ROESELAARSE AUTEURS
© Openbare Bibliotheek Brugge/Guido Gezellearchief/fotocollectie
Victor Van Coillie (° Beveren, 13/10/1838 – Ingelmunster, 20/07/1888)
Biografie Victor Van Coillie werd op 13 oktober 1838 in Beveren geboren als zoon van Jan Van Coillie en Juliana Declercq. Zijn middelbare schoolopleiding volgde hij in het Klein Seminarie te Roeselare, waar hij o.a. Guido Gezelle als leraar had. Hij werd priester gewijd in Brugge op 10 juni 1865. Hij was achtereenvolgens leraar aan het Sint-Amandscollege in Kortrijk (1865) en aan het Sint-Lodewijkscollege in Brugge (1867) en werd nadien onderpastoor in de Sint-Michielsparochie van de Mandelstad Roeselare (1875) en in het nabijgelegen Ingelmunster (1877). In 1859 schreef Guido Gezelle het gedicht Van de Wilgen, en droeg dat aan Victor op. Gezelle schreef ook een rouwgedicht bij Van Coillies overlijden. Victor Van Coillie was medewerker aan hét literaire tijdschrift Rond den Heer” waarin hij diverse gedichten en vervolgverhalen publiceerde. Onderwijzer Odilon Demarré herwerkte de legende van Het Verzonken Kasteel en gaf ze in 1901 in boekvorm uit. In 1930 verscheen een 2de (geïllustreerde) herwerking van de hand van Pater Venantius (André Muylle) in de Sint Theresia Almanak. In de jaren ’50 van de 20ste eeuw verscheen een 3de herwerking in de Weekbode. Die herwerking was van Beverenaar Jozef Van Coillie. Ten slotte kwam in 1983 een vierde herwerking uit, deze keer van de hand van Jean-Pierre Lapere, Beverenaar en bewoner van de wijk Het Verzonken Kasteel. De Colliënstraat in Beveren (Roeselare) is naar de famillie Van Coillie vernoemd.
2
Bibliografie Primaire bibliografie Monografieën Hulde opgedregen door de dagscholieren van ’t Klein Seminarie, te Rousselaere, aen hunnen opzichter, der eerweerden heer mynheer Polydoor Willemyns, by de plegtigheid van zyne eeremisse, geboren op den 19 december van ’t jaer O.H.J.C. 1859. – Roeselare : Stock-Werbrouck, 1859. – 11 p. Drie verhalen. – Brugge : Beyaert-Storie, 1877. – 118 p. De kruisvaert der kinderen (1213). – Roeselare : Jules De Meester, 1884. – 124 p. Deeltitels Geraard de broedermoordenaar of oorsprong van Geraardsbergen // In : Drie verhalen. – Brugge : Beyaert-Storie, 1877. – P. 1-54 De ring van aartsbisschop van Boonen // In : Drie verhalen. – Brugge : BeyaertStorie, 1877. – P. 55-88 Verzonken Kasteel // In : Drie verhalen. – Brugge : Beyaert-Storie, 1877. – P. 89118
3
Artikels in tijdschriften In ‘Rond den Heerd’ Dagwijzer. [Waarom St.-Jansdag de langste, en St. Thomasdag de kortste dag van het jaar is.] // In : Rond den Heerd. – Jrg. 6 (1871) nr. 4, p. 26-27 De Ring van Aartsbisschop Boonen / In : Rond den Heerd. – Jrg. 8 (1873) nr. 12, p. 92-94 ; nr. 14, p. 111-112 ; nr. 16, p. 122-125 ; nr. 19, p. 150-151 ; nr. 20, p. 156-158 ; nr. 21, p. 163-165 Den schreiboom. [Vlucht naar Egypte] // In : Rond den Heerd. – Jrg. 8 (1873) nr. 27, p. 212-213 Van Geeraard den broedermoordenaar of oorsprong van Geraardsbergen // In : Rond den Heerd. – Jrg. 8 (1873) nr. 26-29, nr. 32-36, p. 207-208, 210-212, 220223, 229-231, 246-248, 254-255, 263-264, 277-278, 283-287 Helfried de Schelm // In : Rond den Heerd. – Jrg. 8 (1873) nr. 50 ; p. 394-398, nr. 51, p. 403-406 ; nr. 52, p. ?-? ; nr. ?, p. ?-? De spinster. [Geholpen door O.-L.-Vr.] // In : Rond den Heerd. – Jrg. 9 (1874) nr. 21, p. 174-176 De klokput van Beveren bij Rousselaere // In : Rond den Heerd. – Jrg. 9 (1874) nr. 42, p. 339-341 Het Verzonken Kasteel // In : Rond den Heerd. – Jrg. 9 (1874) nr. 49-52, p. 398400, 406-409, 411-414, 421-423 De barbier van Goetinge. [De barbier droomt van een spookgeschiedenis] // In : Rond den Heerd. – Jrg. 10 (1875) nr. 28, p. 224-226 Waar ’t vliegen wilt. [“Op eenen goeden vrijdag Als Jesus in zijn oassie lag … ”] // In : Rond den Heerd. – Jrg. 11 (1876) nr. 30, p. 240 Poëzie in tijdschriften In ‘Rond den Heerd’ [Gedicht] // In : Rond den Heerd. – Jrg. 8 (1873) nr. 42, p. 336 De gersrul, de kwakkel en de leeuwerke // In : Rond den Heerd. – Jrg. 8 (1873) nr. 43, p. 342-343
4
Secundaire bibliografie Algemeen Victor Van Coillie // In : De plaats van Aalbrecht Rodenbach in de West-Vlaamsche taal- en letterbeweging : proefschrift / Frans Van den Weghe. – [S.l.] : [s.n.], 1890. – P. 31-32 - Proefschrift aangeboden ter toelating tot het eindexamen van de Hoogere Vlaamsche Normale School Victor Van Coillie // In : Geschiedenis der Vlaamsche letterkunde / Lodewijk Scharpé en Th. Coopman. – Antwerpen : Nederlandsche Boekhandel, 1910. – P. 310 De priesters Van Coillie van Beveren. – Het Wekelijks Nieuws. – 30-03-1962 Guido Gezelle en E.H. Van Coillie te Beveren. – Het Wekelijks Nieuws. – 20-121963 [Victor Van Coillie] // In : Gezelliana. – Jrg. 8 (1977) nr. 3-4, p. 94 (134) Victor Van Coillie / Fernand Bonneure // In : Lexicon van de Westvlaamse Schrijvers, deel 2 / red. Fernard Bonneure, Jan Schepens, Raf Seys, … [et. al.]. – Torhout : VWS-cahiers, 1985. – P. 84 Victor Van Coillie // In : Literaire gids voor West-Vlaanderen / Fernand Bonneure. – Schoten : Hadewijch, 1985. – P. 178 : ill. ISBN 90-70876-20-5 Nieuwe poëzie van Gezelle : Guido Gezelle en Victor Van Coillie / Paul Thoen // In : Ruimte voor hart en geest : jaarboek 2006 / red. Manu De Meester, Brecht Speybrouck en Kris Declercq. – P. 61-74 : ill. Colliënstraat // In : Van Aardappelhoek- tot Zwingelaarsstraat / Siegfried Aneca ; Werkgroep Straatnamen Stad Roeselare. – Roeselare : Stadsbestuur Roeselare, 2006. – P. 93 (dl. 1), p. 690-691 (dl. 2). : ill. – Dl. 1 : Meer dan 650 straatnamen in Roeselare verklaard ; Dl. 2 : De evolutie van de wegeninfrastructuur in Roeselare tijdens de 19de en 20ste eeuw ; Dl. 3 : Kaarten
5
Poëzie over Victor Van Coillie In ‘Biekorf’ Aan den E.H. Van Coillie // In : Biekorf. – Jrg. 12 (1901) nr. 2, p. 30 Website http://www.homepages.hetnet.nl/~kobbe/txt/1830-1918.htm (geraadpleegd : 23-01-2003)
6
Het Verzonken Kasteel van Beveren
7
Legende van Het Verzonken Kasteel van Beveren In de 13de eeuw lag in een uitgestrekt woud het Kasteel van Beveren, waarvan het huidige Pastoorsbos ook deel uitmaakte. Dit kasteel werd bewoond door een wreedaard, Diederik genaamd, die zijn onderdanen behandelde als slaven. Zoals in zovele legenden verkocht Diederik van Beveren, in financiële moeilijkheden, zijn ziel aan de duivel in ruil voor zeven jaar rijkdom. Na die zeven vette jaren pleegde hij, door zich van een list te bedienen, meineed tegenover Satan. Toen begon het allemaal. Elke nacht van middernacht tot één uur spookte het van je welste in en om het kasteel. Diederik leefde ook in onmin met zijn broer Wouter die zijn kasteel had aan de zuidkant van het dorp. Diederik wou wraak nemen op zijn broer. Door het op een afspraakje te gooien met de poortbewaker van het kasteel van zijn broer kon hij, met enkele mannen, Wouter overvallen, hem knevelen en meevoeren naar zijn eigen kasteel. Hij stak het kasteel in brand zodat niemand van het personeel zich nog kon redden. Terug in zijn kasteel gooide hij zijn broer in een koude, kille en donkere kelder waar hij zogezegd levend begraven werd. Toen echter kwam de wraak des hemels over hem neer. Tijdens één van zijn rijkelijk opgezette feesten en nadat iedereen gegeten en gedronken had, verscheen een witte geest die het leven van Diederik aanklaagde. Deze, in gramschap ontstoken en met het zwaard in de handen, viel midden de zaal levenloos neer. Een stem, als uit de muren komend, raadde iedereen aan om te vluchten. Daarna kwam er een hevig gedreun als van een donderslag en het kasteel verzonk met have en goed. Steeds volgens de legende zouden de twee broers jarenlang nog elke nacht van middernacht tot één uur in Beveren terugkomen. Ze hadden dan wel een gedaanteverwisseling ondergaan en doolden rond als twee aan elkaar geketende, grote zwarte honden. De Beverse Wijk Het Verzonken Kasteel, die aangelegd werd vanaf 1979/’80, werd naar die legende vernoemd omdat ze op de vroegere gronden van het kasteel zou zijn gebouwd. Tevens verwijzen de straatnamen van de wijk eveneens naar de legende, m.n. Ridderstraat, Tornooistraat en Jonkerstraat. Tijdens de Eerste Wereldoorlog was op de plaats van die wijk een Duits vliegveld gelegen. De legende werd voor een eerste maal op papier gezet door de priester Victor Van Coillie, die van Beveren afkomstig was en tevens generatiegenoot en goede vriend van Guido Gezelle was. Onderwijzer Odilon Demarré herwerkte de legende en gaf ze in 1904 in boekvorm uit. In 1930 verscheen een 2de (geïllustreerde) herwerking in de Sint Theresia Almanak, ditmaal van de hand van Pater Venantius (André Muylle). In de jaren ’50 van de 20ste eeuw verscheen een 3de herwerking in het weekblad De Weekbode. Die herwerking was van Beverenaar Jozef Van Coillie. Ten slotte kwam in 1983 een vierde herwerking uit, deze keer van de hand van Jean-Pierre Lapere, Beverenaar en bewoner van de wijk Het Verzonken Kasteel.
8
Bibliografie Monografieën Vertellingen / Odilon Demarré. – Leuven : Davidsfonds, 1904 (Ieper : CallewaertDe Meulenaere). – 132 p. Sagenonderzoek in Roeselare-Ambacht en enkele aanpalende gemeenten / Hedwig van Wassenhove. – Leuven : KUL, Wijsbegeerte en Letteren, 1967. – VIII, 206 p. + [28] krtn. – Eindverhandeling tot het behalen van de graad van licentiaat in de Germaanse filologie Het verzonken Kasteel / Jean-Pierre Lapere. – Beveren : Jean-Pierre Lapere, 1983. – 41 p. Deeltitels Van het Verzonken Kasteel // In : Vertellingen / Odilon Demarré. – Leuven : Davidsfonds, 1904 (Ieper : Callewaert-De Meulenaere). – P. 45-61 Het Verzonken Kasteel // In : Drie verhalen / Victor Van Coillie. – Brugge : Beyaert-Storie, 1877. – P. 89-118 Het Verzonken Kasteel // In : Westvlaams sagenboek. – [S.l.] : [s.n.], 1969. – P. 129 Het Verzonken Kasteel // In Beverse Wijken Wandeling. – Beveren : Vakantiegenoegens, 1988. – P. [11]-[12] Legende van het Verzonken Kasteel te Beveren / Karel Lievens // In : Van toponymie tot een stukje lokale geschiedenis van Beveren / Karel Lievens. – Beveren : Karel Lievens, 1991. – P. 28-30
9
Artikels in tijdschriften In ‘Rond den Heerd’ Het Verzonken Kasteel // In : Rond den Heerd. – Jrg. 9 (1874) nr. 49-52, p. 398400, 406-409, 411-414, 421-423
Artikels in dag- en weekbladen In ‘Het Nieuwsblad’ Het Verzonken Kasteel van Beveren // In : Het Nieuwsblad. – 11-08-1988 In ‘De Roeselaarse Weekbode’ Op reportage te Beveren (Onlede-Goed en Verzonken Kasteel), opgetekend door Manhave // In : De Roeselaarse Weekbode. – 16-03-1956 In ‘DeWeekbode’ Het Verzonken Kasteel van Beveren / Jozef Van Coillie // In : De Weekbode. – 2705-1955 Het Verzonken Kasteel van Beveren / Jozef Van Coillie // In : De Weekbode. – 0306-1955 Het Verzonken Kasteel van Beveren / Jozef Van Coillie // In : De Weekbode. – 1006-1955 Het Verzonken Kasteel van Beveren / Jozef Van Coillie // In : De Weekbode. – 1706-1955 Het Verzonken Kasteel van Beveren / Jozef Van Coillie // In : De Weekbode. – 2406-1955 Het Verzonken Kasteel van Beveren / Jozef Van Coillie // In : De Weekbode. – 0107-1955 Het Verzonken Kasteel van Beveren / Jozef Van Coillie // In : De Weekbode. – 0807-1955 Wat met Het Verzonken Kasteel? // In : De Weekbode. – 18-02-1983 [Nieuwe kapel] op wijk ‘t Verzonken Kasteel // In : De Weekbode. – 26-06-1987 ’t Verzonken Kasteel (Beveren) // In : De Weekbode. – 09-12-1988
10
’t Verzonken Kasteel (Beveren) // In : De Weekbode. – 16-12-1988 ’t Verzonken Kasteel (Beveren) // In : De Weekbode. – 23-12-1988 Sage van het verzonken kasteel : KWB organiseeert boeiende vertelavond op zaterdag 27 september / HH // In : De Weekbode. – 05-09-2008, p. 42 :ill.
11
In ‘Het Wekelijks Nieuws’ Wat met Het Verzonken Kasteel? // In : Het Wekelijks Nieuws. – 18-02-1983 Artikels in bloemlezingen ’t Verzonken Kasteel // In : Sagenonderzoek in Roeselare-ambacht en enkele aanpalende gemeenten / Hedwig Van Wassenhove. – Leuven : K.U.L., 1967. – P. 61, 163-178. – Eindverhandeling tot het behalen van licentiaat in de Germaanse filologie
Compact Disc Et Verzonken Kasteel van Beveren / Roger Slosse // In : ’t Hoekske van Juul Plastiek : oude Roeselaarsche vertellingen. – Gent : Digi Classics, 2000 DC0010047
D/2003/Peter Aspeslagh, uitgever/5 12
