CDA Fractie T.a.v. de heer A.J. de Leeuw Kerkdreef 40 2922 BH KRIMPEN AAN DEN IJSSEL
Datum: Zaaknummer: D Afdeling: Z Contactpersoon: Uw brief van: Onderwerp:
06/02/2014 ZK14000207 Samenleving I. Remeeus 08-01-2014 Schriftelijke vragen art. 37 compensatie chronisch zieken en gehandicapten
Geachte heer, mevrouw, Op 8 januari 2014 heeft u ons, op grond van artikel 41 van het Reglement van Orde voor de vergaderingen en andere werkzaamheden van de gemeenteraad van Krimpen aan den IJssel 2011, schriftelijke vragen gesteld over de compensatie van chronisch zieken en gehandicapten. U stelt de volgende vragen: 1. Kan het College aangeven hoeveel middelen onze gemeente per 1-1-2014 extra in het gemeentefonds ontvangt voor de maatwerkvoorziening chronisch zieken en gehandicapten en hoeveel voor de intensivering van het armoedebeleid. Wanneer dit nog niet bekend is, kan het College dan aangeven hoeveel extra middelen waarschijnlijk beschikbaar komen, uitgaande van de huidige verdelingssystematiek in het Gemeentefonds? 2. Heeft het College in beeld hoeveel mensen binnen de gemeente nu tegemoetkomingen ontvangen in het kader van de Wtcg of de CER? Zo nee, is het College bereid om de doelgroep in beeld te brengen in overleg met het CAK? 3. Hoe gaan we als gemeente de betrokken inwoners met een minimuminkomen, maar ook een middeninkomen, tegemoet komen voor de extra kosten als gevolg van een chronische ziekte of handicap? 4. Heeft het College voldoende informatie om duidelijk te krijgen in welke inkomensgroepen deze inwoners vallen? 5. Op welke wijze worden chronisch zieken en gehandicapten in onze gemeente actief geïnformeerd over de gemeentelijke tegemoetkoming die zij als compensatie voor het schrappen van landelijke regelingen kunnen ontvangen? 6. Is het College bereid de extra gelden uit het Gemeentefonds voor armoedebeleid (deels) in te zetten voor de compensatie van chronisch zieken en gehandicapten? 7. Heeft u de overtuiging dat u voldoende middelen krijgt om chronisch zieken en gehandicapten in onze gemeente naar behoren te compenseren? Zo nee, wat betekent dat dan voor deze groep inwoners? Korte toelichting Het kabinet voert de komende jaren hervormingen door om de zorg toegankelijk, goed en betaalbaar te houden. Daarom is het kabinet van plan bestaande regelingen voor financiële compensatie af te schaffen.
Wilt u bij al uw correspondentie het zaaknummer vermelden. Wij zijn verhuisd! Ons tijdelijke bezoekadres is: Olympiade 3, 2924 AL
Welke regelingen worden afgeschaft? Het kabinet is van plan om de volgende regelingen uit de Wet tegemoetkoming chronisch zieken en gehandicapten (Wtcg) af te schaffen. De bestaande regelingen worden in fasen afgeschaft: Vanaf 2014 de algemene tegemoetkoming Wtcg; de korting op de eigen bijdrage bij intramurale zorg; de Compensatie eigen risico (Cer). Vanaf 2015 de korting op de eigen bijdrage extramurale zorg. Als het parlement instemt, komt er een nieuwe regeling voor ondersteuning van chronisch zieken en gehandicapten. De regeling biedt ondersteuning via voorzieningen op basis van de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo). Of via een tegemoetkoming uitgevoerd door gemeenten. Zo krijgen gemeenten de vrijheid om per inwoner te bepalen wat nodig is. Zij proberen inwoners zo lang mogelijk thuis te laten wonen en zelfredzaam te laten zijn. De regering heeft besloten om diverse inkomensregelingen voor chronisch zieken en gehandicapten af te schaffen, zoals de compensatie eigen risico (CER) en tegemoetkomingen in het kader van de Wet tegemoetkoming chronisch zieken en gehandicapten (Wtcg). In totaal wordt structureel 1,5 miljard euro bezuinigd. De inkomensgevolgen voor chronisch zieken en gehandicapten kunnen fors zijn. Deze mensen kunnen de kosten van medicijnen en behandelingen doorgaans immers moeilijk beïnvloeden, en hebben vaak ook te maken met forse arbeidsbeperkingen. Als compensatie voor deze bezuiniging blijft het rijk zelf 438 miljoen euro beschikbaar stellen voor een landelijke fiscale ondersteuningsregeling en wordt ruim 268 miljoen euro (is vanaf 2017) beschikbaar gesteld voor een gemeentelijke 'maatwerkvoorziening'. Deze gelden komen met ingang 1 januari 2014 in het gemeentefonds. Beantwoording van de vragen 1. Kan het College aangeven hoeveel middelen onze gemeente per 1-1-2014 extra in het gemeentefonds ontvangt voor de maatwerkvoorziening chronisch zieken en gehandicapten en hoeveel voor de intensivering van het armoedebeleid. Wanneer dit nog niet bekend is, kan het College dan aangeven hoeveel extra middelen waarschijnlijk beschikbaar komen, uitgaande van de huidige verdelingssystematiek in het Gemeentefonds? De middelen voor de “maatwerkvoorziening” kunnen aangewend worden om aan de doelgroep (momenteel maken circa 2,8 miljoen mensen gebruik van deze regelingen) 2/5
voorzieningen dan wel inkomenssteun te bieden. De collectieve zorgverzekering voor minima kan hierbij ingezet worden als instrument om gemaakte (meer)kosten aan zorg en ondersteuning te compenseren Gemeenten ontvangen een budget om te voorzien in de behoeften van haar inwoners. Nota bene: hierbij is wel sprake van een forse vermindering ten opzichte van de huidige landelijke budgetten. De middelen voor gemeenten bouwen, in lijn met de gefaseerde impact van de afschaffing, over de jaren op en wel als volgt:
In 2014: € 45 mln In 2015: € 216 mln In 2016: € 266 mln In 2017: € 268 mln
In 2014 vindt een eenmalige verhoging plaats middels de integratie-uitkering huishoudelijke hulp. Vanaf 2015 wordt het budget toegevoegd aan het gemeentefonds. Voor de uitvoering van de Wmo is per 1-1-2014€ 200.000,- extra ontvangen. Het is echter niet te herleiden welk deel van dit bedrag is bestemd voor de maatwerkvoorziening chronisch zieken en gehandicapten. De extra ontvangsten zijn/worden gereserveerd voor de uitvoering van de 3 decentralisaties. Naar verwachting (o.b.v. de decembercirculaire 2013) wordt vanaf 2014 een bedrag van € 67.000,- en vanaf 2015 een bedrag van € 86.000,- extra ontvangen voor de intensivering van het armoede- en schuldenbeleid. Deze extra middelen worden 1 op 1 ingezet voor armoede- en schuldenbeleid. 2. Heeft het College in beeld hoeveel mensen binnen de gemeente nu tegemoetkomingen ontvangen in het kader van de Wtcg of de CER? Zo nee, is het College bereid om de doelgroep in beeld te brengen in overleg met het CAK? Het RIVM stelt op basis van onderzoek dat minimaal 4,5 miljoen Nederlanders chronisch ziek of beperkt zijn, waarvan 1,3 miljoen met meer dan één chronische ziekte. Cijfers van Vektis gaan uit van 3,25 miljoen personen met een chronische ziekte of beperking (20% van de bevolking) waarvan 1,7 miljoen met een gemiddeld tot hoge intensiteit zorggebruik. Benutting van de huidige regelingen geeft de volgende cijfers: in totaal maken circa 2,8 miljoen mensen gebruik van minstens een van de huidige 3/5
regelingen. Kortom, er is geen eensluidend beeld over het aantal mensen dat chronisch ziek is, laat staan over het aantal inwoners dat zich straks tot de gemeente gaat wenden nu regelingen landelijk afgeschaft worden. Dat 10% van de inwoners aanspraak wil maken op voorzieningen van de gemeente lijkt een voorzichtige maar realistische schatting. 3. Heeft het College voldoende informatie om duidelijk te krijgen in welke inkomensgroepen deze inwoners vallen? Zie antwoord 2. 4. Hoe gaan we als gemeente de betrokken inwoners met een minimuminkomen, maar ook een middeninkomen, tegemoet komen voor de extra kosten als gevolg van een chronische ziekte of handicap? De memorie van toelichting bij de concepttekst Wmo 2015 geeft aan dat er geen specifieke maatwerkvoorziening komt en de middelen niet zijn geoormerkt. Gemeenten hebben daarmee grote beleidsruimte en kunnen maatwerk bieden door het compenseren van meerkosten via voorzieningen op grond van dit wetsvoorstel of het geven van directe inkomenssteun via de individuele bijzondere bijstand. In beide gevallen kan de gemeente de keuze maken om de meerkosten die chronisch zieken hebben te compenseren via een bestaand instrument: de gemeentelijke collectieve zorgverzekering (voor minima) waarin gemeente zonder extra uitvoeringskosten meerkosten kan compenseren middels een bijdrage in premie. Feitelijk niet anders dan gemeenten nu doen voor het ontsluiten van de bijzondere bijstand voor medische kosten, een regeling met dezelfde doelstelling als nu voor ligt: het compenseren van meerkosten bij een specifieke doelgroep. Daarnaast maakt het concentreren van chronisch zieken in een collectiviteit het mogelijk effectief te werken aan het voorkómen van (verdere) chronische beperkingen (preventie), gericht te werken aan reactivering en participatie, gericht/selectief zorg in te kopen rekening houdend met specifieke behoeften van chronisch zieken en ketenoptimalisatie. Uiteraard zal maatwerk naast een collectieve voorziening noodzakelijk blijven. Niet alle meerkosten betreffen immers medische zorgkosten (maar ook bijvoorbeeld stookkosten en bewassingskosten). Bovendien kan in individuele gevallen een specifieke maatwerkoplossing of ruimere dekking wenselijk zijn. Ook hier geldt overigens de parallel met het huidige gemeentelijke beleid bij bijzondere bijstand medische kosten: het opnemen van dekking in de collectiviteit indien van bewezen meerwaarde.
4/5
5. Heeft u de overtuiging dat u voldoende middelen krijgt om chronisch zieken en gehandicapten in onze gemeente naar behoren te compenseren? Zo nee, wat betekent dat dan voor deze groep inwoners? De huidige ongewisheid over de feitelijke omvang van het aantal betrokken inwoners van onze gemeente die dit zou gaan betreffen, dit mede gevoegd bij de ongewisheid van de uitkomsten van de parlementaire behandeling van het wetsvoorstel maken, dat op deze vraag nu geen antwoord kan worden gegeven. 6. Is het College bereid de extra gelden uit het Gemeentefonds voor armoedebeleid (deels) in te zetten voor de compensatie van chronisch zieken en gehandicapten? Het is gemeenten niet toegestaan om Rijksbeleid te doorkruisen. Wel is het zo dat aan mensen met een laag inkomen (tot 110% van het sociaal minimum) maatwerk geboden kan worden door middel van de bijzondere bijstand. 7. Op welke wijze worden chronisch zieken en gehandicapten in onze gemeente actief geïnformeerd over de gemeentelijke tegemoetkoming die zij als compensatie voor het schrappen van landelijke regelingen kunnen ontvangen? Binnenkort wordt een communicatietraject opgestart rondom het thema “decentralisaties”. In dit traject zal nadrukkelijk aandacht worden geschonken aan regelingen voor chronisch zieken en gehandicapten met een laag inkomen.
Hoogachtend, Burgemeester en wethouders van Krimpen aan den IJssel, De secretaris, De burgemeester,
Tekst laten staan ivm digitale handtekening Tekst laten staan ivm digitale handtekening Tekst laten staan ivm digitale handtekening
5/5
