 02 00 www.eijkelkamp.com
BAB
Het Beregenings Adviessysteem Boomteelt (BAB) is hét systeem om boomkwekerijgewassen op het juiste moment en met de juiste hoeveelheid, optimaal van water te voorzien. Op een eenvoudige manier meet de kweker zelf het vochtgehalte van de grond. Op basis van zijn grondsoort bepaalt hij de hoeveelheid te geven water.
ju 27
ju 20
ju 11
li ju 7
ju 1
ni ju 24
ni
ju 18
ju 10
ju 8
1
ju
ni
ei m 28
m 20
m 18
ap
ril
ril 28
ap 21
ap 18
primaire agrarische markt, ondernemers in de agribusiness, de groene ruimte en internationale markten. Het onderdeel Boomteelt speelt in op de steeds strengere
watergift neerslag in mm
30
15 cm 20 cm Neerslag Watergift
li
20
li
40
li
25
li
50
ni
30
ni
60
ei
35
ei
70
ril
bodemvocht in cm
Bodem vochtgehalten, watergift en neerslag van (B2) zandgrond
laanbomen, coniferen, bos- en INTERVIEW haagplanten) 10 bedrijven. Hier INTERVIEW werd 3 jaar lang de kritische zuigspanningswaarde via de INTERVIEW Watermarks van Eijkelkamp INTERVIEW gemeten. DLV koos voor de INTERVIEW Watermarks omdat het een INTERVIEW meerjarig project betrof en deze INTERVIEW apparatuur ook ’s winters in de grond kon blijven staan, omdat de INTERVIEW Watermarks uitstekend INTERVIEW vorstbestendig zijn.
INTERVIEW INTERVIEW INTERVIEW INTERVIEW INTERVIEW
PRODUCT NIEUWS PRODUCT NIEUWS PRODUCT NIEUWS PRODUCT NIEUWS PRODUCT NIEUWS PRODUCT NIEUWS PRODUCT NIEUWS PRODUCT NIEUWS PRODUCT NIEUWS Daarnaast is het meetsysteem Grashoogtemeter PRODUCT NIEUWS duurzaam. Inmiddels is het project PRODUCT NIEUWS afgesloten, maar DLV gaat hier nu Een goed hulpmiddel voor het zelf mee door. Voor de toekomst schatten vanNIEUWS de hoeveelheid PRODUCT wordt het steeds interessanter om gras in een perceel grasland is PRODUCT NIEUWS mee te doen volgens dit de grashoogtemeter. De PRODUCT NIEUWS waterbesparende systeem. grashoogtemeter is daarom PRODUCT Zo betekent het o.a. voor kwekers geschikt voorNIEUWS veehouders die PRODUCT NIEUWS uit de provincie Brabant wanneer hun graslandbeheer willen zij werken volgens het optimaliseren. Tevens is het een PRODUCT NIEUWS waterbesparende systeem, dat zij veelgebruikt NIEUWS hulpmiddel bij PRODUCT de provinciale heffing op onderzoek en voorlichting. PRODUCT NIEUWS grondwater terug krijgen!” PRODUCT NIEUWS Milieu en kosten PRODUCT NIEUWSis het van Meten Bij goed graslandgebruik “Het principe is als volgt: belang om in het juiste stadium te PRODUCT NIEUWS Voor de kwekers is het belangrijk maaien of veeNIEUWS in te scharen. Is de PRODUCT dat zij twee keer per week de hoeveelheid gras die op een perceel PRODUCT NIEUWS zuigspanning van de bodem staat te groot, dan kunnen bij PRODUCT NIEUWS meten en deze één keer per week beweiding onnodig grote verliezen PRODUCT NIEUWS doorfaxen aan DLV Boomteelt in optreden. Wordt een zware snede Boxtel. Ook moet de kweker gemaaid, dan NIEUWS kan de kwaliteit van PRODUCT de natuurlijke neerslag en het gras te wensen overlaten en is PRODUCT NIEUWS de beregeningshoeveelheden de hergroei vaak slecht. Bovendien PRODUCT NIEUWS doorgeven. Op deze wijze kan na geldt dat bemestingsadviezen zijn PRODUCT verwerking van de gegevens, aan gebaseerd op NIEUWS de zwaarte van de PRODUCT het eind van het groeiseizoen, een eerstvolgende NIEUWS snede. Te vroeg of te duidelijk overzicht gemaakt worden PRODUCT laat weiden ofNIEUWS maaien betekent van de gemeten waarden. dan vaak ook NIEUWS dat er onnodige PRODUCT Hier kunnen goede conclusies aan opbrengst verliezen optreden of dat PRODUCT NIEUWS verbonden worden betreffende de benutting van de toegediende PRODUCT NIEUWS de manier van beregenen. meststoffen onnodig laat is. Vanuit PRODUCT Ook verbeterpunten in het een kosten- enNIEUWS milieubewustzijn is watergeefregime en een betere kennis over deNIEUWS verwachte PRODUCT groei zijn voordelen voor drogestofopbrengst daarom van PRODUCT NIEUWS de kweker. groot belang. PRODUCT NIEUWS PRODUCT NIEUWS Extra schot Snel en zonder maaien PRODUCT NIEUWStype NMI Tevens werd in Boskoop via BAB Met de grashoogtemeter uitgezocht hoe 5 buxusbedrijven biedt Eijkelkamp Agrisearch PRODUCT NIEUWS konden zorgen voor een extra Equipment eenNIEUWS eenvoudige, nonPRODUCT schot* op de planten, zodat deze destructieve meetmethode van de PRODUCT NIEUWS groter worden. Dit is gelukt en de grashoogte binnen een perceel PRODUCT betreffende bedrijven zijn zeer grasland. Het NIEUWS is mogelijk er snel op PRODUCT NIEUWS content met de uitkomst”, aldus relatief veel plekken metingen mee Van Abeelen. te verrichten, zonder daarbij het PRODUCT NIEUWS gras te hoevenNIEUWS maaien. Zodoende PRODUCT *) Een schot is een groeimoment. Normaal is een gemiddelde grashoogte te PRODUCT NIEUWS gesproken heeft de buxus twee keer per jaar bepalen, maar kunnen eventueel een groeischot. PRODUCT NIEUWS binnen ook de opbrengstverschillen PRODUCT NIEUWS een perceel onderzocht worden. PRODUCT NIEUWS PRODUCT NIEUWS PRODUCT NIEUWS PRODUCT NIEUWS PRODUCT NIEUWS PRODUCT NIEUWS PRODUCT NIEUWS
omteelt
11 Toepassingen: • Opbrengstschatting voor optimaal maai- of beweidingstijdstip • Opbrengstschatting voor bemestingsadviezen • Beweidingsproeven bij graslandonderzoek • Precisielandbouw, waartoe de variatie in grasopbrengst binnen een perceel vastgesteld wordt (hierbij wordt vaak gebruik gemaakt van een geografisch informatiesysteem) • Voorlichting
3
Nieuw in Geijkt Nieuws:
De waterkringloop Een nieuw item in Geijkt Nieuws is ‘de waterkringloop’. Elk kwartaal zal een nieuw deel van de waterkringloop belicht worden en wordt de hierbij behorende apparatuur, verkrijgbaar bij Eijkelkamp Agrisearch Equipment, genoemd en omschreven. Begin Omdat de kringloop geen duidelijk begin- en eindpunt heeft, kiezen we iedere editie dát deel van de waterkringloop dat verband houdt met het thema van die betreffende Geijkt Nieuws met als doel uiteindelijk alle betreffende apparatuur op gezette tijden de revue te laten passeren.
en monsternemingen in alle stadia van de waterkringloop. In deze editie wordt het onderstaande deel met betrekking tot het meten van bodemvocht behandeld.
• • • • •
Apparatuur Eijkelkamp Agrisearch Equipment levert op dit gebied o.a. de volgende apparatuur:
Alle stadia Eijkelkamp heeft meet- (en monstername-) apparatuur in haar programma, geschikt voor metingen
• Bodemvochtmeetsysteem met gipsblokjes • Bodemvochtmeetsysteem Watermark
• • • • • • • •
4 GEIJKT NIEUWS 11 +31 313 88 02 00 www.eijkelkamp.com
Tensiometer (set) Standaard tensiometers Jet-fill tensiometers Quick draw tensiometers Elektronische tensiometers (Tensiors) Thetaprobe Profielsonde WET-sensor Aquaflex e+ SOIL MCT sensor Trime FM-2 en FM-3 Trase / Mini Trase Rhizons
Het mysterie van het ‘Heath Forest’
11
Er bestaat binnen de tropische ecologie een langlopende discussie over wat precies de opvallende eigenschappen van het zogenaamde Heath Forest veroorzaakt. Heath Forests zijn een kenmerkend type groenblijvend regenwoud op tropisch laagland, dat uitsluitend voorkomt op extreem zure witte zandgronden. Deze intrigerende bossen hebben beduidend kleinere bomen en minder bovengrondse biomassa dan ‘regulier’ regenwoud op kleigrond, terwijl ook de HF bladeren klein en leerachtig zijn. Dit leidt tot de veronderstelling dat Heath Forests regelmatig worden blootgesteld aan droogtestress. Andere theorieën die zijn geopperd om de specifieke eigenschappen van de Heath Forests te verklaren, noemen een nutriëntentekort en toxische condities in de bodem. Promotieonderzoek Om een einde te kunnen maken aan de controverse, heeft de Faculteit der Aard- en Levenswetenschappen van de Vrije Universiteit Amsterdam een onderzoeksproject geïnitieerd met de titel: “Hydrologie en biogeochemie van Heath Forests van verschillend formaat in Centraal Kalimantan, Indonesië,” financieel ondersteund door de Nederlandse Stichting ter Bevordering van Tropisch Onderzoek (WOTRO-subsidie nr. W76-217) in oktober 2001. Om de hypothese m.b.t. de droogtestress te testen, werden er verschillende types TDR apparatuur en sensoren geïnstalleerd. Ook werden er grondwaterbuizen geplaatst in vier plots met verschillende bostypes langs de hellingsgraad in het Barito Ulu gebied in het hart van Borneo. TDR-apparatuur De toegepaste TDR apparatuur bestaat uit de TRIME EZ Sonde, de TRIME T3 buissonde en een TRIME P3 drietandsonde. De twee laatstgenoemde sondes worden afgelezen met een TRIME FM3 meter. Met de TRIME T3 buissonde worden d.m.v. puntmetingen dagelijks metingen met diepte-intervallen van 5 cm verricht. Met de TRIME EZ sonde wordt m.b.v. een datalogger een reeks aan bodemvochtwaarden (datalogger) op verschillende diepten geregistreerd. Dit laatste verschaft informatie over de snelheid waarmee
de bodem wordt aangevuld na een regenbui of hoe snel de bodem uitdroogt. Tenslotte bieden de drietand TDR-sondes informatie over de ruimtelijke variabiliteit van het bovengrondvocht in de diverse plots. Tensior Naast een aanzienlijk aantal handmatig af te lezen tensiometers voor het meten van de ruimtelijke variabiliteit in de bodemwaterspanning, zijn er op verschillende dieptes registrerende tensiometers van het type TENSIOR geïnstalleerd in groepjes van 3 tensiometers per plot. De bodemwaterspanningen werden om de 15 minuten geregistreerd en op een speciaal ontworpen datalogschrijfsysteem opgeslagen, waarop tevens de grondwaterstanden worden vastgelegd. Ieder groepje met tensiometers wordt aangevuld door een TDR toegangsbuis voor dagelijkse metingen van het bodemvochtgehalte door middel van TRIME FM buissondes met tussenruimtes van 5 centimeter. Het voordeel van het meten van zowel de bodemwaterspanning als het vochtgehalte op dezelfde diepte is dat er in het veld pF-grafieken voor de natuurlijke bevochtiging en droogtecycli van de bodem kunnen worden verkregen, hetgeen hopelijk leidt tot een realistischer weergave van de grondwaterdynamiek in de respectieve bossen.
Antwoord Naast het continue registreren van klimaatvariabelen boven de kroonsluiting en van de snelheden van de boomsapstroom m.b.v. de Dynagage Sapflow niveaumeters, hopen we dat deze grondwatermetingen kunnen worden gebruikt voor een overgangsschema voor bodemvegetatie-atmosfeer. Dit om antwoord te kunnen geven op de vraag of en hoe vaak de diverse types Heath Forests onderhevig zijn aan waterstress. De hypotheses over het nutriëntentekort en de bodemtoxiciteit worden middels afzonderlijke experimenten getest. Indien u meer informatie over het project wenst, neemt u dan contact op met de veldonderzoeker en /of de projectcoördinator: Veldonderzoeker: Drs. Ronald Vernimmen (telefoon: +31 20 444 7334, e-mail:
[email protected]). Projectcoördinator: Dr. Sampurno Bruijnzeel (telefoon: +31 20 444 7294, e-mail:
[email protected])
5
Soorten bodemvochtsensoren Een belangrijk onderdeel uit de productenrange van Eijkelkamp zijn de verschillende bodemvochtsensoren. Behalve over het geheel inpandig ontwikkelde e-SENSE met de unieke bijbehorende e+ sensoren, beschikt Eijkelkamp over vele alternatieven. De meetsystemen zijn opgedeeld in 2 groepen omdat bodemvocht in 2 belangrijke eenheden is uit te drukken, namelijk in volumepercentage (de hoeveelheid water aanwezig in de bodem in %) en in zuigspanning (de energie die nodig is om het beschikbare water uit de bodem te onttrekken). Hieronder volgt een uiteenzetting van de meetprincipes die Eijkelkamp kan leveren: de meetpennen ontstaat. Afhankelijk van het vochtgehalte van de bodem reflecteert de puls trager of sneller terug. Voorbeelden zijn de: Trase, MiniTrase en Trime (FM2 en FM3).
volume percentage water in de bodem. Voorbeelden zijn de: Aquaflex, Thetaprobe, Profielsonde, WET-sensor en de e+ SOIL MCT sensor.
a) TDR: Time Domain Reflectometers Bij dit meetprincipe worden metalen
b) FDR: Frequency Domain Reflectometers (Capacitance sensors) Deze sensoren bestaan uit 2 elektrodes (pennen of metalen ringen). Door deze twee elektrodes wordt een hoogfrequent elektrisch veld gegenereerd. De bodem tussen de twee elektrodes neemt daar energie van op. Hierdoor verandert de fase van het elektrische veld. Hoe meer water er in de bodem zit, hoe meer energie er wordt opgenomen. Veranderingen in frequentie
Meetsystemen bodemvocht in zuigspanning In de bodem wordt het water aangetrokken door de bodemdeeltjes en kleeft er als het ware aan. Als de bodem nat is zijn veel van de kleine én grote poriën in de bodem gevuld met water en kan het water vrij gemakkelijk stromen. Als de bodem opdroogt verdwijnt het water eerst uit de grote poriën en daarna uit de kleine waar het met meer kracht wordt vastgehouden, deze kracht wordt ook wel zuigspanning
meetpennen gebruikt als transmissielijn voor een TDR signaal. Een hoogfrequente puls wordt door de kabel en meetpennen gestuurd, waardoor een elektrisch veld rondom
betekenen veranderingen in de elektronische eigenschappen van de bodem waarin gemeten wordt. Die elektronische eigenschappen hangen, net als bij TDR, weer af van het
genoemd. Zuigspanning is met name een belangrijke eenheid voor de agrarische en de groene sector. Voorbeelden van meetsystemen die zuigspanning meten zijn de
Meetsystemen bodemvocht in volumepercentage De bodem bestaat uit 3 verschillende elementen, namelijk: bodemdeeltjes, water en lucht. De meetinstrumenten uit deze groep meten in een bepaald bodemvolume en bepalen hoeveel procent van dat volume bestaat uit water. Via een pFcurve kan het volumepercentage water omgezet worden in zuigspanning. Het volumepercentage water is een waarde die met name belangrijk is voor de hydrologie en het agro-wetenschappelijk onderzoek.
6 GEIJKT NIEUWS 11 +31 313 88 02 00 www.eijkelkamp.com
Tensiometer / set, standaard tensiometers, Jet-Fill tensiometers, Quick draw tensiometers, Elektronische tensimeter en de Mini Tensior. a) Tensiometer Een tensiometer is een transparante kunststof buis waar aan de onderzijde een poreuze keramische cup gemonteerd is. Deze buis wordt gevuld met demi- of gekookt water. Daarna wordt deze m.b.v. een speciale guts of boor in de bodem geplaatst. Zodra de bodem uitdroogt zal er een geringe hoeveelheid water door de poreus keramische cup en buis onttrokken worden. Deze zuigspanning is af te lezen op de manometer die aan de bovenzijde van de kunststof buis gemonteerd is. b) Gipsblokjes / Watermarks Gipsblokjes en Watermarks werken met het simpele principe van elektronische weerstand. In gips zitten 2 elektrodes die de weerstand in het gipsen blokje meten. Als de bodem met daarin het gipsblokje nat
wordt dan vullen de poriën van het gips zich met water waardoor een deel van het gips oplost. Hierdoor geleidt het water de elektriciteit onafhankelijk van het zoutgehalte in het water. Hoe natter het blok (en dus ook de bodem) hoe lager de elektrische weestand in het blok. Als de bodem rondom het blok uitdroogt wordt het water uit het blok getrokken. Het water verdwijnt eerst uit de grote poriën en daarna uit de kleinere. De elektrische stroom tussen de 2 elektrodes moet nu een langere weg afleggen door kleinere poriën, hierdoor wordt de weerstand groter. Deze weerstand is om te rekenen naar zuigspanning. Een Watermark functioneert volgens hetzelfde meetprincipe als het gipsblokje. Bij de Watermark is het gips voorzien van granulaat vulling in een geperforeerde huls dat de levensduur verlengt. Daarnaast is deze nauwkeuriger omdat er een temperatuurscorrectie gedaan kan worden. Beide meetsystemen (Gipsblokjes en Watermarks) zijn voorzien van een handmeter.
11
PRODUCT NIEUWS PRODUCT NIEUWS PRODUCT NIEUWS PRODUCT NIEUWS PRODUCT NIEUWS PRODUCT NIEUWS PRODUCT e+ SOILNIEUWS MCT PRODUCT NIEUWS sensor PRODUCT NIEUWS PRODUCT NIEUWSEquipment heeft Eijkelkamp Agrisearch PRODUCT NIEUWS binnen zijn e+ sensor assortiment een nieuwe sensor ontworpen voor PRODUCT NIEUWS Bodemvochtigheid, Conductiviteit en PRODUCT NIEUWS Temperatuur. De gemeten data worden PRODUCT NIEUWS intern opgeslagen en kunnen naar de PRODUCT NIEUWS gebruiker worden verzonden via het ePRODUCT NIEUWS of rechtstreeks SENSE telemetriesysteem naar een handuitleesapparaat of PC. PRODUCT NIEUWS
PRODUCT NIEUWS Meetprincipes PRODUCT NIEUWS De diëelektrische constante en de PRODUCT conductiviteit NIEUWS zijn elektrische eigenschappen van materialen. De diëelektrische constante PRODUCT NIEUWS is een aanduiding voor de mate waarin het PRODUCT NIEUWS materiaal kan worden gepolariseerd. PRODUCT NIEUWS Aangezien water een bipolair molecuul is, PRODUCT heeft het een NIEUWS hoge diëelektrische constante, PRODUCT NIEUWS terwijl droge, vaste materialen en lucht een lage diëelektrische constante hebben. PRODUCT NIEUWS De diëelektrische constante van natte PRODUCT NIEUWS materialen wordt daarom voornamelijk PRODUCT NIEUWS bepaald door het watergehalte. Het PRODUCT NIEUWS meetprincipe van de sensor is gebaseerd op PRODUCT de Frequentie NIEUWS Domein Methode (FD), zoals omschreven door Van Balendonck en PRODUCT NIEUWS Hillhorst (IMAG), waar het systeem op een PRODUCT NIEUWS meetfrequentie van 30 MHz het volgende PRODUCT NIEUWS afleidt: PRODUCT NIEUWS • Diëelektrische constante PRODUCT NIEUWS • Conductiviteit • TemperatuurNIEUWS PRODUCT PRODUCT NIEUWS PRODUCT NIEUWS PRODUCT NIEUWS 7 PRODUCT NIEUWS PRODUCT NIEUWS PRODUCT NIEUWS
11
Nieuws
Logger Data Manager Het beheer van de grondwatervoorraden is wereldwijd voor natuur, landbouw of voor de drinkwatervoorziening van groot belang. De noodzaak van het meten en registeren van het grondwaterniveau wordt door steeds meer partijen ingezien. Zoals bekend zijn de Diver grondwater dataloggers voor deze toepassing toonaangevend in de markt. Eijkelkamp verkoopt Diver® by Van Essen Instruments al ruim vijf jaar wereldwijd. Software Voor het verhogen van het gebruiksgemak van de Diver is het universele software programma ‘Logger Data Manager’ (LDM) ontwikkeld. Dit programma maakt het programmeren, uitlezen van de dataloggers en het verwerken van de meetgegevens eenvoudig. Het programma maakt gebruik van een database. Hierdoor is het niet langer noodzakelijk om elke set metingen die uit de datalogger worden gelezen in aparte bestanden op te slaan. Wanneer u de metingen uit een datalogger leest worden deze automatisch weggeschreven met een unieke combinatie van locatiecode, serienummer van de datalogger, datum en tijd. Logger Data Manager biedt meer mogelijkheden om de standaard instellingen te bewaren. Programmeren LDM wordt op een desktop of laptop geïnstalleerd en werkt onder Windows ’95, 00 en NT (4.0). Aan de PC wordt de standaard uitleesunit gekoppeld. Met de uitleesunit wordt een verbinding gelegd tussen de Diver en LDM. Met behulp van LDM kan de Diver eenvoudig geprogrammeerd worden. Na het programmeren van de Diver kan deze in het veld geplaatst worden. Uitlezen Na verloop van tijd kan het interne geheugen uitgelezen worden. Hiertoe wordt de Diver via de uitleesunit gekoppeld aan de
(portable) PC. De gegevens, bijv. de grondwaterstanden met de tijdstippen waarop die gemeten zijn, worden rechtstreeks in de computer geladen. De gegevens kunnen dan zowel grafisch als in tabelvorm gepresenteerd worden. Tevens is het mogelijk de gegevens direct om te zetten voor verdere verwerking in spreadsheet-programma’s.
K a l e n d e r Wasser Berlin (BRD) 7 t/m 11 april Demodag BRD 10 april
Demodag Universiteit (Gent) 19 t/m 20 april Demo Sonic (België) 15 t/m 16 april Meteo Hydex Genève (Zwitserland) 6 t/m 8 mei Consoil Gent (België) 12 t/m 16 mei Agentenseminar te Giesbeek 20 t/m 23 mei Water Management Exhibition, Kielce (Polen) 16 t/m 17 juni
Verwerken Speciaal voor de Diver is aan LDM een barometercompensatie wizard toegevoegd. Met dit hulpmiddel kunt u stap voor stap de grondwatermetingen corrigeren voor de luchtdrukverschillen in dezelfde
periode. Ook kunt u op deze wijze de meetwaarden relateren aan een referentiepunt, zoals NAP of bovenkant peilbuis.
C
O L O F O N
©
2003 - Geijkt Nieuws is een uitgave van Eijkelkamp Agrisearch Equipment. Nijverheidsstraat 30, 6987 EM Giesbeek T +31 313 88 02 00 F +31 313 63 21 67 E
[email protected] Redactieadres: Eijkelkamp Agrisearch Equipment. Postbus 4, 6987 ZG Giesbeek Redactie: Laura van der Lecq
8 GEIJKT NIEUWS 11 +31 313 88 02 00 www.eijkelkamp.com
Drukwerk: Drukkerij Hooiberg, Epe
