Felix Seppe van Groeningen &
Familiekroniek
Seppe en Felix van Groeningen, zij aan zij, delen een kan thee aan de eettafel van die laatste in Antwerpen. Vijfenhalf jaar schelen de broers: de jongste, iel en beweeglijk, kent u als Oscarfähige regisseur van ‘The Broken Circle Breakdown’; de oudste, bedachtzaam en laagstemmig, kent de generiekfreak in u als geluidstechnicus van een honderdtal films. Beiden zijn aan de slag gegaan met de nagedachtenis van hun vader, elf jaar geleden overleden: Felix begint in december te draaien voor ‘Belgica’, een mozaïek van de verhalen rond het Gentse café Charlatan; Seppe publiceert deze week ‘Aards Paradijs’, het relaas van een kindertijd in een flowerpowerenclave. Twee broertjes zij aan zij, ze praten vastberaden. Ze kijken in het rond, ze zijn heel wat van zins. Bart Vanegeren / Foto’s Thomas Sweertvaegher
‘Onze ouders hebben een heleboel levens geleid’ 26 / HUMO
NR 3865 | 40
Jo van Groeningen had aan 62 jaren genoeg om een heleboel levens te leiden. Felix dook in het voorlaatste leven van zijn vader, dat van de mythische cafébaas, Seppe gaat ruim tien jaar verder in de tijd terug. Jules, zijn verdichte alter ego in zijn debuutroman, groeit op in ’t Aards Paradijs, een door zijn ouders gesticht toevluchtsoord voor artistiekelingen, feestneuzen en ander alternatief tuig. Weeddampen waaien aan van over zee. Liefde, wil en gedachten worden gestaag vrijer. De kracht van bloemen dartelt hand in hand met de macht der verbeelding. Daar komt menige lach en traan van, met geestige bladzijden over doldrieste plannen voor wereldreizen en -verbeteringen, maar uiteindelijk ook liefdesverdriet, kinderleed en gebroken dromen. Seppe van Groeningen «De setting is een mengeling van
30 SEPTEMBER 2014
een viertal locaties uit het bewogen leven van onze ouders. Toen Felix nog niet geboren was, heb ik met Jo en Bea tweeënhalf jaar in een commune in Sint-Martens-Latem gewoond. Daar zijn we ongewild blijven plakken, omdat Jo zijn been gebroken had. Nadien hebben we een jaar in Frankrijk rondgetrokken om op markten lederwaren te verkopen. Daar zijn mijn ouders mee gestopt toen ze zagen dat hun ukje van vier in het begin nog wel contact zocht met andere kinderen, maar daar op den duur niet eens meer aan begon omdat hij wist dat ze de dag nadien toch weer zouden vertrekken. Daarop zijn we in een boerderij in Knesselare gaan wonen, samen met ooms en tantes, neven en nichten. Die boerderij, met als toegang een landwegel tussen de maïsvelden, was het model voor ’t Aards Paradijs.» Felix van Groeningen «Daar
ben ik geboren – geloof ik, ik was er niet echt bij (lachje).» Seppe «Die boerderij is lang deel van ons leven blijven uitmaken; in de jaren dat onze ouders een winkel in Gent hadden, zaten we in het weekend nog in Knesselare. Na die Gentse periode zijn we verhuisd naar Zomergem – niet met neven en nichten dit keer, maar wel opnieuw naar een afgelegen plek. ’t Was er een komen en gaan van volk van allerlei slag, in de zomer werd dat boerderijtje simpelweg overstelpt door bezoekers. Zo gaat het als je op den buiten woont: bij het minste streepje zon herinneren de stadsmensen zich hun vrienden in de natuur.» Felix «Ik was een jaar of drie toen we van Knesselare naar Gent verhuisden. Maar toen ik ‘Aards Paradijs’ las, herkende ik toch honderdduizend anekdoten. Veel leeft in mijn herinneringen door verhalen en foto’s.»
HUMO Wat is je vroegste
echte herinnering? Felix «Mijn neefje en ik staan te pissen in Knesselare. Er was geen wc in dat huis, iedereen piste dus buiten. Wij, kinderen, hadden de gewoonte dat vlak voor de deur te doen. Daar groeide geen gras, daarnaast overal wél. Door dat rare detail is het mijn eerste herinnering, denk ik (lacht). Zie jij die kale plek nog voor je?» Seppe «Zeker. Maar of dat nu daardoor kwam? ’t Was natuurlijk ook de plek met de meeste passage.» HUMO We gaan het ruziemaken voor straks houden en bij het begin beginnen: een meisje van 17 valt voor een gescheiden man van halverwege de twintig. Felix «Jo heeft Bea ontmoet op een antiatoombetoging, zo is mij altijd verteld.» Seppe «Dat wist ik dan weer niet. Ik dacht dat vader, net
HUMO / 27
FELIX EN SEPPE VAN GROENINGEN zoals hij nooit ging stemmen, ook nooit ging betogen. Behalve tegen de atoomenergie dus blijkbaar.» Felix «En dat was dan wellicht minder tégen de kerncentrales dan vóór de schone wijven (lacht). »Onze ouders hebben een heleboel levens geleid. Ze zijn begonnen met de ideeën van mei ’68 en hebben daar in verschillende constructies naar geleefd, maar ze zijn wel geevolueerd. Uiteindelijk is Jo de Charlatan in Gent begonnen en echt een zaakvoerder geworden, maar dan wel op zijn manier: eerder dan groeien en geld verdienen, wilde hij vrijheid creëren. Heel lang heeft hij telkens twee weken gewerkt om twee weken niks te kunnen doen. De grote idealen waren toch altijd minder belangrijk dan zijn vrijheidsdrang.» HUMO Hebben jullie bewondering voor het parcours van jullie ouders? Felix «Uiteindelijk wel, al denk ik dat het hen ook overkomen is. De tijd was er toen meer naar dan vandaag. Als ze ergens een dag gingen werken, konden ze daar ruim een week van leven. Op een gegeven moment hadden ze een paar maanden gewerkt en trokken ze een jaar naar Indië. Ze zijn naar daar gelift, en bij hun terugkomst hadden ze nog geld over. ’t Was allemaal toch wel anders in de flowerpowertijd. Eigenlijk ben ik daar best jaloers op.» Seppe «Ik ook. ’t Ging natuurlijk allemaal met vallen en opstaan. De eerste jaren in Knesselare waren ook bar: er was bijvoorbeeld geen water, alleen een pomp buiten. We hadden geen tv, er kwam geen krant – ze hadden geen nood aan informatie van buitenaf, want ze waren gelukkig zonder. Toch kan ik uit al die verhalen alleen maar concluderen dat ze zich toen geweldig geamuseerd hebben. Het leven was een feest, en elke reden om dat extra in de verf te zetten, was goed.» HUMO Met de nodige drugs, in je roman zelfs met kampvuren van marihuana.
28 / HUMO
Seppe «Dat heb ik van een foto uit de krant. In één of ander Zuid-Amerikaans land had het leger gigantische weedplantages ontdekt en ontruimd. Men had die marihuana tot enorme bergen gestapeld en in brand gestoken. Op die foto stonden een paar soldaten, de mitrailleur in aanslag, met een immense smile dat vuur te bewaken (lacht).» Felix «Jij hebt ook nog weleens samen met Jo drugs gebruikt, toch? Ik herinner me dat ik thuiskwam en dat jullie een theetje gedronken hadden, van champignons. Jullie waren je wreed aan het amuseren.» Seppe «De wiet was er vooral in Zomergem, toen vader en ik saxofoon speelden in een reggaeband. Hij had een weedplantje tussen de opgeschoten mais gezet. Zijn voorbeeld werd gevolgd, eerst door de andere muzikanten en nadien door vele anderen. Geleidelijk aan was toen een bescheiden bos gegroeid, dat was helemaal uit de hand gelopen (lacht). In de oogsttijd hing dat allemaal op onze zolder te drogen.» HUMO Nog meer hippietoestanden: Jules ‘voelde zich onwennig als vader en moeder kusten. Misschien omdat hij andere vrouwen vaker kuste dan haar.’ Seppe «Het ís raar als je je ouders plots met iemand anders ziet. Dat heeft mij gemarkeerd, ja.» Felix «Seppe heeft dat allemaal bewust meegemaakt, ik ben zorgelozer groot kunnen worden. Ik vond het normaal dat mijn vader en mijn moeder elk een lief hadden, ik heb pas later beseft hoe het juist zat. De periode dat ze ’t zelf niet goed wisten heeft twee, drie jaar geduurd – dat speelde tussen Seppe zijn tiende en dertiende. Ik heb altijd begrepen dat hij daardoor te snel moeten opgroeien is. Hij was amper vijftien toen hij er thuis uittrok om met zijn lief samen te wonen. Dat hij zo plots volwassen is moeten worden, heeft zich nadien gewroken. In zijn wilde jaren (lacht).»
Seppe «Ik moest me al heel jong verantwoordelijk gedragen. Op een gegeven moment had ik daar genoeg van, ik heb het ooit zelfs letterlijk gezegd: ‘Nu ga ik mijn puberteit beleven. Lap!’ En toen ben ik erin gevlogen, van mijn achttiende – tot onlangs (lacht).» HUMO Heeft die jeugd te midden van de vrije liefde je kijk op relaties bepaald? Seppe «Als ik de gebeurtenissen achteraf en met enige afstand bekeek, kon ik niet anders concluderen dan dat liefde iets fictiefs is. Ik heb het, zeker in het begin, dan ook moeilijk gehad om mij te binden, me echt te engageren.» Felix «Ik vond je zelfs uitgesproken wild (lacht). »Ik denk dat ik daardoor net vrij klassiek over relaties ben gaan denken. Ik ben altijd vrij monogaam geweest, al ten tijde van mijn eerste liefjes geloofde ik niet in vrije liefde. Nog altijd niet, al denk ik wel minder absoluut over de liefde, ook door eigen ondervinding.» Seppe «Het triestigste vind ik dat onze ouders elkaar echt wel wreed graag gezien hebben, maar elkaar verloren hebben door de vrije liefde.» Felix «Bea zegt me nu soms: ‘Als je je vriendin graag ziet, moet je ze een beetje bij de hand houden. Laat ze niet te los.’ Waarmee ze natuurlijk aangeeft dat Jo dat ook wat meer had moeten doen. Dus ik doe dat, ik ben heel streng (lacht). Nee, maar toch: Charlotte (Vandermeersch, red.) en ik proberen wel dicht bij elkaar te blijven, elkaar intussen ook de nodige vrijheid gunnend.» HUMO Wat houd je alles bij elkaar over aan die jeugd? Seppe «Dat vrijheidsgevoel. Mijn vader was er echt van overtuigd dat een kind gewapend is voor de rest van het leven als je het laat opgroeien in een compleet beschermde wereld, waar het zich in alle vrijheid kan ontplooien. Dat heeft niet gewerkt voor mij, zo bleek zodra ik op school geconfronteerd werd met die andere wereld. Dat was geen pretje: ik werd gepest, had geen vrien-
den, snapte er niks van. Ik was dus niet overtuigd van zijn systeem. Maar misschien had Jo wél gelijk als het over dat vrijheidsgevoel gaat: na die onderdompeling van toen kan ik dat van mijn leven niet meer verliezen.» Felix «Ook ik heb vrijheid gezocht, al sta ik natuurlijk iets vaster in het leven dan onze ouders indertijd. Maar bon, ik ben intussen ook al 37. »Ik vond het geweldig dat ik als kind nooit het gevoel heb gehad dat ik bang moest zijn van mijn ouders, of dat ik dingen moest verzwijgen. Mijn ouders waren mijn maten, ik sprak ze dan ook met hun voornaam aan.» Seppe «Het wederzijdse vertrouwen was totaal. Vader zei: ‘Zelfs al heb je iemand vermoord, kom naar mij. Ik zal er zijn om je te verdedigen, ik zal altijd achter je staan.’ Het idee van een background waar je altijd kan op terugvallen, is een ongelofelijke kracht in het leven.»
Jo en Bea, de ouders van Felix en Seppe: ‘Het triestigste is dat ze elkaar echt wel wreed graag gezien hebben, maar elkaar verloren hebben door de vrije liefde.’
‘Op de derde draaidag van ‘Steve + Sky’ is mijn vader de kliniek binnengegaan, het weekend daarop is hij gestorven’ FELIX
NR 3865 | 40
BELGAIMAGE
Felix en Charlotte Vandermeersch. ‘We proberen dicht bij elkaar te blijven.’
OP WEG NAAR HET EINDE HUMO Wat vond je moeder
van je roman? Seppe «Ze heeft me altijd gesteund, al had ze in het begin opmerkingen over de stijl. ’t Zal wel raar zijn dat ik met een stuk van haar geschiedenis aan de haal gegaan ben.» Felix «Heeft ze ooit niet gezegd dat ze minder blij was met sommige van de beschreven stupiditeiten? Omdat ze die wat hard vond?» Seppe «Ze heeft de afgelopen jaren zo veel versies van de roman gelezen dat ze er intussen wel aan gewend geraakt zal zijn (lachje). De allereerste versie is meer dan tien jaar oud en heeft Jo zelfs nog gelezen. Hij was vrij enthousiast over het idee dat ik over die periode schreef en de passage over zijn eerste huwelijk vond hij ronduit hilarisch.» HUMO Was hij toen al ziek? Seppe «Hij leed aan hepatitis C. Zodra dat geconstateerd is, weet je dat het onomkeerbaar
30 SEPTEMBER 2014
is en dat daar op een gegeven moment levercirrose op volgt. ’t Heeft twintig jaar geduurd voor die ziekte acuut werd. De cirrose had, zoals vaak, tot een kanker geleid. Daar was hij voor bestraald tot het gestabiliseerd was – een noodoplossing, in de wetenschap dat die lever er toch zou uitgaan. Uiteindelijk is hij na een mislukte levertransplantatie gestorven. Dat kwam hard aan, want hij was in goeden doen toen ze hem geopereerd hebben.» Felix «We waren net begonnen aan ‘Steve + Sky’. Op de derde draaidag is hij de kliniek binnengegaan, het weekend daarop is hij gestorven.» Seppe «Hij ging ongelofelijk goed met die ziekte om, ook al leefde hij voortdurend in het besef dat het einde nabij kon zijn. »Ik zal nooit mijn laatste bezoek aan hem in Portugal vergeten. Hij woonde daar met zijn vriendin nadat hij de Charlatan verkocht had, in een huis met een zwembad. Het laatste van zijn vele levens. Hij wilde tegeltjes in dat zwembad, maar daarvoor moest eerst de verf van de wanden. Hij wist dat hij op de wachtlijst voor een transplantatie stond en dat het een risicovolle aangelegenheid zou worden. Maar toch zag ik ’m millimeter per millimeter die verf van zijn zwembadwand staan schuren. Ik zou in mijn mogelijk laatste maanden reizen of grootse dingen proberen te beleven, maar voor hem ging het leven gewoon voort. Hij was er ook rotsvast van overtuigd dat die transplantatie ging lukken.» HUMO Hadden jullie meer rekening gehouden met een slechte afloop? Seppe «Ik was toch bang. Het maffe was dat de dokters meteen na de operatie zeiden dat die zeldzaam goed verlopen was. Toen liet ik mijn angst los, maar een paar dagen later was hij toch dood. Die curieuze opeenvolging van angst, hoop en dood hakte er stevig in.» Felix «Ik had het totaal niet zien aankomen, misschien ook omdat ik zo druk bezig was met
‘Het leven was een feest, en elke reden om dat extra in de verf te zetten, was goed’ SEPPE ‘Steve + Sky’. Een heel maffe periode, ook omdat die opnames moesten doorgaan, langer dan een week konden we ze niet stilleggen. Ik moest zijn dood daardoor heel snel een plaats geven. »Het blijft triestig. Hij wilde al een poosje van de Charlatan af en toen dat eindelijk gelukt was, kon hij naar Portugal verhuizen. Ruim twee jaar later is hij gestorven, amper 62. Het jaar voor die noodlottige transplantatie hadden wij ’m zien openbloeien. Hij was heel bewust supergezond gaan leven: hij was helemaal gestopt met drinken, was beginnen te mediteren. Hij stráálde gewoon.» Seppe (knikt) «Ongelofelijk.» Felix «’t Was geweldig om zien hoe positief hij al die tijd bleef. Na zijn dood hebben we brieven op zijn computer gevonden, waaruit bleek dat hij er klaar voor was. Die brieven hebben mij echt deugd gedaan.» Seppe «Hij had vrede met de dood op zich, hij vond het alleen jammer voor zijn kinderen en zijn vriendin.» HUMO Was hij blij met jullie keuze voor kunst? Felix «Hij heeft lang niet in mij geloofd. Toen ik aan de kunstschool begon, zei hij dat hij me niet zo artistiek vond.» Seppe «Hij was dat zelf ook niet. Zijn grote frustratie. Hij had schrik dat ook wij niet genoeg talent zouden hebben en dat onze aspiraties ons ongelukkig zouden maken. Toen ik begon te schrijven, vroeg hij ook waarom ik dat toch deed. Vóór dit boek had ik een kort verhaal geschreven, ‘Angelique’. Omdat mijn toenmalige vriendin, een Française, het zou kunnen lezen had ik hem gevraagd het te vertalen – hij
was in het Frans opgevoed. Dat pakte prima uit: hij had weer zin gekregen om zelf te gaan schrijven, én wat ik aan het doen was, vond hij goed.» Felix «Hij was ook mee zodra hij zag dat ik mijn weg vond. ’t Heeft even geduurd: de eerste kortfilmpjes op school vond hij vooral raar. »Jo had gewoon gelijk: ik ben niet artistiek. Mijn talent is volgens mij vooral dat ik mensen mee kan krijgen in een project. En dat ik niet opgeef: ik heb echt wel hard gewerkt, ik wilde bewijzen dat ik die kunstschool wél aankon.» HUMO Vind je mensen rond een project samenbrengen belangrijker dan een verhaal vertellen? Felix «Het kan niet onderschat worden. Toen ik zestien was, hebben Seppe en ik een poosje samen housefeestjes georganiseerd. Dat was eigenlijk een gelijkaardige drive: samen hingen we affiches op, samen zetten we iets op poten, samen leefden we ergens naartoe. Dat lukte soms, en soms ook niet, maar dat deed er uiteindelijk niet toe. Ik werd er altijd supertriestig van: aan die feesten had ik zelf weinig – ik was vooral bezig met de vraag of er genoeg volk zou komen – en de dag nadien was alles weg. Als je iets wezenlijks als een film maakt, is het anders. ’t Is natuurlijk prettiger als er veel volk komt kijken, maar het maakt uiteindelijk niet uit: als ik gelukkig ben en er iets van geleerd heb, is het oké. Die ontdekking is voor mij cruciaal geweest. Dat vult voor mij de leegte van het leven.» HUMO Maakte het doorzettingsvermogen het verschil tussen de snelle doorbraak van Felix en de lange dracht van Seppe?
HUMO / 29
FELIX EN SEPPE VAN GROENINGEN Seppe «Ik heb tussendoor veel andere dingen gedaan. Films gedraaid, een huis gebouwd, een kind op de wereld gezet. En veel getwijfeld ook.» Felix «De wilde periode van Seppe heeft simpelweg het verschil gemaakt. Daardoor zat hij opeens te diep in het leven, dat nadien ook vaak in het schrijfproces tussengekomen is. En je maakt het jezelf ook niet makkelijk als je meteen een roman wil schrijven. Dat hij daar uiteindelijk wel in geslaagd is, bewijst juist zijn doorzettingsvermogen. »Ik heb de afgelopen tien jaar vier versies van het boek gelezen. In het begin vond ik het iets geks, maar de laatste twee jaar heb ik het allemaal mooi op zijn plaats zien vallen. Hij heeft het ook allemaal zelf moeten leren, terwijl ik heb kunnen profiteren van de kunstschool.» Seppe «Ik mocht niet naar de kunstschool. Ik heb zelfs nog meegevochten voor Felix, zodat hij naar de kunstschool mocht.» Felix «Andere oudere broers effenen het pad voor hun broertjes om te mogen uitgaan, bij ons ging het over de kunstschool en de tv (lacht). Over onderwijs dacht hij opeens weer heel klassiek, die rebelse vader van ons.» Seppe «Heel bizar, want toen ik klein was, was het nooit een probleem als ik een dag niet naar school wilde. »Bon, het werd dus gewoon humaniora. Gelukkig had ik toen, zo rond mijn dertiende – uitzonderlijk – een jaar of twee een kamer voor mij alleen. Ik schreef er in alle rust verhaaltjes. Dat werd mijn biotoop, plantjes incluis. Een bubbel van geluk. Dat is altijd gebleven: schrijven is voor mij als mediteren. Ik vind niks zaliger.»
Felix «Ik vind schrijven verschrikkelijk. Ik word er zot van. ’t Is echt zwoegen: rigoureus over elk detail nadenken, van alles proberen, de beelden langzaam zien komen. Geleidelijk aan word ik er beter in, ook in het genieten ervan, maar schrijven blijft het moeilijkste aspect van mijn werk.»
EEN AMBETANTE BROER HUMO Een knipoog naar
Felix in ‘Aards Paradijs’: vlak voor de geboorte van de jongere broer valt als echo uit ‘De helaasheid’ de zin ‘Een wonder is geschied’. Seppe «Die scène zat ook al in een vroege versie, ’t kan dus best zijn dat die zin er al voor ‘De helaasheid’ stond. In die film komt trouwens een gelijkaardige scène voor.» HUMO Die passage is de opmaat voor onversneden haat van de oudere jegens de jongere broer. Felix «Ik heb als kind nooit het gevoel gehad dat mijn broer me haatte. Er zijn wel momenten geweest dat Seppe wat weinig oog voor me had, maar ik was volgens mij ook een ambetante kleine (lachje).» Seppe «Wel meer kinderen die pas na enige jaren een broertje of zusje krijgen, hebben het daar lastig mee. Ik had ruim vijf jaar het rijk voor mij alleen gehad en toen kwam er plots een baby. Ik kon niks met hem, maar hij trok wel alle aandacht naar zich toe. »Toen we in de Auvergne woonden, moest ik me om de andere dag over Felix ontfermen. Een blok aan mijn been, want ik was altijd op stap met neefjes van mijn leeftijd.» Felix «Als we dan gingen zwemmen naar een meer een heel eind verderop, ging ik bij
‘De grote idealen van mijn vader waren toch altijd minder belangrijk dan zijn vrijheidsdrang’ FELIX 30 / HUMO
‘The Broken Circle Breakdown’. ‘De boerderij van Didier had zo in ‘Aards Paradijs’ gekund.’
de terugtocht midden op de weg zitten en wilde ik niet meer stappen (lacht).» Seppe «Een zeer aanwezig kind, dus. Hyperkinetisch, zouden ze dat vandaag noemen. »Nog zoiets. Als ik moest pissen, zei hij dat hij ook moest en kwam hij naast mij staan. En als ik dan klaar was, piste hij tegen mijn been. Typisch!» Felix «Ik kan dat alleen maar bevestigen (Felix heeft er zo veel lol in dat hij zich zichtbaar moet inhouden de pesterij niet meteen over te doen, red.).» HUMO Een moeilijk moment in de verhouding tussen de broers in de roman: ‘Ineens werd ik herkend als broer van.’ Seppe «Om dat gevoel van een broer die je plaats inneemt te illustreren, had ik hem in de eerste versie wereldfaam als muzikant gegeven – bijna à la Beatles of Stones. Toen zeiden mijn proeflezers dat het ongeloofwaardig was dat iemand van Vlaamse bodem zo bekend werd. Dus heb ik dat herwerkt en zijn carrière gespiegeld aan die van Helmut Lotti, wel degelijk iemand van Vlaamse bodem met internationale faam. De realiteit is natuurlijk dat het intussen zeer geloofwaardig zou zijn. »En verder is het blijkbaar niet anders in mijn leven: vroeger was ik de zoon van de baas van de Charlatan, tegenwoordig ben ik de broer van de regisseur van ‘The Broken Circle’.» HUMO En nu spelen jullie op een soortgelijk terrein: ‘Belgica’ wordt ook deels het verhaal van je vader. Felix «Ik wilde iets maken over de Charlatan, omdat ik heel bewust heb meegemaakt hoe dat van een klein cafeetje tot bijna een instituut gegroeid is – met
alle fijne momenten en problemen vandien. Dat was het vertrekpunt, maar ik heb ook veel mensen van de nieuwe Charlatan geïnterviewd – mijn vader heeft de zaak in 2000 aan twee broers overgelaten. Zij zijn ongeveer van nul opnieuw begonnen en hebben het groter gemaakt dan het ooit geweest is. Al die verhalen samen gaan ‘Belgica’ worden.» HUMO Een soortgelijk opzet als ‘Aards Paradijs’. Felix (knikt) «Vertrekken van herinneringen en overgeleverde verhalen om tot iets heel nieuws te komen. In beginsel was de Charlatan ook iets als het Aards Paradijs: het draaide allemaal om muziek en vrienden.» HUMO Zien jullie overeenkomsten tussen jullie werk? Felix «Ik zie de overeenkomsten tussen mijn eigen films al niet (lacht).» Seppe (lacht) «We hebben het beiden over mensen in een afgesloten gemeenschap, de boerderij van Didier uit ‘The Broken Circle’ had zo in ‘Aards Paradijs’ gekund. Die sfeer is bijna dezelfde.» Felix «De relatie tussen mijn ouders heeft zeker zijn weg gevonden naar die tussen Elise en Didier in mijn film. Zo gaat het nu eenmaal. Ik weet niet hoe creativiteit precies zijn weg vindt, ik ben daar niet op die manier mee bezig. Er komt iets op mijn pad, ik word er verliefd op en ik ga ervoor – meer is het niet. Maar ook niet minder.» HUMO Heb je geen zin om ‘Aards Paradijs’ te verfilmen? Felix «Ik heb een paar dagen met dat idee rondgelopen, maar dat flitsje is niet lang gebleven. Ik weet niet waar dat
Seppe in de Charlatan. ‘Ik moest me al heel jong verantwoordelijk gedragen. Op een gegeven moment had ik daar genoeg van.’
CAFÉ CORSARI Eén, dinsdag 30 sep., 21.30
‘Aards Paradijs’ verschijnt op 7 oktober bij de Arbeiderspers.
NR 3865 | 40
Herman Brusselmans
En vice versa mee te maken heeft, maar zo moet het bij mij gaan: iets ontvlamt opeens en alles wat daarna komt, heeft met dat ene gevoel te maken.» HUMO Was er ook zo’n vonkje bij ‘Aards Paradijs’? Seppe «Eén van mijn drijfveren was om na te gaan in welke mate we het product van onze opvoeding zijn. Waarom ben ik zo en niet anders? Wie ben ik echt? Dat soort vragen bleven rond mijn dertigste door mijn hoofd spoken. Ik heb niet echt antwoorden gevonden, maar heb nu wel vrede met wie ik ben. »Ik ben er heel lang van overtuigd geweest dat ik de gelukkigste jeugd denkbaar gehad heb. Toen die vragen kwamen, namen de trieste herinneringen van vroeger de bovenhand. Uiteindelijk ben ik teruggekeerd naar het idee dat ik wreed chance gehad heb (lachje). Mijn ouders hebben ook maar hun best gedaan, het is gewoon wat het is, boos worden heeft dan ook geen enkele zin.» HUMO In de roman komt niemand ongeschonden uit ’t Aards Paradijs. Seppe «‘Alles is vicieus en transitoir,’ zegt een boer in de roman. Dat is het leven: vallen en opstaan, iets kapot zien gaan en opnieuw beginnen. Of het dan schoon geweest is of niet, hangt vaak af van hoe je het achteraf bekijkt.» Felix «Soms gaat het goed en soms gaat het slecht. Onze ouders zijn gelukkig geweest en hebben successen gekend, maar ze hebben ook zwarte sneeuw gezien en tristesse meegemaakt – alles kwijt en kapot, met mismoedigheid en OCMW toe. Dat staat ons dus ook nog allemaal te wachten (lacht).»
30 SEPTEMBER 2014
Ik ondervind de laatste tijd steeds vaker dat meis- is toch een zegen dat je binnen de tien jaar allicht jes het aanvankelijk niet zo graag hebben dat je dood zult zijn, maar dat je nu, op dit moment, een hun oksels likt. Je moet op hen inpraten voor schitterend meisje mag tongzoenen. En daarna ze het toestaan, en het is belangrijk dat je hen met je tong haar vrouwelijkheid mag beroeren, geruststelt. ‘Je oksels ruiken wél lekker,’ zeg ik tussen die twee lekkere, onbehaarde, naar jonge dan, ‘een beetje zweet is niet erg.’ En op den duur bloemen ruikende benen? Als ik daarmee bezig laten de meesten van hen het toe, en sommigen ben, ben ik de koning te rijk. Ik concentreer me vinden het van lieverlede nog erotisch ook, op volledig op deze bezigheid, laat m’n hersens alhet seksuele af. Het gebeurt dat zo’n meisje me leen maar werken aan het genot van het meisje, later belt, en zegt: ‘Vorige woensdag heb je m’n voel die geile vochtigheid in heel m’n mond, en oksels gelikt, mag ik vandaag terugkomen om denk niet aan IS, de Gazastrook, de lage kijkcijze nog ’ns te laten likken?’ Ja, ze mocht terug- fers van ‘De ideale wereld’, de nieuwe single van komen. Om me te bedanken voor het likken had Bart Peeters, of bultenaars in de middeleeuwen ze een pot confituur meegenomen, omdat ik de die zelf op een hete plaat dansten omdat de beer vorige keer gezegd had dat ik veel confituur eet, overleden was. Soms gebeurt er iets merkwaarvanwege de talrijke antioxidanten. Ik opende digs. Dan richt m’n lul zich voor driekwart op, en de pot, smeerde de oksels van het meisje met dan weet het meisje er sommige dingen mee aan de confituur in, en likte. De confituur maakte te vangen. Een wereld heropent zich en duizend het nog erotischer dan tevoren. De seks hing nu herinneringen aan vroeger laten m’n brein alle echt wel in de lucht. Maar wat is seks? Moeten hoeken onder m’n schedel zien. Wat ben ik geook mijn geslachtsdelen eraan te pas komen, of lukkig. Een meisje bedient mij. Wie had het ooit mag ik aangekleed blijven ternog kunnen voorspellen? Dit wijl het meisje naakt is? Men beeldschone meisje, met spoWie alleen is, mag toch niet vergeten dat ren van afgelikte confituur in m’n semi-impotentie voorthaar oksels. Ik neem me voor leeft buiten z’n woekert, en dat het voor m’n om diezelfde avond voor haar leven lul een nagenoeg onmogelijke een gedicht te schrijven, met taak is om geheel overeind te haar naam als titel, als thema, komen, hoezeer die lul daar ook zin in heeft. Het en als catchline. Als de lichamelijkheid voorbij is, valt me op dat behoorlijk wat meisjes er goed mee en we allebei vreemde maar deugddoende geomkunnen als een man erectieproblemen heeft. voelens hebben, kleden we ons aan, en luisteren Ze zijn niet boos, of ontgoocheld, of vol spot. we naar ‘Kite’ van U2, dat ik sinds jaren nu en Welneen, ze proberen begrip op te brengen voor dan de mooiste song op aarde vind. Gedurende het probleem, en als ik zeg: ‘Ik had wel Viagra andere tijden vind ik dan weer ‘Cherishing the of Cialis kunnen slikken, maar ik heb het toch Lonesome’ van Roy Harper de mooiste song op maar niet gedaan,’ dan zeggen ze: ‘Doe het de aarde, of ‘Seven Seas’ van Echo And The Bunnyvolgende keer, nu kan het gerust zonder.’ Als een men, of ‘Comfortably Numb’ van Pink Floyd, of meisje zulke dingen zegt, durf ik me op den duur noem maar op. En natuurlijk ‘Home Thoughts uit te kleden. Ik kan het niet nalaten om me te from Abroad’ van Clifford T. Ward, dat ik alschamen voor de hoge leeftijd van m’n lichaam. tijd al de mooiste song op aarde heb gevonden, Dat lichaam is tenslotte 56 jaar oud, en als er dan een liefdeslied over afscheid en verlangen en naast je een meisje ligt van 23 à 26 jaar oud, dat hoop op terugkeer en ‘Mis je mij, want ik mis een prachtig en strak lijf heeft, dan breekt het jou’. Het meisje moet nu huiswaarts keren. Of zweet je uit, ga je sidderen van de zenuwen, en ergens anders heen. Ze moet alleszins op weg denk je: veroordeel mij niet, lieve schat, zeg niet naar een volgende etappe in haar leven. Ik heb dat ik lelijk ben, loop niet walgend van me weg. geen etappes meer. Ik heb alleen maar m’n lot. En dan blijkt zo’n meisje boven op mij te gaan En m’n schrijvershand, die een gedicht schrijft liggen, en te zeggen dat ik er goed uitzie voor zo’n met een meisjesnaam als titel. ’s Nachts droom bejaarde man. Dan kus ik haar tepels en te nim- ik over overgave. Over de ene mens die zich tomer is een mannelijk individu zo blij geweest dat taal overgeeft aan de andere. En vice versa. Wie hij tepels mocht kussen. En tongzoenen ook. Het alleen is, leeft buiten z’n leven.
’
HUMO / 31
