Functie gespecialiseerde spoedgevallenzorg
Infrastructuur / uitrusting / omgevingselementen •
(NC) Beschikt de functie over een eigen duidelijk aangegeven ingang? Is er een toegang voor voetgangers? Is er een overdekte en verwarmde zone voor ziekenwagens die kan afgesloten worden? Zijn alle toegangswegen tot de functie controleerbaar? Kunnen alle toegangen worden afgesloten indien nodig?
•
(NC) Beschikt de functie over een wachtzaal? Is de wachtzaal voldoende ruim en comfortabel ingericht? Is er visueel toezicht mogelijk vanuit de centrale administratieve ruimte op de wachtzaal?
•
(NC) Is er een spreekkamer voor de opvang van de patiënten en hun familie?
•
(NC) Zijn er afzonderlijke sanitaire installaties voor bezoekers? Zijn deze toegankelijk voor mindervaliden? (Deze accommodatie mag gedeeld worden met een andere dienst, functie of afdeling, mits deze architectonisch grenst aan de functie spoedgevallen.)
•
(NC) Is er een ontspanningslokaal voor het personeel van de functie? (Deze accommodatie mag gedeeld worden met een andere dienst, functie of afdeling, mits deze architectonisch grenst aan de functie spoedgevallen.)
•
(NC) Zijn er voldoende posities om minstens twee patiënten in kritieke toestand gelijktijdig te kunnen opgevangen voor vrijwaring, stabilisering en herstel van vitale functies? (NC) Is de infrastructuur van dit (deze) loka(a)l(en) zoals intubatiemateriaal, defibrillator, … verschillend van de uitrusting van de reanimatiekar voor interne urgenties in het ziekenhuis?
•
(NC) Zijn er onderzoekslokalen die ontworpen zijn om de intimiteit van de patiënt te vrijwaren en die uitgerust zijn voor het toedienen van geneeskundige zorg? Zijn de onderzoekslokalen voldoende in aantal? Is er een procedure inzake patiëntenstromen, zodat geen wachttijden ontstaan door het bezet houden van deze onderzoekslokalen?
Functie gespecialiseerde spoed
Pagina 1
versie – 09/12/05 print - 12-11-2009
(TK) Zijn de posities gescheiden door een vaste wand? Zijn de posities afsluitbaar d.m.v. een (schuif)deur? Voorziet de infrastructuur in voldoende privacy? (TK) Is er op iedere positie mogelijkheid tot monitoring? (A) Kan deze monitoring gevolgd worden op de centrale werkruimte voor geneesheren en verpleegkundigen? (A) Is iedere positie voorzien van een werkstation (PC)? Is er mogelijkheid om het patiëntendossier en onderzoeksresultaten op elektronische wijze te consulteren? •
(NC) Is er minstens één lokaal uitgerust voor kleine chirurgie? Is er in dit lokaal een OK-tafel met armsteunen, een OK-lamp en een wastafel? Gebeuren er in dit lokaal geplande ingrepen of niet spoedgerelateerde ingrepen?
•
(NC) Is er een afzonderlijk lokaal voor het aanleggen van gipsverbanden? Wordt dit lokaal gebruikt door anderen dan de spoeddienst?
•
(NC) Zijn er voldoende posities om minstens vier patiënten tijdelijk en maximaal voor 24 uur te hospitaliseren met het oog op diagnostische en therapeutische oriëntatie? Is hiervan minstens één positie voorzien van de nodige uitrusting voor de bewaking van een patiënt in kritieke toestand? (TK) Is er op iedere positie mogelijkheid tot monitoring? (A) Kan deze monitoring gevolgd worden op de centrale werkruimte voor geneesheren en verpleegkundigen? Situeren de lokalen voor tijdelijke observatie spoedgebeuren, in een rustige omgeving?
zich decentraal
van
het
Is er een afzonderlijke werkruimte voor geneesheren en verpleegkundigen voor deze patiënten? Bevindt het patiëntendossier zich in de onmiddellijke omgeving van de patiënt? Beperkt het gebruik van deze posities zich tot therapeutische oriëntatie? Worden deze bedden gebruikt voor klassieke hospitalisatie? Bestaan er afspraken indien deze bedden worden gebruikt als buffer, bijvoorbeeld i.g.v. nachtelijke opnames? •
(A) Zijn er afzonderlijke opvangplaatsen voor kinderen? Situeren deze lokalen zich decentraal van het spoedgebeuren in een ‘rustige’ omgeving? Zijn deze lokalen specifiek uitgerust voor de opvang en stabilisatie van kinderen? Zijn deze lokalen kindvriendelijk aangekleed?
Functie gespecialiseerde spoed
Pagina 2
versie – 09/12/05 print - 12-11-2009
•
(NC) Is er een lokaal waar patiënten met een acute psychiatrische pathologie tegen automutilatie kunnen beschermd worden en van de andere patiënten kunnen worden afgezonderd? (NC) Biedt het lokaal een voldoende garantie inzake veiligheid, in het bijzonder met betrekking tot risico’s op automutilatie, suïcidaal gedrag en brandveiligheid? (NC) Is er mogelijkheid tot een adequate observatie, met respect voor de privacy van de geïsoleerde patiënt? (TK) Is er daglicht in het lokaal? Wordt hierbij aandacht besteedt aan de privacy van de patiënt en het aspect veiligheid? (TK) Is er voldoende geluidsisolatie?
•
(NC) Is de uitrusting voor het vrijwaren, stabiliseren en herstel van de vitale functies toereikend? Beperkt het gebruik ervan zich strikt tot de functie zelf? Is volgende uitrusting aanwezig: - apparatuur voor kunstmatige beademing? - defibrillator? - apparatuur voor aspiratie? - monitoring?
•
(NC) Beschikt de functie over: - een EKG-toestel met 12 afleidingen? - het nodige materiaal voor cardiorespiratoire reanimaties van de volwassene en het kind? - verschillende draagbare zuurstofbronnen voor de beademing van patiënten die binnen het ziekenhuis worden vervoerd? - een voldoende aantal mobiele brancards?
•
(NC) Is de functie aangesloten op de autonome noodstroombron van het ziekenhuis?
•
(A) Is er technische ondersteuning inzake transport van stalen?
•
(NC) Kan de functie beroep doen op infrastructuur voor de permanente vorming in de urgentiezorg van zijn medisch, verpleegkundig en paramedisch personeel?
•
Beschikt de functie over infrastructuur om bedsite onderzoek te laten doorgaan?
•
Spoeddiensten die erkend zijn voor het volledige opleidingsprogramma in de urgentiegeneeskunde:
Functie gespecialiseerde spoed
Pagina 3
versie – 09/12/05 print - 12-11-2009
(NC) Zijn er minstens acht functionele bedden voor voorlopige opname, waarvan ten minste twee uitgerust met toezicht- en behandelingsapparatuur voor een patiënt in kritieke toestand? Personeelskader •
(NC) Is het geneesheer-diensthoofd een erkend specialist, houder van de bijzondere beroepstitel in de urgentiegeneeskunde? Is deze voltijds aan het ziekenhuis verbonden? Besteedt deze meer dan de helft van zijn werktijd aan de activiteit in de functie en aan de permanente vorming van het personeel van zijn functie?
•
(NC) Wordt de medische permanentie waargenomen door minstens één, geneesheer met één van volgende kwalificaties: - geneesheer-specialist in de urgentiegeneeskunde? - geneesheer-specialist in de acute geneeskunde? - geneesheer-specialist in opleiding om de bijzondere beroepstitel in de urgentiegeneeskunde te behalen? - geneesheer met het brevet acute geneeskunde? - geneesheer-specialist in een basisdiscipline (overgang tot 31/12/2008)? - derde jaars GSO in een basisdiscipline (overgang tot 31/12/2008)? (NC) Zijn de geneesheren die de medische permanentie waarnemen minstens halftijds aan het ziekenhuis verbonden? (NC) Nemen geneesheren die aan de permanentie deelnemen langer dan 24 uur na elkaar een medische permanentie in het ziekenhuis waar? (NC) Is het aantal geneesheren dat de permanentie waarneemt aangepast aan de intensiteit van de activiteit van de functie?
•
(NC) Wordt de medische permanentie op de spoedgevallendienst gecumuleerd met de medische permanentie op de functie voor intensieve zorgen?
•
(A) Wordt de medische permanentie op de spoedgevallendienst gecumuleerd met de medische permanentie op de MUG-functie? (NC) Is er, i.g.v. cumulatie van medische permanentie van de spoeddienst met de MUG – dienst, een procedure die voorziet in een bijkomende geneesheer die binnen de 15 minuten na iedere uitruk van de MUG op de spoeddienst aanwezig is? Zijn deze bijkomende oproepbare geneesheren nominatief bepaald in een wachtlijst?
•
Wordt de medische permanentie op de spoedgevallendienst gecumuleerd met een andere, georganiseerde activiteit in het ziekenhuis?
Functie gespecialiseerde spoed
Pagina 4
versie – 09/12/05 print - 12-11-2009
Is er, i.g.v. cumulatie van medische permanentie van de spoeddienst met een andere georganiseerde activiteit in het ziekenhuis, een protocol dat ervoor zorgt dat tijdig voorzien wordt in vervanging, zodat permanent en binnen een aanvaardbare periode een arts op de functie aanwezig kan zijn? •
(NC) Is de hoofdverpleegkundige houder van de bijzondere beroepstitel van gegradueerde verpleegkundige in intensieve zorg en spoedgevallenzorg? Neemt betrokkene de functie van hoofdverpleegkundige van de spoeddienst reeds waar vóór 1 december 1993?
•
(NC) Beschikt de functie over een eigen verpleegkundig kader? Zijn minimaal 12 VTE verpleegkundigen, inclusief hoofdverpleegkundige, toegewezen aan de spoeddienst?
•
(NC) Is er minimaal een permanentie van twee verpleegkundigen, exclusief voor de spoeddienst? Worden deze verpleegkundigen ingeschakeld voor andere georganiseerde activiteiten, zoals ziekenwagendienst, algemene waak, e.a.?
•
(NC) Is het personeelskader afgestemd op de werklast? Kan de werklast geobjectiveerd worden?
•
Kan er beroep worden gedaan op de mobiele equipe van het ziekenhuis teneinde tijdelijke vervanging van ziektes, vormingen, e.d. mogelijk te maken? Zijn de verpleegkundigen actief in de mobiele equipe voldoende ingeschoold om als volwaardig personeelslid op de spoeddienst te kunnen functioneren?
•
(A) Beschikt de functie permanent over het nodige personeel voor administratieve ondersteuning?
•
(A) Kan de functie beroep doen op een dienst crisisinterventie / sociale dienst, ter ondersteuning van de opvang van familieleden van slachtoffers in kritieke situatie?
•
(A) Kan de functie beroep doen op een dienst crisisinterventie / sociale dienst / psycholoog / … ter ondersteuning van de debriefing van personeelsleden na crisisinterventie, agressie, e.d.?
•
(A) Kan de functie beroep doen op een tolk / intercultureel bemiddelaar?
•
Spoeddiensten die erkend zijn voor het volledige opleidingsprogramma in de urgentiegeneeskunde: (NC) Beschikt de dienst over administratief spoedgevallendienst en voldoende in aantal?
Functie gespecialiseerde spoed
Pagina 5
personeel, eigen
aan
de
versie – 09/12/05 print - 12-11-2009
Management 1. Opnameverloop •
(NC) Wordt iedere patiënt gezien door een arts op spoed? Omvat de opvang een therapeutische en diagnostische oriëntatie?
•
(TK) Is er vastgelegd welke medische problemen al dan niet op adequate wijze op de spoeddienst / het ziekenhuis kunnen worden opgevangen? Werd dit gecommuniceerd met alle actoren betrokken bij extramurale triage, zoals huisartsen, ziekenwagendiensten en MUG-diensten?
•
(TK) Is de triage van patiënten georganiseerd? Gebeurt dit door deskundig personeel? Worden patiënten gesorteerd en geprioriteerd op basis van hun gezondheidstoestand, met het oog op een zo optimaal mogelijke zorgverlening?
•
(A) Worden patiënten op adequate wijze geïnformeerd inzake realistische timing voor en mogelijke wachttijden van behandeling? Gebeurt dit schriftelijk en/of mondeling?
•
Bestaan er afspraken betreffende de toewijzing van patiënten aan bepaalde specialismen?
•
(A) Zijn de opnamecriteria voor geriatrische patiënten vastgelegd? Worden deze gehanteerd? Beschikt men over een geriatrisch patiëntenprofiel? Kan deze opnamefilosofie gestaafd worden?
2. Procedures / Standaarden / Protocollen / Informatiefolders •
(A) Zijn er afspraken betreffende het al / niet toelaten van familieleden tijdens een reanimatie schriftelijk vastgelegd? Worden hierin richtlijnen gegeven over over wie al dan niet kan worden toegelaten, wat die persoon wil zien en wie hen zal begeleiden voor, tijdens en na de reanimatie? Zijn deze richtlijnen wijdverspreid in het ziekenhuis?
•
(TK) Is er een gedragscode voor het nemen van dwangmaatregelen? Worden in deze gedragscode de omstandigheden beschreven waarin een dwangmaatregel geoorloofd is, als ook de regels die in acht moeten worden genomen bij het gebruik van de afzonderingskamer? Is de gedragscode breed gecommuniceerd met alle personeelsleden van de functie?
•
(A) Is er een procedure voor ontslag tegen medisch advies? Wordt in de procedure voorzien dat de patiënt 1) hij op afdoende wijze werd geïnformeerd en 2) hij een welomschreven tussenkomst (vb.
Functie gespecialiseerde spoed
Pagina 6
versie – 09/12/05 print - 12-11-2009
•
ziekenhuisopname) van de beroepsbeoefenaar weigert? Is er in het attest een link voorzien met schriftelijke informatiefolders? (TK) Is er een procedure voor ontvangst en bewaring van waardevolle voorwerpen? Voorziet de procedure in maatregelen die permanent (ook indien centrale kasdiensten of dergelijke niet toegankelijk zijn) toepasbaar zijn?
•
(TK) Is er een procedure voor het ophalen van medische dossiers in het medisch archief? Voorziet de procedure in maatregelen die permanent (ook indien centrale kasdiensten of dergelijke niet toegankelijk zijn) toepasbaar zijn? Kunnen patiëntendossiers op elektronische wijze worden geconsulteerd?
•
(TK) Is er een procedure met maatregelen i.g.v. overbezetting in het ziekenhuis? Vermeldt de procedure welke stappen moeten worden gezet en welke personen moeten worden verwittigd?
•
(A) Zijn de opvang en opstart van behandeling voor specifieke problematiek gestandaardiseerd in protocollen?
•
(TK) Zijn er standing orders uitgewerkt? (A) Baseert men zich hierin op de kliniek van de patiënt (bloeddruk, dyspneu, …) of op een (vermoedelijke) diagnose?
•
(TK) Zijn er informatiefolders voor de patiënten na ambulante behandeling? Wordt de informatie gegeven in een voor een leek begrijpelijke bewoording?
3. Opvang van specifieke patiëntengroepen •
(TK) Kreeg het personeel opleiding i.v.m. psychiatrische urgenties? Kan de functie permanent beroep doen op een psychiater (of neuropsychiater)? Bestaan er afspraken met (eigen of omliggende) psychiatrische diensten voor opvang van psychiatrische urgenties? Is een snelle doorverwijzing voor psychiatrische hulpverlening mogelijk? Is er urgentiemedicatie aanwezig?
•
(TK) Werd het personeel getraind inzake het omgaan met agressie? Zijn er voorzieningen en afspraken om i.g.v. crisissituaties interne en/of externe bijstand te vragen?
Functie gespecialiseerde spoed
Pagina 7
versie – 09/12/05 print - 12-11-2009
•
Is er een registratieformulier voor patiënten die in tijdelijke isolatie worden gebracht? Vermeldt dit formulier: - naam van de patiënt, leeftijd, geslacht en opnamedatum? - nummer van de afzondering (per jaar)? - datum en uur van ingang en opheffing van de maatregel? - naam en handtekening van de geneesheer onder wiens verantwoordelijkheid deze maatregel moet genomen worden? - naam en handtekening van de verantwoordelijke verpleegkundige? - reden en indicatie voor de maatregel (hieruit dient te blijken dat het om een noodmaatregel gaat)? - follow – up gegevens?
•
(TK) Wordt het personeel op reguliere basis bijgeschoold i.v.m. pediatrische urgenties? Worden kinderen op de spoeddienst opgevangen en behandeld / gestabiliseerd? Kan de functie permanent beroep doen op pediaters? Werden er pediatrisch verpleegkundigen aan het personeelskader van de spoeddienst toegevoegd? Is het beleid inzake opvang van pediatrische urgenties in overeenstemming met het beleid op de kinderafdeling in het ziekenhuis?
4. Patiëntendossier •
Bevat -
het patiëntendossier volgende informatie: Identificatie van de patiënt? Datum en uur van opname en ontslag? Verwijzende arts? Huisarts? Behandelende arts? Verantwoordelijke verpleegkundige(n)? Transportmiddel? Plaats van herkomst? Reden van opname? Vitale parameters? Klinisch onderzoek? Bijkomende onderzoeken? Diagnose? Behandeling? Bestemming? Ontslagbrief?
Functie gespecialiseerde spoed
Pagina 8
versie – 09/12/05 print - 12-11-2009
5. Vormingsbeleid •
(A) Is er een inscholingsprogramma eigen aan de spoeddienst?
•
(A) Is er een adequaat vormingsbeleid? Is het programma behoeftegestuurd? Is er voldoende budget? Voorziet het programma minimaal in het vereiste aantal uren vorming (16 uur / jaar) voor het behoud van de bijzondere beroepstitel van gegradueerde verpleegkundige in de intensieve zorg en spoedgevallenzorg? Is er voldoende ruimte voor bijscholing van alle personeelsleden, ook deze die niet in het bezit zijn van een bijzondere beroepstitel? Is er vervanging (vanuit mobiele equipe) voor personeelsleden op bijscholing?
•
(NC) Staat het medisch en verpleegkundig personeel van de functie in voor het ganse ziekenhuis voor de permanente vorming in de basisbeginselen van de reanimatie?
6. Kwaliteitsmanagement •
(A) Beschikt de functie over een afdelingsspecifiek beleidsplan? Werd dit multiprofessioneel uitgewerkt? Werden hierin doelstellingen geformuleerd (op korte, middenlange en lange termijn)?
•
(A) Wordt de werking van de functie jaarlijks geëvalueerd in een jaarverslag? Wordt hierin vermeld welke doelstellingen al / niet gerealiseerd werden, naast de realisaties en eventuele knelpunten van de functie?
•
(A) Is er een toetsing van de efficiëntie van het triage-organisatie? Heeft men zicht in hoeverre er over- of ondertriage is?
•
(A) Worden processen in kaart gebracht? Worden wachttijden voor onderzoek (labo, RX, CT, …) geregistreerd en geëvalueerd?
•
(A) Is er risico-analyse? Worden fouten, ongevallen en incidenten geregistreerd en geëvalueerd?
•
(A) Zijn er parameters vastgelegd die een evaluatie van de reële werklast toelaten?
•
(A) Is er een (medisch) overlegplatform met specialisten in het ziekenhuis en huisartsen? Werden hier onder meer medische protocollen uitgewerkt?
•
(A) Is er op reguliere basis werkoverleg? Neemt het medisch diensthoofd en/of medisch kader hieraan deel?
Functie gespecialiseerde spoed
Pagina 9
versie – 09/12/05 print - 12-11-2009
•
Werden er parameters bepaald die evaluatie van de kwaliteit van de geleverde zorg mogelijk maken? Worden deze parameters op continue wijze geregistreerd en verwerkt? Worden de resultaten periodiek geëvalueerd? Hebben deze, waar nodig, aanleiding gegeven tot verder onderzoek en verbeteracties?
•
Spoeddiensten die erkend zijn voor het volledige opleidingsprogramma in de urgentiegeneeskunde: (NC) Wordt er, minstens maandelijks, vergaderingen belegd voor medische en verpleegkundige personeel?
Functie gespecialiseerde spoed
Pagina 10
versie – 09/12/05 print - 12-11-2009
