Memo aan
Actal
datum 5 november 2007
van
EIM / Frits Suyver en John Boog
pagina's 5
onderwerp
Antwoord op aanvullende vragen van Actal m.b.t. studie “Kleine ondernemers, hoge lasten”
Notitie voor ACTAL EIM heeft onlangs het rapport “Kleine ondernemers, hoge lasten” opgeleverd aan Actal. Het rapport gaat in op de nalevingslasten van ondernemers, die een broodjeszaak en een schildersbedrijf starten. Daarnaast gaat het rapport in op de nalevingslasten die verbonden zijn aan het in dienst nemen van de eerste werknemer, nog vier werknemers (waaronder enkele van buiten de Europese Unie) en de omzetting van de eenmanszaak in een BV. Dit is in kaart gebracht voor de situatie medio 2007 en de situatie, zoals deze was in 1998. Op grond van dit rapport heeft Actal aan EIM gevraagd een aantal onderwerpen aanvullend te belichten. Deze notitie gaat in op de drie onderwerpen van belang voor kleine ondernemers, die aanvullend worden belicht: 1
Uitdieping van de aanbeveling tot een meer dienstverlenende benadering van de overheid.
2
De betekenis van de modernisering van het BV-recht voor de administratieve lasten in de nabije toekomst.
3
Lege startende BV’s en hun administratieve lasten.
1. Dienstverlenende benadering van de overheid gewenst Initiatieven van gemeenten om starters actief te helpen verdienen meer navolging. Dit is een van de aanbevelingen uit het EIM-onderzoek “Kleine ondernemers, hoge lasten” voor Actal. Uit het onderzoek bleek dat een gemeente ingegaan is op het verzoek van een schildersbedrijf om ter plaatse in het startende bedrijf de milieumelding te mogen doen en tevens milieumaatregelen en afvalpreventie met de gemeente door te nemen. Dit kostte de schilder weinig (doorloop)tijd en ook geen reiskosten naar het gemeentehuis. Bovendien was hij zeer tevreden met deze gang van zaken. Kortom minder lasten en tegelijk een betere beleving van het gemeentelijk toezicht door de schilder. Meer begeleiding van kleine ondernemers verdient voor meer gemeenten en andere overheidsinstanties aanbeveling. En dat geldt niet alleen met betrekking tot de startende schilder maar ook voor andere starters. Voor de gemeenten is het bovendien een goede gelegenheid om meer inzicht
5 november 2007
1/5
Antwoord op aanvullende vragen van Actal m.b.t. studie: “Kleine ondernemers, hoge lasten”
Memo
te krijgen en zich in te leven in problemen die bedrijven met procedures ondervinden, waardoor door gemeenten eerder verbeteringsmogelijkheden kunnen worden onderkend. Dat biedt de mogelijkheid om minder belastende procedures in te voeren. Een dergelijke aanpak kan daarom ook een positieve bijdrage creëren aan de perceptie van het bedrijfsleven over de gemeenten.
2. Modernisering BV-recht en betekenis voor de administratieve lasten Het EIM-onderzoek “Kleine ondernemers, hoge lasten” gaat in op de situatie medio 2007 en de situatie, zoals deze was in 1998. Actal heeft EIM gevraagd aanvullend te bezien wat de diverse geplande moderniseringen in het BV-recht voor effecten hebben. Het betreft de volgende moderniseringen in het BV-recht: a.
Vereenvoudiging van de jaarrekeningverplichtingen door wijziging Boek 2 van het Burgerlijk Wetboek (invoering van de mogelijkheid om de jaarrekening van kleine rechtspersonen op te stellen volgens fiscale grondslagen).
b.
Vervallen van de verklaring van geen bezwaar.
c.
Wetsvoorstel vereenvoudiging BV-recht.
Achtereenvolgens wordt hierna ingegaan op de reducties van de administratieve lasten, die de drie aanpassingen in de regelgeving met zich meebrengen. De reductieberekeningen administratieve lasten zijn gemaakt door de departementen en zijn gebaseerd op een nulmeting, die niet door EIM is verricht. Beide zijn niet door EIM getoetst op juistheid. Van deze berekeningen wordt hierna wel uitgegaan.
2. 1 V ere env ou di ging va n d e ja arre ken ingve rp lichti nge n d oo r w ij zig in g B oe k 2 BW (in voeri ng va n de mog e lij k he id om d e j a a rr ek en ing v an kl ei ne rech tsp erso ne n o p te ste ll en vo lg e ns f isca le gro nd slag en). Op grond van de nulmeting 2002 van het Ministerie van Justitie bedragen de administratieve lasten voor het opstellen van een jaarrekening voor kleine bedrijven € 948 miljoen (kleine ondernemingen plus economisch inactieve ondernemingen). In de case gaat het om actieve ondernemingen. De administratieve lasten daarvan betreffen bijna € 763 miljoen. Het aantal actieve ondernemingen dat onder de grenswaarde viel bedroeg destijds 246.000. Door het openen van de mogelijkheid om de vennootschappelijke - en fiscale jaarrekening als het ware te laten samenvallen, vervalt een deel van de totale administratieve lasten op dit punt voor de kleine actieve ondernemingen1. In de voortgangsrapportage over de administratieve lastenverlichting van april 2005 is besloten van dit besparingspotentieel € 400 miljoen in te boeken. In verband met dubbel gebruik van de gegevens (ook voor het domein van het Ministerie van Financiën) wordt voor het opmaken van de winstaangifte bij Financiën een post van € 75 miljoen als aanvullende reductie opgenomen (en voor Justitie in mindering gebracht op de genoemde € 400 miljoen). Aldus resteert een administratieve lastenreductie op het terrein van het jaarrekeningrecht van € 325 miljoen.
1
In de vereenvoudiging is door EIM geen rekening gehouden met de effecten van XBRL en het Nationaal Taxonomie Project, omdat de berekende administratieve lastenverlichting pas op langere termijn is te realiseren, als deze te realiseren is.
5 november 2007
2/5
Antwoord op aanvullende vragen van Actal m.b.t. studie: “Kleine ondernemers, hoge lasten”
Memo
Voor de reductie van € 400 miljoen is aangegeven door de overheid dat dit bedrag ten goede komt aan de kleine en de inactieve ondernemingen. De verhouding administratieve lasten jaarrekening kleine versus inactieve ondernemingen is 80%:20%. Met andere woorden € 320 miljoen is het getal dat als vermindering kan worden gehanteerd ten opzichte van de resultaten in het rapport “Kleine Ondernemers, Hoge Lasten”. Voor het aantal kleine ondernemingen van 246.000 in 2002 bedraagt op het terrein van het jaarrekeningrecht en de winstaangifte tezamen de administratieve lastenverlichting per kleine onderneming afgerond € 1.300. Daarvan is € 1.056 toe te rekenen aan de vereenvoudiging van de jaarrekening en € 244 aan de winstaangifte.
2. 2 H e t verva ll en va n d e ver kl ar ing v a n gee n be zw aar Voorstel is de verklaring van geen bezwaar af te schaffen. Het betreft bedrijven met rechtsvorm NV en BV. In relatie tot het EIM-rapport beperken we ons tot de oprichtingen van BV’s en de verklaringen van geen bezwaar, zoals die in 2002 bekend waren. Het gaat daarbij in totaal om 36.833 oprichtingen en een administratieve last van € 5,8 miljoen. De reductie in de administratieve lasten die optreedt bij het afschaffen van de verklaring van geen bezwaar is daarmee eveneens € 5,8 miljoen. Dit komt neer op een administratieve lastenverlichting van circa € 157 per oprichting.
2. 3 Voors te l v oo r ee n W e t veree nvo ud ig in g e n f le x ibiliser ing BV -r ech t Het voorstel beoogt om onnodige belemmeringen die voortvloeien uit de bestaande wettelijke regeling zoveel mogelijk weg te nemen. Onder de voorgestelde versoepelingen zijn er slechts enkelen die betrekking hebben op de door de overheid voorgeschreven verplichtingen. Deze versoepelingen hebben derhalve een reductie van de administratieve lasten tot gevolg. De belangrijkste versoepelingen zijn: − afschaffen van de verzetregeling bij kapitaalbescherming (artikel 209) − afschaffen verplichte accountantsverklaring bij omzetting NV in een BV (artikel 183) De voorstellen en het grondmateriaal zijn door EIM bekeken. De lastenreductie door de versoepelingen van de verplichtingen bedraagt 7,8 mln. euro23. Het toepassen van de verzetregeling betekent dat de statuten gewijzigd moeten worden voor vermindering van geplaatst kapitaal (de administratieve lasten per geval zijn € 900). Deze regeling staat los van de levensfasen, zoals die in het rapport “Kleine Ondernemers, Hoge Lasten” zijn meegenomen. De andere maatregel heeft ook geen betrekking op de case, zoals die in het EIM-rapport is meegenomen. In het rapport is rekening gehouden met de omzetting van een eenmanszaak naar een BV en niet van de omzetting van een NV in een BV. De omzetting van een NV in een BV m.b.t. de verplichte accountantsverklaring heeft overigens een administratieve last van € 3.100 per geval.
2
Het bedrag van 7,8 mln. euro komt uit de Memorie van Toelichting bij de Wijziging van Boek 2 BW (dossiernummer 31058; nr.3, pagina 8-9); volgens de nulmeting 2002 zou het gaan om 7,5 mln. euro (namelijk art. 209 met 5,130 mln. en art.183 met 2,325 mln.).
3
Van een aantal vervallende informatieverplichtingen zijn de administratieve lasten niet in de nulmeting van het Ministerie van Justitie opgenomen en kan de reductie derhalve niet kwantitatief becijferd worden. Het betreft: ‘De mogelijkheid om de verplichte algemene vergadering plaats te laten vinden door besluitvorming buiten de vergadering (art. 218)’, ‘Oproeping aandeelhouders in een landelijk verspreid dagblad en ter inzage legging van vergaderstukken voor certificaathouders (art. 223/4)’, ‘De bankverklaring bij storting op aandelen in geld (art. 203a)’, ‘De verplichte accountantsverklaring bij inbreng in natura (art. 204a/b)’, ‘Waarderingsverplichting met accountantsverklaring voor bepaalde transacties in de beginfase tussen vennootschap en oprichter of aandeelhouder (art. 204c)’.
5 november 2007
3/5
Memo
Antwoord op aanvullende vragen van Actal m.b.t. studie: “Kleine ondernemers, hoge lasten”
2. 4 C on clu sie m.b .t. m o derniser ing BV-re ch t in he t lich t v a n het EIM -r ap p or t “Kle in e On der ne m ers, Ho ge L ast en” Op grond van invoering van de mogelijkheid om de jaarrekening van kleine rechtspersonen op te stellen volgens fiscale grondslagen kunnen de administratieve lasten structureel afnemen met € 1.300 per bedrijf (zie paragraaf 2.1). Daarnaast kunnen de eenmalige en structurele administratieve lasten afnemen door het vervallen van de verklaring van geen bezwaar (€ 157, zie paragraaf 2.2). Op eenmanszaken heeft dit geen invloed, vandaar dat de verminderingen neerslaan bij BV’s (“van eenmanszaak naar BV”). Het voorstel voor een Wet vereenvoudiging en flexibilisering BVrecht leidt wel tot een vermindering van administratieve lasten, maar niet voor ondernemingen, zoals deze in de cases van het rapport van EIM zijn beschouwd. Er zijn overigens geen verdere andere wijzigingen door EIM gevonden voor het BV-recht. Hieronder is in tabel 1 de oorspronkelijke tabel uit het EIM-rapport “Kleine ondernemers, hoge lasten” opgenomen. In tabel 2 is expliciet aangegeven wat bovenstaande veranderingen betekenen in het licht van het EIM-rapport. Tabel 1 De broodjeszaak en het schildersbedrijf: de administratieve lasten 2007 Levensfase
Eenmalige
Structurele
Eenmalige
Structurele
kosten 2007
kosten 2007
kosten 2007
kosten 2007
broodjeszaak
schildersbedrijf in euro’s
Starten bedrijf
241
1.898
146
1.553
Eerste werknemer in dienst
830
486
742
486
Vier extra werknemers in dienst
480
140
480
140
Wijziging van eenmanszaak in BV
788
4.514
781
4.514
2.339
7.038
2.149
6.693
216
0
216
0
Totaal levensfasen
Extra bij de start vanuit uitkering
Bron: EIM, 2007
Tabel 2 De broodjeszaak en het schildersbedrijf: de administratieve lasten 2007 inclusief de vereenvoudigingen, zoals genoemd onder de punten 2.1 en 2.2 Levensfase
Eenmalige
Structurele
Eenmalige
Structurele
kosten 2007
kosten 2007
kosten 2007
kosten 2007
broodjeszaak
schildersbedrijf in euro’s
Starten bedrijf
241
1.898
146
1.553
Eerste werknemer in dienst
830
486
742
486
Vier extra werknemers in dienst
480
140
480
140
Wijziging van eenmanszaak in BV
631
3.214
624
3.214
2.182
5.738
1.992
5.393
216
0
216
0
Totaal levensfasen
Extra bij de start vanuit uitkering
Bron: EIM, 2007
5 november 2007
4/5
Memo
Antwoord op aanvullende vragen van Actal m.b.t. studie: “Kleine ondernemers, hoge lasten”
3. Lege BV’s en administratieve lasten Het EIM-onderzoek “Kleine ondernemers, hoge lasten” is gebaseerd op actieve ondernemingen. Actal heeft EIM aanvullend gevraagd te rapporteren over een lege BV. Een lege BV is een vennootschap waarin geen (beleggings)activiteiten (meer) plaatsvinden. Als je een lege BV start en er vervolgens geen ondernemersactiviteiten mee verricht zijn er nog steeds administratieve lasten 4. Voorbeelden zijn de aanmelding bij de Belastingdienst, het betalen van de rekening van de Kamer van Koophandel en de kosten van het opmaken van een jaarrekening voor de fiscus. Hierna volgt een overzicht van de administratieve lasten waar een lege BV mee te maken heeft. tabel 1 Overzicht administratieve lasten lege BV
omschrijving
adm. lasten 2007 in euro’s eenmalig
structureel
1. oprichtingsakte (notaris)
630
0
2. verklaring van geen bezwaar (Justitie)
158
0
3. inschrijven BV in Handelsregister + bijlagen + langsgaan (KvK) 4. werk besteed aan de jaarlijkse bijdrage betalen voor KVK 5. aanmelding belastingdienst
53
0
0
4
22
0
6. fiscale jaarrekening en aangifte
0
1.295
7. accountantsverklaring en accountantswerk
0
787
8. melding wet milieubeheer 9. onroerend zaakbelasting Totaal administratieve lasten
17
0
0
4
880
2.090
p.m. bewaarplicht, parkeervergunning aanvragen, gemeentelijke controle.
Conclusie: Zoals uit het overzicht naar voren komt bedragen de eenmalige administratieve lasten € 880 per lege BV en de structurele administratieve lasten € 2.090 per lege BV.
4
Het betreft administratieve lasten die in jaar 1 kunnen voorkomen. Let wel: het gaat om startende BV’s en niet om BV’s die in de loop der tijd nagenoeg stil zijn komen te liggen en nauwelijks bezittingen meer hebben.
5 november 2007
5/5
