Nummer archiefinventaris:
2.24.27
Inventaris van de fotocollectie Losse Aanwinsten
Auteur: D.J. Kortlang Nationaal Archief, Den Haag 2008 Copyright: cc0 This finding aid is written in Dutch.
2.24.27
Fotocollectie / Losse Aanwinsten
3
I N H O U D S O P G A V E Beschrijving van het archief......................................................................................5
Aanwijzingen voor de gebruiker................................................................................................6 Openbaarheidsbeperkingen....................................................................................................... 6 Beperkingen aan het gebruik...................................................................................................... 6 Aanvraaginstructie...................................................................................................................... 6 Citeerinstructie............................................................................................................................ 6 Verwant materiaal......................................................................................................................7
Beschrijving van de series en archiefbestanddelen..................................................9
2.24.27
Fotocollectie / Losse Aanwinsten
Beschrijving van het archief
BESCHRIJVING VAN HET ARCHIEF Naam archiefblok: Fotocollectie Losse Aanwinsten Periode: 20e eeuw Archiefbloknummer: 8056 Omvang: 0,50 meter; 33 inventarisnummers. Taal van het archiefmateriaal: De stukken zijn voornamelijk in het Nederlands. Soort archiefmateriaal: Het archief bevat fotoalbums met fotomateriaal. Archiefbewaarplaats: Nationaal Archief, Den Haag Archiefvormers: Slooten-Huysse, van Pranger Die, Lenie van Samenvatting van de inhoud van het archief: Het archief bestaat uit fotoalbums m.b.t. Nederlands-Indië.
5
6
Fotocollectie / Losse Aanwinsten
2.24.27
Aanwijzingen voor de gebruiker
Aanwijzingen voor de gebruiker Openbaarheidsbeperkingen
OPENBAARHEIDSBEPERKINGEN Volledig openbaar Beperkingen aan het gebruik
BEPERKINGEN AAN HET GEBRUIK Reproductie van originele bescheiden uit dit archief is, behoudens de algemene regels die gelden voor het kopiëren van stukken, niet aan beperkingen onderhevig. Er zijn geen beperkingen krachtens het auteursrecht. Aanvraaginstructie
AANVRAAGINSTRUCTIE Openbare archiefstukken kunnen online worden aangevraagd en gereserveerd. U kunt dit ook via de terminals in de studiezaal van het Nationaal Archief doen. Om te kunnen reserveren dient u de volgende stappen te volgen: 1. U maakt een profiel aan op www.gahetna.nl, en logt vervolgens in; 2. Via de archiefinventaris (alleen de beschrijvingen met rode nummers) selecteert u het gewenste archiefstuk door op de knop 'Reserveren' te klikken; 3. In het volgende scherm geeft u aan op welke dag u het archiefstuk wilt inzien; 4. Indien u zich bevindt in de studiezaal en een tafelnummer heeft ontvangen kunt u dit nummer vermelden. Als u geen tafelnummer heeft kunt u tafelnummer 777 laten staan; 5. Vervolgens bevestigt u uw reservering door deze te versturen. Citeerinstructie
CITEERINSTRUCTIE Bij het citeren in annotatie en verantwoording dient het archief tenminste éénmaal volledig en zonder afkortingen te worden vermeld. Daarna kan worden volstaan met verkorte aanhaling. VOLLEDIG: Nationaal Archief, Den Haag, Fotocollectie Losse Aanwinsten, nummer toegang 2.24.27, inventarisnummer ... VERKORT: NL-HaNA, Fotocollectie / Losse Aanwinsten, 2.24.27, inv.nr. ...
2.24.27 Verwant materiaal
Verwant materiaal
Fotocollectie / Losse Aanwinsten
7
2.24.27
9
Fotocollectie / Losse Aanwinsten
Beschrijving van de series en archiefbestanddelen
BESCHRIJVING VAN DE SERIES EN ARCHIEFBESTANDDELEN
1
Fotoalbum familie Van Slooten-Huysse, Nederlands-Indië. ca. 1920-1930
2-3
Fotoalbums Pranger [Nederlands-Indië, Politionele acties, 1947-1949]. [1947-1949]
1 album 2 albums
Aanwinst 2009. Zie aanwinstdossier 2893.
2 3 4
Album 1 Album 2
Fotoalbum Reijnen, met enkele losse ansichtkaarten en een programma herdenkingsbijeenkomst capitulatie Japan 1986, Nederlands-Indië. ca. 1945-1949, 1986
1 album
5
Fotoalbum "Politionele akties in Nederlands-Indië 1946-1950. Foto's van de vrouwenafdeling KNIL tijdens het verblijf van Tante Lenie aldaar (omgeving Medan en Bandoeng) voorzien van eigen commentaar", met soldatenboekje en legitimatiebewijs van Lena van Die 1946-1950 1 album en 2 stukken
6
Fotoalbum "Herinninerings-album vanaf 29 Augustus 1936, tot het vol is. aangelegd december 1938", afkomstig van F. Inkenhaag 1936-[1939] 1 album Zie dossier 2008-2996. Betreft militaire opleiding in Nijmegen, reis naar Nederlands-Indië, verblijf als vliegtuigtechnicus (?) van de Militaire Luchtmachtafdeling van het KNIL in Indië
7
Fotoalbum, grotendeels met foto's betrekking hebbend op Nederlands Indië in de jaren 1928 - 1931, welke foto’s zijn gemaakt door Mw. G(eertje) Kolkman Winkel (1902-1998). 1925, 1928-1931 1 album Zie dossier 2008-2953.
8
Fotoalbum familie Lettinga (Batavia, Nederlands-Indië). 1934-1935
1 album
Zie dossier 2006-1807.
9
Album met foto’s van een reis naar Indië (1948-1950), het verblijf daar en de reis terug door de heer J.H. (Johannes Hendrikus) de Boer (Den Haag 24/6/1915- Den Haag 14/10/1972) ten tijde van de politionele acties. 1948-1950 1 album Geschonken door zijn dochter Mw. H. Breedveld - De Boer. Schenkingsdatum 27/8/12. Zie dossier 2011-3904 Het album begint met foto’s van het vertrek met de ‘Volendam’, een schip van de Holland Amerika Lijn. De Volendam werd tijdens de politionele acties ingezet als troepentransportschip. Van de oorlog is op enkele plaatsen iets te zien; op het zesde blad zien we twee foto’s van een opgeblazen spoorbrug (te Nankru?), blad 14 toont soldaten (wandeling over ravijn), blad 17 (soldaten een brug aanleggend (tocht naar het Idjoemeer).
10
Fotocollectie / Losse Aanwinsten
2.24.27
Op blad 41 komt in een bijschrift het Indonesische woord pelopor voor (gespeld als polopers: ‘Hoe de polopers huis hielden in villa’s [..] aan de hoofdweg Semarang, Djocja’ – met twee foto’s van een verwoest huis en kerk?). Het woord betekent "verkenner, pionier" en is oorspronkelijk afkomstig uit het Nederlands, van het woord voorloper. In historische context wordt het ook wel gebruikt om Indonesische antikoloniale strijders mee aan te duiden. Gedurende de Indonesische onafhankelijkheidsstrijd waren er verschillende strijdgroepen actief, waaronder de TNI (Tentara Nasional Indonesia) in de van meet af aan door de nationalisten gecontroleerde gebieden, en de pelopors in de gebieden die in handen van de Nederlanders waren. Dit onderscheid werd en wordt door veel Nederlanders niet herkend, waardoor de term vaak ten onrechte wordt gebruikt, vaak in verbasterde vorm en met een negatieve ondertoon (ploppers, peloppers) [bron Wikipedia]. De ontscheping van de Volendam (blad 50) en de opleiding (voor uitzending) – op blad 51 - komen pas in de tweede helft van het album aan bod. Interessant zijn de oefeningen in de sneeuw ter voorbereiding op de uitzending naar Indie. Daarna volgt de ‘Laatste Vlaggenparade te Semarang’ (53), een blad met foto’s ‘Wat er al zo gedaan werd tijdens tocht Idjoe platteau’ (54), foto’s van de ‘Bonowoso conferentie’ (55) (moet zijn Bondowoso conferentie, 1948). Het album eindigt met een serie ‘Afscheid van oude strijdmakkers’ (67), foto’s aan boord van De Volendam (id.), personeel M.P.V. (?) te Soerabaja (68), Uitgeleide te Soerabaja (69), Laatste Koninginnedag te Semarang 1950 (70) en veel foto’s van het Suez kanaal (72-74). De laatste foto is een gezicht op Semarang (75).
10
Diverse foto's afkomstig van Marinevoorlichtingsdienst en NIGIS betreffende militaire en andere operaties in Nederlands-Indië en Australië Los aangetroffen in depot 802 [DjK] MARVO foto's; landingen Mariniers bij Pasir Poetih op 21 juli 1947, met lijst met fotobeschrijvingen (de meeste foto's genoemd op de lijst zijn niet aanwezig); landingen bij Probolinggo (1947), acties bij Malang (1947), begrafenis Spoor (1949), 1947, 1949 NIGIS foto's (met fotonummersbeginnend met A); Australië, Banda, Molukken, Ambon, Kai-eilanden, Batavia, 1945-1946 NIGIS foto's (met fotonummersbeginnend met L of S.); Victory Camp Casino (1944), landingen Tarakan (1945), Nederlandse oorlogsvrijwilligers in Australië (z.d.) Anefo foto's (met Anefo stempel), 1945-1946 Overige; riijstvelden (zonder stempel of opschrift), Vice-admiraal Pinke als gastheer van voorlopige Federale regering op de torpedobootjager "Evertsen" (12 april 1949), tekenen door de Indonesische delegatie van de souvereiniteitsoverdracht 1949 (foto Willem Boshouwers), 1945-1946
11
Set foto’s betreffende de ravage en wrakstukken na het spoorwegongeluk bij Rampah, Noord-Sumatra 1956 september
12
Foto’s van de schade aan gebouwen te Willemstad als gevolg van de opstand op 30 mei 1969 op Curaçao. De staking van werknemers van de Shell-olieraffinaderij op Curaçao leidde tot een volksopstand waarbij winkels en huizen in de wijken Otrabanda en Punda van Willemstad in brand werden gestoken en werden verwoest. Op de foto’s, gemaakt door een amateur-fotograaf, beelden van de verwoestingen in onder meer de Heerenstraat en Breedestraat. 1969 [1 juni of later] 24 losse afdrukken, klein formaat (9x12 cm) Fotograaf onbekend. Zie ook gahetna/beeldbank, Anefo-serie met nr 922-4779 e.v.: Nederlandse mariniers vertrekken van Schiphol naar Curaçao in verband met de onlusten in Willemstad (31 mei 1969) Schenking Dr. J.N. Schilder, Langwarderdyk 6A, 8521 NE Sint Nicolaasga die het materiaal in de periode 1996-1998 op Curaçao van de heer Shon Christoffel Martina heeft gekregen.
13
Foto’s van Rotterdam en Den Haag. Betreft 5 luchtfoto’s: het Rode Kruisziekenhuis in Den Haag met omliggende straten en gebouwen , de Jacob Catsstraat met de Noorderkerk in Rotterdam met omliggende straten en gebouwen, het Hofplein in
2.24.27
Fotocollectie / Losse Aanwinsten
11
Rotterdam met omliggende straten en gebouwen en twee opnames van de Maasbruggen te Rotterdam, een loodrecht van boven (vanaf ca 1000 meter) en een meer in vogelvluchtperspectief met op de voorgrond De Hef en de Koninginnebrug. Daarnaast een bijzondere opname van de ‘Graf Zeppelin’ boven de Waalhaven Rotterdam uit 1932. [1930-1939] 6 losse afdrukken, klein formaat (6.5x11 en 17x12) Luchtfoto's: Luchtvaartafdeling, Fototechnische Dienst. Schenking J. Visser, Irenestraat 4, 1141 ER Monnickendam, december 2012.
14
Foto’s van het bezoek van Britse veldmaarschalk B.L. Montgomery (1887-1976) aan Nijmegen, staande in een open Cadillac en geflankeerd door de burgemeester van Nijmegen C.M.J.H. Hustinx (1902-1982). Hij wordt tijdens het passeren van het fabrieksgebouw van Philips in Nijmegen toegejuicht door het personeel van Philips 1956 augustus 17 Twee losse afdrukken, klein formaat (17x12 cm) Fotograaf: Foto Persbureau Gelderland Bron: ‘Nijmegen vlaggenzee voor ereburger Monty’, in: Utrechts Nieuwsblad, jrg. LXIV, nr. 92 (18 augustus 1956), 1. Volgens opgave van de schenker is de oorspronkelijke bezitter van de foto afgebeeld onder het personeel van Philips. Hij is (aan de rechterkant) met een blauw ballpoint streepje herkenbaar gemaakt. Zie ook de foto in gahetna/beeldbank, nr 907-9509 Schenking van Drs. L. van Eenennaam-Mulder, Honingklaver 2, 7577 EM Oldenzaal, die het materiaal uit de nalatenschap van haar vader P.L. Mulder (die zelf op de foto’s staat) in 2012 heeft ontvangen.
15
Foto van een werkbezoek van minister van Defensie S.J. van den Bergh aan het Nederlandse legerkamp in La Courtine (Frankrijk). Betreft het geven van uitleg over de oefeningen door generaal majoor A.W. van den Wall Bake aan de hand van een plattegrond van het kamp, terwijl de chef staf generaal majoor G.J. le Fevre de Montigny en minister Van den Bergh toekijken. Op de achtergrond voor de kazerne een militair muziekkorps 1959 juli 9 1 losse afdruk, klein formaat (18x11.5 cm) Fotograaf: Peter van Zoest, ANP Archief van S.J. van den Bergh [levensjaren 1898-1977], 1954-1977, toegangsnummer: 2.21.183.07. Schenking van Henk Povée, Dorpsstraat 54, 2902 BD Capelle aan den IJssel.
16A - 16C
Drie houten kisten met ca 140 glasdia’s (lantaarnplaatjes), vervaardigd door Arie van Ispelen 16A Kist 1 16B Kist 2 16C Kist 3
17
Betreft drie in Japan gemaakte portretfoto’s, twee enkele portretten en één groepsportret 2 ongedateerd. 1 met opschrift in potlood: mei 1884 Albuminedrukken, geplakt op karton, carte-de-visite formaat (6.4 x10.5 cm) en cabinetformaat (10.2 x16.4 cm) Herkomst onbekend. Borstbeeldportret van een onbekende oudere man, gevignetteerd. Albuminedruk, geplakt op karton (carte-de-visite), met op de voorzijde onder de foto het gedrukte opschrift ‘A.Parsari ' Co. Yokohama.’ Ca. 1870-1880. Borstbeeldportret van een onbekende jonge man met baard, gevignetteerd. Albuminedruk, geplakt op karton (cabinetformaat), met op de voorzijde onder de foto in handschrift de datering ‘mei 1884’. Op de achterzijde de naam en vestigingsplaats van de fotograaf, in paars gedrukt, ‘S. Ichida Photographer Hiogo, Japan’.. Groepsportret van drie heren, twee zittend en een staand, Albuminedruk, geplakt op karton (cabinetformaat), met op de achterzijde in een medaillon in Japans schrift de vermelding ‘Tokio, Staatsdrukkerij, fotografie’. Ca. 1890 ?.
12
18
Fotocollectie / Losse Aanwinsten
2.24.27
Foto van een groep gemobiliseerde militairen voor een barak tijdens de Eerste Wereldoorlog, achterzijde bedrukt als ansichtkaart, geschreven door J. Dwars op 10 april 1918 aan Johan Vonno te Amersfoort. 1918 Afdruk op klein formaat (9x14 cm) De heer W.L. den Hertog te Amersfoort [betrof een grotere schenking maar het overige materiaal m.b.t. Ned-Indie is overgedragen aan het NIMH] Opschrift achterzijde met poststempel: Leeuwarden, 10.IV.1918 en naam geadresseerde: ‘10 Apr. 1918. Zeer geliefde Gerrie en Johan daar ik niet na kan laten om uw een lettertje te grijfen Dat ik nog goet gezont ben en dat heb ik ook van uw vernomen en daar was ik blij mee zeer geliefd hier heb ik nog een kijkje voor uw grijft mij nog maar eens terug of uw het ontvangen hebt Nu de groete aan allemaal. Afz. J. Dwars 4 compie, Leeuwarden’
19
Fotoalbum van J.G. Bakker (22-01-1926-18-05-1995), als militair vertrokken naar Nederlands-Indië, met opnames van voorafgaande oefeningen in Nederland nabij Tilbrug, aankomst en verblijf in Indië, terugreis en thuiskomst. [1947-1948] 1 album In 2008 geschonken door zijn dochter J.C. Bakker. Het album bevat vrijwel geen bijschriften
20
Het Grootste Familiealbum van Nederland. Digitaal geüpload en geprint fotoboek met de 1348 foto’s die ingestuurd zijn door de families die hun familieportret online "wilden delen" in het kader van de Fotoweek 2013 met als thema ‘Kijk! Mijn familie.’ Bevat geen namen van de inzenders. 2013 1 album (: 1 pagina tekst en 119 ongenummerde pagina’s met foto’s. Formaat: 31 x 31 cm, hardcover) Aangeboden door Ruud Visschedijk, voorzitter van de stichting Fotoweek, ter bewaring in het Nationaal Archief op 5 november 2013. Een tweede exemplaar (ter raadpleging) is opgenomen in het publiekscentrum/bibliotheek van het Nationaal Archief.
21
Wageningen. Het koninklijk gezin arriveert bij hotel De Wereld voor het bijwonen van de plechtigheid Grote Nationale Herdenking van de bevrijding. Nationaal Foto Persbureau. 1955 mei 5 1 foto
