aiEzaiSEisaïïWiESKffiiWBSsaasïrasa
ggasasgitsa^jgESSigaisis'gJi^gMi^
"gÜlar^ll.^ ï2.t~''
WWW)
Prijs per nummer : voor België 3 esntiemen, voor den Yreetade § centiemen
Tëiefséffl 3 flsdL ©ra
ÜSIK
mmmmmis
Drnkster-ïïitgeefster: Sam i Maatschappij HET LICH{
flrle-aaaMM, «Jf.;^, %
Verantwoordelijke bestuurdf p. De Visch, Mooriaanstraat, jog lideberg.
3.2{
imnmüm, ; ? ; , tr. 6.64 HB«la«r . . , i ; ; : \ tfi I2.S« Nederland Drio mziim, . . . fr, 4.75 Dors vpoeimsïö Oris utaandai! (dris mal per gaat -VsKüBÜSi!) , , , . tr, 6,7S
REDACTIE
ADMINISTRATIE Hoogpecrl, sp, Ger.i
Opgam $ei: Belgische WorMedenpartf/l — IkrscM/mme a//e dagen.
lieg Bijonnestt :ic!s op alle pgatliiireslu
SE!^^iraSaia , !SS35E!SZn3Bï3f.Si^
gsssmmssmisss®.
den komt-werken met de steeds toenemende werklieden-treinen. Het overwerk van den vader weegt op het heele huishouden. (Wordt vervolgt).
lm iiiloi fan
Elss-SSf©
ËSHöassssssnEèïS^iisasaOTeaK'StriSE^^
g^saggss^^yEss^s^^s
eiiolcirg in '' Ons Huls „ te Gent
I n 'dit ontwerp vroeg men een bewijs van geleerdheid en schoolbijwoning om op het werk toegelaten te worden. Later nog, in 1880 werd een nieuw ontwerp ingediend, maar het ministerie FrèreOrban, viel en met hem het ontwerp. Waarom wil men nu het verplichtend onderwijs ? Er zijn twee redens: eene technische en eene sociale reden. Onderzoeken wij de technische rede. Het werk van den werkman is niet meer hetzelfde als vroeger. In 't begin der machienale nijverheid was het werk eenvoudig en eenzijdig. De werkman was een onderdeel van het werktuig, men moest maar machien-knechten hebben, die gedwee, stil en lijdzaam volgden. Maar het machien is nu meer verfijnd en men heeft verstandiger -wrerklieden noodig, die het machien kunnen leiden, bewaken, desnoods in orde houden. . Daardoor zijn de nijverheidshoofden verplicht naar technisch ontwikkelde werklieden uit te zien. In 1829 waren wij dus beter onderwezen Om werklieden stil en lijdelijk te houi'dan Rijn-Pruisen en nu zijn er bij ons 600 den moet men ze onwetend houden, zoodat ' maal meer ongeletterden dan in Duitsch- zij geen lust hebben om iets van de sociale land. werkingen te kennen. De partijen die ons dus bekeerd hebben „Maar er komt een oogenblik dat men dit 'dreven ons niet genoeg voorwaarts. niet meer bekommen kan, — de taktiek der Wij leefden onder drie onderwijswetten. onwetendheid heeft gedaan. Die van 1842, 1879 en van 1884. Dan is er maar een middel om meester te Het is goed te bestatigen dat het twaalf blijven over den ontwikkelden werkmansjaren geduurd heeft vooraleer het onafhan- geest, het is de leiding van zijn onderwijs in kelijke België de nooddruft gevoelde eene handen te nemen. onderwijswet te hebben. En dat willen de burgerpartijen, maar Tot in 1842 was het onderwijs geregeld ' dat willen de socialisten n i e t . 'door een korten teks van de gemeentewet, Het is dus dringend noodig dat 'de werkzeggende: « De gemeente benoemt, bezoldigt, lieden zich gereed maken om zelf het onderen stelt af alle gemeentelijke bedienden voor wijs in handen te nemen in het belang hunde diensten van onderwijs, openbare veilig-. ner klasse. heid, enz. » Zien wij nu hoe 'de werklieden dit zullen In 1843 stelden de burgerpartijen zich ak- doen. koord en de eerste wet werd gestemd met alDe vraag stelt zich onder 'drie vormen. Kemeene .stemmen min 3 in de Kamer, en in Om een waar volksonderwijs tescheppen, •§80 -Senaat met algemeene stemmen.'' opdat het onderwijs eone inezeffikffiÊfieitl worOm de uijigliSgeïi-ader 3 schoolwetten te be- de i— moet meif_&t kind niet alleen eene rekenen moet men de generaties vergelijken, goede school geven, maar het ook in de stofdie tijdens die wetten het onderwijs geno- felijke mogelijkheid stellen, zich te ontwikten. kelen, dat is de economische vorm der vraag. Welnu, die uitslag is nagenoeg dezelfde Men moet ook het onderwijs doeltreffend gebleven. maken, een onderwijs dat tot het werkelijke De. schoolwet van 1842 gaf 15 t. h. ongelet- leven voorbereidt, dat is de pedagigische zijterden; deze van 1879 gaf 15 t. h. ongeletter- de der vraag. den; en deze van 1884 gaf ook 15 t. h, ongeEn ten slotte, de school moet ook onzijdig letterden. zijn, en niet afhangen van welkdanige kerk Geen der burgerpartijen heeft dus het on- of dogma, dat is de politieke zijde der 'derwijs kunnen bevoordeeligen. vraag. De geschiedenis van het onderwijs is 'de Wij willen eerst de economische zijde van geschiedenis der falliet van de burger-on- het vraagstuk behandelen. derwijswetten. Het kind moet eerst lichamelijk in staat Dat is nagenoeg in elk 'der omringende zijn het onderwijs te genieten. landen hetzelfde. Het kind moet gevoed, gekleed, eiken 'dag AVant zelfs in Duitschland is het onder- goed uitgerust zijn.' wijs des volks meer schijnbaar gevorderd De tmrgerpartijen zeggen: i Dat is waar, dan echt. In 1880 deed men een onderzoek over de maar het is toch eene uitzondering als kinderen slecht gevoed zijn, — de liefdadigheid gewone wetenschappen. Men stelde aan de belgische recruten in kan in zulk geval wel tusschenfcomen. » « Goede scholen zijn er vooral noodig ! » een soort examen, heel eenvoudige vragen over geschiedenis en een groot deel verwarWelnu, dat is verkeerd geredeneerd, en den Eusland met Amerika, wisten geen on- ziehier cijfers, die zulks bewijzen. 'derscheid tusschen Julius Oesar en LeoBrussel heeft al gedaan wat mogelijk'is pold I I . voor zijne scholen, die echte modelscholen In Frankrijk deed men eenzelfde onder- zijn. En wat is de uitslag? Te Brussel zijn zoek en de antwoorden bewezen dat 40 t. h. meer ongeletterden dan in 15 andere gemaar zeer oppervlakkige kennissen hadden meenten van dit arrondissement. Men spot en zelfs niet wisten wie en wat Napoleon I met de domheid der boeren van Steenockergeweest was. zeel, en Steenockerzeel heeft min ongeletterIn Duitschland deed men dan ook hetzelf- den dan de hoofdstad van het rijk(!!) onde. Men vroeg aan de rekruten wat Bismarck danks de goede scholen die er bestaan. gedaan had. Wat is hier de rede van 1 En bunne antwoorden bewezen dat zij er De economische minderheid 'der kinderen niet veel van wisten. van de lagere volkslagen in de groote cenEnkelen beweerden dat hij "de keizer was trums. geweest, anderen dat hij de uitvinder was In Parijs zijn 8 t. h. jongens en 12 t. b. der Bismarck-saucissen en nog anderen dat meisjes die 'de scholen niet volgen uit armoehij een roovershoofdman was. Deze dachten • d e ( ! ! ! ) niet dat zij zoo dicht de waarheid waren. Dit is ook te Brussel, — 'de kinderen der Het onderwijs is dus over het algemeen laagste volkslagen zijn over het algemeen te niet voldoende. zwak om van de « goede scholen » te kunnen Men zal zeggen dat men er toch toe geko- genieten of moeten te vroeg werken. men is het onderwijs verplichtend te doen Welke zijn de redens die het kind beletten worden in alle landen van West-Europa, ter school te komen? België uitgezonderd. De overlast van werk, zoowel van het Dat is een soort vooruitgang inderdaad. kind, als van den vader en 'de moeder, want Nu zijn er velen die kunnen lezen en schrij- dit laatste ook heeft invloed op de kinven. deren. Men vraagt zich ook af waarom in België De lange werkuren in Yfest-Vlaanderen de vrienden van het verplichtend onderwijs hebben dit duidelijk bewezen. >u talrijker worden. Het werk is er lastig op de kleine brokken De twee burgerpartijen waren er altijd lands, die er aan kleine lieden verpacht worvijandig aan. den. In 1831 werd reeds in de belgische Kamer De groot-grondbezitters verdeelen er de een voorstel ingediend, maar het inaanmer- eigendommen in kleine brokjes: zij kennen xingnemen werd zelfs verworpen!!! de spreuk: De armen betalen altijd het . In 1843 wa» den geest reeds ietwat veran- duurst, en 'daarom maken zij liever veel fderd ten gevolge van het onderzoek over de kleine pachthof jes dan enkele groote. • ongeleerdheid der werklieden. De man werkt dus op het veld, dat hij ! In Gent bevond men dat 1 op 10 niet kon- huurt, — gaat dan werken op de hoeve van den lezen, en kinderen van 8 jaar gingen op den groot-pachter, en zelfs een tijd van het de fabriek. • jaar in de groote nijverheidscenters, om De nijverheidskamers vonden het 'dan eene brok loon te verdienen, of hij werkt treurig dat men maar 12 uren per dag kon thuis aan eene of andere huisindustrie. werken, ten gevolge der crisis, en zij drukIn West-Vlaanderén zijn er ruwe werklieten den wensch uit dat de kinderen van dit den die'kant maken ( !!!) om een bijloon te Hein aantal werkuren ( !) zouden gebruik verdienen. maken om zich 's avonds te onderwijzen !!! In zulke gezinnen moeten vrouwen en kinWat later, na 1848, werd een ontwerp in- deren mee werken. . gediend, dat onrechtstreeksch het onderwijs Aldus is de toestand in de 120 a 130.000 verp,1;<>J^.e*ul.zou.^enyiakt h e b b e d " buizen waarvan de vader uaar dg grfiote ste-Bijna al de partijen zijn tegenwoordig Akkoord om het onderwijs meer te verspreiden. Ten minste zoo beweren zij. Maar als wij hunne daden nagaan dan is de richting der partijen nog al verschillend. Als wij do cijfers der statistieken nazien is België in zake onderwijs ten achter gegaan sedert onze onafhankelijkheid (1830). Quetelct gaf in 1829 eene kaart uit'over de geleerdheid in Europa, en België teekent zich op die kaart in meer heldere kleur af, dan Frankrijk en dan Eijnpruisen. Nu is het omgekeerd. öazei De Brouckère leest, om dit te bewijzen, de volgende cijfers af: (Statistische tabellen 1902): Ongeletterde milicianen Duitschland 0.7 op duizend ; Zweden 0.8 » . Denemarken 0.2 » Zwitserland 20 » Nederland 23 » Engeland 37 » Frankrijk 46 » België 101 »
Ziehier de regeling der feestelijkheden flic ter gelegenheid der inhuldigingen van de nieuwe lokalen zullen plaats hebben : ZATERDAG 7 MEI Om 8 1/2 ure, Groote Lichtstoet. Samenkomst bij de weduwe Pierre. De fanfare «De Broederliefde» en de fanfare van N d. O. H. zullen den stoet opluisteren. ZONDAG 8 MEI Groote Betooging tólfegelegenheid van de inhuldiging der nieuwëUokalen. Om 10 ure, vorming van den stoet op de Statieplaats. Aan de betooging neflien tot hiertoe zes gekende muziekmaatsêwfappijen deel : 1. C !'„->•.-* « ' _/ ".„_ », Gent — 2. Harmonie « v olkshuis », Brussel — 3. Fanfare van Zoningen — 4. Fanfare N. d. O. H. — 5. Harmonie «Alliance musical», Molenbeek: — 6. Fanfare i De Broederliefde ». Twee klaroenblazers, zullen den stoet openen en dan gevolgd worden door de kinderen, een Meilied zingende, en dragers zijnde van een vlaggetje, voorafgegaan van eenen band&rol : « Aan ons de toekomst». Dan volgen de meisjes, voorafgegaan van eene banderol, vervaardigd in bloemen, de woorden behelzende : «Hulde aan onze Toorkampers ». Alsdan de stichters der samenwerking:
uiterste recljtervleugel tegen het geheele ontwerp stemde. Voorts • stemden tegen de • overtuigde Centrumsmannen en de' vrijzinnigen. Nationaal-liberalen en Vrijkonservatieven stemden, voor. Men verwacht dat, als de door de grondwet geëischte tweed©. stemming evenzoo uitvalt, de zoogenaamde middenpartijen in het Huis van Afgevaardigden thans zullen vóórstemmen. DE UITSLUITING IN HET BOUWVAK De deensche werkgeversbond heeft de verplichting aangegaan,geen arbeiders te werk te stellen die komen : uit heb gebied der duitsche iiitsluiting.
ENGELANDDE B E Ö R 0 Ö Ï I N 6 AFGEHANDELD De begrooting vaa inkomsten is in allé phasen door liet Hoogerhuis afgehandeld. Het Lagerhuis is verdaagd tot 26 mei.
FRANKRUK
DE HERSTEMMING De herstemmingen zullen plaats hebben den 8 mei. Jaurès kwam in Albi in herstemming met een radikaal en een konservatief. De herstemming gaat er namelijk niet als bij ons tusschen de beide kandidaten die het hoogste aantal stemmen kregen de eerste maal. De radikale kandidaat Regault, heeft zich nu ten gunste van Jaurès teruggetrokken om te verhinderen, dat de konservatieven hem tegenover Jaurès zouden stemmen. Daarmee is Jaurès zeker van de herstemming. Het officieele partij-orgaan der géünifieerde socialisten, « L© Socialiste •>, geeft als de uitslag deer eerste stemming op een totaal van 29 gekozenen, terwijl 95 der geünifieerd'en in herstemming komen, onder wie heel wat prachtige kaneen. NOG DE VERKIEZINGEN " Banderol : Vandaag, Aujourd'hui — MorUit Foix wordt gemeld, dat Delcassé is gen, Domain. gekozen met eene meerderheid van 65 stemAfgevaardigden en vaandels der provin- men, gelijk aan de commissie voor het nog ciën : eens natellen der stemmen bleek; te Basseïurnkring van Leuven, Fantare van Zo- Terre op Guadeloupe de socialist Legitimns ningen en af ge vaardigen. met 6734 stemmen tegen 6233 op den radiWagen. Brussel : De Zaaister. kaal Boisneuf. Te Ma^on zal de radikaalBanderol : «Leest, leert ! Kennis is soeialist Dubief, die van filgn was zich terug Macht.» te trekken, bij de herstemming zijn kfti8ïMamflnie van Molenfeei^^msselsche datuur handhavSa. Dit gescHedt op het groepen. HirmonieTan het « Vo!kshtti9,van dringend verzoek van de republikeinsoh© »n socialistische comiteiten. Brussel. Banderol : «Arbeiders aller landen, verTURKYE eenigt U !» W&'':' DE OPSTAND IN ALBANIË Fanfare N . d. O. H . De troepen hebben den ingang van den Banderol : «Leve het Volkshuis !» Vilvoordesche groepen. Fanfare «De Katsjanik-pas bezet. De Albaneezien hebben zich in de bergen in de grootste wanorde Broederliefde ». Banderol : «Door Samenwerking, naar teruggetrokken. Volgens ontvangen telegrammen duurt het Socialisme.» het gevecht in den Katsjanik-pas voort. De Wagen. Vilvoorde : «De Arbeid». Zooals wij hpoger zegden zal de stoet aan Albaneezen hebben getracht te ontsnappen, de Statieplaats gevormd worden om dan maar de turksche troepen hebben het belet. Een bedenkelijke omstandigheid voor de den volgenden wegwijzer te volgen : Hanssenslaan, Lenvenschestraat, Nieuwe Turken is, dat er bij de opgeroepen reserLaan, Toekomst- en Guldeschaapstraten, visten weinig-lust bestaat om de Arnauten Nieuwe Laan, Speymolen-, Spiegel-,Vlaam- te bevechten. De beweging in Albanië blijkt sche- en Lange Molenstraten, Anderlots- goed georganiseerd t e zijn. plaats, Statielaan, Leopold- en LeuvenscheTRANSVAAL straten, Groote Markt, Mark- en MechelV00K DE SLACHTOFFERS schestraten. Ontvangst in de Feestzaal en uitvoering VAN DEN OORLOG eener gelegenheidscantate. Het transvaalsche parlement eene Te 12 1/2 ure, Groote Muzikale Uitvoe- som van 123,000 pond sterling heeft toegestaan ring op den vergrooten kiosk van de Markt, ten behoeve van burgers, die in'den oorlog te zamen door de Harmonie van het «Volks- in Zuid-Afrika verminkt of ongeschikt tot huis » van Brussel, en de Fanfare van Zo- werken zijn geworden. ningen — 125 uitvoerders. Te .2 1/2 ure, op de Koemarkt, Groote Tnrnoefeningen door de afdeeling der turners van Leuven en « La Plébienne » van Brussel. — Muzikale Uitvoering door de Fanfare « De Broederliefde » Nabij Diedenhovenjn den Elzas (DuitschMAANDAG 9 MEI Verrassing aan de samenwerkers en de land) is een smartelijk drama der zinneouderlingen van het Bureel van Weldadig- loosheid gebeurd. Tijdens de afwezigheid van haren man, is mevr. André met zinsheid. Te 8 ure. Muzikale Uitvoering door de verbijstering geslagen geworden en heeft bij Fanfare « D e Broederliefde >, op het-Fau- middel van een scheermes hare drie kinderen, 6, 4 en 2 jaar oud, den hals afgesnebourg St-Antoine. den. DONDERDAG 12 MEI Het oudste kind, een meisje van 10 jaar, Concert, gevolgd van Danspartij op de kon vluchten, na eene diepe snede ontvanGroote Markt. Verlichting der plaats. gen te hebben. De zinnelooze moeder trachtte daarna ZONDAG 15 MEI Slotwamlcleoncert op den Grimbergschen hare polsen open te snijden, om zich te laten doodbloeden, doch de dood kwam langsteenweg en Borgt. zaam en met een laatsten ruk sneed zij zich Zooals onze partijgenooten en lezers zien zelve den hals over. Twee kinderen zijn reeds dood en de toezal het geen klein bier zijn en is er voor al diegenen, die van goeden wil zijn, zeer veel stand van het derde en van moeder is hopeloos. werk op den winkel. ». , «
met verachting af en dan riep mevr. Lacroix : — Hét is 'wel. Gij durft mij aJdus behan* delen. Gij zult nieuws van mij hboren ! Wat betreft het geld losmaken, mevr. Lacroix zegt, dat Caroline haar reeds meer dan 300,000 frank afhandig heeft gemaakt. Een ander familielid bevestigt dit.
Eee faiplioi siiel epIÉ mmm zijfier zuster m Fraekrïjk De 20jarige Oelestin Scoffier loste een revolverschot op den jongeling Alziary, dia innige betrekkingen onderhield met zijne zuster. Scoffier had herhaaMe malen Alziary aangezet zijne betrekkingen te staken, maar de jongeling had1 geene rekenschap gehouden van deze verwittigingen. Alsdan, om een einde te stellen aan een schandaal, dat op heel de. familie viel, schoot hij op den minnaar, die in ergen toestand naar het gasthuis werd gebracht. De moordenaar werd aangehouden.
De eerste berichten die ons over hot Meifeest, zijn toegekomen, laten ons toe, met vreugde vast te stellen dat de Arbeidsplech-* tigheid schier overal zoo kalm is geweest als zij plechtig was. Alleen Frankrijk met Parijs en Marseille maken hier eene treurige uitzondering op. Daar heeft men de openbare betoogiugea' verboden, aanhoudingen gedaan en geweld gepleegd. Ziedaar een bewijs te meer — indien er nog bewijzen noodig waren — hoe koningdom, keizerrijk, tzarisme of republiek allen nagenoeg dezelfden zijn, van den oogenblik dat de heeren kapitalisten er den groeten toon voeren en de meesterschap hebben. Hier is het zelfs gebleken dat de repiabliek, met een Briand, een Viviani en een Millerand, drie gewezen socialisten, in het ministerie, in dees geval slechter en wreeder waren dan vele koningdommen en keizerrijken. 't Is eene-les der ondervinding dis niets anders kan dan het Hassenbewustêijn der werkliedsn-wakker maken en het verhelderen. $ $ 3)e
In al de andere landen, voor zoover onze inlichtingen strekken, was de Eerste Mei vreedzaam en grootsch. In Duitschland, in Oostenrijk, in Spanje evenals in geheel België liep alles vreedzaam van stapel, al waren de groote voiksvergaderingen talrijk. Wij hebben nooit opgehouden tot de partijgenooten t e zeggen dat de Eerste Mei vrede- en ordelievend was in zijn inzichten en dus kalm en waardig moest gevierd worden. De burgerij wist dat ook maar zij wilde het niet weten. Het beste middel om eene werkersbeweging dood te drukken is van ze op den weg van ' t geweld te lokken of ze erop te drijven om haar dan eene aderlating toe te dienen. En om zulks te kunnen was het noodig dat d'e bourgeoisregeering deed gelooven dat er gevaar bestond. Vandaar dat geschrijf en geroep over ds revolutipnnaire inzichten der werklieden, die geheimzinnige ministerraden en even secreete onderhouden tusschen ministers en policiechefs. De troepen waren geconsigneerd; de kanonnen waren geladen, juist als ging een vreemd leger het land overrompelen. En een groot deel der burgerij, dat juist het buskruit niet uitgevonden heeft, schudde en beefde. God smeekende om erbarming in hun droevig lot. Welnu, dat zot en beestig komediespel isi uit. De Eerste Mei vertoont zich nu in zijne ware gedaante als een dag van hulde.aani den arbeid, als een dag van vrede, omdat deze de grootste hulde is die men den arbeid kan brengen. 't Is uit met de dwaze klucht dat de socialisten op Eersten Mei de wereld aan de vier hoeken (!) in brand staken. Niet dat wij het geweld als een der middelen om tot ons' doel te geraken verloochenen. J a , wij meenen dat het eens tot geweld zal komen. Maar dat zal niet onze schuld zijn, maar deze onzer tegenstrevers, die ziende blind tms&F^jssEsmMtimi* en hoerende doof zijn voor de rechtvaardigheid onzer eischen. En wij zullen het geweld bekampen, zooBarones Vaughan is bijna het slachtoffer lang het klassenbewustzijn en de werkersgeweest van eene moordpoging, nabij het organisatie niet diep genoeg zijn ingedronDUITSCHLAND kasteel van Balinoourt, waar zij verblijft. gen opdat wij mogen hopen in den triomf HET PRUISISCHE KIESRECHT IN HET De "barones bega! zich naar de kerk met en zeker mogen zijn er te kunnen van geSEERBNHUIS hare kindéren, toen eensklaps eene vrouw nieten. Het Heerenhuis heeft met 140 tegen 94 uit eenen automobiel krwam'gesprongen en IN GENT stemmen het kiesrecht-ontwerp aangeno- den loop van haren revolver op de barones Voor Gent — helaas — hebben wij een men in een voor de regeering aannemelijke richtte. redaktie. Van tevoren is het voorstel van Maar de kinderen bevonden zich vóór de treimgen Eersten Mei gehad. En nochtans Schorlcmer over de Drittelung aangenomen. barones, en de vrouw diert niet schieten. was alles zoo 'goed voorbereid en waren zooOok in de kwestie van de bcschavingskie- Men zegt dat de vrouw de zuster van de veel vreemd© pju'tijgenooten gekomen om zers is men aan de wenschen der regeering barones was, dia groote middelen wilde ge- te juichen met ons. Maar Jan Foucaert was dood en het was tegemoet gekomen. bruiken om geld van haar los t e maken. onmogelijk te feesten, terwijl een zoo onder Graaf York trek xijn bekend voorstel om Er werd geene klacht neergelegd. een artikel in te voegen, dat voor toekomLATER. — Mevrouw Angèle Lacroix, de talrijke opzichten voorbeeldigen partijgestige kiesrechtwijzigingen een meerderheid zuster van de barones Vaughan, loochent noot in lijke lag. . Daarom was onze Eerste Mei treurig, da van twee derden in beide huizen eischt, in, krachtdadig deze met een revolver bedreigd daar hij overtuigd was, dat het zou worden te hebben. Driemaal wilde zij.haar toespre- partijgenooten spraken stiller, zij fluister.SSïXÖIMa- Dat lp as dg oorgaak, dat d© keu, doch telkens wees Oaroline haar, als den en hefc weder zélve scheen zich bij dat
Eeii zifietee ioeder varaioordt lire m 'Mmm in Oultsciiiand
ociaai poiiiiai iiïeras
lioslai eptarofiesVaugto
'OT| jaasaBgwsmBmEafesa
l i ^ i 4 Mèf 1310
verdriet aan té sluitéti, want de lucht was :-
ANTWERPEN AOTWBRPBN. — Vingers afgeplettcr«. 'T- Het meisje Van Calstef, wonende Biemstraat, is in eene papierfabriek drie vingers : der rechterhand afgepletterd. Het slachtoffer werd op haar verzoek naar hare woning overgebracht. Botsing. — Eergister avond is een huurrijfcuig, dat uit de Hemelstraat kwam gereden, met een ander rijtuig in botsing geweest. Door de schok werd de koetsier ^ran den bok geslingerd. Het rijtuig is erg: beschadigd. Uit een touter gevallen. — Op de foor: •an St-Jobskermis is een matroos van de stoomboot Grado, uit eenen touter gevallen. | De onvoorzichtige ^er'cTifwaar gewond aan -het hoofd naar het Stnyvenberggasthuis; overgebracht. LUIK. — Brand. — Gister morgend ontstond brand in het magazijn van M. Ferd.; Henaut, handelaar in stoffen. Het vuur was ontstaan tusschen een hoop coepons, die dichtbij den kachel lagen. De pompiers waren spoedig ter plaats,
TE ANTWERPEN Eergister avond hebben stoutmoedige inbrekers i braak gepleegd in de bijzondere woning van den havenkapitein, M. Bulcke, gelegen Oude Leeuwenrui, 23. Tijdens de afwezigheid der bewoners — en ook terwijl de dienstmeid uit was — zijn dieven bij middel van valsche sleutels binnen gedrongen. De twee lavabos, op het eerste verdiep staande, werden opengebroken en al de -juweelen, die er in lagen gestolen, waaro-nder uurwerken, ringen, kettingen, borstspelden. Een der gestolen borstspelden heeft eene Waarde van 10CD frank. Op hetzelfde verdiep, in eene achterkamer, werd eene partij zilverwerk ontvreemd. De brandkast, die op het eerste verdiep' stond, hadden de schurken op eene matras geworpen, doch geen sporen werden er op bemerkt, hetgeen doet1 veronderstellen, dat de dieven in hunne bezigheden gestoord werden en op >de vlucht zijn .ge-: gaan. Deze veronderstelling wordt nog beves-:
tigd, daar op de trapzaal een üafellaken werd gevonden, geheel gevuld met zilverwerk, en goed ingepakt, klaar om medegenomen te worden. De diefstal werd het eerst ontdekt door de dienstmeid, die rond kwart vóór 11 ure tlfuis kwanii De policie is oo'genblikkelijk tér plaats gekomen, om het noodige onderzoek te doen. Op de bureelen van den havendienst, die la,ngs achter de woning van den havenkapitein ..lagen, is dag en nachtzeen bediende, doch deze-l^eft niets gehoord. Door de policie wjScd ;eeü spoor gevolgd om de BtoutmoedigdgclWen te ontdekken, dat echter geen goeden iMtslag heeft opgeleverd. De ontvreemde juweelen en het zilverwerk worden geschat op 12,000 frank.
RecMeriijke Zaken Assisonhof van Oost-Vlaanderen
E e n e sustersTnooPd ? Heden begon voor de Assisen onzer provincie de zaak, die in bet begin der maand October 1909 heel Weiteren en omliggende in opschudding bracht en door de moeilijkheden van het onderzoek in spanning hield. Ten slotte werd voor het Aesisenhof verzonden. Constant Schollaert, werkman, geboren te Wetteren en wonende te Schellebelle, onder betichting zijne zuster, Eugenie Marie Schollaert, vermoord te hebben in de volgende omstandigheden : BESCHULDlGlNGSAKT Constant Schollaert is 27 jaa.r oud. Volgens de inlichtingen door de plaatselijke overheid gegeven, werkt hij niet veel; nochtans is hij tot nu toe niet veroordeeld geweest. Hij droeg zijne zuster Eugenie, slachtoffer van het huidig-drama een hevigen haat toe. Verscheidene getuigen zullen komen verklaren, dat dien haat, sedert een langen tijd zich veropenbaarde door doodsbedreigingen en gewelddaden jegens haar, en dat het meisje haren broeder vreesde, bij zoo verre, dat zij wel dacht eens door hem gedood te wórden. Daags nog voor de moord en op den dag van den moord, sprak hij nog van kort spel met haar te maken en ze den nek af te snij den. De volgende omstandigheden hebben aan Constant Schollaert de gelegenheid gegeven, zijne moordinzichten te verwezenlijken Constant Schollaert, zijne vrouw en zijn kind, woonden bij de ouders der vrouw, de echtgenooten Eoels, te Wetteren. In den nacht van zondag 3 en maandag 4 October laatstleden, was er een twist ontstaan tusschen Constant Schollaert en zijne schoonouders, twist, die geëindigd is door het vertrekkea, in den nacht, van het huisgezin. Schollaert heeft zich eerst begeven bij zijne ouders, de echtgenooten Frans Schollaert,! om er te mogen vernachten. Maar dit werd hem geweigerd, omdat de ouders wisten,dat er geenen vxede in huis zou geweest zijn, ala^fenptant St^bllaert en zijne vrouw, on der hetzelfde dak woonden met hunne doch4 ter Eugenie. 4?^*" "^f?' 'P , Constant is dap bij de moeijsyner. VJ-QIJWJ. gegaau.'.Erudence Eoels, eohtgenoote Van> Gysegem, en is er met vrouw en kind ingenomen geweest. ! Den maandag morgend heeft hij zich bij zijne zuster Marie Schollaert, vrouw Scheire, begeven, om hetzelfde te vragen. Maar deze laatste heeft hem geantwoord, dat het onmogelijk was. Constant sprak dan weder bij zijne oudssrs te gaan, Maar Marie Schollaert deed hem opmerken, dat zulks niet kon zijn, wegens de aanwezigheid van Eugenie Dan uitte hij zijn gedacht, van Eugenie te doen verdwijnen. Later in den dag, na veel gedronken te hebben, begeeft hij zich bij zijne schoonouders, om er zijn bedgerief te gaan halen. In het terugkomen was hij zoo dronken, dat hij nevens den kruiwagen viel waarop zijn beddegoed was geladen. Daar werd hij gevonden, rond een en half uur, door eeije vrouw, Rosalie De Martelaere. Hij vloekte en tierde, sprak van kort spel. te maken met zijne zuster en ze den nek af te snijden. Rosalie De Martelaere heeft den kruiwagen gevoerd bij Prudence Reels, en Constant Schollaert ia dan later daar ook geko men, waar hij schijnt zijnen roes uitgeslapen te hebben Eugenie Scholla-ert had de gewoonte,zicb alle veertien d a gv A bij eene barer zusters, te Gentbrugge, te- 33fêgeven, waar zij één of twee dagen verbleef en van waar zij terug kwam dén maandag in den vooravond, met
den trein, die te Wetteren aankomt kwart na zes uur, of met den volgenden trein, het zij kwart na zeven ure. Constant Schollaert, zooala iedereen in de gemeente, kende die omstandigheid. Het meisje, om zich naar huis te begeven, moest voorbij het huis van Prudence Reels gaan, omstandigheid, die door Schollaert moest gekend zijn, vermits hij in de gebuurte woonde. Dien avond is zij afgekomen met den tweeden trein, hierboven gemeld, en het huis, voorbijgegaan zijnde-'.yan Prudence Eoels, waar Constant verbleef, en in eene eenzame plaats gekomen, werd zij in eens aangerand en in zeer korten tijd dood gestoken, na zich nochtans hevig verdedigd te hebben, zooals jfo'^sistatellingen ter plaats gedaan, bewezen hebben. Men heeft ze gevonden met de beenen open, de rokken opgeheven tot onder de knieën; aan haren hals waren twee gapende wonden, van vijftien centimeters breedte, van den slagader tot aan den nek. Die wonden waren zeer diep en al de belangrijke organen waren doorgesneden. Aan den onderbuik heeft men nog twee kwetsuren vastgesteld,'die de darmen lieten uitkomen alsook wonden aan de geslachtdeeien. Die vaststellingen hebben zelfs in het eerste doen gelooven, dat de daad gepleegd geweest was door dea eene óf andere afge dankten of geweigerden minnaar, die het meisje gedood had, na ze verkracht te hebben. De stappen, door Constant Schollaert, gedaan, hebben het onderzoek in die richting doen afleiden, maar al de personen, op welke men had kunnen vermoedens vatten, hebban ten volle beweSsen dat zij elders waren op het oogenblik der misdaadHet is alsdan dat de houding van Schollaert en zekere bepaalde omslandigheden de vermoedens hebben doen vallen op den beschuldigde met veel rnopite. want het onderzoek is op alle "wflïtéfi. gölunderd geweest, niet alleenlijk door Constant Scnollaert, maar zelfs door leden.'i^ner-famil-iei maar met volle zekerheid ook heeft men kunnen bewijzen dat de dader niemand anders was dan Constant Schollaert, die alzoo geha.ideld had uit naat, en die, door de gelegenheden opgehitst, zijne moordinzichten beeft kunnen verwozenlij-sen. Er was goen ooggetuige gewaèst'v-an den moord, maar nochtans rond acht ure 's avonds, den maandag 4 oclober, had een persoon, die met Eugenie Schollaert zeer bevriend was, het meisje uit de richting van de plaats, waar de moord gepleegd werd, hooren zeggen : Slant, dat zal ik thuis zfggen. » Louise Besqué iiad da stem geheel wel berkend en de woorden zeer goed verstaan. Zij «fras, er zelfs zoodanig van onisteld geweest, dat zijde macht niet meer gehad had tegen te roepen. Als die omstandigheid gekend is geweest, heeft mpn onderzocht of Schollaert niet buiten geweest was romi dit uur, een maal vóór zeven on half uur en eene tweede maal. en nogal eenen rpiraen tijd, rond acht ure, en dat hij terug.was gekomen van de riebting der plaats van den moord. Het is met veel moeite dat rn^n' met de gewicnlige omstanaigheden heeft kunnen bewijzen, want er zijn vele stappen gedaan, om dien aangaande de Wa'aAeid te verduiken- en Schollaert hlijit loochenen buiten gegaan te zijn. ilsJSTci . üe getuigen «uilen dit al kenhaar maken. e ï ( ^ ^ f t 8 ^ JJ ï l S & " f e " 'M' fcrÖjw WpM'i doen
Jm^iMe » u™ 'godftod' ït^KSJTn'aeirm'öÖl'd te plegen. Volgens de wetsdokters heeft de dadeptWBé taessen moeten gebruiken : «en snijdend en een puntachtig Het snijdend mes is terug gevonden in den beerput van Prudence Roels, in omstandigheden die bewijzen dal het daar maar onlangs was geworpen geweest, en eene tweede mes, een sctioenmakersmes, is teruggevonden in het bezit van den dader, in omstandigheden die laten zien, dan net tijdens de eerste huiszoeking verdoken was geweest. Het eerste mes behoort ook aan Schollaert, alhoewel hij dit loochent. Overigens heeft het mes nooit toebehoord aan het gezin Van GysegheraRoels of aan eenige andere bewoners vau dit huis. Het is ook bewezen dat. na den moord. Constant Schollaert naar't huUVa,|Gysèghem teruegëkomeu is en zijne handen gewasschen beett; dat hij bloed en moddervlekken droeg aan •ztjne broek en dat er bloedvlekken zijn vastgesteld op de lakens van het bed, waarops hij zich gansch aangekleed had te slapen geleed, met.zijne vrouw en zijne moei, Prudence Roels. Er was maar een bed in tmis vaor drie personen.) Prudence Roels zegt wel dat de bloedvlekken op de 'lakens kunnen voortkomen van hare miaandstonden, maar de omstanaigheden der zaak bewijzen dat die uitlegging niet kan aangenomen worden. In alle geval waren er bloedvlekken op de broes van Constant Schol-
Ifiert, als hij teruggekomen is na den moord. I' ugenie Schollaert had zich verdedigd en d dader moest dan ook kwetsuren of scliramuiei dragen. Men heeft inderdaad kunnen vaststeliei dat Const Schollaert daags na de moord schram men droeg aan zijne linkerhand en aan dei hals, die schenen van na els vooit te komen. Ni dienaangaande een dubbelzillig antwoord ge geven te hebben, heeft Constant Sctiollaerteiti delijk bekend dat bij gekwetst werd aan di nand, maar dit in omstandigheden die zijni plichügheid heeftdoen m twijfel brengen. He onuerzoék heeft noclitarrs bewezen dat dii kwetsuren moeten veroorzaakt gèwees zijn dei das; zelf der zelfmoord. Schollaert lüoejwmt «ene kwetsuur'aan dei iHHsgenad te hebben; dit is nociitans ook vaa g< steld geweest, alnoewel hij ze wilde verduii ken. De houding van Scnollaert tijdens de eersti vaststellingen, evenals in bet ondeizoek; zyni loochelin^en, niet alleenlijfc van de daad, maai van omstandigiieden die ten volle bewezen zijn en waarvan enkelen zeer wel mochten bekeni worden, zouden voldoende zijn om zijne plicn. ligiieid vast te stellen; de liinueriialeu, die ui en zijne lamiiie aangewend hebben, om uetou derzoeu af te leiden of te beleiten, waarover dt getuigen zullet) spreken,én zelfs de iiouding vai zekere lamilielede-n, die stellig op de iioogte ziji an hetgeen ergöfieuid is, brengende zedelijlti bewijzen aan, die, alhoewel nlftttoodzafcalijii altijd nuttig zijn .om de stoffelijke bewijzen ïj staven.. tiiensvolgéns-i enz. Ondervraging van den beschuldigde V. Gij hebt gehoord wat wordt ingebraol» tegen u2 — A. ik ben onswhuldig. V. Werkt gij 3 — A. Ja, bij: de boeren. V. Leefdet gij in oneemgtieid met uwi zuster Eugenie ï — A. ik heb eens woordei gehad met haar. V. Waarom zijt gij buitengeworpen b( uwen schoonvader ? — A. Omdat i t woordei had gehad, V. Waarom heeft uw vader geweigerd ( in te nemen met uwe vrouw en kind J — ü weet het niet. V. Zijt gij nieit teruggekeerd bij nw vadei om te vragen om u toch binnen te latfen Hebt gij daar uwe zuster niet gezien ei heeft zij u niet gezegd : « Gij weet wei Constant, dat dit niet mogelijk is, daal Eugenie thuis is » 1 — A^ Da* is oüwaar, zi liegt! ^ y. Hebt gij niet gezegd aan de vrouw dii uwen kruiwagen bij. Roels gevoerd heeft « Dat gij haar eens de keel zoudt asfgesne den hebben » ? —- Ik heb nod* z»ö iets TO teld. V. Zijt gij niet buiten geweest, «ea ««.« der misdaad 3— A. Neen, ik ben in hethuii gebleven mijner tante. V. Is uw vader, den avond der misdaad u niet komen zeggen i « Eugenie ligt daa; versmoord» en hebt gij niet geantwooüdj «Neen, zij is vennoord » 2 — A. Neen. V. Hebt gij aan het gereoht niet gezeg dat de moord moest gepleegd zijn door eei afgewezen minnaar ? — A. Ja, en ik heb ( persoon doen kennen. V. Gij hebt de policie verwittigd, en -zij gij danr geene twee personen tegengekome: =**lké êfégden (test gij gekwetst: Wflwfe-^ weestl — A. Neen, ik heb niemand, gezir en ik.-had'fi|$t de minste -kwgtsunr..: j V. Zijt gij, vóór dat de moord iö««n werd, niet eens ^HiSs weggegaan, zeggende «Ik kan niet overeenkomen' met mijne ZM t o r ; ik lig in ruzie, omdat zij mij • verwü dat ik niet wil werken » ? — Ja, maar daa voor zou ik haar niet gedood hebben. V. Hebt gij uwe zuster niet eens be dreigd met een stoofdekael ! — A. HeeD mijnheer. V. Hebt gij_ niet eens uwe zuster, ia tt genwoordigheid uwer moeoer, zoo erg ^ slagen, dat deze van haar zelf gevaÜen U, — Dat zijn allemaal leugens. De betichte weent. V. Gij hebt in het onderzoek beweert nooit buiten te zijn gegaan, en nu zegti dat gij buiten zgt geweest.— J a , mijnheei om eens te wateren, maar ik weet niet steel welk uur het was. V. Doch er aqn getuigen welke n Of buiten gaan hebben, op het nnr der m daad'. — A. Dat is niet waa*. De betichte loochent overigens alles si betrek heeft met de moord. Getuigenverhoor De Eeer Pardoen, onderzoeksrechter • Dendennonde, geeft ©en breedvoerig ve) haal over de wreede moord. Hij besluit dat de persoon door den M tichte aangeduid de diader niet kan zijn. De wetsdokters en een deskundige wl SE3^3ffi[ISHnK!SKf2SE2S
FEUILLETON VAN 4 MEI
' (59
staat als er geld bij is. zelfs eene goede owKSEMcranaraft daad te verrichten. Zoo m e n hem honderd duizend pond kon ter h a n d ' s t e l len, hij zou u w vader laten ontvluchten. VAN HET •— Hoe, vroeg ik. — Hij heeft het mij uitgelegd. Zijn | plan is doodeenvoudig. Om in den gang der gevangenissen te komen, moet meii volstrekt langs de k a m e r gaan van den rémv PöfiSSü SU T E R M L graaf de Blossac. Nu, vermits de graaf alle nachten afwezig is, wordt het ook — Die m a n is mijnen vader genegen zeer gemakkelijk uwen vader te verlosomdat deze hem in vroegere tijden eeni- sen. De kamer van den graaf de Blossac gB diensten bewees. Hij stelt ook veel geeft overigens op het kasteel uit. Aan bolag in mijn lot en is mij voor twee het uiteinde van dien hof is er een kleine dagen komen vinden. trap aan den oever der Garonne. Daar — Ik verlaat den dienst heeft hij mij; ligt altijd een bootje vast. Maar het gezegd; ik keer weder n a a r mijn vader- schijnt dat eiken nacht Philips de Blosland en zal van Frankrijk een slechten sac met dit schuitje afvaart. Men zou i n d r u k behouden. Vooraleer te vertrefe dus op het gestelde u u r , met een a n d e r ken wil ik u eenige nieuws van u w e n bootje u w vader daar afwachten om hem oagelukkigen vader brengen en u ook aan boord te geleiden van het eene of een goeden raad geveü. andere schip dat naar Amerika ve^trektl Gedurende den dag wordt uwe heer Ziedaar, eindigde mejuffer de Sainte-~ rader, heel streng bewaakt, m a a r 'a Hermine, hetgeen kapitein Krauss mij nachts, van zes ure 's avonds tot aan het geraden heeft. Hij heeft slechts eene eerste daglicht, is de bewaking min goed voorwaarde ' a a n deze o p e n b a r i n g ge gedaan. Dat komt hierdoor, dat 4e twee steld. bevelhebbers van het kasteel de heer — Dewelke? vroeg Coarasse. graaf Philips de Blossac, elken'.nacht het . 1— Hij heeft mij doen beloven dat ik kasteel verlaat om waarschijnlijk zijne geene poging zou aanwenden, zoolang geliefde te gaan bezoeken. Hij wordt - n hij Krauss, in het kasteel zou verblijven. vervangen door een m a n , half soldaat — Dit gebeurde nu voor twT3e dagen 9 èu half cipier, die Tulipe genoemd wordt. — Bijgevolg, op dit u u r . . .
DE • JODIH
ïulipe is een snoeshaan, töt alles in
Hl Op dit uur ben ik vrij, v^ant de ka-
pitein moet sedert dezen morgen vertrokken zijn. — Ah I En Coarasse wachtte. Het meisje hernam : — Dezen morgen heb ik u in de l^erk| gezien; u w persoon stond mij aan. Ik; ken uwen naam niet, m a a r ik heb toegegeven a a n een inwendig gevoelen dat mij zegt dat gij mijn vader redden zult.; Ik herhaal het u, ik ben vrij en zeer rijk; de man die mijnen vader de vrijheid zal schenken zal ook mijn echtgenoot wor-1 den ; dat zweer ik voor God ' En mejuffer de Ste-Hermine stak i a hand in de hoogte om dezen eed m s t plechtigheid bij te zetten. — Maar waarlijk, mejuffer hetgeen ^e mij vraagt is zoo moeilijk niet | | | Coarasse. — Zoo? u d u n k t ? — Ja, mij dunkt dat niets gemakkelijker is dan dien schurk van Tulipe te gaan vinden en hem onze voorwaarden voor te stellen.Ik hadde liever om uwent-: wil grootere gevaren getrotseerd, i i e waardig zijn door een man die iemand bemint, ondernomen te worden. — Oh I antwoordde zij glimlachend, gij zijt mis, mijnheer, en het werk waar over gij spreekt is nief zoo gemakkelijk ten uitvoer te brengen. — Waarlijk! vroeg Coarasse heel verblijd — Mijnheer, hernam- het meisje, .k bên rijk, onberekenbaar r i ^ , ea noob :
tans bezit , ik het eerste goudstuk niet van de honderd duizend pond die ik Tulipe moet aanbieden. . — D r o m m e l s ! m u r m d d e Coarasse. — Mijn vader, die het voorgevoel h a d dat zijne vijanden eens zouden zegepralen, heeft in het hotel dat wij in de Kathelijnestraat bewoonden eene .som van twee millioen in goud ver. borgen. — Eene schoone penning 1 dacht Coarasse. — De woning, en alle de goederen van m i j n vader werden aangeslagen. Maar m e n had goed te zoeken, niemand lifiejit tot hiertoe de twee millioenen ontdekt. ~ Én nochtans zijn zij er verborgen? — Daarvan ben ik zeker. De grootste moeilijkheid is, in het hotel b i n n e n te komen. — Goed! " _ En met de aanduidingen welk ik u zal geven die som te gaan halen. — Heel w e l ! zei Coarasse eenvoudig. — Nu, ging mejuffer de St Hernjiae: voort, dat is zoo gemakkelijk niet als het u wel voorkomt Het hotel, dat v e r b e u r d wer dverklaard, is aan de waakzaambeüd van een officier en acht soldaten toev^r trouwd. Het is door hoogt muren om ringd en het is te midden vai het gei bouw zelf dat het geld te vinden is. — Ik zal er naartoe gaan, zei Coarasse — Een oogenblik antwoordde zij, dit is nog alles niet. Het .geld is verboi'g3r achtef «sene sebouwolaat, in de gewezen
slaapka/mer mijns vaders. Di© plaat is toegezegeld ea moet og opengebroken worden. — Dan zal men alles mede nemen. — Ja, maar de officier, wien de wacB der woning toevertrouwd is, heeft jws deze kamer tot zijne verblijfplaats vm kozen. , ... — Ik zal den officier doeden, m* het kalm antwoord van Coarasse. — Maar gij moet eerst tot hem m nen komen. — Daar zal ik wel toe komen. Coarasse zegde dit alles op zoo kajn»j en natuurlijken toon, dat mejuffer de» Hermine de oogen ten hemel mei murmelde: ,, — O, heb ik dan eindel k den man ?« van die ons redden moetl — Mejuffer, antwoordde Coarasse, e* dal twee dagen verloopen zijn; zal i»' de twee miliioen stellen. Hoe ik het ö aanleggen weet ik zelfjfiog niet \ maar betrouw u op mij ?... Hij nam hare hand en bracht deze 96) biedig aan zijne lippen. , Op dit oogenblik hoorden men ee™ gerucht aan het ander einde der straat; Mejuffer de Saint Hermine versohn» te — Het is de nachtwacht, merkte Co» rasse op. .ta — Vaarwel, zegde zij, of lievei': w wederziens I... iWordi voortgenetït
" Woensdag 4 Mei 191 o ' — den nog gehoord, die echtec geene nieuwe bijzonderheden doen kennen. Het verhoor wordt om 1 ure geheven. Heden, om 9 1/2 ure, werd de zaak voort-
Lt'cnio^ vaia .'«^iMM»^© Jraiak ( s S O O ; Trekking van 2 mei 1910 Obligaifes uitkeerbaar den 1 aug. 1910. Num WM uitkeerbaar met Fr. 5,300 3,000 Wtöi » 2,000 » '23655 » 1,500 , 9270 » 1,000 , ^55 De volgende nummers zijn uitkeerbaar met 00 frank. lü78 AW 12113 18590 21751 26882 47H m 2 i 19302 22887 28971 mi 5052 13822 19779 22910 2S.622 1676 -,8 6 148^0 20807 23921 29179 25.49 8780 14017 21353 25233 29760 3361 10202 15767 21545 25669 2987-2 3816 10825 17912 21599 2569C i067 10719 18 61 4199
WBTTEBBN. UITGESTELD De zitting van den Propagandaelub welke donderdag 5 mei moest plaats hebben, is uitgesteld tot zondag voormiddag 8 mei, om 10 ure, door de dood en lijkplecbtigheden tan gezel Jan Foucaert. Wij roepen de partijgenooten op donderdag talrijk de begraving ©n zondag de zitj j g bij te wonen. ra^, ,ers^
De sekrefarisssn der vereènigingen moe-.ten onverwijjfl naar het Partijsecretariaat komen om de kenteekens hunner kommissö,rissen af te halen. =?I£S 6. De redevoeringen op het kerkhof'zullen uitgesproken worden: 1. Door De Visch namens de P a r t i j ; 2. Door Van de Veegaete, namens het personeel van de « Maatschappij Vooruit t; 3; Door Pappens, namens het personeel der « Samenwerkende Weverij » en 4. Door Lampens, den laatsten groet.
De « Maatschappij Vooruit » en de Vakbonden bestellen elk eene reusachtige kroon, in donkere eiken-bladeren. Het Midden-Comiteit en de Broederlijke Wevers koopen ook afzonderlijke kroonen. De bestuurleden en de beheerders van « Vooruit » schreven ook in. Denkelijk komt van eiken dienst van « Vooruit » eene gedenkenis. De « Volksdrukkerij » en haar personeel zenden twee kroonen; de Wijkclubs eene reuzenkroon; de kunstkringen voegen hunne krachten bij elkaar; de vrouwenvereenigiagen eveneens. De groepen van Ledeberg komen ook eene kroon neerleggen, ook de wijkclub Feestlokaal, waar Foucaert lid was. Men bericht ons dat in de weverij « Coriandre » en in den atelier Careb, omhalingen gedaan zijn, om te bewijzen dat de werklieden'degenen erkentelijk zijn die heel hun leven niets anders hebben gekend dan: 'strijd tot lotpverbeteriiw der arbeiders: Het voorbeeld der » Coriandre » en van Carels zal ongetwijfeld navolgers vinden.
w.a tfigsi
3|ï 4t
VOETBAL De Sporting Club Giinfois I heeft zondag laatstleden, de eerste ploeg van de voetbalclub Olympia geklopt met 5 aan 0.
^
©ii i€©sïiiig®«i: w i j m l i t ; ? si5®§iiiisai9 Iseei ^ © g a i r a i l - a f , enet tet ©ei@ii|ky. imtèk eliaisag©g-@si ^©©Icj, aiat ©liic@©ïB &p '&mh i aam nediPÉU,
^ w-
#
3^ 5$:
Telegram van de Federatie der Coöperatieven: Diep getroffen door de dood van Foucaert, groeten- wij eerbiedig de nagedachtenis van den zoo overtuigden als verknochten partijgenoot. V4vtor Serwy. ^ ^ ^
van Foucaer£
Er is voor gezorgd dat elk het nieuw werk van Bogaerts en Vander Meulen hooren zal: vóór hét kerkhof zal de treurmarsch en -Tanguitgevoerd worden, TIJDENS HEEL DEN DUUR VAN HET VOORBIJTREKKEN VAN DEN STOET; De fanfaren « De Volksvrienden » en « De Voorwacht» zullen dus niet meer spelen vóór de kleine dreef van het kerkhof.
om 8 3|4 ure zeer stipt tweede en laatste afzonderlijke repetitie voor de treurmarsöli-' zang Foucaert. Hcdeu worden de kaarten afgeleverd die toelating veiicenen den dag der begraving, om 2 3/4. ure, voor « Ons Huis » post te vatten. Wie ter repetitie niet is, kan zijne kaart niet meer bekomen.
EJj deze berichten wy onze leden dat, ter gelegenheid van de téraardebestelling van Jan Foucaert, stichter vai, «Vooruit», al onze inrichtingen DONDBRDACt slechts van 7 tot 11 ure zullen open ziju. Wij doen een dringend beroep aan de leden om zich naar deze regeling in huriné aankoopen te schikken. HET BESTUUR.
Oezeirieii Jet Vander mm ' eliif (fOroliesfre ïmmÈ k i m IransGiisn S&tiouwburg Gister avond is de nieuwe bestuurder van den fTanschen schouwburg, Pieter De Meyer, in onze stad toegekomen. M. De Meyer heeft zich onmiddellijk in onderhandeling gesteld met onzen vriend Jef Vai) der Meulen. Het koijtrakt werd dan geteekend. Onder d© stukken die hij zal besturen hebben, bevinden zich de volgende: La Juive, Samson et Dalila, Wallqure, Le Jongleur de Notre Dame, Carmen, Louise, Mad. Butterfly, Paillasse, Othello, MeSsaline, Quo Vadis, Fidélio — en als nieuwigheid : De Gtaaf van Luxemburg, eene operette welke thans veel bijval bekomt te Berlijn. \ M. Bekker ia aangeworven voor het .Duitsch repertorium en onzen vriend Jef verder bij te staan. , Wij wensehen onzen vriend Jef een hartelijk proficiat voor den sohoonea stap dien hij thans gedaan heeft. Het zoo lang miskende genie zal eindelijk zijn talent kunnen doen gelden. Wat verandering ! Vroeger niets dan burgers en vreemdelingen in onzen Franschen Schouwburg. Nu tweie gentsehe vólksjongens, die in den Franschen Schouwburg de kunst zullen hoog houden. l i e t werd verduiveld meer dan tijd dat die oude doctrinaire, achterlijke pruiken uit het collego gewipt werden. « Vooruit». "" ' -^——' —
Bsie oommissie door het Midden-Comiteit aangeduid heeft gister zitting gehouden. Eenige wijzigingen zijn aan de regeling f f © t g l r a f e i a flsi* IkroöaÉBir gebracht. De commissie gelastte daarmede: 1. Voor wat de défilé betreft zal de ingang 1. De « Volkskinderen » van « Vooruit »; zijn langs het eerste portaal van «Ons Huis» 2. De s Volkskinderen » der Brugschepoort en de uitgang langs het 3e portaal (en niet 3. De ir Volfcskinderen van St-Amandsberg langs de Zuivelsteeg zooals eerst werd ge4. De Gewozene Volkskiaderen. meld). JsÉMi ^&êé 5. De Turnkriag, (meisjes en jongens). 2. Om 11/2 ure wordt lOns Huis» weer geDe leden dezer vijf groepen komen om sloten en om 2 ure beginnen de redevoerin- 2 1/2 ure naar « Ons Huis » (ingang Zuivel' gen. Buiten de reeds genoemde1 personen zul- stege). Zij zullen in de « Deelzaal » het einde fJan in «Ons Hüïii'J&aügtëièi spreken voor: ,38? reèfero'èfïi^étfè-fwaohted ^ _ d a n onmid'ÖssBroedetUJfeé"' Wevers; Bruggeman of Def dellijk na h®SBpj,,g&SH5x**Ws: i'^ynefc voor.Tdft Erogreasisten. *F T* 'T* A) Benevens de familie, de gemeenteraadsleden en de vreemde delegaties, ZULLEN ALLEEN ' DE BSSTUUELEDEN DER Maandag avond repeteerden zangeressen VEREENIGINGEN TOEGANG HEBBEN TOT DE ROUWKAPEL, BIJ HET U I T - en zangers voor de eerste maal. ALLEN WASPREKEN DER DISCOURSEN. De be- REN OP POST. J. Vander Meulen heeft opnieuw een puik stuurleden mogen van af heden bij hun sewerkje, geleverd,-Bchoon door zijnen eenvoud cretaris eene ingangJcaart daartoe afhalen. De partijgenooten zullen begrijpen dat machtig en indrukwekkend door de tonaliwij niet meer dan een. sootal personen in de teit. _ tapel kunnen toelaten. Wij hadden in den laatsten tijd — helaas zeer dikwijls de gelegenheid bet uitvoe3. De zangers, zangeressen en de leden der — *Harmonié Vooruit» zullen woensdag avond ren van zulken zang te hopren in het Walentene speciale kaart ontvangen, waarmede het land: bij de begravingen van Fluche, Foshun zal toegelaten worden vóór «Ons Huis » sion, Sméets en Malempré. STADSH9EOWS Voornamelijk bij deze laatste teraardebspost te vatten, om bij het buiten brengen van W I J Ï C L ü B S . — Dinsdag om 8 1/2 het lijk de treurmarsch en -zang te kunnen stelling was het hartroerend: te midden de bergen die eenvoudige toonen op even een- ure, federatiezitting in « Ons Huis ». aanheffen. voudige woorden gezongen, — dien indruk AI de bestuurleden woröen verzocht te« 4. Benevens de vlaggen van • Vooruit » zal ons nooit verlaten. '« Propagandaelub » en « Broederlijke We- ' „Daar werden de zangers begeleid door twee genwoordig te zijn. Manneii, allen op post! vers », zal de _ oude vlag d»r c Katoenbe- instr umentisten. Fanfare De Volksvrieuden. — Dinswerkersvereeniging » ook voor het lijk geHier vervoegen zangeressen en zangers» ziöh dag, om 8 1/2 ure, dringende bestuurzitiang 'dragen worden. bij de «t Harmonie Vooruit » en zulks zal een voor de regeling begraving Foucaert. 5. Wat de organisatie van den stoet betreft prachtig ensemble geven. Donderdag, om 2 ure, dringende repetitie cfe partijgenooten aullen stipt de aanduiding Wéb drintge-ad verzoéh a<m de •partijger- in ' t Feestlokaal voor muziekanten, clairons volgen die hun morgen door « Vooruit » zal nooten: en tamboers, voor de treurmarsch voor de worden bekend gemaakt. ledere vereeniDe treurmarsch en -zang wordt uitgevoerd begsraving Fouoaert, om 3 ure. Dus, stipt ging zal hare vlag plaatsen aan het huis bij het brengen van het lijk uit i Oris Huis » op uur komen. waarvan het blad morgen het nummer zal om 3 ure. Wij vragen dat niemand uit de In het kleemagazijn «Vooruit» opgeven. De leden der vereènigingen plaat- rangen der manifestanten kome. Dat zou vindt üsen de grootste keus van allcrhaadc sen zich achter hun wederzijdsch vaandel, eene groote verwarring brengen in den stoet vroawenstoffen (laatste nieuwigheden) aan IN RANGEN VAN V I J F . zelf. de laagste priizen.
Op voor de Propaganda. — Ten eiade ïnsftn- en •woeosdageii van 6 tot 8 ure des het begonnen Wérk tot een goed einde te avonds, tot 22 mei. brengen, worden nogmaals de Wijkclubs — Berlc&t. — Ter gelegenheid van Heder Plezante Vest en Muide opgeroepen ter melvaart zullen de bureélen van het stadhuis setting, woensdag 4 april, in d«j!i winkel en de Gemeentekas gesloten zijn pp donderdas Voormuide. Allen op poet, het geldt de pro- 5 mei.De aangiften van geboorten en overlijdens paganda; zullen dien dag aanvaard wapden van 9 tot t l Voor de wijkclub Gesar De Paepe ure 's morgens. J. L. Wal. — De Sjarige Maurice Engels, wo— - Erg ongeluk. -— Gister _ namiddag, nende Verbindingstraat, te St-Amandsberg. is eenige minuten voor het' begin der rui- in 't Park gevallen,zoodat hij met 'tnoofd op een tersfeesten, op het plein der A. A. La ijzerdraad, aan de glooiing, dichtbij de grot,; Gantoise gegeven, deed een der mededin- tereclitkwam, en aan 't hoofd gewond werd. N-i gers zijn paard over eene barrière, ge- verzorging kon da kleine naar zijn huis terugplaatst buiten de omheining, springen. keeren. Het paard tegen den balk springende, ——- P e Splerevaai-t. — Men gaat in zoo weid dezen omhoog geworpen on een Frankrijk proeven nemen voor het zuiveren van lansièr. Van Gyseghem genaamd, werd er bet besmette water. De regeering heeft anitSlsdoor aan het hoofd getroffen. De onge- naars gezonden, om deze proefnemingen bij te lukkige verloor veel bloed uit de ooren en wonen. uiu eeae wonde, die hij onder het oor bekomen had. HAVEN' V M ^ Gosrr" Men diende den ongelukkige spoedig de eerste zorgen toe waarna hij naaf hetnosAANKOMSTEN VAN 1 EN 2 MEI pitaal werd overgebracht. Eng. st. Sea Gnll, kap. Barnard,van LonDe toestand van Van Gyseghem levert den, met koopwaren, voor De Brabant. toch geen gevaar op. Eng. st. Trtiro, kap. Ford, van Hull, met Turnclub «Vooralt». — Heden koopwaren, voor Bulcfce en Cie. dinsdag ayond, om 8 1/2 ure, dringende Eng. st. Avecet, kap. Gregory, van Glasbestuurzitting voor het regelen van den gow, met koopwaren,voor J. B. Best en Cie. dienst des rouwstoet van donderdag ©n Eng. st. Harelda^ kap. Mackenzie, Van den feeststoet van zondag namiddag. Liverpool, mét koopwaren voor J. B. Best —— Velo-ongeluk, — Gister na/middag, en Cie. Eng. st. Altona, kap. Kitwood, Goole, om 5 1/2 ure, kwam een wielrijder in volle vaart op d«> Frère-Orbanlaan gereden.Het met koopwaren, voor De Baerdemaecker. Eng. st. Cuxhaven, kap.Sykes, van Goote, Tjarig kindje Paula Van Bockstaele, womet koopwaren, voor De Baerdemaecker. nende Lange Ereyelstraat, 18, dat daar Deensche st. Angatyr, kap. Holm, van voorbijging, kon zich in tij ds niét mijden en werd met een been door het voorwiel Windau, met hout, voor De Baerdeiüaecker, Duitsch© st. Juno, kap. Jessen, van Winvan dén velo gevat. Het slachtoffertje werd een eind weg dau, met hout, voor Nolson én Cie. medegesleurd en bekwam vreeselijke verVERTROKKEN: wondingen aan hét been, hoofd èn gelaat. . Eng. st. Don, kap. Cook, voor Gooi©, met Hét rijwiel van den vèlorijder werd ont- koopwaren. redderd. _ Eng. st. Heriol, kap. Stewart, voor Leith, Voorbijgangers brachten het slachtof- met koopiraren. fertje naar de apotheek « Vooruit» der Eng. st. Sea Serpent, kap. Freeman, voor St-Lievenstraat, waar het door dokter Van Londen, met koopwaren. Roy de eerste zorgen ontving. Hoe erg de Duitsche st. Mercur, kap. Luth, voo^ wonden zijn, daarover kon geene uitspraak Newcastle, op ballast. gedaan worden. Belg. st. Marnix, kap. Van Queckelber* De velo werd naar het policiebureel ge- ghe, voor Pillau, met metaalschuim. bracht, terwijl de rijder zelf de vluent geDuitsche st. Hilde Podens, kap. Trftanr; nomen had. Proces-verbéaï werd opge- Newcastle) op ballast. maakt. Russ. st. General Zimmerman, kap. MarBe chicoree TALPE bezit meest voedende tinson, voor Blyth, op ballast. bestanddeelen omdat zij de zuiverste is. Deensdie st. Hjortholm, kap. Thogersen, AAN DE MODELMAKERS. — Dins- voor Stettin, met phosphatea. Noorw.st. Héllick, kap. Jenseöj voor Cardag, om 7 1/4 ure, oproep in « Ons Huis >, diff, op ballast. zaal 40. Holl. st. Hermina, kap. Huybrecht, vooi Dagorde: Het $atwoord der gentsch© maRotterdam, met koopwaren. chienbouwws. Êng. zeilschip Village B©11, kap. Webber» Niemand mag ontbreken, want er moeten voor S. Brieux, met phosphatea. eïüétige besluiten genomen wofden. Wind: Nóord-Noord-Oost. Bond der Oad-Ieerlingen en LeerlinWater op reede: 6.32 m. gen dei' ><:jrcrheidssehool, 12, Botermarkt, Hoogwater te Temeneen': 's morg. Y.5fe u. Gent. — Donderdag, Se mei, bezoek aan het Hofbouwgesticht Louis Van Hontte. Vergadering in ' t lokaal, om 8 3/4 uur 's morgens. . Geboorten van 30 April ELEOTRICITEIT's-artifcaJeu aan do Joannes Polfiet, Godshuizenlaan, 87. -™ voordeeligste prijken voor zelfplaatsers. Michael Minne, Lindenstr&ftS, '37' ~ WilFEANZ CORTE, Ifc^eZeJrtsinmi, 54, Gent. ] liam CSJpéntier, TTVSüMKSfifèratïaat, 54. —• —% ö ouden brnlloft. '•^-T'er gelegenheid, Albertus Deroover, Vredestrftat, 34/1, —• van hun gouden brüHoft zijn de ecMgeaioó^ Hortensia Mortier, Kortrijksche steenweg, ten Lieven Van der Voren-lsabella Thoma 170. — Irma Gelaue, Rooigemstraat, 21. — ten hunnen huize, in naam van hét gemeen- Amaudus Bruylant, Korte Crëvelstraat,69. tebestuur, gefeliciteerd geweest door den — Elodia De Vos, üilkenstraat, 11. — Luheer Gustaaf Eylenbosch, schepen. Het ge- dovicus Verleye, Kerkhofstrtet, 24. —• bruikelijk geschenk : een pracht carnet, sds" Margaretha Vanderstraeten, HospitaalStr., ook een afschrift van het proces-verbaal, 43. — Magdalena Beniest, Groot Meeriï&m, werden de jubilaeisBen aangeboden. Waren 124. — Leo Van Acker, Gasmeterlaan, 231, op de ceremonie aanwezig: M. Philip Van — Franciscus lehsn, Brugsehe steenfreg, AutryvBj eerdeken; Mad. Depue, dekenin; 108. — Joanna Du Tré, Terneuzenlaan, 57, P. De Meyer, schatbewaarder, ©n J. Depue, — Alice Dommékragt, St-Arnoldstraat, 4. baillu. — Carolus Dewinter, Hamerstraat, 140. -< Tombola. — De trekking der Tom- Simonna Vermeire, Kerkstraat,. 279. — Jti' bola, ingericht door 't Pensioenfonds van lia Petit, Land vaa Waasstraat, 15. — Drie den Gentschen Boekdrukkersbond, beeft onwettigen. gisteren arond plaats gehad in haar lokaal: Oveiiijdens van 30 April « Gouden Zulleken *, Kleine VleeschhuisJeanne Cornelis, 77 j . , wed. Désiré D» stege 2, Gent. Ruyck, Molenaarstraat, 54. — Germaine Prijswinnende nummers: De Poorter, 4 m., Kluyskensstraat, 2. — 21694, 4e prijs; 20148, 33e ; 32496, 416; Jan Foucaert, handelaar en gemeenteraads2ïié38, 34e; 30533, 43e; 3458^, 33e; 16309, 17s; lid, 59 j . , Oostakkerstraat, 226. — Maria 17821, 14e; 24431, 3e; 13Ö87, 18e; 17817, 5e; Verplancke, 80 j . , echtg. Adolf Cnops, Fié28493, 39©; SflOÖS, 42e; 19178, 36©; 1132, 22©; véstraat, 39. —• Augustin Langerock, 80 j . , 1227, 21e; 16737, êöe; 23259, 24e; 18817, 16e; z. b., Onderbergen. 89W, 19e; 8779, 9e; 22261, 30e; 33838, 10e; OvcrlüdeBS van 1 M»l 5997, 38©; 17952, 27e; 6T00, 15e; 28759, 6e; Louis Van Moerkerke, 3 m., GeuZenberg, 8857, 32; 12711, 7; 3827, 11e; 3510, 23e; 18514, 25e; 7390, 46©; 33322, SSe; 16306,13e; 13. — August Oleempoel, 71 j . , z. b., Kort26048, Se; 3482Ó, 12é; 1S393, l e ; 18606, 31e; rijkeche steenweg, 28. 63S8,; 2 s ; 17580, 37e; 8879, 40e; 2085, 44e; Oveiiijöens van 2 Mei 26428, 26e; 23756, 20è. Henri De Vuyssere, 60 j . . handelsreizige». D© prijzen mogen afgehaald worden d©n Dok, 117. — Ma-rgaretha Diepeirnckj 5 i . , zondag, van 10 tot 12 ure 's morgens en de Kerkhof straat, 14.
teprlie
^jsBsa^^s^mnssumsi FEUILLETON VAN 4 MEI
89
)o( .Al dien tijd dat Jurgis werk zocht, mng er een donkere schaduw over hem, — 't was of er een verscheurend dier ergens naar hem loerde aan zijn levensWeg, en hij wist het en kon toch niet nalaten die plaats te naderen. Werkloosheid in Packingtown heeft verschillende graden en hij zag nu met vrees tot den laagslen graad naderen.Want er is een inrichting, waar een werklooze 't allerlaatst heengaat — de mest-fabriek! Daar praatten de arbeiders over met afsohuw-gefluister. Niet meer dan een op de tien had er ooit wezenlijk de proef mee g e n o m e n ; de overige negen hadden zich tevreden gesteld met hooren-zeggen en even gluren voor de deur. Want er bestonden nog ergere dingen zelfs dan van gebrek .om te komen. Zij vroegen Jurgis wel eens of hij daar al gewerkt had en of hij het soms van plan was en Jurgis beredeneerde de zaak met zichzelf.
W^ar zij tocb al zoo arm wezen, en
zooveel opofferingen deden als thans het 'geval was, mooht hij daar' wel ééiüg werk weigeren dat hem werd aangeboden, ai was het nog zoo afschuwelijk? Zou hij naar huis gaan en brood eten dat de zwakke, klagende Ona had verdiend, terwijl hij wist dat hem eene gelegenheid was aangeboden en hem den moed had ontbroken er op in te gaan ? Maar al redeneerde hij den heelen dag zoo met zichzelf, één enkele vluchtige blik in de mestfabriek was voldoende om hem sidderend te doen terugdeinzen. Hij was een man en hij zou zijn plicht doen; hij ging zicht dus aanmelden — maar er kon niet van hem worden verlangd dat hij op succes kon hopen ! De mestfabriek van Durham lag een eind van de andere inrichtingen verwijderd. Slechts weinig bezoekers zagen ze. en de Weinigen die er geweest waren,keken, wanneer ze weer buiten waren.als Dante van wien de boeken verklaarden dat hij in de hel was geweest. Naar dit gedeelte van de werven weinl al het bezinksel uit de «tanks» heen gebracht, en verder allerlei soorten afval; ier werden de beenderen uitgedroogd, in kelders met verstikkende atmosfeer, waar nooit het daglicht binnen kwam, kon men mannen, vrouwen en kinderea zien, gebogen over sneldraaiende, duizelig makende machines, die stukissn been in allerlei yoymen zaagden t — ze
ademden hun longen vol fijn stof, en elk van hen was gedoemd binnen een bepaalden tijd te sterven. Hier werd van het bloed albumine gemaakt, en van afschuwelijk stinkende dingen, andere dia nog vuiler stonken. In d'e gajagen en spelonken waar dit geschiedde, kon men even goed verdwalen ais in de groote holen van Kentucky. In het stof en den stoom leken de electrische vlammen .ver-afschitterende sterren, roode en groene — blauwe en purpere sterren, — al naar dat de kleur was van den mist en de damp waar men doorheen zag. Voor de geuren in deze knekelhuizen vol ontzetting kent het Litajisch misschien woorden, — het Engelsch heelt ze niet. Wier er binnenging, moest daar evenveel moed voor verzamelen als voor een koud water-bad. Hij deed dan als iemand die onder t water zwemt; hij deed een zakdoek over 't gezicht én begon to hoesten en stikte bijna, en als hij dan nog zoo koppig was om te willen volhouden, merkte hij, dat zijn hoofd begon te tuilen en de aderen in zijn voorhoofd gingen bonzen, tot hij eindelijk werd overvallen door een overweldigende wolk ammoniakdampen, en dan keerde hij zich om en holde alsof zijn leven ermee gemoeid was en kwam half blind weer buiten. Op Ö3 bovenste verdieping waren de
kamers waar het bezinksel uit de tanks werd gedroogd. — de massas bruine, vezelige stof die 'overbleef nadat uit de afval van lijken d'e reuzel en talk warÊn afgescheiden. Deze materie werd eerst gedroogd en dan tot fijn poeder gemalen, en nadat dit goed vermengd was met een geheimzinnige, maar zeer onschadelijke bruine steensoort, die bij hondipden wagenladingen voor dat doel werden aangevoerd en eveneens gemalen, was de zelfstandigheid klaar om in zakken te worden gedaan als een der honderd vereeh-üjende merken van het bekend© uitstekende beenderen-phosfaat. En de boer in Maine, of Galifornie, of Texas kocht dit dan voor b. v. vijf en twintig dollars de ton, en bemestte tr zijn korenvelden mee; en nog verscheidene dagen na die bewerking hadden die velden een sterken geur en de boer en zijn wagen en zelfs de paarden die dien wagen hadden getrokken, hadden allen ook di^nzelfden geur. En iii Packingtown is de mest onvermengd, en in plaats dat er een ton of wat van is uitgespreid op verscheidene morgen land in den open lucht, zijn er nonderden en duizenden tonnen van verborgen in een gebouw, hier en daar hoog opgestapeld als een hooiberg; de. vloer is er verscheicteöe duimen dik mee bedekt en de lucht is vol van een verstikkend stof, dat een verblindend^ sandstorm wonfi sla.fttt gterk waait aa
stiiHan Sent
v&zEsmw^mmm
En dit was het gebouw waar Jurgis dagelijks naar toe ging, — of hij er heen werd gesleept door een onzichtbare hand. De maand! Mei was'buitengewoon koel é& zijne geheime wensehen werden verhoord, maar vroeg in Juni w«rd hel plotseling heel warm en daarna warea er arbeiders noodig in de mestfabriek. De baas van de malerij had Jurgis nu zoowat leeren kennen en meende dat hij nogal een geschikt arbeider zou zijn ; zoodat Jurgis, toen hij dien smoorheeten dag am twee uur bij de poort kwam, een plotselinge heftige pijn voelde — want de baas riep hem ! Tien minuten laten had Jurgis zijn jas en zijn b'oezerou uitgedaan, en met stijf op elkaar geklemde tanden ging hij aan 't werk. Weer moest hij een moeilijkheid in '4 aangezicht zien en overwinnen! Om zijn werk te leeren had hij maaf één minuut noodig. Vóór hem was een van die openingen van d'e machine, waarin de mest werd gemalen — ze liep er uit als een groots bruine stroom, die heel fijn stofschuim in wolken opwierp. {Wordt voortgezet) t Bet schijnt dat de liefhebbers van goeden koffie in feest zijn van als zij d® suikerij der c Trappisten Vincart en zoon » gebruiken.Tekoop bö hro^en Delhaize- (507?
il
ipf.^^^fflafig?^^ • agfflEBgassgaaBs^gsBraa^roK^^ A e vjus isf^esous
des
PiÈCESDÉnCHÉESB.S.S, LfS Marque* dipeséts de The 9ir*rttifc/fafASmaiijtrms CA&&
B. S. A.
§
C?s£rue &Jcf vrHtebb tsriiTune
hebben in den beginne dienst gedaan bij alle coureurs als zij nog amateurs waren. Zij hebben gewonnen Parijs Be!l(, de Tour de Belgique. Eene etape vaq de Tour de France. Het championaat der snelheid van de wereld en een 8an« tal andere koersen. | Dit merk is gekend, en hooggeschat door alie mecanicien^ en bij hvj; te koopen.
MÊm M&mM
Til
wmti K O Ü T E E . — Woensdag, om 8 1/2 u r e des avonds, concert door de a r t i s t e n m u z i e k a n tèii.P r o g r a m m a : 1. Theodoor Van. Eijswijck, marche, ( P e t e r Benöit). — 2. Pidelio, ouverture, (L. von Beethoven). — 3. L a Reine de Saba, fantaisie, (Ch. Gbunod). a r r . par, F r . V a n Herzeele. — 4. I n v i t a t i o n a l a gavotte (Waldteufel). — 5. Carmen, fantaisie, (G. Bizet). — 6. Lagunen-ivalzer, (Joh.Sti-auss).
BeeldeidAbplek Men vrangt rnoulecrders,»fwerkerscii veelkleurige schilders in do kunst-ateliers v;in Hasselt en Cie, rue de la Sculpture, 16, achter de kazerne der Gulden, Brussel. BI 'voor licht werk. — Schouwvagei'shv.atjas. Wöndt
" M\%\pre o l « voor werk
B"
Um
IIEÖW ZUIVER
Voo HING De uur g BEGE
BLOEB Gezondheid, krachten, ieven, aan aüen dieregelmatig gebruik maken der alomgekende en overal éeprezert ware
LEVENSPeLLEN
fey Aditosi 'S'süffl Blet- van F r . Roman. Let op !es8«esM, Siut-Lievens- dat men u de ware Levenspillen . van F . Roman laan, 42^ Gent. geve., •. 5 j H ^ r b è r s ; I e 8si»sr. n In alle goede apotheken' niet overdekte iolbaan, aan fr. i ,25 de doos. 18 frank huishuur,.Ge^ Algemeen depot: apoF. Roman, Groote slichtstraat. I I , Gènt- theek Markt, Dendermonde.
hrugge. Zich te wenden Kerkstraat,"IJS, GcnS
^^'r^^rrgsiaigTgiM>'Ai-^^'.-v1g^ggtaï33s^
riEiioyfEü!
Een nËeuw w e r k gestScbt in d e n s o h o c t des* Wss-kBiedlen-PaKBj
cafeilbaar is tegen
'l Omselmaiisydr- | l Verdwiitiing der f Hssjidstsudeif, of
i\U Samenwerkeitde Verzckeringsiüaatschappij op 'i Leven en isgso Brand
list ij fut Bios p f en ipaarlp peil! Hetisheteenigeiiatlnallegéyallen z e k e r e u i t s l a g e n opSevert
Inpï uitusndig mV en franse opgezond» tejen »fr. m zegels of postbon aan den Beeiuorder dir ArtewWa-Anothssk, A R T S V E L D E S T R A A T . 50
MAATSCHAPPELUKE ZETEL
VOLKSHIJIS van Brussel, Jozef SfsvsnsSraa! TBÖK-'
fö^^J&&ff9l&ft4?4HQB)lvrsi^&4^ 'M$'»ZS&fói'&Ë *8fé&SltSKSS238&S&
! ..litJöi a?a^ïS'..oöaer" ftit. E i iScïlish omslaB'aeBelaapt. S vcfl» bMehrijring t s S OTtrangon dor oieawo | | 'Mifaslfeare ea gevaar- ^ loots Ramsiils van O' K Thomson, welke eflnoa ^ omuiddsijykea nltslag S j-geeiJi'itt»}!» gfcr'allea v m Vertresbjint, WegbtljveiirS i af OwégaSma^gbsitwdei/lliaaiidstsndsa.senilttteKi E ^ a&ukoiiale^nsaaiv SücufritariaAfyTmdesOroiil: j&tadts,BRüSSS&. — GskHmfontding veraeJcerd, «t ^ Verzendias tegen i {rsnk in post-tliaben der S goinastreerde Broehnor deriüeawste «BTOÏstrckt £ ïekere roorlseUou'dmiddeica voor man*an vrouw. ^
f
BUREELEN
44-, R e g e n t i e s t r a s t , 4 4 , B r u s s e l TeSefOes? S 8 S 7
!
4 e rime ter 1907 1» 1908 .
CfiUI i'erzfikcriiea 5-947 15.700
ïenekerds Kajlitlst
i-im&SfM
3.004.009.52 4.225.163.5a 4.955-i5«.3» 5.758.883.02,
» 20.186 » » 23.406 » » 29.950 ' 4° » 1909 » i" 38-g«3 » 2« 43-Ö99 ». » ,9 51.877 » » 62.141! 4° » 1910 » k »•N a i»1/2 Jaren bestaan 75-688 heeft de 3»
S"
S.8o5;588.23
8.012.601.73 g.448.788.08 11.090.550.86 13.452.608.42
BEHEERDERS
>;^£j.
KOMMISSARISSEN ' " "'t
1
;;7'M .'
DE itfIDDELAER, J,-B., beheerder van hst Volk?huis, te St-Gilles.,iij.?.,^j ., , SOLAU, G., schrijver van de Federatie der Metaalbewerkers, te Brussel,,-;^.-)! BEHEERDEa-CEVOLllACHÏH-.DE
H E N D E R I C K X , Jan, Senator, te Brussel. De Maatschappij vraagt overal deftige en werksame agenten. Zich t? wenden tot hel Bestuur.
RIT l a«MAANDaTONDENwoiiterbarl^va,
',70, SflBssTMJs. m s p a l S f r a ' N G
1^ MÊ =z 25
?4m
A N S E E L E , Eduard, Volksvertegenwoordiger, te GqntB E R T R A N D , Louis, Volksvert., te Schaarbeek. B Ü U R Q U I N , Jules, Ingenieur, (te Eisene. C L E R E B A U T . Richard, bediende, te Gent. C O L L E A U X , Léon, landbouwer, t e Hautfays. L A B O U L L E , Alfred, lid der Bestendige Deputatie, te Luik. \/'u -^ : L A F O N T A I N E , Hendrik^ Senator, te Brussel. L E O N A R D , Hendrik, Volksvefteaenw.,têLaHestre. M A E S , Georges, schrijver der Belgische WerkliedenPartij, te Brussel. M A N S A R T , Jules, Volksvertegenw., t e La Louvière. P I R A R D , Louis, Volksvertegenw., te Vcrviers.
Kan gebruikt worden m a t alle n a a i machtenen.
Handelsaankoudjgingen op do laatste bladzijden. Eéne inlassching van mindeF^Wlikl Jijnen, dé lijo U^01fW^^^M'^0^eT
ïerwezen lijki ! zaken gedurende, ds SO «ersie maanden
Maatschappij 755 sterfgevallen betaald voor eene som van.
v o o r K t i S E Ü s en
i l U I T is het meest gelezen en verspreid dagbladi De aankondigingen in V ® ® ! ! ! } ! ' ! 1 zijn dus ook de vruchtdragendsten. Schijnen onze prijzen w a t hooger dan in andere centbladén, men verlieze echter niet uit het oog dat I éöHa aankondiging in V O U M l J I ' f f overeenkomt met eene verspreiding van dssfesaden stpoöibrioves over , het heel e viaamsche l a n d . ^ ^ ^ ^ J ^ ^ ^ ^ P ^ ^ ï .: • Ziehier een overzicht van het tarief: k.:A$$lw-. 'j:| , ;,.•;;';.;. AAI^KOWOiaSNGSW OP DE LMT87E BLM2WDS, • v«; Vragen naar werk : 23 centiemen voor 3 inlasschingen. . Aanbiedingen van werk : SO centiemen per inlassching. aankondigingen : Verhuren of verkoop van onroerende goedéren; verhuren van appartementen of verschil5 lendeKleine voorwerpen (rijtuigen); handel over Ie nemen; vragen en aanbiedingen van associés eu kapitalen; verkoop van] paarden, honden; verloren voorwerpen : 50 centiemen per inlassching van maximum 40 lijnen.
~ 30 35
W ^ ' ^ ^ $W ^ Welné lijn?^ de üju fr. 0,l^j
Prys voor da feandelsaankoiidigingen mét laisg termijn (eéne zelfde aankondiging meermalen herhaald) fr. 0,0; 3 maanden, minder dan 100 kleine lijnen, de lijn. fr. 0,14 1 3 maanden meer dan 750 kleine lijnen, de lijn, fr. 0,öl| » meer » ^ > » . fr. 0,13 6 - ^ » %r-"^ 1000 » » fr. 0,( », » SOfr' » •* 4 - f r . 0,12 » :••';»• 3000 » » fr; 0,031 » *fJ-''. ' 3 0 0 - i : V » . fr. 0;i0 I » * 15000 » » » ^ » oOOv » » . fr. 0,09 | HANi2ELSAANKONDI6iN@EN (StasSsoleuws) VerschilJBaga S t e d e i Die aankondigingen worden met den lijnenmeter geteld per grooté lijn (kleine tekst). sa fr. 0,3» « E e n e inlassching van min dan 50 lijnen, de lijn . fr. 0,60 [ Eene inlassching van meer dan 50 lijnen de lijn s . Herhaalde inlasschingen éener zelfile aankondiging : fr. 0,1 « 3 maanden— minder dan 100 lijnen, de lijn. . fr. 0,50 1 12 maanden — meer dan 1000 lijnen, de lijn fr. IJl J e » meer 100 » . . fr. 0,45 i AankondigiDgon aan't einde der feuilleton, » 12 » » . 500 j . . fr. 0,40 I 't'S'J a Spoft-Rubriek fr. 0.35 de groote lijn. HANDELSAANKÓNpiGINGEN (Links en Rechts. * Van alles wat) fc o Die aankondigingen worden per groote lijn geteld (kleine tekst). ï^ e Eene inlassching, meer dan 25'lijnen, de groote lijn fr. 1.00 1 Eene inlassching, meer dao 2Q,0 lijnen, de groote lijn fr. O.i 0.51 0.80 50 ,500 100 0.80 Aaukendigingen voor Hotarisseu. aanbestedingen, enz. 2\L t|5kis en rechts, de groote lijn ...it. . , .; . . fr. 1.00 | Laatste bladzijde, de kleine-lijn .' S^lsdzijde, do groote lijn . . . . . . . 0.75 I ' ;
i z 45
fr. 0.25
'" Fiaantieele aahkcmdiglngen. (Leeningen van Stad, Staat, enz.) —• BechterUjke aankondigingen. .4-M$,?n rechts, de groote lijn . . v..- . . fr. 2.00 1 Laatste bladzijde, de kleine lijn . : . . . » fr. O.BI : : ^^Blai^jtfé'-' ))-':>'.: p ."*''. ';.r' .1.50 | : ^ ; - ^ } ' ' • ,-'' iük'y-jé&w}'* KouwaankondigiDgen. fy-::/" '^f-vM ' ^'%'•!*•'••. Die aankondigingen worden op de S" bladzijde geplaatst. | Rechterlijke eerherstelling, de lijn T ï 1 ï J; fr. 8.091 Per inlassching . . . . . . . . . . . fr. 5.00 j N.-B. - Laatste bladzijde (Aankondigingen). De kleine kolom is 3 1/2 era. breed. De lijn is 8 punten hoog (kxeifie tek systeem Fournier). '3-,fc"-' Aankondigingen (Stadsmeuws). De grqote' kolom is 7 cm. breed. De hoogte der lijn is dezelfde als die der laatste bladzijds» | Aankondigingen' (Links en Reehts). Dezelfde afmetingen van • breedte en hoogte als van het Stadsnieuws. Ket getaB Ssfnen moet door hetzaSfde huis uitgeput woriien» Worden ook a l s (a^stkonditjlngen meerfn^f srsoii* herhaald) bescSsonrwüi,, sJese v/elke o»ns onder vérns van cllchd worden toegezonden, a l zlja ze.ook van ver"" Issiide t s k e t . ' I ^ ^"'ll,'1^
^ 5I
i^S-feii^i
10 % wprdrteriiqlfetaah! voor de aankondisjinpn ons als; cliché gezonden
aeöwaï Wfflf Ssaenwerkenas Mastsehappijen alsTOOTKMm PateMM Koos» fes 45®® owsïïs M w s F i l a
M. beraa 's land minist gaande dene > Ik wo zoek v M. I studie 1 beslui gen v tot nu Er d voorkoi goon lijk i tiger lijke 1 M. het; dit, w M. 'dat ik kan aan M. Monvil amend( fipevoeg artikel"' «De kassen [ komen ' ïnogen steld I f koninklijk i i844». M. V \ ment h< : pensioene bepaald .verlagin paald I ïeeds \ : r M. LIF I 'dement .werden : der wet geeft. 1" ' deze vol \ organiek i 'doen dat gaande ' :te stellen M. MI ster heeft .van mijn — De 'aangen M. DF .— Met ; (Gelach M. M fonds voorziet schot bed en vroeg cember millioen 'dat het verdwij beloopt Die o ivoort i met de M. LI noch onre van de M. r 'da waal
M. 1
EEIWAjE^fl a
fy
met twee nitarolleïide
«aar de nieuiwste medellen tegen de billijkste prijzen
' ••ilmim
HSmi
V o o r aHo inliofetssag©^ weisBisniofö siéh
teti
Men aanvaardt BIB
mmma
Uvmrmm
a
« r » H « i • WW
alle
arrangementen S
zake van lingen » « comptab er nietó voudig door aan plichtig voegen. , De w dat kreai grooting voorziene 'dus niet ware het Üeed, dan srebruiki
Bijvoe
Kaïneraiiï van Zaterdag 30 Apri! 1910 OGHTENDZITTING Vborzit.ters.cliap van den heer NERlNCX, eersten ondervoorzitter. De zitting wordt 10 minuten voor 9 uur geopend. BEGROOTING VAN ONWAARDEN EN TERUGBETALINGEN. M. MECHELYNGK. — In den loop der beraadslaging over de begrooting van 's lands middelen, verzocht ik den heer minister maatregelen te nemen aangaande de borgstelling ded onderscheidene rekenplicntigcn van het bestuur. Ik wou graag weten hoever het onderzoek van die zaak is gevorderd. M. L1EBAERT. — Ik heb de zaak ter studie gelegd, maar ik ben nog tot geen besluit geraakt. Verschillende meeningen werden uitgedrukt, waarover wij tot nu toe geene uitspraak konden doen. Er dient te worden opgemerkt, dat de voorkomende gevolgen van eene persoonlijke borgstelling oneindig doelmatiger zijn dan die van eene gezamenlijke borgstelling. M. MECHELYNGK. — Ik herken het; maar hoopt gij, niettegenstaande dit, weldra tot eene oplossing te komen ? M. LIEBAERT. — Gij begrijpt toch 'dat ik dienaangaande geene verbintenis kan aangaan. M. DE VOORITTER. — De heeren Monville on Mechelynck hebben een amendement ingediend strekkende tot toevoeging van de .'jjölgende alinea aan artikel 22: «De pensioenen uitgekeerd door de kassen waarvan de verrichtingen voorkomen onder de artikelen 15 tot 22 ïnogen niet gaan beneden die vastgesteld volgens de grondslagen door de koninklijke besluiten van 29 December '1844 ». M. MECHELYNGK. — Ons amendement heeft ten doel te vermijden dat de pensioenen der weduwen en weezen onbepaald worden verminderd en verbiedt verlaging van pensioen beneden een bepaald cijfer. Zulke bepaling bestaat ïeeds voor de begrooting van oorlog. M. LIEBAERT. — De door het amendement bedoelde koninklijke besluiten .werden genomen krachtens artikelen 33, 'der wet die volmacht aan de Regeering geeft. Het amendement Mechelynck wil deze volmacht beperken : het wil eene organieke wet wijzigen, 't door mijn toe. 'doen dat men gedwongen was de vooraf gaande kwestie tegen het amendement .te stellen. M. MECHELYNCK. — De heer minister heeft gelijk, waar hij de strekking .van mijn voorstel bepaalt. — De voorafgaande kwestie wordt 'aangenomen door zitten en opstaan. M. DE GHELLINCK D'ELSEGHEM. —• Met. twee stemmen tégen ééne. (Gelach.) " M. MECHELYNGK. — Het bijzonder fonds voor de ouderdomspensioenen voorziet niet al die uitgaven. Het voorschot bedroeg verleden jaar 37 millioen en vroeger 40 millioen. Welnu op 31 December 1909 bedroegen de uitgaven 40 millioen. Ik bewees den heer minister dat het noodig was een defectief te doen verdwijnen dat thans 11 of 13 millioen , beloopt; niets is geschied. Die onregelmatige boekhouding duurt ivoorfc en de Rekenkamer liet zich in met de zaak. Dit moet geregeld worden. M. LIEBAERT. — Er is noch deficit, noch onregelmatigheid, noch opmerking i van de Rekenkamer. \ M. MECHELYNCK. — Gij loochent da waarheid! M. LIEBAERT. — Volstrekt niet I In zake van boekhouding heet men « regelingen » verrichtingen die eigenlijk«comptabilisatie » moet heeten. vermits er niets te regelen i s ; het geldt eenvoudig de verrichtingen voort te zetten, door aan de stukken van het rekenplichtig beheer betalingsbevelen toe te «egen. | De wet op de pesnioenen veroorlooft dat kredieten op de Luitengewone begrooting worden uitgetrokken om onvoorziene uitgaven te dekken. Ik zou dus niet geaarzeld hebben het te doen, ware het noodig geweest. Zoo ik het niet deed, dan is het omdat die fondsen onsrebruiki zouden kunnen blijven*;
Niemand wordt benadeeld en er bestaat geen onregelmatigheid. De Rekenkamer heeft overigens geene opmerkingen hoegenaamd gemaakt, zij heeft eenvoudig, op .algemeene wijze, gevraagd dat de stukken van rekenplichtig beheer gerangschikt worden. M. MECHELYNCK. — De Rekenka^ mer heeft vooreerst gevraagd om rangschikking van de stukken van rekenplichtig beheer, die meer dan 200 millioen betreffen. M. LIEBAERT. — Dat bestond ten allen tijde. M. MECHELYNCK. — Dat is een stelsel geworden, de uitgaven in te houden en ze niet te regelen. De Rekenkamer hoeft insgelijks gevraagd dat de bewijzen van betaling noch door de rekenplichtigen noch door het middenbestuur zouden ingehouden worden. Wat aangaat he fonds der ouderdomspensioenen, overtreffen de uitgaven de inkomsten, zoodat gij verplicht zijt voor 40 millioen cheks in te houden, omdat er geen voorbehouden fonds is voorzien. Die feiten zijn volstrekt onbetwistbaar. M. LIEBAERT. — De bevestigen van den heer Mechelynck vergen een antwoord. Wet zou ik er om geven, kredieten te vragen, indien zij noodig waren, te meer daar ik ze op de buitengewone begrooting kan uittrekken? De gelden zijn uit de schatkist gelicht; de pensioenen betaalt en derhalve geldt de betwisting nog enkel beuzelarijen. De heer Mechelynck verwijt ons dat een te groot getal stukken van rekenplichtig beheer ingehouden worden. Weet het achtbaar lid dan niet dat al onze diensten aanzienlijk werden uitgebreid ? M. MECHELYNCK. — De op 1 Januari 1909 na te ziene stukken bedroegen 198 millioen, terwijl zij vroeger maar van 40 tot 50 millioen bedroegen. Men neemt zijne toevlucht tot echte kunstmiddelen in zake van boekhouding. M. LIEBAERT. — Dergelijke middelen worden niet aangewend en zoolang België zijn bestaan zal bloeien, zal dat onvermijdelijk zoo zijn en het getal stukken zal steeds toenemen. M. DE VOORZITTER. — Daar al deze artikelen van het wiètsontwerp zijn aangenomen, zal de stemming over het geheel Dinsdag namiddag plaats hebben.
BEGROOTING VAN 'S LANDS SCHULD M. MECHELYNCK. — Ik heb den heer minister gevraagd naar den staat van 's lands schuld op 15 April. Hij heeft mij geantwoord ,dat zij op dien datum 3,683,000 frank bedroeg en dat er op denzelfden datym voor 121 millioen schatkistbiljetten waren, maar dat het bedrag daarvan, sedert 1 Januari 1909, met 48 millioen was verminderd. Doch wat hij niet zegde, is dat 's lands schuld op 1 Januari 1909 slechts 3,436 millioen bedroeg, 't is te zeggen eene vermeerdering van meer dan '256 millioen in min dan anderhalfjaar. Hier moet worden bijgevoegd, dat op 1 Januari 1909 de meerdere uitgaven 236 milioen bedragen, zoodat het totaal der schuld, vermeerderd met die overschotten, eigenlijk 4 milliard overtreft. Dat is een « record ». M. LIEBAERT. — De heer Mechelynck doet mij denken op een penningkundige, die zijne muntstukken en medailles, slechts langs eene zijde zou onderzoeken. Beweert de heer Mechelynck dat de schuld in rook is vergaan? Voorzeker, neen. Of beweert hij dat België er moet van afzien zijne economische uitrusting te ontwikkelen? Dat denk ik evenmin. Dus handelt het achtbaar lid enkel uit oppositiezucht. Zal de oppositie, wanneer wij over de buitengewone begrooting beraadslagen tegen die uitgaven opkomen ? Integendeel; zij zal beweren dat de Regeering niet genoeg uitgaven voorstelt. Dat is gebrek aan logica en 'daartegen kan ik mij niet genoeg verzetten. M. MECHELYNCK. — De Regeering heeft, talrijke zeer schadelijke werken begonnen en achtte toen dat er nooit genoeg konden ondernomen worden. Wat de oppositie aan de Regeering verwijt, doet de middenafdeeling ook, vermits zij zich verheugt in het feit 'dat j[er minder wjjrben onderüomen .w.orden.
In elk geval is het van belang, op te onverschillig aan het eene of andere ontmerken dat onze schuld nagenoeg 4 mii- werp worden toegevoegd. liarden bedraagt. M. MECHELYNCK.— Ik verlang enkel M. LIEBAERT. — Wij hebben de dat de twee ontwerpen te zamen wórden tegenwaarde daarvan. , besproken. Eene Regeering kan zonder uitgaven M. DE GHELLINCK D'ELSEGHEM. — geene werken uitvoeren. De heeren Ik dank den heer minister namens de Lorand en Finet hebben namens de min- mutualisten van het land, die meer- dan derheid beweerd dat men geene leenin- een millioen talrijk zijn : wij voorzien gen meer moest uitschrijven. Dat eene nog grootere mildheid op de begrooliedje is nu uitgezongen; thans zegt men ting van 1910. dat het eenezaak van mate geldt en dat M. DAENS (in 't Vlaamsch). — Dè er minder diende ontleend te worden. landverhuizing neemt toe, vooral naap Ik zou onze tegenstrevers wel eens Amerika en het zijn de jongste, de krachaan het werk willen zien, zij zouden tigste mannen die zich aldaar gaan vestinog meer uitgeven. gen. Vóór enkele dagen nog trokken 32 — De algemeene beraadslaging is ge- kloeke jonge mannen uit Denderhoutem naar, Canada ; elke week zijn wij getuisloten. Artikel 36 (verschillende pensioenen): gen van dergelijke feiten. M. MECHELYNCK. — Toen de heer Welke is de oorzaak daarvan ? De menBuyl gisteren de redenen van zijne ont- schen gaan weg, omdat hun bestaan alhouding bij de stemming over de be- hier toch zoo moeilijk is. Onze gezanten gropting van oorlog opgaf,- toekende hij en consuls zullen tot plicht hebben hen verzet aan tegen de pensioenen, aan de te beschermen • die afgevaardigden moeaalmoezeniers toegekend, waarbij reke- ten bekwaam zijn, vooral wat de taal bening werd gehouden met de dienstja- treft, het moeten werkers, volksmannen ren van den betrokkene in het privaat zijn. onderwijs. Een hunner werken zou moeten zijn M. LIEBAERT. — Daar weet ik het opsporen van de nieuwe nijverheidsniets van. In één geval ware het moge- takken en na te gaan of zij te onzent niet lijk: wanneer een almoezenier in een kunnen gevestigd worden.' Het speelgoed gepatroneerd college heeft onderwezen. bijvoorbeeld, dat thans meestijds uit Geene onregelmatigheid is mogelijk, Duitschland komt en waarvan de verwant de Rekenkamer houdt er een koop ongetwijfeld millioenen per jaar waakzaam oog op. opbrengt, zou ongetwijfeld in ons land — Artikelen 36 en volgenden worden gemakkelijk kunnen gemaakt worden. • aangenomen. Als eene zware donderwolk hing 'de M. DE VOORZITTER. — De stem- kwestie van de invoerrechten boven ons. min over het geheel zal plaats hebben De minister heeft goed gewerkt tegen Dinsdag namiddag. Frankrijk en hij kon de belasting op de belgische werklieden afweren. Doch we MEDEDBELING VAN WEGE siiMp. nog steeds tegenover de invoerrechHET BUREEL ten op onze handels- en ni.iverheidsproM. DE' VOORZITTER.'^'De 'heer ducten. Waarom handelde Frankrijk alDenis wenscht den ministëlr'van finan- dus ? ciën en de minister van buitenlandsche De heer Hubert zegde hier meermaals zaken om uitlegging te vragen over den clat onze inlandsche nijverheid in stand munttoestand van België en de verbeten kan blijven alleen door de geringe loonen ringen die daaraan zijn toe te brengen. of hongerloonen. Gezel DENIS. — Het is onmogelijk M. LIEBAERT (in 't Vlaamsch). — Dat over dit vraagstuk te beraadslagen vóór heeft hij niet gezegd; hij zegde enkel dat de vzerkiezingen, maar ik wenschte het in ons land de levensmiddelen voor de aan het hoofd van de dagorde te zien werklieden zoo goedkoop mogelijk moebrengen bij de aanvang van den zittijd ten zijn. in November aanstaande. M. DAENS. — Ik houd staande dat de M. LIEBAERT. — Wij mogen de toe- heer Hubert zóó sprak ; men raadplege komende Wetgeving geene verplichtin- de Handelingen onzer Kamer, en men zal gen opleggen. Maar uw inzicht mij in bevinden dat ik waarheid spreek! November aanstaande om uitlegging te In elk geval, beschouw ik die lage loovragen, bewijst dat gij er zeker van zijt dat de tegenwoordige Regeering aan nen als eene ramp, en daartegen zouden wij allen moeten optreden. Hoort wat 't bewind zal blijven. President Roosevelt zegt, hij is een demoGezel DENIS. — Gij zijt een abstract kraat zooals alleman in Amerika, tot de minister. bisschoppen toe, zijn er democraat: RooEr zijn zoovele onderwerpen te behan. sevelt sprak eergisteren te Brussel als delen bij deze begrooting. Ik verkies volgt : « Ik ook ben aanhanger van gemijne vraag om uitlegging te hand- lijkheid, doch van gelijkheid door verhaven. heffing van de lagere standen. Allen. M. MECHELYNCK. — De heer 'Denis vooral de rijken, moeten wij het algeheeft het recht bij de aanvang van den meen belang, het heerschen van rechtaanstaanden zittijd aan te dringen en vaardigheid op sociaal gebied bevordedan kan er besloten worden of de zaak ren. Doch, vrienden, die rechtvaardigdient toegevoegd te worden aan de be- heid, zoo onontbeerlijk in de sociale mgrooting ofwel afzonderlijk behandeld. richtingen, moet ook de betrekkingen •onder.de landen beheerschen. Eene natie (Toetredinff). Werden er maatregelen getroffen, om heeft tegenover de andere natiën dezelfde de sommen terug te eiischen die achter- plichten als een persoon tegenover zijn wege bleven bij de naasting van Congo ? evenaaste. Eene mogendheid, die van Er werden beloften in dien zin afgelegd hare macht misbruik zou maken om een en welke stappen werden gedaan ? Mag volk te verpletten, zou zich schuldig mamen eene spoedige oplossing te gemoet ken aan eene ontzaglijke schanddaad. Eere aan hen, die optreden als de,voorzien? M. LIEBAERT. — Ik zal de vraag aan vechters van de rechtvaardigheid onder de volkeren, evengoed als onder de burmijn collega van koloniën overmaken. gers. » M. MECHELYNCK. — De Kamer mag Welke verheven woorden! niet uiteengaan alvorens een duidelijk Het is door 't bestrijden van al de honantwoord te hebben gegeven. Wij willen gerloonen to onzent, dat de vreemde eene oplossing. M. LIEBAERT. — Het gewichtige van regeeringen zullen afzien van maatregede zaak moet den heer Mechelynck doen len tegen onze nijverheid. Laat ons er inzien dat de vraag aan den betrokken voor zorgen, dat elk huishouden alle koominister dient gesteld te worden. Hij al pen kan wat het noodig heeft. Ik eindig met de zoo schoone woorden ook begrijpen dat men in zulke zaak geen van onzen vriend.den democraat Rooseonmiddellijk antwoord kan geven. M. MECHELYNCK. — Ik eisch in elk velt : « Een stuk van vijf frank zou door de handen van den werkman moeten rolgeval een antwoord. len drie malen per dag. » BIJKREDIETEN Zoo is 't, mijne Heeren. 'dan zou elk M. DE VOORZITTER. — De Regeering leven en niemand der Belgen zou zijn heeft een amendement overgelegd om vaderland moeten verlaten. .een bijkrediet van 200,(00 frank toe te Gezel DENIS. — Graag zou ik 'drïe bevoegen aanzie begrooting van 1909 voor langrijke vraagpunten van internationade voorzorgs!kassen der mutualiteiten. len aard behandelen. M. MECHELYNCK. —• Twee ontwerHet eerste betreft de twéecie conferentie pen werden overgelegd: een op 16 Decem- van Bern, over het verbod van het geber, dat thans onderzocht wordt; over bruik van witten phosphor in de lucifersl:c' andere ontwerp is maar pas verslag fabrieken. Slechts zes. mogendheden uitgebracht. Diafwee ontwerpen dienden maakten er 'deel van uit. Ons land evente zamen besproken te worden. als vele andere onthield zich. De getrofM. L I E B A E R I . — De aanvraag van fen^ overeenkomst zal worden ^toegepast kredieten v o o i M e mutualiteiten kan 'einSe December van Het volgencl jaar.
Mogen wij hopen dat deze overeeakomst algemeen zal worden 8 In de Conferentie van de internaüonai» vereeniging te Luzern was men het eens om de toetreding te vragen van de mogendheden die nog niet toegetreden waren. Ik dring er bij den heer minister op aan. Deze zal mij wellicht antwoorden dat hij volgaarne zal toetreden, indien de andere mogendheden die zich onthielden er ook toe beslissen. Zouden wij het deze mogendheden niet kunnen vragen? Alwie de schrikkelijke gevolgen van de phosphorziekte kent, zal instemmen dat niets mag worden verwaarloosd om een einde te maken aan het gebruik van witten phosphor. Thans een paar woorden over de ot>heffing van tolrechten, die aan de ordö van den dag staat, namelijk na de laatste incidenten tusschen Frankrijk en ons. M. LIEBAERT. — Men heeft in Frankrijk volkomen de groote betooging verge-; ten. die onlangs gehouden werd voor da opheffing van tolrechten. 't Was prachtig. .. in woorden althans ! Ongelukkig bfeef het slechts bij mondeling betoogen. Gezel DENIS. — Toch niet! Deze batooging gaf blijk van eene machtige beweging, waartegen de voorstanders van beschermende rechten niet bestand zijn. De droom van Jaurès is het tot stand brengen van een algemeen of althans Europeesch lolverbond. Wij zijn echter ietwat meer bescheiden. .Wij kunnen trachten handelsverdragen te sluiten en moeten dus alle, pogingen inspannen om eene conferentie bijeen te roepen. De laatste verkiezingen in Frankrijk' vielen uit in het voordeel van den vrijhandel, dus is het oogenblik goed gekozen. •4. fejjJEBAERT. — Het oogenblik voor eene Europeesche overêerikomst is slecht gekozen. • j.. Gezel DENIS. — 'Gij kunt de stemming herinneren die hier is uitgebracht. M. LIEBAERT. — Wij vragen slechts een handelsverdrag en kunnen het niet bekomen ! Gezel DENIS. — Wanhopen we niet. tot eene overeenkomst te geraken. M. LIEBAERT. — Ik wanhoop niet. Gezel DENIS. — Alle volkeren hebben belang bij eene overeenkomst. M. MECHELYNGK. — Tot handelsvastheid moeten wij geraken. M. LIEBAERT. — Zult gij deze kosteloos bewerkstelligen ? M. MECHELYNGK. — Toch niet! M. LIEBAERT. — In internationale zaken bestaat steeds deze formule : Do ut des. Gezel DENIS. — Maar gij vraagt maatregelen van tegenweer 1 M. LIEBAERT, — Ik vraag mij slechts .te verdedigen. Gezel DENIS. — De natie, die eenpadig het voorstel tot overeenkomst stemde, mag en zou ook niet terugdeinzen voor eene internationale conferentie, . Luzatti leverde drie jaren geleden, een oudere ontwerp, dat men ook voor onverwezenlijkbaar hield. Maar wat heden niet te verwezenlijken is, zal het morgen zijn. Het voorstel beoogde het vrijwaren .van den wisselhandel en van den toestand der munt. Wij lijden veel in deze opzichten. De wisselkoers is ongunstig, ons goud vloeit uit onze handen en wij lijden door mangel aan vijffrankstukken. De disconto-taxe stijgt. Luzatti ^telde eene conferentie aan bestuurders der groote bankhuizen voor. ten einde eene overeenkomst uit te lokken ; hij leed schipbreuk, ten gevolge van zekere tegenkanting. Ik vroeg toen aan den minister van financiën dit' ontwerp te hervatten, doch. de achtbare minister trok zich terug; nu echter staat Luzatti aan het hoofd van de Italiaansche regee^ ring. Ik vraag dus of het niet in de inzichten van den heer minister ligt, zich in betrekking te stellen met dé Italiaansche regeering, om zoo mogelijk 'dit groot ontwerp te verwezenlijken. M. MECHELYNGK. — Zeer wel 1 M. GILLES, DE PËL1GHY. — Al wie de uitbreiding van onzen handel en van onze nijverheid ter harte neemt, weet hoe noodig het is de aandacht onzer gezanten te vestigen op de economische vraagstukken. Evenals de heer de Ramaix, 'die in 1909 in den Senaat verslaggever was ovei' deze begrooting, denk ik dat 'de economische vervorming sedert lang bestaat bij het hoogere diplomajÊsch korps, maar dat men aan de opleiding der jonge secretarissen nog aanssienlijke A-erbétaringen kan toebrengen.
m *irrrfl©i 1 9 1 U ^ '
1
1
wm
bedoeld verlof werd onttrokken, ten Daartoe stelt de achtbare Senator voor. opgeworpen in zijn belangwekkend verderd worden in iiisehi*ijvingen op naam, gevolge van overteeding. zekere consulaire posten doos jonge slag van verleden jaar, mag er \'an overkunnen overgelegd mpém in om 't even Bijgevolg worden de veroordeelingen, diplomaten te laten bekleeden. welk agentschap van de Nationale Bank. tuigd zijn dat zijne wenschen worden insedert 23 December 1909 uitgesproken 't Is ertfel-wanneer titels op naam moeMaar de heer de Nimal drukt, in een gewilligd. wegens boschmisdrijf-, oogsten van heiten omgfezet worden in titels aan toonder belangwekkend artikel, in VEcho de VinOok de heer Raemdonck mag gerust gras en ongeoorloofd verkeer op het of in geval van verandering van naam, dustrie van 3 October 1909, de meening wezen : mijn bestuur zal bijzonderlijk oorlogsdomein, beschouwd als niet bedat de verrichting moet geschieden bij uit dat het beter w a r e de secretariëSefl zorgen voor de belangen onzer klompen«taande in zake van aflevering van een ambtenaar van de Schatkist, ter van de eerste klas een proeftijd te doen makers, die hunne klompen naar Nederdergelijk verlof. hoofdplaats van hel arrondissement, of uitdoen bij onze consuls'generaal die land invoeren. in het ministerie van financiën. met eene diplomatische zending zijn be— De algemeène beraadslaging wordt Vraag van gezel VANDERVELDE aan den kleed. Volgens hem, w a r e dat van groo- gesloten en de artikelen worden zonder Dus zullen de luilpagentschappen der minister van koloniën: ter belang voor handel en nijverheid. Schatkist, eerlang ten behoeve van het opmerking aangenomen. Op 22 October 1909 had ik de heer publiek dezelfde diensten bewijzen als Het is missehien w a a r dat, die jonge— De zitting wordt k w a r t over i l u u r den minister te vragen welk gevolg hij de wezenlijke agentschappen, voor wat lingen, wanneer zij aan hun zelven zijn gesloten. gegeven had aan de klachten van den betreft het omzetten van inschnivingen overgelaten, minder goed werk z^iHftn Maandag, openbare vergadering te heer Dörpinghans tegen agenten der op naam in titels aan toonder. Er dient verrichten dan onder de leiding van een 10 uur. S. A. B. te worden opgemerkt dat er in gansch ervaren consul. Onder zijn gezag en met De heer minister heeft mij geanthet arrondissement Audenaarde geduzijn goeden raad, zouden onze toekomstiwoord dat die zaken met al de wenscherende het jaar 1909 slechts 29 verrichge, diplomaten weldra h u n n e opleiding, lijke regelmatigheid en nauwkeurigheid tingen van dien aard zijn voorgekomen. die doorgaans grootendeels slechts theoonderzocht werden, maar dat « de Tên slotte, kan de uR&etaling van retisch is, kunnen aanvullen met practieerste ingewonnen inlichtingen lieten psteM do§r de Vslksfertegenwoorachterstallige renten of pensioenen, mits eche kennis. hopen dat de feiten op verre na niet zoo aanvraag vanwege de belanghebbenden, Het geldt overigens slechts het uitbreizwaarwichtig waren als zij aangeklaagd digers mat de antwoörclso ran geschieden ten kantore der ontvangers den van een stelsel dat wij reeds in het waren. » van de belastingen, in de gemeenten klein te werk stellen. Zoo werden aan ds üiulsters. Is het waar dat sedert dien een der waar geen agetitschao der SomMst be* onze gezantschappen te Mexico, Wasagenten van de S. A. B. tot twee en half staat. ' hington, Peking en Constantinopel, vice- Vraag van gezel HUBIN, aan den minister jaar gevangenisstraf werd veroordeeld? van buitenlandsche zaken : consuls toegevoegd. Insgelijks zou men Welk gevolg werd gegeven aan het Vraag van den heer COLFS, aan den In de nieuwsbladen van heden lees sommige secretarissen kunnen aanstellen onderzoek der klachten van den heer minister van oorlog : ik, dat vier Duitsche luchtballons kort bij onze consuls-generaal, die den titel DÖrpinghaus. De heer minister heeft, sedert den geleden zijn nedergedaald op Belgischen van diplomaat bezitten. 1 Januari jongstleden, eene maantJeA w t o o o n Z ; Een agent der S. A. B. werd bodem en dat namelijk een dier luchtDie ambtenaren zouden hunne eigene lijksche vergoeding van 20 en 10 fr. inderdaad op 30 Januari laatstleden ballons, waarin vier Duitsche officieren loopbaan kunnen voortzetten, m a a r teverleend aan de twee secretarissenveroordeeld tot twee jaar en half strafgezeten waren, in de nabijheid van vens nut trekken uit de ervaring van den archivarissen van zyn kabinet. Wil hij arbeid. Pepinster is geland. consul of diplomaat, bij wien zij voor ons zeggen waarom, onder al de secreHet vonnis werd bij verstek uitgeHeeft de Regeering er zich van vereen tijd verblijven. Ik vraag dus geene tarissen-archivarissen, die twee offisproken. gewist of dat feit echt is ? versmelting van ambten, want zooals ik cieren alleen die gunst genieten? Uit bescheiden, bij het ministerie van En is het inderdaad zoo, kan dan de verleden jaar in mijn verslag deed uitEr valt op te merken dat beide bekoloniën berust berustend, schijnt te minister van buiteniandsche zaken de schijnen, is die versmelting niet aan te langhebbenden reeds baat trokken uit blijken dat de veroordeelde agent niet Duitsche Regeering niet verzoeken die raden, gezien den huldigen staat van de nieuwe herinrichting 'der afdeeling behoort tot hen, die door den heer Dörtochten in ons land te doen ophouden, zaken ; m a a r uit wederzijdsche diensten van de secretarissen-archivarissen en pinghaus werden aangeklaagd. daar men er eene slechte uitlegging zou en betrekkingen zouden de jongelingen dat aldus hunne benoeming tot adjudant Wat de beschuldiging van den heer kunnen aan geven, nu juist dat de Beldie zich voor beide loopbanen voorbereiof sergeant-majoor verscheidene jaren DÖrpinghaus betreft, uit stukken, in het gische Regeering aan eene Fransche 'den, groot n u t kunnen trekken. wordt vervroegd; dat bijna al hunne ministerie ontvangen tot 13 Maart, blijkt militaire muziek het recht denkt te moeTen slotte dank ik den heer minister collega's meer dienstjaren hebhen dan dat: ten ontzeggen ora zich in België te voor de uitmuntende schikkingen die hij zij; dat zij bevoordeeld worden onder '1. In twee gevallen de rechtsvervoldoen hooren ? genomen heeft voor 's lands vertegenopzicht van verlof, en dat zij op 't einde ging van ambtswege verviel ten gevolge woordiging in vreemde landen. Elk Antwoord van den minister : Gezien onze van 't jaar tweemaal meer vergoeding van het overlijden der betichten; bestaande wetgeving, mogen vreemde nieuw consulaat, door hem in 't leven krijgen dan hunne collega's, onder het 2. Voor twee gevallen het onderzoek luchtballons volkomen vnj in België geroepen, kan worden beschouwd als bedrieglijk voorwendsel dat zij vroeger bijna geëindigd i s ; neerdalen. eene vooruitgebrachte citadel, altijd bedan de andere bedienden op het kantoor '3. Twee andere zaken aanhangig zijn. Eene conferentie zal eerlang te Parijs reid om ons in te lichten, ons te bescherzijn en er later blijven. Het ministerie heeft hierover nog geene vergaderen om op internationaal gebied men en ons te waarschuwen tegen d e g e Denkt de heer minister niet, réchtnadere inlichting ontvangen. de luchtvaart te regelen. 'duchte invallen onzer mededingers op de vaardigheidshalve dezelfde vergoeding Doordien sommige betichten naar Het is onjuist dat de luchtballon die .wereldmarkt. te verleenen aan al de secretarissenEuropa teruggekeerd zijn, wordt de te Sunister neerdaalde, een militaire M. RABMDONCK. p Het klompenarchivarissen van zijn departement ? gang van het onderzoek zeker eenigerluchtballon was, die vier Duitsche offijnakersverbond van het' land van W a a s Zoo zouden die beambten, ten getale mate vertraagd. cieren vervoerde. heeft zich tot mij gewend, ten einde zijne van 10, op denzelfden voet worden geDe Regeenng maakt bekend, dat verDeze luchtballon behoort de Bonner klachten te uiten over de strekking die in steld als de officieren, onderofficieren en volging is ingespannen tegen vijf of zes afdeeling van den Nederrijnschen kring Nederland schijnt te bestaan om inkosoldaten van het korps bij het ministerie, agenten der S. A. B. die niet door den voor luchtvaart, eene maatschappij voor m e n d e rechten op onze 'klompen te hefdie allen eene of meer maandeiijksche hefer DÖrpinghaus werden aangeklaagd. sport en wetenschappelijke studiën. ifen. en jaarlijKUJhe vergoeding genieten. Hij was bestuurd door een agent van Antwoord: Vraag van dm heer LEMONNIER aan den Deze nederige nijverheid verschaft aan Deze vergoefÜflgen zijn volkomdeze maatschappij, vergezeld van twee minister van. Wetenschappen en Kunsten : Huizenden arbeid, zij lijdt onder de duurmen gerechtvaardigd. Duitsche officieren. Niets belet vreemde Vraag van gezel DEJARDl® aan denzelfde: ite van het hout en heeft hare beste verDe stad Brussel heeft in de Noordofficieren door het land te reizen. itierwegen in Nederland en Duitschland. Oostwijk (Glovislaan) twee middelbare Toen men de Maasforten bouwde, In den loop van Februari hadden groo- Vraag van den heer MASSON aan den scholen gesticht, die thans door 592 had men grond aangekocht om wegen ;te vergaderingen plaats in Noordtfea-, minister van financiën •• lingen, 289 jongens en 303 meisjes woraan te leggen voor het vervoer van de b a n t ; de Nederlandsche kiompermakcrs- •-fjo ^"ÏIJX utt» .R a .aöuTsw fl;^C|soïö» •fiooic.ii^ den bezoöljïf* inat5i^(^ftr%)or de bouwwerken. gilden vatTtSestel, Olland, Heeswijk. •^^^t'ïSfa^dJtftffc^ff^H^Wi yam een In de verafcehten der wet van 1 juni Deze gronden liggen ongebruikt en Weyhel, Deri'Duilgen, Boxten,'Oéch, Tildezer, üdagen, de ontvangers der belas;-^ÖO' en die-van 15 jutiM^St werd-voor1* werden gedeeltelijk terug verkocht aan b u r g hebben een verzofekschrift aan den tingen werden uitgenoodigd te wachten zien, en het onderwijzend personeel bede belendende eigenaars. minister van financiën; in den Haag ge^ tot Juni aanstaande met de vaststelMng zit het wettelijk diploma. En dezer wegen loopt door de gericht om bescherming tegen de Belgische van de aanslagen voor patent, die merDe lijst der schoolboeken en schoolmeente Romsée; hij wordt soms gebekelijk moeten verhoogd worden? mededinging te erlangen. Men vroeg een uren werd overgelegd en goedgekeurd. zigd door voetgangers, zelfs door voerAan welke oorzaak is deze verdaging inkomgeld ad valorem, van 10 tot 12 t. h. Meermaals en namelijk in de maand lieden, en bij regeaweder werdt hij een toe te schrijven? In België liet men zich met de zaak in, December 1909 weiden deze scholen echte modderpoel. Daarenboven wordt Aniiooord : Ten einde de artikelen 1 en 2 en ik heb aan de belgisohe belanghebdoor de opzieners der Regeering beop dien weg allerhande afval gestort, van dé wet van 29 December 1909 redebenden beloofd h u n n e zaak te verdedizocht. Nochtans, niettegenstaakde bet wat schadelijk kan zijn voor de gezondmatig en op dezelfde wijze toe te passen, gen. aandringen der stad .Brussel heef de heid der streek en vooral voor de werd aan de provinciale inspecteurs Ik heb dus geschreven aan een mijner Regeering deze scholen nog niet begrebelenende die er over klagen. aanbevolen aandachtig na te gaan de Srienden, die lid is van de Tweede Kain de verdeeling der toelagen van den Men zou er gemakkelijk eene schoone belastingen die de colleges der zetters m e r der Staten Generaal. Staat. baan kunuen van maken die met weinige achten te moeten verhoogen bij toepasIk kreeg een antwoord, dat mijne vrees Het valt op te merken dat sedert de kosten kan aangelegd worden; aardsing van die bepalingen. volkomen staafde, namelijk wat.de klommaand Mei 1907, de stad sedert de opwerken zijn er niet to doen. Om door deze herziening die tamelijk pen betrof. Die bfief laat geen . twijfel richting dezer scholen aan de provinciale Wil de heer minister zeggen of die veel tijd zal vergen, de opmaking en meer bestaan en bewijst hoezeer wij beoverheid heeft medegedeelt en dat deze grond ongebruikt zal blijven','of hij vander oorspronkeli.iKe rollen niet te verdreigd worden en met hoeveel recht de sedert 1908 regelmatig hare toelagen zins is er eene baan of iets anders van tragen, is het juist dat in aanvullende belgische belanghebbenden zich ontverleent van te maken, zooniet of hij hem terug rollen de aangiften begrepen Avorden roerd toonen. Daar deze scholen sedert 1 October zal afstaan aan de belendende eigenaars betreffende de.nerziene belastingen. Ik vestig dus de aandacht der Regee1908 ingeschreven waren, zou de heer of hein in openbare veiling leggen. ring daarop, opdat zij in 1910 met even- Vraag van den heer RENS-aan den mi- Aanhooord i De schier afgeloopen studiën minister ons willen zeggen waarom hij veel welgelukken moge handelen in 1904. aan deze scholen de weldaad van S'aatsnister van iinneïilandsche zaken: over de heirbanen in de provincie Luik 'Onze klompenmakers dringen bijzontoelagcn weigert? laten onderstellen dat deze strook grond, Door de inwoners van Gceraardsbër'der aan opdat de klompen vrij in Nedergelegen op het grondgebied Romsée, niet Antwoord : Br dient te worden opgeiaerfet gen wordt met aandrang gevraagd, dat land mogen, komen. ten dienste der legers moet staan. in hunne stad een agentschap der Schatdat do nieuwe middelbare scholen aan Ik ben overtuigd dat Üe heer minister kist worde opgericht. De noodzakelijkde wet onderworpen zijn, alle vraag van In dat geval zal liet departenMöt van van buiienlandsche zaken de êaak ter heid ervan schijnt te meer bewezen, toelage ter zijde gelaten. oorlog ze overlaten aan liet bestuur der harte zal nemen. daar te Gesraardsbergen een agentschap Zij moeten al de bepalingen naleven domeifleri ora terug te wodtóA afgeM. DAVIGNON. — De heer Daëits van de Kationale Bank bestaat,, over de uitsluitend gemeentelijke instelstaan of te koop gesteld. hield zich vooral bezig met de uitwijking Deze instelling zou toelaten te Geelingen en daar onder dienen genoemd te Eerlang wordt dit punt opgelost. van onze werklieden. Ik bevestig w a t ik mrdsbergen zelf over te gaan tot al de wordèa de artikelen 1 en 35 der wot aan dienaangaande reeds zegde, namelijk dat verrichtingen betreffende de inschrijvin- Vraag van den heer PETEN, van 1850 _ die deze instellingea aan denzelfden: de Regeering er prijs op stelt al de noogen op naam waarvoor men thans naar Staatstoezicht onderwerpen. dige maatregelen te nemen om onze De landbouwers en kleine grondeigeOudenaarde moet gaan. Betreffende de andere punten verwijs .werklieden die naar den vreemde gaan, naars in de nabijheid van het ooriogsZij zou insgelijks toelaten er de uitbeik enkel naar de opmerkingen die ik in te beschermen, zoowel voor h u n vertrek domein, in 't kamp van Beverloo, mogen taling te doen van Staatsrenten, alsmede de Kamer gemaakt heb. {Annales Parals gedurende hun verblijf in den vreemlaten weiden en heigras oogsten op dit die van de pensioenen, wat thans bij den lementaires, bladz. 880.) de en bij h u n n e terugkeer. Jamifier gedomein, tegen betnling Van zekeren ontvanger der belastingen geschiedt. Zij Vraag van gezel BERTRAND aan dennoeg dat die werklieden alvorens te vercijns en onder zekere voorwaarden. zou insgelijks toelaten de borgstellingen trekken, niet genoeg gebruik maken van zelf den : De ingezetenen van Leopoldsburg en vooropenbare aanbestedingen van den den inlichtingsdienst, in iedere provin. 1 .Van 17 November 1908 tot 10 Maart omliggende gemeenten mogen, mits een Staat ter Nationale Bank vanGeeraardscie ingericht en te hunuer beschikking verlof, afgeleverd door de militaire overbergen te doen, in stede van te Brassel, 1909 vroeg liet gemeentebestuur van gesteld. heid, en onder zekere voorwaarden, de Oudenaarde öf elders. Sint-Jans-Molenbeek uw departement Iedereen weet in welke omstatidighetroepen volgen bij schiet- en legeroefeom de noodigo goedkeuring van eene Is de heer minister vanzins in dat 'den België niet toetrad lot het afschaffen nmgen, om haar waren te verkoopen. beraadslaging betreffende de vergrooopzicht voldoening te geven aan de stad .van den witten phosphor bij het vervaarting der gemeen tesoliool in do DoKonmkDeze twee voordeden zijn een der . Geeraai'dsbergen? digen van stekjes, dat op het programma Antwoord: Ik heb onlangs eene horvorming straat. voornaamste hulpmiddelen van de üecr der tweede Conferentie van Bern voorarme, bijgevolg zeer belangwekkende Dit bestuur vroeg'machtiging tot hel verwezenlijkt, die de belanghebbende k w a m . Nog aadere landen weigerden er bevolking in de omstreken van het kamp aankoopen van een grond in de Wetvoldoening schenkt. zich bij aan te sluiten. De Regeering is doch een deel der ingezetenen is daarstraat, om de noodige schoollokalen ie Onverminderd hunne huidige werkbewust van de belangrijkheid der zaak van verstreken voor een bepaalden tijd, bouwen. zaamheden, zullen de hulpagentschapen zal haar best doen om eene algemeène ten gevolge van onbelangrijke overtreDe zaak eiecht spoed. Wanneer zal de pen der Schatkist, zooals er sedert 1865 overeenkomst te bekomen. dingen, teh- hunnen laste vastgesteld. heer minister de gemeente Molenbeek een te Geeraardsbergen bestaat, belast De twee andere punten, opgeworpen bevredigen? Denkt de heer ministor niet, dat er zijn, van af 1 Juli aanstaande met het 'door den heer Denis met het oog op de • gaden de talrijke maatregelen van cchtverklaren van bewijsschriften voor 2. Het i» d.ingeod noodig do plants | ontwerpen van internationale overeengoedertterenheid, genomen bij-de troonborgstelhngen, betreffende het uitvoeren voer nienwe gemeentescholen, onlworkomsten betreffende de toltarieven en bestijgxng van onzen niAuwen veest* van openbare : weken, met het betalen peii Ie Audergem, goed te keuren. het muntstelsel, raken vooral den-heer reden bestaat om dezeétraf, aan die der vervallen coupons van de gestorte Wanneer-denkt de hoer minister die minister van financiën, die er reeds op ongelukkigen opgelegd, in te trekken? waarden, alsmede met het teruggeven goedkeuring te geven? antwoordde. van borgen, van aannemers, boekhouDit doende zoudea atyen wien zij ten Antwó07'd: \. Het ontwerp tot bet aankooders en sèhatpiiehliiiiigen, goede komt en die orangstigop wacliten, Qnontbeeriijk is het, dat onze consuis pen van een perceel grond voor het hom erkentelijk zijn. zoowel bevoegd wezen op handelsgebied Wat betreft de verrichtingen die den bouwen van eene school in de Westals op diplomatisch gebied en dat juist dienst der openbare schuld aangaam, Antwoord: Bij de troonsbestijging straat, is goedgekeurd en naar de bebetrachten wij gestadig. De lieer Gillte dient er te worden opgemerkt dat oblides I£oain|s hek ik besloten welwifieoa stendige deputatie verwezen. 'de P ^ é h y , 'diei !dat vraagstuk reeds ha'd gatiên aan toonder, die tóoeten verante zijn ten opzichte van hen aan wie Dit beseffende het vergrooten van de
mmim
mm
m
school in De Koninkstraat ligt nog ter studie. 2. Het ontwerp voor het bouwen van eene groep scholen te Audergem heb ik niet goedgekeurd. Ik heb het provinciaal bestuur verzocht de gemeente aan te zetten haar ontwerp te doen wijzigen om het aannemelijk te maken.
BIJ É I f i i m n en boeren Wij ontvangen volgend sraeefcsclirlt, dat in treffende woorden,door zijn eenvoud van schrijven en opvattin;,', den toesUind en de gevoelens weergcelt, die deze ongelukkige landslaven bezielen. Dit smeekschrift was door een hovenier van Waasland aan zijne werkgézeilen overnandigd en ter ondorteekehing aanfteboden. Allen verklaarden er zich akkoord meds, doch (lierven niet onderlefcksnen uit vrees voor broodroof. Zoo diep is de slaafselilioid en vrees nog ingekankerd, dat me.i voor dergelijk verzoeksclirift nog moet vreezen bij de gedachte dat de kasleellieer en anderen de hongerroede eens vreeselijker over de hoofden van hen en da iiunnen zouden laten kletsen. Wij nemen 't van ganscöfi harte op.alhoawel wij niet heel en al instcramen met de vraag dier landsslaven, maar den toestand eens zouden willen onderzocht zien. Het is niettemin eene krachtige bevestiging dat de loonslavernij onder de landbouwers zich steeds uitbreidt. Ziehier nu liet smeekschrift: -Aan den h«er Minister ya.n Landbouw, Brussel IJooggeaehie Heer Minister, Wij oiïdergeteekenden, hoveniers en landbouwers, nemen de eerbiedige vrijheid ons tot U te wenden om ÏJwe welwillende goedheid af te smeken een einde te willen stellen aan de openbare lessen over tuin- landbouwen boomteelt. Heden zijn er geen hoveniers meer noodig bij de heeren kapitalisten, de openbare lessen worden gevolgd door allerlei studenten: zoo wel priester, advokaat fn dokter, als nijveraar. De onderwijzer beeft nauwelijks de normaailschool verlaten, of bij is lesgever oyer. tuinbouw en boomteelt en hij zelf is niet bemachtigd een enkel werktuig te besturen. In "den bloei vam zijn leeftijd wordt hem een pensioen toegekend en dan zijn zij kweefcflia van boomen en planten, gelijk het geval is met een onderwijzer te Bornhem. De tuinman moet zich onderwerpen aan den student, die, zijne waren in de plaats van 'don tuinman komt verkoopen. De tuinman wordt geslachtofferd voor den boer en de boer voor Mijnheer die de openbare léssen volgt. Door de openbare lessen zien hooger ver melde heeren wat den grond hun kan opbrengen en maken alzoo tuin op tuin, gebieden hunne dienstboden of een werkman, gelijk van welken aard bet zij, om dit werk te vej' richten. De tuinman kan zich onderwerpen aan tta student en zet hem voor bet profijt vaij den kapitalist aan de deur«Als de tuinman den tuin bestiert en den boer den alokeav-rzaiLcMijnb^er wel betf worden met. .Kerstdag. Maar dooi- da openbare lessen wordt>'de-"bóêr'ien tuinmaa-ait^ gezogen door Hqvepajtópj-ïSfdvofcaai'ejj-dotóeK Eens dat men ziek geworden is en den dokter noódig heeft dan geeft, hij geene open^ bare les ©ver geneeskunde,- om den boer et tuinman ter hulp te komen, hij zegt alleen: ik ; zal een flescb gereedmaken en dat kcsl 1,00 frank. Boer en Jandman moet het dulden door de openbare lessen van ieder si* dent gefopt te worden. Wij bidden U, Hooggeachte Heer Minit ter,Uw hert te latfea-voelen da.t wij later» derige. tuinmannen,onsvgaasoh gebroo4rooH zullen zien, als Mijnheer ons genoeg uitgf zogen heeft. Edele Heeren, Hertogen en G» ven, kweeken zelfs groenten en planten cl te'verkoopen; zij die zelf zouden moeteni» koopen. Wij, nederige tuinmannen dienel alleen als citroenen aan de tafel van den h pitalist. Hooggeachte Heer Minister, wij keuren S lessen aiet af voor hem wiens vak het wl Maar niet openbaar, wfi-nt in andere g* meenten maken de tuinmannen dezelfde gri» ven als wij hier. Daarom bidden wij ü nogmaals Hooggeachte Heer, U eens de zaak'aan te trekkea Aanvaard, Hooggeachte Heer'Minister, (1< hartelijke danken en groeten met den diepsten eerbied van ons allen, nederige hovsniers.
lip HifPHiifiiiiiiii' In
AtsstraHë
Da overwiïmuig van de Australische Af boiderspartij bij de verkiezingen voor W staatsparlement, is een feit van gm 'te fee feeekönis, vooral ook door de wijze waaw{ deze ovcvwiunnig is behaald, _fcïenhad ia Australië drie politieke pM" tijen: de konservatieven of protektionistMl de_ liberalen of de vrijhandelaars en de Ar beiderspartij. Do namen vrijhandelaar e' protektionist geven volstrekt niet weer* denkbeelden die in die partij leven. De vnj' handelaars zijn ook protektionist en de Af beidersïferbij ook. Gelaeel Australië, m* schion met uitzondering van eenige gro'*1 ondernemers, die koelies behoeven, is teg* de vrije toelating van Japansche,ChineescM ; of Indische immigranten. Op het StuttgW ter kongres pleitte de eenige AustraliscW afgevaardigde ook tegen de vrije imni'g1*' •De liberalen en konservatieven zij; pen die vrijwel kloppen op de EngelsohepW tijen v.an dien naarn, httSgden. dat geeQ ^ stige versohüpantea a«n de orde ziJD- r Arbeiderspartij wordt gevormd door de VM'f veraeaigiagen, haar bjezerskorjgs woiat^ ' versterkt door de kleine burgerij in ^8 !I1.°°J trieolc plaatsen, die van de arbeiders J ^ en zich aan hunne belangen verwant gflT{** Ook de om de groote centra liggende D<* ren die niet voor de export produoeereBi doch voor de behoeften van het eigen l8™1 voelen zich nauw sgrwant 'a,.an de arbg1*- '
belangen, ders mede. Socaalisfe Evenals de je tot nu t tisebe reso staan. De i laatste. jar< vooral na h propagttï"*' van de A « Staten, kri HJen. In di [ Staat Nie» van alle Ax i cialistis 0 ^ 6 I gen 40 stem ï die voor de De eigen) I winst die d I «ingen heef De Austr is pas gesti servatievea | handen. De I en konseïVJ r sterk. De [ de liberaler 1/3 van de getal sterk* ; flikt met de Arbeidersp; Toen wen Arbeiderspi «och, een g gebrek aan trad weer c In 1906 v< haar manda litieministei de Arbeidci bestond voo anderhalf j ; oppositie di het voorstel wen ten bat( traden de koalitie en I dent. De bet zich te oatd tij in het p kandidates gesteld. De uitkon tels van de er bij een bijgekomen) werden er b parlement \ derspartij ei van 27 kan<3 zijn radikab beidersparti; Het voorn beidersparti; der parlemej ten gunste heeft tot nu • niets te zegg zijn 6 afzond les, Victoria West-Austra. Zwitsersche [ hebben en hu -'•Het algern te zeggen ov I f Ö è ^ d ö 1S.I tie-wetgevinj partij alleen ten, in Quee beide landen handen der ke parlemen Ksme en zijl radicale din^ ven der Arb «taatsparlem Verder wa punt: nation nopolies en eisch werd d den als socis daten traden kandidaten,'? ning der Ai Ausralische s meer dan tot te houden. . Niettwe lat Argentina', ei ker nieuwe d historische b zich voordoe] niet de gesch gen, geen « oyermaohtige zichzelf zijn. gea, dat de p lijk met Eurc den. Maar wi 'ga4nde socia der die wet; ontwikkelt, ook beginnen reld leeren, c niet het sumi Nog eens, tij is geen s het nemen v streven naai zal zij, terug het oogenbli socialisten n den. Maar maatregelen ten sturen, e legenheid hel ontbrekende lisme ^roote De interna waamohijnlij mogelijkheid geea zij berei ^ij ons in de derspartii. (Uit Bet V
Hij heet . tte bi] het te. B te _ zacht en lijke kindere door de on dei .wat te versau Hij had a ce^tjo •VÊÖftt
tgs^^mnei^mi^xÉs^^^^msssssrs5!ZS^!t!simiss^sm:TS&yi belangen, en stemmea veelal met de arbeiders mede. . . . . Socialistisch is de Arbeiderspartij met. Evenals- eb llngelsohe Labour Party heeft ie tot nu toe elke poging om haar socialistósehe resoluties te doen aannemen, weerstaan. De Australische socialisten, die in de laatste jaren veel tabajker, geworden zijn, vooral na het arriveeren vaa den engelschen propagandist Tom Mann, maken deel uit van de Arbeiderspartij in de versehülende Staten, krijgen hoe laager boe meer stem-» «en. In de laatste kaafereotie van «fan , gj;aat Nieuw-Zuid-Wafes, de gewichtigste ran alle Austraösebe Staten, werden de so[ cialistisehe voorstellen verworpen met 71 tegen 40 stemmen. Een soliede minderheid dus, dis voor de toekomst genoeg belooft. De eigenlijke aanleiding tot dff groote f winst die de Arbeiderspartij bij deze verkie1 tingen heeft behaald, is de volgeade: De Australische repuMiek, de Statenbond, is pas gesticht in 1900. Toep kroegen de koneervatieven, onder Deakin, de regeering in l handen. De twee burgerpartijen, liberalen [ en koasetvatieven, waren ongeveer gelijk [ sterk. De konservatievea iets sterker dan I de liberalen. In 1903 won de Arbeiderspartij i 1/3 van de zetels, 23 vaa de 75, en was in getal sterker dan de liberalea. Bij een conflikt met de regeering stemden liberalen en ; Arbeiderspartij samen, en het ministerie viel. Toen werd de toenmalige leider der Arbeiderspartij, Watson, minister-pasesicteBt «och, een goèA jaaa: later viel hij reeds,, bij gebrek aaai;steuB van de liberalen. Deakin trad weer op. In 1906 vermeerderde de Arbeiderspartij haar mandaten tot 26 vaa de 75, Tea een koaliüeininisterie Fisher, een der leiders van de Arbeiderspartij, trad op. Dit ministerie bestond voor 1/3 uit socialisten. Het spatte anderhalf jaar geleden uit elkaar door de oppositie-die de Arbeiderspartij bood tegen het voorstel om twee oorlogschepen te bouwen ten bate van de Engelscbe marine. Toen traden de konservatievea ea liberalen in koalitie en Deakifcwerd weer minister-president. De bedoeling was nu door deze koalitie zich te ontdoen van de sterke Arbeiderspartij in het parlement. Overal werden fusiekaadidatea tegenover de Arbeideiop'irtij gesteld. De uitkomst ligt nu voor ons. De 37 zetels van de Arbeiderspartij (sinds 1906 was er bij een tussohentijdsche verkiezing één bijgekomen) werden alle behouden, én 18 werden er bij gewonnen. Zoodat het nieuwe parlement bestaat uit 45 leden der Arbeiderspartij en slechts 30 burg^r'ijken, waarvan 27 kandidaten der fusiepartij waren, 3 zijn radikalen die ia dea regel met de Arbeiderspartij mee zullea gaan. Het voornaamste projfurnpunt van de Ar. beiderspartij was beperkiag vaa de macht der parlementen van de afzonderlijke staten ten gunste van hot staatsparlement._ O. a. heeft tot nu toe 't staatsparlement weinig of '• niets te zeggen ovbv de sociale wetgeving.Br 1 zija 6 afzonderlijke Stateai Nieuw-Zuid-Wales, Victoria, Queensland, Zuid-Australië, West-Australie en Tasmanië die, evenals de Zwitsersche kantons, hun eigen wetgeving kebbea en huneigen.wetgesïende maobt. «Het algemeene staatspaalement heeft o.a. [teNïeggsn over de financiën, de handelspoIMWr? dö landêvérdedïgiag en de-immigratie-wetgeving. Tot nog toe had de Arbeiderspartij alleen de meerderbeid in twee der staten, in Queensland en Zuid-Australië, en in beide landen bestaat een Senaat, die nog in handen der burgerlijken is. Die afzonderlijke parlementen lijden sterk aan partikulaïisme en zijn daardoor minder geschikt om radicale dingen te doen. Vandaar het streven der Arbeiderspartij om het algemeene«taatsparlement meer te zeggen te geven. Verder was het voornaamste programpunt: nationaliseering der industrieele monopolies en vaa het verkeerswezen. Deze . eiscb werd door alle burgerlijken fel bestreden als socialistisch. De burgerlijke kandidaten traden allen op als anti-socialistisch» kandidaten,wat de beteekenis van de overwin ning der Arbeiderspartij verhoogt, en de |' Ausralische arbeiders er toe brengen zal zich meer dan tot nu toe met het socialisme bezig te houden,'. Nieawe landen als Australië, Zuid-Afrika, Argentina en dergelijke nemen gemakkelijker nieuwe denkbeelden aan, wijl allerhande hjsterische bezwaren die in onde landen zich voordoen, daar ontbreken. Er zijn geen met de geschiedenis saamgeweven instellingen, geen « geliefde » vorstenhuizen, geen oyermachtige kerken. Het volk kan er meer zichzelf zijn. Dit wil natuurlijk meteen zeggen, dat de politiek die er te voeren is, moeilijk met Europeesche maat gemeten kan worden. Maar waar b.v. Nieuw-Zeeland de verstgaande sociale wetgeving heeft, en zich onder die wetgeving schitterend ekonomisch ontwikkelt, daar kan dat nu in Australië ook beginnen en zoodoende aan de oude wereld leeren, dat de daar heerschende stelsels niet het summum van politieke wijsheid zijn. Nog eens, de Australische Arbeiderspartij is geen socialistische partij. Zij zal bij het nemen van haar besluiten niet bewust streven naar het socialisme en menigmaal zal zij, terugdeinzend voor de bezwasen van het oogenblik, besluiten nemen, die door socialisten niet kunnen geaccepteerd worden. Maar onwillekeurig zal ze met haar maatregelen in socialistische richting moeten sturen, en de socialisten zeif zallen gelegenheid hebben door het wekken van het ontbrekende bewustzijn, ook voor het socialisme groote dingen te doen. De internationale arbeidersbeweging zal i waarBchijnlijk tal van bewijzen krijgen van mogelijkheid en wenscheÜjkheid van hetg«én zij bereiken wil. En elaarom verheugen wij ons in do zege der Australische Arbei. derspartij. (Uit Bef. Volk, Amsterdam.).
komen. Te midden zijner kameraden had hij zLeh schrikkelijk alleen bevonden. Hij gevoelde zich belachelijk zoo gevoelig en steeds zonder reden droevig te zijn. ' Hij vond onder zijne kameraden geene vaste vriendschap, hij was niet in staat hun sympathie op te wekken voor hem, zij bleven hem allen vreemd ter oorzake zijner opvoeding. ' Hij was goedig voor allen, welwillend, vol van goeden wil, doch altijd ongerust en vol van geheime vrees, welke nog verergerde door de brute bevalen van kaporaal en onder-officieren. Bij de oefeningen, ten gevolge zijner ongeruste houding, had hij dikwijls opmerkingen te verteren vaa zija feapitein, waarvoor hij' beefde ea steeds uit zija lood was. Hij gehoorzaamde lij dead en stil, zonder tegenspraak en zonder geestdrift. Hij verliet 's avonds de kazern niet; hij had altijd verdriet wanneer hij in de straat die vrije menseben tegen kwam, en dat hij, op vaste uur, steeds onder bet juk eener tergende tucht moest teïug keeren. Aan den voet van zijn bed gezeten, kuischte hij zijne wapens, deed hij zija knoppen en leder blinken en wanneer de hoornblazer het dooven der vuren blaasde, krop hij stillekens onder zijn deksel, met eeae verkropte keel lag hij diüftt in stilte te weenen, bij het overdenken van zijn gelukkig leven, toen zijne moeder, rond de lamp, met hem sprak over zijn leeren en toekomst. Hij voelde zich ongelukkig zich het militaire leven niet te kunnen gewennen. Zijn eenig geluk was het ontvangen van een brief van thuis, en dat geluk maakte hem nog ongelukkigev. Het ongeluk wilde dat hij zich den haat van den kapitein op den hals haalde. Bij het minste vergrijp werd hij gestraft. De onder-officieren, laf en kruiperig, straften hem Ook gedurig, ten einde in goeden geur te blijven bij den kapitein. Dat was voor Karel Dumont eene gedurige vervolging.Zijne kameraden werden hem ook vijandig en zoo zat iedereen hem op den nek, om met de gegradeerden wel te staan. Nochtans verdroeg hij alles. ledere korvee volbracht hij zonder tegenspraak. Op een morgen, voelde 'Karel Dumont zich onwel. Hij stikte, bij de minste krachtinspanning draaide zijn hoofd. Hij voelde dat het hem onmogelijk zou zijn zich naar de oefening te begeven. De majoor, door den absint verbeeat, deed de moeite niet hem te onderzoeken. Hij onderzocht nooit iemand en waaneer het hem beliefde de ziekte te erkennen, was het op voorwaarde dat de zieke, waar hij het zag, een of twee grammen iféca innam. De melding welke hij nevens den naam stelde van Karel Dumont, op den ziekenbulletijn, was: « plantrekker, gestraft met policiekamer. » 's Avonds sliep. Karel Dumont in het gevang, 's Anderendaags verscheen hij weer voor den majoor, doch zonder goed gevolg. Hij moest met ransel en geweer op den rug den koer op en neder loopen. Heldhaftig , tot den laatsten ademtocht, deed bij al wat men hem bevool tot dat hij bleek en levenloos in het zaneljifobjs' V. Men liep den majoor hai-env^^.ö^e maal hem als ziek erkende, ,.e»..,bij-,,dïWi'gS^Pleid werd Karel Dumont naar het gaisthuis overgebracht. Drie uren na zijne aankomst in het hospitaalwas Karel Dumont een lijk. De doode werd, vergezeld van eenige soldaten, naar zijne geboorteplaats overgebracht. De kapitein en de officieren woonden de oplichting van het lijk bij. De arme moeder van Karel stond weenend en snikkend bij het lijk van haar zoo vertroetelden zoon; on met haar zakdoek in den mond trachtte zij haar snikken te smooren om de roerende afscheidsrede van den kapitein te hooren: « De dood slaat in don blinde, zegde hij, ea 't zijn altijd debestea welke zij eerst treft. De soldaat, Karel Dumont, welke wij allen beweenen, welke wij allen beminden, welke wij allen -eerden, draagt in zijn graf de diepste achting mede van zijne overheden, voor zijne onderwerping in de tucht, zijne hoedanigheden^zijne openhartigheid en rechtschapenheid. Hij is op zijn post bezweken voor zijn Vaderland!... Indien hij de eer van het slagveld niet kende, zijne dood is toch even roemrijk voor het leger. Ik ben gelukkig hier, voor deze doodkist, te verklaren, in de hoop dat die laatste openbare hulde aan Karel Dumont, eenige verzachting mocht brengen aan het zoo wreede beproefde hart eener moeder: geheel het regiment, als eene groote familie, beweent en betreurt de brave dappere wapenbroeder, Karel Dumont, die nooit iemand van ons zal vergeten!... » De kapitein was door zijne -welsprekendheid zelf bewogen, en wischte zich de oogen af. De oude moeder, ddbr zooveel lof over baar zoon bewogen, greep de handen van den kapitein, kuste deze en liet er twee groote t r a nen op vallen. 1 Snikkend zegde zij: Bedankt! Ah bedankt. Ik zal het nóóit vergeten... nooit... Gij zijt een man met hart, ja, mijnheer.., gij zijt een moedig man. Wanneer de kapitein aan de soldaten « Par Ie flaac droit... droite! Ea avant... marche » had bevolea, en dat de oude moeder van Karel Dumont hom zag verwijderen, stammelde zij: W«t een moedig man toch; wat een moedig man! CHABLES VOL. (vert. K.
H.)
ggEB8aEsgBgesiggBtHfl»ai|ig§j
Het eten van appelen
Het eten van appelen, vooral onmiddelijk voor het naar bed gaan, is een uitstekend middel om de gezondheid te 'bevorde^ ren. Een appel brengt het bloed tot kalmte, doet den opgewonden geest bedaren, vergemakkelijkt de ademhaling en bevordert Hij heette Karel. Karel Dnmont en was de werking van het hart. Na een gezonden bij het 3e. Het was een zacht, wezen, maat al slaap zal men met verhoogde levenskracht te_ïacht en schroomvalïig. Eene dier-ziefee^ zijnen dagelijkschen arbeid kunnen beginlijke kinderen, waaraan te veel is toegegeven nen. door de ouders, om de gevolgen hunner ziekte Elke gezonde maag kan rijpe appelen verwst te verzachten. dragen. Waar z& bij normaal gebruik het Hij had nog nooit zijn met watte belegd zuur en opgeblazenheid veroorzaken, is een fteatje. yerlatefi, dan firn gaai; SJe. kazern t.e. «fiflipcaclitige. of -verzwakte maag de schuld.
«üeEDm mm»
r
O0ns£ise4 r^iei 1910.
B^ü'i^ji^ïEöi^ssBStïEEïïc^KanörEïaiKffl^afiiwaïastsswsïïg^
z^}yMKm^ss!S%^®8u^!Z!2%%Gas!^?ss&%w&mm*msm
In dergelijke gevallen neme toen-, da vol- Al heeft dat niet de waarde van een raugende regelen in acht: Men ete nooit on- wen appel, de zwakste maag kan appelmoes machtig veel appels, maar beginne met een én appelengelei verdragen. halven of een vierde deel en sla nu en dan Bierdrinkers ea sterke rockers zijn vijanhiermede een dag over. Men ete geen appe- den van appelen eten. Kan men hen er toe len tusschsn de verschillende maaltijden, [krijgen, na eiken maaltijd 2 of 3 appelen te maar er na en gebruiko ze niet na mopilijk gebruiken, dan vermindert de begeerte naar verteerbare, zure spijzen. Vruchten en bier alcohol. Zure appelea, vóór het naar bed kunnen in geen geval samengaan, daaren- gaan gegeten, nemen de schadelijke werking tegen behooren brood en vruchten bij el- van het bier weg. kaar. Schillen, pitten en klokhuizen van ctej' Lieden die aanleg hebben voor buikloop appel zijn onverteerbaar. Zij geven nuttemoeten vooral voorzichtig zijn in het -ge- I loozen ballast voor maag en dramkanaal. bruik van appele», voor ben zijn peren bo- Pitten moet men bepaald nooit eten, omdat ter, daar zij eene stoppende werking hebben. ze, als ze in den blinden darm komen, aanKan men in ' t geheeltgeen. rauwe appelen leiding kunnen geven tot gevaarlijke ziekverdragen, dan ete mea althans appelmoes. ten.
faiffii S" HEW il ^
^11
èmm\
lOfi 11' )Éest
Vaderland » het Nu werpt het libe: masker af. Zijn «Eerbied voor den Arbeid» was maar van kifkaf. 't Was eigenlijk eerbied voor veelurigen, doodenden arbeid... die de kapitalisten rijk maakt 1» Meer niet! Want nu wij in Vooruit de beteekenis van het Meifeest hebben uiteengezet, — nu wij de verklaringen ea besluiten der Internationale congressen hebben omschreven, nu is «Vaderland» erg boos, en banbliksemd de heele werkerspartij. De partij zal er overigens niet te zieker om zijn, integendeel. «Vaderland» beweert meer eerbied te hebben voor den Arbeid dan «Vooruit» zelve. Wij betwisten dit niet. «Vaderland» mag dat pluimken op zijn hoed-steken, wel te verstaan als men spfreekt van dit soort arbeid, die opbrengt voor de bnrgergij; — als de arbeiders brave jongens zijn en zich gewillig bukken voor de patroons en de financiers— als zij gedwee meeloopen met de «heerschende» klasse en niet trachten om zich nevens hen te plaatsen — in de regeling van dienzelfden arbeid — die «Vaderland» zoo hoogschat. ^s ^ ^ Maar juist dat soort arbeid vereeren wij niet! — hoegenaamd niet! Dat is arbeid die onze klasse maar armoe en ellende bijbrengt, die onze onderworpenheid bestendigt, ons uitput en onwetend laat. paaig^-wvmraj^-EagmEmiz^
Op klokslag 5 ure zet de stoet zich in beweging. Vooraf de Harmonie ' : D© Plicht », gevolgd van de kinderen met hun versierd1 speelgoed. Eene banderol werd daar gedragen: « Moeders, zorgt voor het welzija uwer kinderen » Welke lieve groep dia kinderen vormen, kan mtn moeilijk denken. Men moet zulks zien. Men moet de uitroepen hoorea van de sympathieke menigte langs den stoet. Tussehen deze groep kleinen bemerken wü nog 2 banderollen: « Arbeid' adelt » en < Door onderwijs naar beschaving ï Dan worden 6 kaders gedragen, de drie achten voorstellende. SüK^aiK j Vervolgens de zinnebeelden, de weef-, spin-, stoel- en metaalnijverheid voorstellende. tsaasisa^gaygyi^^ffKimSGEStgssgiBamaEtgMBr Nu nog eene banderol: Maar zalken arbeid vervloeken wij.! « Onwetendheid en armoede gaan 'samen » Wij willen de algemeene en stipte regeDan de vrouwen, voorafgegaan nogmaals ling van den verkorten arbeidsduur, mati- door eene banderol. De vrouwen ZQU godfl gen arbeid, meer rust, meer uitspanning en vwèegenwoordigd. meer ontwifcfeeling. Zij ringen dat bet Minkt: De Internationale Congressen hebben dit Leve Debunne, onze kandidaat! nauwkeurig bepaald en duidelijk uitgedrukt Leve Debunne! Leve Debunn^S — dat moet «Vaderland» toch ook wel weLeve Debunne, onze kandidaas ten : hij die beweert zoo'n volledige kennis Die naar de Kamer gaat! van het socialisme te bezitten. Nu hebben wij den Gewezen Soldatenbond De eisch: met kartel en vlag. 8 uren werken, 8 uren uitspanning^ Volgen nu de Ziekenbondi met kartel en 8 uren rust is geen nieuwe eisch, en is zelfs voor ons vlag en daarachter 700 personen. Nog nooit hebben'wij in Meenen zulken geen toinimum-eisch I Wie weet komen wij later niet tot den 6 stoet gehad. Nog nooit hebben wij dien geestdrift gezien, «Me onze partijgenooten uren arbeid,... tot'den 4-urea arbeid?... bezielde. Luister eens, «Vaderland» het is niet Zoo koel de stoet der klerikalen zondag «Vooruit» die aan de meifeesten eene beteekenis geeft, maar die beteekenis komt 24 april was, zoo luidruchtig en geestdrifvoort uit het Aibeidsféest zelve, nit de op- tig was de ons*. Langs.dea stoet hebben wij honderdmaal permacht der Internationale Congressen hetzelfde gehoord : Welke sohoone stoet ©n der Sociaal-democratie. Daar heeft «Vooruit» niets aan te veran- hoeveel volk. De manifestanten wisten zulks ea hunne deren. Wij beklagen «Vaderland»-als het ooit ge- kelen opeadea zich <jin die vearschillende; meend heeft dat het Meifeest enkel eene strijdliederen te doen weergalmen. Om 5 ure aangezet, kwamen wij om 6 ifi soort kermis is, eeae platonische verheerlijace terug in het lokaal. kiag van den arbeid, m algemeonen zin. Daar hield gesel Debunne eene korte toe-. Dat is in tegenspraak met gansch het verleden der arbeidersbeweging, met al wat de spraak e a bij elke zinsnede steeg de geest-. drift. 'JfiMi Congressen er over beslisten. Wij herbalen be*, neg nooit hebben wijl «Vaderland» sluit zijn artikel tegen 1 Mei dien geestdrift gezien. Het was iets buitenmet den uitroep van « Maskers af! > Inderdaad, wij zullen de burger-politlekers gewoons. Aliens, mannen, aao bet werk ! Do bleri-; die liefde huichelea voor Arbeid en Arbeiders verplichten het masker af te leggea... kalen moeten klop krijgen den 22 Mei ! Zondag 8 Mei gaan wij met het muziek en te zeggen of zij de Arbeidsregeling en het «Arbeid ten troon» verstaan zooals do socia- een tournee maken naar Eeckem, Lauwe fen Wevelghem. En spelen gaan wij, en met listen het verstaan. Klare wijn moet er getapt worden? Geen honderden gaan wij mee, hé ! Geestdriftig op, vrienden en vriendinnen. kleurmengsel! A. B. Weg de klerikalen 1 Leve de Workliedeuparty I Leve Debunne! gen geven, dan zou dea wij al die loge middelen doen stakea en met de oude werklieden eene eervolle vrede sluiten. Fr. D. D l MEIFEESTEN TE AALST Meiavond N.-B. — Bovenstaande artikel was juist De lichtstoet moet uitgaan en de lucht geschreven toen wij door M. Kimpe aan den telefoon geroepen werden. Na een kort on- overtrekt I Het zal regenen.;. Elk is bedethfWd bekwamen wij -êUct er geene drie, vreesd, want de stoet zal buitengewoon maar slechts nog twee slachtoffers zouden lakken, daarvaa is elk verzekerd. Het folk komt op,do Wqkeiubs komea aaff1 zijn,waarvan de namen vooruitgezet werden. in groep met hunne transparanten en balDen zelfden avond had tussohen M. Kimpe, de sekretarissen der beide vereenigingen en lons, voorafgegaan van trommelaars. Er is eene buitengewone beweging ea een zestal wevers, een onderhoud plaats. Een definitief akkoord werd niet gesloten, naarmate het volk vermeerdert, klaart ook maar men zon 's anderendaags nog eens te- de lucht op. Da wolken, die dreigden onzen lefoneeren en den indruk van ons allen was, stoet t e belemmeren of onmogelijk te madat de staking tot eenieders bevrediging zou ken, trekken goed weg. En toeu wij ons ia rang stelden, was het een ware sterrenhegeëindigd zijn. Hoe groot was onze verwondering toen wij mel, als wilde znlks beduiden dat men ook vernamen dat M. Moentack besloten had nog van in den hoogea hemel wildte medefeesvoor acht of tien dagen zijne poort gesloten ten. Het is negen ure va» den avond toen de te houden. Van slachtoffers zou er geene spraak meer stoet zich in beweging kon stellen, nadat zijn, die maatregel werd enkel genomen om onze fanfare « Hand aan Hand », samen dat het werk niet presseerde, zoo wilde men met de kloeke zangeressen en zangers, de. het ons toch opdraaien, maar hun eigenlijk Meimarsoh hadden uitgevoerd. Zeggen wij dat die Meimarsoh veel succes doel was wat anders, die lage leugen werd ons bekend gemaakt om onze waakzaamheid genoot, en wij wensoben hier onzen jongen te verschalken en hun den tijd te gunnen op vriend A. M., die de woorden dichtte en hun gemak nieuwe loonbedervers aan ta wer- onzen vriend Karel Van der Meersch, die ze toonzette, hartelijk geluk. ven. Dat ajjn mannen die kunnen als zij wilZiehier het bewijs. Slechts enkele uren na len. dat men ons dit bekend maakte, gingen zich Heb wemelde van licht in onzen stoet, en twee werkstakers aanbieden om te werken en men zegde hen als zij met 10 of 15 waren, men hij is een waar succes geweest. Niemandbad zich aan zoo een sohoonen en praebtigen zou beginnen draaien hebben. verwacht. Wij zeggen ronduit, menschen die zich den optocht Evenals andere jaren, werden-er verscbilnaam van volksvriend willen toeeigenen, die lige opschriften betrekkelijk dea Eersten zulke gemeene, valsche middelen gebruiken Mei en zijne beteekenis,-' gedragen die zeer zijn tot meer of tot dat in staat en wij zul- goed gelezen door de ontelbare len nog wel de gelegenheid hebben daar op nieuwsgierigen,weriden die de stoet bad gelokt, en terug te keeren. die aldus ook leeren begrijpen dat hettijd Intusschen zullen wij afwachten of al die wordt, dat de werkers eerbied verkrijgen 'slechtheid van aard zal zijn om ds werksta- voor hunnen arbeidkers te ontmoedigen en dat er geen ontmoeNechtans was e r iets bijzonders te bediging te bespeuren is, is het bewijs dat gis- speuren, dat bewees ons de bijzondere ter de voortzetting vaa de staking met alge- nieuwsgierigheid voor eenen transparant. meene stemmen min eene besloten is. En dit was ? F. D. Wel, de lichtbak, met het volgende opschrift : •« Onze. eerste gepensioneerde van « Hand aan Hand », aan 1 frank per dag » En langs de keerzijde : « Fabrikanten, volgt dit voorbeeld I » En inderdaad, daar achter volgde onmidHET MEIFEEST TE MEEKEN dellijk een open rijtuig, waarin onze oude Zaterdag veel bedrijvigheid in en rond vriend en bediende van « Hand aan Hand », de 69jarige partijgenoot Constant Vcrgcyh e t « Volkshuis ». Elk ijvert om de laatste toebereidselen te Icn, met zijne vrouw en een paar beheerders van « Hand aan Hand » waren gezemaken voor het feest van Eersten Mei. Het weer? Wankelbaar. Maar dat het zal ten. regenen, neen dat gelooven wij niet. Onze oude strijdmakker had zijn laatsten Zondag morgend wat regen, «'t Is om het dag gewerkt voor de Samenwerkende Maatzand te Mussehen voor de stoeten van schappij « Hand aan Hand », en trad in pen. 's morgens en 7 s avonds », zegt mijn gebuur sioen aan één frank daags. Henri.. Welk een schoon voorbeeld voor de fabri• inderdaad trekt het weer op rond kanten, die meestal hunne afgesloofde werkers afclanken wanneer hunne krachten te 9 ure. v.i.i 10 1/2 ure trekken wij naar Halluin korü schieten en zij niet meer kunnen weren het is reeds goed. Veel leven en bewe- ken naar behooren. ging daar in het « Volkshuis ». De socialistische coöperatief lafti hen rusEen stoet wordt gevormd en doorkruist de ten met een frank per' dag, terwijl de kastraten dier fransch-vlaamsche nijverheid- jtlinlieko regsering ze wandelen zendt met stad, voorafgegaan door de Harmomo « La negen centen! Fra-rernelle ». Ja, toen wij terug kwamen ia «Hand aan Overal sympathieke geziebten en de Hand » en deeerpwijn werd geschonken aan schriften langs den stoet uitgedeeld worden onzen eersten gepensioneerde,, dan zegde gretig gelezen. onze vriend Bocatie het zoo meesterlijk in In den namiddag is er van af 3 1/2 ure zijne toespraak : reeds veel beweging in het « Volkshuis » te «Hnldc aan don Arbeid is het wat wi] Meenen. In het uur der bijeenkomst was eisch en, en nochtans de kapitalistische klas maar om 4 1/2 ure gesteld. weigert er den eerbied aan te schenken dk
$ £ $
WERKSTAKING MOENTACK TE GENT De stakïag is hare zesde w e ^ ingetreden, en hoe staat het nu? Goed, opperbest, nooit waren er werkstakers met meer moed en wilskracht bezield dan deze van M. Moentack. Door tusschenkomst van gezel Anseele is de reden vaa de stakiag, namelijk, het afschaffea der wachturen, uit den weg geruimd, en is men bereid de wachturen als voortijds te betalen met het recht van het beheer, de werklieden die met opzet en zonder gegronde reden het werk verzuimen ook schadeloosstelling te doen betalen. Daar hebben wij nooit iets tegen gehad, en hebben er nog niets tegen. De werklieden, moeten even als de bazen en bestuurders bewijs geven van zich aan order en stiptheid te kunnen gewennen in zoover nochtans, dat de geëischte orde en stiptheid niet aan tyranie grenst. Het werk zou dus aan die voorwaarden reeds hernomen geweest zijn, ware het niet dat de heeren drie slachtoffers eischten en waar de werkstakers nog niet voornemens zijn aan toe te geven. Waren de drie slachtoffers nu dronkaards of werkverletters, dan zou men eenigszins de wraak kunnen begrijpen, omdat dat de reden was, waarom de wachturen moesten afgeschaft worden. Maar nu is het juist het verkeerde, want alle drie zijn oppassende goede wevers, en hebben maar een misdaad op hun geweten, dit is de misbruiken te durven aanklagen waar sommige bazen en bestuurders een heilige schrik van hebben. Het wegzenden van die drie wevers, heeft zooveel te min reden van bestaan, omdat M. Kimpe, maandag in een onderhoud aan gezel Dumortier meer dan eens verweten heeft dat hij alleen de schuld van het uitbreken der staking was. Ehwel, M. Kimpe, wij willen die verantwoordelijkhei.d wel op ons nemen,maar waarom u dan willen wreken op menschen die er geen schuld aan hebben? Is dit niet bespottelijk? En omdat wij nu denken dat er geen enkel reden bestaat om drie menschen op het slagveld te laten, worden er van de laagste en onzinnigste maatregelen genomen, die men uitdenken kan. (Die hier de eerste rol ia speelt is baas en (?) partijgenoot, Alfons Stampaert, die zich beter, en voor meer dan eeae redea, on&ijdigzou houden.) Zoo werden zaterdag een zevental weefsters en wevers uitgenoodigd maandag dea dienst van onderkruiper te komen spelea. Het is overbodig te zeggen d a f die menschen voor zulk lief en eervol karweitje bedankt hebben, maar toch hadden de aanwervers van 1. b's ergens op den buiten een sukkelaar gevonden, maar die toch nog zoo sukkelachtig niet was om zich voor dit baantje te laten gebruiken, want na een uur tijd was den vogel gaan vliegen en mocht het machien bare reeds vijf weken rust hernemen. Dit was voor zekere personen niet aanmoedigend, maar aan de stakers baarde het vreugde en nieuwen strijdlust. Dinsdag werd het spellekén met twéé andere/personen beproefd, maar bet is alsof ei het kwaad mede speelt, want woensdag waren de twee redders ook niet meer te zien. Wat gaat men uu aanvangen? Als wij M. Moentack een raad zouden mo-
Wbensdag 4 Méi 1910
seBEassstaiinHKBSESsaTEsrEsaaas» Hij verdient, vrant de arbeider wordt verdacht bij de stembus, met zijn één stemmeke tegen 3 en 4 aan de rijken; de arbeid wordt veracht door den ouden werkman enkel '9 centen pensioen toe te kennen en aan de rijken, die gaugch hun leven gebaad hebben in weelde en genot, groote en hooge traktementen' hebben genoten, ook hooge pensioenen toe te kennen. »Dit komt omdat die heeren de wetten maken enkel in hun voordeel. » Heden geven wij eten schoon voorbeeld san de fabrikanten en d© burgerregeering, door onzen ouden vriend een rustgeld toe te -iennen van één frank per dag. » Begrepen alle werklieden hunnen plicht op gebied van coöperatie en vakvereeniging, en gebruikten zij hunnen stembrief ten voordeele hunner eigene klasse, welke wonderen zouden wij niei; verrichten ! i En daar daagt onze kameraad Flips op met een klein geschenk, als eeuwig aandenken voor onzen ouden veteraan Constant Tcrgeylen, in naam van het personeel fAD « Hand aan Hand » en der partij, voor ï e goede beween diensten. En Constant en aijne vronw zijn zoodanig aangedaan wanneer hij zijne pijp en zijn tabak, en zij eene schoone snuifdoos ontvangen, met eenen praohtigen bloemenruiker, dat zij hunne tranen niet kunnen bedwingen, en geheel de zaal erg aangedaan is. Nichels dankt de vrienden en partijgenooten in naam van Vergeylen, die in de onmogelijkheid is een woord te uiten. Hij wijst, er op dat Vergeylen van bij de stichting der partij, alhoewel ongeleerd, steeds de roode vlag heeft hoog gehouden, en het een treffend samengaan is dat hij om zoo te zeggen als eerste socialist onzer stad, ook de eerste van hare schoone inrichtingen kon genieten. Maar, voegt.Nichels er bij, zijn wij heden jö feest om de Meifeesten te openen en onzen eersten, gepensioneerde te feesten, de Gentsche vrienden verkeeren in rouw. De oude strijdmakker, deieverige medewerker, de nooit vermoeibare propagandist Jan ' Foncaert is niet meer ! Eene korte schets over zijne loopbaan en zijnen strijd voor het socialisme, ontstelt ' mehigen partijgenoot in de feestzaal aanwezig, en het deed ons waarlijk droefheid aan zóó, te midden van een feest, de dood van een onzer beste strijders en vrienden te moeten aankondigen. In plaats van dab nog een paar uurtjes te feesten, trokken wij treurend naar huis, want onwillekeurig denken wij aan onzen ' medestrijder Lonis Bar, die nu juist een jaar geleden zoo ongelukkig de dood1 vond'. Op den Eersten Mei. Het concert, dat de fanfare « Hand aan Hand » gaf, heeft opnieuw veel volk gelokt Wij bemerken met genoegen dat de partijgenooten ferm zijn uitgedorscht en hunn© kinderen hebben medegebracht naar het lokaal, hun aldus de waarde van de Eerste Meifeesten learende begrijpen. Opnieuw zijn do Wijkclubs goed' op post, en elk ia in de weer om het kiosk in gereedheid te brengen. Het concert wordt op eene meesterlijk& wijze uitgevoerd, en daar geven de werklieden een bewijs dat zij war© kunstenaars ..zijn, ^gojgfetfroéf jtuike solisten weten zich warm, te i S g ^ j o ^ u ï d i e n . En nu óollf wordt het druk besproken en ferm afgekeurd dat onze fanatieke aalstersche overheid) zoo stom kon handelen de • werklieden, in hunne eigen stad, op het kiosk te* Groot Markt, te weigeren een concert te laten spelen. De Arbeid wordt veracht! Dat is hier eens te meer d© waarheid, want de eigenlijke fanfare der werkers, bestaande enkel uit kinderen van den werkeikten stand, dief hunne muziekkennissen enkel hebben kunnen aanleeren na een langen werkdag, worden geweigerd en hun recht ontzegd ! Maar wat ons wordt geweigerd, zal toekomenden zondag toegestaan worden aan een vreemd muziek van Brussel. Niet dat wij zouden willen dat ook die menseben eene weigering zouden oploopen, maar wij stippen zulks aan, om te doen zien dat de werklieden — de socialisten — • verstooten ' worden. Daar komt weldra een einde aan. En nu sluiten wij, terwijl onze jonge gezej Oornand op zijn fluitje zoo een schoonen . solo uitvoert, die ons in verrukking brengt en welke een salvo van bravo's verwerft, evenals dam vriend Pieters daar straks is te beurt gevallen, na een weluitgevoerden solo op zijnen bugel. Dat zijn waarlijk een paar artisten. Laat ons hopen dat het feest hetwelk ons Keden namiddag te wachten staat ook goed ! zal gelukken, en zoo zullen de aalstersche socialisten het hunne bijgedragen hebben om het Arbeidsfeest ingang te doen vinden bij de onverschilligen en eerbied af te dwingen voor ons werk bij de vijanden ervan. A. NICHELS.
door hunne manifestatie op Eersten Mei aan de bourgeoisie herinneren. Hoe bewuster de werkers van de beteekenis, van het Eerste Meifeest en van hunne eischen zijn, des te indrukwekkender zijn hunne betoogingen. Na de voordracht gaf gezel Sorinus nog twee puike deelen van zijn programróa. Bij de korte uitleggingen der. stukken door gezel De Graeve, was het genot der aanwezigen ervan te grooter en de bijval was dan ook stormachtig. Op voorstel van gezel Sormus, werd de treunnarscli uit de Russische Revolutiemotieven, door al do tegehwoordigen, rechtstaand en met ontblooten hoofde aangehoord, ter herdenking aan gezel Jan Foucaert. De « Internationale Ï en enkele Meiliedjes werden dapper meegezongen. En dit welgelukt feest eindigde rond 11 1/2 ure. Des Zondags, al heel vroeg, heerschte eene groote, feestelijke drukte in de stad. Op het intiem feestje der Vrouwenvereen%ing verraste, gezel. Sormus onze huismoeders op een klein, maar puik concert. De Ronsenaars hebben hem begeesterd ,en die begeestering was te grooter, toen hij de grootsebe en zeer talrijke manifestatie zag. Rond de i WOO betoogers waren er. Voor een steedje van 20,000 inwoners is zulks puik. De stoet genoot ook veel sympathie langs den weg, èn do bourgeois, achter hunne gordijnen, lachten... groen. De openingsbanderol : Plaats voor de werkers ! was grootsch van opvatting in haren eenvoud. Bij de plechtige inhuldiging der drie vlaggen van Jonge Wacht, Tooncelkring en Bouwvakvereenigiug spraken de gezellen Plahiers, Van den Bossche en Van Schamelhout (in vervanging^ van De Brouwere), kernachtige reden uit. Kortom, een machtig, geestdriftig Eerste Meifeest in Ronse, zooals er weinige zullen gevierd zijn. Wij voelen ons geneigd in een bijzonder artikel op onzen indruk over de beweging in Ronse terug te komen, morgen. J. D. G.
NSB Z1EKENB0ND M0TS0N De leden worden verwittigd dat de algemeene vergadering, die moest plaats hebben op donderdag 5 mei, verschoven is tot een lateren datum om reden der teraardebesteliing van gezel Foucaert te Gent.
ONDER SASMANNEN Verschillende malen hebben wij reeds klachten ontvangen van de sasmannen die gebukt gaan onder de tyranie en willekeur Men zet op straat zooals men goeddenkt. en men zwicht zich niet de gewetensvrijheid te krenken. Nog nooit is iemand tegen dezetirannie durven opstaan. Wanneer zal daar verandering aan komen. ONDER DE LOODGIETERS Vrijdag mcorgend is eea» - staking-'Séïtge» broken onder de loodgieters van het werkhuis Blomme, Rogierslaab. Al de loodgietersbazen hadden sinds lang een schrijven ontvangen van den Metaalbewerkersbond, om het minimumloon op 0.40 fr. vast te stellen. Over het algemeen is het loon 0.39 fr. per uur, en de meerderheid der kleine baasjes hebben reeds de 0.40 fr. in toepassing, gesbracht. De groote bazen zijn koppiger en denken daardoor wat machtiger te zijn. Hetzelfdo is dus met meester Blomme, die maar 35 centiemen betaald. De gasten hebben met hun. patroon gesproken, en die weigerde brutaal eenige verbetering, waarop zij in meerderheid het werk verlaten hebben. Door dees feit zullen de onderhandelingen bij al de bazen doorgezet worden om het voorgeschreven loon van gasten en helpers te bekomen. Intusschen verwittigen wij onze vrienden uit andere steden, te maken dat er geene loodgieters naar hier afgestuurd worden.
ROUBAIX. — Belangrijk hericht. — Opgepast, de verkiezing nadert. — Donderdag, 5 Mei, om 4 1/2 ure; heeft eene bmtengewone algemeene vergadering plaats voor de leden van den Propagandaclub en de lezers van Vooruit. Dagorde: De Eiesstrijd in liet arrondissement Kortrijk. Aangezien dit punt zeer gewichtig is en de kiesstrijd Debunne ons veel belang inboezemt, zoodat wij sedert een jaar en half, al onze krachten ingespannen hebben voor het Kiesfonds Debunne en ons wakker oog en ons strijdend hart altijd langs daar gericht was, is het eene dubbele plicht tegenwoordig te. zijn. De laatste schikkingen moeten genomen worden voor de propagandisten die in het arrondissement Kortrijk op den 22 Mei in het strijdperk treden. Gezel Vandevelde van Moeskroen zal deze vergadering bijwonen. Alle Vlaamsche Partijgenooten, die op 22 Mei op de bres willen springen, moeten op post zijn. Geen onverschilligheid, wij moeten 50 offerwillige propagandisten hebben. Vooruit, gezellen, maakt u bereidt om moedig te kunnen optrekken, om goed en nuttig werk te verrichten. De Partij rekent op ü ! A. V.
HET MEIFEEST TE EONSE Groote begeestering, Eene prachtige manifestatie. Wij hebben het Meifeest te Ronse bijgewoond, en wij zeggen het met een waar genoegen : het heeft op ons een zeer goeden indruk gemaakt. Heeds van bij onze aankomst, zaterdag avond, bemerkten wij in de stad dat er iets grootsch op handen was : er heerschte levendigheid, opgeruimdheid, geestdrift. En toen dien avond het aangekondigde kunstconoert van gezel Sormus begon,was de ruime zaal van het. partijlokaal vol. Er was een puik publiek,en het trof onzen girooten Russischen kunstenaar des te meer,_ daar dit publiek uitsluitend uit werklieden bestond, die eerbiedig en geroerd van zijne machtige, hooge knnst genoten. Na het eerste deel van zijn programma, . , STAÖSMF.IJWS; gaf gelzel De Graeve, uit Gent, eene voordracht ; over de beteekenis avn het EerDoor een geweerschot getroffen. — ste Meifeest, na vooraf het afsterven van In den nacht van zaterdag op zondag gezel Jan Foucaert, geen onbekende in werd de St-Jobkermis op den Dam gestoord, .Ronse, gemeld te hebben, en na ook den door echte wildemanstooneelen.In eene danslionsenaars gewezen te hebben op hunnen zaal der Merxemsehestraat, was liet volop schoonen triomf in de laatste verkiezing bal. Rond middernacht kregen drie dansers voor den Werkrechtersraad. ruzie en waren weldra aan slag. De policie Spreker handelde over de geschiedenis was er spoedig bij om de vechters uiteen te van het Meifeest, over de opvolgende be- drijven. sluiten der Internationale partijcongresEen dezer laatsten ha'd'daar - geen vrede sen. Verder legde hij breedvoerig de ver- mee, haalde een mes te voorschijn en wilde echillende eischen uiteen, die de arbeiders den agent De Vos ermee treffen. De agent
trok zijnen sabel en bracht er den brutalen kerel een slag mee toe. De kerel was zekere Hendrik Van Dyck, 20 jaar oud, wonende Vaai-tdijk noord, zotschipper op het binnenschjp Victor, gemeerd in de Noordschippersdok, sprong in zijn bootje en roeide er mede naar het schip. Eenigo opgenblikken later keerde hij terug, gewapend met een oud geweer.Van in 't midden der dok legde hij aan, en loste een schot in een groep lieden die hem waren opgevolgd. De genaamde J. Bastièens, 40 jaar oud, wonende te Merxem Hovenierstratt, l. reeg pijn, werd dadelijk naar" het Stuyvenborggasthuis overgebracht. De wocstaard, die na zijne heldendaad te hebben geploegd, niét meer werd gezien,werd zondag inorgend aan boord van zijn schip door den adjunkt-commissaris M. Schmit en den agent De Footer, aangehouden. Hij had het geweer reeds in het vooronder verborgen. -Het parket sis verwittigd en zal vandaag waarschijnlijk nog ter plaatse komen.
Zaken Assisenhof van WosM laandcreu
ü© siiïsor'd t© Wips^lgeii© Zooals wij aangekondigd hebben, is voor het assisenhof van West-Vlaanderen, te Brugge, de zaak opgeroepen ten laste van Hector-Jozef Vandevoord6,geboren te Wijnghene, den 31 October 1878,wonende te Wijnghene. Men weet dat Vandevoorde, die aangehouden en te Brugge opgesloten werd, beticht is van beraamde moord op zijne wettige vrouw Pharaïlde Lampaert, t e Wijnghene gepleegd op 3 octobor 1909. De misdaad verwekte te Wijnghene en in heel de streek, voornamelijk te Pitthem waar het slachtoffer geboren werd, eene onbeschrijflijke opschudding. Immers, de echtgenpoten Vandevoorde waren pas drie weken gehuwd';-.Pharaïlde Lampaert was een aanminnig vrouwtje dat elkeens achting genoot. Hectör Vandevoorde werd vanaf heb eerste oogenblik door de openbare meening aangeduid als de moordenaar. Men stak het te Wijnghene niet weg dat men hem voor den misdadiger aanzag; het gedacht der openbare meening, gevoegd bij de stolEfelijke bewijzen tegen Vandevoorde, zetten den onderzoeksrechter aan een aanhoudingsmandaat af te leveren tegen den beschuldigde. Om 10 ure komt het hof binnen en een kwaart uurs later wordt de zitting geopend. De beschuldigde is een ferme kerel. Men denkt dat het proces verscheidene dagen zal duren. Op de tafel liggen verscheidene bewijsstukken. Daarna wordt lezing gegeven van den beschuldigingsakt die gansch de zaak nogmaals uiteenzet. De voorzitter begint dan de ondervraging van den beschuldigde, dio alles loochent. M. dte voorzitter doet nog opmerken dat de beschuldigde twee dagen na de moord, den 5 october, reeds zijne verdediging begon-voor te bereiden. Hij deed den juwelier, bij. wi^ïiehij 3«ie ketting gekocht had voor Helena Vercouter, eene kwittancie afleveren waarop die ketting niet vermeld •was. Al de andere gekochte jnweelen waren in prijs verhoogd om het totaal te doen uitkomen. Op de vraag met welk inzicht hij zulks deed, blijft de beschuldigde het antwoord schuldig. Na de moord schreef Vandevoorde een brief aan den onderpastoor van Wijnghene, waarin hij zegde: « De dood mijner vrouw is eene straffe Gods ! » Ook schreef hij hem een brief vragende om tusschen te komen tot het regelen van een nieuw huwelijk. M. de Voorzitter. — Wat beduidet gij met die woorden 1 Vandevoorde. — Het was eene straf van God! Ik moest ongelukkig zijn in mijn huwelijk met Pharaïlde, omdat ik met Helena Vercouter zou moeten trouwen hebben! Na de dood mijner vrouw kwam onmiddellijk bij mij het gedacht op met Helena te hertrouwen, om verdere ongelukken te voorkomen! M. de Voorzitter. — Wat beteekenen die woorden: « verdere ongelukken i % Vandevoorde. — Wel andere straffen Gods omdat ik mijnen plicht niet vervulde tegenover Helena! De beschuldigde beweert dat hij zeer getroffen werd door het ongelukkig einde zijner vrouw, (|at hij veel verdriet had. De ondervraging rolt nu eigenlijk over de ontdekking der misdaad. De beschuldigde verhaalt dat hij de herberg Werbroeck verlaten had rpad-S 1/2 ure 's avonds om naar huis te gaan en het paard te gaan eten geven. Hij zag zijne vrouw niet en leidde er uit af dat zij iji de Woning van zijn,vader was. Hij ging er naartoe, doch Pharaïlde was er niet. Dan ging hij naar de herberg van Vancauwenberghe, waar hij bleef tot de policie de herberg deed. sluiten. Hij trok dan naar huis en zag dat de achterdeur open stond. Hij riep op zijne vrouw en, geen antwoord bekomend, liep hij naar de policie. M. de Voorzitter. — Ge vroegt niet hoe uwe vrouw vermoord werd, zelfs hebt gij uit eigen beweging er niet aan gedacht naar boven te.gaan, want zonder hefc aandringen van den commissaris, zoudt gij niet naar boven;gegaan zijn. Nochtans, ge moet niet beweren dat gij uit uw lood.geslagen waart, aangezien gij gedurig bekommerd waart om uw geld en wildet weten of men het niet gestolen had. Overigens, ge weet toch wel dat uw gedrag den commissaris zoo zonderling voorkwam dat hij n deed aanhouden. De commissaris is nochtans een famftielid van u? Vandevoorde. — Ja, mijnheer de voorzitter. Ik weet zelf niet meer wat ik gedaan heb toen het lijk mijner vrouw ontdekt werd. Ik dacht dat zij doodgeschoten was. M. .de Voorzitter. — Het valt niet te betwisten dat gij u van af het eerste oogenblik hebt willen wit wasschen, aangezien gij den diefstal geveinsd hebt.. Vandevoorde. — Ik.dacht dat er gestolen wis. Ik herhaal dat ik mjjne vrouw niet vermoord heb; ik ben gestraft geworden omdat ik mijnen plicht verwaarloosde tegenover Helena Vercouter. Nooit kwam bij mij de gedachte pp mijne vrouw, van kant te ma-
ken ; wel was ik een tijd besloten van haar t© scheiden, doch dat gedacht veranderde, daar ik mijne vrouw lief gekregen had. M. de Voorzitter. — Ge houdt dus staande dat ge volstrekt onschuldig 2 Vandevoorde. — J a , mijnheer de voorzitter. M. de Voorzitter. — Wij zullen dus het verhoor der getuigen afwachten om de bezwaren welke tegen u bestaan, beter te leeren kennen. Heden zetelt het hof heel den dag door.
ilpfemle Kiezing in liet Arrondissement Brussf Wij geven hieronder het getal getuigen op, die nog ontbreken voor de verschillige kiesbureelen van het arrondissement Brussel: Mechtem, 4; Opwick, 4 : Brussel, 49; Eisene, 15; Jette, 5; Gammerages,'2; Herinnes, 3; Thollembe.ek, 2; Molenbeek, 29; StJosse, 8; Etterbeek, 17; Schaerbeek, 10; Vorst, 4; Ukkei 13; Capellc au Bois, 1 en Meyssé 1. De leden der Brusselsohe Werklieden-partij, èn die de dienst van getuige zouden willen doen, worden verzocht zich te doen inschrijven bij gezel Pladet, Volkshuis. De kosten van trein en voedsel worden betaald door de federatie. F . Eibers.
LOONBEWEGING BIJ CARELS TE GEKT Ziehier de lijst der loonopslagén, zaterdag aan de gasten medegedeeld. N.-B. — De loonregeling voor de helpers, kraanmannen, enz. is eene algemeene zaak en is gisteren medegedeeld. Modelmakers: 11 opslagen van 1 centiem. Draaiers: 15 opslagen van 1 centiem; id. 27 van 2 centiemen; Alesears, slijpers, enz. 9 van 1 centiem; 4 ' van 2 centiemen. Schavers: 4 van 1 centiem; 3 van 2 centiemen ; Fraiscürs-stekcrs: 9 van 1 centiem; 11 van 2 centiemen; Boorders: 5 van 1 centiem; 4 van 2 centiemen; Ketelsmeden: 3 opslagen van 1 centiem; 1 van 2 centiemen; Monteurs «Sulzer»: 19 van 1 centiem; 9 van 2 centiemen; Ajustage Rutsaert; 6 van 1 centiem; 17 van 2 centiemen; Locomotieven: 10 van 1 centiem; 2 van 2 centiemen; Gereedsohappenzetters: 6 van 1 centiem; 4 van 2 centiemen; Afdccling Diesel: 9 van 1 centiem; 15 van 2 centiemen. Totaal opslagen van 1 ctm.': 105; van 2 centiemen : 97. De werkuren aan 60 per week gerekend, komt men aan de som van 179.40 franks opslag per week of aan 9.328,80 franks per jaar voor die ambachtslieden. Voor de mannen zonder stukwerk is dien opslag retmtStreeksche benefice, voor de werklieden die op stuk werken moedigt den centiem opslag zoozeer niet aan omdat de ontvangst dezelfde blijft als den werkbon in evenredigheid der daghuur niet stijgt. Ten ware, en het zal hier wederom anders niet kunnen, dat de werkregeling beter en nader gezocht werd en de productie, aangevuurd werd door het stelsel van controol. In de onderhandeling van zaterdag hebben de draaiers op de harde geut der stukken gewezen en aangetoond dat het «rapidestaal» wel overal en altijd noodig wordt. Nog andere opmerkingen zijn gemaakt om tot eene grondige verstandhouding te komen. De nieuwe wending door de controol, zal nu ook hare bedenkingen medebrengen en den weg voor nieuwere strijdmiddelen aanwijzen. Wij zijn ervoor dat die controol geene uitpersing der lichaamskrachten wordt., zij moet gesteund zijn op de betere regeling van het werk, het bewerkstelligen van helpers in het aanbrengen van stukken en gereedschappen, het aanschaffen van betere gereedschappen, het onderzoek en nazicht
Verdronken UIT LUIK : Dezen morgend, rond 8 u., hebben schippers uit het ka,na-al LuikMaastricht, te Vivegnies, het lijk opgehaald eener vrouw, wier persoonlijkheid onmiddellijk is kannen vastgesteld worden. Het is eene inwoonster der gemeente, mad. M..., die aan zenuwkwalen leed en herhaaldelijk haar inzicht had te kennen gegeven van zich te willen zelfmoorden; Zij heeft nu haar ontwerp ten uitvoer gebracht. 5fe ^
^K
DE STAKING TE WLLSKERKE Duinfcerke, 2 Mei. — De stakende bouwwerkers hebben de troepenhaag, uit gendarmen en dragonders samengesteld, die de rue des Bassins bewaakten, doorbroken.. Een gevecht ontstond. Een luitenant der gendarmen en der dragonders werden uit hunne zadels gelicht. Eindelijk gelukten de troepen erin de s t r a a t . t e doen ontruimen. Verscheidene stakers werden licht gekwetst. Eene croep stakers begaf zich naar Aambouts-Oappel, waar zij het huis van een onderkruiper aanvielen. De man, zekere Do Kwester, kon zich door bet veld redden. •
^
^
^
EE?» CrCLOON XE MESSINA (Italië) Te Mëssina heeft een cycloon de nog rechtstaaiude muren van een paleis omgeworpen.
der «mélange» voor de gieterij, enz. enz. Die controol moet ons den uitslag geven van eene voorbeeldige werkvercleeling e o die werkverdeeling moet aan de werkli». den ten go ^'.e komen, daar deze voor het verdere initiatief der uitvoering te verantwoorden hebben. Wij begrijpen de ontevredenheid bij de mannen aangaande de verhooging van één centiem, daar vroegerf jaren elke opslag 's minstens 2 centiemen bedroeg en het centiemken in voege kwam alsof men alleman tevreden wilde stellen. Bij de verdceling van den opslag op 15 Mei zal er misschien hier en daar wel nog, eene verbetering aan de voorgestelde tabel komen en de wensch is, dat de wekelijksche ontvangst goed in acht genomen wordt, wat eene der doeltreffendste beweegredenen voor de huidige loonbeweging is : DE LANGE TIJD DAT SOM, MIGE WERKLIEDEN ZONDER OP: SLAG WERKEN. Wij geven in den loop der week kranige voorbeelden daarvan. J. DE CLERGE.
Zeifmoord van een ouÉriing UIT LUIK : Gister, rond vier ure, heeft een oude wapenmaker, Julien D..., oud 74 jaar, zich gezelfmoord, door een kogel te schieten in zijne hersenen. Zijne vrouw, die met hem woonde in de Urselinesteeg, was uitgegaan. De oude man leed aan asthma. Hij lag doodgeschoten op zijn bed. Ge. heel zijn schedel was in stuk, en hier en daar lagen brokken op den vloer vetspreid. De geburen snelden toe op het gerucht der losbranding en het schouwspel was afgrijselijk. Er bleef van het hoofd van den grjgi aard niets over dan een deel van het g«. bit en een ander deel van het achterhoofd — de rest was weg. M. D... had verleden jaar zijn gouden bruiloft gevierd.
De dood van eene renteniersfer UIT VERVIERS: Gister namiddag, rond 3 ure, verwittigden inwoners der rue Raymond den policiecommissaris, dst zij sedert twee dagen eene hunner g}. buurvrouwen Josephine Hansenne, oud 62 jaar, niet meer gezien hadden. De oude leefde alleen op een klein kamerken, mi was hare deur gesloten en wat men ook riep het was vruchteloos. De commissaris Vivomen deed de dew I opbreken, en binnentredend vond hij de i oude op den vloer uitgestrekt en dood. Men vond titels voor éene jaarlijksclie I rente van 3000 fr. De oude vrouw, die | zwak van geest was, kende men onder < ntfam van « zotte Josephine ». Men dacil | dat zij zonder hulpmiddelen was, zoo ellendig leefde zij. Het lijk is naar het doodenhuis overgebracht en de vrederechter heeft de zegelt | gelegd.
Weertodlp Waarpiinpn D i n s d a g , S-.MeU o m 8 u r e ' s matgeije-l
larametsrrheilenmorg.) 77e,o Opgangtorzos Gistiirso middag 775,0 Ondergang der zon TSermomster centigradsn Opgang dar maan Heden nergend io Ondergang der maan Bemging va» dra (MaïiiaüraiB,oi nieuwe maan 9 mei
in il 19«ü 2i!l Muil ill»
!«« SSïïSSJt ( Eerste kwartier 16 m\ SU» verloop van Qonoag)... , « « „ ,. „ . Wind NoordI Laatste kwartier 31 mei K"r' ïangisteren Waarschijnlijk (Mimimnü 7,01 weder: Volle maan schoon 24 nel
alrijke vrouwen, mannen en kinderen,^! eere schuilplaats en onderkomen achter dl* -«,--,,, n-evoaden hadden', werden erOB' der bedolven. . i . ...ji man poogde de puinen weg t 6 "*' raeu, om de slachtoffers te redden, stort™ pen ander gedeelte in, zoodat alle hoop w loren is om de bedolvenen te redden. $ $ # EENE HALSRECHTING IN ZWITSERLAND De halsrechting van Muff, die w o a I ' , ' ' gemeld, hebben gister moest plaats hebbe»! heeft plaats gehad. , Muff had in de Kerstweek van iff}*^ jaar, te Rnswil, bij Lucerne, de famiu8 *»' sang uitgemoord, om dan te stelen M de * ring in brand te steken. Muff had geweigerd zijne genadevragw te onderteekenen. Hij had eenvoudig weg 1» vraagd hem zoo veel mogelijk in vrede w ten voor de weinige tijd dat hij nog t6 'eï had. ...... Muff heeft een laatste en aandoenlUf brief geschreven aan zijne ongelukkig8 » troffene vrouw, haa-r vergiffenis a^s?ie?6r ,, de voor hetgeen hij haar en hare kind aandeed. , j. De guillotien werd in een hoek van d8 8 vangenis opgericht, op zulke wijze dat de burige woningen der gevangenis de w8t 6 moord niet konden zien. , De beul Mengis en zijne helpers kff*-,;, 's middags uit Rheinfelden aan. T ^ m | personen woonden de voltrekking vaa di' s Echuwelijk tooneel bi,i.