Friese hoenders seizoen 2011-2012 Zoals u inmiddels gewend bent van de FTC hebben wij (onder andere) aan de hand van de ingestuurde dieren op de clubshow weer een verslag gemaakt over de stand van zaken en de aandachtspunten voor de fokkerij. Het aantal grote dieren viel op de clubshow van dit jaar nogal tegen, hier zijn natuurlijk verschillende redenen voor te bedenken maar hoe men het ook went of keert; het blijft een negatieve ontwikkeling. Daarnaast waren er bij de grote Friese ook nog eens veel kooien leeg door ziekte of overlijden waardoor het aanzicht nogal troosteloos voordeed. Hier moet men echter doorheen kunnen prikken en er de ontwikkelingen van het ras kunnen zien, zowel positief als negatief. Het bij de kooien langs gaan viel in goede aarde bij veel leden, het is goed om met keurmeesters en fokker/belangstellenden bij de kooien langs te gaan en zaken te bespreken. Dit kan alleen maar een positief effect voor de kwaliteit en uniformiteit hebben. Bij de krielen waren de zaken florissanter met een stabiel aantal ingezonden dieren, ook waren er leuke uitschieters bij die zeker gezien mochten worden. Dan nu de dieren, te beginnen bij de grote en wel de zwarten. De kwaliteit lijkt hier stabiel te blijven met types bij de hennen waar veel kleurslagen een puntje aan kunnen zuigen. Luxe dieren met een mooi breed aangezette staart met genoeg volume. De hanen zijn over het algemeen wat minder met een te sterk aflopende rug en een hoekige overgang van rug naar staart. Sander Wemer showde een erg fraaie hen met bijzonder fraai type. Aandachtspunten bij deze kleur is het type bij de hanen en de kleur, glans blijft een heikel punt. Type en kop gaan echter voor en bij een kleurslag die niet veel voorkomt mag men iets meer tolereren. Een heksenjacht naar groene glans zou de kleurslag niet ten goede komen. Helaas maar 1 inzender in Sneek, met 3 tentoonstellende fokkers is dit een kleurslag die wel fokkers kan gebruiken. Het valt te hopen dat met de geshowde kwaliteit meer mensen zich aangetrokken voelen tot deze kleur. Bij de witten is er moeite om de kwaliteit op peil te houden. Gelukkig is Bijlsma een volhouder en showde hij nog een paar dieren in Sneek. Helaas zien we niet meer de aantallen en kwaliteit van een paar jaar terug, toen er een paar jaar achter elkaar een mooie klasse zat van hoge kwaliteit. De haan liet zien dat er nog wel kwaliteit is, een mooie witte kleur met een forse staart die voor het juiste type zorgde. De hennen waren duidelijk minder als vorige jaren. Type en een hangkam waren hier de factoren die de predicaten niet boven de 93 punten lieten stijgen. Met maar 1 tentoonstellende fokker is dit ook een kleurslag die meer fokkers verdient. Aandachtspunten zijn bij deze kleur de kopversierselen en het in de gaten houden van de rug-staart overgang. Helaas was de situatie bij de zwartbonten niet veel beter dan bij de bovenstaande kleuren. Met 2 tentoongestelde dieren is het lastig in te schatten hoe een kleurslag er voor staat. De haan in Sneek voldeed qua type en bouw goed maar zat nog wat in de rui waardoor hij niet optimaal toonde. Dit gold eveneens voor de hen die nog niet in optimale showconditie was. Er zit niet veel vooruitgang in de kleur, het blijft wat gewoontjes wat types en kleur aangaat. Hoopvol is dat er in het veld nog goed materiaal is gezien bij een potentieel lid die goed met de fokkerij bezig is. Dit zijn ontwikkelingen die goed is om de kleurslag te behouden en de kwaliteit te verbeteren. Met maar 2 showende fokkers blijft dit eveneens lastig en maakt het de kleurslag gevoelig mocht er iets gebeuren. Aandachtspunten bij deze kleur zijn de kopversierselen en de staartinplant.
Daarna de groep met de mooiste grote haan, de goudpellen. Dat hier de laatste jaren enkele goede fokkers zijn gestopt is sterk zichtbaar, 4 hanen en 8 hennen is niet iets wat we gewend zijn bij deze kleurslag. De twee hoogst geplaatste hanen vielen duidelijk op, met name doordat ze in de juiste conditie waren. De winnende haan had een prima type met een mooie ruime staart, wel moest hij niet donkerder van kleur. De haan met de tweede ZG liet de juiste kleur zien maar mocht iets meer volume in de staart hebben. Bij de hennen zagen we een mooie pelling, ook de grondkleur is in veel gevallen goed. Wel is het hier oppassen dat de staarten bij het lichaam passen, een kleine staart met een groot lichaam zal nooit een F type opleveren. Met name de dieren van Schurer lieten zien waar we naartoe moeten met het type, een breed dier met een diepe staartaanzet waardoor er een soepele overgang is van rug naar de (grote) staart. Al met al een klasse die nog voldoende kwaliteit herbergt om vooruit te kunnen. Aandachtspunten zijn hier met name het type; fok met dieren die grote staarten hebben waarbij gelet moet worden op de aanzet. Ook de kleur niet vergeten, deze dient mooi warm goudgeel te zijn. Bij de zilverpellen veel lege kooien door het overlijden van Tjalling de Haas, ook waren er hier enkele fokkers niet aanwezig. Bij de hanen geen dieren die potten konden breken, met name het vele wit in de staarten was storend. Hierin lijkt geen verbetering te zijn, vorig jaar merkten we ook al op dat dit een probleem was. Bij de hennen veel dieren die beter van type en pelling konden. Uitblinker was de hen van Schurer die al vaker dit seizoen de F had gekregen. Met name qua pelling en kleur een mooi dier, ook een mooie grote staart die ook nog eens mooi diep was aangezet. Haar rug mocht misschien iets korter. Aandachtspunten bij deze kleur zijn bij de hanen de kleur en dan met name de kleur van de staarten. Bij de hennen is het belangrijk om het type in de gaten te houden en de vorm en intensiteit van de pelling. Waar zijn de mooie dieren van vorig jaar gebleven is ook een vraag die men rustig mag stellen. Eenzelfde beeld kwamen we ook tegen in Duitsland waar jarenlang een hoge kwaliteit zilverpellen geshowd werd maar dit jaar ook niet naar huis geschreven kon worden over de kwaliteit. Het is dus zaak de kwaliteit in de breedte in de gaten te houden. Citroenpel was dit jaar de positief verassende kleurslag. Ane Visser wist hier de winnende hen te showen die mooiste van de Friese en de gehele show werd. De twee hanen wisten niet echt te overtuigen. Eén had een egale grondkleur, dit ging gepaard aan een wat lichtere grondkleur. Nog veel zien we hanen met veel goud op zadel en vleugel. Iets halstekening ontsierde de winnende haan ook. De kwaliteit zat dus duidelijk bij de hennen, in doorsnee een goede pelling bij de meeste dieren. Wel is het oppassen voor te kleine staarten die niet diep genoeg aangezet zijn, de 2eF van Schraa liet hier zien hoe het moet zijn wat type betreft. Aandachtspunten betreffen hier dus met name het type, let op een diepe staartaanzet en streef naar wat grotere staarten die in verhouding staan tot het lichaam. Bij de hanen letten op egaliteit van de grondkleur en halstekening.
Evenals de zilverpellen ook bij de geelwitpellen veel lege kooien doordat de dieren van Gerrit Markvoort ziek waren. In deze klasse zagen we veel diversiteit, waarschijnlijk doordat de fokkers allemaal hun eigen stammen hebben en de uniformiteit dus afneemt. Wel een goede brede basis dus. Bij de hanen zagen we veel dieren die nog niet de juiste conditie hadden en aan de iele kant waren. De hoogstgeplaatste hanen van Schraa toonden de juiste types en kleur. Bij de hennen zagen we veel dieren met geknepen staarten en werden de types soms wat door elkaar gehaald. Hier is het ook nog altijd opletten voor de juiste grondkleur. Aandachtspunten bij de hanen zijn het volume en bij de hennen met name de types waarbij het verhaal van een diepe staartaanzet zoals bij de goudpellen en citroenpellen van toepassing is. Houd ook de grondkleur in de gaten, deze dient niet te donker te worden. De roodpellen vielen wat tegen in vergelijking met vorig jaar. De oude hen van Annen liet veel kwaliteit zien maar was nog niet helemaal showklaar. Bij de hanen was het jammer dat de twee hanen van Annen een scheve staartdracht lieten zien, het waren verder fraaie dieren qua kleur en type. Bij de hennen geen echte complete uitbinkers, was de pelling goed dan mocht het type beter en andersom. De winnende hen van de Jong had een prima tekening maar mocht zeker niet meer dan ZG type hebben. De hen in kooi 1099 liet een uitmuntend type zien maar mocht een betere pelling hebben. De klasse heeft nog genoeg kwaliteit, type en pelling combineren zorgt hier weer voor de hogere predicaten. Bij de mindere dieren zijn type en kleur aandachtspunten. Blauw blijft een uitdagende kleurslag door het intermediaire vererven. De door Jens Fankena geshowde dieren waren wat type betreft zeker geen slechte dieren. Ze hadden waarschijnlijk buiten gelopen waardoor de kleur wat vlekkerig en bruin oogde maar het was wel te zien dat de dieren in normale omstandigheden een verdienstelijke kleur zouden hebben. De andere fokkers van deze kleur hadden niet ingeschreven, vaak zien we, net als bij de zwarten, leuke types terug bij deze kleur. Het blijft een gevoelige kleur met 3 tentoonstellende fokkers, met gevoel keuren motiveert om de kleur te behouden. De types bij de koekoek, en dan met name de mooi breed gedragen staarten waren een verademing. De oude hen de jonge hen met 2e ZG zaten erg dicht tegen het ideaal aan wat type betreft. De koekoektekening blijft lastig, wat is nu te contrastrijk en wat niet. Dit onderwerp zal bij deze jaarvergadering besproken worden, een aanrader voor de fokkers dus. De hennen die hier zaten hadden een redelijk contrastrijke tekening waarbij de hen met de 1e F de meeste complete en beste tekening liet zien. De kwaliteit van deze kleurslag blijft op een goed peil, wel is het aantal fokkers met 2 stuks zorgelijk. Aandachtspunten bij deze kleur zijn de bouw die niet lichter moet en de tekening, wel moet er dan uniform gekeurd worden wat de kleur aan gaat. De jaarvergadering zal hierin hopelijk voorzien. Bij roodbont geen vooruitgang, er waren geen jonge dieren geshowd dus is het lastig hier een beeld van te schetsen. De dieren die er zaten voldeden wat kleur betreft goed. Bouw moet in de gaten gehouden worden. De situatie is wat zorgelijk bij deze kleur, er is maar 1 fokker die de eer van de kleurslag hoog houdt en daarmee is de situatie kwetsbaar te noemen. Er mag veel waardering uit gaan naar de fokker die trouw vasthoudt aan deze kleur. Aandachtspunten zijn het met name het type en de bouw, roodpel is natuurlijk wel altijd een optie om kleur en type op peil te houden.
De situatie bij zandgeel verslechterd met het jaar, met name de kwaliteit gaat sterk achteruit. De door Jens Frankena ingestuurde hen voldeed qua kleur nog redelijk maar mocht wat type betreft wel wat typischer met een grote staart en diepere staartaanzet. De kleur leeft onder de liefhebbers zeker en de broedei afname is niet slecht te noemen, wel bestaat het beeld dat de gemiddelde kwaliteit in het veld sterk afneemt. Het word steeds moeilijker om dieren te vinden die het gewenste type tonen en de juiste kleur laten zien. We kunnen rustig stellen dat het al 5 voor 12 is geweest, 1 tentoonstellingsfokker is simpelweg niet genoeg om de kwaliteit te behouden. Verbetering wat de kwaliteit aangaat is zowel qua kleur als type nodig. Het type mag luxer met een royalere staart en de kleur donkerder met een beter contrast, met name met de staart aangaat. Jan Weening, een succesvolle zandgeel fokker uit het verleden, gebruikte altijd donkere dieren(lees te bruin) in zijn foktoom om voldoende kleur en contrast te houden. Deze donkerdere dieren werden dan aan de show dieren gepaard, het beeld bestaat dat show dier maal show dier er voor zorgt dat de grondkleur te licht word en het contrast verdwijnt. Algemene aandachtspunten: - Het type vraagt bij veel kleuren aandacht, geknepen staarten passen niet bij het Fries Hoen. Fokdieren hebben royale staarten met een diepe aanzet, ook op voldoende breedte letten en voldoende lengte van de staartveren. - Let op te grote omvallende kammen bij de hennen en op kreukels in het kamfront bij de hanen. - De situatie bij zandgeel is zorgelijk, roodbont vraagt ook om meer fokkers. - Let op te veel wit in de staarten van de zilverpel hanen.
De Friese krielen: De zwarte krielen weten hun niveau goed vast te houden. De winnende haan wist het tevens te schoppen tot mooiste haan bij de krielen. Een heel compleet haantje met max glans. De hennen lieten fraaie types zien met de juiste fluweelzwarte kleur. Wel zijn hier wel meer fokkers van geweest. Aandachtpunt blijft hier het type, dit moet duidelijk Fries blijven om het verschil met de Hollandse krielen te behouden. Bij wit zien we ook een vrij stabiele situatie, de hanen waren iets crèmig van kleur maar hadden wel mooie ruime staarten. De pootkleur is bij deze kleur nog altijd een punt van aandacht maar gaat vooruit. De hennen waren mooi van type en kleur. De winnende hen was wat type betreft een klasse minder dan de 2e ZG, staartspreiding verdient nog wel aandacht bij de hennen. Daarna een leuke verassing, de zwartbonten zaten er weer. De animo voor deze kleurslag lijkt weer wat te komen, nu is het hopen dat de kleurslag zich goed kan vestigen en de kwaliteit verder vooruit gaat. Jan Annen showde leuke hennen die qua type al goed voldeden, de bontfactor is nog punt van aandacht. De staarten van de hennen waren ook erg mooi ingeplant, die zagen we in het verleden wel eens anders bij deze kleurslag.
Een gemiddeld zeer goede kwaliteit bij de goudpellen zonder al te grote uitblinkers. De enige F die werd gegeven blonk ook duidelijk uit qua type en tekening, een leuke hen van Alex Schootstra. De types van de hanen voldeden goed, wel mochten de staarten beter getekend. Bij de hennen viel op dat de tekening in enkele gevallen wat regelmatiger verdeeld mocht zijn. Over het algemeen toonden de dieren wat fors van bouw, echter wel met goede verhoudingen. De zilverpellen konden ons goed bekoren, de kwaliteit van een paar jaar terug lijkt terug te komen. Met name de hennen zorgen voor dit positieve beeld. Aandachtspunten bij de hanen waren de kleur die soms wat crémig was en de naar verhouding van het lichaam te kleine staarten. De hennen liete mooie kleine types zien, een enkel dier mocht de staart wel meer spreiden. De top van deze klasse liet al prachtige zwarte pellen zien met de juiste vorm. Aandachtspunten bij de hennen is de staartspreiding en het behouden van mooie brede veren waar de pelling goed op uit kan komen. opvallend was dat de kamhielen, bij met name de hennen, wel erg opliepen ipv horizontaal te lopen. Zeker een punt van aandacht. Op de Noordshow in Zuidlaren viel het ook op dat er veel dieren behept zijn met lichte teenpunten, houd dit in de gaten. Vorig jaar melden we nog een dipje bij de citroenpellen, dit jaar zag het er al een stuk beter uit. Evenals de grote broers en zussen hadden de krielen ook last van wat geknepen staart en mochten deze ook dieper zijn aangezet. De kleur en pelling is over het algemeen zeer goed. De twee hennen van Lanting vielen op door het mooie type en pelling. Aandachtspunten zijn hier het type en de staartaanzet en spreiding. Wel is het te hopen dat er meer fokkers komen van deze mooie kleurslag. Een grote klasse geelwitpellen volgde. Op dit moment mag deze kleurslag zich verheugen op veel belangstelling. De gemiddelde kwaliteit lijkt vooruit te gaan maar heeft nog wel wensen. De hanen zijn wat wisselend van type, deze zagen we al veel beter in Duitsland. De kleur is gemiddeld gezien zeer goed te noemen. Wat verder opviel is dat de hanen de neiging hebben hun vleugels "gekruist" te dragen, dit zagen we ook bij onze fokkers in Duitsland. Bij de hennen mooie kleine dieren maar veel verschil in grondkleur en pelling. Wat type betreft zit men nog niet op een lijn. Er zat in de hele klasse maar een hen met een fraai type. Een hennetje van Wieger de Boer. Aandachtspunten zijn hier dus het type en de kleur, ook de veerbreedte bij de hennen verdient aandacht. Bij de roodpellen zat ook dit jaar weer een kampioen, Jan v/d Meulen showde de mooiste Friese kriel. Een hen met mooi type en een beste kleur. Dat mag gezegd worden over de hele breedte, type en kleur zijn te roemen. De pelling verdient echter aandacht, deze mag intensiever, beter van vorm en loopt soms te hoog op. Het is mogelijk dit te combineren op 1 dier hebben we al regelmatig kunnen zien. Verder vielen enkele mooi getekende hennen van G. Heezen op die een bijzonder fraaie vleugeltekening hadden. Bij de hanen verdient het type aandacht, de rug-staart overgang is in veel gevallen wat hoekig. Het is zaak hier te blijven letten op een voldoende brede rug. Ook zagen we hier de ontsierende oplopende kamhielen bij enkele dieren, zeker een aandachtspunt. Blauw weet de kwaliteit ook goed vast te houden. Er was nog maar een jonge haan met een vlekkerige, roestige kleur. Fokkers merkten op dat dieren die in het eerste jaar wat vlekkerig zijn het 2e jaar goed van kleur kunnen zijn. Met maar twee fokkers is dit wel een gevoelige kleur.
Bij de koekoeken veel variatie in tekening. De hanen hebben we in voorgaande jaren in een betere kwaliteit gezien, met name de staartekening liet te wensen over. Bij de hennen mooie types, wel is het oppassen dat de dieren niet te laag gesteld worden, iets dijbeen moet zichtbaar zijn. De tekening van de krielen verschilde duidelijk van de grote broers en zussen, hier was de tekening duidelijk minder scherp afgetekend en neigde meer naar het gewenste bewolkte, wel moet er iets contrast zichtbaar blijven. Aandachtspunten zijn hier de tekening van de hanen en het niet te laag gesteld worden van de hennen. In roodbont was het weer genieten met een fraai hennetje van Jan v/d Meulen. Beste types met prima kleur er tekening zien we bij deze kleurslag. Ook de kammen waren zeer acceptabel. Grootste aandachtspunt is hier het aantal fokkers, deze fraaie kleurslag verdient meer fokkers om de hoge kwaliteit vast te kunnen houden. De niet erkende kleur zandgeel was van een betere kwaliteit dan de grote. Het contrast in de kleur is hier nog de grootste uitdaging. Algemene aandachtspunten: - Evenals bij de grote verdient ook het type bij de krielen aandacht, let op voldoende staartspreiding en een diepe aanzet. - Veerbreedte bij de hennen in de gaten houden, met name bij zilverpel en geelwitpel. - Pelling van de roodpel vraagt aandacht. - Oplopende kamhielen bij de zilverpel en roodpel.
De FTC
