WEKELIJKSE OORLOGSKRANT
week 25 (20 tot 26 juni 1915)
Gazet van Oostende Abonnementsprijs: GRATIS Uitgever: V.U. Kristof Beuren, Stadssecretaris, Vindictivelaan 1, 8400 Oostende
Verschijningsmoment: elke vrijdag vanaf 8 augustus 2014 Aankondigingen worden aangenomen: dienst Cultuur stad Oostende Plaatsen van verschijning: Toerisme Oostende - UiT-loket, CC De Grote Post, Hendrik Serruyslaan 18A Thuisloket, Stadhuis, Vindictivelaan 1 - Bibliotheek Kris Lambert, Wellingtonstr. 7 - dienst Cultuur, tel.: 059/562016 - email:
[email protected] Stadhuis, Vindictivelaan 1 - Vuurtorenwijk: Bakkerij Maenhout, Voorhavenlaan 152 - Raversijde: Volg ons dagelijks op www.oostende1418.be www.oostendecultuurstad.be Kruidenier de 4 seizoenen, Nieuwpoortsesteenweg 919A - Zandvoorde: Bakkerij Filip, Zandvoordedorpstr. www.facebook.com/gazetvanoostende 42 - Stene: Deneubourg, Gistelsesteenweg 105 - Westerkwartier: Bakkerij Hioco, Torhoutsesteenweg 102 https://twitter.com/a_vervliet (@A_Vervliet)
Nieuws van het front Het oostfront Einde van het Gorlice-Tarnow offensief 22 juni - Lemberg. Het Oostenrijks-Hongaarse Tweede leger herverovert het fort van Lemberg, dat sinds september 1914 door de Russen bezet werd. Deze overwinning resulteert uit de recente doorbraak op Gorlice-Tarnow, bewerkstelligd door generaal August von Mackensen. Von Mackensen wordt dezelfde dag nog gepromoveerd tot veldmaarschalk.
%LM GH LQQDPH YDQ /HPEHUJ RS MXQL ZHUGJHQHUDDOYRQ0DFNHQVHQQRJGH]HOIGHGDJ gepromoveerd tot veldmaarschalk. %URQ ࡋH,OOXVWUDWHG:DU1HZV%HLQJD3LFWRULDO5HFRUGRI WKH*UHDW:DU9ROXPH SDUW /RQGRQ,OOXVWUDWHG/RQGRQ1HZV 6NHWFK/WG &ROOHFWLH (UZLQ0DKLHX
Kaart van Lemberg (heden Lviv) met omgeving. Lviv ligt in Galicië aan het riviertje de Poltva. De ligging van Lemberg, op de grens tussen Polen en Oekraïne was strategisch erg belangrijk. Lemberg (of Lviv) ligt vandaag in Oekraïne. %URQ ࡋH,OOXVWUDWHG:DU1HZV%HLQJD3LFWRULDO5HFRUGRIWKH*UHDW:DU9ROXPH SDUW /RQGRQ,OOXVWUDWHG/RQGRQ1HZV 6NHWFK/WG &ROOHFWLH (UZLQ0DKLHX
=RZHOGH2RVWHQULMNHUVGH'XLWVHUVDOVGH5XVVHQ]HࡇHQ]ZDUHDUWLOOHULHLQELMKXQVWULMGLQ*DOLFL2SGHSUHQW]LHMHHHQ5XVVLVFKHEDࡇHULMLQDFWLH 'HZLHOHQYDQGHNDQRQQHQ]LMQXLWJHUXVWPHWUXSVEDQGHQ'HWHNHQLQJLVYDQGHKDQGYDQ+&6HSSLQJV:ULJKW %URQ ࡋH,OOXVWUDWHG:DU1HZV%HLQJD3LFWRULDO5HFRUGRIWKH*UHDW:DU9ROXPH SDUW /RQGRQ,OOXVWUDWHG/RQGRQ1HZV 6NHWFK/WG &ROOHFWLH (UZLQ0DKLHX
WEKELIJKSE OORLOGSKRANT
Gazet van Oostende
week 25 (20 tot 26 juni 1915)
%LMGHYHURYHULQJYDQ3U]HP\ĝOHQ/HPEHUJLQMXQL ]HࡇHQGH'XLWVHUV]ZDUH6NRGDKRZLW]HUVLQ'HVWXNNHQYXXUGHQڤ3LOVHQHUڥJUDQDWHQDIYDQ NJHQYHUQLHOGHQELMGHLQVODJDOOHVLQHHQVWUDDOYDQPHWHU2SGHSUHQW]LHMHGULHVWXNNHQLQYXXUSRVLWLH %URQ ࡋH,OOXVWUDWHG:DU1HZV%HLQJD3LFWRULDO5HFRUGRIWKH*UHDW:DU9ROXPH SDUW /RQGRQ,OOXVWUDWHG/RQGRQ1HZV 6NHWFK/WG &ROOHFWLH (UZLQ0DKLHX
'HWDLOIRWR YDQ HHQ 6NRGD LQFK RI FP KRZLW]HULQYXXUSRVLWLH+HWVWXNZHUGJHSODDWVW op een betonnen blok om de schok bij het afvuUHQRSWHYDQJHQ'H]H6NRGDKRZLW]HUVZHUGHQ GRRU JHQHUDDO YRQ 0DFNHQVHQ JHEUXLNW ELM GH inname van Lemberg.
(HQGHHOYDQGH'XLWVHLQIDQWHULHPDUFKHHUWLQ GHULFKWLQJYDQ/HPEHUJ'HWURHSHQ]LMQJHKXOG in een stofwolk. De bevolking van het dorpje kijkt gelaten toe … %URQ ࡋH,OOXVWUDWHG:DU1HZV%HLQJD3LFWRULDO5HFRUG RIWKH*UHDW:DU9ROXPH SDUW /RQGRQ,OOXVWUDWHG /RQGRQ1HZV 6NHWFK/WG &ROOHFWLH (UZLQ0DKLHX
(HQ 'XLWVH YHUVLH YDQ GH IHLWHQ ' ڲXLWVH Rडcieren rijden Lemberg binnen en worden, volJHQVGHWHNHQDDUJHHVWGULࡄLJRQWKDDOGGRRUGH EHYRONLQJ 'H SUHQW ZHUG JHPDDNW GRRU )ULW] 1HXPDQQ %URQ ,OOXVWULHUWH*HVFKLFKWHGHV:HOWNULHJHV GULࡇHU %DQG 8QLRQ 'HXWVFKH 9HUODJVJHVHOOVFKDࡄ 6WXࡇJDUW %HUOLQ /HLS]LJ:LHQ&ROOHFWLH (UZLQ0DKLHX
%URQ ࡋH,OOXVWUDWHG:DU1HZV%HLQJD3LFWRULDO5HFRUG RIWKH*UHDW:DU9ROXPH SDUW /RQGRQ,OOXVWUDWHG /RQGRQ1HZV 6NHWFK/WG &ROOHFWLH (UZLQ0DKLHX
DUIDING
'H ڤ:LHQHU /DQGZHKU ڥEHVWRUPW HHQ 5XVVLVFKH VWHOOLQJLQ%]HVQDQDELM/HPEHUJ'HURRNZRON op de achtergrond is van het brandende spoorZHJVWDWLRQ GDW GRRU GH YOXFKWHQGH 5XVVHQ LQ lichterlaaie werd gestoken. De prent werd gePDDNWLQ GRRU$QWRQ+HÁHU %URQ ,OOXVWULHUWH*HVFKLFKWHGHV:HOWNULHJHV GULࡇHU %DQG 8QLRQ 'HXWVFKH 9HUODJVJHVHOOVFKDࡄ 6WXࡇJDUW %HUOLQ /HLS]LJ:LHQ&ROOHFWLH (UZLQ0DKLHX
Het Oostenrijks-Hongaarse leger begon op 2 mei 1915 met een aanval tussen Gorlice en Tarnow ]LH*ڤD]HWYDQ2RVWHQGHڥ:HHN . Het doel was om het front van het Russische Derde Leger open te breken en naar het oosten op te rukken en zo de belangrijkste vijandelijke troepen vast te ]HिHQ WHJHQ GH .DUSDWHQ +HW 5XVVLVFKH Derde Leger kon weinig uithalen tegen de opmars van de Oostenrijks-Duitse troepen die in snel tempo oprukten. Alleen al in mei bedroegen de verliezen aan doden en gewonden 412.000 en halverwege juni was het tekort aan geweren opgelopen tot 500.000. Op 17 juni erkenden de Russen het verlies van Galicië en op 10 juni gaven ze het bevel om Lemberg, de belangrijkste stad
van Noord-Galicië, te evacueren toen de Oostenrijkse troepen de stad naderden. Op 22 juni werd Lemberg ingenomen. In maar zeven weken had het Oostenrijks-Duitse offensief de Russische legers teruggedrongen tot de linies van waaruit ze de oorlog in Galicië waren begonnen. De dreiging van een Russische aanval op Oostenrijk was weggenomen. Oostenrijk-Hongarije kon zich nu richten op de dreiging vanuit Italië, dat zich inmiddels had aangesloten bij de Entente. Bronnen: ,:(67:(// 'H(HUVWH:HUHOGRRUORJGDJQDGDJ $DUWVHODDU=XLGQHGHUODQGVH8LWJHYHULMQYSS $:,(67'HJHVFKLHGHQLVYDQGH(HUVWH:HUHOGRRUORJ $DUWVHODDU'HOWDVSS + 3 :,//0277 (HUVWH :HUHOGRRUORJ 7LHOW /DQQRR SS
WEKELIJKSE OORLOGSKRANT
Gazet van Oostende
Het westfront
Algemeen nieuws
Eerste slag aan de Isonzo MXQLMXQL7ULVW. De Italianen openen de eerste Slag aan de Isonzo, het begin van een reeks van elf gevechten in NoordoostItalië langs de grens met Oostenrijk-HonJDULMH0HWKHWRਬHQVLHIZLOOHQGH,WDOLDQHQ de Oostenrijks-Hongaarse haven Triëst veroveren, waar twee derde van de inwoners Italianen zijn. De Italianen moeten echter grote fysieke obstakels overwinnen, voornamelijk de Isonzo zelf, die langs de grens meandert en waarachter steile bergen liggen. Met in totaal slechts zeven divisies zijn de Oostenrijkers in de minderheid, maar ze beschikken over een superieure artillerie en mitrailleurs. In de eerste schermutselingen die plaatsvinden, beklimmen de Italiaanse Alpenjagers in één nacht de Mont Nero en PDNHQ]HNRUWHPHिHQPHWGHZHLQLJHYHUdedigingsposten die de bergtop bewaken. Stafchef Luigi Cadorna wil Gorizia innePHQ GDW GRRU GH KHO़ YDQ GH EHZRQHUV LV ontvlucht, en het onherbergzame Carsoplateau dat de toegang vormt tot Triëst. De belangrijkste opmars begint op 23 juni met een spervuur van de artillerie dat het klooster van Sveta Gora, een nationaal Sloveens pronkstuk, vernietigt, maar dat weinig verdedigingsposten uitschakelt. Er vallen een JURRWDDQWDOVODFKWRਬHUV'H,WDOLDQHQWHOOHQ meer dan 30.000 doden en gewonden, de Oostenrijkers meer dan 20.000.
week 25 (20 tot 26 juni 1915)
Westfront wordt beslissend oorlogstoneel
=LFKWNDDUW PHW ]LQVSHOLQJ RS KHW ,WDOLDDQVH VWUHYHQ RP KHW 2RVWHQULMNVH 7UHQWR HQ 7ULVWH LQWHSDOPHQ2SKHWWRQHHOVWDDQ)UDQV-RVHI, OLQNV HQ9LFWRU(PDQXHO,,,YDQ,WDOLUHFKWV ,WDOLKHUNHQQHQZHLQKHWRQGHUEHHQYDQ)UDQV -R]HI%HJHULJVWHHNWNRQLQJ9LFWRU(PDQXHO]LMQ hand uit in de richting van de bil (en de romp) YDQGHNHL]HUZDDURSڤ7UHQWRڥHQڤ7ULVWHڥVWDDQ JHVFKUHYHQ ,Q GH FRXOLVVHQ NLMNW UHFKWV .HL]HU :LOKHOP,,WRH &ROOHFWLH (UZLQ0DKLHX
DUIDING
MXQL &KDQWLOO\. De Franse opperbevelKHEEHU JHQHUDDO -RVHSK -RਬUH LV HUYDQ overtuigd dat geallieerde aanvallen aan het westfront moeten plaatsvinden om het Duitse leger uit Frankrijk te verdrijven. De %ULिHQ ]LMQ PLQGHU ]HNHU 0HHUGHUH YRRUaanstaande Britse politici, onder wie Winston Churchill, de Marineminister, en David Lloyd George willen het vastgelopen westelijk front omzeilen en elders in Europa tegen minder ingegraven vijanden optrekken. 2SMXQLEHVOLVVHQ-RਬUHHQGHYHOGPDDUschalk van de British Expeditionary Force, sir John French, tijdens een ontmoeting in Chantilly dat het westfront het beslissende oorlogstoneel is. Ze plannen een groot offensief laat in de zomer. Beiden hebben ze tijd nodig om versterkingen te verzamelen.
Toen Italië zich op 23 mei 1915 in de oorlog mengde, verklaarde het alleen maar de oorlog aan Oostenrijk-Hongarije in de hoop dat het de gebieden zou terugkrijgen die de Italianen waren beloofd in het Verdrag van Rome, waarover met de geallieerden in april was onderhandeld ]LH *ڤD]HW YDQ 2RVWHQGHڥ:HHN . De grens tussen Oostenrijk en Italië, bijna 650 km lang, liep door bergachtige streken. Er waren maar twee gebieden waar de Oostenrijks-Hongaarse verdediging doorbroken zou kunnen worden, namelijk de passen naar de Trentino in het noorden en het dal van de rivier de Isonzo in de Julische alpen in het oosten. De Trentino-route viel af omdat de passen in Oostenrijke handen waren en zwaar verdedigd werden. De belangrijkste Italiaanse RRUORJVLQVSDQQLQJHQ ULFKिHQ ]LFK GDDURP op het gebied aan de overzijde van Slovenië, Triëst en Istrië. Het vroege Italiaanse succes leidde tot hooggespannen verwachtingen. De slagen aan de Isonzo, tussen de Italië en Oostenrijk-Hongarije, zouden nog tot 1918 duren. Bronnen: ,:(67:(// 'H(HUVWH:HUHOGRRUORJGDJQDGDJ $DUWVHODDU=XLGQHGHUODQGVH8LWJHYHULMQYSS +3:,//0277(HUVWH:HUHOGRRUORJ7LHOW/DQQRR SS
7HNHQLQJYDQKHWJUHQVJHELHGWXVVHQ2RVWHQULMN HQ,WDOL'HEHUJPDVVLHYHQEHPRHLOLMNWHQVWHUN GH,WDOLDDQVHRञHQVLHYHQ9RRUDOGH,VRQ]R]HOI (bovenaan de prent), die langs de grens meandert en waarachter steile bergen liggen, maakten de JHYHFKWHQWRWHHQI\VLVFKHXLWGDJLQJ %URQ ,OOXVWULHUWH*HVFKLFKWHGHV:HOWNULHJHV GULࡇHU %DQG8QLRQ'HXWVFKH9HUODJVJHVHOOVFKDࡄ6WXࡇJDUW%HUOLQ /HLS]LJ:LHQ&ROOHFWLH (UZLQ0DKLHX
%HULFKWXLWڤ/HࡊRWLGLHQڥYDQMXQL %URQ KࡇS ZDUSUHVVFHJHVRPDEH ,QWHUQHWODDWVWJHUDDGSOHHJGRS
WEKELIJKSE OORLOGSKRANT
Gazet van Oostende
week 25 (20 tot 26 juni 1915)
DUIDING
,Q ZHUG -RVHSK -RञUH EHQRHPG WRW RSSHUEHYHOKHEEHU YDQ KHW )UDQVH OHJHU ,Q DXJXVWXV HQ VHSWHPEHU EHKRHGGH KLM Frankrijk voor een militaire nederlaag door GH FR¸UGLQDWLH YDQ ]LMQ OHJHUV WH EHZDUHQ 'H VDPHQZHUNLQJ PHW GH (QJHOVH HQ %HOJLVFKH OHJHUVYHUOLHSQLHW]RQGHUSUREOHPHQPDDUKLM wist de opmars van het Duitse leger te stoppen. +LHUQD ZHUG GH RRUORJ LQ :HVW(XURSD HHQ loopgravenoorlog.
9HOGPDDUVFKDON -RKQ )UHQFK ZDV DO HHQ oudgediende bij het Britse leger bij het uitbreken YDQ GH (HUVWH :HUHOGRRUORJ +LM KDG KHHO ZDW ڤHUYDULQJڥRSJHGDDQLQRD=XLG$IULND7RHQLQ DXJXVWXV GHRRUORJXLWEUDNYRHUGHKLMKHW opperbevel over de Britse troepen in Frankrijk. &ROOHFWLH (UZLQ0DKLHX
Dit was het begin van het ‘oost-westdebat’ dat de geallieerde planning het vervolg van de oorlog zou bezighouden. Suggesties voor een alternatief in het oosten behelsden onGHU PHHU GH ODQGLQJ YDQ GH %ULिHQ RS GH Noord-Duitse laagvlakte met een directe dreiging voor Berlijn, de landing van troepen in Griekenland ter ondersteuning van de Serven en de landing van troepen in Gallipoli om Duitslands nieuwste bondgenoot, Turkije, te verslaan. De meeste Britse militaire leiders, onder wie French en +DLJ ZDUHQ IDOLHNDQW WHJHQ RਬHQVLHYHQ in het oosten. In hun ogen was Duitsland de hoofdvijand en zou met een aanval in Turkije de nederlaag van Duitsland geen stap dichter komen. De Fransen moesten de hoofdstoot van de oorlog opvangen en hadden derhalve veel in de pap te brokken waar het de geallieerde planning betrof. In 1915 concentreerden de geallieerden hun grootste inspanningen dan ook aan het westfront. Bronnen: ,:(67:(// 'H(HUVWH:HUHOGRRUORJGDJQDGDJ $DUWVHODDU=XLGQHGHUODQGVH8LWJHYHULMQYSS $:,(67'HJHVFKLHGHQLVYDQGH(HUVWH:HUHOGRRUORJ $DUWVHODDU'HOWDVSS
&ROOHFWLH (UZLQ0DKLHX
Nationale DuitsAmerikaanse meeting MXQL1HZ
Nieuws uit Oostende MXQL De Kommandatuur ziet er geen graten in om smeden te gelasten onbewoonde huizen open te breken. Smid Emiel Schepens uit de Ooststraat wordt doorgaans met dit werk belast. Sinds enkele dagen is hiervoor zelfs een speciale commissaris aangesteld die zijn bureel in het Hôtel ConWLQHQWDOKHH़'HSROLWLHDJHQW6HUDਭHQ)H\V staat de hele dag ter beschikking van deze commissaris. MXQL Om 22.40 uur klinken kanonschoten HQ PLWUDLOOHिHYXXU 'ULH ERPPHQ ZRUGHQ boven Oostende geworpen. Er vallen geen VODFKWRਬHUV %URQ 'H'XLQHQJDOP %URQ KࡇS JRGELERRVWHQGHEH 9LQGSODDWV %LEOLRWKHHN.ULV/DPEHUW2RVWHQGH
+HW +¶WHO &RQWLQHQWDO RS GH =HHGLMN QHW YRRU GH (HUVWH :HUHOGRRUORJ (HQ VSHFLDOH 'XLWVH commissaris, die gelast was met het openbreken YDQ RQEHZRRQGH KXL]HQ LQ 2RVWHQGH KDG LQ MXQL LQKHWKRWHO]LMQLQWUHNJHQRPHQ &ROOHFWLH (UZLQ0DKLHX
Duitse papieren marken
=LFKWRS0DGLVRQ6TXDUH*DUGHQLQ1HZ
MXQL Elke koopman die zich in de Kommandatuur aanbiedt om een paspoort te verkrijgen, krijgt sinds enige dagen de YUDDJRIKLMJRXGKHH़.DQGHKDQGHODDU of 100 frank in goud voorleggen, dan krijgt hij gemakkelijker een paspoort los. De paspoortvrager krijgt dan in ruil voor zijn goud Duitse papieren marken. Wanneer de Kommandatuur te weten komt dat iemand goud bezit, wordt de eigenaar ontboden en vriendelijk verzocht zijn goud om te ruilen
tegen papiergeld. Aimé Borrey, handelaar LQ HOOHJRHGHUHQ VWRਬHQ GLH SHU HO ZRUGHQ YHUNRFKW RSGH2XGH0LMQSODDWVKHH़HHQ drietal Franse goudstukken van 100 frank in zijn bezit. De Duitsers vragen hem om er twee af te geven tegen Duitse ‘Darlehenskassenscheine’ (1). Het derde kon hij op tijd veilig verbergen. 'ېDUOHKHQVNDVVHQVFKHLQH]ۑLMQEDQNEULHऺHVGLH tijdens de Eerste Wereldoorlog speciaal voor de oorlog werden gemaakt.
(1)
WEKELIJKSE OORLOGSKRANT
Gazet van Oostende +HW 6KLS +RWHO RS KHW 6LQW3HWUXVHQ3DXOXVSOHLQ 'H 'XLWVH RडFLHUHQ GLH KLHU LQJHNZDUtierd waren, betrapten in de omgeving een herbergier die, ondanks het Duitse verbod, toch nog alcohol schonk. &ROOHFWLH (UZLQ0DKLHX %URQ 'H'XLQHQJDOP HQ %URQ KࡇS JRGELERRVWHQGHEH 9LQGSODDWV %LEOLRWKHHN.ULV/DPEHUW2RVWHQGH
9RRU]LMGHYDQHHQ'ڤDUOHKHQVNDVVHQVFKHLQڥYDQ 0DUN ,Q WHJHQVWHOOLQJ WRW GH 'XLWVH PDUN voor de oorlog, was dit nieuwe betaalmiddel QLHWJHGHNWGRRUGHڤJRXGPDUNڥ,QIHLWHZDUHQ KHWJHHQڤHFKWHڥEDQNELOMHࡇHQڲ &ROOHFWLH (UZLQ0DKLHX %URQ 'H'XLQHQJDOP %URQ KࡇS JRGELERRVWHQGHEH 9LQGSODDWV %LEOLRWKHHN.ULV/DPEHUW2RVWHQGH
22 juni. De Duitse gendarmes bezoeken verschillende herbergiers om te controleren of ze sterke drank verkopen. Verschillende herbergiers worden betrapt. De herbergier uit de Smet de Naeyerlaan die cognac verkoopt, komt ervan af met een boete van 200 mark en twee maanden sluiting van zijn herberg. Een herbergierster uit de Brabantstraat schenkt in de keuken een glaasje aan twee vrouwen. De vrouw betaalt dat met 100 mark boete en 15 dagen sluiting van haar herberg. Op het Sint-Petrus-en-Paulusplein is een herbergier zo onvoorzichtig om sterke drank aan een tafel voor het venVWHUWHVFKHQNHQ2ਯFLHUHQGLHLQKHW6KLS Hotel verblijven, betrappen hem. Nadat de herbergier moet verklaren waar de alcohol vandaan komt, wordt een huiszoeking uitgevoerd bij de heer Lekens, handelaar in VWHUNH GUDQNHQ LQ GH .DDLVWUDDW 'H 'XLWsers nemen er tweehonderd liter alcohol in beslag. Een zware geldboete volgt voor herbergier en leverancier.
MXQL+HWOLFKDDPYDQHHQ'XLWVHRਯFLHU die enkele dagen geleden werd doodgeschoten, wordt uit het dodenhuis gehaald. Begeleid door muziek, een compagnie soldaWHQHQWDOYDQRਯFLHUHQZRUGWKHWOLFKDDP ODQJV GH *RGVKXL]HQVWUDDW GH .D±URVWUDDW de Romestraat en de Alfons Pieterslaan naar het station overgebracht. Onderweg mogen voorbijgangers niet roken en moeten ze het lijk groeten. Arthur Defonseca, bierhandelaar uit de Godshuizenstraat, HQ (PLHO 9DQGHUSXिH NRSHUVODJHU ELM KHW zeewezen, groeten het lijk niet en worden EHWUDSW GRRU HHQ RਯFLHU =LM PRHWHQ YRRU de Kommandatuur verschijnen. Defonseca wordt veroordeeld tot 300 mark boete en HHQ PDDQG JHYDQJHQLVVWUDI 9DQGHUSXिH tot 100 mark boete. %URQ 'H'XLQHQJDOP HQ %URQ KࡇS JRGELERRVWHQGHEH 9LQGSODDWV %LEOLRWKHHN.ULV/DPEHUW2RVWHQGH
MXQLVeel groenten en fruit op de markt. +HW IUXLW EOLM़ GXXU HU ]LMQ WH YHHO 'XLWVH OLHहHEEHUV'HIUDL]HQ worden voor 1 frank en 1.20 frank per kilogram verkocht, de NHHU]HQ voor 80 centiem tot 1 frank. Boter kost 3.75 tot 3.90 frank, de prijs van de eieren is verlaagd tot 13 centiem. Voor bloemkolen vraagt men 50 centiem tot 1 frank, voor een bos jonge wortels 20 centiem, voor een kilogram jonge erwten 45 tot 50 centiem per kilogram.
week 25 (20 tot 26 juni 1915) DDQJHWURਬHQ9DQDIXXUZDFKWHQHHQ twintigtal mensen in de Ooststraat, in de omtrek van de Kommandatuur, om beide gevangenen te zien. Om 07.40 uur worden de gevangenen binnen gebracht, elk door WZHH VROGDWHQ EHJHOHLG 'H .ULMJVUDDG ]Htelt in kamer nr. 8 van de Kommandatuur, op de eerste verdieping, en bestaat uit vijf rechters, het openbaar ministerie en een JULਯHU DOOHQ RਯFLHUHQ 'H GHEDिHQ JHbeuren in het Duits, een Duitser doet dienst als vertaler. Rond 09.00 uur wordt de zaak rond Helsmoortel en Coppejans opgeroeSHQ+HUU*ODVVPHUGHRQGHURਯFLHUGLHGH eerste vaststellingen deed in het huis van Helsmoortel, de heer Claessens en Gustaaf Vanhee, kantoorbedienden bij Oscar Helsmoortel, de keukenmeid van Helsmoortel en Alida Vandamme, de weggezonden meid die het verbergen van de wapens verklapt zou hebben, worden als getuigen opgeroepen. Er worden ook zes getuigen opgeroepen voor de verdediging van de betichten. 2ਯFLHUDGYRFDDW OXLWHQDQW 6LPRHQV GLH optreedt ter verdediging van de betichten, laat in zijn pleidooi uitschijnen dat Helsmoortel een fout en geen misdaad beging. Helsmoortel wordt veroordeeld tot zes maanden vestingstraf, Coppejans tot één maand. %URQ 'H'XLQHQJDOP %URQ KࡇS JRGELERRVWHQGHEH 9LQGSODDWV %LEOLRWKHHN.ULV/DPEHUW2RVWHQGH
MXQL De Duitsers maakten 4 grijsgeschilderde schepen, ongeveer 8 tot 10 meter lang, die het uitzicht van torpedoboten nabootsen. Van tijd tot tijd worden deze schepen naar zee gesleept waar ze als schietschijf dienen. Aangezien die schepen de Franse en Engelse vlag voeren en de naam ‘Poincaré’, ې-RਬUHۑRIې-RKQ%XOOۑGUDJHQ]LMQGH'XLWVH kanonniers in de zevende hemel wanneer ]H««QYDQGHVFKHSHQWUHਬHQ
%URQ 'H'XLQHQJDOP %URQ KࡇS JRGELERRVWHQGHEH 9LQGSODDWV %LEOLRWKHHN.ULV/DPEHUW2RVWHQGH
MXQL Ismaël Vancraeynest, Ercole en Gilissen openen deze morgen een winkel met ‘primeurs’ (jonge groenten en fruit) in de bakkerij van de broers Bloch op de hoek van de Grote Markt en de Sint-Sebastiaanstraat. Niet lang na de opening wordt de ZLQNHOGRRU'XLWVHRਯFLHUHQJHVORWHQ9ROgens sommigen is de nodige toelating niet aan de Kommandatuur gevraagd. Die toelating moet verleend worden, aangezien het huis vroeger door Duitsers werd bewoond. Volgens anderen is er sprake van jaloezie. MXQL 'H .ULMJVUDDG EHVOLVW RYHU KHW ORW van Oscar Helsmoortel en zijn meesterknecht Louis Coppejans die werden aangehouden nadat op 12 juni verborgen wapens in het huis van Helsmoortel werden
Zicht op de oude visserskreek achter de vismijn. ,Q GH]H LQKDP OHJGHQ GH 'XLWVHUV YLHU QDJHbootste en grijs geschilderde neptorpedoboten. %XLWHQJDDWV JHVWDWLRQHHUG GLHQGHQ GH]H ڤQHSVFKHSHQڥGHDUWLOOHULVWHQYDQGHJHDOOLHHUGHRRUlogsvloot te misleiden bij beschietingen. &ROOHFWLH (UZLQ0DKLHX %URQ 'H'XLQHQJDOP %URQ KࡇS JRGELERRVWHQGHEH 9LQGSODDWV %LEOLRWKHHN.ULV/DPEHUW2RVWHQGH
WEKELIJKSE OORLOGSKRANT
Gazet van Oostende
week 25 (20 tot 26 juni 1915)
%URQ 2RVWHQGHJHGXUHQGHGH'XLWVFKHEH]HࡇLQJ2VWHQGHSHQGDQWOڥRFFXSDWLRQ$OOHPDQGH8LWJDYH02RVWHQGH'H9ULHVHVGSS9LQGSODDWV %LEOLRWKHHN.ULV/DPEHUW)RQGV2VWHQGLDQD
%URQ 2RVWHQGHJHGXUHQGHGH'XLWVFKHEH]HࡇLQJ2VWHQGH SHQGDQWOڥRFFXSDWLRQ$OOHPDQGH8LWJDYH02RVWHQGH 'H9ULHVHVGSS 9LQGSODDWV %LEOLRWKHHN.ULV/DPEHUW)RQGV2VWHQGLDQD
%URQ 2RVWHQGHJHGXUHQGHGH'XLWVFKHEH]HࡇLQJ2VWHQGHSHQGDQWOڥRFFXSDWLRQ$OOHPDQGH8LWJDYH02RVWHQGH'H9ULHVH VGSS 9LQGSODDWV %LEOLRWKHHN.ULV/DPEHUW)RQGV2VWHQGLDQD
WEKELIJKSE OORLOGSKRANT
Gazet van Oostende
week 25 (20 tot 26 juni 1915)
%URQ 2RVWHQGHJHGXUHQGHGH'XLWVFKHEH]HࡇLQJ2VWHQGH SHQGDQWOڥRFFXSDWLRQ$OOHPDQGH8LWJDYH02RVWHQGH'H 9ULHVHVGSS9LQGSODDWV %LEOLRWKHHN.ULV/DPEHUW Fonds Ostendiana.
%URQ 2RVWHQGHJHGXUHQGHGH'XLWVFKHEH]HࡇLQJ2VWHQGHSHQGDQWOڥRFFXSDWLRQ$OOHPDQGH8LWJDYH02RVWHQGH'H9ULHVH VGSS9LQGSODDWV %LEOLRWKHHN.ULV/DPEHUW)RQGV2VWHQGLDQD
Weerkundige waarnemingen
%URQ 2RVWHQGHJHGXUHQGHGH'XLWVFKHEH]HࡇLQJ2VWHQGH SHQGDQWOڥRFFXSDWLRQ$OOHPDQGH8LWJDYH12RVWHQGH'H 9ULHVHVGSS9LQGSODDWV %LEOLRWKHHN.ULV/DPEHUW Fonds Ostendiana.
Gazet van Oostende
WEKELIJKSE OORLOGSKRANT
week 25 (20 tot 26 juni 1915)
ACTIVITEITENKALENDER ۚ Tentoonstelling ‘De eerste Wereldoorlog op de Oosteroever’ 11 april tot 16 augustus 2015, 10.0012.30 uur en 14.00 tot 18.00 uur, Stadsmuseum, Langestraat 69. Davidsfonds Vuurtoren selecteerde een 90-tal foto’s uit de beeldbank die de vereniging de voorbije jaren uitbouwde. Die belichten uiteenlopende aspecten van het leven in oorlogstijd: de bouw van de bunkers op Oosteroever, het dagelijkse leven van de Duitse soldaten, de verwoestingen van de wijk door Geallieerde bombardementen en vliegtuigaanvallen, de oorlogsslachtRਬHUV GH SUREOHPHQ YDQ GH YLVVHULM het verhaal van de Vindictive, … Veel van het tentoongestelde beeldmateriaal komt uit Duitse militaire archieven en werd niet eerder aan het brede publiek getoond. ۚ Tentoonstelling ‘Vier jaar marinezone in Oostende’ 13 juni tot 13 september 2015, 10.0012.30 uur en 14.00 tot 18.00 uur, door WEFIS, Stadsmuseum, Langestraat 69. De tentoonstelling belicht de invloed van de Eerste Wereldoorlog op maritiem vlak en op de bevolking. Vier IDFHिHQNRPHQDDQERG GHLQYDVLHSHriode tot half oktober 1914, de bezettingsperiode vanaf half oktober 1914 tot oktober 1918, de bevrijding in oktober 1918 en Oostende in den vreemde tijdens de oorlog. ۚ Museumnocturne Atlantikwall 22 augustus 2015, 18.00 tot 22.00 uur, Nieuwpoortsesteenweg 636, gratis toegang. Breng een exclusief avondbezoek aan de Atlantikwall. Onderweg word je verrast door muzikanten, kunstenaars, dansers en dichters en gidsen geven je meer historische informatie. Dit jaar wordt er samengewerkt met o.a. het dichterscollectief De Wolven van La Mancha en de muziekorganisatie Silken Tofu. Tijdens de museumnocturne kun je een beeldje maken in het kader van het project CWXRM. Natuurpunt Mid-
GHQNXVW JHH़ XLWOHJ ELM GH QDFKWYOLQders en vleermuizen die er te zien zijn. Vraag aan de balie naar de gratis zoektochtbrochure voor kinderen en/of volwassenen en maak kans om een mooie prijs te winnen. ۚ Tentoonstelling ‘W.O. I in Oostende’ Tot eind november 2018, op weekdagen van 8.00-17.00 uur, Woon- en ZorgcenWUXP 'ېH %RDUHEUHNHU ۑ.D±URVWUDDW animatielokaal, gratis toegang. De expo is samengesteld met materiaal uit de rijke W.O. I-collecties van de vrijwilligers (en familieleden) van de bewoners van ‘De Boarebreker’, i.s.m. met de laatstejaarsstudenten van het Sint-Andreasinstituut. Wie over foto’s of ander W.O. I-materiaal beschikt en dit graag wil tentoonstellen, kan mailen naar willylefevere@ hotmail.com. ۚ Digitale belevingswandeling ‘W.O. I in Oostende’ Te verkrijgen aan de balie van Toerisme Oostende vzw, Monacoplein 2. Prijs: 5,00 euro (volwassenen)/3,00 (kinderen). Duur van de wandeling: 1.30 à 2.00 uur. De wandeling leidt je langs het oorlogserfgoed van de ‘Groote Oorlog’ van de Stad. De initiatiefnemers zijn Toerisme Oostende vzw en de dienst Cultuur van de Stad. De route belicht de historische achtergrond van Oostende tijdens de (HUVWH :HUHOGRRUORJ DOV EH]HिH 6WDG de Duitse kustverdediging, de rol van de haven, de vernieling en wederopbouw. ۚ Belevingsroute ‘Oostende 14-18’ *UDWLVਭHWVNDDUWYHUNULMJEDDUDDQGHEDlie van Toerisme Oostende vzw, Monacoplein 2. Gratis smartphone-applicatie beschikbaar op www.oostende14-18.be. (HQ JORHGQLHXZH ਭHWVWRFKW YDQ s km. brengt je langs markante historische plaatsen in het kader van de herdenking van 100 jaar Groote Oorlog. Onderweg laten infoborden je kennismaken met de historische achtergrond
Initiële research en concept: Virginie Michils, dienst Cultuur Oostende
Coördinatie: Amelie Ingelbrecht, dienst Cultuur Oostende
Samenstelling: Annelies Dierickx-Visschers, Virginie Michils en Erwin Mahieu
Eindredactie: Virginie Michils, dienst Cultuur Oostende en Martine Meire, directeur
Extern adviseur: Erwin Mahieu
van Oostende tijdens de Groote Oorlog: het belang van de haven van Oostende en van de kustverdediging, de vluchtelingenstroom, enz. ۚ Oproep ‘Belgian Refugees’ Ze waren met velen, de Belgen die vluchtten bij het uitbreken van W.O. I. Jong en oud, man en vrouw, arm en rijk, burger en arbeider, stedeling en buitenmens, dromden samen op de wegen, in de stations en in de havens met één doel: ontsnappen aan de vlug optrekkende Duitse troepen. In 1915 waren er in Engeland al een kwart miljoen vluchtelingen, 95 % ZDV %HOJ 'H ਭJXXU YDQ GHWHFWLYH +HUFXOH 3RLURW ]RX WURXZHQV JH±QVSLUHHUG zijn op Belgische vluchtelingen die in Torquay verbleven, het kustdorpje waar Agatha Christie woonde. Wees zelf een Poirot en help ons in onze speurtocht naar de verhalen van die mannen, vrouwen en kinderen die tijdens W.O. I in Engeland leefden en werkten. Help ons de uitdaging aan te gaan met de Engelse nieuwszender BBC die beweert dat de Belgische vluchtelingen geen enkel spoor hebben achtergelaten en zo de geschiedenis van die vluchtelingen naar het Engelse en Belgische publiek te brengen in een virtuele tentoonstelling. Mail naar martine.
[email protected] - www.belgianrefugees14-18.be Het project ‘Aan de slag over het kanaal’ is een internationaal cultureel-erfgoedproject van Amsab-Instituut voor Sociale Geschiedenis. Het wordt ondersteund door de Vlaamse overheid. Partners in Vlaanderen: In Flanders Fields Museum, Heemkunde Vlaanderen en Familiekunde Vlaanderen. Partners in Engeland: Imperial War Museum, University College London, Women’s Library (London School of Economics) en People’s History Museum (Manchester). Wie graag activiteiten i.v.m. W.O. I wil aankondigen via de Wekelijkse Oorlogskrant kan een mail sturen naar:
[email protected]
Druk en lay-out: drukkerij Lowyck Dank aan: Martine Vandermaes & Nadia Stubbe, Bibliotheek Kris Lambert; Claudia Vermaut, archivaris stad Oostende
