Fietsongevallen
Samenvatting Fietsers vormen een aanzienlijk deel van de
zit op de fiets. Bij de in het ziekenhuis
verkeersslachtoffers in Nederland. Jaarlijks
opgenomen slachtoffers zijn vier op de tien
worden naar schatting 70.000 slachtoffers van
slachtoffers fietsers, bij overledenen na
een fietsongeval behandeld op een
verkeersongevallen is ongeveer een kwart een
Spoedeisende Hulp-afdeling, 9.200 fietsers
fietser.
worden in het ziekenhuis opgenomen en 180 fietsers overlijden als gevolg van
Het aantal SEH-behandelingen na
verkeersongevallen.
fietsongevallen is in de periode 2004-2008 met 22% toegenomen. Het aantal
Meer dan de helft van de op de SEH-afdeling
ziekenhuisopnamen is eveneens toegenomen,
behandelde slachtoffers van verkeersongevallen
met 24%.
Letsels opgelopen tijdens fietsen Aantal letsels Medisch behandelde letsels
Aantal behandelingen
180.000
Huisarts
91.000
150.000
Specialist
69.000
240.000
Spoedeisende Hulp behandelingen
70.000
70.000
9.200
9.200
Ziekenhuisopnamen
Wie lopen letsel op
inwoners in de betreffende leeftijdsgroep, blijken
Eén op de drie van de op de SEH-afdeling
met name senioren van 70 jaar en ouder relatief
behandelde slachtoffers valt in de leeftijdsgroep
vaak opgenomen te worden na een fietsongeval.
van 5 tot en met 19 jaar. Omgerekend naar het aantal slachtoffers per 100.000 personen van de
Onder de dodelijke slachtoffers zijn relatief veel
betreffende leeftijd-geslacht-groep, blijken met
mannen. De helft van de overledenen is 65 jaar
name jongens van 10-14 jaar, en in iets mindere
of ouder.
mate ook meisjes in deze leeftijdsgroep, veel risico te lopen op een fietsongeval waarna SEH-
Hoe ontstaan de letsels
behandeling noodzakelijk is.
Bijna driekwart van de op de SEH-afdeling behandelde slachtoffers heeft letsel opgelopen
Onder de in het ziekenhuis opgenomen
bij een eenzijdig ongeval, dat wil zeggen een
slachtoffers zijn met name veel tieners en veel
ongeval waar geen andere verkeersdeelnemer
senioren. Rekening houdend met het aantal
bij betrokken is en waarbij geen sprake is van
Fietsongevallen / Consument en Veiligheid / januari 2010
een botsing. Kinderen van 0 tot en met 4 jaar
bij kinderen van 5 tot en met 12 jaar zien we
lopen vooral letsel op doordat ze een voet of
relatief veel polsfracturen.
ander lichaamsdeel tussen de spaken krijgen. Eén op de vijf slachtoffers is tegen een andere
Van de slachtoffers die op de SEH-afdeling
verkeersdeelnemer gebotst. In de leeftijdsgroep
worden behandeld, wordt 15% na de eerste
van 13-18 jaar komt dit scenario vaker voor dan
behandeling in het ziekenhuis opgenomen. Bij
gemiddeld, namelijk bij bijna één op de drie
de slachtoffers van 55 jaar en ouder wordt zelfs
ongevallen.
meer dan een kwart opgenomen.
De meeste dodelijke slachtoffers vallen als
Bij de in het ziekenhuis opgenomen slachtoffers
gevolg van botsingen met een rijdend object.
komen relatief veel hoofdletsels voor (34%). Bij kinderen van 0 tot en met 4 jaar oud wordt zelfs
Wat is de aard van de letsels
60% in het ziekenhuis opgenomen met
Vier op de tien slachtoffers worden op de SEH-
hoofdletsel.
afdeling behandeld aan letsel aan schouder, arm of hand, ruim een kwart heeft letsel aan heup,
Medische kosten
been of voet, nog eens een kwart aan hoofd,
De directe medische kosten van letsel door een
hals of nek. Het meest voorkomende type letsel
fietsongeval, waarvoor het slachtoffer op een
is een fractuur, op de voet gevolgd door
SEH-afdeling is behandeld of in een ziekenhuis
oppervlakkig letsel.
is opgenomen, bedragen gemiddeld € 2.000 per
Slachtoffers van 75 jaar en ouder lopen vaak
slachtoffer. Voor mensen van 55 jaar en ouder
een heupfractuur op bij fietsongevallen. Kinderen
liggen deze kosten met gemiddeld € 4.800
van 0 tot en met 4 jaar hebben vaker dan
beduidend hoger dan voor de andere
gemiddeld een fractuur aan onderbeen of enkel,
leeftijdsgroepen.
Bron: Statistiek niet-natuurlijke dood 2004-2008, Centraal Bureau voor de Statistiek; Doodsoorzaken-statistiek 2004-2008, Centraal Bureau voor de Statistiek; Landelijke Medische Registratie 2004-2008, Prismant; Letsel Informatie Systeem 2004-2008, Consument en Veiligheid; Ongevallen en Bewegen in Nederland 2006-2008, Consument en Veiligheid; Letsellastmodel 2008, Consument en Veiligheid i.s.m. Erasmus Medisch Centrum; Bevolkingsstatistiek 2004-2009, Centraal Bureau voor de Statistiek
Fietsongevallen / Consument en Veiligheid / januari 2010
1
Behandelingen op de Spoedeisende Hulp-afdeling (SEH) Jaarlijks worden naar schatting 70.000
achterop de fiets (8%, 5.600). Het aantal SEH-
slachtoffers van een fietsongeval behandeld op
behandelingen na fietsongevallen is in de
een Spoedeisende Hulp-afdeling. De slachtoffers
periode 2004-2008 met 22% toegenomen.
zijn meestal de bestuurder van de fiets (91%, 64.000) maar ook wel passagiers voor- of
Figuur 1
Trend in het aantal SEH-behandelingen naar aanleiding van een fietsongeval 80.000 78.000 76.000 74.000 72.000 70.000 68.000 66.000 64.000 62.000 60.000 1999
2000
2001
2002
2003
2004
aantal SEH-behandelingen
2005
2006
2007
2008
lineaire trend
Bron: Letsel Informatie Systeem 1999-2008, Consument en Veiligheid
Wie lopen letsel op
slachtoffers per 100.000 inwoners relatief veel
Eén op de drie van de op de SEH-afdeling
risico op een SEH-behandeling na een
behandelde slachtoffers valt in de leeftijdsgroep
fietsongeval.
van 5 tot en met 19 jaar (31%, 22.000). Met name jongens van 10 tot en met 14 jaar zijn met
Hoe ontstaan de letsels
930 SEH-behandelingen per 100.000 personen
Bijna driekwart van de slachtoffers loopt letsel op
(in de betreffende leeftijd-/geslacht-groep) vaak
bij een eenzijdig ongeval (69%, 48.000), dat wil
betrokken bij fietsongevallen. Naast kinderen
zeggen een ongeval waar geen andere
lopen ook vrouwen van 75-79 jaar met 550
verkeersdeelnemer bij betrokken is en waarbij
Fietsongevallen / Consument en Veiligheid / januari 2010
geen sprake is van een botsing. Vooral een val
aan heup, been of voet en 12% letsels aan
van de fiets komt veel voor (60%, 42.000).
schouder, arm of hand.
Kinderen van 0 tot en met 4 jaar vormen hierop een uitzondering, zij lopen vooral letsel op
Het meest voorkomende type letsel is een
doordat ze een voet of ander lichaamsdeel
fractuur (35%, 24.000) op de voet gevolgd door
tussen de spaken krijgen (61%, 2.400).
oppervlakkig letsel (34%, 24.000). Slachtoffers van fietsongevallen worden vaak behandeld aan
Eén op de vijf slachtoffers (21%, 14.000) is
open wonden aan het hoofd (9%, 6.300), maar
tegen een andere verkeersdeelnemer gebotst. In
ook licht hersenletsel (6%, 4.100), en fracturen
de leeftijdsgroep van 13-18 jaar komt dit
aan de pols (6%, 4.400), aan de hand of de
scenario vaker voor, namelijk bij 30% (3.000)
vingers (5%, 3.400) en aan het sleutelbeen of de
van de slachtoffers. Meestal botste de fietser
schouder (4%, 3.100) komen veel voor.
hierbij tegen een personenauto (11%, 7.800).
Slachtoffers van 75 jaar en ouder lopen vaak
Een klein deel van de slachtoffers (6%, 4.500) is
een heupfractuur op bij fietsongevallen (13%,
tegen een obstakel gebotst.
580), kinderen van 0 tot en met 4 jaar hebben vaker dan gemiddeld een fractuur aan
Wat is de aard van de letsels
onderbeen (13%) of enkel (8%), bij kinderen van
Vier op de tien slachtoffers worden behandeld
5 tot en met 12 jaar zien we relatief veel
aan letsel aan schouder, arm of hand (40%,
polsfracturen (12%).
28.000), ruim een kwart heeft letsel aan heup, been of voet (28%, 19.000), nog eens een kwart
Van de slachtoffers die op de SEH-afdeling
aan hoofd, hals of nek (23%, 16.000). De jongste
worden behandeld, wordt 15% na de eerste
leeftijdsgroep, van 0 tot en met 4 jaar oud, wijkt
behandeling in het ziekenhuis opgenomen. Bij
duidelijk van dit gemiddelde af met 68% letsels
de slachtoffers van 55 jaar en ouder wordt zelfs 27% opgenomen.
Bron: Letsel Informatie Systeem 2004-2008, Consument en Veiligheid; Bevolkingsstatistiek 2004-2009, Centraal Bureau voor de Statistiek
2 Ziekenhuisopnamen Slachtoffers Jaarlijks worden gemiddeld 9.200 slachtoffers van een fietsongeval opgenomen in een ziekenhuis. Dit aantal is in de periode 2003-2007 toegenomen met 24% (zie figuur 2).
Fietsongevallen / Consument en Veiligheid / januari 2010
Figuur 2
Trend in het aantal ziekenhuisopnamen naar aanleiding van een fietsongeval 10.000
9.000
8.000
7.000
6.000
5.000 1989 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 aantal opnamen
lineaire trend
Bron: Landelijke Medische Registratie 1989-2008, Prismant
Onder de in het ziekenhuis opgenomen
vrouwen onder de slachtoffers, vanaf 60 jaar zijn
slachtoffers zijn met name veel tieners en veel
de vrouwen in de meerderheid. Omgerekend
senioren. Rekening houdend met het aantal
naar het aantal slachtoffers per 100.000
inwoners in de betreffende leeftijdsgroep, blijken
personen van de betreffende leeftijd-geslacht-
met name senioren van 70 jaar en ouder relatief
groep worden de vrouwen echter vanaf de
vaak opgenomen te worden na fietsongevallen
leeftijd van 80 jaar weer ingehaald door de
(zie figuur 3). Tot aan de leeftijd van 60 jaar zijn
mannen (zie figuur 3).
er in alle leeftijdsgroepen meer mannen dan
Figuur 3
Jaarlijks aantal ziekenhuisopnamen na een fietsongeval per 100.000 personen 200 180 160 140 120
Man
100
Vrouw
80 60 40 20
ar ja - 2 ar 9 30 j a - 3 ar 4 35 j a - 3 ar 9 40 j a - 4 ar 4 45 j a - 4 ar 9 50 j a - 5 ar 4 55 j a - 5 ar 9 60 j a - 6 ar 4 65 j a - 6 ar 70 9 j a - 7 ar 4 75 j a - 7 ar 9 80 j a - 8 ar 4 90 85 j aa j a - 89 r ar en j aa ou r de r
ja
25
9
4
-2
20
r
ar
ja
4 -1
15
-1
ja a
9 5-
10
4 0-
ja a
r
0
Bron: Landelijke Medische Registratie 2004-2008, Prismant; Bevolkingsstatistiek 2004-2009, Centraal Bureau voor de Statistiek
Fietsongevallen / Consument en Veiligheid / januari 2010
Oorzaak
hersenschuddingen (16%, 1.500) en andere
Bij één op de vijf ongevallen, waarbij een fietser
schedel-/hersenletsels (10%, 960). Bijna één op
in het ziekenhuis wordt opgenomen, is een
de drie slachtoffers heeft letsel aan heup, been
motorvoertuig betrokken (19%, 1.800). Van de
of voet (29%, 2.700) zoals fracturen aan heup
overige ongevallen is geen informatie over de
(12%, 1.100), enkel (6%, 550) of onderbeen
toedracht beschikbaar.
(6%, 540). Bij slachtoffers van 70 jaar en ouder ligt het aandeel heupfracturen zelfs op 37%.
Letsel
Kinderen van 5 tot en met 12 jaar oud hebben
Bij de in het ziekenhuis opgenomen slachtoffers
relatief veel fracturen aan onderarm (9%), pols
komen relatief veel hoofdletsels voor (34%,
(9%) en elleboog (7%).
3.100). Bij kinderen van 0 tot en met 4 jaar oud is zelfs 60% in het ziekenhuis opgenomen met hoofdletsel. De hoofdletsels zijn veelal Bron: Landelijke Medische Registratie 2004-2008, Prismant; Bevolkingsstatistiek 2004-2009, Centraal Bureau voor de Statistiek
3 Overledenen Het aantal personen dat overlijdt aan de
Oorzaak
gevolgen van een fietsongeval lijkt de laatste 10
De meeste dodelijke slachtoffers vallen als
jaar te zijn gedaald maar er zijn in de periode
gevolg van botsingen met een rijdend object
2004-2008 gemiddeld nog altijd 180 doden per
(76%, 140). In de leeftijdsgroep van 0 tot en met
jaar gevallen. Onder de dodelijke slachtoffers
19 jaar is dit zelfs 92%. Meestal is dit object een
zijn relatief veel mannen (61%, 110). De helft
personenauto of kleine vrachtauto (47%, 87) of
van de overledenen is 65 jaar of ouder (50%,
een zware vrachtauto of bus (18%, 34). Bij 19%
92).
(34) was er geen sprake van een botsing.
Bron: Statistiek niet-natuurlijke dood 2004-2008, Centraal Bureau voor de Statistiek; Doodsoorzakenstatistiek 2004-2008, Centraal Bureau voor de Statistiek; Bevolkingsstatistiek 2004-2009, Centraal Bureau voor de Statistiek
Fietsongevallen / Consument en Veiligheid / januari 2010
4
Overige letselgegevens Met name de huisarts (91.000), Spoedeisende Jaarlijks lopen naar schatting 180.000 mensen
Hulp-afdeling (70.000) en specialist/poli (69.000)
zodanig letsel op na een fietsongeval dat medische
behandelen veel letsels.
behandeling noodzakelijk is. Bron: Ongevallen en Bewegen in Nederland 2006-2008, Consument en Veiligheid; Letsel Informatie Systeem 2004-2008, Consument en Veiligheid
5
Kosten en gevolgen van letsel Voor mensen van 55 jaar en ouder liggen de De directe medische kosten van letsel door een
kosten van een fietsongeval met gemiddeld
fietsongeval, waarvoor het slachtoffer op een
€ 4.800 beduidend hoger dan voor de andere
SEH-afdeling is behandeld of in een ziekenhuis
leeftijdsgroepen.
is opgenomen, bedragen gemiddeld € 2.000 per slachtoffer. De kosten van een fietsongeval
Fietsongevallen kosten aan arbeidsverzuim
liggen hiermee iets lager dan die van een
gemiddeld € 250 miljoen per jaar.
gemiddeld verkeersongeval (€ 2.300), maar
Verkeersongevallen kosten in totaal gemiddeld €
ruimschoots hoger dan de kosten van een
570 miljoen per jaar aan arbeidsverzuim. Ter
sportblessure (€ 870).
vergelijking: het arbeidsverzuim na sportblessures kost € 940 miljoen per jaar.
Bron: Letsellastmodel 2008, Consument en Veiligheid i.s.m. Erasmus Medisch Centrum Rotterdam; Letsel Informatie Systeem 20042008, Consument en Veiligheid
Fietsongevallen / Consument en Veiligheid / januari 2010
6 Toelichting bronnen letselgegevens Voor een beschrijving van de gebruikte gegevensbronnen, zie www.veiligheid.nl.
Bij de samenstelling van deze publicatie is de grootst mogelijke zorgvuldigheid in acht genomen. Consument en Veiligheid aanvaardt echter geen verantwoordelijkheid voor eventuele, in deze uitgave voorkomende, onjuistheden of onvolkomenheden. Overname van tekst of gedeelten van tekst is toegestaan, mits met de juiste bronvermelding. Indien tekst gebruikt wordt voor commerciële doelstellingen dient altijd vooraf schriftelijke toestemming verkregen te zijn.
Sterk in het voorkomen van ernstige ongevallen Bezoekadres
Postadres
Rijswijkstraat 2 1059 GK Amsterdam
Postbus 75169 1070 AD Amsterdam
Telefoon algemeen: Servicedesk: Faxnummer: E-mail:
020 511 45 11 020 511 45 67 (ma t/m vr 9.00 -13.00) 020 669 28 31
[email protected]
Tabellen
Fietsongevallen / Consument en Veiligheid / januari 2010
www.veiligheid.nl
Letsels
Medisch behandelde letsels
Doden Aantal Trend doden doden 2003-20081
Opnamen SEH-behandelingen Aantal Trend Aantal SEH- Percentage Gemiddeld behandeopnamen opnamen opnamen aantal 2 lingen opname2004-2008 dagen
Medische Trend SEH- kosten per slachtbehandelingen offer3 2004 - 20082
Totale kosten arbeids verzuim
Verkeersongevallen, algemeen 610.000 300.000 760 -32% 21.000 6% 130.000 18% 7,2 8% 2.300 570 milj. Fietsongevallen 300.000 180.000 180 (-8%) 9200 24% 70.000 15% 6,5 22% 2.000 250 milj. Fietsongevallen, 55 jaar en ouder 84.000 59.000 120 (6%) 3900 26% 17.000 27% 8,9 41% 4.800 33 milj. Bron: Ongevallen en Bewegen in Nederland 2006-2008, Consument en Veiligheid (letsels en medisch behandelde letsels); Statistiek niet-natuurlijke dood 2003-2008, Centraal Bureau voor de Statistiek (doden); Landelijke Medische Registratie 2004-2008, Prismant (ziekenhuisopnamen); Letsel Informatie Systeem 2004-2008, Consument en Veiligheid (SEH-behandelingen); Letsellastmodel 2008, Consument en Veiligheid i.s.m. Erasmus Medisch Centrum (kosten). (alle gegevens betreffen jaarlijkse gemiddelden) 1 ( )Trend niet significant: p>=0,05. Trends berekend met jaaraantallen 2 ( )Trend niet significant: p>=0,01. Trends berekend met maandaantallen 3 Gemiddelde directe medische kosten van slachtoffers die zijn behandeld op een SEH-afdeling of zijn opgenomen in het ziekenhuis.
Medische behandelaars
Type ongeval: Verkeersongeval Fietsen Medisch 1 behandelde letsels Huisarts/huisartsenpost
91.000
SEH-behandelingen
70.000
Specialist, poli
69.000
Ziekenhuisopnamen
9.200
Medische 1 behandelingen 150.000
2
70.000 240.000
2
.... Totaal 180.000 Bron: Ongevallen en Bewegen in Nederland 2006-2008, Consument en Veiligheid (Indien van toepassing: huisarts, specialist, fysiotherapeut, ambulancepersoneel, tandarts, totaal); Letsel Informatie Systeem 2004-2008, Consument en Veiligheid (SEH-behandelingen); Landelijke Medische Registratie 2004-2008, Prismant (ziekenhuisopnamen) (alle gegevens betreffen jaarlijkse gemiddelden) 1 Alleen de meest voorkomende medische behandelaars/behandelingen zijn opgenomen in de tabel. Per ongevalsletsel zijn meerdere medische behandelaars mogelijk, de som van de afzonderlijke aantallen is daarom groter dan het totaal in de tabel. 2 Hierbij nemen we aan dat het aantal behandelde letsels nauwelijks afwijkt van het aantal behandelingen
9.200
Dodelijke ongevallen naar leeftijd en geslacht
Type ongeval: Verkeersongeval Verkeersdeelname slachtoffer: Fiets Man
Vrouw Aantal per
Totaal
Aantal per 1
Aantal
%
<1
0,12
1
<1
0,20
1
5
5
1,1
7
6
1,4
20-24 jaar
3
2
25-29 jaar
2
30-34 jaar
2
35-39 jaar 40-44 jaar
Aantal per 1
Aantal
%
1
0,17
1
<1
0,14
2
0,29
2
1
0,24
7
9
1,4
12
7
1,2
6
9
1,3
13
7
1,3
0,57
2
3
0,46
5
3
0,51
2
0,36
2
3
0,48
4
2
0,42
1
0,29
2
2
0,29
3
2
0,29
2
2
0,37
1
2
0,22
4
2
0,30
5
4
0,76
2
3
0,34
7
4
0,55
45-49 jaar
5
4
0,81
4
5
0,59
9
5
0,70
50-54 jaar
5
4
0,84
3
5
0,61
8
4
0,72
55-59 jaar
7
6
1,3
4
6
0,81
12
6
1,1
60-64 jaar
7
6
1,4
5
7
1,1
12
6
1,3
65-69 jaar
8
7
2,4
6
8
1,7
14
8
2,0
70-74 jaar
13
11
4,7
7
9
2,1
19
10
3,3
75-79 jaar
15
13
7,5
8
11
2,9
23
12
4,9
80 jaar en ouder
25
23
13
10
14
2,5
36
19
6,0
110 100
1,4
72 100
0,87
180 100
1,1
Aantal
%
0-4 jaar
1
5-9 jaar
1
10-14 jaar 15-19 jaar
Totaal %
61
100.000
100.000
39
100
Bron: Statistiek niet-natuurlijke dood 2004-2008, Centraal Bureau voor de Statistiek (doden); Bevolkingsstatistiek 2004-2009, Centraal Bureau voor de Statistiek (inwoners) (alle gegevens betreffen jaarlijkse gemiddelden) 1 Aantal per 100.000 inwoners van de betreffende leeftijdsgroep en/of geslacht
100.000
1
Dodelijke ongevallen naar object botsing
Type ongeval: Verkeersongeval Verkeersdeelname slachtoffer: Fiets 0-19 jaar Personenauto of kleine vrachtauto
20-54 jaar
55-74 jaar
75 jaar en ouder
Aantal
%
Aantal
%
Aantal
%
Aantal
Totaal
% Aantal
%
15
50
16
41
26
45
31
52
87
47
Zware vrachtauto/bus
7
25
9
23
10
18
7
12
34
18
Trein
2
8
1
2
-
-
1
1
4
2
Fiets
-
-
1
2
2
3
1
2
4
2
N.n.g. motorvoertuig
1
3
1
1
1
2
1
1
3
2
Brom-/snorfiets
0
<1
0
<1
1
2
0
<1
2
1
Tram
0
<1
0
<1
0
<1
1
2
2
1
Overig/onbekend/geen botsing
3
12
11
28
17
29
17
28
48
26
Totaal
29 100
40 100
57 100
59 100
Bron: Statistiek niet-natuurlijke dood 2004-2008 (jaarlijks gemiddelde), Centraal Bureau voor de Statistiek
180 100
Dodelijke ongevallen naar type botsing x leeftijd
Type ongeval: Verkeersongeval Verkeersdeelname slachtoffer: Fiets 0-19 jaar
20-54 jaar
55-74 jaar
75 jaar en ouder
Totaal
% Aantal
% Aantal
% Aantal
% Aantal
%
27
92
29
72
41
72
43
74
140
76
Geen botsing
1
2
8
19
12
22
13
23
34
19
Botsing met stilstaand object
1
2
2
4
2
4
1
1
5
3
Onbekend
1
3
2
4
1
2
1
2
5
3
Aantal Botsing met rijdend object
Totaal
29 100
40 100
57 100
59 100
180 100
Bron: Statistiek niet-natuurlijke dood 2004-2008 (jaarlijks gemiddelde), Centraal Bureau voor de Statistiek
Ziekenhuisopnamen naar leeftijd en geslacht
Type ongeval: Vervoersongeval Standaard filters: Fietsen Man Aantal
Vrouw
Aantal per % 100.0001
Aantal
Totaal
Aantal per % 100.0001
Aantal
%
Aantal per 1 100.000
0-4 jaar
120
2
23
83
2
17
200
2
20
5-9 jaar
290
6
56
170
4
35
460
5
46
10-14 jaar
420
9
82
290
7
59
700
8
71
15-19 jaar
380
8
74
250
6
51
630
7
63
20-24 jaar
220
5
45
160
4
32
380
4
39
25-29 jaar
200
4
39
140
3
29
340
4
34
30-34 jaar
220
4
39
140
3
26
360
4
32
35-39 jaar
260
5
41
150
4
24
420
5
32
40-44 jaar
320
7
49
200
5
31
520
6
40
45-49 jaar
360
7
58
220
5
35
570
6
47
50-54 jaar
370
7
64
270
6
48
630
7
56
55-59 jaar
360
7
65
350
8
64
710
8
64
60-64 jaar
290
6
65
340
8
75
630
7
70
65-69 jaar
240
5
71
330
8
91
580
6
81
70-74 jaar
240
5
90
420
10
130
660
7
110
75-79 jaar
260
5
130
430
10
160
690
8
150
80-84 jaar
220
4
180
250
6
120
470
5
140
85-89 jaar
96
2
180
81
2
65
180
2
99
90 jaar en ouder
21
<1
120
6
<1
8,8
27
<1
33
4.900 100
60
4.300 100
52
9.200 100
56
Totaal %
53
47
Bron: Landelijke Medische Registratie 2004-2008, Prismant; Bevolkingsstatistiek 2004-2009, Centraal Bureau voor de Statistiek (inwoners) (alle gegevens betreffen jaarlijkse gemiddelden) 1 Aantal per 100.000 inwoners van de betreffende leeftijdsgroep en/of geslacht
100
Ziekenhuisopnamen naar ongevalsscenario x leeftijd
Type ongeval: Vervoersongeval Standaard filters: Fietsen 0-4 jaar
5-12 jaar
13-18 jaar
19-54 jaar
55-74 jaar
75 jaar en ouder
Totaal
Aantal
%
Aantal
%
Aantal
%
Aantal
%
Aantal
%
Aantal
%
Aantal
%
Overige ongevallen met gewonde fietser
180
92
670
81
590
67
2.600
79
2.100
83
1.100
83
7.300
80
Verkeersongevallen met een motorvoertuig
17
8
150
18
280
32
650
20
440
17
230
17
1.800
19
fietser aangereden door motorvoertuig
13
7
140
16
250
29
560
17
390
15
210
15
1.600
17
0
<1
5
<1
5
<1
38
1
4
<1
1
<1
53
<1
Overig Totaal
200 100
830 100
870 100
Bron: Landelijke Medische Registratie 2004-2008 (jaarlijks gemiddelde), Prismant
3.300 100
2.600 100
1.400 100
9.200 100
Ziekenhuisopnamen naar locatie en aard van het letsel x leeftijd
Type ongeval: Vervoersongeval Standaard filters: Fietsen 0-4 jaar
5-12 jaar
13-18 jaar
19-54 jaar
55-74 jaar
75 jaar en ouder
Totaal
Aantal
%
Aantal
%
Aantal
%
Aantal
%
Aantal
%
Aantal
%
Aantal
%
120
60
330
39
370
43
1.300
39
700
27
280
20
3.100
34
hersenschudding
64
32
200
24
200
23
600
18
300
12
110
8
1.500
16
schedel/ hersenletsel, excl. hersenschudding
34
17
89
11
100
12
350
11
260
10
120
9
960
10
3
1
11
1
36
4
200
6
72
3
15
1
330
4
11
6
13
2
17
2
80
2
36
1
15
1
170
2
8
4
16
2
15
2
65
2
28
1
15
1
150
2
6
3
93
11
110
13
440
13
380
15
180
13
1.200
13
inwendig letsel romp
3
2
48
6
48
6
100
3
59
2
17
1
270
3
fractuur wervelkolom
0
<1
2
<1
11
1
110
3
82
3
28
2
240
3
fractuur bekken
0
<1
1
<1
3
<1
43
1
91
4
82
6
220
2
fractuur thorax
-
-
0
<1
4
<1
86
3
94
4
36
3
220
2
oppervlakkig letsel romp/ wervelkolom
2
<1
31
4
38
4
74
2
40
2
18
1
200
2
Schouder/arm/ hand
31
16
250
30
170
20
640
19
500
20
170
13
1.800
19
fractuur onderarm
11
6
76
9
47
5
170
5
140
6
49
4
500
5
Hoofd en hals
fractuur aangezicht open wond hoofd/hals (exclusief oog) oppervlakkig letsel hoofd/hals (exclusief oog) Romp en wervelkolom
fractuur pols
3
2
71
9
42
5
74
2
110
4
35
3
340
4
fractuur sleutelbeen
0
<1
6
<1
19
2
160
5
49
2
7
<1
240
3
fractuur bovenarm
1
<1
10
1
13
1
46
1
77
3
44
3
190
2
fractuur elleboog
13
7
61
7
17
2
18
<1
30
1
12
<1
150
2
fractuur hand/vinger
1
<1
8
<1
18
2
75
2
32
1
5
<1
140
2
Heup/been/voet
35
17
130
15
150
18
770
23
900
35
670
49
2.700
29
fractuur heup
1
<1
5
<1
6
<1
140
4
460
18
500
37
1.100
12
fractuur enkel
4
2
20
2
55
6
280
8
160
6
34
3
550
6
10
5
43
5
50
6
220
7
170
7
48
4
540
6
1
<1
6
<1
12
1
29
<1
37
1
40
3
130
1
7
3
35
4
61
7
170
5
96
4
57
4
430
5
fractuur onderbeen brandwond heup/been/voet Overig Totaal
200 100
830 100
870 100
Bron: Landelijke Medische Registratie 2004-2008 (jaarlijks gemiddelde), Prismant
3.300 100
2.600 100
1.400 100
9.200 100
SEH-behandelingen naar leeftijd en geslacht
Type ongeval: Verkeersongeval Verkeersdeelname slachtoffer: Fiets Man Aantal 0-4 jaar
2.100
5-9 jaar 10-14 jaar
Vrouw
Aantal per % 100.0001
Aantal
6
430
1.800
3.500
9
680
4.800
13
930
15-19 jaar
3.900
11
20-24 jaar
2.600
7
25-29 jaar
2.200
30-34 jaar 35-39 jaar
Totaal
Aantal per % 100.0001
Aantal
%
Aantal per 1 100.000
6
410
5
380
4.000
2.700
8
550
6.200
9
620
4.000
12
810
8.700
12
880
780
3.000
9
620
7.000
10
700
530
2.200
7
460
4.800
7
490
6
430
1.800
5
360
3.900
6
400
1.900
5
350
1.500
5
270
3.400
5
310
2.200
6
340
1.400
4
230
3.600
5
280
40-44 jaar
2.300
6
350
1.400
4
220
3.800
5
290
45-49 jaar
2.300
6
370
1.700
5
270
4.000
6
320
50-54 jaar
2.100
6
370
1.800
5
320
3.900
6
340
55-59 jaar
1.800
5
310
2.100
6
390
3.900
6
350
60-64 jaar
1.400
4
310
1.700
5
380
3.100
4
340
65-69 jaar
1.100
3
310
1.700
5
470
2.800
4
390
70-74 jaar
970
3
360
1.600
5
500
2.500
4
430
75-79 jaar
800
2
400
1.500
5
550
2.300
3
490
80-84 jaar
580
2
470
840
3
390
1.400
2
420
85-89 jaar
240
<1
460
220
<1
180
470
<1
260
40
<1
220
30
<1
48
70
<1
86
37.000 100
460
33.000 100
400
70.000 100
430
90 jaar en ouder Totaal %
53
47
100
Bron: Letsel Informatie Systeem 2004-2008, Consument en Veiligheid; Bevolkingsstatistiek 2004-2009, Centraal Bureau voor de Statistiek (inwoners) (alle gegevens betreffen jaarlijkse gemiddelden) 1 Aantal per 100.000 inwoners van de betreffende leeftijdsgroep en/of geslacht
SEH-behandelingen naar locatie ongeval x leeftijd
Type ongeval: Verkeersongeval Verkeersdeelname slachtoffer: Fiets 0-4 jaar
5-12 jaar
13-18 jaar
19-54 jaar
55-74 jaar
75 jaar en ouder
Totaal
Aantal
%
Aantal
%
Aantal
%
Aantal
%
Aantal
%
Aantal
%
Aantal
%
3.200
82
8.900
83
9.000
89
25.000
88
11.000
88
3.600
84
61.000
87
1.100
28
4.000
37
4.500
44
12.000
43
5.300
43
1.900
44
29.000
41
fietspad
220
6
790
7
930
9
2.200
8
1.200
10
300
7
5.700
8
stoep, trottoir
100
2
260
2
100
<1
260
<1
170
1
80
2
970
1
10
<1
10
<1
20
<1
50
<1
40
<1
10
<1
140
<1
30
<1
130
1
110
1
730
3
190
2
50
1
1.300
2
20
<1
80
<1
80
<1
600
2
130
1
40
<1
950
1
<10
<1
30
<1
20
<1
100
<1
30
<1
<10
<1
190
<1
40
1
120
1
40
<1
100
<1
90
<1
70
2
470
<1
10
<1
60
<1
20
<1
70
<1
70
<1
50
1
270
<1
Straat, rijweg, trottoir rijweg
parkeergelegenheid Natuurgebied bos openbare tuin, parken Om woonhuis garage, oprit Speelgelegenheden, attractie-, bungalowparken
20
<1
150
1
20
<1
20
<1
30
<1
<10
<1
250
<1
<10
<1
90
<1
20
<1
20
<1
20
<1
<10
<1
160
<1
Scholen en dagverblijven
20
<1
90
<1
20
<1
-
-
<10
<1
-
-
130
<1
schoolplein
10
<1
80
<1
20
<1
-
-
<10
<1
-
-
110
<1
<10
<1
50
<1
30
<1
60
<1
20
<1
<10
<1
170
<1
600
15
1.300
12
930
9
2.600
9
1.200
9
550
13
7.100
10
kampeerterrein
Overig Onbekend Totaal
4.000 100
11.000 100
Bron: Letsel Informatie Systeem 2004-2008 (jaarlijks gemiddelde), Consument en Veiligheid Let op bij interpretatie indien aandeel 'onbekend' groot is
10.000 100
28.000 100
12.000 100
4.300 100
70.000 100
SEH-behandelingen naar locatie en aard letsel
Type ongeval: Verkeersongeval Verkeersdeelname slachtoffer: Fiets 0-4 jaar
5-12 jaar
13-18 jaar
19-54 jaar
55-74 jaar
75 jaar en ouder
Totaal Aantal
%
19 16.000
23
Aantal
%
Aantal
%
Aantal
%
Aantal
%
Aantal
%
Aantal
740
19
1.900
18
2.300
22
8.000
28
2.600
21
810
open wond hoofd
260
6
740
7
710
7
3.200
11
1.000
8
300
7
6.300
9
licht hersenletsel
210
5
490
5
630
6
1.900
7
670
5
230
5
4.100
6
oppervlakkig letsel/kneuzing hoofd
200
5
480
5
560
5
1.600
6
450
4
130
3
3.400
5
ernstig schedel/hersenletsel
20
<1
60
<1
140
1
380
1
190
2
90
2
890
1
<10
<1
50
<1
70
<1
430
2
150
1
20
<1
730
1
20
<1
60
<1
50
<1
140
<1
<10
<1
-
-
280
<1
letsel oogbol
<10
<1
10
<1
40
<1
150
<1
60
<1
<10
<1
270
<1
fractuur neus
-
-
20
<1
40
<1
120
<1
50
<1
20
<1
250
<1
30
<1
420
4
480
5
2.100
7
1.100
9
410
10
4.600
7
20
<1
290
3
350
3
1.300
5
500
4
140
3
2.600
4
fractuur thorax/rib
-
-
<10
<1
10
<1
290
1
230
2
70
2
600
<1
fractuur wervelkolom/ruggemergletsel
-
-
<10
<1
20
<1
170
<1
150
1
60
1
410
<1
<10
<1
<10
<1
<10
<1
60
<1
120
<1
110
2
310
<1
460
12
4.500
42
4.600
45 11.000
40
5.200
42
1.500
35 28.000
40
Hoofd/hals/nek
fractuur aangezicht/kaak letsel aan gebit
Romp/wervelkolom oppervlakkig letsel/kneuzing romp
fractuur bekken Schouder/arm/hand Bovenarm/elleboog/onderarm
%
240
6
1.500
14
1.400
14
2.800
10
1.400
12
440
10
7.800
11
oppervlakkig letsel/kneuzing arm
70
2
560
5
720
7
1.000
4
300
2
60
2
2.700
4
fractuur elleboog
70
2
320
3
290
3
990
3
510
4
110
2
2.300
3
fractuur onderarm
60
2
360
3
220
2
320
1
150
1
50
1
1.200
2
fractuur bovenarm
40
<1
150
1
60
<1
190
<1
300
2
150
4
880
1
open wond arm
<10
<1
30
<1
30
<1
210
<1
120
<1
50
1
450
<1
luxatie elleboog
<10
<1
10
<1
<10
<1
40
<1
40
<1
<10
<1
110
<1
Hand/vingers
70
2
1.000
9
1.400
13
3.300
11
1.200
10
280
6
7.100
10
fractuur hand/vinger
30
<1
520
5
600
6
1.500
5
610
5
130
3
3.400
5
oppervlakkig letsel/kneuzing hand/vinger
30
<1
350
3
530
5
1.100
4
300
2
50
1
2.300
3
open wond hand/vinger
10
<1
80
<1
130
1
320
1
140
1
60
1
730
1
<10
<1
30
<1
40
<1
200
<1
110
<1
40
<1
410
<1
-
-
30
<1
30
<1
60
<1
20
<1
<10
<1
150
<1
90
2
1.700
16
1.300
13
1.700
6
1.200
10
440
10
6.500
9
80
2
1.100
11
750
7
990
3
1.000
8
400
9
4.400
6
<10
<1
510
5
440
4
660
2
210
2
30
<1
1.900
3
-
-
40
<1
70
<1
70
<1
20
<1
<10
<1
210
<1
luxatie hand/vinger distorsie hand/vinger Pols polsfractuur oppervlakkig letsel/kneuzing pols distorsie pols
SEH-behandelingen naar locatie en aard letsel
Type ongeval: Verkeersongeval Verkeersdeelname slachtoffer: Fiets 0-4 jaar
Schouder/sleutelbeen/ac-gewricht fractuur sleutelbeen/schouder
5-12 jaar
13-18 jaar
19-54 jaar
55-74 jaar
75 jaar en ouder
Totaal
Aantal
%
Aantal
%
Aantal
%
Aantal
%
Aantal
%
Aantal
%
Aantal
%
60
1
310
3
580
6
3.600
13
1.300
11
320
8
6.200
9
50
1
200
2
310
3
1.700
6
680
6
200
5
3.100
4
oppervlakkig letsel/kneuzing sleutelbeen/schouder
<10
<1
90
<1
190
2
950
3
320
3
70
2
1.600
2
luxatie schouder/ac-gewricht
<10
<1
<10
<1
60
<1
910
3
300
2
50
1
1.300
2
2.700
68
3.700
34
2.400
24
6.100
22
3.100
25
1.500
34 19.000
28
1.200
30
1.200
11
530
5
1.500
5
520
4
140
enkelfractuur
320
8
300
3
130
1
590
2
340
3
enkeldistorsie
310
8
380
4
190
2
550
2
100
<1
oppervlakkig letsel/kneuzing enkel
460
12
450
4
190
2
300
1
70
90
2
80
<1
10
<1
30
<1
30
<1
500
5
810
8
2.000
20
<1
340
3
510
5
distorsie knie
<10
<1
40
<1
130
open wond knie
<10
<1
80
<1
fractuur knie
<10
<1
30
<1
Heup/been/voet Enkel
open wond enkel Knie oppervlakkig letsel/kneuzing knie
Voet/tenen
3
5.100
7
90
2
1.800
3
20
<1
1.600
2
<1
20
<1
1.500
2
<10
<1
<10
<1
230
<1
7
760
6
210
5
4.300
6
1.100
4
360
3
110
3
2.500
4
1
310
1
80
<1
20
<1
570
<1
90
<1
240
<1
80
<1
30
<1
520
<1
40
<1
170
<1
200
2
50
1
510
<1
730
18
1.100
10
510
5
1.000
4
350
3
60
1
3.800
5
oppervlakkig letsel/kneuzing voet/tenen
350
9
520
5
250
2
450
2
120
<1
20
<1
1.700
2
fractuur voet/teen
100
3
170
2
140
1
410
1
190
2
20
<1
1.000
1
80
2
140
1
60
<1
80
<1
20
<1
10
<1
390
<1
690
17
680
6
320
3
870
3
470
4
220
5
3.300
5
fractuur onderbeen
530
13
390
4
100
1
320
1
180
1
50
1
1.600
2
oppervlakkig letsel/kneuzing onderbeen
130
3
160
2
150
1
310
1
110
<1
50
1
910
1
20
<1
130
1
60
<1
190
<1
160
1
120
3
690
<1
30
<1
210
2
240
2
730
3
1.000
8
830
19
3.100
4
-
-
<10
<1
10
<1
170
<1
550
4
580
13
1.300
2
oppervlakkig letsel/kneuzing heup/bovenbeen
10
<1
100
<1
180
2
450
2
340
3
150
4
1.200
2
fractuur bovenbeen
10
<1
50
<1
20
<1
50
<1
90
<1
80
2
300
<1
<10
<1
50
<1
30
<1
50
<1
10
<1
<10
<1
150
<1
60
1
200
2
380
4
760
3
300
2
120
3
1.800
3
open wond voet/tenen Onderbeen
open wond onderbeen Heup/bovenbeen heupfractuur
open wond heup/bovenbeen Overig Totaal
4.000 100 11.000 100 10.000 100 28.000 100 12.000 100
Bron: Letsel Informatie Systeem 2004-2008 (jaarlijks gemiddelde), Consument en Veiligheid
4.300 100 70.000 100
SEH-behandelingen naar type letsel
Type ongeval: Verkeersongeval Verkeersdeelname slachtoffer: Fiets 0-4 jaar
5-12 jaar
13-18 jaar
19-54 jaar
55-74 jaar
75 jaar en ouder
Aantal
%
Aantal
%
Aantal
%
Aantal
%
Aantal
%
Aantal
Fractuur
1.300
33
3.700
35
2.900
28
8.500
30
5.600
45
Oppervlakkig letsel
%
Totaal Aantal
%
2.200
51 24.000
35
1.300
33
3.900
37
4.300
43
9.800
34
3.300
27
900
21 24.000
34
Open wond
480
12
1.400
13
1.200
11
4.400
16
1.600
13
590
14
9.600
14
Licht hersenletsel
210
5
490
5
630
6
1.900
7
670
5
230
5
4.100
6
Distorsie
510
13
740
7
520
5
1.200
4
280
2
60
1
3.300
5
Luxatie
30
<1
90
<1
170
2
1.300
5
480
4
90
2
2.100
3
Ernstig schedel-/hersenletsel
20
<1
50
<1
130
1
300
1
160
1
80
2
740
1
<10
<1
30
<1
60
<1
250
<1
110
<1
20
<1
460
<1
Spier- of peesletsel Na onderzoek geen letsel
40
<1
70
<1
100
<1
180
<1
50
<1
20
<1
460
<1
<10
<1
70
<1
50
<1
110
<1
40
<1
<10
<1
280
<1
Overig
30
<1
60
<1
70
<1
260
<1
70
<1
20
<1
520
<1
Onbekend
10
<1
60
<1
80
<1
190
<1
90
<1
40
1
480
<1
Orgaanletsel
Totaal
4.000 100
11.000 100
10.000 100
28.000 100
Bron: Letsel Informatie Systeem 2004-2008 (jaarlijks gemiddelde), Consument en Veiligheid
12.000 100
4.300 100 70.000 100
SEH-behandelingen naar verkeersfunctie slachtoffer
Type ongeval: Verkeersongeval Verkeersdeelname slachtoffer: Fiets 0-4 jaar
5-12 jaar
13-18 jaar
19-54 jaar
55-74 jaar
Aantal
%
Aantal
%
Aantal
%
Aantal
%
Aantal
Bestuurder
1.100
27
8.500
80
9.700
96
28.000
98
Passagier
2.800
71
2.000
19
340
3
350
1
-
-
<10
<1
<10
<1
<10
90
2
150
1
70
<1
140
Overig Onbekend Totaal
4.000 100
11.000 100
10.000 100
75 jaar en ouder
%
Aantal
12.000
99
40
<1
<1
<10
<1
30
28.000 100
Aantal
%
4.200
99
64.000
91
10
<1
5.600
8
<1
<10
<1
10
<1
<1
20
<1
510
<1
12.000 100
Bron: Letsel Informatie Systeem 2004-2008 (jaarlijks gemiddelde), Consument en Veiligheid
Totaal
%
4.300 100
70.000 100
SEH-behandelingen naar verkeersscenario
Type ongeval: Verkeersongeval Verkeersdeelname slachtoffer: Fiets 0-4 jaar
Eenzijdig ongeval met de fiets
13-18 jaar
19-54 jaar
%
3.000
69 48.000
69
68
3.000
69 48.000
69
68 42.000
60
Aantal
%
Aantal
%
Aantal
%
Aantal
3.700
94
8.300
78
6.000
60
19.000
67
8.300
68
78
6.000
60
19.000
val van fiets
1.000
26
6.200
58
5.600
55
bekneld tussen fietsspaken, fietswiel
2.400
61
1.800
17
150
2
verstapt bij afstappen fiets
<10
<1
<10
<1
50
val uit kinderzitje van fiets
130
3
<10
<1
-
150
4
1.600
15
150
4
1.600
botsing met personenauto
70
2
botsing met fiets
50
1
botsing met brom-, snorfiets
<10
botsing met motor, scooter
<10
Totaal Aantal
%
8.300
botsing met vrachtwagen
75 jaar en ouder
Aantal
94
met de fiets
55-74 jaar
%
3.700
Botsing met voertuig of voetganger
%
67
8.300
18.000
64
8.000
65
2.900
110
<1
10
<1
<10
<1
4.600
7
<1
190
<1
70
<1
<10
<1
320
<1
-
10
<1
<10
<1
-
-
150
<1
3.000
30
6.300
22
2.500
20
800
19 14.000
21
15
3.000
30
6.300
22
2.500
20
800
19 14.000
21
730
7
1.600
16
3.600
13
1.300
10
490
12
7.800
11
670
6
880
9
1.600
6
820
7
200
5
4.300
6
<1
90
<1
330
3
510
2
200
2
40
<1
1.200
2
<1
20
<1
50
<1
110
<1
30
<1
<10
<1
220
<1
-
-
20
<1
40
<1
100
<1
30
<1
20
<1
220
<1
botsing met bus, tram
<10
<1
20
<1
40
<1
100
<1
20
<1
<10
<1
180
<1
tegen voetganger gebotst
<10
<1
<10
<1
20
<1
110
<1
30
<1
<10
<1
170
<1
botsing met bestelauto, pickup
<10
<1
30
<1
30
<1
60
<1
20
<1
10
<1
160
<1
80
2
570
5
700
7
2.000
7
880
7
260
6
4.500
6
80
2
570
5
700
7
2.000
7
880
7
260
6
4.500
6
Botsing met obstakel met de fiets tegen paal
10
<1
110
<1
170
2
400
1
200
2
40
<1
950
1
tegen stoeprand
<10
<1
140
1
80
<1
380
1
240
2
90
2
930
1
tegen autoportier
<10
<1
10
<1
40
<1
270
<1
110
<1
20
<1
450
<1
tegen stilstaande auto
<10
<1
70
<1
90
<1
120
<1
40
<1
20
<1
350
<1
tegen boom
<10
<1
20
<1
50
<1
100
<1
20
<1
<10
<1
200
<1
tegen lantaarnpaal
<10
<1
20
<1
30
<1
60
<1
10
<1
<10
<1
130
<1
tegen muur
<10
<1
40
<1
30
<1
30
<1
<10
<1
<10
<1
120
<1
-
-
10
<1
20
<1
50
<1
20
<1
10
<1
110
<1
30
<1
210
2
340
3
1.100
4
610
5
240
6
2.600
4
tegen steen, tegel Verkeersongeval, overig, onbekend Totaal
5-12 jaar
Aantal
4.000 100 11.000 100
10.000 100
28.000 100
Bron: Letsel Informatie Systeem 2004-2008 (jaarlijks gemiddelde), Consument en Veiligheid
12.000 100
4.300 100 70.000 100
