Museum De Vier Ambachten te Hulst Beleidsplan 2009-2013
Museum “De Vier Ambachten”
Bezoekadres: Steenstraat 28 HULST Correspondentieadres: Postbus 102 4560 AC Hulst
www.museumhulst.nl www.museumhulst.eu
[email protected] Hulst, december 2008
Beleidsplan 2009 voor de periode 2009-2013
onder het motto:
geen toekomst zonder geschiedenis
RvdE
1
Museum De Vier Ambachten te Hulst Beleidsplan 2009-2013
1. Inleiding....................................................................................................................... 3 1.1 Voorgeschiedenis ....................................................................................................... 3 1.2. Doelgroepen............................................................................................................. 3 2. Structuur ...................................................................................................................... 3 2.1. Rechtsvorm .............................................................................................................. 3 2.2.Bestuur..................................................................................................................... 4 3. Operationeel................................................................................................................. 4 3.1.Huisvesting ............................................................................................................... 4 3.2. Faciliteiten ............................................................................................................... 5 3.3. Depotbeheer ............................................................................................................ 5 4. Financieel ..................................................................................................................... 6 4.1. Begroting komende vijf jaar ....................................................................................... 6 4.2. Fondsenwerving. ....................................................................................................... 6 4.3. Verzekeren............................................................................................................... 6 5. Human resources ......................................................................................................... 7 5.1.Vrijwilligers, werving, opleiding.................................................................................... 7 5.2.Conservator .............................................................................................................. 7 5.3.Medewerker PR/rondleidingen...................................................................................... 7 5.4.Deelnemers aan werkgroep (workshops)....................................................................... 8 6. Collectie ....................................................................................................................... 8 6.1. Thematische indeling ................................................................................................. 8 6.2. Registratie ............................................................................................................... 9 6.3. Onderhoud ............................................................................................................... 9 6.4. Bruikleen geven/afstoten ........................................................................................... 9 6.5. Verantwoording eigena(a)r(esse) ...............................................................................10 7. Tentoonstellingen........................................................................................................10 7.1 Planning wisseltentoonstellingen .................................................................................10 7.2 In bruikleen nemen ...................................................................................................10 8. Educatie ......................................................................................................................10 8.1 Programma voor scholen............................................................................................10 8.2 Publicaties................................................................................................................11 8.3 Ontvangst met toelichting en rondleiding .....................................................................11 9. Samenwerking ............................................................................................................12 9.1. Met Oudheidkundige Kring ........................................................................................12 9.2. Met de Stichting Cultureel Erfgoed Zeeland (SCEZ) ......................................................12 9.3. Samenwerkingsverband religieus erfgoed....................................................................12 9.4. Met VVV en toeristenmanagement in Hulst ..................................................................12 9.5. Met Gemeente Hulst .................................................................................................12 9.6. Met Bibliotheek in Hulst ............................................................................................12 9.7. Met museum Abdij Ten Duinen ..................................................................................13 9.8. Met museum Sint Niklaas ..........................................................................................13 9.9. Met musea in Zeeuws Vlaanderen ..............................................................................13 9.10. Met vereniging Zeeuwse musea ...............................................................................13 9.11. Met Stichting cultureel jongeren paspoort..................................................................13 9.12. Met Stichting Museum jaarkaart ...............................................................................13 9.13. Met vereniging Nederlandse vestingsteden ................................................................13 9.14 Met scholen in Zeeuws Vlaanderen ............................................................................13 9.15. Met culturele- en kunstverenigingen .........................................................................14 9.16.Met het Reynaertgenootschap ...................................................................................14 9.17. Met de Stichting ‘De Kerk in Klooster’. ......................................................................14 10. Onze plaats in de maatschappij .................................................................................14 11.Toekomst ...................................................................................................................15 12.Tot Slot.......................................................................................................................16 Bijlage: Cijfermatige raming 2009 – 2013 N.B. Omkaderd treft u de plannen aan voor de komende vijf jaar.
RvdE
2
Museum De Vier Ambachten te Hulst Beleidsplan 2009-2013
1. Inleiding
1.1 Voorgeschiedenis Het museum “De Vier Ambachten is ontstaan uit de “Oudheidkamer” van de Oudheidkundige Kring “De Vier Ambachten” te Hulst. Sinds de jaren 20 van de 20e eeuw verzamelde men oudheidkundige artikelen en bewaarde die in een door de Gemeente Hulst beschikbaar gestelde ruimte in de tuin van het stadhuis. Toen in 1979 het historische pand aan de Steenstraat 28 te Hulst kon worden betrokken groeide de oudheidkamer uit tot een echt museum. Na 25 jaar als Streekmuseum te hebben gefunctioneerd, werd in 2005 besloten de collectie thematisch te rangschikken, de wijze van presentatie aan te passen aan de eisen des tijds en de organisatiestructuur aan te passen aan de landelijk gebruikelijke structuren. Eind 2006 werd de Stichting Museum ‘De Vier Ambachten’ opgericht, deze stichting is verantwoordelijk voor exploitatie van het museum en kreeg van de Oudheidkundige Kring ‘De Vier Ambachten’ de opdracht de volledige collectie van de Oudheidkundige Kring als een goed huisvader te beheren.
1.2. Doelgroepen • • • • •
Wij richten ons qua inrichting, beleid en collectie op alle bezoekers van de gemeente Hulst. Onze wisseltentoonstellingen hebben veelal een educatief doel en worden afgewisseld met nostalgische tentoonstellingen, waarbij de doelgroep naast anderen m.n. de wat oudere bewoner van de Gemeente Hulst is. Voor wat betreft collectie, begeleiding, rondleiding en educatie richten wij ons specifiek op de jeugd. De leskist is bedoeld voor de bovenbouw van het basisonderwijs. Voor wat betreft het Cisterciënzer erfgoed richten wij ons op alle geïnteresseerden in het religieus erfgoed en de geschiedenis van de abdijen in de lage landen. In 2008 werd geënquêteerd om de wensen van onze bezoekers te leren kennen en om te weten te komen uit welk soort mensen onze bezoekers bestaan.
2. Structuur 2.1. Rechtsvorm Het Streekmuseum “De Vier Ambachten” te Hulst, was tot 2006 een onderdeel van de Oudheidkundige Kring “De Vier Ambachten” te Hulst. Er bestond een commissie die verantwoordelijk was voor de gang van zaken. Op 20 november 2006 werd de nieuwe stichting opgericht met het doel het Museum de Vier Ambachten te exploiteren, zonder winstoogmerk.
RvdE
3
Museum De Vier Ambachten te Hulst Beleidsplan 2009-2013
2.2.Bestuur Het bestuur van de Stichting Museum de Vier Ambachten wordt gevormd door a. P.Hageman, Hulst in de functie van voorzitter b. E.Verstraeten, Hulst in de functie van secretaris c. R.van den Elshout, Hulst in de functie van penningmeester d. Mevrouw M.C.G. Tobé-Swan, Hulst e. Mevrouw J.Stam-Wartena, Sint Jansteen f. E.M.Bogaert, Hulst g. G.Hiel, Hulst NB. Het bestuur en alle vrijwilligers doen hun werkzaamheden zonder daarvoor betalingen of vergoedingen te ontvangen.
3. Operationeel 3.1. Huisvesting Het museum is gevestigd in een gerestaureerd en goed onderhouden 15e eeuws pand in het oudste deel van de historische binnenstad van Hulst, tegenover het VVV. De ingang is bereikbaar via een driezijdige arduinen trap. De tentoonstellingskamers op de eerste en tweede verdieping zijn te bereiken met een stenen wenteltrap, die door een aan het pand vastgebouwde gotische toren loopt. Een smalle keldertrap, deels van hout en deels van steen geeft door een smalle en lage doorgang toegang tot de kelder, waar bodemvondsten te bezichtigen zijn. De bereikbaarheid voor ouderen en invaliden is daardoor slecht. 2009 – 2010
Er dient gestreefd te worden naar een optimale bereikbaarheid, ook voor minder mobiele personen. De bereikbaarheid kan verbeterd worden door het bouwen van een lift in de achtertuin, met verbindingsbrug naar de verdieping. Door buurpanden te verwerven zou een achteringang te realiseren zijn. Ondanks de problemen met betrekking tot de bereikbaarheid en de (financiële) offers die gebracht moeten worden om de bereikbaarheid te optimaliseren, opteert het museumbestuur niet zonder meer voor verhuizing naar een ander pand. Dit mede, omdat het pand aan de Steenstraat naast een goede ligging tevens historisch van grote waarde is. Sinds begin 2006 beschikt het museum in de zalen op de 1e etage over een klimaatbeheersings-installatie, waardoor de collectie in dat deel van het museum beter geconserveerd kan worden. In de lente 2007 werd een brandalarmeringsinstallatie aangebracht. De electrische spanning mag sindsdien niet meer worden afgezet, om de batterijen van de noodverlichting niet extra te belasten. Sinds die tijd worden de meeste vitrines geschakeld met timers.
RvdE
4
Museum De Vier Ambachten te Hulst Beleidsplan 2009-2013
De zaalverlichting op de eerste en de tweede etage en in de kelder wordt door middel van bewegingsdetectie geschakeld. Een substantieel deel van de huisvestingskosten wordt gevormd door energiekosten en belasting. De belichting van de inhoud van de vitrines is zeer gedateerd. Oude lampen en TL-buizen kennen niet alleen een groot energieverbruik, maar ook de afgegeven warmte en UV straling is voor het behoud van de collectie niet goed. 2009-2010
De vitrines dienen te worden voorzien van LED-verlichting, waardoor de collectie geen schade meer ondervindt van de warmte of van de UV straling, terwijl het museum als openbaar gebouw een voorbeeld kan geven m.b.t. de besparing van energie. Naast een prettigere verlichting in de vitrines, dient de overige verlichting in alle zalen vanuit de centrale hal aan de balie te kunnen worden bediend. 2009-2013
In alle zalen dient een geïntegreerde klimaatbeheersing te worden aangebracht zonder de sfeer van het 15e eeuwse gebouw verloren te laten gaan.
3.2. Faciliteiten Het museum beschikt momenteel niet over voldoende faciliteiten voor het ontvangen van groepen en individuele gasten. 2009-2013
Er dient een ruimte te komen, waar gasten kunnen worden ontvangen en besprekingen worden gevoerd. In deze ruimte kunnen groepen een toelichting krijgen voordat hun rondgang door het museum begint. Scholen kunnen deze ruimte ook gebruiken voor het geven van een geschiedenisles. Er dient een heren- en dames toilet te worden gebouwd en een kleine garderobe met lockers voor de toezichthouders en voor de tassen van bezoekers. Er dient een koffieruimte te worden ingericht, waar bezoekers koffie of thee kunnen gebruiken en even uitrusten.
3.3. Depotbeheer Sinds mei 2006 beschikt het museum over een depotruimte op de zolder van het ’s Landshuis. Deze ruimte is behoorlijk ruim, maar onvoldoende beveiligd. Van deze ruimte mogen wij ook maar een beperkt deel gebruiken. Ook is deze ruimte, door de smalle doorgang en trap, slecht te bereiken met grotere te spullen. De gemeente verzorgde rekken. De ruimte wordt grotendeels gebruikt voor het opslaan van de Reynaert kleding. Gezien de grote temperatuurschommelingen kunnen hier geen kwetsbare zaken worden gedeponeerd In 2009 zal een deel van onze collectie, met name de kwetsbare klederdracht, worden ondergebracht in een ruimte in de opslagplaats voor radioactief afval van de Covra. De provincie Zeeland bemiddelde bij het ter beschikking stellen van deze ruimte door Covra.
RvdE
5
Museum De Vier Ambachten te Hulst Beleidsplan 2009-2013
Een aanzienlijk deel van de kosten van beheer en inrichting zullen op ons museum worden verhaald. 2009-2013
Er dient een beveiligd en geclimatiseerd depot te komen, op een redelijke afstand van het museum. Met voldoende faciliteiten om collectie snel te verwisselen
4. Financieel 4.1. Begroting komende vijf jaar De raming voor de komende vijf jaar is opgenomen in bijlage 1. Bij het opstellen van de raming voor de komende jaren zijn wij van de volgende veronderstellingen uitgegaan. Subsidiënt Gemeente Hulst, zal haar structurele subsidie in de loop van de komende jaren verhogen met het geldontwaardings-percentage, dat wij thans op 3% ramen. Bouwkundige aanpassingen, buitenonderhoud, groot binnenonderhoud en groot tuinonderhoud zal worden uitgevoerd voor rekening van de eigenaar van het pand. De Oudheidkundige Kring ‘De Vier Ambachten’ blijft het onderhoud van haar collectie financieren.
4.2. Fondsenwerving. In 2006 is begonnen met het opnieuw activeren van de “Stichting Vrienden van het museum”. In 2007 en 2008 werden de schenkers uit de voorafgaande jaren opnieuw benaderd. Opvallend is, dat de Stichting Vrienden haar middelen hoofdzakelijk van particuliere schenkers ontvangt. Het Hulster MKB, die voor een groot deel mee profiteert van een mogelijke toename van het aantal stadsbezoekers, doneert slechts zeer weinig. Deze stichting financiert projecten binnen het museum.
2009-2013
In de komende jaren zal getracht worden de beschikbare middelen van deze stichting te verhogen. Voor grootschalige activiteiten, bijzondere wisseltentoonstellingen of speciale projecten zal een beroep gedaan worden op verschillende externe fondsen.
4.3. Verzekeren Momenteel zijn de volgende verzekeringen afgesloten: - opstal (destijds NLG 15.000) op de bijgebouwen in de tuin - inventaris € 113.500,-- Bedrijfsaansprakelijkheidsverzekering - Bij wisseltentoonstellingen worden afhankelijk van de waarde van het tentoongestelde kortlopende polissen afgesloten. - Een bestuursderaansprakelijkheidsverzekering werd in 2008 afgesloten
RvdE
6
Museum De Vier Ambachten te Hulst Beleidsplan 2009-2013
5. Human resources 5.1.Vrijwilligers, werving, opleiding Vrijwilligers uit het bestuur verrichten diverse werkzaamheden in het museum. Het Dagelijkse Bestuur, bestaande uit de voorzitter, secretaris en penningmeester, hebben dagelijks werkzaamheden in en voor het museum te verrichten, deze werkzaamheden bestaan voornamelijk uit organisatorische en beleidsbepalende zaken. Een veertigtal, veelal gepensioneerden, houdt tijdens de openingsuren toezicht. Sommigen onder hen beantwoorden vragen van bezoekers. In een aantal gevallen ontbreekt het aan specifieke kennis van de lokale geschiedenis en de historische importantie van deze regio voor de vaderlandse en europeese historie. Regelmatig zijn er lezingen maar in veel gevallen wordt geen (of een bedekte) relatie gelegd met de collectie. Sinds enige tijd worden de toezichthouders uitgenodigd bij de opening van een wisseltentoonstelling. Zij zijn dan ook aanwezig bij de toelichting of lezing die daarbij gehouden wordt. Met ingang van 2008 wordt onregelmatig zo’n vijf maal per jaar een nieuwsblaadje (Het Museumjournaal) voor alle toezichthouders vervaardigd en verspreid. Dit om de communicatie met de vrijwilligers te verbeteren. Een aantal geïnteresseerden verlenen onregelmatig hand- en spandiensten, vaak op initiatief en verzoek van een van de bestuursleden.
2009-2013 Het bestuur dient meer projectmatig en gericht op de beleidsdoelstellingen te gaan werken. Enkele malen per museumseizoen zal een toelichting voor de toezichthouders moeten worden gehouden Er dient voortdurend aandacht te worden besteed aan de werving van vrijwillige toezichthouders, om de continuïteit te kunnen waarborgen. Voor werkzaamheden al dan niet bezoldigd, waarvoor extern geworven zou moeten worden, wordt in de eerste plaats gezocht naar capabele mensen, die minder kansen hebben op de arbeidsmarkt. 5.2.Conservator Ons museum beschikt thans niet over een professionele conservator. Eén van de bestuursleden is aangewezen om schenkingen te beoordelen. 5.3.Medewerker PR/rondleidingen Bestuursleden leiden thans vaak groepen rond. Eén van de bestuurslid is hiermee speciaal belast. RvdE
7
Museum De Vier Ambachten te Hulst Beleidsplan 2009-2013
Bij wisseltentoonstellingen wordt in de meeste gevallen een brochure gemaakt. Daarnaast wordt er op een 46 inch flatscreen met een DVD speler tijdens wisseltentoonstellingen in een voortdurende loop foto’s, films en/of andere toelichting getoond. Her en der in het museum zijn op papier toelichtingen te vinden, die de bezoekers kunnen meenemen tijdens hun rondgang en bij het verlaten van het museum terugleggen. 2009-2013 Er wordt onderzocht of het financieel en technisch haalbaar en uit het oogpunt van educatie gewenst is om informatiezuiltjes met elektronisch beschikbare informatie te plaatsen op de Reynaertkamer en op de vestingskamer Daarnaast dient de mogelijkheid te worden onderzocht tot aanschaf van enkele audiofoons, zodat over bepaalde onderwerpen specifieke toelichting kan worden gegeven. 5.4.Deelnemers aan werkgroep (workshops) 2009-2013 Wanneer daarvoor voldoende ruimte beschikbaar is gemaakt, kunnen er onder deskundige leiding workshops m.b.t. de historie of andere museale zaken worden georganiseerd. Deze workshops kunnen budgetneutraal zijn, als van de deelnemers een bijdrage wordt gevraagd
6. Collectie 6.1. Thematische indeling In 2005 is begonnen met het indelen van de collectie in een drietal hoofdthema’s - De cisterciënzers - De Vesting - Reynaert 2009-2013 In de komende jaren zal worden doorgegaan met het indelen, tentoonstellen en uitbreiden van de collectie op basis van deze drie thema’s. Daarnaast zal er een kleinere afdeling “streekmuseum” kunnen worden aangehouden met onder andere klederdrachten, klompenmakerij en vlasserij en een galerie met schilderijen, alsmede archeologische vondsten. Voor wat betreft educatie en onderzoek zullen we ons in de komende jaren beperken tot de drie hoofdthema’s, deze meer en meer uitbreiden en daarin specialiseren. Om het thema cisterciënzers te versterken wordt er begin 2009 een samenwerkingsverband ondertekend met de volgende instellingen: R.K. Kerkbestuur Hulst • Stichting De Kerk in Klooster • Stichting Museum De Vier Ambachten • Stadsarchief Hulst • Bezoekersmanagement Hulst Zie samenvatting 9.3
RvdE
8
Museum De Vier Ambachten te Hulst Beleidsplan 2009-2013
6.2. Registratie In 2003 werd begonnen met het digitaal vastleggen en registreren van de volledige collectie. De vestingskamer werd in de jaren 2003 t/m 2005 geregistreerd, in 2006 en 2007 werd de ‘schutterij’ en een deel van de Reynaertcollectie vastgelegd In 2008 werd het overgrote deel van de overige collectie geregistreerd. Voor 2009 blijft nog de collectie in depot en een klein deel van de tentoongestelde collectie te registreren. Wij hebben in 2008 dankbaar gebruik gemaakt van de diensten van een herintreder, georganiseerd en gefinancierd door het SCEZ Om de collectie wereldwijd te ontsluiten werd gekozen voor een deels openbare database gekoppeld aan de website. Een substantieel deel van de collectie werd op deze wijze reeds vastgeld en is reeds te raadplegen op www.museum.devierambachten.nl 2009 De registratie dient in 2009 gereed te komen, waarna het in de daaropvolgende jaren van belang is de ingebrachte gegevens secuur up-to-date te houden. 6.3. Onderhoud Een deel van de collectie is dringend aan onderhoud toe. Vooral de oude landbouwgereedschappen, vaandels en schutterij voorwerpen zijn in slechte conditie en behoeven dringend conservatoir onderhoud. Er is begonnen met de aanleg van een lijst met voorwerpen welke dringend aan onderhoud toe zijn. Financiële voorzieningen worden getroffen 2009-2010 De lijst met voorwerpen die dringend moeten worden behandeld dient uitgebreid te worden, tevens dient aangegeven te worden op welke wijze conservatoir onderhoud zal gaan plaatshebben en hoeveel financiële middelen daarvoor dienen te worden voorzien. 6.4. Bruikleen geven/afstoten Bij het in bruikleen geven, wordt momenteel een bruikleen contract gemaakt en door de secretaris gearchiveerd. De databank voor registratie geeft ook de mogelijkheid om bruikleen te administreren. Op deze wijze kan steeds worden gezien waar de voorwerpen zich op enig moment bevinden. 2009 Er zal een directe verbinding worden gemaakt vanuit het museumgebouw met de internetserver, zodat de registratie onmiddellijk en ter plaatse kan plaatsvinden. Over het afstoten en aannemen van voorwerpen beslist steeds het bestuur van de stichting conform haar huishoudelijk reglement en statuten. 2009-2013 Aangeboden voorwerpen zullen slechts dan worden geaccepteerd als zij passen binnen de thema’s of in de huidige collectie en als er sprake is van een schenking. Slechts zeer uitzonderlijk kan nog bruikleen worden geaccepteerd. Uitsluitend ter beoordeling van het bestuur. Dit geldt uiteraard niet voor wisseltentoonstellingen. (zie hoofdstuk 7) RvdE
9
Museum De Vier Ambachten te Hulst Beleidsplan 2009-2013
6.5. Verantwoording eigena(a)r(esse) Indien de eigena(a)r(esse) van in bruikleen genomen voorwerpen dat wenst wordt jaarlijks verantwoording afgelegd over het beheer van de voorwerpen. 2009-2013 Met de Oudheidkundige Kring, eigenaresse van een substantieel deel van de collectie zijn afspraken gemaakt over de wijze van verantwoording. Jaarlijks dient in het eerste kwartaal gerapporteerd te worden. 7. Tentoonstellingen 7.1 Planning wisseltentoonstellingen Er worden jaarlijks minimaal twee wisseltentoonstellingen gehouden. Over het thema van de tentoonstellingen wordt door het bestuur van de stichting besloten. 2009-2013 Wij zullen er nog meer naar streven om het thema van wisseltentoonstellingen aan te laten sluiten bij andere evenementen, herdenkingen of gebeurtenissen in Hulst en/of het Land van Hulst. Zonodig wordt met de Gemeente Hulst, de VVV en bezoekersmanagement van de stad Hulst hierover overlegd
7.2 In bruikleen nemen Ten behoeve van wisseltentoonstelling worden passende voorwerpen in bruikleen genomen en zo snel mogelijk na de tentoonstelling geretourneerd. Bij het in bruikleen nemen voor tentoonstellingen, wordt momenteel een contract gemaakt en door de secretaris gearchiveerd. De databank voor registratie geeft ook de mogelijkheid om bruikleen te administreren. Vast moet liggen wie er verantwoordelijk is voor de tijdelijk afgestane goederen 8. Educatie 8.1 Programma voor scholen
In het kader van het provinciale project C-culture is samenwerking gezocht met het Streekmuseum ‘Het Land van Axel’. Er is een leskist ontwikkeld voor de bovenbouw van de basisschool. De kist is, net als het gehele project, voor de helft gefinancierd door de provincie Zeeland, voor de andere helft door het Prins Bernhard Cultuurfonds. Bij aflevering bleek de leskist te bestaan uit een wankel tafeltje met daarop als tafelkleed een kaart van het Land van Hulst, een kanonskogel, een ‘Lego’-kanonnetje en een in elkaar gelijmd fotolijst met daarin een uitgeknipt deel van de folder van de Duinenabdij. Deze kist was niet inzetbaar op de scholen. De kanonskogel op de wankele tafel was absoluut onveilig. Wel werd in het kader van het Cultuurmenu op de scholen een gastles gegeven. Daarnaast werd een verhaal over de Cisterciënzers, de vesting en Reynaert
RvdE
10
Museum De Vier Ambachten te Hulst Beleidsplan 2009-2013
gepresenteerd met vragen en opdrachten, als webquest via een afzonderlijke educatieve museumwebsite. De leerlingen werden vervolgens in het museum rondgeleid en kregen een begeleide stadswandeling. De ondernomen activiteiten waren zeer succesvol. 2009 Er dient een nieuwe leskist te komen. Stabiel, aansluitend bij de (te vernieuwen webquest), hanteerbaar en inzetbaar in de scholen. Zo mogelijk meerdere exemplaren, die dan tegelijkertijd wat langer op de verschillende scholen kunnen blijven. 8.2 Publicaties De website (www.museum.devierambachten.nl) wordt regelmatig geactualiseerd en goed bezocht. Daarnaast werden nog de domeinnamen: • www.museumhulst.nl en • www.museumhulst.eu geclaimd en in gebruik genomen Bij wisseltentoonstellingen worden in veel gevallen korte beschrijvingen, met achtergronden in eigen beheer uitgegeven Bij lezingen, presentaties en openingen van wisseltentoonstellingen wordt telkens een communiqué aan de pers verstrekt. Sinds enige tijd worden ook communiqués verstrekt over speciale schenkingen, gestegen aantal bezoekers, toekomstverwachtingen e.d. Her en der in het museum zijn op papier toelichtingen te vinden, die de bezoekers kunnen lezen 2009 Er zal gezocht worden naar mogelijkheden om via de radio of TV reclame te maken en naar de middelen om dit te financieren. Er zal in iedere uitgaande correspondentie en bij persberichten steeds aandacht gevraagd moeten worden voor de website. De website dient regelmatig ge-updated te worden.
8.3 Ontvangst met toelichting en rondleiding 2009-2013 Wanneer daarvoor voldoende ruimte beschikbaar is gemaakt, kunnen er groepen worden ontvangen, die na een toelichting in de daarvoor bestemde ruimte, een rondleiding kunnen krijgen. Tijdens de toelichting en na de rondleiding kan er dan een kopje koffie of thee worden gedronken.
RvdE
11
Museum De Vier Ambachten te Hulst Beleidsplan 2009-2013
9. Samenwerking
9.1. Met Oudheidkundige Kring Het museum is ontstaan uit de oudheidkamer van de De Oudheidkundige Kring, die eigenaresse is en blijft van de door haar ingebrachte collectie. Regelmatig overleg vindt plaats, alsmede verantwoording over het beheer van haar collectie. 9.2. Met de Stichting Cultureel Erfgoed Zeeland (SCEZ) Voor het maken en realiseren van onze plannen maken wij regelmatig dankbaar gebruik van de zeer grote expertise die in deze stichting aanwezig is. 9.3. Samenwerkingsverband religieus erfgoed In 2008 werd een samenwerkingsverband aangegaan met de Stichting De Kerk in Klooster (Cisterciënzer erfgoed) en de Parochie van de H Willibrordus te Hulst (librije en basiliek) als beheerders van gebouwen uit het religieus erfgoed. Aan dit samenwerkingsverband werken tevens mee Het Stadsarchief van Hulst en het bezoekersmanagement in Hulst. Doel is elkaar over en weer te steunen bij tentoonstellingen, public relations en/of operationeel. 9.4. Met VVV en toeristenmanagement in Hulst Een eerste begin van samenwerking met de VVV vond plaats in 2006, toen over en weer pakketjes werden uitgereikt aan bezoekers. Daarna werden, als gevolg van de voortdurende snelle personeels-wisselingen bij het VVV, de contacten sterkt verminderd en tot afspraken over gezamenlijk acties is het al helemaal niet meer gekomen. 2009 In het komende jaar dient de samenwerking met het VVV op basis van afzonderlijke gezamenlijke projecten opnieuw te worden opgestart. Stadsgidsen bezoeken het museum vaak met hun groepen 9.5. Met Gemeente Hulst De gemeente is ons belangrijkste subsidiënt, als zodanig hebben wij regelmatig contact met de verantwoordelijke ambtenaren en wethouder. Maar ook opmerkingen en adviezen worden graag ter harte genomen. 9.6. Met Bibliotheek in Hulst Hoewel de bibliotheek zich op een gelijksoortig werkterrein bevindt als het museum (cultuur en educatie), is er nu nog slechts zeer incidenteel contact. Wel maken wij bij een wisseltentoonstelling gebruik van een door hen beschikbaargestelde vitrine in de bibliotheek. Een vorm van regelmatig overleg is gewenst.
RvdE
12
Museum De Vier Ambachten te Hulst Beleidsplan 2009-2013
9.7. Met museum Abdij Ten Duinen De cisterciënzer, die hun vluchthuis hadden in ons gebouw, kenden de Abdij ten Duinen als moeder abdij. Inmiddels is deze ingericht als museum. We hebben in 2005 een eerste contact gelegd met dit zeer professioneel ingerichte museum. Een bijzonder prettig contact was het gevolg Voor de inrichting van het deel van ons museum gerelateerd aan het thema cisterciënzers is men graag bereid ons van advies te dienen. 9.8. Met museum Sint Niklaas In 2006 hebben enkele bestuursleden een kennismakingsbezoek gebracht aan het stadsmuseum van Sint Niklaas. Daarna heeft het museum Sint Niklaas samen met het abdijmuseum Duinen in 2007, bij gelegenheid van de tentoonstelling ‘Van Wol tot Baksteen’ een aantal tegelfragmenten en kloostermoppen beschikbaar gesteld.
9.9. Met musea in Zeeuws Vlaanderen De musea in de omgeving worden regelmatig door bestuursleden bezocht, via SCEZ vindt er ongeveer tweemaal per jaar tussen de musea overleg plaats via de zgn: REP vergadering. Een eerste stap grote werd genomen door met het Land van Axel te gaan samenwerking in het educatieproject. 9.10. Met vereniging Zeeuwse musea Wij zijn lid van de vereniging Zeeuws Musea en als zodanig opgenomen in de brochure en op de website van deze vereniging. 9.11. Met Stichting cultureel jongeren paspoort Affiches van deze stichting worden jaarlijks in het museum opgehangen 9.12. Met Stichting Museum jaarkaart Houders van een museum jaarkaart hebben gratis toegang tot het museum. We verrekenen de entree gelden met de stichting 9.13. Met vereniging Nederlandse vestingsteden Gezien thema “vesting” heeft het bestuur in 2006 contact gezocht met de vereniging Nederlandse vestingsteden en met haar secretaris overleg gevoerd. Vaste afspraken zijn nog niet gemaakt. Wel werd in 2008 deel genomen aan de ‘Vestingstedendag’ die in Hulst werd gehouden. 9.14 Met scholen in Zeeuws Vlaanderen De scholen in Oost Zeeuws Vlaanderen, maar ook daar buiten, organiseren regelmatig uitstapjes met een culturele achtergrond. Ons museum is daarbij een gewild object. Meestal vinden deze uitstapjes aan het begin van de zomer plaats. In 2006 zijn we begonnen om op afspraak rondleidingen te verzorgen voor scholen. Hier blijkt veel vraag naar te bestaan.
RvdE
13
Museum De Vier Ambachten te Hulst Beleidsplan 2009-2013
2009-2013 Bij voldoende ruimte kunnen we scholen aanbieden om in de historische omgeving van ons museum geschiedenis lessen te laten geven door de eigen leraar.
9.15. Met culturele- en kunstverenigingen Wij nemen deel aan open monumentendag, museumweekend, de midwintermarkt, weekend amateur kunst, Ambachtelijk weekend e.d. Wij presenteren ons bij PostArt, VVV Hulst, reisgids Capitool en via diverse toeristische websites. 9.16.Met het Reynaertgenootschap In 2007 werd een wisseltentoonstelling over het Reynaertverhaal ingericht. Deze werd bijzonder goed bezocht door o.a. leden van het Reynaertgenoodschap. Leden van het Reynaertgenoodschap bezoeken onze Reynaertkamer regelmatig en staan ons, gevraagd en ongevraagd, bij met adviezen.
9.17. Met de Stichting ‘De Kerk in Klooster’. Eind 2007 werd deze stichting opgericht om het Uithof van de Duinenabdij te Kloosterzande (nu genoemd ‘De Hof te Zandekerk’) te beschermen en te exploiteren. Samen met de Hof te Zandekerk, vormt ons museumgebouw een van de belangrijkste historische relicten m.b.t. het Cisterciënzer erfgoed in onze streek.
10. Onze plaats in de maatschappij Wij beschouwen het als onze maatschappelijke taak om zoveel mogelijk en zo wijds mogelijk de cultuur en de historie van Hulst en Hulster Ambacht te verspreiden. Het sociaal belang van ons museum is niet te onderschatten: Veel ouderen herkennen voorwerpen uit hun eigen jeugd. Jongeren, uit de verschillende leeftijdsgroepen, krijgen een educatief programma aangeboden. Gerichte bezoekers, zoals wetenschappers en studenten bezoeken regelmatig ons museum. Vrijwel alle basisscholen in Hulst en omgeving bezoeken met de hoogste groep éénmaal per jaar het museum. Het museum maakt geschiedenisonderwijs aanschouwelijk. Een aantal ouderen verleent vrijwillige hand- en spandiensten en vrijwaren zich daarmee voor eenzaamheid. De culturele ontwikkeling brengt de bevolking op een hogere sociaal peil. De functie van het museum in Hulst Het vergroten van het historisch besef van de bevolking van Hulst. Educatie en cultuurontwikkeling. Het conserveren en tonen van voor de stad waardevolle relicten. Het aantrekken van toeristen naar Hulst De functie van het museum in Oost Zeeuws Vlaanderen Wij zijn het enige museum in Hulst. De aandacht trekken voor het belang van de streek in de historie. RvdE
14
Museum De Vier Ambachten te Hulst Beleidsplan 2009-2013
Wijzen op en tonen van: • De vorming van polders door de cisterciënzers, hun belang voor de ontwikkeling van de landbouw in de streek. • De vesting, de forten en de liniesDe veroveringen van de Staatse legers aan het eind van de tachtigjarige oorlog, waardoor Nederland zijn huidige vorm kreeg. • Het middelnederlandse dierenepos “Van de Vos Reijnaerde”
De internationale functie van het museum (in en buiten De Vier Ambachten) Door meer grensoverschrijdend te gaan werken (bezoeken aan Sint Niklaas, Koksyde en Sint Gillis-Waes) willen wij trachten meer kennis en begrip van elkaars cultuur bij te brengen. De functie van het museum Zeeland Voor de provincie Zeeland bewaart ons museum een deel van de historie van Zeeland bezuiden de Westerschelde. Staatsvlaanderen (het huidige Zeeuws Vlaanderen) is een deel van Zeeland met een afwijkende geschiedenis. 11.Toekomst Het museum dient zich een blijvende plaats in de maatschappij van Hulst en Hulster Ambacht te verwerven. Het museum past, zeker op de huidige locatie, uitstekend in de historisch culturele driehoek ’s Landshuis - Nieuwe Bierkaai – Refugium. Verbonden (via de Steenstraat met klassieke herenhuizen) in één lijn met de markt, het Stadhuis en de historische basiliek. Voor de bevolking van deze streek, die veelal trots is op haar rijke verleden, dient het steeds meer een plaats van herkenning en educatie te worden en voor scholen en opleidingsinstituten een ruggesteun, waar cursussen en lessen gegeven kunnen worden in de sfeer van de historie, met praktijkvoorbeelden bij de hand. De noodzakelijke toename van de professionalisering mag geen drempel opwerpen voor de bevolking uit de streek, noch voor toeristen die onze streek bezoeken. Een verdere professionalisering en kennisverruiming, met name met betrekking tot de drie basisthema's, is een must om gerichte bezoekers, wetenschappers en geïnteresseerden, aan te trekken en een behoorlijk pakket te kunnen bieden. Naast het behoud, onderhoud en uitbreiding van de collectie heeft de bereikbaarheid voor ouderen en mindervaliden en het inrichten en onderhouden van een ontvangstruimte. Een probleem, dat zich daarbij al jaren voordoet is de indeling van het middeleeuwse gebouw en het streven om zoveel mogelijk de sfeer van die oude tijden in het gebouw te bewaren Om het een en ander in de toekomst te kunnen realiseren, dienen in de komende periode de volgende maatregelen te worden genomen: 1.
De bereikbaarheid voor ouderen en minder mobielen dient te worden verbeterd door bouwkundige aanpassingen of door de collectie in een ander gebouw onder te brengen en het huidige museumpand, het voormalige refugium Ten Duinen volledig in te richten als cisterciënzer site
2.
Een ontvangstruimte ‘bezoekerscentrum’ met educatiemogelijkheden, lees- en studiehoek en koffie- en theeruimte dient te worden voorzien.
RvdE
15
Museum De Vier Ambachten te Hulst Beleidsplan 2009-2013
3.
Middelen voor educatie dienen in de komende periode (en voor een deel op korte termijn) te worden aangeschaft. - PC's met touch screens voor de bezoekers. - Docenthulpmiddelen als overhead projector en/of beamers e.d. - Leestafels naast de fysieke middelen dienen de - contacten met alle universiteiten en een deel van de hogescholen in Belgie en Nederland, die thans slechts bestaan uit het toezenden van publicaties, in de komende periode te worden uitgebreid met uitnodigingen bij openingen van tentoonstellingen. Besprekingen over, onderzoeken van en bijdrage aan wisseltentoonstellingen.
4.
Voor het aantrekken van meer bezoekers (waarvan ook de middenstand van stad en streek zal profiteren) dienen op korte termijn middelen te worden aangetrokken. Met name voor wat betreft: - Advertenties en commerciële boodschappen via de media - Affiches bij wisseltentoonstellingen en lezingen - Uitbereiding van de contacten met toeristische instellingen (VVV, ANWB, Busondernemingen)
5.
Om bezoekers te kunnen blijven boeien dient: - De collectie overzichtelijk en wisselend tentoon te worden gesteld. - Panelen te worden aangeschaft waarop bezoekers gemakkelijk kunnen kijken
12.Tot Slot Met dit beleidsplan hebben wij getracht een kader vast te stellen, waarbinnen het bestuur van de museum stichting haar beslissingen kan nemen, teneinde de gestelde doelen te bereiken. Dit plan wordt tenminste éénmaal per jaar geëvalueerd en zonodig gereviseerd. Bij de revisie zal steeds voor ogen moeten worden gehouden of het plan niet in strijd is met de statuten of het huishoudelijk reglement van de Stichting.
Hulst, kersttijd 2008 RvdE
RvdE
16
Museum De Vier Ambachten te Hulst Beleidsplan 2009-2013
Bijlage 1 2009
2010
2011
2012
2013
entree gelden structurele subsisidie gemeente OHK collectie onderhoud opbrengst verkopen Bijdrage museum Sticht.Vrienden legaten/giften/bestemmingssubs e.d.
€ 3.000 € 11.500 € 4.100 € 532 € 750
€ 3.090 € 11.845 € 4.150 € 547 € 750
€ 3.183 € 12.200 € 4.200 € 562 € 750
€ 3.278 € 12.566 € 4.200 € 577 € 750
€ 3.377 € 12.943 € 4.200 € 592 € 750
PM
PM
PM
PM
PM
baten
€ 19.882
€ 20.382
€ 20.895
€ 21.372
€ 21.862
collectie onderhoud collectie OHK voorziening onderhoud collectie verzekeringen
€ 4.100 € 2.000 € 2.000
€ 4.100 € 2.000 € 2.000
€ 4.100 € 2.000 € 2.000
€ 4.100 € 2.000 € 2.000
€ 4.100 € 2.000 € 2.000
tentoonstelling kosten wisseltentoonstellingen educatief materiaal
€ 3.000 € 750
€ 3.060 € 773
€ 3.121 € 796
€ 3.184 € 820
€ 3.247 € 844
Inrichting binnenonderh./lampen/hulpmidd. Afschrijving multimedia e.d.
€ 2.000 € 2.500
€ 2.060 € 2.500
€ 2.122 € 2.500
€ 2.185 € 2.500
€ 2.251 € 2.500
operationeel Huishouding huisvesting OZB energie toezichthouders/vergaderkst PR en reclame drukwerk en papier
€ 975 € 900 € 3.250 € 1.200 € 750 € 600
€ 1.004 € 910 € 3.575 € 1.300 € 750 € 650
€ 1.034 € 910 € 3.933 € 1.400 € 750 € 650
€ 1.065 € 910 € 4.326 € 1.400 € 750 € 650
€ 1.097 € 910 € 4.758 € 1.400 € 750 € 650
overige diversen/onvoorzien
€ 1.000
€ 1.000
€ 1.000
€ 1.000
€ 1.000
lasten
€ 25.025
€ 25.682
€ 26.316
€ 26.890
€ 27.508
geraamde inkomsten geraamde uitgaven tekort
€ 19.882 € 25.025 € 5.143
€ 20.382 € 25.682 € 5.300
€ 20.895 € 26.316 € 5.421
€ 21.372 € 26.890 € 5.518
€ 21.862 € 27.508 € 5.646
RvdE
17