Inhoudsopgave 1. Voorwoord 2. Fouten in je cv en brief 3. Slechte voorbereiding 4. Slechte presentatie 5. Fouten met competenties 6. Slecht kunnen inschatten van de online mogelijkheden en bedreigingen 7. Onvoldoende communicatieve vaardigheden hebben 8. Slecht gebruik van netwerken 9. Werkverleden onvoldoende benutten 10. Slechte omgang met stress 11. Het gevolg
Voorwoord Ten eerste wil ik u bedanken voor het lezen van deze top 10 van de meest voorkomende fouten tijdens een sollicitatiegesprek. Het is erg belangrijk dat u het beste van uzelf kunt laten zien aan een van uw potentiele werkgevers. Maar nu komt het, hoe doet u dat precies? Hoe weet u nu zeker dat uw cv aansluit bij de wensen van uw potentiële werkgever? Maakt u zich maar geen zorgen. Na het lezen van deze 10 valkuilen weet u in ieder geval wat de meest gemaakte fouten zijn. Dat geeft u meteen een overzicht over hoe het NIET moet. Dat mensen fouten maken weten we onderhand al wel. Dat ze steeds dezelfde fouten maken in dezelfde situaties is echter onbegrijpelijk. Heeft het te maken met een tekort aan kennis of is het alleen een slechte gewoonte?
Fouten in je cv en brief Om een zo goed mogelijke kandidaat voor een functie te zijn moet je jezelf onderscheiden door middel van je cv en brief. Je cv en je brief is het eerste dat ze van jou onder ogen krijgen. Op basis van deze twee stukken wordt er beslist of je wordt uitgenodigd voor een gesprek. Zorg er daarom dus voor dat jouw cv en brief zo goed en zorgvuldig mogelijk zijn opgesteld.
Spelfouten Als je cv of sollicitatiebrief ook maar een taalfout of een halve zin bevat kun je het vergeten. Je brief wordt onmiddellijk opzij gelegd. Het risico dat je taalfouten maakt loop je vooral op bij het solliciteren per e-mail en het invullen van een sollicitatieformulier. Er worden nog altijd veel spelfouten in cv’s gemaakt. Dit is jammer want spelfouten zijn gemakkelijk te vermijden. Een spelfout is niet alleen erg slordig, het verkleint je kansen op een uitnodiging aanzienlijk.
Slechte motivatie in motivatiebrief Een motivatiebrief is een manier om te vertellen waarom je bij het bedrijf zou willen werken en waarom jij de geschikte kandidaat voor de functie bent. Het is daarom ook heel belangrijk dat je daadwerkelijk motiveert waarom je bij het bedrijf zou willen werken. Als je niet goed motiveert dan kun je ook geen goede motivatiebrief schrijven.
Slechte structuur De basis van een goede sollicitatie is natuurlijk je cv. Op basis van je cv is meteen je manier van werken en je nauwkeurigheid zichtbaar. Maak je cv daarom volgens de richtlijnen. Voeg aan je cv een zakelijke pasfoto toe, dus geen foto van jou tijdens het uitgaan. Let ook op je e-mailadres. Dat kan geen grappig e-mailadres zijn dat je gebruikte in je basisschooltijd. Als je geen zakelijk e-mailadres hebt maak er dan desnoods een aan met je voor- en achternaam.
irrelevante informatie in je cv Onderwerpen die niets toevoegen aan je bedrijf hoef je ook niet op je cv te zetten! Dat je lid bent van een motorclub voegt niks toe aan je sollicitatie. Het kan wel zorgen voor een bepaald beeld van jou. Verspil geen tijd aan onnodige informatie
en vul alleen relevante informatie in. Het bedrijf wil zo veel mogelijk over je weten als het gaat over werk gerelateerde informatie.
Slechte voorbereiding Een sollicitatie gaat gegarandeerd mis als je je niet goed voorbereid. Zorg er daarom altijd voor dat je op tijd de nodige voorbereidingen treft. Zo kom je goed voorbereid over en dat ben je dan ook. Het is fijn voor het bedrijf om te weten dat jij als sollicitant de nodige moeite doet om in een goed daglicht te komen.
Vergeten wat je op je cv had gezet Zorg ervoor dat jij je cv goed kent. Het is belangrijk dat je weet wat er in je cv staat als je het toe moet lichten. Zo kom je geloofwaardig over. Als er vragen worden gesteld over een bedrijf waarvoor je eerder hebt gewerkt dan is het natuurlijk wel belangrijk dat jij kunt vertellen wat je daar deed en wat voor bedrijf het precies was.
Je niet hebben verdiept in het bedrijf of vacature Om te beginnen aan je sollicitatie moet je natuurlijk wel weten voor welke functie je solliciteert en bij wie je solliciteert. Als je niet eens weet waar en waarvoor je solliciteert dan kan het natuurlijk nooit goed gaan. Bekijk de website van het bedrijf goed en onderzoek of er bijvoorbeeld nog dochterbedrijven zijn. Lees goed waarvoor het bedrijf staat en wat ze doen. Mocht er een vraag komen over het bedrijf zelf dan zal je altijd een correct antwoord moeten kunnen geven.
Sollicitatievragen niet goed geoefend Laat zien dat je oprecht geïnteresseerd bent in de desbetreffende vacature. Als je weinig of geen vragen stelt laat je zien dat je niet geïnteresseerd bent. Je potentiële werkgever wil graag dat jij op alle vragen die ze stellen een correct antwoord hebt. Zorg er daarom voor dat je een paar standaard sollicitatievragen hebt voorbereid en geoefend. Als je vooraf weet dat je de meeste vragen goed kunt beantwoorden, dan zal dit je helpen met het onder controle houden van je nervositeit.
Plan alvast de route Zorg ervoor dat je weet waar je naartoe moet en hoe je er komt. Zo kun je rekening houden met de reistijd die je kwijt bent. Je maakt een slechte indruk als je te laat komt. Een slechte eerste indruk heeft namelijk grote gevolgen over hoe je uiteindelijk
beoordeeld wordt. Dit heet het Horn-effect en het is bijna onmogelijk om aan dit effect te ontkomen.
Slechte presentatie De eerste indruk die je afgeeft is heel erg belangrijk. Zorg ervoor dat je geschikte kleding draagt. Ook een verzorgd uiterlijk is een vereiste voor een sollicitatiegesprek. Je uiterlijk moet passen bij het bedrijf waar je solliciteert. Bereid je vooraf goed voor door te onderzoeken waar je solliciteert en bedenk welke kleding er past bij de functie. Solliciteer je voor een functie als manager, dan moet je in een driedelig pak verschijnen. Maar solliciteer je op een functie als verkoopster in een kledingzaak dan zoek je kleding die past bij de winkel waar je gaat solliciteren.
Slecht verbale gedrag Een goede voorbereiding op een sollicitatiegesprek is het halve werk, maar je presentatie tijdens het sollicitatiegesprek zelf is uiteraard doorslaggevend voor je kansen op succes. Houd daarom een actieve houding aan, houd je handen boven tafel en beweeg niet onnodig tijdens je sollicitatie.
Slecht non-verbale gedrag Het is belangrijk dat je non-verbale gedrag goed is, want ook dat laat een bepaalde indruk achter. Zorg er bijvoorbeeld voor dat je bij binnenkomst een goed stevige handdruk geeft. Kijk alleen wel uit dat je door de nervositeit een niet te strakke handdruk geeft. Houd ook een goede lichaamshouding aan, zorg ervoor dat je rechtop zit en dat je geen gesloten houding aanhouden
Roken of naar rook ruiken Als je rookt dan ben je zelf al zo gewend aan de sigarettengeur dat je het zelf niet meer ruikt. Maar voor mensen die bij je in de buurt komen kan de sterke sigarettengeur erg hinderlijk zijn. Zorg er daarom altijd voor dat je voor je sollicitatiegesprek nooit rookt zodat je zulke problemen gelijk voorkomt.
Slechte kleding voor mannen Zorg ervoor dat je kleding past bij het bedrijf waarvoor je solliciteert. Het kan niet zo zijn dat jij je informeel kleed terwijl je bij een formeel bedrijf solliciteert. Draag ook geen felle kleuren maar ga voor maximaal 2 kleuren in je outfit voor een goede combinatie. Een fris geurtje is belangrijk, maar kies geen sterk parfum, dat leidt namelijk erg af.
Uitdagende kleding vrouwen Kleed je netjes voor je sollicitatiegesprek. Draag niet te veel make-up en zorg ervoor dat je kleding de gesprekspartner niet afleidt. Maak het jezelf niet moeilijker. Ook
voor vrouwen is het belangrijk om een fris geurtje te dragen maar let er ook hier op dat het niet te sterk is.
Fouten met competenties Competenties vertellen iets over jezelf en laten ook zien wat je specialiteiten zijn. Probeer je competenties goed te gebruiken tegenover je gesprekspartner. Als jij goed met je competenties kunt spelen dan kun jij jezelf goed uitdrukken.
Competenties niet voldoende in kaart kunnen brengen Het niet voldoende in kaart kunnen brengen van de eigen competenties is een van de meest voorkomende fouten. Om je competenties goed te kunnen verwoorden zou je een SWOT-analyse over je zelf kunnen maken. Met een SWOT-analyse (Strenghts, Weaknesses, Opportunities, Threats) kun je in kaart brengen wat je sterke en zwakke punten zijn. Schrijf deze op en verwerk ze in je cv.
Leugens over je competenties Bepaal op basis van de functieomschrijving welke competenties je nodig hebt voor de functie en welke competenties jij daadwerkelijk bezit. Solliciteer alleen als je ook echt de benodigde vaardigheden beheerst. Een werkgever neemt je aan omdat zij denken wat ze kunnen verwachten van jouw werkzaamheden. Als je daarover liegt dan zal het tijdens de proefperiode al snel misgaan. Dus als je de gevraagde competenties niet bezit, solliciteer dan ook niet op de functie.
Slechte competenties niet goed kunnen omzetten in verbeterpunten Tijdens een sollicitatiegesprek gaan ze je natuurlijk ook vragen wat jou de geschikte persoon maakt voor de desbetreffende functie. Geef aan over welke competenties jij beschikt die bij de functie horen. Ze gaan je ook vragen wat je mindere punten zijn. Pas op dat je niet zegt dat je de mindere competenties helemaal niet bezit. Geef aan dat het slechts verbeterpunten zijn, zo geef je het bedrijf het gevoel dat je wilt werken aan die mindere competenties.
Slecht inschatten van de online mogelijkheden en bedreigingen Een bedrijf wil weten met wie ze te maken heeft. De makkelijkste manier is om te kijken of er iets op het internet staat beschreven over de desbetreffende persoon. Tegenwoordig is het internet een belangrijke factor waar bijna iedereen gebruik van maakt, dus ook bedrijven.
Google Let op! Veel bedrijven googelen eerst hun sollicitanten om zo te kijken wat voor internetstatus ze hebben. Check daarom eerst zelf of er niks ergs op het internet staat over jezelf. Oude schoolfoto’s en de meest recente feestfoto’s, je kunt van alles over jezelf vinden op het internet als je niet oppast. Ga zelf altijd even na of er daadwerkelijk niks te vinden valt over jezelf. Dan hoef je je daar geen zorgen over te maken.
LinkedIn Zorg ervoor dat je een nette LinkedIn pagina hebt en dat je het ook regelmatig bijwerkt met je huidige baan en opleiding. Dat je profiel up to date blijft is erg belangrijk omdat bedrijven vaak kijken naar je opleidingen, werkervaringen en foto’s. LinkedIn is een zakelijk sociaal netwerk, dus ze zien eigenlijk je gehele zakelijke ervaringen en netwerken. Houd je zakelijke online paspoort dus netjes!
Facebook Wie kent het nou niet? Facebook. (Bijna) iedereen heeft het wel, dus een extra manier voor bedrijven om informatie over jou op te zoeken. Plaats geen feestfoto’s als profielfoto. Je profielfoto is namelijk voor iedereen zichtbaar. Zorg daarom voor een nette foto van jezelf. Als je dingen op Facebook hebt staan die ongepast zijn dan adviseren wij jou om je Facebookpagina op privé te zetten.
Twitter Ook twitter komt tevoorschijn op Google. Zorg er daarom voor dat je geen ongepaste tweets post. Als jij je account niet op privé zet zijn je tweets voor iedereen zichtbaar.
Onvoldoende communicatieve vaardigheden Om een zo goed mogelijke gesprek te voeren is het belangrijk dat je weet hoe je een gesprek moet voeren.
Niet kennen van STAR – methode Als je zegt dat je iets kan terwijl dat niet zo is dan valt dat moeilijk te controleren tijdens een sollicitatiegesprek. Er is echter een methode die je dan door de mand laat vallen. We hebben het hier over de STAR- methode(Situatie, Taak, Actie en Resultaat). Ze gaan je dan vragen naar bepaalde situaties waarin je een bepaalde competentie hebt toegepast en vragen je dan wat het probleem was, wat je eraan deed en wat uiteindelijk het resultaat was. Het is dus niet zo gemakkelijk om hier antwoord op te geven terwijl je nog nooit in een dergelijke situatie hebt gezeten. Bekijk daarom goed van te voren de vragen die ze je erover kunnen stellen.
Slecht Luisteren/samenvatten Het is belangrijk dat je de recruiter het gevoel geeft dat je daadwerkelijk luistert. Maar het is nog belangrijker dat je daadwerkelijk luistert naar wat de recruiter je vraagt en dat je het voor jezelf steeds kan samenvatten. Geef korte antwoorden zoals ’ja’ en ‘hm’ zodat de recruiter het gevoel heeft dat je luistert. Als je actief luistert en goed voor jezelf samenvat wat de recruiter precies vroeg dan kun je sneller een passend antwoord geven. Dus open je oren!
Weinig of niet doorvragen Als de recruiter je dingen vertelt dan is het slimmer om na elk verhaal een paar vragen te stellen om zeker te weten dat je het snapt. Het geeft hen ook weer een gevoel dat je luistert en dat je het daadwerkelijk begrepen hebt. Vraag gerust door maar denk er aan, wel met mate.
Elevator pitch Vertel wat over jezelf, dat is best een lastig vraag. Het is dan de bedoeling dat jij je zo kort en zo duidelijk mogelijk presenteert. Een elevator pitch is een betoog van ongeveer 1 minuut waarin de sollicitant zichzelf als het ware verkoopt. Dus denk bijvoorbeeld dat je met de recruiter in de lift zit en in die tijd jezelf zo snel en duidelijk
mogelijk moet presenteren. Om het zo samenhangend mogelijk te krijgen is het wel belangrijk om het van tevoren voor te bereiden.
Slecht omgaan met stress Stress tijdens een sollicitatie kun je er natuurlijk niet bijhebben. Vermijd daarom ook elke vorm van stress. Je hoeft je nergens zorgen over te maken. Zorg er voor dat je voorbereid naar je gesprek gaat zodat niks onverwachts komt. Bij een goede voorbereiding zal de stress niet komen opdagen.
Last hebben van nervositeit Bijna iedereen heeft last van nervositeit of stress voor of tijdens een sollicitatiegesprek. De beste manier om stress en nervositeit te verminderen is een goede voorbereiding op het gesprek. Zo krijg je het gevoel dat je controle hebt over je sollicitatie en dat geeft rust. De andere kant van de tafel zal zeker begrip tonen voor het feit dat je zenuwachtig bent voor het gesprek. Breng je nervositeit bij erge gevallen ook te spraken zodat de recruiter weet dat je heel erg zenuwachtig bent. Schrijf ook wat dingen op een papiertje voor het gesprek met de belangrijkste dingen die je wilt vragen zodat je een rode draad hebt tijdens het gesprek.
Wees uitgerust Een goede nachtrust is de basis van een goed gesprek. Het is belangrijk dat je uitgerust naar je gesprek komt om zo stressgevoelens te voorkomen. Dus ga de avond voor het gesprek op tijd naar bed. Zorg dat je jouw kleren gestreken klaar hebt hangen zodat je niet op het laatste moment in een kledingcrisis komt. Vertrek ook op tijd want van haasten komt stress en dat kun je dan niet gebruiken. Voorkom alles wat op het laatste moment stress veroorzaakt.
Bereid je cv voor Om stress tegen te gaan kun je het beste je cv doornemen voor je sollicitatiegesprek. Het is stres verwekkend als je het gevoel hebt dat je niet weet wat je te wachten staat. Het is overigens je eigen cv en het zou raar zijn als de recruiter iets vraagt op basis van je cv waar jij geen antwoord op kan geven. Dat geeft het gevoel dat jij je cv onzorgvuldig hebt gemaakt en dat is een grote valkuil.
Slecht gebruik van netwerken Maak gebruik van de mensen om je heen om zo de zoektocht naar een passende baan te vergroten. Vraag bijvoorbeeld vrienden of familie of zij nog een passende vacature hebben gezien. Het is belangrijk dat je eerst in je eigen kring zoekt, dat geeft jou alleen maar meer kans op een passende baan. Kijk ook of je tussen je zakelijke netwerken een passende baan kunt afdwingen.
Niet vertellen dat je op zoek bent Hulp is nooit verkeerd. Vertel mensen dat je op zoek bent naar een baan. Laat niet merken dat je hopeloos op zoek bent naar een baan want dat geeft hen weer het gevoel dat je bijna nergens word aangenomen. Vertel ze dat je pas op zoek bent naar een passende vacature en dat je het fijn zou vinden als zij ook hun ogen open houden voor jou.
Instanties en je netwerk Je kunt ook via je netwerk bij verschillende instanties terechtkomen, zoals uitzendbureaus en werving- en selectiebureaus. Het kan dus helpen als jij een streepje voor hebt bij je aanmelding. Hiervoor kun je je netwerk inschakelen. Het kan zomaar zijn dat je vriend of verre kennis opeens een mooie baan heeft gekregen via een uitzendbureau. Je kunt diegene dan vragen om een goed woordje te doen voor diezelfde baan. Overigens werven wervingsbureau ’s en uitzendbureaus graag via – via.
Slecht gebruik van LinkedIn Gebruik je LinkedIn tijdens je zoektocht naar een passende baan om zo je kansen te vergroten. Op LinkedIn in onderhoud je al je zakelijke relaties. Vraag wat LinkedIn vrienden of er een vacature beschikbaar is bij het bedrijf waar zij werkzaam zijn. Er is altijd wel iemand die jou kan vertellen over een bepaalde vacature. LinkedIn is erg geschikt om een passende baan te vinden binnen een korte tijd.
Social media
Gebruik social media om een passende vacature te vinden, vraag vrienden of ze een passende vacature voor je kennen.
Facebook Ook facebook is een hulpmiddel dat handig kan zijn tijdens je zoektocht naar een passende baan. Plaats bijvoorbeeld een post op je tijdlijn waarin je vertelt dat je op zoek bent naar een baan. Zet in je bericht wat voor werk je zoekt en voor hoeveel uur je beschikbaar bent. Door middel van dat berichtje schakel je vrienden en familie toe aan je zoektocht naar een passende baan. Erg handig dus!
Google Via google kun je ook zoeken naar vacatures. Toets gewoon in wat voor baan je zoekt en het laat je alle vacatures in Nederland zien in een fractie van een seconde. Google is een zoekmachine die niet zal terugdeinzen voor jouw zoektocht, Google vindt alle vacatures bij jou in de buurt.
Werkverleden onvoldoende benutten Het is belangrijk dat je weet hoe jij je ervaringen gebruikt tijdens een sollicitatieprocedure. Weet ook hoe je praat over je vorige werkgevers. Je moet proberen te laten zien dat jij je vorige werkgever nog altijd respecteert zodat je hen het gevoel kunt geven dat jij hen ook altijd zult respecteren in goede en slechte tijden.
Slechte referenties Zorg er altijd voor dat je je referenties altijd checkt. Bel altijd van te voren om te melden dat ze een telefoontje zouden kunnen ontvangen van een bedrijf. Zo zijn je referenties ook voorbereid op het gesprek en kunnen ze ook kijken over welk persoon het precies gaat. Het kan zomaar zijn dat ze andere nummers hebben of dat ze je vergeten zijn en dus niet kunnen praten over jou. En het is slimmer geen referentie op te geven van bedrijven waar je het echt verknald hebt. Zo voorkom je een negatieve input van het bedrijf.
Slecht praten over vorige werkgevers Praat nooit slecht over je vorige werkgevers. Dat laat zien dat je jouw vorige werkgevers niet respecteert en dat komt niet netjes over tegenover de recruiters. Probeer gewoon het gesprek over je vorige werkgever kort te houden.
Niet duidelijk kunnen omschrijven van vorige functies Je zult toch echt moeten weten wat je tijdens vorige functies hebt gedaan zodat je de recruiter een beeld kunt geven wat je vorige werkzaamheden. Zorg ervoor dat je al je gewerkte functies op een rijtje zet met de bijhorende omschrijving van je functie. Het is belangrijk dat jij bij al je gewerkte functies duidelijk kunt uitleggen aan de recruiter wat je daar hebt gedaan zodat hij weet dat je serieus bezig was.
Het vervolg Wat doe je na je sollicitatie? Moet je wachten totdat zij jou bellen of moet je er juist achteraan gaan? Als ze binnen een week na je gesprek niet gebeld hebben kun je gerust een telefoontje plegen met de vraag wat ze van de sollicitatie vonden.
Niet nabellen Veel sollicitanten bellen vaak nadat ze niks gehoord hebben van het bedrijf niet meer terug. Ga er niet gelijk van uit dat ze je hebben afgewezen als je niks meer van ze hoort. Het gebeurt vaak dat ze bellen als je bent afgewezen puur om je op de hoogte te stellen van de uiteindelijke beslissing.
Niet schrijven van een bedankbrief Om nog net een beetje meer indruk achter te laten is het handig om een bedankbrief te schrijven naar het bedrijf. Maak een terugkoppeling van het gesprek. Laat door middel van je brief zien dat je zeer enthousiast bent en dat je niet kan wachten wanneer je kan starten bij het bedrijf. Dit is een extra voor boven op je sollicitatie. En soms kan het zelfs goed uitpakken.
Geïrriteerd raken na lange tijd. Blijf altijd kalm, zelf als ze niet gebeld hadden terwijl ze moesten bellen. Misschien zijn ze nog bezig met andere sollicitatiegesprekken en hebben ze simpelweg nog geen beslissing genomen. Het kan goed zijn dat de manager je geschikt vind voor een andere functie binnen het bedrijf en is hij of zij van plan is je te bellen als er iets vrij komt. Je mate van professionaliteit wordt onthouden. Je kunt jezelf onderscheiden van andere sollicitanten door goed om te gaan met tegenslagen.
Het te persoonlijk opvatten
Het kan natuurlijk ook voorkomen dat je niet bent aangenomen voor een bepaalde functie, maar wees dan niet getreurd. Gebruik het als een leermoment. Bel even terug om te vragen wat de reden was dat je was afgewezen. Zo kun jij je fouten omzetten in leerpunten voor de volgende keer. Het kan zomaar zijn dat ze de vacature hebben aangepast qua taken pakket of salaris, of misschien bestaat heel de vacature niet meer. Bedrijven melden zulke dingen meestal niet, ze kiezen er dan meestal voor om niet meer terug te bellen.
